Bibliotheek van Betekenis Gemeente Reimerswaal. 20 november 2014

Transcriptie

1 Bibliotheek van Betekenis Gemeente Reimerswaal 20 november 2014

2 Inleiding De afgelopen jaren is onduidelijkheid ontstaan over de richting en inrichting van het bibliotheekbeleid in gemeente Reimerswaal en de daarop volgende gewenste dienstverlening van de bibliotheek. Met deze onderliggende notitie worden de ontwikkelingen van de afgelopen twee jaar geschetst, omdat deze van invloed zijn geweest op de ontstane stand van zaken. Laatstgenoemde is het startpunt geweest voor de verdere ontwikkeling en uitvoering van het bibliotheekbeleid in gemeente Reimerswaal. Deze notitie biedt context aan het bijbehorende advies Toekomst Bibliotheekbeleid (adviesnummer ). 1. Lokale ontwikkelingen 1.a Besluitvorming Op 24 april 2012 heeft de gemeenteraad van Reimerswaal een besluit genomen over de toekomst van het bibliotheekbeleid en de volgende kaders vastgesteld: 1. Budget voor bibliotheekbeleid is taakstellend ,-- (incl. combinatiefunctieregeling à ,--); 2. Uitgangspunten voor dienstverlening: a. twee vestigingen, te weten Yerseke en Krabbendijke; b. dienstverlening in overige kernen d.m.v. nieuwe verbindingen en concepten; c. inzetten op ondersteunende educatieve activiteiten; d. effectuering van inzet combinatiefunctieregeling door middel van een combinatiefunctie leesbevordering; e. opzeggen van contract met bibliobus. 1.b. Uitvoeringsplan Het hierop gemaakte plan van aanpak van bibliotheek Oosterschelde bleek niet op alle punten uitvoerbaar te zijn. De knelpunten destijds: In Kruiningen bleken de onderzochte mogelijkheden niet geschikt voor realisatie van een nieuwe bibliotheekvoorziening (met name de toegankelijkheid bleek een knelpunt). In Krabbendijke heeft de eigenaar van het pand (Rabobank Oosterschelde) waar de bibliotheek is gehuisvest het pand verkocht. Er is gezocht naar alternatieven. Binnen de geplande nieuwbouwlocatie van Zorggroep Ter Weel bleek ruimte aanwezig voor een

3 zelfbedieningsbibliotheek. Hier zijn geen verdere afspraken over gemaakt. Het huurcontract van bibliotheek Oosterschelde is door de nieuwe eigenaar overgenomen en loopt tot medio In Yerseke is de optimalisatie van de vestiging afhankelijk gesteld van de ontwikkelingen in Kruiningen. Omdat dit op zich liet wachten zou de voorziening klaar worden gemaakt voor self-service. Dit is nog niet gebeurt. In Waarde is gekeken een biliotheekvoorziening te realiseren in het nieuwe MFC MeerWaarde. Dit is echter niet meer gerealiseerd. In Oostdijk heeft de dorpsraad inmiddels zelf een bibliotheekvoorziening gerealiseerd als onderdeel van het project dagbesteding De Putter, waarin een winkel, leer- werktraject en bibliotheek zijn gesitueerd in het voormalige schoolgebouw van CBS de Bornput. In Hansweert blijft de bibliotheekvoorziening open tot er een alternatief is gerealiseerd. Er is verkennend gesproken met woonzorgcentrum Maria-Oord en dorpshuis Kaj Munk. Dit heeft niet geleid tot een alternatief voor de huidige bibliotheek. 2. Regionale ontwikkelingen 2.a. Samenwerkingsovereenkomst bibliotheekwerk gemeenten De zes subsidiërende gemeenten hebben met elkaar een samenwerkingsovereenkomst gesloten voor de periode 2014 tot en met In de overeenkomst staan afspraken over: de inhoudelijke speerpunten van beleid: vormgegeven in de Regiovisie Bibliotheek van Betekenis ; de algemene eisen die de gemeenten gemeenschappelijk stellen aan Bibliotheek Oosterschelde; de bekostiging van Bibliotheek Oosterschelde en meer bepaald welke onderdelen van de bibliotheek collectief worden bekostigd en de wijze waarop dat geschiedt. Gemeenten hebben daarnaast afzonderlijk een subsidierelatie met Bibliotheek Oosterschelde. In het verlengde van de samenwerkingsovereenkomst die de gemeenten met elkaar aangaan, gaan de individuele gemeenten met Bibliotheek Oosterschelde een vierjarige subsidierelatie aan. 2.b. Regiovisie Bibliotheek van Betekenis De Regiovisie Bibliotheek van Betekenis maakt onderdeel uit van de samenwerkingsovereenkomst. De volgende visie is de basis van het regionale en hieruit voorvloeiende lokale beleid:

4 De bibliotheek levert als onafhankelijk instituut een bijdrage aan de persoonlijke ontwikkeling van mensen, zodat zij optimaal als burger kunnen functioneren in een complexer wordende informatiemaatschappij. De bibliotheek simuleert denkkracht, die onmisbaar is in een kenniseconomie waarin steeds meer beroep wordt gedaan op de eigen verantwoordelijkheid, zelfregie en zelfredzaamheid van burgers. In de Regiovisie Bibliotheek van Betekenis is gekozen voor twee prioritaire beleidsdoelen: 1) Taalstimulering, leesbevordering en mediawijsheid voor jeugd 80% bereik van de basisscholen is aangesloten op de Bibliotheek op School; 50% bereik van de voorschoolse instellingen werkt samen met de bibliotheek. 2) Digitaal en fysiek toegang bieden tot een breed aanbod van media en cultuuruitingen in en vanuit hoogwaardige bibliotheekvestigingen binnen de regio. De optimalisatie van fysieke vestigingen wordt bereikt door: bovenlokale afstemming t.a.v. het spreidingsbeleid van vestigingen en een omschakeling naar minder, maar betekenisvolle vestigingen. Zij bieden hoogwaardig dienstverleningsniveau. Doelstellingen: Goede verblijfskwaliteit; Ingericht en dienstverlening volgens het retailconcept; Een brede collectie voor jeugd en volwassenen; Goede digitale voorzieningen; Faciliteiten voor activiteiten i.s.m. lokale partijen en gebruikers (co- creatie); Studie/werkplekken; Brede openingsuren, verdeeld over minimaal 5 dagen; Bibliotheekvestigingen staan niet langer op zichzelf, maar zijn of maken deel uit van multifunctionele accommodaties; Vestigingen in kernen tot 4000 inwoners vervangen door andere voorzieningen; Bibliotheekdiensten in kernen met minder dan 1000 inwoners vervallen; Organisatie van bezorgdiensten en afhaalpunten in samenwerking met lokale partijen. Subdoelstellingen: Elk inwoner van de Oosterschelderegio heeft op afstand van maximaal 30 minuten (autotijd) een hoogwaardige vestiging onder bereik. Deze vestigingen bevinden zich op locaties in de regio die aansluiten bij mobiliteitspatronen van mensen; De bibliotheekfunctie dicht bij huis krijgt fysiek en digitaal vorm door nieuwe dienstverleningsconcepten in verbinding met andere partijen; Jeugd en minder mobiele volwassenen zijn hiervoor de belangrijkste doelgroepen.

5 3. Landelijke ontwikkelingen 3.a. Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen Per 1 januari 2015 gaat de nieuwe Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen (Wsob) van kracht, waarmee het Rijk een structurele taak krijgt in de bekostiging van de digitale bibliotheek. Het budget hiervoor wordt onttrokken uit het gemeentefonds. Burgers zullen met deze centrale inkoop van de e-content, zowel direct als via de lokale bibliotheek toegang krijgen tot de digitale bibliotheek. Gemeenten zijn met de nieuwe wet niet verplicht fysieke bibliotheken in stand te houden. Wel is vastgelegd waaraan een bibliotheekvoorziening in ieder geval dient te voldoen om deel te kunnen nemen aan het bibliotheeknetwerk: informeren ter beschikking stellen van kennis en informatie 3 functies voor de nieuwe bibliotheekvoorzie ning leren het bieden van mogelijkheden tot ontwikkeling en educatie lezen het bevorderen van lezen en het laten kennismaken met literatuur Verder dient de bibliotheek volgens de nieuwe wetgeving aan een aantal verplichtingen te voldoen: 1. Gebruik maken van de nationale bibliotheekcatalogus 2. Aansluiten op de digitale infrastructuur 3. Deelname aan het interbibliothecaire leenverkeer ( IBL) 4. Werken binnen het raamwerk van een collectie plan ( opgesteld samen met KB) 5. Ondersteunen van het onderwijs 6. Gericht zijn op innovatie

6 4. Bibliotheek van Betekenis gemeente Reimerswaal Met de nieuwe kaders bibliotheekbeleid (zoals voorgesteld is adviesnummer ) geven we in eerste instantie uitvoering aan de regiovisie Bibliotheek van Betekenis. De regiovisie Bibliotheek van Betekenis heeft als leidraad gefungeerd voor de actualisatie van het lokale bibliotheekbeleid. 4.a. Lokale richting Collegeprogramma Deze bevestigd een breed draagvlak voor centralisering van de bibliotheek in één hoofdvestiging en een nader te bepalen alternatief in de kernen. Dit draagvlak is gebaseerd op de kostenontwikkeling van meerdere vestigingen van de Bibliotheek Oosterschelde. Het college heeft in haar vergadering van 24 juni 2014 de volgende kaders vastgesteld voor de verdere ontwikkeling van het nieuwe lokale bibliotheekbeleid: Een hoofdwaardige hoofdvestiging in Yerseke of Kruiningen Kaders lokaal bibliotheekbeleid Alternatieve dienstverlening in de kernen (wenselijk of haalbaar) Uitvoering van bibliotheekbeleid is budgettair neutraal De regiovisie 'Bibliotheek van Betekenis' geldt als leidraad voor de actualisatie van het lokale bibliotheekbeleid In de regiovisie Bibliotheek van Betekenis zijn twee prioritaire doelgroepen aangemerkt: jeugd en minder mobiele volwassenen. Deze doelgroepen worden ook in het lokale bibliotheekbeleid aangemerkt als prioritaire doelgroepen.

7 5. Conclusie Naar aanleiding van bovengenoemde ontwikkelingen is het advies Toekomst Bibliotheekbeleid tot stand gekomen. In dit advies wordt een voorstel gedaan voor een nieuw en meer toekomstbestendig bibliotheekbeleid. Een beleid dat aansluit bij de lokale, regionale en landelijke ontwikkelingen. Het advies is de lokale uitwerking van de regionale visie, passend bij de lokale kleur en mogelijkheden van onze gemeente. Het heeft het karakter van een ontwikkelnota. De eerder vastgestelde kaders zijn aangevuld met of afgestemd op lokale beleidsdoelen. Hieraan zal in de komende jaren uitvoering worden gegeven. Gemeente Reimerswaal zal dit doen in samenwerking met de Bibliotheek Oosterschelde, betrokkenen in de kernen (o.a. dorpsraden, zorglocaties en scholen) en uiteraard met de gebruikers van de bibliotheek zelf. Enerzijds om participatiemogelijkheden in de uitvoering te onderzoeken en te stimuleren, anderzijds om van betrokkenen en gebruikers te horen van nodig of wenselijk is. Ontwikkelingen gaan snel, wellicht zelfs sneller dan voorheen. De koers die met dit met het advies Toekomst Bibliotheekbeleid voor de periode wordt uitgezet dient daarom regelmatig getoetst, doorontwikkeld en indien noodzakelijk aangepast te worden..

8