Oplossingsgericht werken online samen zoeken naar krachten

Transcriptie

1 Oplossingsgericht werken online samen zoeken naar krachten

2

3 Axioma s stop met wat niet werkt doe meer van wat wel werkt geen enkel probleem is altijd aanwezig je hoeft de oorzaak niet te weten om de oplossing te vinden de cliënt weet de oplossing

4 vrije dans, niets ligt vast (behalve stap 1) circulair proces afhankelijk van tempo van cliënt

5 SCHALEN 1. CONTACT LEGGEN CONTEXT TOEKOMST GERICHT HEID COMPLIMENTE REN DOELEN STELLEN UITZONDE RINGEN STERKE PUNTEN ZOEKEN

6 Contact leggen (1) Neem als beantwoorder het initiatief Probeer een veilige sfeer te creëren De eerste vraag o Ben je al eens bij ons op de chat geweest? o Waar wil je graag over praten? o Wil je iets vragen of vertellen? Als de oproeper zwijgzaam blijft o Iets over je organisatie te vertellen o Je kan proberen de oproeper te stimuleren om iets over zichzelf te vertellen. Bijvoorbeeld: Hoe oud ben je?, Ga je naar school of werk je?, Welke richting volg je? etc o Je kan afspraken maken over het verloop van het gesprek. Vb. Heb je liever dat ik je vragen stel?

7 Context verkennen en probleem onderkennen Geen enkel probleem speelt zich af in een vacuüm. Stel jezelf eens voor? is een goede uitnodigende beginvraag. De cliënt is meer dan zijn of haar probleem. Relatievragen ( Wat merkt je partner/beste vriend/ ouders,? Wie weet echt hoe het nu met je gaat? ) leveren vaak relevante informatie op en helpen de cliënt zichzelf door de ogen van anderen te bekijken. Wat is de kern van het probleem, waarbinnen speelt zich af, hoe hindert dit probleem je?

8 Doelen formuleren, succes beschrijven Waar moet dit gesprek over gaan, wil het nuttig zijn voor jou? is een goed begin voor cliënten die in probleembeschrijvingen blijven steken. Peil expliciet naar wat de cliënt verwacht van het gesprek. De enige doelen die de moeite waard zijn, zijn de doelen van de cliënt zelf. Nuttige doelen zijn praktisch, realistisch, realiseerbaar en in gedragstermen observeerbaar.

9 De Doelen 8 stappendans formuleren, succes beschrijven Laat de cliënt de aanwezigheid en niet de afwezigheid van iets beschrijven. Wat zou je anders doen? Wat zal ervoor in de plaats komen als je niet meer depressief bent?. De doelen worden van klein naar groot geformuleerd om tot haalbare stappen te komen.

10

11 Resources, sterke punten ontdekken Wat werkt goed? Wat werkt ondanks de problemen? Bij wie vind je steun of hulp? Waar ben je goed in? Hou de blik zo open en breed mogelijk zodat alles wat de cliënt kan gebruiken om zijn doelen te bereiken, in beeld kan komen. Het is de taak van de hulpverlener om de cliënt te helpen de aanwezige krachten te (her)ontdekken en zich (weer) toe te eigenen.

12 Positieve uitzonderingen identificeren en analyseren Geen enkel probleem doet zich voortdurend en op dezelfde manier voor. Zoom in op de positieve uitzonderingssituaties, maak die zo concreet mogelijk. (wie, wat, waar, wanneer, hoe, geen waarom) Wanneer deed het probleem zich niet voor of minder voor? Beschrijf de situatie: wat was er anders? Onderzoek vooral of de cliënt een eigen bijdrage aan de uitzondering leverde. Zo ja, dan vergroot dit de kans dat die uitzondering zich meer herhaalt. Let op dat je niet minimaliseert.

13 Complimenteren centraal in het diagram! Ze stimuleren de samenwerking en verleggen de aandacht van problemen naar oplossingen. Bevestig de cliënt in zijn resources en in het creëren van uitzonderingen. Wees authentiek als je complimenteert. Soms moet het ook impliciet en subtiel. Hoe is dat je gelukt? Hoe hou je dit al zo lang vol?

14 Methodieken schalen de wondervraag-toekomstgerichtheid

15 Schalen Waar sta je nu op een schaal van 1 tot 10? Hoe heeft de cliënt dit cijfer bereikt? Welke resources had hij/zij daarvoor? Wat is ervoor nodig om aan een hoger cijfer te geraken? Concretiseer en vraag door.

16 Schalen, een voorbeeld [17:50:24] Beantwoorder: daarnet schreef je dat je je 'rotslecht' voelt [17:50:34] Beantwoorder: moest je nu jezelf moeten scoren [17:50:47] Beantwoorder: waarbij 0 = heel slecht in mijn vel [17:50:58] Beantwoorder: en 10 is super goed in mijn vel [17:51:09] Beantwoorder: welke score zou je nu jezelf geven [17:51:32] oproeper: 4 of 3,5 [17:52:00] Beantwoorder: oké [17:52:18] Beantwoorder: wanneer is de laatste keer dat je jezelf een 7 hebt gegeven [17:52:22] Beantwoorder: gevoeld? [17:52:51] oproeper: paar weken geleden ih ziekenhuis [17:53:14] Beantwoorder: was er toen iets speciaals gebeurd? [17:53:45] oproeper: ik was goed opgenomen id groep, de verpleging was lief, school was ng niet te dichtbij [17:54:23] Beantwoorder: ik begrijp het [17:54:40] Beantwoorder: heb je je al eens minder dan die 3,5 gevoeld [17:54:52] oproeper: ja veel [17:54:52] oproeper: heel veel

17 Schalen, een voorbeeld [17:55:50] Beantwoorder: hoe ga je daar dan mee om [17:56:45] oproeper: vroeger? snijden of verbranden of mezelf laten verkleumen id kou ie tshit bij 0 graden, of als het ergt slecht gt zmpoging dn [17:57:31] Beantwoorder: hoe lang is het geleden dat je je zo gevoeld hebt Oproeper [17:57:57] oproeper: niet zo lang anderhalve maand miss? [17:58:37] Beantwoorder: wat zou er NU moeten veranderen zodat je je 5 zou voelen? [17:58:57] oproeper: minder lange dagen school en gn ruzie mr met mensen [17:59:07] oproeper: en mn ouders die me mr zouden steuneb [17:59:28] Beantwoorder: laten we het eerst een over het 1e hebben

18 Wondervraag -toekomstgericht Stel dat jij direct na ons gesprek naar huis gaat en de dag afmaakt. Je doet wat je normaal doet en dan ga je naar bed. Terwijl je slaapt, gebeurt er een wonder. De problemen waarvoor je hier nu zit zijn verdwenen. Maar je slaapt, dus je weet niet dat het wonder heeft plaatsgevonden. Als je morgen wakker wordt, wat zullen dan de eerste dingen zijn waaraan je merkt dat het wonder heeft plaatsgevonden? De cliënt wordt gevraagd in detail te beschrijven hoe de situatie zou zijn als een wonder zou hebben plaatsgevonden en de huidige problemen zouden zijn opgelost. Stel veel vragen over concrete zaken die in het dagelijks leven anders zouden zijn. Dit verhoogt de kans op een realiseerbaar toekomstbeeld.

19 Afronden (een extra stap) Kondig het einde van het gesprek aan. Probeer de cirkel rond te maken. Ga na of de oproeper nog vragen heeft en maak een afspraak als nodig/wenselijk. Geef info over je organisatie en de contactmogelijkheden. Evalueer. Sluit af.

20 Een circulair proces SCHALEN CONTACT LEGGEN (1) CONTEXT TOEKOMST GERICHT HEID COMPLIMENTE REN DOELEN STELLEN UITZONDE RINGEN STERKE PUNTEN ZOEKEN AFRONDEN (9)

21 Een circulair proces een voorbeeld

22 Oplossingsgericht werken is niet: zo snel mogelijk zoeken naar een oplossing. Wel peilen naar de krachten die bij de cliënt (en zijn omgeving) zitten en die zo goed mogelijk inzetten. Altijd op het tempo van de cliënt: de stappendans is geen procedure die je in één gesprek moet afwerken. De cliënt is en blijft expert van zijn/haar leven. Expliciteer, peil naar hoe iets voor de cliënt is, schort je eigen interpretaties op.

23