Indeling. 1. Onderscheid belastingontduiking en belastingvermijding

Transcriptie

1 Indeling BELASTINGVERMIJDING, BELASTINGONTDUIKING EN HET WITWASSEN VAN ZWART GELD Frans Vanistendael gewoon hoogleraar K.U.Leuven 1. Onderscheid en belastingvermijding 2. Bestrijding van Administratieve boetes Strafrechtelijke boetes Problemen bij de bestijding van de belastingfraude 3. Het witwassen van zwart geld en de anti-witwas wet 4. Fiscale amnestie Lessen XXI eeuw 2

2 De verschillende vormen van belastingvermijding 1. Belastingbesparing 2. Gebruik van de minst belaste weg a) Verschillen in fiscale regelgeving Vb. Verschil in tarief tussen personenbelasting (25%-50%) en vennootschapsbelasting (24,25% - 33%) b) Uiteenlopende interpretatie van eenzelfde regel Vb. Tijdstip van belastbaarheid van aandelenopties voor werknemers c) Lacunes in de wetgeving Vb. Forfaitaire aftrek voor buitenlandse belasting d) Ongewone maar wettelijk toegelaten juridische constructies Vb. Villa vennootschappen Beoordeling belastingvermijding 1. Verschil met 2. Bestrijding van belastingvermijding met een soepeler interpretatie van de belastingwet 3. De morele geoorloofdheid van belastingvermijding Lessen XXI eeuw 3 Lessen XXI eeuw 4

3 Bestrijding van 1. Sanctionering door administratieve boetes 2. Strafrechtelijke bestijding van 3. Problemen bij de bestrijding van belastingfraude a. Dubbele sanctionering en de Europese Conventie voor de Rechten van de Mens b. Verschillen in beleid tussen administratieve en strafrechtelijke sanctionering c. Het conflict tussen het individuele karakter van de fiscale controle en het collectieve karakter van moderne bestrijdingsmethodes (data mining verbod op fishing expeditions) De anti-witwaswet als bijkomend instrument ter bestrijding van de fiscale fraude 1. Werking van de anti-witwaswet 2. De gevolgen van de anti-witwaswet op de rol van de banken ten aanzien van financiële informatieverstrekking aan de overheid. Lessen XXI eeuw 5 Lessen XXI eeuw 6

4 Fiscale amnestie als middel van fraude bestrijding? 1. De gevolgen van de spontane aangifte zonder amnestie Betaling ontdoken belastingen (inkomstenbelasting + BTW + successierechten) Nalatigheidsinteresten Administratieve boeten tot 200 % Stafboeten + gevangenisstraf Juridische problemen voor fiscale amnestie Samenloop van de bepalingen in de anti-witwaswet en de bijzondere toepassing van het begrip heling in art. 505 en 42 strafwet Art. 505 SWB: Heling bestaat in het verbergen of verdoezelen van de opbrengsten of voordelen die uit een misdrijf () zijn verkregen. 2. Informele regularisatie Betaling ontdoken belasting Belastingverhoging (15 20%) Geen juridische zekerheid 3. Eenmalige bevrijdende aangifte ( ) 4. Permanente fiscale amnestie wet van Art. 42 SWB: Straft met verbeurdverklaring (verval van eigendomsrecht ten voordele van de schatkist) de vermogensvoordelen uit een misdrijf of de goederen en waarden die in de plaats ervan zijn gesteld en op de inkomsten uit de belegde voordelen Lessen XXI eeuw 7 Lessen XXI eeuw 8

5 Probleem toepassing van in de plaatsstelling van voordeel bij belastingfraude Art. 35 SV wanneer het vermogensvoordeel niet meer in het vermogen van de verdachte wordt teruggevonden, kan de procureur op andere zaken beslag leggen ten belope van het bedrag van het vermogensvoordeel. Banken moeten alle transacties melden wanneer zij vermoeden dat zij van belastingfraude voortkomen met inbegrip van vervangende goederen of actiefbestanddelen. Nooit verjaring voor fiscale misdrijven. Probleem fiscale amnestie In de EBA en de fiscale regularisatie wordt ernstige en georganiseerde internationale fraude uitgesloten. Dit begrip is niet duidelijk omschreven. Een belastingplichtige die zich spontaan aangeeft riskeert buiten de fiscale amnestie te vallen. Lessen XXI eeuw 9 Lessen XXI eeuw 10

6 Samenvattende conclusies 1. Essentieel onderscheid belastingvermijding 2. Administratieve bestrijding belastingfraude gebeurt massaal. Strafrechtelijke bestrijding is sporadisch. Probleem van dubbele bestraffing onder Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. 3. Probleem van efficiëntie van fiscale controles omwille van individuele karakter van bestaande controleregels. 4. Anti-witwaswet maakt van banken objectieve bondgenoten van fiscus die op termijn automatische alle financiële informatie doorsturen naar de belastingdiensten. 5. Permanente amnestie is te verkiezen boven eenmalige amnestie, maar er blijven problemen van ontbreken van verjaring en ontbreken van een duidelijk bepaling van georganiseerde internationale fraude. Lessen XXI eeuw 11