Stap voor stap samen werken aan verandering

Transcriptie

1 Stap voor stap samen werken aan verandering stap voor stap Laurence Verraest - CGG Eclips, verslavingszorg

2 Inleiding Middelengebruik/Verslaving Beperking Middelengebruik/Verslaving & beperking Motiverende gespreksvoering

3 Welk traject doorloopt cliënt indien doorverwijzing naar het CGG? Aanmelding: op verwijzing of eigen initiatief F-t-F screening Toewijzing team Intake/kennismakingsgesprek 1 of meerdere gesprekken ikv contact en vraagverduidelijking Teambespreking + opstellen behandelplan Behandeling Individueel aanbod Groepsaanbod Nazorg Intern en/of extern

4 Mo e tivatie... Veranderen van gewoonten hou er gewoon mee op? tijd, geduld en inspanning! Motivatie verloopt in fasen blijft fluctueren Waar zit je? Waar zit mijn cliënt? Afstemming interventies Model Prochaska en DiClemente

5 hou er gewoon mee op? Gewoontegedrag Positieve aspecten van middelengebruik (stoppen = verlies) Tekort aan kennis (gevolgen, risico s) Craving Onthoudingsverschijnselen Verandering in hersenfuncties - Verandering in het beloningssysteem - Verandering in cognitief functioneren en gedragscontrole: moeilijker nemen van beslissingen, beoordelen van situaties, afwegen van mogelijkheden. Uit: Middelengebruik en verslaving: Nele Delaender - CGG Eclips - preventie

6 Motiverende gespreksvoering (Miller & Rollnick) gericht op samenwerking en goede werkrelatie via MG verkennen en ontlokken van cliënt zijn eigen redenen om te veranderen cliënt zien als deskundige en expert in zijn eigen leven focus op ---) mogelijkheden en competenties ipv beperkingen ---) reeds bereikte successen en niet op falen ---) de gewenste situatie voor de cliënt ipv oorzaken probleem Oplossingsgericht werken (De Schazer & Berg) Bron: Mijn cliënt en middelengebruik - VAD

7 Het verhaal van... Norbert, 47j Bieke, 48 j Roel, 36 j Pierre, 58 j Ik wil mijn sleutels terug! Ai, oei, oeps Dag allemaal! Alles wat jij vraagt is goed Tehuis voor werkenden verwijst Norbert door naar het CAT om te werken rond zijn alcoholprobleem (2000) Dienst voor mobiele ambulante ondersteuning verwijst Bieke door naar CGG Eclips om te werken rond haar alcoholprobleem (2014) Moeder verwijst Roel door naar CGG Eclips om te werken rond zijn cannabisprobleem (2008) Gezinsvervangend tehuis verwijst Pierre door naar CGG Eclips om te werken aan zijn alcoholprobleem (2015)

8 1ste gesprek: kennismaking/intake Norbert Bieke Roel Pierre Vaste begeleidster mee op vraag van N. Vaste begeleidster mee op vraag van B. R wil alleen op gesprek komen, zonder moeder Verwijzer mee op gesprek, op vraag van P. Zit er wat nukkig bij, armen gekruist, hoofd naar beneden Is kwaad owv brommer Reageert met ai, oei, oeps bij elke vraag Maakt nauwelijks oogcontact Blijkt zeer veel te weten over cannabis en probeert mij te overtuigen waarom cannabis gezond is P doet heel familiair Alcoholgeur

9 Zijn Norbert, Bieke, Roel en Pierre eraan toe om een concrete stap te zetten richting verandering? Nee Twijfel Ja TEMPO! CONTACT FOCUS Plannen ONTLOKKEN

10 Beslissing en actieve verandering samen onderhandelen over een plan van aanpak formuleren van concrete en haalbare doelstellingen kleine stappen! zo veel mogelijk visualiseren Dagboek! Voor - en nadelenbalans!

11 Samen onderhandelen Info geven over doelstellingen : (tijdelijk) stoppen / minderen met gebruik Doelstelling concreet maken: wat wil de cliënt? 1. ik wil minderen/stoppen 2. indien minderen: noteer op welke dag van de week hoeveel eenheden en wanneer 3. ik begin hiermee op :. 4. bij wie kan ik terecht? :. 5. welke afspraken maak ik met mijzelf? :... Samen zicht krijgen op de risicosituaties Samen opmaken van een actieplan

12 Minder praten, meer doen, samen aan de slag... VAD PLANNEN 1. Levenslijn ENGAGEREN 2. Wie ben ik? FOCUSSEN 3. Mindmappen ONTLOKKEN 4. Mijn netwerk 5. Welke middelen ken ik 6. Bezorgheidsmeter 7. Gebruiksdagboek 8. Voor- en nadelenlijst 9. Waar wil je naartoe? 10. Wat wil je? De wondervraag 11. Kwaliteitenspel 12. Complimenteren

13 Een sleutelhanger als ondersteuningsplan: 1. Dit is mijn doel 2. Hier doe ik het voor 3. Dit kan ik goed/doe ik graag 4. Zo beloon ik mezelf 5. Mijn afspraken 6. Dit zijn mijn moeilijke momenten 7. Wat doe ik als ik het moeilijk heb? 8. Bij wie kan ik terecht? 9....

14 Wat doe ik als ik het moeilijk heb? Afstand nemen, weggaan uit de situatie Alternatief zoeken Afleiding zoeken (PAL) Anders denken: van niet helpende gedachten naar helpende gedachten De trek gaat over gedachte, golf De voor en nadelenbalans Steun vragen ) ZELFCONTROLE

15 SAMEN EEN PLAN MAKEN Norbert Bieke Roel Pierre vanaf maart 2006 A-stop alcoholtest in voorziening sleutelhanger heen- en weerschriftje 2 eenheden op di, do en zo blijven opschrijven op kalender sleutelhanger niet gebruiken werken rond assertiviteit en zelfbeeld werken rond tijdsbesteding Niet in de week, 1dag in het weekend, max 3 eenheden blijven opschrijven sleutelhanger

16 Tijdens actieve verandering evt. installeren van Bijkomende medisch/psychiatrische ondersteuning Relaxatietraining Assertiviteitstraining & zelfbeeld Werken rond voeding en gezonde leefstijl Zelfcontroletraining (leren omgaan met craving, vermijden van situaties, blootstelling aan situaties, aanleren nieuwe gewoontes, zz belonen,...) Focus op andere levensdomeinen

17 NAZORG cliënt blijvend ondersteunen regelmatig evalueren hoe het gaat bevestigen van wat goed gaat aanmoedigen om af te komen indien het minder goed gaat Wat bij uitglijder/terugval? cliënt extra ondersteunen vertrouwen in cliënt niet verliezen focus blijven houden op de reeds bereikte successen opkrikken van zelfvertrouwen owv mogelijke twijfel na faalervaring uitglijder/terugval leren zien als een leermoment ipv mislukking

18 Waar op gebotst? Wat heeft gewerkt/geholpen? taal ongedurigheid concentratie snelle afleiding onder/overschatting --) overbevragen rigiditeit in denken afbouwen frequentie neiging tot helpreflex! bespreken van de beperking gewoon mezelf zijn, nieuwsgierig zijn, luisteren en erkenning geven niet oordelen voldoende geruststellen duidelijk en concreet zijn gesprek structureren, vast stramien kortere gesprekken/pauzes regelmatig checken en laten herhalen in eigen woorden visualiseren regelmatig bevestigen wat goed gaat, complimenteren, zz laten complimenteren tempo respecteren, tijd nemen open vragen, reflecteren, samenvatten netwerk/omgeving betrekken deelname intervisie Verslaving/VB SEO

19 Met dank aan... Norbert Bieke Roel Pierre Ik ben trots op mezelf en mijn begeleiding is dat ook Mijn kinderen zijn trots op mij en ik ben fier op mezelf Ik hou mij aan de afspraken. Er is veel minder ruzie thuis Ik ben nooit meer ziek. Elke dag ga ik met veel goesting werken