Bankgeheim opnieuw in the spotlights

Transcriptie

1 Bankgeheim opnieuw in the spotlights De huidige media-aandacht voor het bankgeheim zorgt voor heel watvragen. Om deze te beantwoorden organiseerde ING Private Banking een rondetafelgesprek met naast i::i[ r...r] Ë:F: Er::n::r::tl-lË.1, Director'Wealth Analysis and Planning bij ING Private Banking, ook vier vooraanstaande fiscalisten: nir." :;;ËlË:þ;:Il'iË:l ::;r-:flþ,:l'.1ël (Simont Braun Company), rlr', l...rl:r-:l"l::lë: i-irll..ir.iil.l["r(dauginet),nir.'r:ii:'f:i-il]t't]it:t',,t'..lre'f:l.::;(tiberghien)ennir.,fii:ë.[. Ë:: :,:: (Dugardyn & Partners). Tijdens dit debat onder leiding van journalist F i:f:ë:l';:h-þli::þif,::t l"l-.lr::rl'lr{::; werden ook de praktijkervaringen uitgewisseld van deze bevoomechte geclligen van het gewijzigde gedrag van heel wat Belgische belastingplichtigen. De laatste maanden kwam het bankgeheim opnieuw in het nieuws, in het bijzonder door de druk van internationale organisaties zoals de OESO of de G20. Tijdens zijn bijeenkomst in Londen begin april publiceerde de G20 een lijst van landen die er zich toe hadden verbonden om informatie uit te wisselen, maar terzake nog niet voldoende vooruitgang hadden geboekt. België stond op deze lijst. Om van deze grijze lijst van "belastingparadijzen" te verdwijnen, startte het ministerie van Financiën met de amendering van een groot deel van de ongeveer honderd dubbelbelastingverdragen tussen België en derde landen. Het nieuwe "artikel 26" Deze intentie van België om in zijn fiscale verdragen voortaan een paragraaf op te nemen over de uitwisseling van informatie gaat al terug tot ruim vóór de financiele crisis. Zo integreerde België in de overeenkomst die op 27 november 2006 met de Verenigde Staten werd ondertekend "paragraaf 5 van artikel 26 van de modelovereenkomst van de OESO voor bilaterale dubbelbelastingverdragen, waarmee ons land aanvaardt om te voldoen aan de vragen om bancaire inlichtingen door de andere staat", zo verklaarde in een recente mededeling Bernard Clerfayt, de staatssecretaris belast met de strijd tegen de fiscale fraude. Hij voegde er nog aan toe: "ln het Protocol werd ook een voorwaarde gespecificeerd: het betreft enkel precieze vragen waarbij de geviseerde belastingplichtige en de bank waar het onderzoek moet worden gevoerd, duidelijk zijn aangegeven. ln dat geval heeft de Belgische administratie de bevoegdheid om fe ersen dat een bank de vereiste inlichtingen verstrekt." Buiten met de Verenigde Staten werden dergelijke overeenkomsten ook getekend (of geparafeerd) met Frankrijk, Nederland, Duitsland, Groot-Brittannië, China, Guernsey... Het bankgeheim haalde nog door een ander element het nieuws: de voorziene uitbreiding van het toepassingsveld van / ÊUGUSfUS 2øø9

2 !r de Europese spaarrichtlijn. Het betreft hier de automatische uitwisseling van informatie tussen de fiscale administraties van de landen van de Europese Unie. Een algemeen onbehagen "We krijgen inderdaad meer vragen, bijvoorbeeld over het al dan niet verdwijnen van het bankgeheim n staten als Zwitserland, Luxemburg en Singapore. Over de standvastigheid van België, enzovoot't. Kortom. een reeks reacties waaruit een algemeen onbehagen b/ry't", vertelt mr. Victor Dauginet. Mr. Gerd D. Goyvaerts pikt hierop in. "Er zijn tuvee types van vragen, enerzijds vragen over de mogelijke gevolgen van de internationale druk op het nationale niveau en anderzijds vragen die betrekking hebben op de eventuele invoering van een belasting op vermogens." "Een aantal belastingplichtigen, die niet over dezelfde informatie beschikken als professionelen, kennen enkel de Europese spaarrichtlijn", verlell mr. Frederik Fogli. De autoriteiten vragen hen inlichtingen omdat werd ontdekt dat ze een rekening in Frankrijk hebben. "Een klassieker zijn de mensen met een huis in Frankrijk en een bankrekening om de lasten ervan te betalen. Ze hebben deze rekenino niet E N PANÊL VAN PROFESSIONÊLEN (varu rrru<s rarn rucxrs): tutn V D uontr, vn G. D. Gow rars, vrn- S. ScnnruÀ, r"rn, Ê FocLr, X. Boceurr, P-H. Trrovns. aangegeven, gewoon omdat ze er niet aan hebben gedacht!" De belastingplicht ge ontvangt dan van de Belgische fiscus een vraag om inlichtingen, waarbij mogelijk een onderzoek naar fraude wordt geopend. Voor fraude werd de onderzoekstermijn recent verlengd van 5 tot 7 jaar. Tot 31 december 2010 kan de fiscus dus nog de inkomsten van het jaar 2003 controleren. "Dat kan heel nadelig zijn voor de belast ngpl cht ge met duistere rekeningen, ÊuÈuÈTUg 2r3r:r9 / ourrt. e

3 !::: i::: i, / Bankgeheim opnieuw in de spotlights "Inkomsten van frscale frar,rcle ziln xrafrechterli j ke overtredingen." of buitenlands vastgoed waar de fiscale administratie geen weet van heeft", ver' klaart mr. Gerd D. Goyvaerts. Hij vervolgt: "Zo is het perfect mogeliik dat de fiscale administratie, door rekeninguittreksels aan een nader onderzoek te onderwerpen, op het spoor komt van du stere rekeningen in Zwitserland of Luxemburg die deze kleine re' keningen sp[zen." Temeer omdat de uit het buitenland ontvangen informatie voortaan rechtstreeks in de gegevensbanken van de fiscus wordt geïmporteerd. De uitwisseling met landen als Frankrijk en Nederland alleen al is goed voor data. "D t verhoogt het onderzoekspotentæel van de fiscus gevoelig", meent mr. Gerd D. Goyvaerts. riseren is gewoon het feit dat 'zwarte' fortuinen gewoon waardeloos geworden zijn precies omdat ze zwart zijn en dat ze dus niet kunnen gebruikt worden. Men vroeg me een keer wat iemand rnet tegoeden in een exotische vennootschap, bijvoorbeeld in Curaçao, zou ontvangen indien hii deze structuur zou verkopen aan iemand die met 'wit' geld zou betalen. lk raamde dat hii 15o/o van de waarde zou ontvangen." Deze lage prijs wordt volledig verklaard door het risico dat de koper loopt, in het bijzonder inzake misbruik van vennootschapsgoederen", aldus de advocaat. "De geleidelijke uitbreid ng van de Europese spaarrichtlijn is een ander belangrijk element". meent mr. Sabrina Scarnà. Neem het geval van de belastingplicht ge met een structuur in het buitenland. "Beetie bij beetje zal de situatie evolueren. Er zal een dag komen dat de Zwitserse bank die aan een trust in Guernsey moet betalen, deze betaling zal verrichten zoals aan de effectieve begunst gde, en de woonstaatheffing inhouden. lndien het een ander land is, zal er informatie worden uitge' wisseld. Wat is dan uiteindeliik nog het voordeel van het aanhouden van duistere Wat is het voordeel van het aanhouden van duistere tegoeden? Mr. Victor Dauginet: "Een van de redenen die belastingplichtigen aanzet om hun situatie te regula- 10 ourlrne / B[rSusruÊ 2Bta9

4 II...,sæi I I ' tegoeden in een dergelijke buitenlandse structuur?", vraagt ze zich af. Ten slotte is er nog een laatste element dat sommigen aanzet om de stap tot regularisatie te zetten: de hoge beheerskosten "Eepaalde buitenlandse banken rekenen inderdaad heel hoge kosten aan", besluit mr. Frederik Fogli. Wie regulariseert zijn situatie? De gewijzigde internationale context zet mensen aan tot regularisatie. Maar wat is het echte profiel van de belastingplichtigen die de stap willen zetten? mr. Frederik Fogli: "Fen klassiek geval zijn de ouders die hiertoe worden aangezet door hun kinderen. Ouders die om begrijpelijke redenen in de jaren '60 en '70 een deel van hun tegoeden in het buitenland hebben belegd. Ze hebben de eerste Fenmalige Bevrijdende Aangifte (EBA) laten voorbijgaan. En nu, met de EBAbis en de huidige actualite t menen de kinderen dat het tijd is om ets te doen." Ouders zijn nog meer geneigd om de stap te zetten omdat de drie gewesten hun tarieven voor de schenking van roerende goederen zeer sterk hebben verlaagd. "/n die context l jkt het niet meer bijster verstandig orn de successie in het buitenland te laten en bijgevolg geen andere keuze te hebben dan deze te moeten aangeven en te regulariseren volgens de tarieven van de directe belasting, of erger nog, ze m nstens tien jaar immobiel te moeten houden. Inzake successierechten bedragen de term nen voor de fiscale verjaring immers tien jaar en vijf maanden", preciseert mr. Frederik Fogli. Oude rekeningen "Meestal", bevestigt mr. Sabrina Scarnà, "contacteren mensen ons omdat ze ofwel tegoeden op buitenlandse rekeningen hebben (meestal heel oude rekeningen), ofwel een successiep robleem." Neem het geval van iemand die 7 jaar geleden tegoeden erfde die zich in het buitenland bevinden. "lndien deze persoon dit geld wil gebruiken, moet het worden geregulariseerd. Dit veronderstelt enerzijds een regularisatie van de inkomsten uit het kapitaal, en anderzijds een regularisatie van de successre", vertelt mr. Sabrina Scarnà. "ln dat geval zal de be- Iastingplichtige behooújk hoge successierechten betalen, nog bovenop de belasting op de aangegeven inkomsten. Een andere oplossing bestaat erin om zich tot de ontvanger der registratie te wenden en een 'aanvullende aangifte' te doen." ln dat geval moet er op de registratierechten 10o/o boete worden betaald. "ln het geval van een aangifte bij het contactpunt fiscale regularisatie betaalt u 10o/o maar u betaalt geen nteresten" preciseert mr. Victor Dauginet. lndlen er meer dan tien jaar verstreken zijn sinds de erfenis, is deze 'vergetelheid' verjaard voor de successierechten. Fiscaal dienen nog wel de inkomsten uit het kapitaal te worden geregulariseerd. De EBAbrs verleent naast een fiscale ook een strafrechtelijke amnestie. De doeltreffendheid van deze straf rechtelijke bescherming staat echter ter discussie. Nu zo'n twee jaar geleden werd het Strafwetboek aangepast in die zin dat het witwasmisdrijf werd gelimiteerd tot kapitalen die voortkomen u t een ernst ge en georganiseerde fiscale fraude waarbìj bijzonder ingewikkelde mechanismen of procédés van internat onale omvang worden aangewend en waarbij belangrijke bedragen gemoeid zijn. Maar deze beperking kan op verschillende manieren geinterpreteerd worden. "Het parket heeft in bepaalde zaken al geoordeeld dat een bedrag van euro zeer aanzienlijk Álcwoon waar(leloos gcwol'clen ltrccics iltrclirt zc zw2rt't zt1n." FlLrtSr-r!Tr_r!i 2ÉB:r / o u r r r ru r l1

5 J a " [)c 1",r'tlu l'('ss icvc' Lr itbr"cirì ittg vzlt'r clc lì icbr li jrl is t'r rì zr'('r' lrt'lrlltgt'ijl< clc'lllc'l'l(' "Bepaalcle belastingplicl-rtigeu ontclekket-r enkel cle E,uropese riclrtlijr-r. " u as", stelt mr. Gerd D. Goyvaerts. En aangezien het parket de stelling verdedigt dat een witwasmisdrijf niet verjaart zolang de fondsen verborgen worden gehouden, heerst er een zekere mate van onzekerheid bij een aantal specialisten. "ln zekere zin is het Belgische systeem pervers," vervolgt mr. Gerd D. Goyvaerts' "omdat de inkomsten afkomstig uit fiscale fraude steeds een strafrechteliike inbreuk kunnen vormen, in tegenstelling tot in andere landen, zoals de Verenigde Staten en Duitsland, waar de fiscale veriaringstermijn uitdooft. Je zit hier rnef een ongeliikheid op Europees niveau: als ie het ongetuk hebt een Belgische ngezetene te z in, z t je met een delict dat nooit verjaart." Sommige particuliere gevallen ziin complexer, dat kan spijtig genoeg een belastingpl chtige afschrikken om zijn situatie te regulariseren. "En anderen kunnen nþt", merkt mr. Victor Dauginet op. "Er zijn gevallen waarbij een belastingplicht ge met een vennootschap die een aan' gifte zou doen, tegeliikertiid een straf' rechtelijk delict zou bekennen." ls men verplicht om zijn leven te verbeteren? De belastingplichtige wordt niet alleen vrij gelaten voor het aantal te regulariseren jaren, ook de regularisatie zelf is niet verplicht. "/n een aantal andere landen waar men eveneens een fiscale amnestie heeft o U I t. I Àr Ì / ÊLrbU:ìTt_t:r 2Êr:Jy

6 toegepast, b voorbeeh lerland, was men verplicht om dit te doen", verklaart mr. Victor Dauginel. "Wie het niet deed kon worden veroordeeld. ln Belgiê is dat niet expliciet in de wet voorzien. Dat betekent in de praktijk dat wie in België ziin situatre wil regulariseren, nog altijd de mogelijkheid heeft om dit te doen via de EBAbis. Maar men kan zich ook tot de lokale controle wenden en een aanvullende aangifte doen, en 10o/o boete betalen." De Belgische fiscus pakt het probleem trouwens minder'bot' aan dan in andere landen. "lk meen dat de fiscale administratie om weloverwogen redenen posit ef omgaat met mensen die zich in regel willen stellen", merkt mr. Victor Dauginet op.?e Belgische fiscus is absoluut niet repressief, wat veel minder het geval is in Frankrijk, Nederland of Duitsland." "Maar wanneer natuurlijk een dossier bii het parket terechtkomt, zal de aanpak enigszins anders zijn", voegt mr. Gerd D. Goyvaerts toe. De vage grens tussen fiscale en strafrechtelijke delicten zien we bijvoorbeeld bij bedrijfsleiders die hun activiteiten hebben stopgezet en hun geld in het buitenland "In België kan de belastingplichtige die zijn situatie wii laten regulariseren gebruik maken van cle EBAltis." hebben belegd. "lndien deze belasting' plichtigen een vennootschap hadden, rnoet eersf worden nagegaan of er geen misbruik van vennootschapsgoederen heeft plaatsgehad, een aanklacht die onder het strafrecht valt", merkt mr. Gerd D. Goyvaerts op. "Vervolgens moet men zien of er geen collusie tussen vennoten rs", voegt hij nog toe. Welke rol voor bemiddelaars? ln het regularisatieproces is de rol van bemiddelaars (advocaten. bankiers, notarissen, accountants...) verre van gemakkelijk, omdat ze door de antiwitwaswetgeving verplicht zijn om bepaalde informatie aan de autoriteiten over te maken. "Als professional is dit een zeer delicate kwestie", merkt mr. Gerd D. Goyvaerts op. Hij beklemtoont in welke mate advocaten, net als bankiers, moeten laveren tussen de verplichtingen van het beroepsgeheim en deze van het preventieve en zelfs repressieve luik van de antiwitwaswetgevi ng. De a nt witwaswetten verplichten advocaten, op straffe van zelf te worden beschouwd als medeplichtige aan de witwaspraktijken, om via de stafhouder de overheid alle informatie mee te delen om haar te helpen in de strijd tegen witwaspraktijken en bijgevolg de cliënten aan te geven waarvoor ze sterke vermoedens hebben dat deze ernstige fiscale fraude hebben gepleegd. "De advocaat krijgt te maken met een zeer dunne deontologische scheidingsliin wanneer hij een klant, in het kader van de analyse van zijn rechtspositie de gevolgen uitlegt van het gebruik van het bankgeheim voor duistere tegoeden, en met hem de reden aansniidt waarom deze tegoeden al dan niet verborgen mogen blijven", besluit mr. Gerd D. Goyvaerts. Ten slotte, wat raad men iemand aan die een goede kans maakt om zijn situatie te regulariseren? Onze specialisten geven unaniem het advies om het te doen. Ze zijn het ook allemaal eens over de opluchting en de voldoening van de berouwvolle belastingplichtige dankzij de procedure. Een procedure die vaak gevolgd wordt door schenkingen... Nu de thematiek van het bankgeheim opnieuw de volle aandacht krijgt, is d t waarschijnlijk meer dan ooit een reden om raad in te winnen bij een gespecialiseerd adviseur. I Èuousrus 2øø9 / ourll le 13