Relatie met visiedocument/programmabegroting en relatie met de beoogde maatschappelijke effecten

Transcriptie

1 G e m e e n t e V o e r e n d a a l Voerendaal, d.d Nummer 2007/3/4 Portefeuillehouder H. Bressers Sector Samenleving Programma Openbare ruimte als visitekaartje Product bibliotheek Onderwerp Huisvesting bibliotheek Aan de Raad. Voorstel De eerste voortgangsrapportage voor kennisgeving aannemen. Instemmen met de voorgestelde gefaseerde aanpak: In eerste instantie principekeuze voor afstoten etage; definitieve besluitvorming nadat mogelijkheden en consequenties in beeld zijn gebracht. Volgens jaarplanning: raadsvergadering van 17 december Nadat duidelijkheid bestaat over toekomstige samenwerkingsstructuur van de bibliotheken in Parkstad Limburg, het onderzoeken van structurele alternatieven. Inleiding Bij de begrotingsbehandeling 2007 heeft uw Raad een amendement aangenomen, waarbij aan ons college opdracht werd gegeven om mogelijkheden te onderzoeken om te bezuinigen op de huisvestingskosten van de bibliotheek. Ons is gevraagd om een voorstel ter zake, waarin ook de herbenutting van de huidige ruimte wordt betrokken, eind 2007 aan uw raad voor te leggen. Hiertoe hebben wij de afgelopen periode een eerste globale inventarisatie van mogelijkheden uitgevoerd, waarbij geprobeerd is de huidige functies en toegankelijkheid zoveel mogelijk te handhaven. Hoewel het onderzoek nog niet is afgerond, menen wij, mede gelet op de recentelijk ten aanzien van het onderwerp ontstane publieke commotie, er goed aan te doen u tussentijds over de voortgang en de eerste bevindingen te rapporteren. Relatie met visiedocument/programmabegroting en relatie met de beoogde maatschappelijke effecten Binnen het bibliotheekwerk speelt ontmoeten een belangrijke rol. Om deze ontmoeting een toekomstbestendig karakter te geven en vitaliteit te stimuleren is de locatie van een bibliotheek belangrijk. Bij voorkeur dient de bibliotheekfunctie te worden ondergebracht op een locatie waar veel mensen bij elkaar komen c.q. elkaar ontmoeten. 1

2 Relevante regelgeving De gemeente is niet wettelijk verplicht om bibliotheekwerk in stand te houden cq. te faciliteren. Historisch perspectief Realisatie bibliotheek Bij de voorbereiding en realisatie van de bibliotheek in 1999/2000 in Voerenaal is expliciet gekozen voor de huidige locatie en voor het niet koppelen van de bibliotheek met de Borenburg. In eerste instantie was het de bedoeling dat de bibliotheek alleen op de begane grond zou worden gehuisvest. Op basis van een onderbouwd verzoek van de bibliotheek is later een etage aan de bibliotheek toegevoegd, door het laten vervallen van 2 woningen. De totale oppervlakte bedraagt momenteel ± 450 m 2 (300 m 2 begane grond en 150 m 2 op de etage). Amendement De CDA fractie constateert in haar amendement van 13 november 2006, dat de huidige locatie van de bibliotheek enerzijds een goed toegankelijke toplocatie is, maar anderzijds ook erg duur. Tevens constateert zij dat onder invloed van moderne technieken, het fysieke ruimtebeslag van een bibliotheekvoorziening mogelijk kleiner zou kunnen zijn. Onder behoud van functionaliteit en toegankelijkheid zouden andere locaties, zoals brede school of Borenburg, onderzocht moeten worden. De toplocatie in het centrum zou dan beschikbaar komen voor winkelfunctie, waaraan dringend behoefte schijnt te bestaan. Benadrukt wordt dat de sociale functies, in het bijzonder ontmoetingsplek en leerplek voor ouderen met betrekking tot ICT, moeten worden behouden. Het college zou onderzoek moeten doen ten aanzien van bovenstaande, en vervolgens een voorstel aan de Raad moeten doen. Argumentatie Kosten bibliotheekwerk De totale kosten van het bibliotheekwerk ten laste van de gemeente zijn opgenomen in onderstaand overzicht. Daarnaast heeft de bibliotheek uiteraard ook inkomsten van haar leden. Met het totale beschilkbare budget exploiteert het stichtingsbestuur de bibliotheken. Accommodaties * Voerendaal *) Af: ontvangen huur * Klimmen * Ransdaal Activiteiten * Subsidie front-office * Subsidie back-office (automatisering) Totale kosten De jaarlijkse netto accommodatiekosten van de bibliotheek in Voerendaal bedragen ( / )/450 = 100,45 per m 2. 2

3 Openingsuren De wekelijkse openingsuren van de bibliotheken in onze gemeente zijn: * Voerendaal 18 uur * Klimmen 6 uur * Ransdaal 4 uur Totaal 28 uur. De totale netto kosten ten laste van de gemeente per openingsuur bedragen : 28 uur : 50 weken = 172 (afgerond). Het aantal leden van de bibliotheek bedraagt per 1 januari Van dit aantal is ongeveer 50% jonger dan 18 jaar. De gemeentelijke bijdrage per lid bedraagt derhalve 102 (afgerond) per jaar. Het aantal uitleningen bedroeg in 2006: Gemeentelijke bijdrage per uitlening: 2,15 Ontwikkelingen bibliotheekwerk Op het gebied van bibliotheekwerk doen zich de volgende ontwikkelingen voor: Bibliotheekvernieuwing. Het (landelijke) bibliotheekvernieuwingstraject loopt al jaren. Interressante ontwikelingen binnen deze vernieuwing zijn binnen Parkstad bijvoorbeeld de realisatie van een gemeenschappelijke website en de introductie van de Bibliotheekpas Parkstad Limburg. Binnen het vernieuwingstraject is ook de herstructurering van het bibliotheekwezen in Limburg aan de orde. Bedoeling is dat er zogenaamde basisbibliotheken worden gevormd voor gebieden met minimaal inwoners. Naast deze basisbibliotheek zouden er decentrale vestigingen kunnen bestaan waarin, op basis van maatwerk, een beperkt aanbod van bibliotheekdiensten beschikbaar is. Momenteel wordt de laatste hand gelegd aan een rappport (Businessplan Parkstad Bibliotheken), waarin vergaande samenwerking tussen de Parkstadbibliotheken wordt uitgewerkt. Het ligt in de bedoeling dat de verschillende Parkstad gemeenten zich medio 2007 uitspreken ten aanzien van de in het rapport aangegeven ontwikellingsrichting. Fusie bibliotheek Voerendaal met Kerkrade en Simpelveld. Vooruitlopend op een mogelijke vergaande samenwerking tussen alle Parkstadgemeenten, is het bestuur van de Stichting Openbare Bibliotheek Voerendaal voornemens om, in navolging van de bibliotheek Simpelveld, te fuseren met de bibliotheek Kerkrade. Planning is dat de fusie eind 2007 definitief zal worden afgerond. Ontwikkeling landelijke normen Momenteel wordt als landelijke norm voor een bibliotheek uitgegaan van 50 m 2 per inwoners. Voor de kernen Voerendaal en Kunrade betekent op basis van ± inwoners 350 m 2. Hierbij wordt dan uitgegaan van de invulling van alle hoofdkernfuncties van de bibliotheek (=basisbibliotheek), te weten: 1. Kennis en informatie. 2. Ontwikkeling en educatie. 3. Kunst en cultuur. 4. Lezen en literatuur. 5. Ontmoeting en debat. 3

4 Nog bepaald dient te worden welke functies in de toekomst in de Voerendaalse bibliotheek worden aangeboden. Bepaalde publieksfuncties kunnen wellicht geboden worden op andere locaties, b.v. in de Borenburg. De geschetste ontwikkelingen en de als gevolg van digitalisering veranderende functie van de bibliotheek zullen onvermijdelijk gevolgen hebben voor de benodigde fysieke ruimte. In dit kader is een vermindering van de voor bibliotheekwerk beschikbare oppervlakte alleszins reëel. Alternatieven Voor een mogelijke alternatieve huisvesting van de bibliotheek hebben wij in eerste instantie de mogelijkheden van de in het amendement genoemde locaties nader bekeken: Borenburg Middels een separaat voorstel bent u geïnformeerd over de exploitatie van de Borenburg. Hierin is ook gekeken naar het mogelijk onderbrengen van maatschappelijke functies (w.o. de bibliotheekfunctie) in de Borenburg. Hierin is aangegeven dat door verschuiving van functies ruimte gemaakt zou kunnen worden voor andere (commerciële c.q. opbrengst genererende) permanente functies. Ter zake doen zich derhalve wellicht mogelijkheden voor. Een en ander moet echter nog nader uitgewerkt worden. Brede school Voerendaal Op basis van de leerlingenprognoses kan geconcludeerd worden dat over een aantal jaren ruimte vrijkomt in de brede school. Deze zou alsdan kunnen worden ingezet ten behoeve van activiteiten voor jongeren (zie raadsvoorstel evaluatie jongerenhome), maar wellicht ook ten behoeve van andere activiteiten. Voor wat betreft bibliotheekwerk zijn wij van mening dat de brede school in het kader van ontmoeting en vitaliteit geen ideale locatie is voor de bibliotheek. Deze zou bij voorkeur in het centrum van de kern moeten liggen. Conclusie Uit het bovenstaande wordt geconcludeerd dat er reële mogelijkheden zijn om door middel van reductie van de beschikbare oppervlakte te bezuinigen op de huisvestingskosten van de bibliotheek. Deze mogelijkheden moeten nog nader uitgewerkt worden en/of zijn pas op de middellange termijn daadwerkelijk te realiseren. Daarnaast verdient het aanbeveling om, alvorens definitieve en structurele besluiten te nemen, te wachten totdat de besluitvorming over samenwerking tussen bibliotheken in Parkstad verband is afgerond. Op korte termijn kan vooruitlopend hierop al een eerste stap worden gezet door het afstoten van de etage van de bibliotheek, waarbij de vrijkomende ruimte dan commercieel gebruikt gaat worden c.q. opbrengsten gaat genereren. Wanneer de trappartij kan komen te vervallen door het creëren van een alternatieve toegang naar de bovenverdieping, komt een deel van de ruimte in vierkante meters weer terug bij de bibliotheek. Alternatieven of andere oplossingsrichtingen Vooralsnog niet van toepassing. Randvoorwaarden Vooralsnog wordt uitgegaan van de handhaving van de functies zoals die momenteel in de bibliotheek worden aangeboden. Hierbij wordt opgemerkt dat ook de scholen nadrukkelijk een informatie-/documentatiefunctie hebben. Dit aspect zal worden meegenomen bij de besluitvorming over de herpositionering van het bibliotheekwerk. 4

5 Financiële, personele, organisatorische consequenties: De financiële gevolgen van het afstoten van de etage zullen de komende periode in beeld worden gebracht. Risico s: Onzeker is of het verminderen van het ruimtebeslag van de bibliotheekfunctie werkelijk met het gewenste aantal vierkante meters mogelijk zal zijn. In het geval dat dit niet mogelijk blijkt, vervalt het tweede deel van de opdracht, te weten het zoeken naar een commercieel rendabele invulling van de nieuwe functie van de bovenverdieping. Communicatie en draagvlak: De uitwerking van een en ander zal in nauw overleg met het bestuur van de bibliotheek plaatsvinden. Commissieadvies De commissie Samenleving heeft in haar vergadering van 29 maart 2007 het standpunt ingenomen dat men géén fundamentele problemen heeft tegen de ingezette koers en daarmee kan instemmen met het voorliggende voorstel. Raadsbesluit: a. De eerste voortgangsrapportage voor kennisgeving aannemen. b. Instemmen met de voorgestelde gefaseerde aanpak: In eerste instantie kiezen voor afstoten etage; definitieve besluitvorming hierover vindt plaats nadat mogelijkheden en consequenties in beeld zijn gebracht. Volgens jaarplanning: raadsvergadering van 17 december Nadat samenwerkingsstructuur bibliotheken in Parkstad Limburg helder is, het onderzoeken van structurele alternatieven. BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN VOERENDAAL, de secretaris, de burgemeester, Aldus besloten in de raadsvergadering van 14 mei 2007 de griffier de voorzitter Bijlage(n): data bibliotheekwerk Ter inzage: 5