Walzer Walzer bevat de volledige reeks van de 12 tonen uit het twaalftoonssysteem van Schönberg. Dit systeem

Transcriptie

1 Samenvatting door een scholier 2060 woorden 12 mei ,1 36 keer beoordeeld Vak Methode Kunstgeschiedenis De bespiegeling Opmars van de vooruitgang Het nieuwe paradijs De eerste volledig abstracte schilderijen zijn gemaakt met de liniaal binnen handbereik en alleen maar primaire kleuren. Malevich meent dat in abstracte kunst de suprematie van de geest boven de materie tot uitdrukking komt. Mondriaan vindt dat alleen de abstracte kunst de harmonie kan laten zien die achter het zichtbare schuilgaat. Voor Brancusi toont abstracte kunst niet de werkelijkheid maar meer: de waarheid. Het zwarte vierkant In 1915 schildert Kazimir Malevich een zwart vierkant op een witte achtergrond. Dit betekende de start van een volledig abstracte kunst. Het gaat er bij hem om de geest of het gevoel duidelijk terug komt in het schilderij. Dit gevoel kan het beste worden weergegeven in eenvoudige elementaire vormen. Compositie Piet Mondriaan is de belangrijkste vertegenwoordiger van De Stijl. Hij meent dat kunst bij uitstek geschikt is om de achterliggende harmonie te onthullen. Hij komt tot de conclusie dat hij de grillige natuur niet kan gebruiken om die universele waarheid uit te beelden. Hij kiest voor volledig abstract en houd het bij de 3 primaire kleuren en zwarte (haaks op elkaar staande) lijnen. Adam en Eva Het werk van Constatin Brancusi is qua idee vergelijkbaar met Mondriaan, maar hij gebruikt geen geometrische vormen. Hij gebruikt een aantal oervormen die in allerlei combinaties en materialen keer op keer hergebruikt worden. Systemen Schönberg schrijft expressieve atonale muziek. Hij wil zich niet meer overleven aan nieuwe wetten, net nadat hij heeft gebroken met de wetten van de tonaliteit. Een aantal jaren later denkt hij hier anders over en schrijft hij het twaalftoonssysteem. Walzer Walzer bevat de volledige reeks van de 12 tonen uit het twaalftoonssysteem van Schönberg. Dit systeem Pagina 1 van 5

2 gaat ervan uit dat elke compositie gebaseerd is op 12 verschillende tonen. De componist bepaalt zelf hoe hij de tonen rangschikt, maar elke toon mag pas weer opnieuw worden gebruikt als de hele reeks is afgewerkt. Bartók De Hongaarse componist Béla Bartók laat in het 4e deel van Muziek voor snaren, slagwerk en celesta een ritme terugkomen dat afkomstig is uit de Hongaarse volksmuziek. Vanaf 1905 onderzoekt hij de Hongaarse boerenmuziek die in die tijd vrijwel onbekend was. Hij verzamelt deze liedjes met behulp van een fonograaf. Lamentation Lamentation is een solostuk voor een danseres geschreven en gedanst door Martha Graham. Het is een rouwbeklag. In het ballet wordt verdriet uitvergroot, zonder dat het duidelijk is waar dat verdriet vandaan komt. De choreografieën zijn expressionistisch, maar zijn wel opgebouwd volgens een vast systeem. Het contrast tussen spanning en ontspanning is de basis. De Graham-dans is de eerste vorm van modern dance die naast de academische dans een belangrijke rol speelt. Revolutie Jonge kunstenaars steunen de Oktoberrevolutie van Lenin maar al te graag. Hun positie wordt volledig tegengesteld aan de West-Europese kunstenaars. Ze geven graag vorm aan alle vormen van propaganda voor de communistische staat. Hun uitgangspunt is dat de politieke breuk ook terug moet komen in de kunst. Versla de witten De revolutionaire kunstenaars van het constructivisme gebruiken dezelfde abstracte vormen als het suprematisme, maar voor een ander doel. Ze willen ermee breken met de ouderwetse kunst van voor de revolutie. Één van die kunstenaars is El Lissitzky. Versla de witten met de rode wig is een voorbeeld van de mobilisatie van het volk. De montage van losse elementen is een kenmerk van het constructivisme. Sportoverall Na de revolutie stappen veel Russische kunstenaars over op het maken van ontwerpen voor de industriële productie. Één van hen is Varvara Stepanova, zij ontwerpt kleding die geschikt is voor verschillende doeleinden zoals werken en sport. De kleding is uitsluitend functioneel. Voor werkkleding kiest ze een overall als basismodel. Voor ieder beroep ontstaat zijn eigen herkenbare outfit. Oktober Sergei Eisenstein maakt de film Oktober als eerbetoon aan de revolutie. De beelden in de film spreken krachtige taal omdat de geluidsfilm nog niet is uitgevonden. Kenmerkend is de attractiemontage: het is een aaneenschakeling van wisselende attracties. Bij Eisenstein ontstaat het verhaal pas als allerlei korte filmfragmenten worden gemonteerd. Theater Pagina 2 van 5

3 In het theater aan het begin van de 20e eeuw moet alles zo echt mogelijk eruit zien. = Naturalisme = een vorm van lijsttoneel. Hierbij is een verduisterde zaal en het toneel heeft een denkbeeldige 4e wand. Na de Russische revolutie wordt er gebroken met alle tradities en dus ook met die van het lijsttoneel. Meyerhold opent de aanval op het lijsttoneel met zijn constructivistisch theater. Ook Brecht keert zich tegen het lijsttoneel. Hij wil het publiek laten nadenken. Daarom bouwt hij vervreemdingseffecten in zijn toneelstukken. Emotie en psyche zijn minder belangrijk dan de rol die ze spelen in het verhaal = episch theater. Op de bodem Op de bodem geeft een levensechte kijk op de armoede van de lagere sociale klassen in Rusland. Het stuk is geregisseerd door Konstantin Stanislavski. Om het naturalisme te verhogen ontwikkeld hij een methode waarbij de acteurs helemaal in de rol kruipen. Het resultaat van deze Stanislavsky-methode is dat ze een persoonlijke en doorleefde rol neerzetten zonder overdreven gebaren. De bedrogen echtgenoot Vsevolod Meyerhold keert zich tegen het naturalisme: het toneel moet onecht lijken. Ljubov Popova ontwerpt een industrieel decor en de kostuums. Het gebouw is zo abstract dat decorwisselingen niet nodig zijn. Het is een avondvullend drama in 5 delen. Het is een dynamisch eenakter van 5 kwartier. Het constructivistisch theater van Meyerhold kenmerkt zich door het hoge tempo. Der Jasager Een schoolstuk van Bertold Brecht. De muziek is geschreven door Kurt Weill. De hoofdvraag uit het stuk is: waar staan we voor. Tijdens de bergbeklimming wordt iemand ziek, gaan we verder en laten we de zieke achter of gaan we terug? In het stuk wil het kind (de zieke) dat ze hem achterlaten en verder gaan. = onderschikking aan de wetten. Later schrijft Brecht Der Neinsager. De stellingen in zijn toneelstukken hebben vaak te maken met zijn communistische idealen en anti-militarisme. Industrie In 1919 wordt in Du Bauhaus opgericht. Daar kun je een kunstopleiding volgen. Een belangrijke rol is weggelegd voor de industrie. Belangrijke eisen die Bauhaus stelt aan een ontwerp: eerlijkheid ten opzichte van het gebruikte materiaal en functionaliteit. Schlemmer vergelijkt het werk aan de socialistische toekomst met de bouw van een kathedraal. Triadisch Ballet Voor Schlemmer is theater vergelijkbaar met architectuur. Met studenten werkt hij aan nieuwe richtlijnen voor theater. Hij verzet zich tegen het naturalistisch theater en benaderd het toneel volledig abstract. Dansers hullen zich in kostuums waarin kubus- en bolvormen overheersen. De kostuums bepalen hoe ze zich bewegen. Het ballet heeft geen echt verhaal met begin en eind. Industrieel design Het is een ontwerp van Marcel Breuer voor een collega docent Wassilli Kandinski. De stoel is opgebouwd uit buizen die ontwikkeld zijn voor de rijwielindustrie. Deze buizen zijn makkelijk te buigen. De Pagina 3 van 5

4 ongebruikelijke materiaalkeuze maakt het mogelijk voor massaproductie. Maar de massa (arbeiders) vinden de stoel niet mooi en wil het niet in de huiskamer hebben staan. Van Nellefabriek De nieuwe kijk op industrie en zorg voor arbeiders: ook te zien in fabrieksontwerpen. Er is meer aandacht voor werkomstandigheden van de arbeiders. De Van Nellefabriek is gebouwd door Johannes Brinkman en Leendert van der Vlugt. De betonvloeren worden gedragen door betonnen kolommen. De buitenkant is een grote glazen wand waardoor er veel licht binnenkomt. Er is een tearoom op het dak gemaakt voor de pauze. De nieuwe stad Internationalisering is in een kenmerk van progressieve kunstenaars. CIAM is een voorbeeld. Dit is opgericht om richtlijnen op te stellen voor de nieuwe architectuur. Het congres houd zich bezig met volkshuisvesting, stadsplanning en de relatie tussen industrie en architectuur (Het nieuwe bouwen). Eis: functionaliteit: niet verwijzen naar iets anders dan de functie. De schoonheid ontstaat vanzelf. Kiefhoek De Kiefhoek is een wijk die voldoet aan de eisen van Het Nieuwe Bouwen. Het zijn bijna 300 woningen voor arbeidersgezinnen. Sociale woningbouw is mogelijk door standaardisering omdat er dan minder kosten zijn. Maar uiteindelijk zijn de muren toch gemetseld en gepleisterd. Laagbouw voldoet aan de eis: arbeiders hebben recht op licht en ruimte. Jacobus J.P. Oud is de architect. Hij was enige tijd verbonden aan De Stijl: kleine details, afgeronde hoekpanden -> niet saai. Urbanisme Één van de leidinggevenden van CIAM is Le Corbusier. Ook is hij pleitbezorger. Zijn denkbeelden staan model voor veel nieuwbouwprojecten na WO2. De stad van de toekomst bestaat in het centrum door 24 wolkenkrabbers. Erbuiten liggen de woonwijken en het lawaai van het verkeer wordt gedempt door bomen die tussen de wolkenkrabbers en de woonwijken instaan. Zowel de architectuur als de stad zijn geometrisch en rechtlijnig. Metropolis De stad van Le Corbusier bestaat niet echt, maar in 1927 komt er toch een soortgelijke stad: Metropolis. Deze is geïnspireerd op illustraties en verhalen. De regisseur Fritz Lang laat in zijn film Metropolis de strijd zien tussen de arbeiders en de machthebbers. Metropolis is de duurste film van alle stomme films. Al het geld is gestoken in decors (voornamelijk schaalmodellen), maar toch lijkt het beeld echt. = revolutionair. Vooral massascènes met de werkende klasse in het middelpunt. De nieuwe huiskamer Wijken en steden van Oud en Le Corbusier zijn voor de arbeidersklasse. Het uitgangspunt is: weg met alle burgerlijkheid en ouderwedsigheid. Een moderne woonkamer is strak, hoekig en zonder versieringen. Weg met de oude luxe en vervangen door de nieuwe luxe: licht en ruimte. Alleen de nieuwe luxe valt niet in de smaak bij de doelgroep. Pagina 4 van 5

5 Rietveld-Schröderhuis Gerrit Rietveld ontwerpt in samenwerking met de nieuwe bewoonster Truus Schröder een woonhuis. Rietveld is lid van De Stijl. Het huis heeft kenmerken van schilderijen van Mondriaan. Het huis heeft een open structuur met witte wanden. De scheidingen lijken niet definitief vast te liggen. Met schuifwanden is alles steeds opnieuw in te delen. Alles weggeklapt maakt één grote ruimte. Rood-blauwe stoel Dit is de meest abstracte stoel, voor zover meubels abstract kunnen zijn. De dragende latten lijken op ruimtelijke assen. Balkjes op elkaar gelijmd i.p.v. in elkaar schuiven met ingewikkelde verbindingen. Buiten de grenzen van de stoel lopen de balkjes door alsof ze verder de ruimte in willen. De gele kopse kanten versterken dat effect. Kinderwieg Ook de Bauhaus opleiding wil persoonlijke willekeur uitbannen. Ze zoeken vooral naar een objectieve kernachtige omgeving. Dit is veel terug te vinden in ontwerpen van Bauhaus. Zelfs een kinderwiegje wordt ontdaan van sentiment door Peter Keler. Dictatuur Het optimisme waarmee de Russische kunstenaars de revolutie steunen lijkt naïef. Na de dood van Lenin raken de avant-gardisten nog meer geïsoleerd. De nieuwe leider bevorderd het sociaal-realisme. Traditionele stijl is geschikter dan de abstracte stijl (lissitzky). Daarom gingen veel kunstenaars naar Du. Vanaf 1933 is de vernietiging van al het modernisme. Alle moderne werken worden in beslag genomen en tentoon gesteld als Entartete Kunst (ontaarde kunst). Het Appèl Op de tentoonstelling van de Entartete Kunst zijn o.a. Kirchner, Klee, Kandinski en Schlemmer. Laat het volk maar beslissen. Veel bezoekers zijn het eens met het oordeel over deze kunst. Het Appèl valt wel in de smaak in het Derde Rijk. De stijl oogt vroeg 19e eeuws. Het onderwerp is herkenbaar voor iedereen. Moderne kunstenaars moeten wel weg, veel gaan naar New York. Triumph des Willens Nazi s zijn heel enthousiast over Metropolis van Fritz Lang. Hij wil geen propagandafilms maken voor Hitler en vertrekt direct naar Hollywood. Een jaar later maakt door Lenie Riefenstahl Triumph des Willens. Het onderwerp is de partijdag van de Nationaal-socialisten in Neurenberg. Technisch is de film van grote kwaliteit. Omdat het publiek weinig ervaring met film en radio heeft is het snel geïmponeerd en gebruikt Hitler dat veel. Chaplin als Hitler In de film The great Dictator kruipt Chaplin in de huid van Hitler. Hij maakt duidelijk door welke grootheidswaanzin Hitler gedreven wordt. Dit is de eerste film van Chaplin waarbij naast geluid ook gesproken dialogen een rol spelen. Pagina 5 van 5