Een samenvatting van de resultaten van de jaarrekeningen 2017 en het gevoerde beleid vindt u in de ter informatie bijgevoegde jaarverslagen 2017.

Transcriptie

1 Aan de deelnemers in de gemeenschappelijke regeling van Recreatieschap Twiske-Waterland Postbus 2571, 2002 RB Haarlem Genieweg 46a, Velsen-Zuid Telefoon K.v.K Velsen-Zuid : 19 april 2018 Ons kenmerk : U2018 BS kk Onderwerp : Financiële jaarstukken Bijlage(n) : 8 Behandeld door : Henk Wijkhuisen telefoon / Geachte leden van het college en de raden/staten, Hierbij zenden wij u conform de gemeenschappelijke regeling Recreatieschap Twiske-Waterland, de jaarrekeningen 2017 Twiske en Waterland, de begrotingswijzigingen 2018 Twiske en Waterland en de programma begrotingen 2019 Twiske en Waterland met het verzoek om binnen 2 maanden na dagtekening van deze brief uw reactie aan ons kenbaar te maken. Een samenvatting van de resultaten van de jaarrekeningen 2017 en het gevoerde beleid vindt u in de ter informatie bijgevoegde jaarverslagen Het vaststellen van de financiële jaarstukken is een wettelijke verplichting. Het dagelijks bestuur heeft de jaarrekeningen 2017, de begrotingswijzigingen 2018 en de programma begrotingen 2019 in haar vergadering van 5 april 2018 voorlopig vastgesteld; De deelnemers kunnen een zienswijze indienen over deze jaarstukken bij het recreatieschap. Zienswijzen die voor 8 juni zijn ontvangen worden meegenomen in het advies aan het algemeen bestuur. 14 juni worden de jaarstukken, met eventuele wijzigingen doorgevoerd, opgestuurd aan het algemeen bestuur. Het algemeen bestuur zal in de vergadering van 28 juni 2018 besluiten over de definitieve vaststelling van de jaarstukken. Indeering Het algemeen bestuur heeft op 7 december 2017 bij het vaststellen van de financiële uitgangspunten voor besloten de programma begrotingen 2019 te indeeren. In de bijgaande programma begrotingen 2019 is deze indeering reeds doorgevoerd. Indien u een nadere toelichting op de financiële stukken wenst, verzoeken wij u contact op te nemen met mevrouw K. Schotvanger (telefoon ). Met vriendelijke groet, namens het bestuur van Recreatieschap Twiske-Waterland, Henk Wijkhuisen Programmamanager Recreatie Noord-Holland NV Recreatieschap Twiske-Waterland is een samenwerkingsverband van de provincie Noord-Holland en de gemeenten Amsterdam, Beemster, Edam-Volendam, Landsmeer, Oostzaan, Purmerend, Waterland, Wormerland en Zaanstad. Het beheersbureau is gevestigd aan de Noorderlaaik 1 in Oostzaan. Recreatie Noord-Holland NV legt in opdracht van het bestuur van Recreatieschap Twiske-Waterland recreatieve voorzieningen aan zoals fiets-, wandel- en vaarroutes en verzorgt het beheer en onderhoud van Groengebied Purmerland en recreatiegebied het Twiske.

2 TWISKE-WATERLAND BEGROTINGSWIJZIGING ONDERDEEL TWISKE 2018 Velsen-Zuid,

3 Inhoudsopgave Blz. 1. PROGRAMMAPLAN 1.1 Achtergrond Financieel meerjarenperspectief Meerjarenperspectief Programma accenten Financiële uitgangspunten Overzicht participantenbijdrage Weerstandsvermogen en risicobeheersing Doelenboom 6 2. PROGRAMMABEGROTING 2.1 Programmabegroting TOELICHTING PER DEELPROGRAMMA 3.1 Gebiedsbeheer Toezicht Financiën Bestuursadvisering Secretariaat Communicatie Inrichting & ontwikkeling Totaal EXPLOITATIE PER KOSTENSOORT OVERIGE GEGEVENS 5.1 Vaststelling door het algemeen bestuur 23

4 1. PROGRAMMAPLAN 1. Achtergrond Net boven Amsterdam Noord, tussen Landsmeer en Oostzaan in, vind je het prachtige natuur- en recreatiegebied Het Twiske. In Het Twiske ligt een grote recreatieplas midden in het groen. Een ideaal gebied om te fietsen, wandelen, skeeleren, pootje baden, zwemmen, varen, kanoën en nog veel meer. Je komt er voor je rust of gezellige waterrecreatie. In Het Twiske zijn kiosken en 2 restaurants met terrasjes. Eén van de restaurants ligt aan een gezellige, knusse haven, waar je ook allerlei soorten bootjes kan huren. Voor kinderen is in Het Twiske een speelsloot en een avonturenspeelplaats met buizenfort, kabelbaan en pontjes over het water. Geniet tijdens een mooie wandeling van de mooie natuur in Het Twiske en wie weet sta je oog in oog met een Schotse Hooglander. Recreatiegebied Het Twiske ligt aan de noordrand van Amsterdam, tussen Landsmeer en Oostzaan. De provincie Noord-Holland en de gemeenten Amsterdam, Zaanstad, Purmerend, Oostzaan en Landsmeer dragen gezamenlijk zorg voor het beheer en de ontwikkeling van dit gebied. 2. Financieel meerjarenperspectief Sinds 2010 is het beleid van het recreatieschap erop gericht om het jaarlijkse tekort op de begroting van het recreatieschap te dichten. In die tijd gaf het schap jaarlijks meer geld uit aan beheer en onderhoud dan dat er aan inkomsten binnenkwam, inclusief de participantenbijdrage. Sindsdien heeft het schap meerdere maatregelen genomen om een evenwicht tussen de baten en lasten te bereiken. Er zijn bezuinigingen doorgevoerd, er is een investeringsprogramma ingezet om achterstallig onderhoud weg te werken, en er zijn nieuwe bronnen van inkomsten aangeboord. Dit alles heeft ertoe geleid dat het schap met de huidige participantenbijdrage het beheer en onderhoud uit kan voeren. Voor wat betreft het groot onderhoud en de vervangingen is het de vraag of die ook op lange termijn kan betalen. In 2017 was het saldo van baten en lasten De begroting voor groot onderhoud en vervangingen was Dat betekent dat in 2017 de begroting van het schap voor wat betreft onderhoud sluitend was. Het recreatieschap heeft aan een etern bureau opdracht gegeven om de kosten voor beheer en onderhoud, inclusief groot onderhoud, door te rekenen. Daarmee krijgt het schap inzicht in de werkelijk benodigde kosten, ook op de lange termijn. Op basis van dit rapport wordt duidelijk of het recreatieschap klaar is voor de toekomst, en alle benodigde uitgaven voor beheer en onderhoud kan dragen. Daarbij moet rekening worden gehouden met de nog lopende ontwikkelingen in het gebied. Zoals in het eerste deel van deze toelichting omschreven worden Twiske Poort en het Kure Jan strand ontwikkeld. Dat levert op termijn meer inkomsten op voor het recreatieschap. Aan de andere kant zijn met name de inkomsten uit evenementen niet gegarandeerd. Door het vertrek van Pleinvrees zullen de inkomsten in 2018 lager uitvallen. Het schap is op zoek naar een organisator die zich voor langere termijn wil verbinden aan het Twiske. Voor 2018 zijn de totale begrote lasten van het recreatieschap hoger dan de baten. Dat komt doordat een deel van het budget voor groot onderhoud en vervangingen doorschuift uit Daarbij worden in 2018 nieuwe werkzaamheden opgestart. Dit is een normaal gevolg van het uitvoeren van groot onderhoud, het ene jaar kost het meer dan het andere jaar. Het recreatieschap kan deze uitgaven dan ook zonder problemen opvangen in de reserves. 3. Meerjarenperspectief Besluitvorming al dan niet samenvoeging financiële verantwoording tussen Landschap Waterland en Het Twiske Ontwikkelen nieuwe attracties op de locaties Twiske Poort en Kure jan Strand. Behouden begrotingsevenwicht Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Begrotingswijziging

5 4. Programma accenten 2018 Start werving permanente invulling Horeca Twiske Poort Begeleiden planvorming en RO procedures klimpark Twiske Poort Afronden contractvorming met de eploitant van zorgboerderij De Marsen. Invullen maimaal 5 geluidsdagen met ma. 3 grote evenementen Afronden herstel Twiske Molen 5. Financiële uitgangspunten 2018 Inde: De reguliere baten en lasten (met uitzondering van afschrijvingen en rente) zijn verhoogd met een inde voor 2017 gebaseerd op inflatiecijfer CBS (CPI nov. 2016). De participantenbijdrage wordt ook verhoogd met deze inde. Korting tarieven RNH: in de begrotingswijziging 2018 wordt net als in vorige jaren een korting van 2% op de tarieven van RNH toegekend. Stijging personeelskosten: ondanks de korting van RNH op de tarieven stijgen de personeelslasten in 2018 meer dan de indeatie. De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van cao-afspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Omdat er nog geen uitspraak van het bestuur is over hoe met deze meerkosten wordt omgegaan zijn ze nu opgenomen als stijging van de reguliere inzet RNH. Dat betekent dat de stijging ten laste komt van de reserves. Op de middellange termijn kunnen de meerkosten worden gefinancierd uit de inkomsten uit de nog te ontwikkelen locaties. Afschrijven van investeringen: vanaf 2018 moeten de (vervangings)investeringen in maatschappelijk nut (bijvoorbeeld de aanleg of vervanging van speeltoestellen, bruggen en voorzieningen) worden geactiveerd en in de jaren van de verwachte levensduur worden afgeschreven. Het gaat alleen over de netto investeringen, dus gecorrigeerd voor subsidies, verzekeringsbijdragen, etc. Belangrijke wijzigingen De belangrijkste wijzigingen bestaan uit het doorschuiven van kosten voor groot onderhoud en vervangingen uit 2017 en het opnemen van lasten en baten voor de opbouw van een strandpaviljoen tbv tijdelijk horeca op de locatie Twiske Poort. 6. Overzicht participantenbijdrage inde 2018 Indeatie 0,65% Provincie Noord-Holland Gemeente Amsterdam Gemeente Landsmeer Gemeente Oostzaan Gemeente Purmerend Gemeente Zaanstad Totaal participantenbijdrage Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Begrotingswijziging

6 7. Weerstandsvermogen en risicobeheersing De weerstandscapaciteit heeft betrekking op de middelen en mogelijkheden waarover Het Twiske beschikt om niet begrote kosten te dekken. De risico's die zich kunnen voordoen bij Het Twiske zijn in 2017 opnieuw geïnventariseerd en gekwantificeerd. De uitwerking hiervan is als bijlage opgenomen in de jaarrekening Vanaf 2016 dienen volgens wijzigingen in de BBV een aantal kengetallen te worden vermeld, zoals opgenomen in onderstaande tabel. JR 2016 JR 2017 BGR 2018 netto schuldquote -104% -96% -98% idem gecorrigeerd voor verstrekte leningen -104% -96% -98% solvabiliteitsrisico 95% 85% 91% structurele eploitatieruimte 17% 14% 11% grondeploitatie nvt nvt nvt belastingcapaciteit nvt nvt nvt De netto schuldquote weerspiegelt het niveau van de schuldenlast ten opzichte van de eigen middelen. In de VNG-uitgave "Houdbare Gemeentefinanciën" is aangegeven dat wanneer de schuld lager is dan de jaaromzet (<100%) dit als voldoende kan worden bestempeld en boven de 130% als onvoldoende. De solvabiliteitsratio geeft inzicht in de mate waarin aan de financiele verplichtingen kan worden voldaan. Een ratio >50% wordt in de regel als voldoende beschouwd. Het kengetal "structurele eploitatieruimte" geeft aan hoe groot de structurele vrije ruimte in de begroting is om tegenvallers op te vangen. De comissie BBV geeft aan dat een ratio > 0,6% acceptabel is. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Begrotingswijziging

7 8. Doelenboom Het Twiske Voor recreatieschap het Twiske is een doelenboom opgesteld op basis van de doelstelling van de gemeenschappelijke regeling, de kaders van de ontwikkelingsvisie en het gevoerde beleid van het recreatieschap. De doelenboom is het jaarlijks het vertrekpunt voor het opstellen van het programma van het recreatieschap. Het programma is uitgangspunt voor de schapsbegroting. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Begrotingswijziging

8 2. PROGRAMMABEGROTING Begroting 2018 Wijziging 2018 Begroting na wijziging 2018 Deelprogramma lasten baten saldo lasten baten saldo lasten baten saldo 1 Gebiedsbeheer Toezicht Financiën Bestuursadvisering Secretariaat Communicatie Inrichting & ontwikkeling Bijdrage participanten Totaal lasten en baten Resultaat voor bestemming Resultaatbestemming Toevoeging algemene reserve Onttrekking algemene reserve Toevoeging bestemmingsres. Bet. Parkeren Onttrekking bestemmingsres. Bet. Parkeren Toevoeging bestemmingsreserve Investeringen Onttrekking bestemmingsreserve Investeringen Totaal lasten en baten Resultaat na bestemming Totalen-generaal Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Begrotingswijziging

9 3. TOELICHTING PER DEELPROGRAMMA 1 Gebiedsbeheer Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Gebiedsbeheer Financieel Hogere inzet RNH regulier Hogere opbrengsten regulier Hogere Lasten Incidenteel Hogere project subsidies Toelichting De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van caoafspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Meer inkomsten uit huren. Voor groot onderhoud en vervangingen schuift door uit Daarnaast is er een bedrag van opgenomen voor de restauratie van Twiske Molen. Dit wordt gecompenseerd door een uitkering van de verzekering. Tenslotte kosten de noodzakelijke werkzaamheden voor groot onderhoud dit jaar meer dan het standaard begrote bedrag. Dit betreft de uitkering van de verzekering voor de restauratie van twiske Molen. De molen was ernstig beschadigd na een storm in Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Begrotingswijziging

10 duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk Reguliere inspanning resultaat dagelijks onderhouden bestaande recreatielandschap binnen budget en conform gewenste kwaliteit dagelijks onderhouden bestaande recreatievoorzieningen binnen budget en conform gewenste kwaliteit controleren veiligheids- en onderhoudssituatie onveilige situaties voorkomen updaten meerjarenraming groot onderhoud en vervangingen bijhouden beheersysteem controleren zwemwaterkwaliteit coördineren en communiceren over zwemlocaties met derden uitgeven en reguleren vergunningen / gebruiksovereenkomsten coördineren grote evenementen begeleiden van kleine en middelgrote evenementen organiseren ondernemersoverleg onderhouden contacten andere gebruikers en beheerders binnen recreatiegebied behandelen klachten begeleiden werkzaamheden vrijwilligers en werknemers werkvoorzieningsschappen beheren betaald parkeren zoeken naar mogelijkheden goedkoper beheren actuele en haalbare meerjarenraming beheerssysteem up to date verontreiniging tijdig opgemerkt goede communicatie over veiligheid van zwemwater aanvragen tijdig behandeld optimale opbrengsten voor recreatieschappen Noord-Holland organisator tevreden over dienstverlening schap ondernemers betrokken bij schap goede relaties andere partijen binnen termijn van 4 wkn behandeld inzet nuttig voor schap en bevredigend voor deelnemers inkomsten uit betaald parkeren gegenereerd hogere efficiëntie beheer Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Kunstwerken Gebouwen Verhardingen Speeltoestellen Watergangen Riolering Herbouw Twiske molen Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Begrotingswijziging

11 duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk Incidentele inspanning uitvoeren groot onderhoud en vervangingen Herbouw Twiske Molen Beoogd resultaat groot onderhoud uitgevoerd volgens planning; Twiske molen is tijdens een zomerstorm in 2016 ernstig beschadigd. De kap was met wieken en al van de molen gewaaid. De molen wordt nu op authentieke wijze hersteld door eperts op dit gebied. De restauratie wordt gefinancierd uit een uitkering van de verzekering. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Begrotingswijziging

12 duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk 2 Toezicht Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Toezicht Financieel Hogere inzet RNH regulier Toelichting De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van caoafspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Reguliere inspanning toezicht houden en handhaven volgens Algemene Verordening vervullen rol gastheer in het gebied jaarlijks opstellen handhavingsplan specifieke handhaving: tegengaan vandalisme resultaat recreanten voelen zich veilig; toezicht conform handhavingsplan recreanten tevreden over gastheerschap handhaving toegespitst op actuele noodzaak voortzetten dalende trend schade vandalisme Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Begrotingswijziging

13 3 Financiën Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Financiën Financieel Hogere bedrijfskosten regulier Hogere inzet RNH regulier Toelichting Hogere kosten voor afschrijvingen. Door veranderingen in de BBV in 2017 moeten vervangingen altijd op de balans worden geactiveerd en afgeschreven. De kosten voor afschrijvingen zullen dan ook toenemen in de komende jaren. De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van caoafspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Begrotingswijziging

14 duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk Reguliere inspanning opstellen van de programmabegroting, voortgangsrapportage en jaarrekening voeren financiële administratie beheren financiële middelen jaarlijks herijking van de berekening van de financiële risico's van het schap resultaat correcte en leesbare financiële stukken met goedkeurende controleverklaring correcte en betrouwbare administratie optimaal beheer financiële middelen volgens schatkistbankieren risico's in beeld Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Verlaging opslag tarieven RNH Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Begrotingswijziging

15 4 Bestuursadvisering Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Bestuursadvisering Financieel Hogere inzet RNH regulier Toelichting De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van caoafspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Begrotingswijziging

16 duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk Reguliere inspanning adviseren bestuur relatie met participanten onderhouden belangenbehartiging en advisering aan derden adequaat reageren op actualiteiten bewaken uitvoering van het programma en de jaaropdracht monitoren van de beleidsdoelen herijken van de visie op het recreatieschap organiseren bijeenkomsten belanghebbenden resultaat goed voorbereide besluitvorming en informele advisering ambtenaren en bestuurders tevreden over de dienstverlening gereageerd op zaken met directe relatie doelstelling schap vragen binnen 2 weken beantwoord programma uitgevoerd conform opdracht bestuur en binnen de gestelde kaders evaluatie van de doelen van het programma uitvoeringsplan bij de visie afgerond door het bestuur bekrachtigd belanghebbenden betrokken bij uitvoering programma voor het Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Recreatiemonitor Advieskosten derden Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Begrotingswijziging

17 duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk 5 Secretariaat Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Secretariaat Financieel Hogere inzet RNH regulier Toelichting De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van caoafspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Reguliere inspanning breed bekendmaken van de bestuursbesluiten organiseren vergaderingen AC, DB en AB, inclusief voorbereiding en nazorg secretariële ondersteuning resultaat participanten op de hoogte van besluitvorming 2 bestuursrondes per jaar begeleid plus eventuele etra vergaderingen afhandeling post en telefoon, archivering Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Begrotingswijziging

18 6 Communicatie Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Communicatie Financieel Hogere inzet RNH regulier Toelichting De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van caoafspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Begrotingswijziging

19 duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk Reguliere inspanning voorzien in goede & actuele terreininformatie voor recreanten en omwonenden benaderen pers en verwerven publiciteit promoten gebied verzorgen digitale media en beheren website gebruik sociale media resultaat bebording en schriftelijke informatievoorziening up to date en betrouwbaar; gericht informatie geven over werkzaamheden in het positieve gebied free publicity verworven; activiteiten en actualiteiten verspreid activiteit ontwikkeld voor deelname bij promotionele dagen in recreatiegebieden website up to date, aantrekkelijk en relevant promotie schap en trekken nieuwe bezoekers Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Begrotingswijziging

20 7 Inrichting & Ontwikkeling Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Inrichting & Ontwikkeling Financieel Hogere inzet RNH regulier Hogere Lasten incidenteel Hogere Baten incidenteel Toelichting De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van caoafspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Betreft de kosten voor de opbouw van een strandpaviljoen op de locatie Twiske Poort. Hiermee wordt een tijdelijke eploitatie mogelijk totdat er een ondernemer is geworven die een permanente invulling kan geven aan de horeca bij Twiske Poort. De bouw van het strandpaviljoen wordt gefinancierd uit de uitkering van de verzekering als gevolg van het afbranden van de oude opstallen van Twiske Poort. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Begrotingswijziging

21 duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk duurzaam ontwikkeling investeren basis Reguliere inspanning coördineren en begeleiden maatschappelijke stages juridische advisering aanvullen beheerssysteem beheren vastgoedcontracten potentiele ondernemers en organisatoren begeleiden actief verwerven inkomsten resultaat scholen tevreden over verloop juridisch advies en toetsing uitgevoerd indien noodzakelijk informatie beheerssysteem snel en eenvoudig toegankelijk marktconforme opbrengsten uit grond, gebouwen en leisure succesvolle ondernemingen eploitaties voor Twiske Poort hogere baten voor het schap maatschappelijk Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Lasten incidenteel Baten incidentee Eigen bijdrage Herbouw Twiske Poort Incidentele inspanning Herbouw Twiske Poort Beoogd resultaat Betreft de opbouw van een strandpaviljoen op de locatie Twiske Poort. Hiermee wordt een tijdelijke eploitatie mogelijk totdat er een ondernemer is geworven die een permanente invulling kan geven aan de horeca bij Twiske Poort. De bouw van het strandpaviljoen wordt gefinancierd uit de uitkering van de verzekering als gevolg van het afbranden van de oude opstallen van Twiske Poort. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Begrotingswijziging

22 Totaal Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Totaal Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Begrotingswijziging

23 4. EXPLOITATIE PER KOSTENSOORT Begroting Wijziging Begroting na Omschrijving wijziging 2018 Lasten Inhuur personeel RNH regulier Bestuurskosten Kantoorkosten Vervoerskosten PR & marketing Bedrijfskosten Projectkosten* Beheerkosten betaald parkeren Afschrijvingen Rentekosten Bijzondere baten en lasten Totaal lasten Baten Eploitatieopbrengsten Parkeergelden Financiële baten Overige opbrengsten Project subsidies Totaal baten Resultaat deelprogramma's Bijdrage participanten Resultaat voor bestemming Resultaatbestemming Toevoeging algemene reserve Onttrekking algemene reserve Toevoeging bestemmingsres. Parkeren Onttrekking bestemmingsres. Parkeren Toevoeging bestemmingsreserve Inv Onttrekking bestemmingsreserve Inv Resultaat na bestemming * projectkosten zijn inclusief inhuur personeel RNH incidenteel, groot onderhoud en overige investeringen Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Begrotingswijziging

24 5. OVERIGE GEGEVENS 5.1 Vaststelling van het algemene bestuur Aldus vastgesteld door het Algemeen Bestuur van het Recreatieschap Twiske-Waterland in de openbare vergadering van 28 juni voorzitter, Mevrouw A.C. Nienhuis Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Begrotingswijziging

25 TWISKE-WATERLAND BEGROTINGSWIJZIGING ONDERDEEL WATERLAND 2018 Velsen-Zuid,

26 Inhoudsopgave Blz. 1. PROGRAMMAPLAN 1.1 Achtergrond Meerjarenperspectief Programma accenten Uitgangspunten programma Belangrijkste wijzigingen Overzicht bijdrage participantenbijdrage Doelenboom Weerstandsvermogen en risicobeheersing 6 2. PROGRAMMABEGROTING 2.1 Programmabegroting TOELICHTING PER DEELPROGRAMMA 3.1 Gebiedsbeheer Financiën Bestuursadvisering Secretariaat Communicatie Inrichting & ontwikkeling Totaal EXPLOITATIE PER KOSTENSOORT OVERIGE GEGEVENS 5.1 Vaststelling door het algemeen bestuur 19

27 1. PROGRAMMA LANDSCHAP WATERLAND Achtergrond Waterland is een gebied van ongeveer ha. tussen Amsterdam-Noord, Zaanstad, Zeevang en het Markermeer. Elf gemeenten en de provincie Noord-Holland dragen in de Gemeenschappelijke Regeling Twiske-Waterland gezamenlijk zorg voor ontwikkeling en beheer van recreatievoorzieningen in dit gebied. Met voorzieningen als fiets- en wandelpaden, kanoroutes, pontjes en recreatieknooppunten kan de recreant het gebied beleven, met haar rijke natuur- en landschapswaarden. 1.2 Meerjarenperspectief Beheer en onderhoud van recreatieve infrastructuur Realiseren meekoppelprojecten recreatiepaden Markermeerdijk 1.3 Programma accenten 2018 Gescheiden financiële verantwoording Landschap Waterland & Twiske, waarover medio 2018 een besluit wordt genomen in het AB Inzet op projecten, zowel realisatie als beheer en onderhoud: o Beheer en onderhoud boerenlandpaden o Beheer en onderhoud Sloepennetwerk Laag Holland o Beheer en onderhoud voorzieningen electrisch varen en vaarroute Waterland o Beheer en onderhoud kanoroutenetwerk Wormer- en Jisperveld o Meekoppelen recreatiepaden Markermeerdijk o Beheer en onderhoud Wandelroutenetwerk Uitgangspunten Programma 2018 Inde: De reguliere baten en lasten (met uitzondering van afschrijvingen en rente) zijn verhoogd met een inde voor 2017 gebaseerd op inflatiecijfer CBS (CPI nov. 2016). De participantenbijdrage wordt ook verhoogd met deze inde. Korting tarieven RNH: in de begrotingswijziging 2018 wordt net als in vorige jaren een korting van 2% op de tarieven van RNH toegekend. Stijging personeelskosten: ondanks de korting van RNH op de tarieven stijgen de personeelslasten in 2018 meer dan de indeatie. De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van cao-afspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Omdat er nog geen uitspraak van het bestuur is over hoe met deze meerkosten wordt omgegaan zijn ze nu opgenomen als stijging van de reguliere inzet RNH. Dat betekent dat de stijging ten laste komt van de reserves. Op de middellange termijn kunnen de meerkosten worden gefinancierd uit de inkomsten uit de nog te ontwikkelen locaties. Afschrijven van investeringen: vanaf 2018 moeten de (vervangings)investeringen in maatschappelijk nut (bijvoorbeeld de aanleg of vervanging van speeltoestellen, bruggen en voorzieningen) worden geactiveerd en in de jaren van de verwachte levensduur worden afgeschreven. Het gaat alleen over de netto investeringen, dus gecorrigeerd voor subsidies, verzekeringsbijdragen, etc. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -3 - Begrotingswijziging

28 1.4.2 Belangrijke wijzigingen De belangrijkste wijzigingen ten opzichte van de programmabegroting 2018 zijn: Het overhevelen van een bedrag van de reguliere inzet RNH naar reguliere bedrijfskosten onder deelprogramma 1. Dit komt doordat het beheer en onderhoud van de recreatieve routenetwerken als één opdracht bij RNH wordt ondergebracht. Hierdoor is de inzet RNH niet meer zichtbaar onder 'inzet RNH', maar opgenomen in de begroting onder bedrijfskosten. Het budget benodigd voor groot onderhoud en vervangingen, beschikbaar gesteld vanuit de reserve vervangingsinvesteringen, is naar beneden bijgesteld. Dit komt doordat de meeste grote recreatieve voorzieningen (zoals bruggen, asfalt en speeltoestellen) zijn vervangen en er voor 2018 groot onderhoud aan slechts 2 voorzieningen in de planning staat. 1.5 Overzicht participantenbijdrage begrotingswijziging inde Indeatie 0,65% programma begroting 2018 percentage participanten bijdrage 2018 Provincie Noord-Holland ,66% Gemeente Amsterdam ,72% Gemeente Beemster ,21% Gemeente Edam-Volendam ,84% Gemeente Landsmeer ,42% Gemeente Oostzaan ,30% Gemeente Purmerend ,98% Gemeente Waterland ,36% Gemeente Wormerland ,21% Gemeente Zaanstad ,30% Totaal participantenbijdrage ,00% Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -4 - Begrotingswijziging

29 1.6 Doelenboom Landschap Waterland Voor Landschap Waterland is een doelenboom opgesteld op basis van de doelstelling van de gemeenschappelijke regeling, de kaders van de ontwikkelingsvisie en het gevoerde beleid van het recreatieschap. De doelenboom is het jaarlijks het vertrekpunt voor het opstellen van het programma van het recreatieschap. Het programma is uitgangspunt voor de schapsbegroting. Het bevorderen van een evenwichtige ontwikkeling van de openluchtrecreatie onder meer door middel van het treffen van maatregelen en voorzieningen t.b.v. de openluchtrecreatie 1: Behoud recreatielandschap 2. Vergroten gebruik 3. ontwikkelen maatschappelijk draagvlak 4: Versterken duurzaamheid (Belevings) waarde landschap bewaken (ommetjesmake r & rust- en ruimtezoeker) Aansluiten bij historische lappendeken aan identiteiten In stand houden van nieuwe routestructuren en voorzieningen Tekorten recreatieve voorzieningen oplossen Verbindende structuur creëren met hoofdknooppunten Versterken fysieke verbinding met buitengebied Verbeteren toegankelijkhei d vanuit stedelijk gebied Versterken watertoerisme/ recreatie Evenwichtig spreiden schapactiviteite n over hele werkgebied Meer samenwerking met belangrijke stakeholders in het gebied Stimuleren plattelands verbreding Optimale informatievoorziening raden & staten Uitbreiden rol belangenbehartiger & kennisorganisati e Versterken financiële duurzaamheid Zoeken naar nieuwe financieringsmogelijkheden Stimuleren beheer door derden Recreatie koppelen aan (commerciële) ontwikkelingen Inzet op MVObeleid Streven naar duurzaamheid met aandacht voor biodiversiteit Duurzamer beheer Bevorderen & faciliteren ontwikkeling van groene energie voor eigen gebruik Meer lokale ommetjes die aansluiten op woonkernen Aansluiting bij wensen lokale besturen Gebruik recreatieve voorzieningen verhogen Inspelen op wensen/behoef ten recreanten Meer communicatie & promotie Route en infoborden voor recreant Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -5 - Begrotingswijziging

30 1.7 Weerstandsvermogen en risicobeheersing De weerstandscapaciteit heeft betrekking op de middelen en mogelijkheden waarover Landschap Waterland beschikt om niet begrote kosten te dekken. De risico's die zich kunnen voordoen bij Landschap Waterland zijn in 2017 opnieuw geïnventariseerd en gekwantificeerd. De uitwerking hiervan is als bijlage opgenomen in de jaarrekening Vanaf 2016 dienen volgens wijzigingen in de BBV een aantal kengetallen te worden vermeld, zoals opgenomen in onderstaande tabel. JR 2016 JR 2017 BGR 2018 netto schuldquote -208% -273% -294% idem gecorrigeerd voor verstrekte leningen -208% -273% -294% solvabiliteitsrisico 98% 98% 98% structurele eploitatieruimte 27% 24% 16% grondeploitatie nvt nvt nvt belastingcapaciteit nvt nvt nvt De netto schuldquote weerspiegelt het niveau van de schuldenlast ten opzichte van de eigen middelen. In de VNG-uitgave "Houdbare Gemeentefinanciën" is aangegeven dat wanneer de schuld lager is dan de jaaromzet (<100%) dit als voldoende kan worden bestempeld en boven de 130% als onvoldoende. De solvabiliteitsratio geeft inzicht in de mate waarin aan de financiële verplichtingen kan worden voldaan. Een ratio >50% wordt in de regel als voldoende beschouwd. Het kengetal "structurele eploitatieruimte" geeft aan hoe groot de structurele vrije ruimte in de begroting is om tegenvallers op te vangen. De commissie BBV geeft aan dat een ratio > 0,6% acceptabel is. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -6 - Begrotingswijziging

31 2. PROGRAMMABEGROTING Begroting 2018 Wijziging 2018 Begroting na wijziging 2018 Deelprogramma lasten baten saldo lasten baten saldo lasten baten saldo 1 Gebiedsbeheer Toezicht Financiën Bestuursadvisering Secretariaat Communicatie Inrichting & ontwikkeling Bijdrage participanten Totaal lasten en baten Resultaat voor bestemming Resultaatbestemming Toevoeging algemene reserve Onttrekking algemene reserve Toevoeging bestemmingsreserve Purmerbos Onttrekking bestemmingsreserve Purmerbos Toevoeging bestemmingsreserve investeringen Onttrekking bestemmingsreserve investeringen Toevoeg. Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland Onttr. Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland Toevoeging bestemmingsreserve verv. invest Onttrekking bestemmingsreserve verv. invest Toevoeging bestemmingsres. Markermeerdijk Onttrekking bestemmingsres. Markermeerdijk Totaal lasten en baten Resultaat na bestemming Totalen-generaal Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -7 - Begrotingswijziging

32 3. TOELICHTING PER DEELPROGRAMMA 1 Gebiedsbeheer Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Gebiedsbeheer Financieel Hogere inzet RNH regulier Per saldo hogere lasten (ca. 8,000) Lagere incidentele lasten (ca ) Toelichting de personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van caoafspraken en hogere werkgeverslasten. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Voorts een verschuiving van reguliere inzet RNH naar reguliere bedrijfskosten. verschuiving van reguliere RNH inzet naar reguliere bedrijfskosten, doordat RNH het beheer en onderhoud van de recreatieve routenetwerken als één opdracht aanneemt. de meeste grote recreatieve voorzieningen (zoals bruggen, asfalt en speeltoestellen) zijn inmiddels vervangen en in 2018 is er minder budget nodig daar er slechts 2 voorzieningen in de planning staan. Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Grootonderhoud & vervangingen Brugtrap Hekwerken (Vrolijk) Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -8 - Begrotingswijziging

33 behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk Reguliere inspanning dagelijks onderhouden bestaande recreatievoorzieningen controleren veiligheids- en onderhoudssituatie updaten meerjarenraming groot onderhoud en vervangingen uitvoeren meerjarenraming groot onderhoud en vervangingen bijhouden beheersysteem onderhouden contacten andere gebruikers en beheerders binnen recreatiegebied behandeling klachten resultaat binnen budget en conform gewenste kwaliteit onveilige situaties voorkomen actuele en haalbare meerjarenraming uitgevoerd volgens planning en binnen budget beheerssysteem up to date goede relaties andere partijen binnen termijn van 4 wkn behandeld begeleiden werkzaamheden vrijwilligers en werknemers inzet nuttig voor schap en werkvoorzieningsschappen bevredigend voor deelnemers zoeken naar mogelijkheden goedkoper beheren hogere efficiëntie beheer inschakelen agrariërs bij beheer lagere beheerlasten Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -9 - Begrotingswijziging

34 3 Financiën Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Financiën Financieel Hogere inzet RNH regulier Toelichting De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van caoafspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland Begrotingswijziging

35 behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Verlaging opslag tarieven RNH Reguliere inspanning opstellen van de begroting, voortgangsrapportage en jaarrekening voeren financiële administratie beheren financiële middelen jaarlijks herijking van de berekening van het gewenste weerstandsvermogen resultaat correcte en leesbare financiële stukken met goedkeurende controleverklaring correcte en betrouwbare administratie optimaal beheer financiële middelen volgens schatkistbankieren weerstandsvermogen geëvalueerd en up-to-date Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland Begrotingswijziging

36 4 Bestuursadvisering Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Bestuursadvisering Financieel Hogere inzet RNH regulier Toelichting De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van caoafspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland Begrotingswijziging

37 behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Recreatiemonitor Reguliere inspanning adviseren bestuur relatie met participanten onderhouden belangenbehartiging en advisering aan derden adequaat reageren op actualiteiten bewaken uitvoering van het programma en de jaaropdracht monitoren van de beleidsdoelen uitvoeren Recreatieve Meekoppelprojecten Markermeerdijk tracé resultaat goed voorbereide besluitvorming en informele advisering ambtenaren en bestuurders tevreden over de dienstverlening reageren op zaken met directe relatie doelstelling schap vragen binnen 2 weken beantwoord programma uitgevoerd conform opdracht bestuur en binnen de gestelde kaders evaluatie van de doelen van het programma plan meekoppelen ingepast in plan voor dijkversterking HHNK Incidentele inspanning recreatiemonitor: aantal bezoeken monitoren en rapporteren resultaat aantal bezoekers gemeten conform wensen bestuur maatschappelijk Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland Begrotingswijziging

38 behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk 5 Secretariaat Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Secretariaat Hogere inzet RNH regulier De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van caoafspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Reguliere inspanning breed bekendmaken van de bestuursbesluiten organiseren vergaderingen AC, DB en AB, inclusief voorbereiding en nazorg secretariële ondersteuning resultaat participanten op de hoogte van besluitvorming 2 bestuursrondes per jaar begeleid afhandeling post en telefoon, archivering Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland Begrotingswijziging

39 behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk 6 Communicatie Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Communicatie Financieel Hogere inzet RNH regulier Toelichting De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van caoafspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Reguliere inspanning voorzien in goede & actuele terreininformatie voor recreanten en omwonenden benaderen pers en verwerven publiciteit promoten gebied verzorgen digitale media en beheren website gebruik sociale media resultaat bebording en schriftelijke informatievoorziening up to date en betrouwbaar; gericht informatie geven over werkzaamheden in het positieve free publicity verworven; activiteiten en actualiteiten verspreid grotere bekendheid gebied en vergroting bekendheid fiets-, wandelen sloepennetwerk nieuwe website online en up to date promotie schap en trekken nieuwe bezoekers Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland Begrotingswijziging

40 behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk 7 Inrichting & Ontwikkeling Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Inrichting & Ontwikkeling Financieel Hogere inzet RNH regulier Toelichting De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van caoafspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Reguliere inspanning juridische advisering beheren vastgoedcontracten aanvullen beheerssysteem begeleiden nazorgfase realisatie fietsverbinding Purmerbos resultaat juridisch advies GR en toetsing uitgevoerd marktconforme opbrengsten uit grond, gebouwen en leisure informatie beheerssysteem snel en eenvoudig toegankelijk nazorgfase van het project Fietsverbindingen Purmerbos Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland Begrotingswijziging

41 Totaal Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Totaal Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland Begrotingswijziging

42 4. EXPLOITATIE PER KOSTENSOORT Begroting Wijziging Begroting na Omschrijving wijziging 2018 Lasten Inhuur personeel RNH regulier Bestuurskosten Kantoorkosten Vervoerskosten PR & marketing Bedrijfskosten Projectkosten* Afschrijvingen Rentekosten Bijzondere baten en lasten Totaal lasten Baten Eploitatieopbrengsten Financiële baten Overige opbrengsten Project subsidies Totaal baten Resultaat deelprogramma's Bijdrage participanten Resultaat voor bestemming Resultaatbestemming Toevoeging Algemene reserve Onttrekking Algemene reserve Toevoeging bestemmingsreserve Purmerbos Onttrekking bestemmingsreserve Purmerbos Toevoeging bestemmingsreserve investeringen Onttrekking bestemmingsreserve investeringen Toevoeg. Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland Onttr. Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland Toevoeg. bestemmingsreserve vervangingsinvesteringen Onttr. bestemmingsreserve vervangingsinvesteringen Toevoeg. bestemmingsreserve Markermeerdijk Onttr. bestemmingsreserve Markermeerdijk Resultaat na bestemming * projectkosten zijn inclusief inhuur personeel RNH incidenteel, groot onderhoud en overige investeringen Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland Begrotingswijziging

43 5. OVERIGE GEGEVENS 5.1 Vaststelling van het algemene bestuur Aldus vastgesteld door het Algemeen Bestuur van het Recreatieschap Twiske-Waterland in de openbare vergadering van 28 juni voorzitter, Mevrouw A.C. Nienhuis Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland Begrotingswijziging

44 TWISKE-WATERLAND PROGRAMMA BEGROTING ONDERDEEL TWISKE 2019 Velsen-Zuid,

45 Inhoudsopgave Blz. 1. PROGRAMMAPLAN 1.1 Achtergrond Financieel meerjarenperspectief Financiële uitgangspunten Weerstandsvermogen en risicobeheersing Overzicht opbouw participantenbijdrage Doelenboom recreatieschap het Twiske 5 2. FINANCIËLE ONDERBOUWING 2.1 Programmabegroting Geprognosticeerde balans Meerjarenraming 8 3. TOELICHTING PER DEELPROGRAMMA 3.1 Gebiedsbeheer Toezicht Financiën Bestuursadvisering Secretariaat Communicatie Inrichting & ontwikkeling Totaal EXPLOITATIE PER KOSTENSOORT BEPALINGEN FINANCIEEL BEHEER 5.1 Inleiding Weerstandsvermogen Onderhoud Kapitaalgoederen Financiering Algemeen Risicobeheer Bedrijfsvoering Verbonden partijen Grondbeleid OVERIGE GEGEVENS 6.1 Vaststelling door het algemeen bestuur 28 BIJLAGEN BIJLAGE 1 TARIEVENLIJST 29 BIJLAGE 2 KAART 31

46 1. PROGRAMMAPLAN 1. Achtergrond Net boven Amsterdam Noord, tussen Landsmeer en Oostzaan in, vind je het prachtige natuur- en recreatiegebied Het Twiske. In Het Twiske ligt een grote recreatieplas midden in het groen. Een ideaal gebied om te fietsen, wandelen, skeeleren, pootje baden, zwemmen, varen, kanoën en nog veel meer. Je komt er voor je rust of gezellige waterrecreatie. In Het Twiske zijn kiosken en 2 restaurants met terrasjes. Eén van de restaurants ligt aan een gezellige, knusse haven, waar je ook allerlei soorten bootjes kan huren. Voor kinderen is in Het Twiske een speelsloot en een avonturenspeelplaats met buizenfort, kabelbaan en pontjes over het water. Geniet tijdens een mooie wandeling van de mooie natuur in Het Twiske en wie weet sta je oog in oog met een Schotse Hooglander. Recreatiegebied Het Twiske ligt aan de noordrand van Amsterdam, tussen Landsmeer en Oostzaan. De provincie Noord-Holland en de gemeenten Amsterdam, Zaanstad, Purmerend, Oostzaan en Landsmeer dragen gezamenlijk zorg voor het beheer en de ontwikkeling van dit gebied. 2. Financieel meerjarenperspectief Sinds 2010 is het beleid van het recreatieschap erop gericht om het jaarlijkse tekort op de begroting van het recreatieschap te dichten. In die tijd gaf het schap jaarlijks meer geld uit aan beheer en onderhoud dan dat er aan inkomsten binnenkwam, inclusief de participantenbijdrage. Sindsdien heeft het schap meerdere maatregelen genomen om een evenwicht tussen de baten en lasten te bereiken. Er zijn bezuinigingen doorgevoerd, er is een investeringsprogramma ingezet om achterstallig onderhoud weg te werken, en er zijn nieuwe bronnen van inkomsten aangeboord. Dit alles heeft ertoe geleid dat het schap met de huidige participantenbijdrage het beheer en onderhoud uit kan voeren. Voor wat betreft het groot onderhoud en de vervangingen is het de vraag of die ook op lange termijn kan betalen. In 2017 was het saldo van baten en lasten De begroting voor groot onderhoud en vervangingen was Dat betekent dat in 2017 de begroting van het schap voor wat betreft onderhoud sluitend was. Het recreatieschap heeft aan een etern bureau opdracht gegeven om de kosten voor beheer en onderhoud, inclusief groot onderhoud, door te rekenen. Daarmee krijgt het schap inzicht in de werkelijk benodigde kosten, ook op de lange termijn. Op basis van dit rapport wordt duidelijk of het recreatieschap klaar is voor de toekomst, en alle benodigde uitgaven voor beheer en onderhoud kan dragen. Daarbij moet rekening worden gehouden met de nog lopende ontwikkelingen in het gebied. Zoals in het eerste deel van deze toelichting omschreven worden Twiske Poort en het Kure Jan strand ontwikkeld. Dat levert op termijn meer inkomsten op voor het recreatieschap. Aan de andere kant zijn met name de inkomsten uit evenementen niet gegarandeerd. Door het vertrek van Pleinvrees zullen de inkomsten in 2018 lager uitvallen. Het schap is op zoek naar een organisator die zich voor langere termijn wil verbinden aan het Twiske. 3. Financiële uitgangspunten 2019 Inde: De programmabegroting 2019 wordt verhoogd met een inde gebaseerd op inflatiecijfer CBS (CPI nov. 2017). De participantenbijdrage wordt ook verhoogd met deze inde. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Programmabegroting

47 4. Weerstandsvermogen en risicobeheersing De weerstandscapaciteit heeft betrekking op de middelen en mogelijkheden waarover Het Twiske beschikt om niet begrote kosten te dekken. De risico's die zich kunnen voordoen bij Het Twiske zijn in 2017 opnieuw geïnventariseerd en gekwantificeerd. De uitwerking hiervan is als bijlage opgenomen in de jaarrekening Vanaf 2016 dienen volgens wijzigingen in de BBV een aantal kengetallen te worden vermeld, zoals opgenomen in onderstaande tabel. BGR 2018 BGR 2019 BGR 2020 netto schuldquote -98% -110% -112% idem gecorrigeerd voor verstrekte leningen -98% -110% -112% solvabiliteitsrisico 91% 92% 91% structurele eploitatieruimte 11% 12% 12% grondeploitatie nvt nvt nvt belastingcapaciteit nvt nvt nvt De netto schuldquote weerspiegelt het niveau van de schuldenlast ten opzichte van de eigen middelen. In de VNG-uitgave "Houdbare Gemeentefinanciën" is aangegeven dat wanneer de schuld lager is dan de jaaromzet (<100%) dit als voldoende kan worden bestempeld en boven de 130% als onvoldoende. De solvabiliteitsratio geeft inzicht in de mate waarin aan de financiele verplichtingen kan worden voldaan. Een ratio >50% wordt in de regel als voldoende beschouwd. Het kengetal "structurele eploitatieruimte" geeft aan hoe groot de structurele vrije ruimte in de begroting is om tegenvallers op te vangen. De comissie BBV geeft aan dat een ratio > 0,6% acceptabel is. 5. Overzicht participantenbijdrage inde 2018 Indeatie 0,65% Provincie Noord-Holland Gemeente Amsterdam Gemeente Landsmeer Gemeente Oostzaan Gemeente Purmerend Gemeente Zaanstad Totaal participantenbijdrage inde 2019 Indeatie 1,50% Provincie Noord-Holland Gemeente Amsterdam Gemeente Landsmeer Gemeente Oostzaan Gemeente Purmerend Gemeente Zaanstad Totaal participantenbijdrage De indeatie van de begroting 2019 is gebaseerd op het inflatiecijfer CBS (CPI november 2017). Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Programmabegroting

48 6. Doelenboom Het Twiske Voor recreatieschap het Twiske is een doelenboom opgesteld op basis van de doelstelling van de gemeenschappelijke regeling, de kaders van de ontwikkelingsvisie en het gevoerde beleid van het recreatieschap. De doelenboom is het jaarlijks het vertrekpunt voor het opstellen van het programma van het recreatieschap. Het programma is uitgangspunt voor de schapsbegroting. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Programmabegroting

49 2. PROGRAMMABEGROTING Begroting 2019 Begroting 2018 Rekening 2017 Deelprogramma lasten baten saldo lasten baten saldo lasten baten saldo 1 Gebiedsbeheer Toezicht Financiën Bestuursadvisering Secretariaat Communicatie Inrichting & ontwikkeling Bijdrage participanten Totaal lasten en baten Resultaat voor bestemming Resultaatbestemming Toevoeging Algemene reserve Onttrekking Algemene reserve Toevoeging bestemmingsres. Bet. Parkeren Onttrekking bestemmingsres. Bet. Parkeren Toevoeging bestemmingsreserve Investeringen Onttrekking bestemmingsreserve Investeringen Totaal lasten en baten Resultaat na bestemming Totalen-generaal Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske -6 - Programmabegroting

50 2.2 Geprognosticeerde balans Geprognotiseerde balans per en Aktiva Materiële vaste activa Vorderingen op lange termijn Effecten - - Deposito's - - Leningen u/g - - Totaal vorderingen op lange termijn - - Saldo werkkapitaal Totaal Passiva Reserves/fondsen Algemene reserve Bestemmingsreserve betaald parkeren - - Bestemmingsreserve (vervangings)investeringen Totaal reserves en fondsen Langlopende schulden Leningen o/g - - Totaal Staat van reserves en fondsen Naam van het fonds Jaar Saldo 1 januari Onttrekking Toevoeging Saldo 31 december Algemene reserve Bestemmingsreserve bet.parkeren Bestemmingsreserve investeringen Totaal reserves/fondsen Saldo 31 Naam van het fonds Jaar Saldo 1 januari Onttrekking Toevoeging december Algemene reserve Bestemmingsreserve bet.parkeren Bestemmingsreserve investeringen Totaal reserves/fondsen Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Programmabegroting

51 2.3 MEERJARENRAMING inde: 1,50% cf programmabegroting 2019 Deelprogramma Lasten 1. Gebiedsbeheer regulier incidenteel: saldo beheer Toezicht regulier Financien regulier incidenteel saldo financiën Bestuursadvisering regulier incidenteel: saldo bestuursadvisering Secretariaat regulier Communicatie regulier Inrichting en Ontwikkeling regulier incidenteel: saldo inrichting & ontwikkeling totaal lasten Baten 1. Gebiedsbeheer regulier incidenteel Inrichting en Ontwikkeling incidenteel Bijdrage participanten* totaal baten resultaat voor bestemming jaar reserves/fondsen per weerstandsvermogen Provincie Noord-Holland Gemeente Amsterdam Gemeente Landsmeer Gemeente Oostzaan Gemeente Purmerend Gemeente Zaanstad afronding Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Programmabegroting

52 3. TOELICHTING PER DEELPROGRAMMA 1 Gebiedsbeheer Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Gebiedsbeheer Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske -9 - Programmabegroting

53 duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk Reguliere inspanning dagelijks onderhouden bestaande recreatielandschap dagelijks onderhouden bestaande recreatievoorzieningen controleren veiligheids- en onderhoudssituatie updaten en uitvoeren meerjarenraming groot onderhoud en vervangingen bijhouden beheersysteem controleren zwemwaterkwaliteit coördineren en communiceren over zwemlocaties met derden uitgeven en reguleren vergunningen / gebruiksovereenkomsten coördineren grote evenementen begeleiden van kleine en middelgrote evenementen organiseren ondernemersoverleg onderhouden contacten andere gebruikers en beheerders binnen recreatiegebied behandelen klachten begeleiden werkzaamheden vrijwilligers en werknemers werkvoorzieningsschappen beheren betaald parkeren zoeken naar mogelijkheden goedkoper beheren resultaat binnen budget en conform gewenste kwaliteit binnen budget en conform gewenste kwaliteit onveilige situaties voorkomen actuele en haalbare meerjarenraming beheerssysteem up to date verontreiniging tijdig opgemerkt goede communicatie over veiligheid van zwemwater aanvragen tijdig behandeld optimale opbrengsten voor recreatieschappen Noord-Holland organisator tevreden over dienstverlening schap ondernemers betrokken bij schap goede relaties andere partijen binnen termijn van 4 wkn behandeld inzet nuttig voor schap en bevredigend voor deelnemers inkomsten uit betaald parkeren gegenereerd hogere efficiëntie beheer Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Programmabegroting

54 duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Speeltoestellen Gebouwen Verhardingen Kunstwerken Riolering Parkeerinstallatie Watergangen Incidentele inspanning groot onderhoud en vervangingen Beoogd resultaat groot onderhoud uitgevoerd volgens planning Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Programmabegroting

55 duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk 2 Toezicht Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Toezicht Reguliere inspanning toezicht houden en handhaven volgens Algemene Verordening vervullen rol gastheer in het gebied jaarlijks opstellen handhavingsplan resultaat recreanten voelen zich veilig; toezicht conform handhavingsplan recreanten tevreden over gastheerschap handhaving toegespitst op actuele noodzaak Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Programmabegroting

56 duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk 3 Financiën Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Financiën Reguliere inspanning opstellen van de programmabegroting, voortgangsrapportage en jaarrekening resultaat correcte en leesbare financiële stukken met goedkeurende controleverklaring voeren financiële administratie beheren financiële middelen jaarlijks herijking van de berekening van de financiële risico's van het schap correcte en betrouwbare administratie optimaal beheer financiële middelen volgens schatkistbankieren risico's in beeld Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Verlaging opslag tarieven RNH Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Programmabegroting

57 duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk 4 Bestuursadvisering Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Bestuursadvisering Reguliere inspanning adviseren bestuur relatie met participanten onderhouden belangenbehartiging en advisering aan derden adequaat reageren op actualiteiten bewaken uitvoering van het programma en de jaaropdracht monitoren van de beleidsdoelen organiseren bijeenkomsten belanghebbenden resultaat goed voorbereide besluitvorming en informele advisering ambtenaren en bestuurders tevreden over de dienstverlening gereageerd op zaken met directe relatie doelstelling schap vragen binnen 2 weken beantwoord programma uitgevoerd conform opdracht bestuur en binnen de gestelde kaders evaluatie van de doelen van het programma belanghebbenden betrokken bij uitvoering programma voor het Twiske Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Programmabegroting

58 duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Recreatiemonitor Advieskosten derden Incidentele inspanning aantal bezoeken monitoren en rapporteren juridische advisering Beoogd resultaat aantal bezoeken aan het Twiske in beeld juridisch advies indien strikt noodzakelijk Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Programmabegroting

59 duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk 5 Secretariaat Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Secretariaat Reguliere inspanning breed bekendmaken van de bestuursbesluiten resultaat participanten op de hoogte van besluitvorming organiseren vergaderingen AC, DB en AB, inclusief voorbereiding en nazorg secretariële ondersteuning 2 bestuursrondes per jaar begeleid afhandeling post en telefoon, archivering Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Programmabegroting

60 duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk 6 Communicatie Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Communicatie Reguliere inspanning voorzien in goede & actuele terreininformatie voor recreanten en omwonenden benaderen pers en verwerven publiciteit promoten gebied verzorgen digitale media en beheren website resultaat bebording en schriftelijke informatievoorziening up to date en betrouwbaar; gericht informatie geven over werkzaamheden in het gebied positieve free publicity verworven; activiteiten en actualiteiten verspreid activiteit ontwikkeld voor deelname bij promotionele dagen in recreatiegebieden nieuwe website gelanceerd Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Programmabegroting

61 duurzaam ontwikkeling investeren basis 7 Inrichting & Ontwikkeling Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Inrichting & Ontwikkeling Reguliere inspanning coördineren en begeleiden maatschappelijke stages juridische advisering aanvullen beheerssysteem beheren vastgoedcontracten potentiele ondernemers en organisatoren begeleiden actief verwerven inkomsten organiseren ondernemersoverleg resultaat scholen tevreden over verloop juridisch advies en toetsing uitgevoerd indien noodzakelijk informatie beheerssysteem snel en eenvoudig toegankelijk marktconforme opbrengsten uit grond, gebouwen en leisure ondernemingen succesvolle eploitaties hogere baten voor het schap ondernemers betrokken bij schap maatschappelijk Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Programmabegroting

62 Totaal Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Totaal Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Programmabegroting

63 4. EXPLOITATIE PER KOSTENSOORT Begroting Begroting Jaarrekening Omschrijving Lasten Inhuur personeel RNH regulier Bestuurskosten Kantoorkosten Vervoerskosten PR & marketing Bedrijfskosten Projectkosten* Beheerkosten betaald parkeren Afschrijvingen Rentekosten Bijzondere baten en lasten Totaal lasten Baten Eploitatieopbrengsten Parkeergelden Financiële baten Overige opbrengsten Project subsidies Totaal baten Resultaat deelprogramma's Bijdrage participanten Resultaat voor bestemming Resultaatbestemming Toevoeging algemene reserve Onttrekking algemene reserve Toevoeging bestemmingsres. Parkeren Onttrekking bestemmingsres. Parkeren Toevoeging bestemmingsreserve Inv Onttrekking bestemmingsreserve Inv Resultaat na bestemming * projectkosten zijn inclusief inhuur personeel RNH incidenteel, groot onderhoud en overige investeringen Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Programmabegroting

64 5. BEPALINGEN FINANCIEEL BEHEER 5.1 Inleiding Het besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) is van toepassing op de begroting van recreatieschap Het Twiske. Dit betekent dat in afzonderlijke paragrafen in de begroting de beleidslijnen met betrekking tot relevante beheersmatige aspecten, alsmede tot de lokale heffingen dienen te worden vastgelegd. De begroting dient ten minste de volgende paragrafen te bevatten, tenzij het desbetreffende aspect niet aan de orde is, namelijk lokale heffingen, weerstandsvermogen, onderhoud kapitaalgoederen, financiering, bedrijfsvoering, verbonden partijen en grondbeleid. 5.2 Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen geeft de mate aan waarin recreatieschap het Twiske in staat is middelen vrij te maken om substantiële tegenvallers op te vangen, zonder dat het beleid veranderd moet worden. Het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen de weerstandscapaciteit -zijnde de middelen en mogelijkheden waarover het recreatieschap Het Twiske beschikt om niet begrote kosten te dekkenen alle risico's waarvoor geen maatregelen getroffen zijn en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie. a. Inventarisatie van de weerstandscapaciteit De weerstandscapaciteit wordt opgebouwd uit: 1. de budgettaire ruimte (post onvoorzien); 2. de reserves; 3. de voorzieningen. Ad 1 De budgettaire ruimte (post onvoorzien) Binnen de begroting is geen post "Onvoorzien" opgenomen, welke is bedoeld om eventuele niet voorziene lasten in de loop van het jaar te kunnen opvangen. Bij een onvoorziene last van substantiële betekenis, hoger dan bovengenoemd bedrag, heeft dat direct tot gevolg dat de uitvoering van beleid onder druk komt te staan. Ad 2 De reserves Reserves kunnen worden onderscheiden in algemene, bestemmings- en stille reserves. Algemene reserves Het recreatieschap heeft een algemene reserve welke bijdraagt in de dekking van het eploitatietekort Algemene reserve Bestemmingsreserves De bestemmingsreserves zijn: Bestemmingsreserve betaald parkeren - - Bestemmingsreserve vervangingsinvest Stille reserves Stille reserves zijn activa die tegen geen of een te lage waarde zijn gewaardeerd en direct verkoopbaar zijn. Op basis van het thans gevoerde beleid heeft het recreatieschap geen stille reserves. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Programmabegroting

65 Ad 3 De voorzieningen Er zijn geen voorzieningen aanwezig. b. inventarisatie van de risico's Ten behoeve van de jaarrekening 2017 zijn de financiële risico's gekwantificeerd. De uitwerking hiervan is als bijlage bij de jaarrekening meegezonden. De kwantificering van de risico's heeft geleid tot een gewenst weerstandsvermogen van c. beleid omtrent weerstandscapaciteit en risico's De weerstandscapaciteit, zijnde de middelen en mogelijkheden waarover Recreatieschap Het Twiske beschikt om niet begrote kosten te dekken, bedraagt 2.0 miljoen en word gevormd uit het fonds dat is ontstaan door de afkoopsom van het rijk. Een groot gedeelte van het eploitatietekort wordt uit dit fonds gedekt. De rentebaten zijn niet voldoende om het eploitatietekort te dekken, waardoor het fonds op termijn uitgeput zal raken. Om dit tegen te gaan zijn in de strategische visie ideeën uitgewerkt om de inkomsten te verhogen. 5.3 Onderhoud kapitaalgoederen Hieronder wordt een overzicht gegeven van het onderhoud van de kapitaalgoederen, welke op basis van de BBV dienen te worden opgenomen in de begroting. Algemeen beleidskader De doelstelling van het recreatieschap Twiske-Waterland is het bevorderen van een evenwichtige ontwikkeling van de openluchtrecreatie en het tot stand brengen en bewaren van een evenwichtig natuurlijk milieu. De herijking van de visie Twiske is door het Algemeen Bestuur vastgesteld in juni Hierin is o.a. besloten om te streven naar een sluitende begroting op 1 januari 2018 De beheerstrategie voor de kapitaalgoederen is door het Algemeen Bestuur vastgesteld in juni Hierin is o.a. vastgesteld dan sommige kapitaalgoederen naar een lager, maar acceptabel niveau kunnen worden bijgesteld wat een besparing in het beheer moet opleveren. Het kwaliteitsniveau is per categorie terug te vinden in de kwaliteitscatalogus. In 2018 worden de beheerplannen herijkt met behulp van eterne onafhankelijke epertise en worden de gewenste kwaliteitsniveaus opnieuw vastgesteld in het bestuur. Eventuele wijzigingen in de berekeningen zullen worden opgenomen vanaf de begrotingswijziging Categorie Verhardingen Het recreatiegebied Het Twiske heeft totaal 33 ha verharding in de vorm van gesloten verharding (asfalt) voor autorijbanen en fietspaden en half verharding voor voetpaden. Het kwaliteitsbeeld heeft een niveau acceptabel waarbij er een verharding is zonder gaten maar waarin enkele ongevaarlijke kuilen of ribbels zijn toegestaan. De verharding is enigszins gebrokkeld en herstel locaties zijn duidelijk zichtbaar. Bij gladheid wordt de verharding niet gestrooid, wel is er een waarschuwingsbord aanwezig. Voor 2019 zal er ,- uit de reserve investeringen worden onttrokken voor Groot Onderhoud aan m2 gesloten verharding. De werkzaamheden bevatten het aanbrengen van een nieuwe deklaag en een nieuwe slijtlaag Groot Onderhoud Regulier budget Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Programmabegroting

66 Categorie groen, grasvegetatie Het recreatiegebied Het Twiske heeft totaal 343 ha grasvegetatie in de vorm van intensieve- en etensieve grasvegetatie waarvan 84 ha is verpacht aan veehouders. Het kwaliteitsbeeld bij intensieve vegetatie heeft een niveau acceptabel waarbij beperkte schade aanwezig is door topdagen en enige schade door droogte acceptabel is. De maimale grashoogte is 10 cm en grasgroei rond obstakels is zichtbaar. Enige zwerfvuil is aanwezig. Het kwaliteitsbeeld bij etensieve vegetatie heeft een niveau ambitie. De vegetatie heeft veel variatie waarbij enige storingsvegetatie aanwezig is. Er is geen zwerfvuil aanwezig. Voor 2019 wordt het onderhoud gedekt uit de begroting voor regulier jaarlijks onderhoud Groot Onderhoud Regulier budget Categorie Water Het recreatiegebied Het Twiske heeft totaal 199 ha oppervlakte water. Het kwaliteitsbeeld heeft een niveau ambitie waarbij de inrichting met waarschuwingsborden aan de wettelijke eisen voldoen. Het zwemwater (Whvbz) en de keur van het Waterschap (HHNK) voldoet aan de minimale wettelijke eisen. Voor 2019 wordt het onderhoud gedekt uit de begroting voor regulier jaarlijks onderhoud. Daarnaast zal er 5.000,- uit de Algemene reserve onttrokken worden voor Groot Onderhoud in de vorm van etra baggerwerk Groot Onderhoud Regulier budget Categorie groen, beplanting Het recreatiegebied Het Twiske heeft totaal 75 ha beplanting bestaande uit cultuurlijk- en natuurlijke beplanting. Het kwaliteitsbeeld van cultuurlijke beplanting heeft een niveau acceptabel waarbij de beplanting functioneel is en het eindbeeld deels uit de oorspronkelijke soorten bestaat. Incidenteel worden gaten in bomenrijen en beplanting geaccepteerd en is beperkte zwerfvuil aanwezig. De randen van plantvakken mogen maimaal 2 meter buiten het vak treden. Voor 2019 wordt het onderhoud gedekt uit de begroting voor regulier jaarlijks onderhoud Groot Onderhoud Regulier budget Categorie kunstwerken Het recreatiegebied Het Twiske heeft totaal 311 stuks kunstwerken waarvan 52 bruggen en 259 betonnen en kunststof duikers. Het kwaliteitsbeeld heeft een niveau ambitie waarbij er geen rottend hout of schade aanwezig is. Bij de entree van het gebied staan borden dat bij gladheid niet wordt gestrooid. Voor 2019 wordt het onderhoud gedekt uit de begroting voor regulier jaarlijks onderhoud. Daarnaast zal er ,- uit de reserve investeringen onttrokken worden voor Groot Onderhoud Groot Onderhoud Regulier budget Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Programmabegroting

67 Categorie Gebouw Het recreatiegebied Het Twiske heeft totaal 21 gebouwen waarvan 3 in ondererfpacht. Het kwaliteitsbeeld heeft een niveau acceptabel waarbij enige graffiti en vernieling zichtbaar is. Voor 2019 wordt het onderhoud gedekt uit de begroting voor regulier jaarlijks onderhoud. Daarnaast zal er uit de reserve investeringen worden onttrokken voor het groot onderhoud van gevelbekleding van een toiletgroep Groot Onderhoud Regulier budget Categorie riolering In het recreatiegebied Het Twiske ligt 12 km aan persriool en 16 rioolputten en pompen. Het kwaliteitsbeeld heeft een ambitie niveau waarbij geen schade of storingen aan het rioolstelsel aanwezig is of binnen 24-uur verholpen moet zijn. Voor 2019 wordt het onderhoud gedekt uit de begroting voor regulier jaarlijks onderhoud. Daarnaast zal er 5.108,- onttrokken worden uit de reserve investeringen ter vervanging van een rioolpomp Groot Onderhoud Regulier budget Categorie parkeerinstallatie In het recreatiegebied Het Twiske heeft het Algemeen Bestuur besloten om met ingang van 2006 betaald parkeren in te voeren. Bij de entree van het gebied staan in totaal 6 slagbomen en in het gebied 6 PIN betaal automaten. Het kwaliteitsbeeld heeft een niveau ambitie waarbij geen schade of storingen aanwezig zijn. De installatie ziet er schoon en netjes uit waarbij geen zwerfvuil aanwezig is. Voor 2019 wordt het onderhoud gedekt uit de begroting voor regulier jaarlijks onderhoud. Daarnaast zal er ,- uit de reserve investeringen worden onttrokken. Pas in 2023 zal weer grootonderhoud aan de parkeerinstallatie nodig zijn Groot Onderhoud Regulier budget Categorie Weg- en terreinmeubilair Het recreatiegebied Het Twiske heeft totaal 3240 stuks terreinmeubilair waarvan 37 speeltoestellen en 3203 overig terreinmeubilair zoals picknicksets, banken, anti-autopalen, verkeersborden enz. Het kwaliteitsbeeld heeft een niveau acceptabel waarbij de speeltoestellen en speelterreinen voldoen aan de wettelijke eisen. (Besluit veiligheid attractie- en speeltoestellen). Enige graffiti en beperkte vernieling is zichtbaar aanwezig en het terreinmeubilair mag ma 5 graden uit het lood staan. Voor 2019 wordt het onderhoud gedekt uit de begroting voor regulier jaarlijks onderhoud. Daarnaast zal er ,- uit de reserve investeringen worden onttrokken voor het vervangen van 2 speeltoestellen Groot Onderhoud Regulier budget Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Programmabegroting

68 5.4 Financiering Algemeen De Wet Financiering decentrale overheden (wet Fido) heeft als uitgangspunt het beheersen van risico's. De belangrijkste kenmerken in dat kader is een tweetal randvoorwaarden voor het treasurybeleid. De eerste is dat het aangaan en verstrekken van geldleningen alsmede het verlenen van garanties allen zijn toegestaan voor de uitoefening van de publieke taak. De tweede houdt in dat uitzettingen een prudent karakter (=met beleid en inzicht bezien) moeten hebben en niet gericht zijn op het genereren van inkomen door het lopen van onnodige risico's. Op 19 maart 2003 heeft het Algemeen Bestuur in haar openbare vergadering haar financieringsstatuut vastgesteld in gevolge artikel 57 van de wet Gemeenschappelijke Regelingen en de wet Financiering Decentrale Overheden over de kaders voor de inrichting en uitvoering van de financieringsfunctie. Tevens is in deze vergadering vastgesteld de verordening financieel beheer en controle in gevolge artikel 57 van de wet Gemeenschappelijke Regelingen en de artikelen 216 en 217 van de provinciewet Risicobeheer Binnen de Wet Fido zijn 2 normen vermeld waaraan dient te worden voldaan. De normen bestaan uit het kasgeldlimiet en de rente-risiconorm. De kasgeldlimiet heeft betrekking op leningen met een looptijd van maimaal 1 jaar en de renterisiconorm op leningen met een looptijd vanaf 1 jaar. Het doel van deze normen uit hoofde van de wet Fido is voorkomen dat bij herfinanciering van de leningen bij (aanzienlijk) hogere rente grote schokken optreden in de hoogte van de rente die het recreatieschap moet betalen. De normen beperken de budgettaire risico s. a. Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet is een bedrag ter grootte van een percentage van het totaal van de jaarbegroting bij aanvang van het jaar. Het doel van het limiet is de vlottende schuld (kortlopende leningen) te beperken. In de onderstaande tabel is de kasgeldlimiet voor het begrotingsjaar bepaald. Berekening kasgeldlimiet Begrotingstotaal (lasten) Bij ministeriële regeling vastgestelde percentage 8,2% Kasgeldlimiet b. Renterisiconorm De renterisiconorm is een bedrag ter grootte van een percentage van het totaal van de vaste schuld bij aanvang van het jaar. Het doel is het beperken van de gevolgen van een stijgende kapitaalmarktrente op de rente lasten avn de organisatie. De norm stelt dat per jaar maimaal 20% van de vaste schuld in aanmerking mag komen voor herfinanciering of renteherziening. In de onderstaande tabel is de renterisiconorm voor het begrotingsjaar bepaald. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Programmabegroting

69 Berekening renterisiconorm Stand van de vaste schuld per 1 januari - Bij ministeriële regeling vastgestelde percentage 20% a. Renterisiconorm - b. Renteherziening op vaste schuld o/g - c. Renteherziening op vaste schuld u/g - d. Totaal renteherziening op vaste schuld (b-c) - e. Nieuw aan te trekken vaste geldleningen - f. Nieuw verstrekte vaste geldleningen - g. Netto nieuw aan te trekken schuld (e-f) - h. Te betalen aflossing vaste schuld - i. Bedrag herfinanciering (laagste van g en h) - j. Renterisico op vaste schuld (d+g) - Begroting beneden renterisiconorm 5.5 Bedrijfsvoering Recreatie Noord-Holland NV (RNH) is de verzelfstandigde afdeling Groenbeheer van de provincie Noord-Holland, met de provincie als enige aandeelhouder. RNH is een uitvoeringsorganisatie, die als opdrachtnemer voor de besturen van de recreatieschappen werkt. Er wordt afgerekend op basis van werkelijk gemaakte uren. De samenwerkingsrelatie is beschreven in een raamcontract dat 5 jaar is vastgelegd, eerst van In 2013 zijn het raamcontract en de dienstverlening van RNH geëvalueerd. De overwegend positieve uitkomst heeft geleid tot een verlenging van het raamcontract met nog eens 5 jaar ( ). In 2017 is de dienstverlening van Recreatie Noord Holland N.V. opnieuw geëvalueerd. De resultaten hiervan worden begin 2018 aan het bestuur gepresenteerd. Met het oog op de lopende discussies over de GR-en en de MRA (en de rol van RNH daar in) is de intentie de contracten te verlengen met 2 jaar (dus ). 5.6 Verbonden partijen Het recreatieschap Het Twiske is een samenwerkingsverband, in de vorm van een Gemeenschappelijke regeling. De hieronder vermelde participanten nemen deel aan de Gemeenschappelijke Regeling: - Provincie Noord-Holland - Gemeente Amsterdam - Gemeente Zaanstad - Gemeente Purmerend - Gemeente Landsmeer - Gemeente Oostzaan Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Programmabegroting

70 5.7 Grondbeleid Het Recreatieschap is van mening dat gebieden die binnen de grenzen van de Gemeenschappelijke Regeling vallen, in het beheer van het recreatieschap thuishoren. Indien het recreatieschap enig zakelijk dan wel persoonlijk recht verwerft op gronden, grenzend aan het gebied, worden deze gronden toegevoegd aan de gemeenschappelijke regeling. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Programmabegroting

71 6. OVERIGE GEGEVENS 6.1 Vaststelling van het algemene bestuur Aldus vastgesteld door het Algemeen Bestuur van het Recreatieschap Twiske-Waterland in de openbare vergadering van 28 juni voorzitter, Mevrouw A.C. Nienhuis Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Programmabegroting

72 BIJLAGE 1 Tarievenlijst 2019 Behorend bij de Legesverordening 2015 zoals vastgesteld door het algemeen bestuur van het Recreatieschap Twiske-Waterland op 3 december De tarieven kunnen telkenmale met de vaststelling van de begroting over enig jaar opnieuw worden vastgesteld. 1. DOCUMENTEN Aard van de dienstverlening Tarief 1.1 Toezending link naar digitale openbare vergaderstukken van Algemeen Bestuur op basis van registratie belangstellenden Nihil 1.2 Het verstrekken van fotokopieën van schriftelijke stukken, afschriften en dergelijke A4-formaat, per bladzijde (zwart/wit) Voor afschriften in kleur of A3-formaat worden de leges met 50% verhoogd 0,40 2. ARCHIEFWERKZAAMHEDEN, OPZOEKEN STUKKEN Aard van de dienstverlening 2.1 Opzoeken stukken in archief of in bestanden indien het opzoeken langer duurt dan 15 minuten, eerste kwartier gratis. Tarief 15,- per kwartier of gedeelte daarvan VERGUNNINGEN EN ONTHEFFINGEN OP GROND VAN DE ALGEMENE VERORDENING (AV) VAN HET RECREATIESCHAP Aard van de dienstverlening Tarief Vergunning voor een evenement (art. 2.2 AV) met een verwacht bezoekersaantal tussen 50 en commerciële doeleinden, per dag(deel) 250,- - particulier en non-profit, per dag(deel) 75,- *) - scholen en verenigingen, per dag(deel) 50,- *) Vergunning voor het tegen betaling aanbieden van diensten en lessen, zoals 50,- per keer skeeleren, fietsen, kanoën, paardrijden, bewaken van auto s etc. (art. 2.3 AV) 250,- per jaar Ventvergunning (art 2.4 AV) ten behoeve van de verkoop van (horeca)artikelen: - voor maimaal 3 aansluitende dagen 150,- - jaarvergunning venten, per jaar 250,- Standplaatsvergunning (art. 2.5 AV), in verband met verkoop van (horeca)artikelen vanuit een mobiel verkooppunt, per aangewezen locatie: - voor maimaal 3 aansluitende dagen 150,- - jaarstandplaats 250, Ontheffing voor het maken van commerciële foto- en filmopnamen (art. 2.6 AV), per dagdeel Vergunning voor het uitlaten van honden door commerciële bedrijven/uitlaatservices (art AV), per jaar, afhankelijk van bezoekfrequentie Vergunning voor het uitlaten of begeleiden van meer dan drie honden (art AV), particulier/non-profit, per jaar/periode Ontheffing voor het op afstand (radiografisch) besturen van voertuigen en recreatieapparatuur, waaronder drones (art AV), particulier, non-profit, per ontheffing Bescherming groenvoorzieningen (art.3.4 AV); ontheffing voor schade toebrengen aan groenvoorzieningen of grasmat, graven van kuilen etc.(ecl. herstel van schade!), per keer 250,- van 250,- tot 750,- 50,- 50,- 150,- Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Bijlage Programmabegroting

73 Ontheffing motorvoertuig voor rijden in groenvoorzieningen (art. 4.5 AV) voor een 50,- periode van maimaal 3 maanden voor elke verlenging met maimaal drie maanden 50,- Barbecue etc. (art AV) op daartoe aangewezen plaatsen, met een verwacht bezoekersaantal van 50 tot 100 personen, per keer 50,- *) - meer dan 100 personen, per keer 150,- *) N.B.: Evt. in combinatie met evenementenvergunning gemeente 3.12 Wijziging van vergunning of ontheffing, o.a. data/periode 50, Overige vergunningen/ontheffingen op grond van de AV 150,- *) Groepsactiviteiten (kleinschalige evenementen) maken deel uit van het normale gebruik van het recreatiegebied. De legesverordening kan hiervoor een drempel opwerken als er ontheffing van de Algemene Verordening nodig is. De legesverordening biedt in artikel 6 lid 2 de mogelijkheid tot vrijstelling van heffing van leges of tot vermindering van het bedrag. Het bestuur van het recreatieschap draagt de uitvoeringsorganisatie op om in elk geval van deze mogelijkheid gebruik te maken ingeval van: - sport- en speldagen van scholen; - benefietactiviteiten voor algemeen geaccepteerde goede doelen; - familiebijeenkomsten tot 100 personen; - kleinschalige activiteiten georganiseerd door organisaties met een maatschappelijk doel; - kleinschalige sportactiviteiten. Voorwaarde is dan wel dat de openbare toegankelijkheid van de terreinen en voorzieningen gewaarborgd is en dat er dus geen sprake is van eclusief terreingebruik waarbij derden kunnen worden geweerd of gebruik door anderen wordt geweerd. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Bijlage Programmabegroting

74 BIJLAGE 2 KAART Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske Bijlage Programmabegroting

75 TWISKE-WATERLAND PROGRAMMA BEGROTING ONDERDEEL WATERLAND 2019 Velsen-Zuid

76 Inhoudsopgave Blz. 1. PROGRAMMAPLAN 1.1 Achtergrond Meerjarenperspectief Programma accenten Financiële uitgangspunten Weerstandsvermogen en risicobeheersing Overzicht opbouw participantenbijdrage Doelenboom landschap Waterland 5 2. FINANCIËLE ONDERBOUWING 2.1 Programmabegroting Geprognosticeerde balans Meerjarenraming 8 3. TOELICHTING PER DEELPROGRAMMA 3.1 Gebiedsbeheer Financiën Bestuursadvisering Secretariaat Communicatie Inrichting & ontwikkeling Totaal EXPLOITATIE PER KOSTENSOORT BEPALINGEN FINANCIEEL BEHEER 5.1 Inleiding Weerstandsvermogen en risicobeheer Onderhoud kapitaalgoederen Wegen en fietspaden Riolering Water Groen Gebouwen Financiering Algemeen Risicobeheer Bedrijfsvoering Verbonden partijen Grondbeleid OVERIGE GEGEVENS 6.1 Vaststelling door het algemeen bestuur 23 BIJLAGEN BIJLAGE 1 KAART 24

77 1. PROGRAMMA LANDSCHAP WATERLAND Achtergrond Waterland is een gebied van ongeveer ha. tussen Amsterdam-Noord, Zaanstad, Hoorn en het Markermeer. Elf gemeenten en de provincie Noord-Holland dragen in de Gemeenschappelijke Regeling Twiske-Waterland gezamenlijk zorg voor ontwikkeling en beheer van recreatievoorzieningen in dit gebied. Met voorzieningen als fiets- en wandelpaden, kanoroutes, pontjes en recreatieknooppunten kan de recreant het gebied beleven, met haar rijke natuur- en landschapswaarden. 2. Meerjarenperspectief Beheer en onderhoud van recreatieve infrastructuur; Begeleiden project meekoppelen recreatiepaden Markermeerdijk. 3. Programma accenten 2019 Begeleiden uitvoering recreatievoorzieningen Markermeerdijk Beheer en onderhoud van recreatieve infrastructuur Samenvoegen gescheiden financiële administraties Landschap Waterland en Twiske 4. Financiële uitgangspunten 2019 Inde: De programmabegroting 2019 worden verhoogd met een inde gebaseerd op inflatiecijfer CBS (CPI nov. 2017). De participantenbijdrage wordt ook verhoogd met deze inde. 5. Weerstandsvermogen en risicobeheersing De weerstandscapaciteit heeft betrekking op de middelen en mogelijkheden waarover Landschap Waterland beschikt om niet begrote kosten te dekken. De risico's die zich kunnen voordoen bij Landschap Waterland zijn in 2017 opnieuw geïnventariseerd en gekwantificeerd. De uitwerking hiervan is als bijlage opgenomen in de jaarrekening Vanaf 2016 dienen volgens wijzigingen in de BBV een aantal kengetallen te worden vermeld, zoals opgenomen in onderstaande tabel. BGR 2018 BGR 2019 BGR 2020 netto schuldquote -294% -297% -300% idem gecorrigeerd voor verstrekte leningen -294% -297% -300% solvabiliteitsrisico 98% 98% 98% structurele eploitatieruimte 16% 16% 16% grondeploitatie nvt nvt nvt belastingcapaciteit nvt nvt nvt De netto schuldquote weerspiegelt het niveau van de schuldenlast ten opzichte van de eigen middelen. In de VNG-uitgave "Houdbare Gemeentefinanciën" is aangegeven dat wanneer de schuld lager is dan de jaaromzet (<100%) dit als voldoende kan worden bestempeld en boven de 130% als onvoldoende. De solvabiliteitsratio geeft inzicht in de mate waarin aan de financiële verplichtingen kan worden voldaan. Een ratio >50% wordt in de regel als voldoende beschouwd. Het kengetal "structurele eploitatieruimte" geeft aan hoe groot de structurele vrije ruimte in de begroting is om tegenvallers op te vangen. De commissie BBV geeft aan dat een ratio > 0,6% acceptabel is. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -3 - Programmabegroting

78 6. Overzicht participantenbijdrage begrotingswijziging inde Indeatie 1,50% programma begroting 2018 percentage participanten bijdrage 2018 Provincie Noord-Holland ,66% Gemeente Amsterdam ,72% Gemeente Beemster ,21% Gemeente Edam-Volendam ,84% Gemeente Landsmeer ,42% Gemeente Oostzaan ,30% Gemeente Purmerend ,98% Gemeente Waterland ,36% Gemeente Wormerland ,21% Gemeente Zaanstad ,30% Totaal participantenbijdrage ,00% Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -4 - Programmabegroting

79 7. Doelenboom Landschap Waterland Voor Landschap Waterland is een doelenboom opgesteld op basis van de doelstelling van de gemeenschappelijke regeling, de kaders van de ontwikkelingsvisie en het gevoerde beleid van het recreatieschap. De doelenboom is het jaarlijks het vertrekpunt voor het opstellen van het programma van het recreatieschap. Het programma is uitgangspunt voor de schapsbegroting. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -5 - Programmabegroting

80 2. PROGRAMMABEGROTING Begroting 2019 Begroting 2018 Rekening 2017 Deelprogramma lasten baten saldo lasten baten saldo lasten baten saldo 1 Gebiedsbeheer Toezicht Financiën Bestuursadvisering Secretariaat Communicatie Inrichting & ontwikkeling Bijdrage participanten Totaal lasten en baten Resultaat voor bestemming Resultaatbestemming Toevoeging Algemene reserve Onttrekking Algemene reserve Toevoeging bestemmingsreserve Purmerbos Onttrekking bestemmingsreserve Purmerbos Toevoeging bestemmingsreserve investeringen Onttrekking bestemmingsreserve investeringen Toevoeg. Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland Onttr. Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland Toevoeging bestemmingsreserve verv. invest Onttrekking bestemmingsreserve verv. invest Toevoeging bestemmingsreserve markermeerdijk Onttrekking bestemmingsreserve markermeerdijk Totaal lasten en baten Resultaat na bestemming Totalen-generaal Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -6 - Programmabegroting

81 2.2 GEPROGNOSTICEERDE BALANS Tabel 2.2.1: Geprognosticeerde balans per en Aktiva Materiële vaste activa Investeringen met economisch nut - - Vorderingen op lange termijn Deposito's - - Leningen u/g - - Totaal vorderingen op lange termijn - - Saldo werkkapitaal Totaal Passiva Reserves/fondsen Algemene reserve Bestemmingsreserve Purmerbos Bestemmingsreserve Invest Bestemmingsreserve verkoop gelden Hemmeland - - Bestemmingsreserve Verv. Invest Bestemmingsreserve Markermeerdijk Totaal reserves en fondsen Voorzieningen Langlopende schulden Leningen o/g - - Totaal Tabel 2.2.2: Staat van reserves en fondsen Naam van het fonds Jaar Saldo 1 Saldo 31 Onttrekking Toevoeging januari december Algemene reserve Bestemmingsreserve Purmerbos Bestemmingsreserve Invest Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland Bestemmingsreserve verv. invest Bestemmingsreserve Markermeerdijk Totaal reserves/fondsen Naam van het fonds Jaar Saldo 1 Saldo 31 Onttrekking Toevoeging januari december Algemene reserve Bestemmingsreserve Purmerbos Bestemmingsreserve Invest Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland Bestemmingsreserve verv. invest Bestemmingsreserve Markermeerdijk Totaal reserves/fondsen Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -7 - Programmabegroting

82 2.3 MEERJARENRAMING inde: 1,50% cf programmabegroting 2019 Deelprogramma Lasten 1. Gebiedsbeheer regulier incidenteel: saldo beheer Financien regulier incidenteel saldo financiën Bestuursadvisering regulier incidenteel: saldo bestuursadvisering Secretariaat regulier Communicatie regulier Inrichting en Ontwikkeling regulier saldo inrichting & ontwikkeling totaal lasten Baten 1. Gebiedsbeheer regulier Bijdrage participanten* totaal baten resultaat voor bestemming jaar reserves/fondsen per weerstandsvermogen Provincie Noord-Holland 51,66% Gemeente Amsterdam 23,72% Gemeente Beemster 2,21% Gemeente Edam-Volendam 4,84% Gemeente Landsmeer 1,42% Gemeente Oostzaan 0,30% Gemeente Purmerend 10,98% Gemeente Waterland 2,36% Gemeente Wormerland 2,21% Gemeente Zaanstad 0,30% afronding Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland Programmabegroting

83 3. TOELICHTING PER DEELPROGRAMMA 1 Gebiedsbeheer Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Gebiedsbeheer Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Grootonderhoud Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -9 - Programmabegroting

84 behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk Reguliere inspanning dagelijks onderhouden bestaande recreatievoorzieningen controleren veiligheids- en onderhoudssituatie updaten meerjarenraming groot onderhoud en vervangingen uitvoeren meerjarenraming groot onderhoud en vervangingen bijhouden beheersysteem onderhouden contacten andere gebruikers en beheerders binnen recreatiegebied behandeling klachten resultaat binnen budget en conform gewenste kwaliteit onveilige situaties voorkomen actuele en haalbare meerjarenraming uitgevoerd volgens planning en binnen budget beheerssysteem up to date goede relaties andere partijen binnen termijn van 4 wkn behandeld begeleiden werkzaamheden vrijwilligers en werknemers inzet nuttig voor schap en bevredigend werkvoorzieningsschappen voor deelnemers zoeken naar mogelijkheden goedkoper beheren hogere efficiëntie beheer inschakelen agrariërs bij beheer lagere beheerlasten Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland Programmabegroting

85 behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk 3 Financiën Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Financiën Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Verlaging opslag tarieven RNH Reguliere inspanning opstellen van de begroting, voortgangsrapportage en jaarrekening voeren financiële administratie beheren financiële middelen jaarlijks herijking van de berekening van het gewenste weerstandsvermogen resultaat correcte en leesbare financiële stukken met goedkeurende controleverklaring correcte en betrouwbare administratie optimaal beheer financiële middelen volgens schatkistbankieren weerstandsvermogen geëvalueerd en up-to-date Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland Programmabegroting

86 4 Bestuursadvisering Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Bestuursadvisering Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Recreatiemonitor Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland Programmabegroting

87 behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk Reguliere inspanning adviseren bestuur relatie met participanten onderhouden belangenbehartiging en advisering aan derden adequaat reageren op actualiteiten bewaken uitvoering van het programma en de jaaropdracht monitoren van de beleidsdoelen uitvoeren Recreatieve Meekoppelprojecten Markermeerdijk tracé resultaat goed voorbereide besluitvorming en informele advisering ambtenaren en bestuurders tevreden over de dienstverlening reageren op zaken met directe relatie doelstelling schap vragen binnen 2 weken beantwoord programma uitgevoerd conform opdracht bestuur en binnen de gestelde kaders evaluatie van de doelen van het programma plan meekoppelen ingepast in plan voor dijkversterking HHNK Incidentele inspanning recreatiemonitor: aantal bezoeken monitoren en rapporteren resultaat aantal bezoekers gemeten conform wensen bestuur maatschappelijk Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland Programmabegroting

88 behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk 5 Secretariaat Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Secretariaat Reguliere inspanning breed bekendmaken van de bestuursbesluiten organiseren vergaderingen AC, DB en AB, inclusief voorbereiding en nazorg secretariële ondersteuning resultaat participanten op de hoogte van besluitvorming 2 bestuursrondes per jaar begeleid afhandeling post en telefoon, archivering Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland Programmabegroting

89 behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk 6 Communicatie Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Communicatie Reguliere inspanning voorzien in goede & actuele terreininformatie voor recreanten en omwonenden benaderen pers en verwerven publiciteit promoten gebied verzorgen digitale media en beheren website gebruik sociale media resultaat bebording en schriftelijke informatievoorziening up to date en betrouwbaar; gericht informatie geven over werkzaamheden in het gebied positieve free publicity verworven; activiteiten en actualiteiten verspreid grotere bekendheid gebied en vergroting bekendheid fiets-, wandelen sloepennetwerk nieuwe website online en up to date promotie schap en trekken nieuwe bezoekers Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland Programmabegroting

90 behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk 7 Inrichting & Ontwikkeling Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Inrichting & Ontwikkeling Reguliere inspanning juridische advisering beheren vastgoedcontracten aanvullen beheerssysteem resultaat juridisch advies en toetsing uitgevoerd marktconforme opbrengsten uit grond, gebouwen en leisure ondernemingen informatie beheerssysteem snel en eenvoudig toegankelijk Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland Programmabegroting

91 Totaal Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening Bedrijfskosten regulier Inzet RNH regulier Totaal lasten regulier Opbrengsten regulier Totaal baten regulier Saldo regulier Lasten incidenteel Inzet RNH incidenteel Totaal lasten incidenteel Opbrengsten incidenteel Project subsidies Totaal baten incidenteel Saldo incidenteel Saldo Totaal Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland Programmabegroting

92 4. EXPLOITATIE PER KOSTENSOORT Begroting Begroting Jaarrekening Omschrijving Lasten Inhuur personeel RNH regulier Bestuurskosten Kantoorkosten Vervoerskosten PR & marketing Bedrijfskosten Projectkosten* Afschrijvingen Rentekosten Bijzondere baten en lasten Totaal lasten Baten Eploitatieopbrengsten Financiële baten Overige opbrengsten Project subsidies Totaal baten Resultaat deelprogramma's Bijdrage participanten Resultaat voor bestemming Resultaatbestemming Toevoeging Algemene reserve Onttrekking Algemene reserve Toevoeging bestemmingsreserve Purmerbos Onttrekking bestemmingsreserve Purmerbos Toevoeging bestemmingsreserve investeringen Onttrekking bestemmingsreserve investeringen Toevoeg. Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland Onttr. Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland Toevoeg. bestemmingsreserve vervangingsinvesteringen Onttr. bestemmingsreserve vervangingsinvesteringen Toevoeg. bestemmingsreserve Markermeerdijk Onttr. bestemmingsreserve Markermeerdijk Resultaat na bestemming * projectkosten zijn inclusief inhuur personeel RNH incidenteel, groot onderhoud en overige investeringen Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland Programmabegroting

93 5. BEPALINGEN FINANCIEEL BEHEER 5.1 Inleiding Het besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) is van toepassing op de begroting van Landschap Waterland. Dit betekent dat in afzonderlijke paragrafen in de begroting de beleidslijnen met betrekking tot relevante beheersmatige aspecten, alsmede tot de lokale heffingen dienen te worden vastgelegd. De begroting dient ten minste de volgende paragrafen te bevatten, tenzij het desbetreffende aspect niet aan de orde is, namelijk lokale heffingen, weerstandsvermogen, onderhoud kapitaalgoederen, financiering, bedrijfsvoering, verbonden partijen en grondbeleid. 5.2 Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen geeft de mate aan waarin Landschap Waterland in staat is middelen vrij te maken om substantiële tegenvallers op te vangen, zonder dat het beleid veranderd moet worden. Het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen de weerstandscapaciteit -zijnde de middelen en mogelijkheden waarover de Landschap Waterland beschikt om niet begrote kosten te dekken- en alle risico's waarvoor geen maatregelen getroffen zijn en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie. a. Inventarisatie van de weerstandscapaciteit De weerstandscapaciteit wordt opgebouwd uit: 1. de budgettaire ruimte (post onvoorzien); 2. de reserves; 3. de voorzieningen. Ad 1 De budgettaire ruimte (post onvoorzien) Binnen de begroting 2019 is geen structurele post "Onvoorzien" opgenomen, welke is bedoeld om eventuele niet voorziene lasten in de loop van het jaar te kunnen opvangen. Bij Landschap Waterland heeft iedere onvoorziene last van substantiële betekenis, direct tot gevolg dat de uitvoering van beleid onder druk komt te staan. Ad 2 De reserves Reserves kunnen worden onderscheiden in algemene, bestemmings- en stille reserves. De reserves zijn weergegeven op de geprognosticeerde balans (hoofdstuk 2.2) Algemene reserves Het Landschap heeft een begrote algemene reserve van waar onvoorziene financiële tegenvallers (tot dat bedrag) in eerste instantie mee opgevangen kunnen worden. Stille reserves Stille reserves zijn activa die tegen geen of een te lage waarde zijn gewaardeerd en direct verkoopbaar zijn. Op basis van het thans gevoerde beleid heeft het recreatieschap geen stille reserves. Ad 3 De voorzieningen Er zijn geen voorzieningen aanwezig. a. inventarisatie van de risico's b. beleid omtrent weerstandscapaciteit en risico's De weerstandscapaciteit zal ingaande het jaar 2003 conform de Gemeenschappelijke Regeling en het beleidsplan worden opgebouwd door het positieve resultaat toe te voegen aan de Algemene Reserve.Het beleid is er op gericht om de reserves te consolideren. Het recreatieschap accepteert daarbij wel het renterisico, maar geen beleggingsrisico s. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland Programmabegroting

94 5.3 Onderhoud kapitaalgoederen Hieronder wordt een overzicht gegeven van het onderhoud van de kapitaalgoederen, welke op basis van de BBV dienen te worden opgenomen in de begroting Wegen en fietspaden De wegen en fietspaden, in het beheer bij het recreatieschap, worden elk jaar geïnspecteerd om vast te stellen waar onderhoud noodzakelijk is. Aan de hand van de uitkomst van de inspecties wordt jaarlijks groot onderhoud uitgevoerd Riolering In het recreatiegebied ligt een rioleringssysteem waarop toiletgebouwen en overige accommodaties zijn aangesloten.voor het regulier onderhoud zijn servicecontracten afgesloten Water Wateroppervlakken hebben een grote invloed op het landschap en de natuur en vervullen een scala aan recreatieve functies. Kwaliteitszorg is een belangrijk uitgangspunten voor het beheer en onderhoud. Daarbij moet gedacht worden aan schouwwerkzaamheden en het op diepte houden van de watergangen Groen Het gebiedsonderhoud wordt voor het overgrote deel in opdracht van het recreatieschap door aannemers uitgevoerd. De aannemer zorgt voor tijdig maaien van het dagkampeerterrein, beplantingsvormen worden op hun specifieke functie onderhouden door middel van snoeien, kappen, dunnen en verjongen, het opruimen van afval, het schoonmaken van sloten, enz. De beheerders zien er op toe dat de aannemer tijdig aan zijn verplichtingen voldoet en coördineren de werkzaamheden c.q. stemmen die af op het gebruik van de terreinen. Tevens wordt een beperkt deel van de onderhoudswerkzaamheden door eigen dienst medewerkers uitgevoerd Gebouwen Jaarlijks wordt regulier onderhoud gepleegd aan gebouwen van het recreatieschap. Naast regulier onderhoud wordt er ook ieder jaar aan een aantal gebouwen groot onderhoud uitgevoerd. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland Programmabegroting

95 5.4 Financiering Algemeen De Wet Financiering decentrale overheden (wet Fido) heeft als uitgangspunt het beheersen van risico's. De belangrijkste kenmerken in dat kader is een tweetal randvoorwaarden voor het treasurybeleid. De eerste is dat het aangaan en verstrekken van geldleningen alsmede het verlenen van garanties allen zijn toegestaan voor de uitoefening van de publieke taak. De tweede houdt in dat Op 19 maart 2003 heeft het Algemeen Bestuur in haar openbare vergadering haar financieringsstatuut vastgesteld in gevolge artikel 57 van de wet Gemeenschappelijke Regelingen en de wet Financiering Decentrale Overheden over de kaders voor de inrichting en uitvoering van de financieringsfunctie. Tevens is in deze vergadering vastgesteld de verordening financieel beheer en controle in gevolge artikel 57 van de wet Gemeenschappelijke Regelingen en de artikelen 216 en 217 van de provinciewet Risicobeheer Binnen de Wet Fido zijn 2 normen vermeld waaraan dient te worden voldaan. De normen bestaan uit het kasgeldlimiet en de rente-risiconorm. De kasgeldlimiet heeft betrekking op leningen met een looptijd van maimaal 1 jaar en de renterisiconorm op leningen met een looptijd vanaf 1 jaar. Het doel van deze normen uit hoofde van de wet Fido is voorkomen dat bij herfinanciering van de leningen bij (aanzienlijk) hogere rente grote schokken optreden in de hoogte van de rente die het recreatieschap moet betalen. De normen beperken de budgettaire risico s. a. Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet is een bedrag ter grootte van een percentage van het totaal van de jaarbegroting bij aanvang van het jaar. Het doel van het limiet is de vlottende schuld (kortlopende leningen) te beperken. In de onderstaande tabel is de kasgeldlimiet voor het begrotingsjaar bepaald. Berekening kasgeldlimiet Begrotingstotaal (lasten) Bij ministeriële regeling vastgestelde percentage 8,2% Kasgeldlimiet b. Renterisiconorm De renterisiconorm is een bedrag ter grootte van een percentage van het totaal van de vaste schuld bij aanvang van het jaar. Het doel is het beperken van de gevolgen van een stijgende kapitaalmarktrente op de rente lasten avn de organisatie.de norm stelt dat per jaar maimaal 20% van de vaste schuld in aanmerking mag komen voor herfinanciering of renteherziening. In de onderstaande tabel is de renterisiconorm voor het begrotingsjaar bepaald. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland Programmabegroting

96 Berekening renterisiconorm Stand van de vaste schuld per 1 januari - Bij ministeriële regeling vastgestelde percentage 20% a. Renterisiconorm - b. Renteherziening op vaste schuld o/g - c. Renteherziening op vaste schuld u/g - d. Totaal renteherziening op vaste schuld (b-c) - e. Nieuw aan te trekken vaste geldleningen - f. Nieuw verstrekte vaste geldleningen - g. Netto nieuw aan te trekken schuld (e-f) - h. Te betalen aflossing vaste schuld - i. Bedrag herfinanciering (laagste van g en h) - j. Renterisico op vaste schuld (d+g) - Begroting beneden renterisiconorm 5.5 Bedrijfsvoering Wegens verzelfstandiging van Groenbeheer is per 1 juli 2004 de NV Recreatie Noord-Holland opgericht met de Provincie Noord-Holland als enige aandeelhouder. Hiermee is een uitvoeringsorganisatie ontstaan die als opdrachtgever voor de besturen van de recreatieschappen zal werken. 5.6 Verbonden partijen Het recreatieschap Landschap Waterland, is een samenwerkingsverband, in de vorm van een Gemeenschappelijke regeling. De hieronder vermelde participanten nemen deel aan de Gemeenschappelijke Regeling: Provincie Noord Holland Gemeente Amsterdam Gemeente Beemster Gemeente Edam-Volendam Gemeente Graft De Rijp Gemeente Landsmeer Gemeente Purmerend Gemeente Waterland Gemeente Oostzaan Gemeente Zaanstad 5.7 Grondbeleid Het Recreatieschap is van mening dat gebieden die binnen de grenzen van de Gemeenschappelijke Regeling vallen, in het beheer van het recreatieschap thuishoren. Indien het landschap enig zakelijk dan wel persoonlijk recht verwerft op gronden, grenzend aan het gebied, worden deze gronden toegevoegd aan de gemeenschappelijke regeling. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland Programmabegroting

97 6. OVERIGE GEGEVENS 6.1 Vaststelling van het algemene bestuur Aldus vastgesteld door het Algemeen Bestuur van het Recreatieschap Twiske-Waterland in de openbare vergadering van 28 juni voorzitter, Mevrouw A.C. Nienhuis Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland Programmabegroting

98 BIJLAGE 1 KAART Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland Bijlage programmabegroting