Activiteitenplan 2017

Transcriptie

1 Activiteitenplan 2017 Bibliotheekvoorzieningen in de gemeenten: Asten Deurne Helmond Someren Bibliotheek Helmond-Peel Postbus AS Helmond Maart 2016

2 Bibliotheek Helmond-Peel in 2017 Met nieuw elan het jaar 2017 tegemoet In het jaar 2017 wordt hard verder gewerkt aan de toekomst van de bibliotheek. Een toekomst die voor de bibliotheek uitdagend en toekomstbestendig zal zijn. De beleidsherijking, die in de loop van 2016 zal leiden tot een nieuw beleidsplan, zal meer richting geven aan de toekomst van de bibliotheek. Tegelijkertijd blijven waarden en kenmerken overeind: een voor ieder duidelijk herkenbaar gezicht, een heldere visie en missie, zichtbaar aanwezig in de gemeente, en met vernieuwing en innovatie hoog in het vaandel. Een professionele organisatie vol uitdagingen, met waardevolle samenwerkingsverbanden met maatschappelijke organisaties in het eigen werkgebied en in de regio. Een bibliotheek die prominent aanwezig is in stad en dorp met een eigen, fysieke, goed bereikbare locatie, maar ook een bibliotheek die zich op talrijke andere plaatsen in de gemeenschap laat zien, door er met de Buitenbieb-bakfiets op uit te trekken. In het afgelopen jaar werd het beleid van Bibliotheek Helmond-Peel voor de gemeenten Asten, Deurne en Someren verder ingevuld. In Asten en Someren is de bibliotheek concreet op zoek naar vermaatschappelijking door andere partners onder haar dak op te nemen. In Deurne is de nieuwe bibliotheek geopend in het Cultuurcentrum en wordt er gebouwd aan nieuwe verbindingen in het dorp. De bibliotheek is welliswaar veel kleiner van omvang, maar wel elke dag geopend en de rol van huiskamer van Deurne lijkt succesvol. Ook in Helmond werkt de bibliotheek aan een bruisende toekomst; helaas woedt er ook een bezuinigingsdiscussie. Bij de opmaak van dit Activiteitenplan is in de gemeente Helmond de discussie over 1 miljoen bezuinigen op cultuur nog niet afgerond. Een concreet uitzicht op de consequenties van de bezuinigingsopdracht is nog niet bekend. De bibliotheek ziet een oplossing voor de bezuinigingsopdracht vooral op het gebied van de huisvestingskosten; dit om de inhoud en de service aan het publiek zo min mogelijk te schaden. In het Activiteitenplan 2017 gaat de bibliotheek ook in Helmond uit van een voortzetting van de huidige dienstverlening. 2

3 De uitgangspunten voor de bibliotheek in 2017 zijn: Een sterke stadsbibliotheek in Helmond en goede dorpsvoorzieningen in Asten, Deurne en Someren, Educatie: groeiende prioriteit voor de bibliotheekorganisatie Van collectie naar connectie: actieve programmering, co creatie, vermaatschappelijking, aansluiting op het sociaal domein. Aandacht voor specifieke, kwetsbare doelgroepen: jeugd, jongeren en laaggeletterden Digitalisering: speerpunt van de landelijke bibliotheekbranche en dus ook van onze bibliotheek Innovatie/vernieuwing/beweging op bovengenoemde terreinen Wat verandert er in 2017? Het uitrollen van Bibliotheken op School (BoS) in Helmond en Deurne is eind 2016 voltooid. Voor 2017 betekent dat een omvangrijk netwerk van bibliotheekvoorzieningen in het onderwijs. De samenwerking met organisaties voor kinderopvang wordt nog verder geïntensiveerd. In de hele regio wordt vol ingezet op Laaggeletterdheid; bibliotheek Helmond-Peel zal daarin een coördinerende- en voortrekkersrol spelen en in haar vestigingen een Taalhuis en Taalpunten inrichten. 3

4 Asten, Deurne, Helmond en Someren In 2017 is de bibliotheek herkenbaar aanwezig op centrale locaties binnen de gemeenten: Asten, Deurne, Helmond en Someren: Asten met een vestiging in het centrum van Asten (Kerkstraat) en daarnaast een Bibliotheek op School in het kerkdorp Heusden. Helmond met een vestiging in het centrum van Helmond (Watermolenwal) en daarnaast Bibliotheken op Scholen in diverse wijken van de stad Someren met een vestiging in het centrum van Someren (Molenstraat) en daarnaast bibliotheken op scholen in de kerkdorpen Lierop, Someren-Eind en Someren-Heide. Deurne met een vestiging in het Cultuurcentrum en bibliotheken op scholen, verspreid over het dorp. Bibliotheek Helmond-Peel bestrijkt met deze vier gemeenten een werkgebied van ruim inwoners, die gebruik kunnen maken van een brede collectie boeken en andere media, opgesteld in laagdrempelige bibliotheekgebouwen en beschikbaar tijdens een groot aantal openingsuren. De dienstverlening in de locaties wordt continue aangepast aan de nieuwste ontwikkelingen. In 2017 zijn de vier locaties elke werkdag en op zaterdag geopend: s ochtends met inzet van vrijwilligers en s middags met een professionele bezetting. De zondagmiddagopenstelling in de wintermaanden in Helmond is niet meer weg te denken en wordt gecontinueerd. Openingstijden van de bibliotheek in 2017 Bibliotheek Asten Maandag uur en van uur Dinsdag uur en van uur Woensdag uur en van uur Donderdag uur en van uur Vrijdag uur en van uur Zaterdag uur 4

5 Bibliotheek Deurne Maandag uur Dinsdag uur Woensdag uur Donderdag uur Vrijdag uur Zaterdag uur Bibliotheek Helmond Maandag uur Dinsdag uur Woensdag uur Donderdag uur Vrijdag uur Zaterdag uur Zondag uur (gedurende de winterperiode) Bibliotheek Someren Maandag uur en van uur Dinsdag uur en van uur Woensdag uur en van uur Donderdag uur en van uur Vrijdag uur en van uur Zaterdag uur. 5

6 Educatie Speerpunten voor het jaar 2017 op het gebied van educatie: Boekstart voor baby s en in de Kinderopvang; Lees- en taalontwikkeling in voor- en vroegschoolse leeftijd Doorontwikkelen van Bibliotheek op school (Bos) Mediawijsheid, informatievaardigheden, ondersteuning onderwijsinstellingen Structurele samenwerking met Voortgezet Onderwijs, met name met het VMBO Structurele samenwerking met het ROC Ter Aa en Hogeschool de Kempel Voorleesbus Blikkie Bestrijding laaggeletterdheid BoekStart in de Kinderopvang Met BoekStart in de Kinderopvang draagt de bibliotheek bij aan het ontwikkelen van een goed leesklimaat binnen kinderdagverblijven en peuterspeelzalen. De bibliotheek adviseert bij een actuele collectie boekjes en zorgt voor verbetering van de expertise van pedagogisch medewerkers. Speerpunt is eveneens de ouderbetrokkenheid op het gebied van voorlezen. In 2017 wordt de samenwerking van de bibliotheek met de instellingen voor kinderopvang geïntensiveerd. De Bibliotheek op School (BoS) In 2017 zal deze ontwikkeling nog meer kracht worden bijgezet en zullen nog meer scholen aansluiten. Om de leesmotivatie en daardoor de leesprestaties van kinderen te vergroten, taalontwikkeling te stimuleren en daardoor de zelfredzaamheid van kinderen te vergroten, slaan bibliotheken en onderwijsorganisaties steeds meer de handen ineen. Deze samenwerking levert groot maatschappelijk effect op. Naast een Bibliotheek op School (een collectie, specifiek op de doelgroep afgestemde materialen, die de kinderen zelfstandig en/of met begeleiding van ouders/vrijwilligers kunnen lenen, een geautomatiseerd bibliotheeksysteem en een vervoersdienst voor wekelijkse bezorging op school van aangevraagde materialen), verleent de bibliotheek ook personele inzet en expertise op het gebied van leesbevordering en mediawijsheid in de persoon van een leesconsulent /mediacoach van de bibliotheek.. Naast leesbevordering krijgt literatuureducatie in 2017 meer aandacht; hiertoe wordt samengewerkt met Cultuurcontact, de marktplaats voor cultuureducatie in Helmond. De 6

7 bibliotheek streeft naar een ambitieus bereik van uiteindelijk 100 van 4-12 jaar. van de kinderen in de leeftijd Voortgezet Onderwijs / ROC Ter Aa en Hogeschool de Kempel In 2017 wordt de bestaande samenwerking met het voortgezet onderwijs, Varendonck college, Dr., Knippenbergcollege (inclusief het VMBO) het ROC en Hogeschool De Kempel gecontinueerd. Dat betekent bijv. ook dat studenten van het ROC wekelijks ondersteuning bieden in de Skoolzone, de plek in de bibliotheek waar kinderen hulp krijgen bij het maken van werkstukken en spreekbeurten. Hogeschool de Kempel brengt met alle eerstejaarsstudenten een bezoek aan de bibliotheek waar zij geïnformeerd worden over de educatieve functie van de bibliotheek. Daarnaast ontvangt de bibliotheek groepen studenten tijdens de jaarlijkse burgerschapsdag van de Kempel en biedt de bibliotheek ook op andere onderdelen ondersteuning. Laaggeletterden Laaggeletterdheid is een maatschappelijk probleem waar vooralsnog een taboe op rust. Ongeveer 1,3 miljoen inwoners van Nederland tussen de 16 en 65 jaar is laaggeletterd. Dus ook veel inwoners van Asten, Deurne, Helmond en Someren. Ze hebben moeite met lezen, schrijven en communiceren in het Nederlands. Ondanks de inzet van velen is de omvang van laaggeletterdheid in de afgelopen jaren niet gedaald en zelfs bij enkele groepen toegenomen. En dat terwijl taal steeds belangrijker wordt om zelfstandig te kunnen participeren (werk, studie, maatschappij). De bibliotheek maakt zich al jaren sterk om taalachterstand te voorkomen bijv. door het bevorderen van leesplezier bij kinderen. Starten bij kinderen draagt bewezen bij aan taalontwikkeling en kan laaggeletterdheid op latere leeftijd helpen voorkomen. Voor deze problematiek bij jongeren en volwassenen heeft de bibliotheek samenwerking gezocht met maatschappelijke partners zoals de gemeente, ROC, LevGroep e.a. Samen hebben zij een convenant gesloten wat moet leiden tot vermindering van laaggelletterdheid in onze regio. In het jaar 2017 moeten veel plannen ten uitvoer worden gebracht. We sluiten daarbij aan bij het actieprogramma Tel mee met Taal van het Ministerie van OCW. Doel van dit landelijke programma is het verbeteren van de taalbeheersing bij volwassen Nederlanders en het bereiken van 1 miljoen kinderen met als inzet leesbevordering en leesplezier. Ouderen Voor ouderen in de wijken van Helmond en de omliggende dorpen, die de afstand van huis naar een bibliotheek niet kunnen overbruggen, wordt ook in 2017 de volgende dienstverlening geboden: De Bibliotheek aan Huis service; oudere inwoners die aan huis gebonden zijn worden bezocht door een vrijwilliger die boeken en andere media in de bibliotheek ophaalt en thuis bezorgt. De Bestelbieb; op een vast tijdstip en locatie in de wijk of het dorp is een vrijwilliger aanwezig die assistentie verleent bij het reserveren van boeken via de digitale 7

8 catalogus van de bibliotheek. Via de vervoersdienst van de bibliotheek worden de materialen naar de locatie gebracht waar de klant deze kan afhalen. In 2017 beschikt Bibliotheek Helmond- Peel over zes locaties verspreid over de vier gemeenten. De digitale bibliotheek Bibliotheek Helmond-Peel gaat volop mee in de ontwikkeling van de digitale dienstverlening die - - naast de lokale activiteiten - gevoed wordt door innovatie vanuit de landelijke bibliotheekbranche. De fysieke en de digitale bibliotheek zijn nauw verweven met elkaar en bieden samen de beste totaaloplossing aan gebruikers. Beide richten zich op het leveren van een waardevolle bijdrage aan de persoonlijke ontwikkeling van mensen. Bibliotheek Helmond-Peel gaat actief verder op de ingeslagen weg om zich te ontwikkelen tot een multimediale bibliotheek, waarbij de voorwaardenscheppende ICT-structuur steeds belangrijker wordt. Differentiatie naar doelgroepen wordt door de bibliotheek in 2017 vertaald in een focus op: De lerende Nederlander, die zich vooral op participatie richt. De e-lezers: de liefhebbers van lezen en literatuur. De nieuwsgierige Nederlander, die exploratie als drijfveer heeft. Het onderwijs, vanuit de behoefte aan thematische- en naar niveau gedifferentieerde content. De Nationale Bibliotheek Collectie vormt de basis van de websites van alle openbare bibliotheken. Gebruikers krijgen hiermee toegang tot een ware schatkamer aan boeken en andere materialen. In één handeling kunnen de collecties van alle openbare bibliotheken, Koninklijke Bibliotheek en andere partners doorzocht worden. Bijzondere aspecten van de digitale bibliotheek in 2017 E-books, speciaal voor bibliotheekleden. Informatie en literatuur toegankelijk en betaalbaar voor alle burgers. Digitaal spreekuur en workshops. Wekelijks kunnen bezoekers in de bibliotheekvestigingen in Asten, Deurne, Helmond en Someren terecht met vragen over internet en digitale toepassingen. Regelmatig organiseert de bibliotheek workshops over digitale producten en diensten. De diverse apps met bibliotheektoepassingen: 8

9 Mediavaardig en mediawijs. Lessen informatievaardigheden voor leerlingen, leerkrachten en ouders in Skoolzone ( wekelijkse hulp bij werkstukken, spreekbeurten, boekbesprekingen). Klik en Tik (cursus internet voor beginners voor o.a. werkzoekenden) i.s.m. Werkplein Helmond. Speciale voorzieningen voor (lees)gehandicapten: Online gesproken boeken en Luisterbieb. Digitaliseren van lokaal erfgoed en erfgoedpublicaties. Dit in samenwerking met lokale organisaties zoals de heemkundekring; zo mogelijk aansluiten bij provinciale projecten. De beeldtafel met veel erfgoed foto s is daar een voorbeeld van. De bibliotheek als werkplek voor zelfstandigen, studenten en groepen.(ruime openingstijden, WIFI en koffie) Landelijke digitale bestanden. Het stimuleren van actief burgerschap via digitale toegang in bibliotheken tot digitale informatie van o.a. overheid, provincie en gemeenten. Streaming toegang tot muziekweb. 9

10 De programmerende bibliotheek De bibliotheek is de neutrale, objectieve onpartijdige ontmoetingsplaats waar alle individuen en groepen uit de samenleving elkaar kunnen ontmoeten. De bibliotheek biedt ruimte aan lokale initiatieven, aan debat over maatschappelijke thema s, aan voorlichting en discussie over onderwerpen van lokaal, regionaal, landelijk of mondiaal belang. Jaarlijks worden er allerlei activiteiten geprogrammeerd zoals tentoonstellingen, lezingen, voorleessessies, workshops en optredens. Veelal in samenwerking met andere instellingen organiseert de bibliotheek jaarlijks een activiteitenprogramma voor een breed publiek. De bibliotheek wil vanuit haar waardevolle collectie meerwaarde realiseren door middel van een programma met lezingen, workshops en voorstellingen. Lokaal belangrijke boeken en andere media worden aangeschaft en beschikbaar gesteld. De bibliotheek sluit aan op de lokale en regionale cultuur. Door samenwerking met andere culturele instellingen geeft de bibliotheek informatie over bijv. de achtergronden van museale presentaties en tentoonstellingen, over muziek- en toneeluitvoeringen. De bibliotheek verbindt professionele en amateurkunst met elkaar door lezingen, specifieke collecties bij kunstuitingen, en door het bieden van gerichte dienstverlening, zoals programma-informatie en kaartverkoop. Samenwerking met instellingen en klantgroepen staat voorop om te komen tot nog betere producten en diensten, met als resultaat een betere interactie en een verhoging van het gebruik van de producten en diensten van de bibliotheek. 10

11 De collectie Het grote bezoekersaantal dat de bibliotheek jaarlijks mag verwelkom heeft vooral een relatie met de uitgebreide collectie. De collectie van de bibliotheek is een van de belangrijkste redenen voor inwoners van de vier gemeenten om ook lid te worden van Bibliotheek Helmond-Peel en boeken en materialen te lenen. Vanzelfsprekend wordt aan de collectie ook in 2017 veel aandacht besteed. Op het gebied van kennis en informatie zal steeds meer de nadruk komen te liggen op een digitale vorm van aanbieding. De bibliotheek speelt daar volop op in. Het actuele en culturele aanbod, zoals literatuur en romans, jeugdliteratuur, muziek, films en poëzie, zal ook in 2017 op het gewenste peil blijven. Het e-book zal een belangrijke aanvulling op de reeds aanwezige collectie worden. Het aanbod van e-books van de bibliotheek stijgt sterk door gezamenlijke landelijke inkoop en krijgt steeds meer vaste voet binnen de dienstverlening van de bibliotheek. Samenwerking met andere instellingen In elke gemeente werkt de bibliotheek samen met organisaties en instellingen om de gestelde doelen te halen. Het onderwijs is bijvoorbeeld een samenwerkingspartner van de eerste orde. Maar ook door inhoudelijke samenwerking met anderen te realiseren zoals met het RHC-e, VVV, de Volksuniversiteit, de LEV groep, Onis, de GGD, de Heemkundekring (gezamenlijke lezingen), de Vrijwilligersorganisaties (Laaggeletterdheid), het Literair Café, etc. worden gemeenschappelijke doelen gehaald. In Helmond wordt samenwerking tussen de grotere culturele organisaties (Theater Speelhuis, Cacaofabriek, Gemeentemuseum en Kunstkwartier) nader onderzocht en levert in ieder geval een aantal nieuwe activiteiten op zoals bijv. de Nacht van de Cultuur die gezamenlijk zal worden georganiseerd. In 2017 zal samenwerking van de bibliotheek met andere instellingen verder worden geïntensiveerd. Niet alleen vanwege terugloop van financiële middelen, maar ook vanuit de synergiegedachte is co creatie voor Bibliotheek Helmond Peel een goed uitgangspunt. Een gedachte is om meer functies onder een dak te huisvesten (zoals al het geval is met VVV, Erfgoedpunt, heemkunde, horeca). Bezoekersstromen worden waar mogelijk gecombineerd en door een gezamenlijke communicatie wordt een optimaal gebruik en deelname over en weer gestimuleerd. 11

12 VVV Helmond Ook in 2017 wil de Helmondse VVV in de bibliotheek zorg dragen voor de toeristische, recreatieve en culturele informatievoorziening voor de stad en de regio. VVV Helmond neemt deel aan de stichting Peelpromotie om samen met de VVV s in de gemeenten Asten, Deurne, Gemert-Bakel en Laarbeek garant te staan voor het optimaal onder de aandacht brengen van de Peelregio bij inwoners en bezoekers. VVV Helmond zoekt meer en meer verbindingen met andere toeristische aanbieders in de stad om te komen tot een aantrekkelijk aanbod van (groeps)arrangementen. VVV speerpunten in 2017 zijn: Optimalisatie van de nieuwe VVV-website en database, welke leading is voor het overzicht van alle toeristisch-recreatieve en culturele evenementen in de stad Helmond en de regio Promotie van de VVV-app onder inwoners en bezoekers Vergroten van de naamsbekendheid van de VVV Helmond. 12