Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek, Archief en Documentatie

Transcriptie

1 Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek, Archief en Documentatie Jaarverslag 2009

2 Jaarverslag van de Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek, Archief en Documentatie (VVBAD) vzw. VVBAD - secretariaat Statiestraat 179 B Berchem Tel internet website: KBC IBAN BE BIC KREDBEBB Verantw. uitgever: Bruno Vermeeren Statiestraat 179 B Berchem Lay-out: Marc Engels Fotoverantwoording: Marc Engels (p. 1, 4, 15) Tom Van Hoye (p. 24) Francis Vlieghe p. 27, 33, 35, 40)

3 Jaarverslag 2009 Voorwoord Foto omslag: Boeken om naar te kijken. Zie p. 37 Voorwoord... 4 Raad van Bestuur... 6 Secretariaat Redactieraad Sectie Archief en Hedendaags Documentbeheer Werkgroep Wetgeving en Beleid Werkgroep Lokaal Overheidsarchief Subwerkgroep Gemeenteselectielijsten Subwerkgroep OCMW-selectielijsten Subwerkgroep selectielijst Polders en Wateringen Subwerkgroep modellastenboek geautomatiseerd archiefbeheerssysteem. 21 Werkgroep Bedrijfsarchief Werkgroep Privaatrechtelijk Archief Subwerkgroep onderwijsarchieven Werkgroep Automatisering Sectie Openbare Bibliotheken Vakgroep Jeugdbibliothecarissen Vakgroep Muziekbibliothecarissen Sectie Schoolbibliotheken Sectie Wetenschappelijke en Documentaire Informatie Commissie Overleg Kunstbibliotheken Vlaanderen Overlegplatform Ergoedbibliotheken Vlaanderen Activiteiten VVBAD jaarverslag

4 2009, een grand cru voor de vereniging 4 VVBAD Jaarverslag 2009

5 Voorwoord Het tweejaarlijks congres met vakbeurs Informatie aan Zee dat voor de elfde keer plaatsvond, voor het eerst in het Kursaal te Oostende, is een echt succes geworden. Er waren nochtans heel wat onzekerheden en moeilijk in te schatten factoren: de perifere ligging van Oostende, de grootschalige aanpak, de inhoudelijke interesse, enz. Maar niet alleen waren er meer congresdeelnemers dan ooit, de beurs was professioneel opgezet en de inhoudelijke lezingen en presentaties waren vernieuwend. Nu al is besloten hetzelfde stramien en dezelfde locatie aan te houden voor de twaalfde editie in Het welslagen van congres en beurs werd mogelijk door de inzet van het VVBAD-secretariaat, van een speciale intersectorale werkgroep, en niet in het minst van de sprekers, die hun kennis en ervaringen ter zake aan de collega s meedeelden. Aan allen van harte dank! Er is in het voorbije jaar heel wat aandacht uitgegaan naar belangenbehartiging. In het verlengde van het VVBAD-memorandum opgesteld naar aanleiding van de Vlaamse verkiezingen van juni 2009 werden de verenigingsstandpunten toegelicht bij de geïnteresseerde politieke partijen en op de verschillende na de verkiezingen gevormde kabinetten (Bestuurszaken, Cultuur en Onderwijs). Er zijn daarnaast allerlei acties ondernomen inzake de bibliotheek- en archiefopleidingen, het publiekrechtelijk archiefdecreet en het uitlenen van games in openbare bibliotheken. Met regelmaat organiseerden de verschillende secties, met steun vanuit het secretariaat, studie- en contactdagen, ook naast Informatie aan Zee. De publicaties Bibliotheek- & archiefgids, Info en Bibscoop verschenen volgens de uitgetekende planning. De digitale tweewekelijkse Nieuwsbrief op de website is een vaste waarde geworden die het sterkst op de actuele ontwikkelingen in het werkveld inspeelt. De implementatie van het VVBAD-Communicatieplan verloopt iets trager dan gehoopt. Redenen voor de vertraging waren het weggaan van twee secretariaatsmedewerkers, die andere werkuitdagingen buiten de vereniging opnamen en de vrij moeizame zoektocht naar een nieuwe stafmedewerker Communicatie. Het heeft er alle schijn van dat alles nu uitgeklaard is en dat er volop ingezet kan worden op een nieuwe, moderne huisstijl en een goede samenhangende communicatiepolitiek, waarbij de aanpassing van de website heel belangrijk wordt. Vooral het laatste, namelijk de systematische uitwerking van het Communicatieplan belooft 2010 bijzonder boeiend te maken binnen onze vereniging. Johan Vannieuwenhuyse VVBAD-voorzitter VVBAD Jaarverslag

6 Raad van Bestuur 1. Samenstelling Algemeen voorzitter: Johan Vannieuwenhuyse - AHD ( ) Vicevoorzitter: Veerle Kerstens - WDI ( ) Algemeen Secretaris: Myriam Lemmens - SB ( ) Penningmeester: Simone De Landtsheer - WDI ( ) Redactievoorzitter: Peter Van den Broeck - WDI (tot maart 2009) Denis De Bruyne - AHD (vanaf maart 2009) Op de ALV van 20 maart werd Denis De Bruyne verkozen tot redactievoorzitter voor de mandaatperiode in opvolging van Peter Van den Broeck. Op de ALV van 11 september werd Patrick Vanouplines verkozen tot vicevoorzitter, in opvolging van Veerle Kerstens voor de periode De mandaten van de voorzitter (Johan Vannieuwenhuyse) en van de secretaris (Myriam Lemmens) werden voor vier jaren verlengd ( ). Leden Noël Geirnaert (AHD), Chris Goetschalckx (SB), Sissi Loostermans (SB), Dries Moreels (OKBV), Geert Puype (OB), Jo Rademakers (WDI), An Renard (Erfgoedbibliotheken), Rita Van de Wiele (OB), Hilde Van Ongevalle (AHD), Patrick Vanouplines (WDI), Antoon Verbeke (OB) Dries Moreels nam ontslag als voorzitter van het OKBV. Als nieuwe voorzitter OKBV vertegenwoordigt Johan Eeckeloo het OKBV in de RvB sinds juni Patrick Vanouplines, voorzitter van WDI maakt sinds januari 2009 deel uit van de RvB. Hedwig Van den Bossche vertegenwoordigt de OB in de RvB, nadat Rita Van de Wiele in de loop van november ontslag nam als bestuurslid van de sectie OB en als lid van de RvB. Bruno Vermeeren neemt als vertegenwoordiger vanuit het secretariaat deel aan de vergaderingen van de RvB. 2. Vergaderingen Data van de vergaderingen 20 januari, 3 maart, 26 mei, 1 september, 20 oktober, 16 december Er waren gemiddeld 10 bestuursleden aanwezig op de bestuursvergaderingen. Vrijdag 20 maart: voorjaarsalgemene ledenvergadering in de bibliotheek Tweebronnen in Leuven, met de goedkeuring van het jaarverslag en de jaarrekening 2008, uitreiking van de Ger Schmookprijs en met een een worskhop begeleid door A-jouR over het communicatieplan voor de VVBAD. Vrijdag 11 september: najaarsalgemene ledenvergadering met de goedkeuring van de begroting VVBAD Jaarverslag 2009

7 3. Vertegenwoordigingen Mandaten bij externe organisaties/commissies Cocobi (Coördinatiecommissie Bibliotheekopleidingen): Chris Goetschalckx, Chris Peeters, Myriam Lemmens, Johan Vannieuwenhuyse, Bruno Vermeeren VOWB: Bruno Vermeeren Occasionele vertegenwoordiging/deelname congressen IFLA augustus 2009 ( vertegenwoordiging Dirk Desaever en Stijn Meersseman. Ook Simone De Landtsheer, Myriam Lemmens en Bruno Vermeeren namen deel aan het congres. Internationaal Archiefcongres Den Haag: Gustaaf Janssens, Godfried Kwanten, Bruno Vermeeren VVBAD is lid van European Bureau of Library, Information and Documentation Associations (Eblida) International Association of Music Libraries, Archives and Documentation Centres (IAML) International Association of School Librarianship (IASL) International Council on Archives (ICA) International Federation of Library Associations and Institutions (IFLA) 4. Werkgroepen en commissies Actieplan 2010 Sectiebesturen i.s.m. Johan Vannieuwenhuyse en Bruno Vermeeren. Jury Ger Schmookprijs Lieve De Mecheleer, Marijke Hoflack, Dries Moreels, Godfried Kwanten, Patrick Vandegehuchte, Hedwig Van den Bossche, Willy Vanderpijpen, Johan Vannieuwenhuyse. Werkgroep Deontologische Code Els Bervoets, Paul Heyvaert, Patrick Vanhoucke, Patrick Vanouplines, Steven Van Impe, Bruno Vermeeren. De intersectorale werkgroep deontologische code van de VVBAD werd in het leven geroepen omdat bleek dat een actuele gedragscode voor Vlaamse bibliothecarissen alsook een internationale deontologische code voor bibliothecarissen niet bestaan. De werkgroep werkt een voorstel uit voor een code die bruikbaar is in alle BDI-sectoren; dit voorstel zal aan de sector ter bekrachtiging voorgelegd worden. De werkgroep startte met het analyseren van nationale deontologische codes uit alle hoeken van de wereld en het distilleren hieruit van de belangrijke elementen. Afspraken rond de structuur van het op te stellen document werden gemaakt. De neerslag hiervan is te vinden op de wiki bij de rubriek deontologie. VVBAD Jaarverslag

8 Raad van Bestuur Er waren in 2009 drie vergaderingen: een startvergadering op 10 juni 2009 en vervolgens 7 oktober en 9 december. De groep werkt aan een ontwerptekst in Google docs, die, na consensus binnen de werkgroep, in 2010 op de VVBAD-wiki zal gepubliceerd worden. Werkgroep Competenties i.s.m. LOCUS, VOWB en ABD-BVD Chris Goetschalckx, Marijke Hoflack, Claudine Huyghe, Veerle Kerstens, Myriam Lemmens, Geert Puype, Peter Van den Broeck, Hilde Van Ongevalle, Kaat Van Wonterghem Werkgroep Informatie aan Zee Licia Calvi, Margot Collet, Johan Eeckeloo, Myriam Lemmens, Els Schaerlaekens, Johan Vandendriessche, Roeland Verhaert, Bruno Vermeeren, Francis Vlieghe 5. Personeel Vaste medewerkers Margot Collet: stafmedewerker (19/38) (tot 15 maart 2009) Marc Engels: secretariaatsmedewerker (32/38) Marijke Hoflack: redactiesecretaris (19/38) (tot 30 april 2009) Bilen Sonakalan: administratief medewerker (38/38) Annie Van de Abeele: onderhoud (3/38) Geertrui Van Hooydonck: stafmedewerker communicatie (38/38) (van 16 oktober tot 16 november) Tom Van Hoye: stafmedewerker communicatie (38/38) (vanaf 23 november) Bruno Vermeeren: coördinator (38/38) Francis Vlieghe: stafmedewerker (38/38) Wietske Vos: stafmedewerker communicatie (38/38) (van 1 mei tot 16 juni) Tijdelijke medewerkers Britt Slegers: stafmedewerker communicatie (38/38) (van 11 augustus tot 15 oktober) 6. Blikvangers of accenten Voorjaarsalgemene ledenvergadering op 20 maart in de OB Tweebronnen te Leuven, met een bespreking van het communicatieplan. Ledenactiviteit 29 mei met een bezoek aan Tentoonstelling Gentse Boekerijen, in het Museum voor Schone Kunsten (MSKG) georganiseerd door de Gentse kunst- en erfgoedbibliotheken. Ook was er mogelijkheid tot een vrij bezoek aan de tentoonstelling Emile Claus in het MSKG. Interne vorming Persrelaties voor bibliotheken en archieven, 11 juni. Studiedag Competentiemanagement in samenwerking met BVD, Locus en VOWB op 19 november met de voorstelling van de vernieuwde SERV-beroepscompetentieprofielen, een workshop over werkplekleren en cases en lezingen over competentiemanagement en hoe competentiemanagement concreet in de praktijk kan werken in bibliotheken en documentatiecentra. 8 VVBAD Jaarverslag 2009

9 7. Impact van de werking Finalisering van de uitwerking van de beroepsprofielen bibliotheekmedewerker-informatiebemiddelaar en bibliothecaris-informatiemanager. De VVBAD volgt de uitwerking van de beroepscompetentieprofielen van de SERV mee op. De beroepscompetentieprofielen werden goedgekeurd en voorgesteld op 19 november. Persbericht van 23 april, cfr. Info: Bibliotheken en archieven niet gelukkig met uitbreiding auteursrecht. Hier erkennen de VVBAD, VOWB en Bibnet het nut van het auteursrecht, in eerste instantie bedoeld om de creativiteit te stimuleren, maar een uitbreiding van het auteursrecht van 50 tot 70 jaar hypothekeert erfgoed- en digitaliseringsprojecten en belemmert artistiek hergebruik. Dit wordt opgevolgd door de VVBAD, samen met VOWB en Bibnet. VVKHO-themagroepen werden opgenomen binnen de VVBAD. Deze themagerichte samenwerking biedt mogelijkheden tot netwerkvorming, tot uitwisselen van informatie per studiegebied en tot het leggen van contacten met collega s over de associaties heen. Raad van Bestuur 8. Activiteiten Informatie aan Zee, het tweejaarlijks evenement waar de digitale en technologische ontwikkelingen aan bod komen. Bijzondere aandacht ging o.m. naar auteursrecht in een digitale omgeving, e-boeken, games, gebruikersgestuurde informatie en digitale duurzaamheid. Het was een inhoudelijk goed programma, met presentaties, workshops, panels en met een uitgebreide beurs met productpresentaties. Voor het eerst vond Informatie plaats op een professionele locatie in het Kursaal van Oostende, een locatie die meer ruimte bood voor de bezoeker en bovendien geschikt is om meer en grotere standruimtes toe te laten. Met meer dan bezoekers en met een goed financieel resultaat was Informatie een geslaagd evenement. Memorandum 2009 werd zoveel mogelijk gepropageerd en voorgesteld aan politieke partijen en kabinetten. Het Vlaams regeerakkoord en de verschillende beleidsbrieven van de nieuwe ministers werden afgetoetst aan de standpunten in het Memorandum. Opvolging van de beroepscompetentieprofielen i.s.m. de SERV. De profielen voor bibliothecaris-informatiemanager en voor bibliotheekmedewerker-informatiebemiddelaar werden voorgesteld op de studiedag van 19 november. Deelname IFLA Toekomst De vernissage van de tentoonstelling Stef Binst. Prenten in de Permeke-bibliotheek, februari Stef Binst, de huistekenaar van de VVBAD, die onverwachts overleed in 2009, maakte zelf nog de selectie voor deze tentoonstelling met prenten en cartoons uit Bibliotheek- & archiefgids. Verdere implementering Communicatieplan. Intersectorale studiereis naar Barcelona, juni Focus in september 2010, waar het beroep centraal zal staan. VVBAD Jaarverslag

10 Secretariaat 1. Personeel Voor het secretariaat stond 2009 in het teken van personeelswissels. Marijke Hoflack gaf, na ruim 17 jaar trouwe dienst, haar ontslag om zich beter te kunnen wijden aan haar werk als zelfstandige en als docent. Margot Collet ruilde haar deeltijdse functie op het secretariaat in voor een voltijdse job bij de openbare bibliotheek van Stabroek. Het VVBAD-secretariaat zag zo twee gewaardeerde collega s en meteen ook heel wat expertise vertrekken. Van de nood werd een deugd gemaakt door alle communicatietaken samen te brengen bij één medewerker. Zo kon een vacature uitgeschreven worden voor een stafmedewerker communicatie. De invulling van de vacature verliep echter moeizaam. Zowel Wietske Vos als Geertrui Vanhooydonck vertrokken na een korte periode bij de VVBAD omdat ze bij een overheid konden beginnen. Britt Slegers was tijdelijk aangeworven om de periode tussen het vertrek van Wietske en de nieuwe selectieprocedure te overbruggen. Uiteindelijk was het Tom Van Hoye die als stafmedewerker communicatie het jaar rondmaakte. 2. Huisvesting In 2009 investeerde de vereniging in de huisvesting. Na het vertrek van Arbeid en Milieu, de vereniging die de bovenverdieping huurde, nam het secretariaat het hele gebouw, met uitzondering van de winkel op het gelijkvloers, in gebruik. De kantoren werden geschilderd en ingericht. Het personeel beschikt nu over een extra ruimte die gebruikt wordt als refter of bijkomend vergaderzaaltje. Een nieuwe telefooncentrale maakt een professioneler telefonisch onthaal mogelijk, al was het even wennen aan alle toeters en bellen. Na een extra opleiding heeft ze alvast voor Bilen geen geheimen meer. 3. Projecten In 2009 waren er geen gesubsidieerde projecten waarvoor extra personeel kon aangeworven worden. De Stad Gent ondersteunde wel de tentoonstelling Gentse Boekerijen, die op 20 maart in het Museum voor Schone Kunsten van Gent opende. Op de Algemene Ledenvergadering werd het communicatieplan voorgesteld aan de leden van de vereniging. In juni keurde de Raad van Bestuur de planning voor de implementatie ervan goed. Een overzicht verscheen in Bibliotheek- & archiefgids 2009/4. Op het einde van het jaar startte communicatiebureau Gramma met de uitwerking van de nieuwe huisstijl. Volgens de planning had op het einde van het jaar een plan moeten klaarliggen voor de vernieuwing van de website. De voortdurende zoektocht naar een communicatiemedewerker doorkruiste echter deze planning. 10 VVBAD Jaarverslag 2009

11 4. Belangenbehartiging De VVBAD publiceerde haar memorandum voor de Vlaamse verkiezingen op het einde van In 2009 werd dit document voorgelegd aan diverse politieke partijen. De reacties werden gepubliceerd in Bibliotheek- & archiefgids 2009/2. Na de verkiezingen trok de vereniging met het memorandum naar de kabinetten van minister Schauvliege (Cultuur), Smet (Onderwijs) en Bourgeois (Bestuurszaken). Het hele jaar door werd er achter de schermen overlegd met Bibnet en de Belgian Entertainment Association (BEA) om een oplossing te vinden voor het uitlenen van games door openbare bibliotheken. Op het einde van het jaar maakten de VVBAD en Bibnet een lijst bekend van games die bibliotheken mogen uitlenen. De bibliotheekorganisaties kwamen met BEA overeen om de zaak ten gronde voor de rechter te brengen. Het dossier wordt dus ook in 2010 voort opgevolgd. Ook de opleidingsproblematiek hield de VVBAD bezig. De beroepscompetentieprofielen werden op 19 november (zie p. 8-9) aan de sector voorgesteld. Samen met de bibliotheekopleidingen onderzocht de vereniging hoe deze ingeschaald kunnen worden in de Vlaamse kwalificatiestructuur. Dit is van belang omdat het bepaalt op welk niveau bibliotheekopleidingen zich moeten situeren. De oefening blijkt bijzonder moeilijk en overleg met het departement Onderwijs heeft nog niet echt duidelijkheid gebracht. Ook dit dossier is nog niet afgerond. Wel werd in 2009 duidelijk dat het embargo op nieuwe opleidingen opgeheven werd. Dat betekent dat de Universiteit Antwerpen een nieuwe aanvraag zou kunnen indienen voor een masteropleiding Informatie- en Bibliotheekwetenschappen. 5. Externe contacten In 2009 waren er contacten met de steunpunten Faro (o.m. rond het Project Prisma) en Locus (project Organisatieontwikkeling en afstemming actieplannen). De vereniging werd advies gevraagd door het departement Onderwijs inzake referentiekaders voor het Deeltijds BeroepsSecundair Onderwijs (DBSO). Op vraag van het Team Lokaal Cultuurbeleid zetelde Bruno in de jury die Vlaamse biblio theken selecteerde voor Library Buildings ( Bruno lichtte ook het project Proeflijst Topstukken Archivalisch en Documentair Erfgoed vervolg toe voor de werkgroep Archivalisch Erfgoed van de Topstukkenraad. Hij zetelde in een klankbordgroep van de erfgoedvereniging Tapis Plein en stelde de vereniging voor aan studenten van de Bibliotheekschool Gent. VVBAD Jaarverslag

12 Secretariaat 6. Activiteiten Informatie aan Zee was, voor het secretariaat, ongetwijfeld de blikvanger van Het tweejaarlijkse congres vraagt telkens opnieuw de nodige inzet, maar de stap naar een professionele beurslocatie, nl. het Kursaal Oostende, maakte de uitdaging extra groot. Francis leidde de organisatie in goede banen. Heel wat informatieprofessionals overnachtten aan zee. Er kwamen meer bezoekers dan ooit tevoren en voor het eerst waren er ook allerlei randactiviteiten, zoals een fototentoonstelling en de voorstelling van de MuTable. 7. Publicaties Zoals steeds zorgde Marc voor de lay-out van de publicaties: de tijdschriften, de folder en de beursgids voor Informatie aan Zee, de nieuwjaarskaart Alleen de catalogus van Gentse Boekerijen liet hij over aan Gerd Dooreman. Ondanks de vele personeelswissels, verschenen de tijdschriften zoals gepland. Wietske, Britt en Geertrui hebben zich dan ook ten volle ingezet. Maar het is vooral ook de verdienste van Marijke, die een helder systeem uitwerkte voor Bibliotheek- & archiefgids, en Francis die de nieuwe stafmedewerkers communicatie inwijdde in de geheimen van Info en de Nieuwsbrief, dat de leden en abonnees hun publicaties tijdig in de bus kregen. 8. Website In 2009 bezochten bezoekers de VVBAD-website. Dat is een stijging met bijna 5 procent in vergelijking met het zeer goede resultaat van Samen raadpleegden de bezoekers pagina s. De meest bezochte pagina s blijven de homepage, de vacaturebank en de activiteitenkalender, in het bijzonder de pagina s over Informatie aan Zee. De tweewekelijkse digitale nieuwsbrief is een vaste waarde geworden in Het is een ideale manier om via korte berichten, die we sturen naar een 1500-tal adressen, te informeren en nieuwsgierige lezers naar de website te leiden. Dit zorgt voor een tweewekelijkse boost van de bezoekcijfers. 9. Tijdsbesteding Aantal uren Bestuursvergaderingen 264 3,04% Correspondentie & onthaal ,63% Algemene ledenvergadering 81 0,93% Oprichting & ontwikkeling 49 0,57% Administratief beheer ,64% Financieel beheer 439 5,06% Publicaties ,29% Studiedagen ,30% Aantal uren VVBAD-projecten 265 3,06% Projecten met derden 110 1,27% Externe relaties 332 3,83% Vakbibliotheek 1 0,01% Klein verlet 2 0,02% Vakantie 824 9,50% Vorming 156 1,80% Ziekte 178 2,05% 12 VVBAD Jaarverslag 2009

13 Aantal uren AHD 111 1,28% Erfgoedbibliotheken Vlaanderen 24 0,28% Externe klant 9 0,10% OB 176 2,03% OKBV 123 1,42% Raad van Bestuur 88 1,01% Aantal uren Redactie 724 8,35% SB 49 0,57% VVBAD - diverse ,72% VVBAD secretariaat ,91% WDI 29 0,33% Secretariaat 10. Bijscholing personeel Marc Engels EHBO-cursus Bedrijfseerstehulp, Antwerpen, 17 en 24 november en 1 en 8 december Bilen Sonakalan Fonitel Academy, Torhout, 13 oktober Tom Van Hoye Ik ben in de pers, dus ik ben (workshop), 1 december 2009 Bruno Vermeeren Infosessie BOM-Vl, Brussel, 16 januari Games in Bibliotheken, Leuven, 22 januari Startdag Bibnet, Brussel, 12 februari Eblida-congres, Wenen, 7-9 mei Infomoment Vlaamse kwalificatiestructuur, 11 mei Persrelaties voor bibliotheken en archieven (workshop), Antwerpen, 11 juni World Library and Information Congress, IFLA, Milaan, augustus European Congress on E-Inclusion, Brussel, oktober NVB-congres, Ede, 12 november Opleiding nieuwe btw-regeling, Antwerpen, 17 december Francis Vlieghe Wervend schrijven (cursus), Lokeren, 4 en 12 mei Start to Game, Kortrijk, 7 oktober NVB-congres, Ede, 12 november Ik ben in de pers, dus ik ben (workshop), Antwerpen, 1 december Musea, Archieven en bewaarbibliotheken als centres of excellence voor conservatie/ restauratie, Mechelen, 7 december Europeana-conferentie, Brussel, 16 december LOCUS Decembertoer, Hasselt, 17 december VVBAD Jaarverslag

14 Secretariaat 11. Vertegenwoordigingen Bruno Vermeeren Boekenoverleg Cultureel-Erfgoedoverleg (voorzitter sinds juni 2009) Europeana Vlaanderen Faro: klankbordgroep Project Prisma Intersectoraal Overleg Cultuur (ISOC) Locus: Klankbordgroep Organisatieontwikkeling Vlaamse Erfgoedbibliotheek (AV en RvB) Francis Vlieghe Stuurgroep Erfgoeddag Vlaams Literair Erfgoed Informatie aan Zee. Het Kursaal van Oostende. 14 VVBAD Jaarverslag 2009

15 VVBAD Jaarverslag Secretariaat

16 Redactieraad 1. Samenstelling Redactievoorzitter: Peter Van den Broeck (2009), Denis De Bruyne ( ) Redactiesecretaris: Marijke Hoflack, Wietske Vos, Geertrui Van Hooydonck en Tom Van Hoye Redactieleden Katrien Bergé (Bibliothèque universitaire Moretus Plantin - FUNDP Namen, ), Jo. Cooymans (Openbare Bibliotheek Lier, ), Béatrice De Clippeleir (Wenk, ), Gerd De Coster (SOMA Brussel; ), Ingrid De Pourcq (KSMKA, ), Noël Geirnaert (Stadsarchief Brugge, ), Raf Guns (Informatie- en Bibliotheekwetenschap Universiteit Antwerpen, ), Myriam Lemmens (Provinciale Hogeschool Limburg, ), Kris Michielsen (OB Schilde, ), Christine Michielsens (Lessiushogeschool, Antwerpen; ), Paul Nieuwenhuysen (VUB, ); Veronique Rega (Stadscampus Universiteit Antwerpen, ), Peter Rogiest (Stadsbibliotheek Antwerpen, ); Saskia Scheltjens (Rijksmusem Amsterdam; ), Eva Simon (Bibliotheekschool Gent, ), Inge Van Nieuwerburgh (Digitale Bibliotheek UGent, ), Patrick Vanhoucke (HOB, ) Katrien Bergé en Christine Michielsens namen in de loop van 2009 ontslag uit de redactie. 2. Vergaderingen Data van de vergaderingen 13 februari, 22 april, 26 juni, en 29 oktober Een overgangsjaar? In 2009 nam Peter Van den Broeck, na meer dan zestien jaar, ontslag als hoofdredacteur van Bibliotheek- & archiefgids. Marijke Hoflack, meer dan zeventien jaar redactiesecretaris van het tijdschrift, verliet op 30 april het secretariaat van de vereniging. Op de algemene ledenvergadering van 20 maart werd Denis De Bruyne verkozen tot nieuwe hoofdredacteur. Tom Van Hoye nam in november het werk van redactiesecretaris over. Het eerste nummer van 2009 was een themanummer over Brussel. Het nummer bevatte enkel bijdragen op verzoek. 16 VVBAD Jaarverslag 2009

17 Het nummer lokte veel positieve reacties uit en werd op ruime schaal in Brussel verspreid. Verder kon de redactie in 2009 weer rekenen op een heleboel enthousiaste schrijvers die, elk vanuit hun vakgebied, interessante artikels aanleverden. Het uitgebreide én actieve netwerk van recensenten zorgde ervoor dat verscheidene werken uit de vakliteratuur kritisch werden doorgelicht en er was de vertrouwde rubriek In archieftijdschriften gelezen. De redactie dankt ook alle medewerkers die verslag uitbrachten van een studiedag of congres voor de rubriek Kronieken. De nieuwe rubriek Preservering & conservering kon vanaf het eerste nummer al op heel wat bijval rekenen en is in 2009 een vaste waarde geworden. 4. Activiteiten Zes nummers per jaar In 2009 verschenen er zes nummers van Bibliotheek- & archiefgids: één van 64 pagina s (themanummer Brussel) en vijf van 48 pagina s. Aan kopij weer geen gebrek in Het was zaak daar telkens een evenwichtig geheel uit te distilleren. Vertegenwoordiging van de secties in de jaargang De vertegenwoordiging van de secties met artikels, interviews, kronieken en recensies, geeft voor 2009 het volgende beeld: AHD EBV OB OKBV SB WDI intersectoraal Artikels Interviews Kroniek Aantal p , ,5 85,5 De overige pagina s werden ingevuld met recensies, personalia en advertenties. VVBAD Jaarverslag

18 Sectie Archief en Hedendaags Documentbeheer 1. Samenstelling Voorzitter: Hilde Van Ongevalle (Archief Vlaams Parlement, ) Secretaris: Geertrui Coppens (Liberaal Archief, ) Leden Lieve Arnouts (Stadsarchief Aalst, ), Tom Cobbaert (ADVN, ), Hilde De Bruyne (OCMW-archief Brugge, ), Gerd De Coster (SOMA, ), Bart De Keyser (Provincie Vlaams Brabant, ), Lieve De Mecheleer (ARA Brussel, ), Sofie De Winter (Bedrijfsarchief ondernemingen Jan De Nul, ), Noël Geirnaert (Stadsarchief Brugge, ), Tom Haeck (OCMWarchief Gent, ), Godfried Kwanten (KADOC, ), Hermione L Amiral (Archief Belgische Senaat, ), Marc Nelissen (Archief KULeuven, ), Annelies Nevejans (CVAa, ), Leen van Dijck (AMVC-Letterenhuis, ), Jürgen Vanhoutte (Forum Kerkelijke Archieven, ), Johan Vannieuwenhuyse (Provinciaal Archief West-Vlaanderen, ), Michel Vermote (Amsab-ISG, ). In de loop van het jaar werd Eugeen Schreurs (Resonant, ) vervangen door Klaas Jaap Vander Meyden (Resonant, ). Francis Vlieghe neemt als vertegenwoordiger van het secretariaat deel aan de vergaderingen van de sectie. 2. Vergaderingen Data van de vergaderingen 14 januari, 20 maart (ALV), 28 april, 29 september, 8 december. Er waren gemiddeld 12 van de 20 bestuursleden aanwezig op de vergaderingen. Francis Vlieghe was steeds aanwezig als vertegenwoordiger van het secretariaat. De vergaderingen in het Vlaams Parlement werden afgewisseld met een vergadering in de Senaat en een vergadering in het Letterenhuis. Deze bijeenkomsten werden gecombineerd met een bezoek aan de gastinstelling. 3. Vertegenwoordiging Mandaten bij externe organisaties/commissies Adviesraad Gespecialiseerde Master Archivistiek: Erfgoedbeheer en Hedendaags Documentbeheer Stuurgroep Literair Erfgoed Stuurgroep Erfgoeddag 18 VVBAD Jaarverslag 2009

19 Coördinatieteam van de archiefopleiding aan de Bibliotheekschool Gent Belgisch Comité voor Geschiedkundige Wetenschappen Strategische Adviesraad voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media; Sectorraad Kunsten en Erfgoed Cultureel-Erfgoedoverleg 4. Samenstelling werkgroepen Werkgroep Wetgeving en Beleid (WWB) Sa m e n s t e l l i n g : Lutgarde Aerts, Mariet Calsius, Bart Coppein, Bart De Keyser (voorzitter), Lieve De Mecheleer, Hermione l Amiral, Hilde Van Ongevalle, Francis Vlieghe. In de loop van het jaar lieten Tom Haeck, Danique Moors (die Marika Ceunen verving), Bart Coppein en Bart Sas weten dat zij hun professionele activiteiten (voorlopig) niet konden combineren met het werk in de werkgroep. Bart Coppein liet wel weten dat hij occasioneel en later weer meer intensief bij de werking van de werkgroep betrokken wilde blijven. Deze evolutie zorgde ervoor dat de werkgroep stilaan uitgedund raakt. Een brainstorm rond ledenwerving, rond samenwerking met andere werkgroepen en rond het oplijsten van relevante thema s die projectmatig in de werkgroep behandeld kunnen worden, zal doorgaan op 25 januari Do e l en activiteiten: De werkgroep houdt zich voornamelijk bezig met problemen rond de wet- en regelgeving en het beleid in archieven en archiefinstellingen. Ac t i e s: De werkgroep hielp bij het formuleren van een gezamenlijk standpunt van de VVBAD, de VVP en de VVSG ten aanzien van het ontwerp van publiekrechtelijk archiefdecreet. De werkgroep pleegde overleg met FARO in het kader van de voorbereiding van een studiedag op 9 februari 2010 rond archief en erfgoed (Erfgoedgeleerden). Bart De Keyser zal een tekst schrijven rond de beroepsprofielen, met specifieke aandacht voor de lacunes in het opleidingsaanbod voor het middenkader. Werkgroep Lokaal Overheidsarchief (WLOA) Sa m e n s t e l l i n g : Jan Anseeuw, Lieve Arnouts (voorzitter), Ann Augustyn, Véronique Bonkoffsky, Johan Braet, Hilde De Bruyne, Anke Dehuisser, Bart De Keyser, Carine Goossens, Tom Haeck, Michel Igual, Els Michielsen, Sabrina Ospazi, Peter Van Assche, Joris Vanderborght, Willy Van de Vijver, Hannes Vanhauwaert, Jo Van Herreweghe, Petra Vanhoutte, Roeland Verhaert, Isabelle Verheire (secretaris), Jochen Vermote, Dieter Viaene. Namen ontslag : Marc Bastijns en Annelies Van den Bruele Werden lid: Marika Ceunen, Glenn Hoens, Bart Sas, Mieke Strauven en Caroline Vleugels. Data van de vergaderingen: 23/01, 08/05, 02/10 en 18/12 Do e l : Het opzet van de werkgroep is dubbel. Enerzijds wil hij door geregeld onderling VVBAD Jaarverslag

20 Sectie Archief en Hedendaags Documentbeheer overleg en het opzetten van acties en dit zowel projectmatig als ad hoc, al dan niet in samenwerking met andere VVBAD-werkgroepen bijdragen tot een grotere deskundigheid en professionaliteit in het lokaal archiefbeheer. Anderzijds wil de werkgroep met zijn initiatieven sensibiliseren. Door het onderhouden van contacten met en het formuleren van adviezen voor beleidsmakers en belangenvertegenwoordigers streeft de werkgroep ernaar om de specificiteit van het lokaal archiefbeheer duidelijk te maken, besturen bewust te maken en een kader te creëren waarbinnen de lokale archivaris zijn takenpakket kan realiseren. Ac t i e s: Voortzetting artikelenreeks over archiefbeheer in Lokaal (tijdschrift van de VVSG); standpunt inzake ontwerp archiefdecreet, aanzet tot nota openbaarheid registers Burgerlijke Stand en bevolkingsregisters, analyse provinciale beleidsplannen aspect erfgoed, overleg met FARO inzake kwaliteitsmonitor. Subwerkgroep gemeenteselectielijsten Sa m e n s t e l l i n g : Jan Anseeuw, Ann Augustyn, Johan Braet, Marc Constandt, Michel Igual, Sabrina Ospazi, Joris Vanderborght, Jo Van Herreweghe, Petra Vanhoutte, Hilde Vansteenkiste, Roeland Verhaert (voorzitter), Isabelle Verheire (secretaris). Gelegenheidsleden: Marc Bastijns (tot november), Anke Dehuisser, Carine Goossens Werden lid: Bart Sas en Christophe Verheyden Data van de vergaderingen: 05/02, 24/03, 05/06, 04/08, 22/09 en 26/11 Do e l : Opmaken van selectielijsten voor gemeenten. Ac t i e s: Deel 1 Besturen van de gemeente en ondergaan van administratief toezicht hierop en deel 2 Interne taken, werd op 16/12/2009 formeel goedgekeurd door de Algemeen Rijksarchivaris. De werkzaamheden aan deel 3: publieke taken, werden voortgezet. Subwerkgroep OCMW-selectielijst Sa m e n s t e l l i n g : Hilde De Bruyne, David Guilardian, Tom Haeck, Annie Meiresonne, Peter Van Assche, Philip Vandekerckhove, Hannes Vanhauwaert, Johan Vannieuwenhuyse, Isabelle Verheire (secretaris). Nam ontslag : Annelies Van den Bruele. Werd lid: Glenn Hoens. Datum van de vergadering: 10/02 Do e l : Opmaken en actualiseren van selectielijst voor OCMW s. Acties: Actualiseren selectielijst, voorleggen selectielijst aan Rijksarchief ter goedkeuring, verspreiden en bekendmaken goedgekeurde selectielijst. Subwerkgroep selectielijst Polders en Wateringen Sa m e n s t e l l i n g : Arseen Goossens, Carine Goossens, Geert Linthout, Hendrik Pylyser, Dirk Vancraeynest, Chris Vandewalle, Caroline Vangampelaere, Johan Vannieuwenhuyse, Isabelle Verheire (secretaris). 20 VVBAD Jaarverslag 2009

21 Datum van de vergadering: 08/06 Do e l : Opmaken en actualiseren van selectielijst voor Polders en Wateringen. Ac t i e s: Actualiseren selectielijst, voorleggen selectielijst aan Rijksarchief ter goedkeuring, verspreiden en bekendmaken goedgekeurde selectielijst. Subwerkgroep modellastenboek geautomatiseerd archiefbeheerssysteem Sa m e n s t e l l i n g : Véronique Bonkoffsky, Anke Dehuisser, Carine Goossens, Tom Haeck, Sabrina Ospazi, Joris Vanderborght, Jochen Vermote Data va n d e vergaderingen: 15/01, 19/02, 31/03, 04/05, 02/06, 28/07, 09/09, 03/11 en 08/12 Do e l : Het ontwikkelen van een modellastenboek voor een geautomatiseerd archiefbeheerssysteem voor gemeente- en OCMW-archieven. Ac t i e s: Na het afronden van het onderzoek naar de omgevingsmodellering (welke spelers zijn er?), processen (in welke processen van de organisatie speelt de archiefdienst een rol?) en gegevensmodellering (welke gegevens en documenten zijn nodig om de procedures te kunnen uitvoeren?) werden concreet 28 procedures uitgeschreven en aangevuld met een terminologielijst. Ten slotte werd een metadatamodel voor ISAD(G) opgemaakt. In 2010 volgt nog een metadatamodel voor ISAAR en ISDF en zal in overleg met informatici het lastenboek worden uitgewerkt. Sectie Archief en Hedendaags Documentbeheer Werkgroep Bedrijfsarchief (WB) De Werkgroep Bedrijfsarchief is in de loop van 2009 niet samengekomen. Werkgroep Privaatrechtelijk Archief (WPA) Sa m e n s t e l l i n g : Mario Baeck, Tom Cobbaert, Denis De Bruyne, Gerd De Coster, Els Flour (secretaris), Carine Goossens, Anne Mees (vervanging Eugène Schreurs), Luc De Munck, Annelies Nevejans, Bart De Nil, Jan Stuyck (voorzitter), Martijn Vandenbroucke, Leen van Dijck, Jürgen Vanhoutte, Stefan Van Lani, Elke Verhoeven (vervanging Daphne Maes), Michel Vermote, Koen Verstraeten, Patricia Quintens. Data van vergaderingen: 16/03, 22/06 en 05/10 Do e l : De Werkgroep Privaatrechtelijke Archieven (WPA) functioneert als een platform voor uitwisseling van kennis en praktijkervaring in verband met privaatrechtelijke archieven. Dat gebeurt onder meer door het bespreken van best practices voor specifieke dossiers, bijvoorbeeld sponsoring. Via deze thematische aanpak wil de werkgroep de professionaliteit van de privaatrechtelijke sector verhogen. De werkgroep zal rond specifieke thema s workshops en studiedagen organiseren. De WPA speelt een belangrijke rol bij het in kaart brengen van het specifieke privaatrechtelijke werkingsveld rond bijvoorbeeld de bedrijfsarchieven, schoolarchieven of kunstenaarsarchieven. Daarvoor zijn in 2009 twee ad hoc werkgroepen VVBAD Jaarverslag

22 Sectie Archief en Hedendaags Documentbeheer opgericht: een werkgroep onderwijsarchieven en een werkgroep NGO s. De werking van de WPA wil grensoverschrijdend zijn: de opdeling publiekrechterlijk - privaatrechterlijk blijkt namelijk in de praktijk problematisch. De WPA zoekt daarom in haar werking aansluiting bij de expertise van andere werkgroepen. Ac t i e s: Kennisuitwisseling, opzetten werkgroepen onderwijsarchieven en NGO s, opvolging Archiefbank Vlaanderen. Subwerkgroep Onderwijsarchieven Sa m e n s t e l l i n g : Mario Baeck, Leen Breyne, Ria Christens, Tom Cobbaert, Bart de Nil, Sofie Descamps, Annelies Nevejans, Jan Stuyck, Dimitri Vandekerkove, Petra Vanhoutte, Roeland Verhaert, Elke Verhoeven, Michel Vermote, Koen Verstraeten (voorzitter). Data van vergaderingen: 12/11 en 10/12 Do e l : De werkgroep brengt de archiefvorming en archiefbewaring in kaart binnen de onderwijsinstellingen en hun rechtsvoorgangers. Subwerkgroep NGO s Luc de Munck (voorzitter) In oprichting. Werkgroep Automatisering (WAU) Sa m e n s t e l l i n g : Filip Boudrez (voorzitter), Tom Cobbaert, Paul Drossens, Peter Heyrman, Marc Nelissen, Luc Schokkaert, Dries Vandaele, Matthias Vandermaesen, Willem Vanneste (secretaris), Stephanie Waeyenbergh. Data vergaderingen: 10/02, 21/04, 11/09, 15/10 en 26/11 Do e l : Bestuderen en bevorderen van de informaticaontwikkelingen in archieven, bestuderen van de problematiek van digitale archivering, digitalisering en automatisering, ondersteunen van elektronische discussiegroep Elardo. Ac t i e s: De aanvankelijk voor 20 november geplande studiedag over procedures en best practices inzake capteren en beschrijven van digitale archiefbestanddelen werd afgelast. In het najaar werd de werking van werkgroep herzien onder impuls van de nieuwe voorzitter. Doelstelling is om minstens tweemaal per jaar een studiedag, workshop of iets dergelijk te organiseren. Een eerste studiedag over digitaliseren en substitutie is voorzien voor 1 april VVBAD Jaarverslag 2009

23 5. Blikvangers Medewerking aan het Internationaal Archiefcongres Archives without Borders dat volgend jaar in augustus plaatsvind in Den Haag. Samenwerking met KVAN. Enquête naar de bewaarplaatsen van Oorlogskranten. Selectielijst OCMW s (WLOA) werd afgewerkt en goedgekeurd door de Algemeen Rijksarchivaris. Selectielijst Polders en Wateringen (WLOA) werd afgewerkt en goedgekeurd door de Algemeen Rijksarchivaris. Oprichting van een subwerkgroep NGO s en een subwerkgroep Schoolarchieven binnen de WPA. Voorbereiding van de archiefsessie rond Persoonsarchieven op de Dag van de Nieuwste Geschiedenis op 24 april Twee bestuursleden lezen de bijdragen voor de Ger Schmookprijs Besprekingen over het nieuwe Cultureel-Erfgoeddecreet. Aandacht voor het Publiekrechtelijk Archiefdecreet. Aandacht voor de aanpassing van de Archiefwet. Aandacht voor de stand van zaken betreffende archiefopleidingen. 6. Activiteiten Publicaties De sectie leverde in Bibliotheek- & archiefgids bijdragen voor de rubrieken Kronieken (over Archiefbeheer in Vlaanderen, de Deutscher Archivtag in 2008 en de FAAD studiedag Van archivaris tot cultuurmanager ), Uitgelezen en Personalia. Ook verschenen meer diepgaande archiefartikels zoals een bijdrage over de Brusselse archieven en archiefdiensten in Brussel (2009/1), een artikel over de Klooster-en abdijarchieven in Vlaanderen en Brussel (2009/2) en twee artikels over Literaire archieven (2009/4 en 2009/6). In alle nummers van Info werd actuele informatie over het archiefwezen in binnen- en buitenland gebracht, en een verslag over de bestuursvergaderingen. Sectie Archief en Hedendaags Documentbeheer Studiedagen Tijdens de ALV van 20 maart verzorgde de sectie in de voormiddag een open vergadering rond de Problematiek van de conservering en ontsluiting van archieven betreffende de Eerste Wereldoorlog, meer bepaald de muurkranten. Inbreng in Informatie aan Zee, 10 en 11 september Toekomst Medewerking en deelname aan de Dag van de Nieuwste Geschiedenis op met organisatie van archiefsessie met als thema Persoonlijke archieven en historisch onderzoek. Internationaal Archiefcongres Archives without Borders, Den Haag Medewerking aan Focus VVBAD Jaarverslag

24 Sectie Archief en Hedendaags Documentbeheer Medewerking aan Erfgoeddag 2010 Overleg met de beroepsvereniging van Franstalige archivarissen (via WLOA) Overleg met FARO Overleg met Locus Opvolging problematiek archiefopleidingen Opvolging Publiekrechtelijk Archiefdecreet Organiseren van studiedagen Uitbouw van structurele contacten met de ministeriële kabinetten en de politieke wereld Algemene Ledenvergadering 20 maart 2009 in Leuven. 24 VVBAD Jaarverslag 2009

25 Sectie Openbare bibliotheken 1. Samenstelling Voorzitter: Antoon Verbeke (OB Ichtegem, ) Secretaris: Nathalie Verstrynge (OB Elsene, ) Leden Mireille Geerinck (OB Beveren, ), Els Luyckfasseel (Provinciaal Steunpunt Limburgse Bibliotheken, ), Geert Puype (OB Menen, ), Geert Ruebens (Luisterpuntbibliotheek, ), Hedwig Van den Bossche (OB Gent, ), Rita Van de Wiele (OB Mechelen, ), Edwin Van Troostenberghe (OB Middelkerke, ), In de loop van 2009 nam Rita Van de Wiele (OB Mechelen) ontslag uit het sectiebestuur en trad Carol Vanhoutte (OB Kortrijk) toe tot de sectie als gecoöpteerd lid. Bruno Vermeeren neemt als vertegenwoordiger vanuit het secretariaat deel aan de vergaderingen van de sectie. 2. Vergaderingen Data van de vergaderingen 27 januari, 20 maart, 26 mei, 23 juni en 20 oktober. 3. Vertegenwoordiging Mandaten bij externe organisaties/commissies Sectorraad Sociaal Cultureel Werk van de Strategische Adviesraad voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media: Geert Puype 4. Blikvangers of accenten Naar aanleiding van berichten in de pers over een definitief verbod op het (commercieel) verhuren van computerspellen vanaf 1 december 2008, ontstond er heel wat onzekerheid over het lot van games in openbare bibliotheken. Sinds 2008 onderhandelt de VVBAD samen met eerst VCOB en nu Bibnet hierover met de Belgian Entertainment Association (BEA), de vertegenwoordiger van de game-industrie. De sectie, samen met Bibnet, bereikte op 19 december een akkoord met BEA waardoor de bibliotheken een beperkte keuze aan games opnieuw kunnen aankopen om uit te lenen. VVBAD Jaarverslag

26 Sectie Openbare bibliotheken 5. Activiteiten Het eerste nummer van Bibliotheek- & archiefgids werd een themanummer over Brussel op initiatief van de sectie OB en de redactieraad. Elke sectie zorgde voor een kaderartikel en één of meerdere uitgewerkte casusartikels. De sectie OB nam het deel van de Brusselse openbare bibliotheken op zich. Dit bevatte naast een aantal interessante artikels van Brusselse bibliothecarissen ook nog een verslag over het studiebezoek aan de Brusselse bibliotheken van 11 december Op de algemene vergadering van 20 maart werd een debat georganiseerd over de toekomst van de sectie OB in het veranderd landschap van steunpunten zoals Bibnet en Locus. In 2009 verschenen opnieuw drie nummers van Bibscoop. De sectie voerde een ledenbevraging uit. De leden gaven als voornaamste functie van de OB-sectie belangenbehartiging en de organisatie van studiedagen en momenten van informele uitwisseling aan. Deze en andere conclusies werden gepubliceerd in Bibliotheek- & archiefgids van september-oktober De onderhandelingen met BEA over het uitlenen van games door openbare bibliotheken werd voortgezet. BEA laat duidelijk verstaan dat zij in elk geval een vergoeding zullen nastreven voor het uitlenen van games. Ook het spelen van games in de bibliotheek zou nu door BEA worden gezien als uitlenen en dus verboden. We verkregen wel een lijst met toegelaten games. Deze laatste werd bekend gemaakt aan de sector. 6. Toekomst In 2010 werkt de sectie verder rond de problematiek van games in samenwerking met Bibnet. Bibscoop blijft in 2010 behouden. Focus legt in 2010 de nadruk op het beroep. De bedoeling is dan de deontologische code te lanceren en sessies op te zetten rond competentieprofielen en het imago van het beroep. Heropstart van de werkgroep personeel met nieuwe geïnteresseerden die zich opgaven hiervoor bij de ledenbevraging. 26 VVBAD Jaarverslag 2009

27 Sectie Openbare bibliotheken Gaming in de OB Kortrijk. 7 oktober Vakgroep Jeugdbibliothecarissen 1. Samenstelling De leden nemen om beurt het voorzitterschap en het secretariaat waar. Leden Lut Belaen (OB Brugge), Leen Delaunoit (OB Aartselaar), Erika Gebruers (OB Brussel), Rosa Godefroid (OB Waregem), Simone Janssens (OB Mechelen), An Steppe (OB Leuven), Ria Swinnen (LINC) Margot Collet en Francis Vlieghe nemen als vertegenwoordigers vanuit het secretariaat deel aan de vergaderingen van de werkgroep. 2. Vergaderingen Data van de vergaderingen 17 februari, 28 april, 17 september en 24 november. Er waren gemiddeld 6 van de 7 bestuursleden aanwezig op de vergaderingen. VVBAD Jaarverslag

28 Sectie Openbare bibliotheken 3. Vertegenwoordiging Leen Delaunoit is vast aanspreekpunt voor de Vakgroep. Erika Gebruers is contactpersoon voor Stichting Lezen. An Steppe en Erika Gebruers zijn lid van de denktank jeugd en werkgroep leesbevordering van Locus. An Steppe is contactpersoon voor Locus. Rosa Godefroid is contactpersoon voor Nederlands Vakberaad. 4. Blikvangers of accenten De Vakgroep Jeugdbibliothecarissen biedt de jeugdbibliotheekmedewerkers een contactpunt en ontmoetingsplaats en wil de deskundigheid bevorderen. De Vakgroep houdt de vinger aan de pols bij recente wijzigingen betreffende AVI-niveaus en neemt daarom contact op met betrokken partners in bibliotheek- en onderwijssector. De Vakgroep heeft vooral aandacht voor het leesplezier bij kinderen. 5. Impact van de werking Door een studiereis kregen de deelnemers inspiratie voor hun eigen werking: interieurtips voor klein budget, inrichting en opstelling, Makkelijk Lezen Plein, themaplaatsing 6 Activiteiten Studiereis op 19 november 2009: Van schatten en pleinen, een studiereis naar drie Noord-Brabantse bibliotheken nl. Roosendaal met het Schatrijk-concept en Oosterhout en Oosterheide voor hun Makkelijk Lezen Plein. Onderwijsbevraging door de leden van de Vakgroep betreffende de AVI-niveaus. Nomineren van auteurs voor de Astrid Lindgren Memorial Award. Voorbereiden studiedag Toekomst De Vakgroep organiseert in 2010 een studiedag. De Vakgroep bereidt voor 2011 een studiereis naar de kinderboekenbeurs in Bologna voor. De Vakgroep houdt zich bezig met de wijzigingen betreffende AVI-niveaus en neemt daarom contact op met Locus en Stichting Lezen. De Vakgroep wil verder inspelen op de vragen en behoeften die leven binnen de sector. De Vakgroep zorgt voor berichtgeving in Info. Blijvend aandachtspunt: nieuwe leden proberen aan te trekken die de Vakgroep komen versterken. 28 VVBAD Jaarverslag 2009

29 Vakgroep muziekbibliothecarissen 1. Samenstelling Voorzitter: Bernard Moerman (OB Oostende) Leden Gunter Closset (OB Hasselt), Linda Felix (OB Antwerpen), Sarah Hoebrechts (OB Genk), Kirsten Janssens (OB St-Niklaas), Pieter Keereman (OB Brugge), Magda Kegels (OB Schoten), Diane Nys (OB Kontich), Johan Mijs (Bibnet), Chris Vandenbroucke (OB Kortrijk). Francis Vlieghe neemt als vertegenwoordiger vanuit het secretariaat deel aan de vergaderingen van de vakgroep. Sectie Openbare bibliotheken 2. Vergaderingen Data van de vergaderingen 19 maart, 14 mei en 17 december. Gemiddeld waren er 8 leden aanwezig. 3. Blikvangers of accenten De werkgroep wil jaarlijks een studiedag organiseren die relevant is voor het werkveld. In 2009 heeft de werkgroep twee workshops voorbereid die plaats zullen vinden op 19 en 21 januari 2010 in Kortrijk. Onderwerp: in de muziekafdeling. Een vijftal items uit worden uitgediept en meteen in de praktijk omgezet. Het betreft Blog, RSS, Podcasts, YouTube en het streamen van muziek op Deezer en Last FM. 4. Activiteiten Op 22 januari vond de studiedag, georganiseerd door onze werkgroep, plaats in Genk: Dematerialisering van muziekmaterialen en openbare bibliotheken. 5. Toekomst In 2010 vinden 2 workshops plaats in Kortrijk. In de vergadering van 17 december werd al gepeild naar een mogelijk onderwerp voor de volgende studiedag. RFID en muziek geeft nogal wat problemen. Een studiedag in dit verband zou meer klaarheid kunnen brengen en/of bewustzijn bij de fabrikanten. VVBAD Jaarverslag

30 Sectie Schoolbibliotheken 1. Samenstelling Voorzitter: Sissi Loostermans ( ) Secretaris: Stijn Meersseman ( ) Leden Rudi Baccarne (Katholieke Hogeschool Kempen, ), Els Bervoets (Katholieke Hogeschool Mechelen, ), Paul Buschmann (Hogeschool West-Vlaanderen, ), Licia Calvi (Lessius Hogeschool, ), Dirk Desaever (Plantijn Hogeschool Antwerpen, ), Chris Goetschalckx (Artesis Hogeschool Antwerpen, ), Jan Goossens (Hogeschool-Universiteit Brussel, ), Nele Lekens, (Erasmushogeschool Brussel, ), Myriam Lemmens (Provinciale Hogeschool Limburg, ), Sissi Loostermans (Karel de Grote-Hogeschool Antwerpen, ), Stijn Meersseman (Arteveldehogeschool Gent, ), An Schatteman (Instituut Heilige Familie Sint-Niklaas, ), Myriam Trippas (Katholieke Hogeschool Limburg, ), Patrick Vandegehuchte (Katholieke Hogeschool Brugge-Oostende, ), Sofie Vandroemme (Hogeschool Gent, ). Licia Calvi ( ) diende haar ontslag in als sectiebestuurslid in mei De mandaten van Sissi Loostermans, Els Bervoets en Myriam Trippas vervielen eind Sissi Loostermans en Myriam Trippas stelden zich kandidaat en werden herverkozen (op 28 mei) voor een nieuwe termijn van vier jaar ( ). Christine Michielsens (Lessiushogeschool, ) werd eveneens verkozen en nam deel aan de vergaderingen als gecoöpteerd lid vanaf november Els Bervoets stelde zich niet meer opnieuw kandidaat en verlaat het bestuur vanaf Francis Vlieghe neemt als vertegenwoordiger vanuit het secretariaat deel aan de vergaderingen van de sectie. 2. Vergaderingen Data van de vergaderingen 6 februari, 20 maart, 12 mei, 1 september en 13 november. Er waren resp. 10 en 8 van de 15 leden, en 11, 11 en 7 van de 16 bestuursleden aanwezig (samenstelling gewijzigd vanaf mei). De leden van de werkgroep secundair vergaderden apart, maar kwamen in 2009 niet samen. 3. Vertegenwoordiging Mandaten bij externe organisaties/commissies Prodoc.Edu: Els Bervoets NVB Hogeschoolbibliotheken: Els Bervoets Ensil: Francis Vlieghe 30 VVBAD Jaarverslag 2009

31 Occasionele vertegenwoordiging/deelname congressen De sectie stuurde twee vertegenwoordigers naar het 7ste IFLA-congres in Milaan van 22 tot 27 augustus (Dirk Desaever en Stijn Meersseman). Een verslag verscheen in Bibliotheek- & archiefgids 2009/6. Licia Calvi nam deel aan de werkgroep ter voorbereiding van Informatie aan Zee (beoordelen ingediende papervoorstellen, samenstelling congresprogramma). Chris Goetschalckx nam deel aan de werkgroep competentiemanagement (voor activiteiten: zie in deel over deze werkgroep). 4. Samenstelling werkgroepen en commissies De werkgroep secundair onderwijs kwam in 2009 niet samen wegens tijdsgebrek bij de deelnemers. 5. Blikvangers of accenten Waar in vorige jaren, de aandacht vooral ging naar de opbouw van een digitale collectie (welke databanken, hoe kiezen, hoe ermee omgaan, ), begon in 2009 de aandacht meer te liggen op het efficiënter doorzoeken van al deze digitale bronnen (geïntegreerd doorzoeken a.d.h.v. federated searching tools). De studiedag op 5 mei was hier al een voorbeeld van. Vier bestuursleden werkten ook mee aan een VLHORA-groep die de diverse tools wil vergelijken en de studiedag wordt begin 2010 ook hernomen. Daarnaast werd regelmatig gedebatteerd over de oprichting van thematische (werk)groepen binnen diverse studiegebieden van het hoger onderwijs. In 2010 gaan deze groepen effectief van start onder de koepel van de VVBAD met als doel een ontmoetingsplaats te worden voor studiegebiedsgebonden samenwerking en netwerking. 6. Impact van de werking De sectie had berichten in acht nummers van Info (drie bijdragen betroffen het secundair onderwijs, de andere de hogeschoolwereld). Een artikel behandelde een nieuwe hogeschoolbibliotheek (KHBO). De sectie was in Bibliotheek- & archiefgids aanwezig in twee nummers met drie artikels (themanummer Brussel en interview Chris Peeters en Dirk Smet). In twee nummers werden drie kroniekbijdragen vanuit de sectie gepubliceerd (twee over studiedagen, een over IFLA-congresdeelname). VVBAD Jaarverslag

32 Sectie Schoolbibliotheken Hoewel er meer bijdragen dan in 2008 verschenen, blijft de zoektocht naar nieuwe bijdragen een voortdurend aandachtspunt van de sectie. 7. Activiteiten Studiedag Federated Search Engines (5 mei 2009, Erasmushogeschool Brussel). De studiedag was volzet met ca. 40 aanwezigen. Door de vraag werd besloten om de dag in 2010 (licht aangepast) te hernemen. Studiedag Marketing van de bibliotheek (28 mei 2009, KBHO Brugge). Grote opkomst uit diverse bibliotheeksectoren voor een dag die naast de theoretische kaders van marketing voor bibliotheken, ook een paar praktijkgevallen naar voor bracht. De sectie had haar inbreng in het programma van Informatie aan Zee (september 2009). Het aantal sprekers uit de sectie was dit jaar echter zeer klein. 8. Toekomst Op 22 januari 2010 wordt de succesvolle demodag m.b.t. Federated Search Engines hernomen, in een licht gewijzigd programma. Opstart van thematische werkgroepen, gelinkt aan studiegebieden in het hoger onderwijs. Bedoeling is collega s van de werkvloer samen te brengen, ervaringen te laten uitwisselen en indien gewenst een gezamenlijk studiemoment te bieden. In het voorjaar 2010 gaan de werkgroepen Handelswetenschappen en Bedrijfskunde, Industriële wetenschappen en Techniek, Verpleegkunde (Gezondheidszorg) alvast van start. Andere groepen kunnen desgewenst nog opgericht worden. Bedoeling is ook de brug te slaan naar universitaire faculteitsbibliotheken (met het oog op mogelijke integratie van het hoger onderwijs na 2013). In mei 2010 wordt een studiedag gepland over de nieuwe gebruiker. We onderzochten al meerdere malen de nieuwe technologieën, de veranderde trends in gebruik en gebruikersgedrag, maar hoe moet je daar nu als bibliotheek (met focus op hoger onderwijs) concreet mee omgaan. Medewerking aan de intersectorale studiedag Focus op in september Katholieke Hogeschool Brugge Oostende. 19 januari VVBAD Jaarverslag 2009

33 VVBAD Jaarverslag Sectie Schoolbibliotheken

34 Sectie Wetenschappelijke en Documentaire Informatie 1. Samenstelling Voorzitter: Patrick Vanouplines ( ) Secretaris: Tom Cocquyt ( ) Leden Erwin Breusegem (Universiteit Gent, ), Jef Cassimons (FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg, ), Tom Cocquyt (Vlaams Parlement, ), Jan Corthouts (Universitaire Instelling Antwerpen, ), Veronique De Broeck (PREVENT, ), Simone De Landtsheer (Lessius Hogeschool, ), Ann De Meulemeester (Universiteit Gent, ), Martine De Reu (Universiteit Gent, ), Evy De Wulf (Koninklijke Bibliotheek, ), Guido Goedemé (Koninklijke Bibliotheek, ), Imke Hansen (Koninklijke Bibliotheek, ), Magda Hellinckx (FORTIS, ), Paul Heyvaert (Koninklijke Bibliotheek, ), Ludo Holans (KU Leuven, ), Claudine Huyghe (SERV, ), Chris Peeters (Katholieke Hogeschool Mechelen, ),Veerle Kerstens (Libis, ), Paul Nieuwenhuysen (Vrije Universiteit Brussel, ), Jo Rademakers (Libis, ), Veronique Rega (Universiteit Antwerpen, ), An Renard (Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience, ), Els Schaerlaekens (Universiteit Antwerpen, ), Peter Van den Broeck (bibliotheekschool Gent en Antwerpen, ), Inge Van Nieuwerburgh (Universiteit Gent, ), Rik Van Nuffel (VVGG, ), Kaat Van Wonterghem (VOWB, ), Hilde Van Nijen (Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, ), Hilde Van Overbeke (SoCiuS, ), Patrick Vanouplines (Vrije Universiteit Brussel, ) Bruno Vermeeren neemt als vertegenwoordiger vanuit het secretariaat deel aan de vergaderingen van de sectie. Paul Heyvaert neemt als vertegenwoordiger vanuit ABD-BVD deel aan de vergaderingen van de sectie. Kaat Van Wonterghem neemt als vertegenwoordiger vanuit VOWB deel aan de vergaderingen van de sectie. 2. Vergaderingen Data van de vergaderingen 18 februari, 21 maart, 15 juni, 5 oktober en 14 december. Er waren gemiddeld 10.2 van de 30 bestuursleden aanwezig op de vergaderingen. 3. Vertegenwoordiging Mandaten bij externe organisaties/commissies Overleg Vlaamse Overheidsbibliotheken: Claudine Huyghe 34 VVBAD Jaarverslag 2009

35 De studiedag Federated Search Engines. Erasmushogeschool Brussel - Campus Dansaert. 5 mei Activiteiten De sectie WDI heeft samen met de sectie Schoolbibliotheken thematische werkgroepen voor vakbibliothecarissen opgezet. 27 oktober 2009: Wat is de meerwaarde van een documentatiedienst? 6. Toekomst Organisatie van een intersectorale studiedag CO 2 en bibliotheek. Andere mogelijke thema s van activiteiten in 2010 zijn: Integriteit, sponsoring, auteursrecht, copyright; Btw op elektronische informatiebronnen; Verdere uitbreiding werkveld WDI naar bedrijfsbibliotheken; Economische waarde van documentatiecentra. VVBAD Jaarverslag

36 Commissie Overleg Kunstbibliotheken Vlaanderen 1. Samenstelling Voorzitter: Johan Eeckeloo (Erasmushogeschool, Koninklijk Conservatorium Brussel, ) Secretaris: Dieter Suls (ModeMuseum Provincie Antwerpen, ) Leden Sofie De Caigny (Centrum Vlaamse Architectuurarchieven, ), Ingrid De Pourcq (Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen, ), Ingrid Goddeeris (Koninklijke Musea voor Schone Kunsten Brussel, ), Dries Moreels (Vlaams Theater Instituut, ); Mieken Osselaer (Universiteit Gent, Vakgroep Stedebouw en Architectuur, ), Ute Staes (Rubenianum, ), Alida Van Wijck (Hogeschool Limburg, ), Johan Vermariën (Middelheimmuseum, ) Francis Vlieghe neemt als vertegenwoordiger vanuit het secretariaat deel aan de vergaderingen van de commissie. 2. Vergaderingen Data van de vergaderingen 13 februari, 23 april, 25 september en 4 december. Er waren gemiddeld 8 van de 11 bestuursleden aanwezig op de vergaderingen. 3. Vertegenwoordiging Mandaten bij externe organisaties/commissies Johan Eeckeloo, Belgisch vertegenwoordiger bij IAML (International Association of Music Libraries, Archives and Documentation Centres) Sofie De Caigny bij ICAM (International Confederation of Architectural Museums) 4. Blikvangers of accenten (inhoudelijke thema s van het werkjaar) Er zijn twee evenementen geweest waar bijzonder veel tijd in geïnvesteerd is geweest, met name Boeken om naar te kijken in Gent en het symposium Kunstbibliotheken en Architectuur in het MoMu (cf. infra). Een ander heet hangijzer was veeleer intern van aard en werd gevormd door de vervanging van voorzitter Dries Moreels en secretaris Veronique De Boi die in 2008 te kennen gaven dat zij in hun functie wensten opgevolgd te worden. Johan Eeckeloo en Dieter Suls namen het mandaat op van resp. voorzitter en secretaris van het Overleg Kunstbibliotheken Vlaanderen. 36 VVBAD Jaarverslag 2009

37 5. Impact van de werking Samen met de opvolging van onze bestuursmandaten heeft OKBV zich eveneens de vraag gesteld naar de toegevoegde waarde van het OKBV binnen het veld van erfgoed en documentatie, wat moet de impact van onze werking zijn. De added-value van het Overleg Kunstbibliotheken Vlaanderen ligt volgens ons vooral in onze bottom-up werking, in het creëren van een platform voor overleg, discussie en uitwisseling van ideeën van onder uit. OKBV wil met enerzijds haar bestuur representatief zijn voor de sector en anderzijds binnen deze structuur een vrije, open discussie organiseren die zorgt dat we de juiste impulsen geven aan het bredere veld van de kunstbibliotheken. Deze impulsen vinden hun neerslag in ons jaarprogramma, dat een mix van studiedagen, plaatsbezoeken, evenementen, publicaties, etc. bevat. 6. Activiteiten Studiedag kunstbibliotheken en architectuur (10 maart 2009), MoMu Antwerpen De kunst van het bouwen: de architectuur van de (kunst)bibliotheek in de 21e eeuw Deze studiedag had plaats in het MoMu. Er was een goede opkomst (60 deelnemers) en is vlot verlopen. Vraagstelling van de dag was: hoe stemt men architectuur en kunstbibliotheken zo goed mogelijk op elkaar af? Verandert de digitale informatiestroom dit? De voormiddag was een veeleer theoretische behandeling van dit thema. De namiddag was meer gericht op de praktijk en belichtte a.d.h.v. case studies zowel het architecten- als het bibliothecarissenperspectief. Twee belangrijke conclusies zijn: Betrokkenheid bibliothecaris - architect is erg belangrijk. Erfgoedwaarde van kunstbibliotheken is een cruciale insteek. Boeken om naar te kijken, Oost-Vlaanderen Gentse boekerijen (21 maart - 21 juni 2009), Museum voor Schone Kunsten Gent Dit project had een erg lange aanloop omwille van alsmaar groeiende ambities. De doelstelling om onderlinge kennis van en samenwerking tussen diverse Gentse kunst- en erfgoedbibliotheken te stimuleren was geslaagd en een absolute meerwaarde van het project. De externe curatoren Gert Dooreman en Gerda Dendooven waren een revelatie en hun tentoonstelling was een frisse, alternatieve en nieuwe kijk op de diverse collecties. Er werd eveneens een catalogus gepubliceerd over de expo. De respons van de diverse media was ook goed. Het bestuur wenst expliciet Beatrice De Clippeleir (Sint-Lucas Hogeschool Gent) en Francis Vlieghe (VVBAD) te danken voor hun enorme inzet voor dit initiatief. Algemene vergadering OKBV (29 mei 2009), Museum voor Schone Kunsten Gent Naar aanleiding van de Oost-Vlaamse editie van Boeken om naar te kijken en de tentoonstelling Gentse boekerijen in het Museum voor Schone Kunsten, had onze jaarlijkse Algemene vergadering plaats in Gent tijdens de voormiddag. Het ganse namiddagprogramma stond open voor alle VVBAD-leden binnen het kader van de VVBAD-ledendag. Deze namiddag bestond uit een fel gesmaakte rondleiding door curator Gerda Dendooven in de tentoonstelling Gentse Boekerijen, gevolgd door een rondleiding in de Emile Claus expositie in hetzelfde museum. De namiddag werd feestelijk afgesloten met een receptie aangeboden door de VVBAD. VVBAD Jaarverslag

38 7. Toekomst Voor 2010 plant het OKBV-bestuur onder meer de volgende initiatieven: een studiedag over collectiebeleid, een studiebezoek aan Luik, deelname aan de Algemene Vergadering van de VVBAD, een feestelijke afsluiting van haar werkingsjaar 2009/2010 en voorstelling van het nieuwe jaarprogramma voor 2010/2011 in (wellicht) M te Leuven. We wensen met ons OKBV-bestuur en binnen de VVBAD de vinger aan de pols te houden en te reflecteren over mogelijke thema s die ons uitdagen en dwingen na te denken over ons heden en onze toekomst als kunstbibliotheek. Want het is daar dat onze toegevoegde waarde ligt Overlegplatform Erfgoedbibliotheken Vlaanderen In 2008 werd de vzw Vlaamse Erfgoedbibliotheek (VEB) opgericht als een samenwerkingsverband van de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience, de Openbare Bibliotheek Brugge, de Provinciale Bibliotheek Limburg, en de universiteitsbibliotheken van Antwerpen, Gent en Leuven. Faro, Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed en de VVBAD zijn vertegenwoordigd in de Algemene Vergadering en in de Raad van Bestuur van deze nieuwe vzw, waarvan het voorzitterschap berust bij prof. Pierre Delsaerdt, voorzitter van de opleiding Informatie- en Bibliotheekwetenschap van de Universiteit Antwerpen. In de loop van 2009 werd de Vlaamse Erfgoedbibliotheek uitgebouwd, o.a. met de aanwerving van vier personeelsleden en de aanstelling van een conserveringsconsulent. We verwijzen hiervoor naar het jaarverslag van deze nieuwe organisatie. Het organogram van de VEB dat eind 2009 werd goedgekeurd, voorziet o.a. in de oprichting van een permanent platform waarlangs informatie uit en met het veld van erfgoedbibliotheken kan worden uitgewisseld. Na overleg tussen de VVBAD en de VEB is beslist om daarvoor voort te bouwen op het overlegplatform Erfgoedbibliotheken Vlaanderen ( ). Bedoeling is om eenmaal per jaar de werking (in het voorbije en toekomstige werkingsjaar) van de vzw Vlaamse Erfgoedbibliotheek af te toetsen bij de brede sector van erfgoedbibliotheken. Hierbij zal er ruimte zijn voor debat, maar ook tijd om te luisteren naar de verzuchtingen, noden en wensen van erfgoedbibliotheken in Vlaanderen. Tegelijkertijd wordt dit ontmoetingsmoment benut om netwerking en informatie-uitwisseling te stimuleren, en om de sector verder te professionaliseren. Dit laatste kan bijvoorbeeld door een spreker uit te nodigen die een bepaald facet van de werking van erfgoedbibliotheken behandelt. De activiteiten van dit platform zullen zich beperken tot deze jaarlijkse bijeenkomst maar niet tot een beperkt aantal vertegenwoordigers, integendeel. De uitnodiging zal via diverse kanalen onder alle erfgoedbibliotheken worden verspreid. De eerste bijeenkomst van het overlegplatform is gepland in de periode mei/juni VVBAD Jaarverslag 2009

39 Overzicht Activiteiten 2009 Datum Studiedag Organisatie Aantal deelnemers % AHD % OB % SB % WDI % AN Er hangt muziek in de lucht VVBAD Studiedag OKBV: De Kunst van het bouwen VVBAD, OKBV Algemene ledenvergadering VVBAD Federated Search engines VVBAD Marketing voor bibliotheken VVBAD Algemene ledenvergadering OKBV VVBAD Gratis bezoek aan tentoonstelling boeken om naar te Kijken OKBV, VVBAD Persrelaties voor bibliotheken en archieven - interne vorming VVBAD &11-09 Informatie aan Zee VVBAD Wat is de meerwaarde van de documentatiedienst? VVBAD Competentiemanagement ABD-BVD, Locus, VOWB, VVBAD Van schatten en pleienen, een studiereis naar drie Noord-Brabantse bibliotheken VVBAD Ik ben in de pers, dus ik ben VVBAD VVBAD Jaarverslag

40 De virtuele cultuurparticipant? Een cartoon van de op 11 juli 2009 overleden huiscartoonist van Bibliotheek- & archiefgids, Stef Binst ( 1960). Afzender: VVBAD, Statiestraat 179, 2600 Antwerpen V.U.: Bruno Vermeeren, Statiestraat 179, 2600 Antwerpen