Ontwerp programmabegroting 2013 en meerjarenraming

Transcriptie

1 Ontwerp programmabegroting en meerjarenraming -

2 Colofon Delft, oktober 2012 Samenstelling Hoogheemraadschap van Delfland Foto omslag Fotograaf Hoogheemraadschap van Delfland Phoenixstraat 32 Postbus DB DELFT tel:

3 Delfland in kengetallen Omschrijving Aantal/eenheid 2011 Aantal/eenheid 2012 Aantal/eenheid Oppervlakte van het gebied van Delfland 406 km2 406 km2 406 km2 Aantal inwoners Aantal gemeenten (gedeeltelijk) binnen Delfland Aantal huishoudens Omschrijving Oorspronkelijke begroting Exploitatiekosten Exploitatie opbrengsten Exploitatieresultaat Investeringsvolume Leningenportefeuille Watergangen in beheer kilometer kilometer kilometer Primaire watergangen kilometer kilometer kilometer Secundaire watergangen kilometer kilometer kilometer Polderwater kilometer kilometer kilometer Boezemwater 625 kilometer 617 kilometer 617 kilometer Areaal natuurvriendelijke oevers 114 ha 118 ha 122 ha Areaal vispaaiplaatsen < 1 ha < 1 ha 2 ha Aantal vispassages Aantal boezemgemalen Aantal inlaatgemalen Aantal circulatiegemalen Aantal poldergemalen Aantal mobiele pompen permanent geplaatst Aantal sluizen Aantal stuwen Aantal windmolens Aantal oppervlaktewater zuivering Aantal polders Aantal peilvakken Lengte primaire waterkering 54 kilometer 54 kilometer 54 kilometer Lengte regionale waterkering 420 kilometer 420 kilometer 420 kilometer Lengte overige keringen 269 kilometer 269 kilometer 269 kilometer Aantal afvalwaterzuiveringsinstallaties Aantal rioolpersgemalen Geproduceerd biogas in miljoen m3 9,5 9,5 9,5 Aantal slibvergistingsinstallaties Lengte rioolpersleidingen 165 kilometer 165 kilometer 165 kilometer 3

4 Inhoud 1 Samenvatting Financiële analyse op hoofdlijnen Hoofdpunten per programma Programma s Programma Schoon water Programma Voldoende water Programma Stevige dijken Programma Gezuiverd afvalwater Programma Instrumenten Programma Organisatie Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Paragrafen Ontwikkelingen Uitgangspunten en normen Kostentoerekening Financiering Bestemmingsreserves en voorzieningen Weerstandsvermogen Verbonden partijen Financiële overzichten Tabel kosten en opbrengsten Toelichting op grootste afwijkingen ten opzichte van Voorgenomen investeringen Overzicht programma s naar taken Lijst van begrippen en afkortingen

5 1 Samenvatting 1.1 Financiële analyse op hoofdlijnen Exploitatie Uit de geactualiseerde meerjarenraming - blijkt dat ten opzichte van de Kadernota de exploitatie in alle jaarschijven negatief is bijgesteld. Vanaf is sprake is van een structureel sluitende exploitatie. De hieronder weergegeven tabel geeft een overzicht van de saldi over de jaren - van zowel de kadernota als de voorliggende meerjarenraming -. Saldi kadernota en meerjarenraming - (bedragen * 1.000) Kadernota Saldi meerjarenraming - (- = nadelig) Afwijking ten opzichte van de kadernota Afwijking exploitatie ten opzichte van kadernota (bedragen * 1.000) Positief Negatief Belastingopbrengsten Kapitaallasten Vrijval indexering 500 Vrijval reserve frictie Bijdrage Delft rioolwerken 400 Onderhoud waterlopen 400 Leges A4 projecten 400 Muskusratten 300 Overig 387 Personeelskosten: Individueel keuzebudget Personeelskosten: pensioenpremie ABP -300 Innovatiefonds Tarieven HVC en BTW -400 Storting onderhoudsvoorziening Gezuiverd afvalwater -250 Totaal Netto effect Uit de tabellen blijkt dat in de begroting - per saldo sprake is van nadelige afwijkingen ten opzichte van de aannames in de Kadernota. Deze afwijking betreft op hoofdlijnen de volgende (structurele) bijstellingen: Belastingopbrengsten In de meerjarenraming is voor de jaarschijf nog uitgegaan van een stijging van de belastingopbrengsten voor het watersysteembeheer met 8,5% en voor het zuiveringsbeheer met 10%. Deze opbrengstontwikkeling was nodig om te kunnen voldoen aan de motie Dijkema, namelijk een positief exploitatieresultaat in en een positief vermogen in Nadien hebben zich nog de volgende ontwikkeling voorgedaan: Bij de Kadernota is besloten de opbrengststijging voor te beperken tot 4% voor het watersysteembeheer en 8% voor het zuiveringbeheer als gevolg van een verbeterde financiële positie; Door een wijziging van de Waterschapswet heeft de verenigde vergadering op 27 september 2012 besloten tot een verhoging van de opslag voor eigenaren van verharde openbare wegen van 100% naar 400%. Door deze verhoging ontstaat vanaf ruimte het tarief voor agrariërs te verlagen. Overigens gaat het hierbij om een verschuiving van 5

6 belastingopbrengsten tussen categorieën en is geen sprake van een wijziging in de totaalopbrengst; Een doorgevoerde administratieve stelselwijziging van de Publiek Private Samenwerking in de Harnaschpolder leidt vanaf tot een structurele meevaller. In verband met deze nieuwe ontwikkelingen kan in de meerjarenraming -, binnen de kaders van de motie Dijkema, uitgegaan worden van een gemiddelde tariefsstijging van circa 4% voor het watersysteembeheer en 5% voor het zuiveringsbeheer. Dit betekent dat de tarieven in lijn zijn met de motie van het Tweede Kamer lid Schouw, waarin deze de regering verzoekt erop toe te zien dat de waterschapslasten in een jaar met niet meer dan 5% stijgen. De tariefsstijging voor de zuiveringsheffing is 5%, de tariefsstijging voor watersysteemheffing ingezetenen is 4%. De uitgangspunten voor de berekening van de belastingtarieven en de feitelijke tarieven met voorbeelden zijn weergegeven in de paragrafen 3.2 en 3.7. Vrijval reserve frictie In de jaarrekening 2012 zal een inschatting en onderbouwing worden gemaakt van de benodigde frictiekosten in de komende jaren. Vooruitlopende op deze analyse wordt voor de jaren en een bedrag van 1 miljoen per jaar uit de reserve frictiekosten onttrokken en ten gunste van de exploitatie gebracht. Kapitaallasten Vanaf is sprake van een systeemwijziging van de wijze waarop de leaseverplichting van de investeringen in het kader van zogenaamde PPS constructie behandeld wordt. Door deze systeemwijziging dalen de kapitaallasten met 4,8 miljoen in. Daarnaast is sprake van een afwijking van het te verwachten bedrag van activering van projecten in Op basis van de huidige inzichten wordt in 2012 een aantal langlopende projecten administratief afgewikkeld. Dit leidt tot een hogere activering. Door deze stijging van het te activeren bedrag in 2012 stijgen de kapitaallasten in met 1,5 miljoen. Personeelslasten Met ingang van 2012 is in de CAO voor waterschappen het zogenaamde individuele keuzebudget (IKB) opgenomen. Hierin is het voor werknemers mogelijk individuele wensen te combineren met de beschikbare arbeidsvoorwaarden zoals het kopen en verkopen verlof, adv, 13e maand, levensloop en verlofdagen. Ten opzichte van de kadernota is in het IKB verhoogd met 3,6% van de loonsom. In totaal leidt deze aanpassing tot een verhoging van de personeelskosten van 1,7 miljoen. Ook heeft het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds in verband met de economische situatie en de verplichte dekkingsgraad van de pensioenen de pensioenpremie tussentijds verhoogd. Door deze aanpassing stijgen de personeelskosten met 0,3 miljoen. Innovatie Voor het ondersteunen en stimuleren van de kennis en innovatieopgave wil Delfland onder voorwaarden een financiële bijdrage leveren. Hiervoor is in de kadernota voorgesteld een zogenaamd innovatiefonds in te stellen. Het fonds wordt vooralsnog jaarlijks gevoed met een bedrag van 1 miljoen ten laste van de exploitatie (in de Kadernota is dit bedrag als onderdeel van de investeringen opgenomen). Het voorstel is om in december a.s. te beslissen over de mogelijke aanwending van deze begrotingspost aan de hand van de kennis- en innovatie agenda. In de onderstaande tabel zijn de saldi van de meerjarenraming - verdeeld naar de diverse programma s. 6

7 Tabel meerjarenraming - saldi exploitatie per programma (bedragen * 1.000) Rekening Programma * Schoon water Voldoende water Stevige dijken Gezuiverd afvalwater Instrumenten Organisatie Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Totaal (- = nadelig) * na Burap Taakstelling In de meerjarenraming is een structurele taakstelling van in totaal 18,2 miljoen verwerkt. Deze taakstelling betreft zowel salariskosten als materiële kosten. In de onderstaande tabel wordt de invulling van de taakstelling weergegeven. De realisatie van de taakstelling loopt voor op schema. Tabel taakstelling Invulling taakstelling (bedragen * 1 miljoen) Ingevuld personeel 1,2 2,8 3,5 4,6 Ingevuld materieel 6,9 11,2 12,1 13,6 Totale taakstelling 8,1 14,0 15,6 18,2 Investeringen In de Kadernota 2011 is naar aanleiding van de motie Dijkema c.s. het maximale jaarlijkse investeringsvolume van Delfland verlaagd van 95 miljoen naar gemiddeld 55 miljoen. Het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) is een onderdeel van dit volume en neemt in de jaren toe van 5,5 miljoen naar 12,1 miljoen in, en. Binnen dit maximale volume moeten de doelstellingen van de programma s in de lopende planperiode tot behaald kunnen worden. Op grond van de realisatie van de investeringen van de afgelopen jaren is duidelijk geworden dat de daadwerkelijke jaarlijkse investeringen nog achterblijven bij het maximale volume. Voor een deel wordt dit veroorzaakt door vertraging in de planningen. Deze vertragingen houden verband met de toegenomen complexiteit. De gebiedsintegraliteit van de opgaven van Delfland zorgt ervoor dat een grotere mate van afhankelijkheid bestaat van andere partijen en dat meer afstemming van plannen nodig is dan voorheen. De aan de plannen verbonden vergunningstrajecten kennen bovendien een groter afbreukrisico. Ook zijn aanbestedingsvoordelen in de markt waarneembaar. Deze voordelen hebben een neerwaarts effect op het investeringsvolume. Ten behoeve van de Programmabegroting zijn de investeringsramingen van de programma s tegen het licht gehouden. De bijgestelde prognoses voor 2012 zijn hierin meegenomen. Daaruit zijn voor de volgende investeringsramingen per programma voortgekomen. Tabel investeringsraming Kadernota en programmabegroting Investeringsraming (* 1 miljoen) Schoon water Voldoende water Stevige dijken Gez. Afvalwater Instrumenten Organisatie Totaal Kadernota 9,2 16,4 21,5 8,5 0,9 3,8 60,2 Raming 7,2 17,2 20,8 8,1 0,6 3,7 57,6 Afwijking t.o.v. Kadernota -2,0 +0,8-0,7-0,4-0,3-0,1-2,6 7

8 De in de tabel opgenomen investeringsramingen zijn voor getoetst op realisme en haalbaarheid in de planvorming en uitvoering. Dat laat onverlet dat zich onvoorziene gebeurtenissen kunnen voordoen die zich vertalen in een afwijking in de realisatie. De totale raming voor bedraagt 57,6 miljoen. In de Kadernota is uitgegaan van 60,2 miljoen. Voor en verder wordt vooralsnog een jaarlijks investeringsvolume gehanteerd van gemiddeld 55 miljoen. 1.2 Hoofdpunten per programma Op 28 juni 2012 is door de verenigde vergadering de Kadernota vastgesteld. De programmabegroting en de meerjarenraming - volgen hier op. Hieronder zijn eerst voor Delfland en daarna per programma de belangrijkste trends en ontwikkelingen weergegeven zoals deze ook in de kadernota zijn opgenomen. Daar waar sprake is van een substantiële afwijking of anderszins nieuwe ontwikkelingen ten opzichte van de kadernota is dit expliciet vermeld. In de paragrafen per programma, verderop in deze programmabegroting, worden de keuzen per programmalijn vertaald naar doelen, resultaten, prestatie-indicatoren en financiën. Trends en ontwikkelingen De economische crisis heeft nog steeds invloed op Delfland. De bezuinigingen als gevolg van de crisis, leiden tot vertraging en versnippering van ruimtelijke ordeningsprojecten en groenprojecten. Door dynamiek en grilligheid in de buitenwereld ontstaat meer werk voor Delfland. Er ontstaat druk op die organisatieonderdelen die werkzaam zijn op de ruimtelijke projecten voor de eigen maatregelen. Programma Schoon water Ontwikkelingen Kaders in beweging Veranderingen in Europese en nationale wet- en regelgeving werken door in de taken van Delfland. Een actualisatie van de prioritaire stoffenlijst en een verandering van het waterbodemkwaliteitsbeleid werken door in de KRW-maatregelen voor het stroomgebiedbeheerplan Vanuit de nationale regiekolom Water komt eind 2012 een systematiek beschikbaar voor het opstellen van ecologische doelen voor de niet-krw wateren. Deze systematiek moet worden uitgewerkt in de ecologische doelen voor de overige wateren in Delfland. De intentie is om in de periode tot geen opgave vast te stellen voor de overige wateren. KRW-resultaatsverplichting Om aan de KRW-resultaatsverplichting in te voldoen is duidelijk welke technieken en gebiedspartners nodig zijn. In de organisatie zijn afspraken vastgelegd in een centrale planning over de keten en sectoren heen. Door de voortgang op deze centrale planning maandelijks te volgen wordt strak aan de wind (bij)gestuurd op tijdige realisatie binnen de beschikbare budgetten. Om aan de KRW resultaatsverplichting in te voldoen, zijn 2012 alle projecten bekend en gedefinieerd. Chemische waterkwaliteit Het project Juist (nu) aansluiten is bijna afgerond en heeft in 2012 geleid tot het aansluiten van een groot aantal glastuinbouwbedrijven op de riolering. In wordt hieraan een vervolg gegeven door toezicht en handhaving en een proces om met de glastuinbouwsector tot concrete afspraken te komen om emissies vanuit de bedrijven verder te reduceren, voorbereidend op een (nagenoeg) nullozing in 2027, de nagenoeg emissieloze kas. Ook wordt een watersysteemanalyse uitgevoerd voor het tweede KRW-Stroomgebiedbeheerplan, op basis waarvan mogelijke waterkwaliteitsmaatregelen voor de planperiode kunnen worden geïdentificeerd. 8

9 Ecologische waterkwaliteit Ten gevolge van de versnelling die in 2012 is ingezet, zal naar verwachting het in de Kadernota gestelde doel om eind een kwart van de KRW-opgave gerealiseerd te hebben, ruimschoots worden gehaald: naar verwachting zullen er eind 10 ha natuurvriendelijke oevers en vispaaiplaatsen gerealiseerd zijn ten opzichte van de 7 ha die met de Kadernota begroot waren. Uit de nadere detaillering van de ramingen is bovendien gebleken dat de hiervoor benodigde investeringen lager zijn dan met de Kadernota was begroot ( 0,3 miljoen). Vismigratie Ook het vismigratieprogramma loopt ten gevolge van de versnelling in 2012 voor op de planning zoals die is aangegeven in de kadernota. Voor blijft de doelstelling van de Kadernota om in een drietal vispassages te realiseren gehandhaafd. Wel zijn een aantal vispassages getemporiseerd vanwege het besluit van de VV om de effectiviteit van de 'vislift' als vispassage eerst af te wachten alvorens met de verdere aanleg verder te gaan. Het investeringsvolume is daarom enigszins lager dan in de kadernota was voorzien ( 0,5 miljoen) Zwemwater De baggerwerkzaamheden in de Delftse Hout worden grotendeels verricht in. Hiervoor is in 2010 een voorziening kwaliteitsbaggeren getroffen. In wordt de kwaliteitsverbetering in de Dobbeplas en Delftse Hout nauwlettend gevolgd. Mochten aanvullende maatregelen nodig zijn in deze plassen dan worden deze in voorbereid. Verder wordt in beeld gebracht welke zinvolle maatregelen op andere lokaties zouden kunnen worden genomen ter verbetering van de zwemwaterkwaliteit, ter voorbereiding van mogelijke investeringen in en. De Zuid-Hollandse waterschappen voeren samen met de Unie een verkenning uit hoe om te gaan met de verantwoordelijkheden rondom zwemwater. Lokale knelpunten Nog steeds worden alle in 2012 vastgestelde knelpunten in opgelost. Op basis van de knelpunten die van de zomer uit het selectieproces naar voren zijn gekomen, is voor een aanzienlijk geringer bedrag nodig dan in de kadernota was voorzien ( 1,1 miljoen). Investeringen Ten opzichte van de Kadernota zijn de doelstellingen van het programma Schoon water gehandhaafd. In vergelijking met de Kadernota wordt het investeringsvolume 2,0 miljoen lager begroot (in bovenstaande programmalijnen). Dit verschil wordt mede veroorzaakt door een versnelling in de uitvoering van projecten in diverse programmalijnen. Investeringen die voor zijn benoemd in de Kadernota, zijn/worden reeds in 2012 uitgevoerd. Programma Voldoende water Ontwikkelingen Klimaatverandering is van alle tijd, maar heeft veel invloed op de programma s van Delfland. Voor Voldoende water betekent het meer neerslag, meer droogte en een groot effect op zoetwatervoorziening. Programmalijn Voorkomen wateroverlast boezem De programmalijn Voorkomen wateroverlast boezem is niet meer in deze begroting opgenomen. De lopende werkzaamheden en de resultaten behorend tot deze programmalijn zijn opgenomen in Regulier beheer. Deze administratieve wijziging maakt de ambtelijke aansturing eenvoudiger. Over de resultaten en investeringen, zoals onder andere de aanleg van het alternatief afvoertracé Pijnackerse Vaart, blijft volgens de lopende procedures worden gerapporteerd. Investeringen Regulier beheer In wordt meer werk uitgevoerd dan waar in de Kadernota rekening mee is gehouden. Een goed onderhouden watersysteem komt daarmee sneller dichterbij. Het onderhoud is een continue proces. Het investeringsvolume is circa 1,6 miljoen hoger begroot dan bij in de Kadernota. Het verschil wordt veroorzaakt door: 9

10 twee nieuwe projecten als gevolg van de calamiteit met de duiker Nieuwkoopseweg en kansen in de ruimtelijke ordening. (+ 0,9 miljoen) drie projecten zijn vertraagd (waardoor uitgaven zijn verschoven van 2012 naar ). (+ 0,7 miljoen) Post technisch onderhoud /vervangingsinvesteringen is groter dan begroot. (+ 0,3 miljoen) Als gevolg van het VV-besluit om niet verder te gaan met de voorbereiding van het afvoertracé nieuwe Driemanspolder zijn hiervoor geen kosten meer opgenomen in. Dit geeft dat de raming lager uitvalt. Besluit heeft geen gevolgen voor de doelrealisatie. (- 0,3 miljoen) Voorkomen wateroverlast polders Een aantal knelpunten wordt in sneller opgepakt dan bij de kadernota ingeschat. In BURAP 2 zijn reeds aanbestedingsvoordelen genoemd en door slimmer ontwerpen van gemalen is de verwachting dat er minder ( 0,8 miljoen) wordt geïnvesteerd. Meer doen voor minder geld. Per saldo valt het totale investeringsvolume voor het programma Voldoende water 0,8 miljoen hoger uit. Programma Stevige dijken Ontwikkelingen Primaire keringen In het kader van de toetsing van de primaire waterkering is 1,1 kilometer afgekeurd. Het bestuur is van mening dat deze kilometers binnen afzienbare tijd () verbeterd moeten worden. In het kader van het nieuwe Hoogwaterbeschermingsprogramma wordt nog onderzocht of het mogelijk is deze kilometers als voorloperproject toch op korte termijn binnen het HWBP op te pakken. Daarnaast wordt onderzocht wat de kosten zijn om de verbetering als Delfland zelf op te pakken en dit voor te financieren. Regionale keringen De verbeteringswerken voor de regionale keringen liggen goed op schema. Nagenoeg alle kadeverbeteringsprojecten zijn in voorbereiding en groot aantal verbeteringswerken komen in en tot uitvoering. Het werken in intersectorale teams werkt effectief en stimulerend. Ook de gekozen werkwijze van interactieve uitvoering bij de Noordeindseweg biedt veel voordeel en deze werkwijze wordt daar waar dat zinvol is ook bij andere kadeverbeteringsprojecten toegepast. Door de opgedane kennis bij de al langer geleden opgestarte kadeverbeteringswerken kunnen de ontwerpen voor de lopende verbeteringswerken worden geoptimaliseerd. Met de aanbestedingsvoordelen in de huidige markt levert dat op dit moment financieel voordeel op. De verwachting is dat doordat ook de buurwaterschappen hun opgave oppakken de markt weer aantrekt. Ook zal de benodigde grond (klei) duurder worden omdat minder regionaal beschikbaar klei kan worden aangewend. Binnen het programma wordt een grondstrategie ontwikkeld. De komende jaren moeten diverse kadestrekkingen met wegen worden opgehoogd. De bezuinigingen bij wegbeheerders kunnen gevolgen hebben voor de programmering van deze kadestrekkingen. In het kader van de toetsing van de regionale keringen is ter voorbereiding van de hoogtetoets eind 2011 een aantal berekeningen uitgevoerd (promotor). Met deze berekeningen wordt locatie afhankelijk de minimaal vereiste hoogte van de kering uitgerekend. De uitkomsten hiervan hebben consequenties voor onderdelen van het programma Stevige Dijken en legt een relatie met het programma Voldoende Water (de potentiële knelpunten in de boezem). Overige keringen In 2012 is gestart met het in beeld brengen van hoe verder om te gaan met de overige keringen. In zal een plan van aanpak worden opgesteld om te onderzoeken of de overige keringen getoetst en genormeerd zouden moeten worden. Ook zal worden bekeken hoe deze keringen in een legger op te nemen. 10

11 Investeringen Regionale keringen Het investeringsvolume voor de programmalijn Regionale keringen is 0,7 miljoen lager begroot dan in de Kadernota. Het verschil wordt veroorzaakt door: efficiëntere werkwijze, geoptimaliseerde ontwerpen en/of aanbestedingsvoordelen waardoor de al langer lopende kadeverbeteringsprojecten goedkoper uitgevoerd kunnen worden (ca. 2,5 miljoen). Daarbij worden de doelen volledig, en zelfs deels versneld, gerealiseerd. Recent in voorbereiding genomen kadeverbeteringsprojecten worden sneller in uitvoering gebracht met als gevolg een hogere uitgave in (ca. 1,8 miljoen). Ook hier geldt dat de doelen volledig en versneld worden gerealiseerd. Voor het op hoogte brengen van de keringen geldt dat ten opzichte van de kadernota iets meer kadestrekkingen zijn geprogrammeerd en dat de prijs voor de uitvoering iets hoger ligt dan bij raming was aangenomen. Het verschil bedraagt per saldo 0,7 miljoen. Tot en met wordt gewerkt aan de opgave voor de risicovolle keringen. In verschuift de focus naar de minder risicovolle keringen en start de voorbereiding van de verbeterwerken voor ook die opgave. Hierdoor wordt nochtans rekening gehouden met een laag investeringsvolume. Vanaf zullen werken in uitvoering komen en gaat het investeringsvolume weer omhoog. Programma Gezuiverd afvalwater Ontwikkelingen Akkoord UvW en VNG Het akkoord Gezamenlijke doelgerichte aanpak afvalwaterketen tussen VNG en UvW biedt een kans voor verdere kostenbesparing, te bereiken in De implementatie van het Unie VNG akkoord loopt. De in dit proces te maken keuzes voor toekomstige organisatievormen in bouw en beheer van de afvalwaterketen kunnen invloed hebben op de organisatie van Delfland. Op dit moment is nog niets bekend over de te maken keuzes. Delfland voert onderhoud uit voor gemeentelijke gemalen. De gemeente vergoedt de kosten. Dit is een praktische vorm van samenwerken. Deze samenwerkingsvorm past ook in de implementatie van het akkoord tussen VNG en Unie en wordt daarom verder uitgebouwd. Doelmatigheid rioolvreemd water Bij het verbeteren van doelmatigheid wordt het aanbod van rioolvreemd water in de afvalwaterketen tegen het licht gehouden. Hierbij wordt gestreefd naar het leggen van kosten daar waar ze horen. Bij oplossingen wordt mede gekeken naar de laagste maatschappelijke kosten. Zuiveringseisen Op termijn worden zuiveringseisen mogelijk aangescherpt met betrekking tot hormoonverstorende stoffen, medicijnresten en bestrijdingsmiddelen, echter naar verwachting niet in de huidige planperiode. Programmalijn Publieke private samenwerking De PPS is toegevoegd als programmalijn. Het belang en het bedrag is dusdanig groot dat het noodzakelijk is om inzicht te houden op dit onderwerp. De investeringen komen uit de programmalijn transporteren. Investeringen In de VV van november 2012 wordt een andere werkwijze voorgesteld met betrekking tot de vervangingsinvesteringen in het programma gezuiverd afvalwater. Deze vervangingsinvesteringen zullen dan vanuit een nieuw te vormen onderhoudsvoorziening worden gedekt. Hierdoor daalt het investeringvolume voor gezuiverd afvalwater met 0,7 miljoen. Deze daling wordt deels teniet gedaan door het vervallen van rente op contractprojecten waarop reeds een betaling heeft plaatsgevonden door de gemeente ( 0,3 miljoen). De netto daling voor het programma gezuiverd afvalwater is derhalve 0,4 miljoen. 11

12 Programma Instrumenten Ontwikkelingen Complexe planvorming De komende jaren staat Delfland voor de uitdaging complexe opgaven met minder middelen te realiseren. Delfland wil dat doen door de onderlinge samenwerking te stimuleren. Door een dalende formatie staat de (plannings)boog gespannen zeker in relatie tot dynamiek in de buitenwereld. Ook samenwerking met gebiedspartners blijft voor Delfland een belangrijk instrument om plannen en afspraken te maken en maatregelen te nemen. Deze gebiedsprocessen leiden wel tot meer werk in het advies van de vakinhoudelijke teams. Digitale dienstverlening Delfland stelt één digitaal loket in voor E-dienstverlening, sluit aan bij het OmgevingsLoket Online (OLO) en ontwikkelt een front- mid- en backoffice. Door transparant te werken en naar een kwalitatief goede (digitale) dienstverlening te streven voldoet Delfland aan de wettelijke verplichtingen en het Nationaal Uitvoeringsprogramma Dienstverlening en e-overheid (NUP). Investeringen Communicatie Voor het project E-dienstverlening is voor 0,3 miljoen verschoven van investeringen naar exploitatie. Programma Organisatie Ontwikkelingen Kwaliteit van de organisatie Om de vastgestelde doelen en bijbehorende resultaten te kunnen realiseren, is kwaliteit nodig. Echter, de organisatie is op dit punt kwetsbaar. Delfland past haar sturingsfilosofie aan; verantwoordelijkheden worden zoveel mogelijk in de lijn en zo laag mogelijk belegd. De concernbrede ontwikkelingen en sturing worden belegd bij de secretaris-directeur als eindverantwoordelijke in samenwerking met het DMT. De verbinding leggen tussen concernsturing en de verantwoordelijkheden in de lijn vraagt een ontwikkeling op alle niveaus, zowel voor het management (DMT en teamleiders) als medewerkers. De ontwikkeling die hiervoor nodig is krijgt voor leidinggevenden onder andere vorm in het management development traject. De Planning- Voortgang- en Beoordeling -cyclus biedt op individueel niveau de handvatten voor de ontwikkeling van competenties en vaardigheden. De organisatie zal verder gaan met organisatorische aanpassingen. De sectoren Beleid en Onderzoek (B&O) en Bestuur, Communicatie en Calamiteiten (BCC) worden samengevoegd, alsmede de sectoren Economisch Financiële Zaken (EFZ) en Middelen. Daarnaast oriënteert de organisatie zich op de toekomstige positionering van het project-en ingenieursbureau (PIB). Het doel van deze aanpassingen is om de slagkracht en de effectiviteit van de organisatie te verbeteren. Programmalijn Organisatieontwikkeling Ten opzichte van de begroting 2012 is de programmalijn Organisatieontwikkeling komen te vervallen, vanwege een streven naar vereenvoudiging. De te behalen doelen en resultaten zijn ondergebracht onder de programmalijn Sturing. Het Nieuwe Werken Om de organisatie gereed te maken voor de toekomst zet ook Delfland in op het Het Nieuwe Werken (HNW). Delfland ziet HNW als een totaalpakket van maatregelen gericht op effectief, efficiënt en plezierig werken. Het is daarmee een combinatie van huisvesting en ICTmaatregelen die het mogelijk maken om plaats- en tijdonafhankelijk te werken en de manier waarop we binnen Delfland willen werken. Huisvesting Huisvesting hangt nauw samen met Het Nieuwe Werken. Er wordt gewerkt aan een huisvestingsstrategie Delfland In de strategie zijn de uitgangspunten voor de daadwerkelijke invulling geformuleerd. De strategie zal in november 2012 naar de VV worden gezonden. 12

13 Innovatie en STOWA Een deel van de strategische kennis- en innovatieopgaven wordt uitgevoerd met behulp van een innovatiefonds. Landelijk wordt door de ministeries van EL&I en I&M aanbevolen dat ook de waterschappen +/- 2,5% van hun investeringen jaarlijks inzetten voor innovaties. Ook in het Deltaprogramma wordt deze beleidslijn geadviseerd. Het college stelt nu voor dat naast de lopende inspanningen in de vier programma lijnen een begrotingspost van 1 miljoen aan te wijzen. Om in aanmerking te komen voor ontwikkeling met behulp van het innovatiefonds moet een projectinitiatief passen in de programma's van Delfland, is het opgenomen in de kennis- en innovatieagenda, òf levert het een bijdrage aan de realisatie van de beeldbepalende ontwikkelingen. Delfland heeft ervaringen opgedaan met de fase kennis en kunde maar de vertaling en de rol naar toepassing vraagt meer aandacht. De rol van launching customer en de uitwerking daarvan is daarbij van groot belang. In december 2012 wordt de kennisagenda aan de VV voorgelegd met daarin de voorgestelde inzet voor. Uitgaven kunnen voor het eerst gedaan worden na de december vergadering van de VV. De jaarlijkse bijdrage die door Delfland aan Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer (STOWA) wordt gevraagd, moet eveneens actief ingezet worden vanuit de kennisagenda om de benodigde kennis- en innovatieopgaven te realiseren. Delfland zet daarbij in op meer sturing op de keuzes en de resultaten van de STOWA. De bijdrage van Delfland aan de STOWA is gebaseerd op het aantal vervuilingeenheden en anderzijds de hoogte van de belastingsinkomsten voor het waterkwantiteit- en waterkeringenbeheer. De begroting van de STOWA wordt jaarlijks verhoogd met 1% en de inflatie. (85% wordt opgebracht door middel van de vervuilingeenheden en 15% op basis van het andere uitgangspunt). Dit leidt tot een begroting van ca 7,7 miljoen aangevuld met het onderzoeksprogramma Deltaproof ter hoogte van 2,5 miljoen over 4 jaar eveneens door de waterschappen opgebracht. Om tot een effectieve afstemming te komen tussen de inzet van deze middelen aan de STOWA en de te verwachten bijdrage aan de effectieve verwezenlijking van de taakstelling van Delfland is Delfland van mening dat de Unie een inhoudelijke discussie moet voeren over de positionering van de STOWA in de toekomst. Ten opzichte van veertig jaar geleden zijn er veel nieuwe initiatieven bijgekomen, waardoor versnippering is ontstaan. Daarnaast is het aantal waterschappen aanzienlijk verminderd sedert de oprichting van de STOWA. Daarbij moet meer via het door Delfland ingevoerde principe van vraagsturing en de daaraan gekoppelde financiering gewerkt gaan worden door de STOWA. Via dit principe vindt sturing plaats op de toegevoegde waarde en de kosten- batenverhouding van de door de STOWA nieuwe stijl geboden oplossingen voor de eigen kennisleemten (kennisvragen) van Delfland. De optimalisering van de relatie leidt zo tot het realiseren van meer doelmatigheid in de kennis- en innovatie bijdragen van het Hoogheemraadschap aan de STOWA. Duurzaamheid De doelstellingen met betrekking tot duurzaamheid ten aanzien van energie en broeikasgassen en duurzaam inkopen zijn naar verwachting binnen de gestelde beleidskaders te behalen. Investeringen Naast de benoemde nieuwe investeringen binnen het programma Organisatie (huisvesting, HNW en digitalisering) zullen in binnen de programmalijn Ondersteunende producten reguliere investeringen conform het meerjarig automatiseringsplan uitgevoerd worden. Bij de Kadernota is het innovatiefonds opgenomen onder de investeringen. Ten behoeve van financiële beheersbaarheid en sturing zal het innovatiefonds jaarlijks gevoed worden vanuit de exploitatie in plaats van een investering. Per saldo ligt het investeringsvolume 0,1 miljoen lager. 13

14 2 Programma s 2.1 Programma Schoon water Binnen het programma Schoon water is een onderscheid gemaakt in de volgende vijf programmalijnen: Chemische waterkwaliteit Ecologische waterkwaliteit Vismigratie Zwemwateren Lokale knelpunten. De onderstaande tabellen geven per programmalijn de doelen, resultaten, prestatie-indicatoren en beschikbare middelen weer. Programmalijn Chemische waterkwaliteit Doel De chemische waterkwaliteit voldoet aan de normen van de beleidsdoelstelling uit het WBP Resultaat Het beleidsinstrumentarium waterkwaliteit voldoet aan wettelijke eisen en ondersteunt optimaal aanleg, planvorming, beheer en onderhoud, vergunningverlening en handhaving, ten behoeve van het halen van de doelen in programma Schoon Water. Het monitoringsprogramma waterkwaliteit voldoet aan wettelijke eisen en geeft een goed beeld van de toestand en ontwikkeling van de waterkwaliteit. Het monitoringsprogramma waterkwaliteit geeft een goed beeld van de effectiviteit van maatregelen in het programma Schoon Water. Kennis m.b.t. waterkwaliteit is op een adequaat niveau voor ondersteuning van opgavebepaling, planvorming, aanleg, beheer en onderhoud en vergunning verlening en handhaving, ten behoeve van het halen van de doelen in programma Schoon Water. Prestatie indicator Het stikstofgehalte in de West- en Oostboezem bedraagt respectievelijk maximaal 3,5 en 2,2 mg/l en in de boezem is het aantal bestrijdingsmiddelenwaarnemingen boven de norm gemiddeld per locatie met 50 % afgenomen. Financiën (bedragen * 1.000) Exploitatie Investeringen

15 Programmalijn Ecologische waterkwaliteit Doel Realiseren ecologische voorzieningen in aangewezen waterlichamen Resultaat Realisatie 17,7 ha natuurvriendelijke oevers (NVO) en 10,3 ha vispaaiplaatsen (VPPen) in aangewezen waterlichamen. De uitvoering onderhoudsprogramma ecologische voorzieningen. Prestatie indicator Het aantal gerealiseerde ha NVO s en VPPen. In 5,9 ha. Het aantal ha onderhoud NVO s en VPP en. In 7 ha. Financiën (bedragen * 1.000) Exploitatie Investeringen Programmalijn Vismigratie Doel Binnen het watersysteem van Delfland vrije vismigratie mogelijk maken Resultaat Zo veel mogelijk van de dertig vismigratieknelpunten, maar op zijn minst de acht benoemde KRW-knelpunten oplossen binnen taakstellend budget voor èn 12 prioritair benoemde knelpunten voor. Instandhouding van de functionaliteit van de vismigratie voorzieningen. Prestatie indicator Het aantal opgeloste knelpunten. In 3 knelpunten. Financiën (bedragen * 1.000) Exploitatie Investeringen Programmalijn Zwemwater Doel De aangewezen zwemwaterlocaties moeten geschikt zijn voor zwemmen Resultaat Het voldoen aan de bacteriële normen van de EU-zwemwaterrichtlijn op 17 locaties In is slechts bij hoge uitzondering sprake van een tijdelijk zwemverbod als gevolg van blauwalg op zes afgesproken locaties Prestatie indicator Het aantal locaties dat voldoet aan de normen. In alle 17 locaties. 15

16 Financiën (bedragen * 1.000) Exploitatie Investeringen Programmalijn Lokale knelpunten Doel Zoveel mogelijk afgesproken lokale knelpunten worden opgelost binnen taakstellend budget. Resultaat Aanpakken en voorkomen overlast binnen taakstellend budget Prestatie indicator Het percentage opgeloste lokale knelpunten. In 100% van de in 2012 vastgestelde lijst van lokale knelpunten. Financiën (bedragen * 1.000) Exploitatie Investeringen Wat mag het kosten? Exploitatie: Onderstaande tabellen geven de totale kosten per programmalijn en de totale kosten van het programma weer. Kosten per programmalijn Programma Schoon water per programmalijn (bedragen * 1.000) Programmalijn Chemische waterkwaliteit Ecologische waterkwaliteit Vismigratie Zwemwateren Lokale knelpunten Saldo programma

17 Totale kosten programma Programma Schoon water totaal (bedragen * 1.000) Jaar rekening na Burap 2 Lasten Directe kosten Toegerekende salarissen Rente en afschrijving Totaal lasten Baten Directe opbrengsten Totaal baten Saldo programma Investeringen: In de onderstaande tabel is het geraamde bruto investeringsbedrag van in totaal 7,2 miljoen voor per programmalijn weergegeven. Tabel geraamde investeringen Schoon water (bedrag * 1 miljoen) Programmalijn Chemische waterkwaliteit 0,0 Ecologische waterkwaliteit 5,9 Vismigratie 1,0 Zwemwateren 0,0 Lokale knelpunten 0,3 Totaal 7,2 Risicomanagement Chemische waterkwaliteit De ontwikkeling van de chemische waterkwaliteit wordt bepaald door de mate van emissie(reductie), de achtergrondbelasting en de respons/dynamiek van het watersysteem. Met het project Juist nu aansluiten is gewerkt aan het terugdringen van de belangrijkste bron van meststoffen en bestrijdingsmiddelen. Dit moet in principe tot een substantiële reductie van de concentraties stikstof en bestrijdingsmiddelen leiden, uitgedrukt in de prestatieindicatoren, maar 100 % zekerheid kan hierover niet worden gegeven. Bij het bepalen van deze indicatoren is rekening gehouden met een ambitieuze emissiereductie, gekoppeld aan het aansluiten van glastuinbouwbedrijven op de riolering. Indien deze emissiereductie niet (geheel) wordt gerealiseerd kan de waterkwaliteitsverbetering stagneren voordat de gewenste verbetering is gerealiseerd. Om dit te voorkomen wordt ingezet een vervolgtraject ingezet met aandacht voor toezicht en handhaving en concrete afspraken met de sector over emissiereductie. Ecologische waterkwaliteit De realisatie van deze programmalijn (aanleg natuurvriendelijke oevers en vispaaiplaatsen) in hangt sterk af van de medewerking en instemming van de gebiedspartners in de diverse projecten. Weliswaar zullen naar verwachting eind 2012 alle locaties waar deze voorzieningen worden gerealiseerd geïdentificeerd zijn, voor de uiteindelijke realisatie is de daadwerkelijke instemming van deze gebiedpartners (overheden, belangenorganisaties, particulieren) nog noodzakelijk. Vismigratie Het totale investeringsniveau en de doelstelling voor is onzeker omdat twee vispassages samen met Rijkswaterstaat worden aangelegd, en de besluitvorming hierover in het najaar zal plaatsvinden. 17

18 Zwemwater De zwemwaterkwaliteit is afhankelijk van meer en minder beïnvloedbare factoren, zoals belasting met meststoffen door bladval, waterbodem, watervogels en het weer. In plassen waarin de zwemwaterwaterkwaliteit kwetsbaar is kunnen moeilijk beïnvloedbare factoren (zoals het weer) tot een slechte zwemwaterkwaliteit leiden, ondanks inspanningen om de waterkwaliteit te verbeteren. Om dit te voorkomen wordt alleen ingezet op plassen waar uit analyse blijkt dat maatregelen redelijkerwijs tot een goede zwemwaterkwaliteit kunnen leiden. Bij deze plassen wordt, binnen de financiële kaders, het maximale gedaan om, in samenwerking met de beheerders en betrokken partijen, de beïnvloedbare factoren te verbeteren. Hierdoor verbetert de kans op goed zwemwater, maar het blijft natuur, waardoor ook hier er geen 100% zekerheid gegeven kan worden. In alle gevallen geldt dat realisatie van de geplande voorzieningen vooral in de tweede helft van zal plaatsvinden. Het risico bestaat dat de realisatie van de geplande cash-flow vooral aan het einde van het jaar zal gebeuren, en daardoor kan overlopen naar. 18

19 2.2 Programma Voldoende water Binnen het programma Voldoende water is een onderscheid gemaakt in de volgende drie programmalijnen: Optimaal regulier beheer Voorkomen wateroverlast polder Goede zoetwatervoorziening. De onderstaande tabellen geven per programmalijn de doelen, resultaten, prestatie-indicatoren en beschikbare middelen weer. Programmalijn Optimaal regulier beheer Doel Het op orde houden van het bestaande watersysteem Delfland heeft actueel beleid en instrumentarium en benut en ontwikkelt kennis om het watersysteem op een efficiënte en indien mogelijk innovatieve manier te beheren en te onderhouden. Er is een goed beeld op de werkelijke knelpunten en mogelijke oplossingrichtingen, gerelateerd aan de wettelijk vastgelegde norm. Resultaat Een kwantitatief goed functionerend watersysteem, zoals vastgelegd in de legger Waarborgen van het tijdig kunnen afvoeren van overtollige neerslag en indien nodig tijdig kunnen aanvoeren van water Het bereiken van het vastgestelde peil door het inzetten van de daartoe ingerichte objecten. De belangen van Delfland ten aanzien van Voldoende water veilig stellen Gebiedsdekkend actuele peilbesluiten 10 knelpunten van het boezemsysteem fysiek opgelost in Actuele beleidsnota s, legger en waterakkoorden Tijdige en kwalitatief goede adviezen. Het model instrumentarium en software zijn op orde. Technische ontwikkelingen zijn bekend en worden verkend om te implementeren. Via een vraag gestuurd proces zijn watersysteemanalyses uitgevoerd. Prestatie indicator Het percentage beheergebied met peil conform peilbesluit. In 90%. Het aantal keer dat maximaal toelaatbaar peil is overschreden. In nul keer. Het chloridegehalte oppervlaktewater boezem. In niet langer dan één dag meer dan 1,6 EC/200 mg/l Financiën (bedragen * 1.000) Exploitatie Investeringen

20 Programmalijn Voorkomen wateroverlast polders Doel In 2050 voldoen alle polders aan de NBW normering. Om dat te bereiken zijn in de grootste (grootste kans op grote wateroverlast) knelpunten opgelost Resultaat 83 knelpunten van het polderwatersysteem zijn opgelost in Het poldersysteem voldoet 100% aan de provinciale verordening in 2050 Prestatie indicator Het aantal knelpunten opgelost (t/m is 83). In worden 15 knelpunten opgelost. Financiën (bedragen * 1.000) Exploitatie Investeringen Programmalijn Goede zoetwatervoorziening Doel Delfland zet zich in voor een (kosten)effectieve zoetwatervoorziening nu en in de toekomst Resultaat De belangen van Delfland ten aanzien van zoetwatervoorziening zijn geborgd in planvorming van derden. Er is kennis ontwikkeld om voor de lange termijn de zoetwatervoorziening te borgen. Prestatie indicator Het aantal onderzoeken in voorbereiding/uitvoering/gereed afgezet tegen de planning. In 100%. Financiën (bedragen * 1.000) Exploitatie Exploitatie Investeringen Wat mag het kosten? Exploitatie: Onderstaande tabellen geven de kosten per programmalijn en de totale kosten van het programma weer. 20

21 Kosten per programmalijn Programma Voldoende water per programmalijn (bedragen * 1.000) Programmalijn Optimaal regulier beheer Voorkomen wateroverlast polders Goede zoetwatervoorziening Saldo programma Totale kosten programma Programma Voldoende water totaal (bedragen * 1.000) Jaar rekening na Burap 2 Lasten Directe kosten Toegerekende salarissen Rente en afschrijving Totaal lasten Baten Directe opbrengsten Totaal baten Saldo programma Investeringen: In de onderstaande tabel is het geraamde bruto investeringsbedrag van in totaal 17,2 miljoen voor per programmalijn weergegeven. Tabel geraamde investeringen Voldoende water (bedrag * 1 miljoen) Programmalijn Optimaal regulier beheer 3,7 Voorkomen wateroverlast polder 13,5 Goede zoetwatervoorziening 0,0 Totaal 17,2 Risicomanagement Schade wateroverlast Delfland spant zich in om, binnen de beperkte middelen die ter beschikking staan, het gebied te laten voldoen aan de normen uit de Provinciale Waterverordening op het tijdstip dat de Provincie vaststelt. De kans bestaat dat, rekening houdend met het klimaatscenario 2050, bepaalde delen van het gebied niet op dat tijdstip voldoen aan de normen voor wateroverlast. Het gevolg daarvan is dat de rechter kan oordelen dat Delfland aansprakelijk is voor schade die ontstaat door wateroverlast. Daarbij wordt de volgende beheermaatregelen gebruikt: Zo snel als mogelijk samen met andere waterschappen en de Unie van Waterschappen proberen de termijn te laten vastleggen bij de provincie waarop het watersysteem aan de normen moet voldoen; 21

22 Aantonen wat er gedaan is om wel aan de normen te voldoen en, voor zover dat niet mogelijk is, wat Delfland heeft gedaan om de normen aan te laten passen of de termijn waarop aan de normen moet worden voldaan op te schuiven. 22

23 2.3 Programma Stevige dijken Binnen het programma Stevige dijken is een onderscheid gemaakt in de volgende drie programmalijnen: Primaire waterkeringen Regionale waterkeringen Overige waterkeringen. De onderstaande tabellen geven per programmalijn de doelen, resultaten, prestatie-indicatoren en beschikbare middelen weer. Programmalijn Primaire waterkeringen Doel Beleid, kennis en innovatie Toetsing Regulier beheer Resultaat Actualiseren beleid Actualiseren leggers Actualiseren beheerregister Actief participeren in toegepast onderzoek en stimuleren innovaties Veiligheidstoetsing primaire waterkeringen is uitgevoerd: derde ronde plus Onderhoudsprogramma uitvoeren Verbetering Zwakke Schakels en afgekeurde dijkvakken derde toetsronde: 1,1 km verbeteren: Bijdrage HWBP Prestatie indicator Het aantal kilometers primaire keringen dat op orde is. In is circa 53 van de 54 kilometer (98%) op orde en wordt nul kilometer verbeterd. Financiën (bedragen * 1.000) Exploitatie Investeringen HWBP Programmalijn Regionale waterkeringen Doel Beleid, kennis en innovatie Toetsing Regulier beheer Ontwikkel- en verbeteropgave Resultaat Actualiseren beleid Actualiseren leggers Actualiseren beheerregister Actief participeren in toegepast onderzoek en stimuleren innovaties De eerste ronde van de toetsing regionale keringen is uitgevoerd Onderhoudsprogramma uitvoeren Muskusrattenbestrijding 34 km risicovolle kering voldoet in aan 23

24 de norm Prestatie indicator Het aantal kilometers regionale keringen dat op orde is. In zal volgens planning 25 van de 34 kilometer risicovolle keringen (73,5%) op orde zijn. Er wordt circa 9 kilometer verbeterd. Financiën (bedragen * 1.000) Exploitatie Investeringen Programmalijn Overige waterkeringen Doel Beleid, kennis en innovatie Resultaat Actualiseren beleid Actualiseren leggers Actualiseren beheerregister Prestatie indicator Het aantal verbeteringswerken. In zijn geen verbeteringswerken gepland. Financiën (bedragen * 1.000) Exploitatie Investeringen Wat mag het kosten? Exploitatie: Onderstaande tabellen geven de kosten per programmalijn en de totale kosten van het programma weer. Kosten per programmalijn Programma Stevige dijken (bedragen * 1.000) Programmalijn Primaire waterkeringen Regionale waterkeringen Overige waterkeringen Saldo programma

25 Totale kosten programma Programma Stevige dijken totaal (bedragen * 1.000) Jaar rekening na Burap 2 Lasten Directe kosten Toegerekende salarissen Rente en afschrijving Totaal lasten Baten Directe opbrengsten Totaal baten Saldo programma Investeringen: In de onderstaande tabel is het geraamde bruto investeringsbedrag van in totaal 20,8 miljoen voor per programmalijn weergegeven. Tabel geraamde investeringen Stevige dijken (bedrag * 1 miljoen) Stevige dijken Primaire waterkeringen 0 Regionale waterkeringen 15,3 Overige waterkeringen 0 HWBP 5,5 Totaal 20,8 Risicomanagement Bedrijfsvoering Voor de instandhouding van de keringen is het nodig het onderhoud meer preventief en planmatig te maken. Daarom wordt er een onderhoudsprogramma opgesteld. In dit onderhoudsprogramma kan het inspectieplan worden opgenomen. Ook kan met dit onderhoudsprogramma beter worden gerapporteerd aan de provincie en is het mogelijk betere langetermijnramingen te maken. Tevens kan een betere afstemming over het onderhoud plaatsvinden met de overige beheerders. Als basis hiervoor is een actueel gegevensbestand (waaronder het beheerregister) benodigd, zodat de juiste informatie beschikbaar komt. De personele bezetting voor het beheer en onderhoud aan de keringen is beperkt. Aangezien de informatie in het gegevensbestand ook de basis voor het onderhoudsprogramma vormt, is het belangrijk nu in te zetten op het opzetten van het gegevensbestand. Hierdoor loopt het opzetten van het onderhoudsprogramma wel enige vertraging op. 25

26 2.4 Programma Gezuiverd afvalwater Binnen het programma gezuiverd afvalwater is een onderscheid gemaakt in de volgende vier programmalijnen: Transporteren Zuiveren Doelmatigheid Publieke private samenwerking De onderstaande tabellen geven per programmalijn de doelen, resultaten, prestatie-indicatoren en beschikbare middelen weer. Programmalijn Transporteren Doel Delfland voldoet aan de afnameverplichting die gezamenlijk is vastgesteld door Delfland en de gemeenten Resultaat Beheer transportstelsels Onderhoud en technisch beheer transportsysteem Investeringen transportstelsels Prestatie indicator Het percentage waarvoor is voldaan aan de door Delfland en gemeenten samen vastgestelde afnameverplichting. In 100% van de afgesproken verplichting. Financiën (bedragen * 1.000) Exploitatie Exploitatie Investeringen Programmalijn Zuiveren Doel Het voldoen aan de wettelijke eisen voor zuiveren en slibverwerking Resultaat Beheer zuiveringsinstallaties Onderhoud en technisch beheer zuiveringsinstallaties Investeringen zuivering en slibverwerking installaties Prestatie indicator De mate waarin wordt voldaan aan alle wettelijke eisen op het gebied van het zuiveren van afvalwater en het verwerken van zuiveringsslib. In wordt voor 100% voldaan aan de wettelijke eisen. Financiën (bedragen * 1.000) Exploitatie Investeringen