Geachte dames en heren,

Transcriptie

1 Geachte dames en heren, Hartelijk welkom allen op de 169 ste jaarvergadering van onze ledengroep van Koninklijke BLN-Schuttevaer. Vorig jaar waren wij in de Zaanstreek, nu in het Rotterdamse. Ik ga mijn reis voortzetten, maar deze keer maak ik ook een paar uitstapjes met u aan de wal, als ik er tenminste af kan komen met de auto. Natuurlijk neem ik ook weer bemanning mee, immers zonder bemanning mag en kan ik niet varen. En geloof me, ik zit regelmatig in de B vaart. Inmiddels ben ik ruim 4 jaar de voorzitter van de ledengroep Koninklijke Schuttevaer. In die periode is er veel, heel veel gebeurd. Vorig jaar gaf ik aan dat deel 1 inmiddels af was en we aan deel 2 gingen beginnen. Deel 2 betreft het meer bestendigen van de vereniging. We zijn eindelijk in wat rustiger vaarwater gekomen. Alhoewel, wat heet rustiger. Inmiddels heeft onze directeur Hester Duursema afscheid genomen. Geheel uit eigener beweging, zij was een bouwer en niet in staat de structuur en de stabiliteit er in te leggen, die onze vereniging verdient, aldus Duursema zelf. Een groeiende organisatie heeft structuur nodig en ik gedij in situaties zonder kaders, zo waren haar woorden in het afscheidsinterview dat u ongetwijfeld ook heeft gelezen. Hester, bedankt voor wat je hebt neergezet, we hebben een prachtig team en zullen zeker voortbouwen op datgene wat jij mede hebt neergezet. Inmiddels is er ook een nieuwe directeur aangetrokken, Co Abercrombie. Co komt van die andere branche organisatie, u weet wel voor de weg. Co was werkzaam bij TLN en heeft de overstap gemaakt naar het water zogezegd. Hij is inmiddels alweer een jaar aan de slag. Ik zeg Co, welkom aan boord! En kennelijk, zien veranderen, doet veranderen. De voorzitter van onze vereniging heeft eveneens aangegeven zijn bestuurstermijn, die in september afloopt, niet te willen verlengen. Er is daarom een commissie uit het bestuur benoemd die de opdracht heeft meegekregen om naar een nieuwe voorzitter op zoek te gaan. Had ik het zo-even nog over in rustiger vaarwater. Nou ja, dit zijn zaken die horen bij een dynamische vereniging, Ik spreek ook niet over problemen, maar over gezonde uitdagingen. De Nederlandse transport- en logistieksector heeft de vaart erin en groeit in 2018 met gemiddeld 3,5 procent. De omzet zal naar verwachting nog iets meer toenemen. Met 4 procent groeit het vervoer over water het sterkst van alle vervoersmodaliteiten. Dat is geweldig. Al hoor ik nog wel hier en daar veel gemopper over de prijzen. Ik heb het gevoel dat die (nog) niet evenredig meegroeien. Vorig jaar gaf ik al aan dat de infra niet meer helemaal van deze tijd is; een voorwaarde om de groei aan te kunnen. Wij zijn echter niet alleen de modaliteit waar het met betrekking tot de infrastructuur schort aan het meebewegen met de groei. Kijk naar de weg. Ik rij nogal eens in Duitsland, zo n kilometer per jaar, en daar zie ik de vrachtwagens al ver voor de rustplaatsen op de vluchtstrook staan. Waarom, omdat er ook voor hen een tekort is aan in ons jargon goede ligplaatsen. Ligplaatsen, daar kom ik later nog op terug! Ten aanzien van de kunstwerken kan ik u vertellen dat er de komende jaren een fors aantal bruggen vervangen dient te worden. En, ik wil u niet ongerust maken, maar Rijkswaterstaat beheert zo n bruggen in heel Nederland. Als ik u vertel dat alleen al het feit dat bijvoorbeeld de nieuwe Merwedebrug wordt gebouwd zonder middenpijler en dat daarmee de kosten 56 miljoen meer zullen gaan bedragen dan heeft u enig idee waar we het over hebben. Ja en, hoor ik u denken, van mij hoeven die bruggen er niet te komen

2 Nee, dat begrijp ik vanuit ons perspectief zeker, maar het geeft wel aan dat we de komende jaren ook een forse opgave krijgen als het gaat om het beperken van de stremmingen voor u. Het goede voorbeeld ligt eigenlijk in het noorden van ons land. Ik zou zeggen, ga er eens kijken, daar weten ze hoe je aquaducten bouwt. Wat ik ook in dit opzicht wil benoemen is dat ook de politiek de binnenvaart hoog op haar agenda heeft. Afgelopen jaar was het voor het eerst dat de binnenvaart werd genoemd en was verankerd in het regeerakkoord. Dat is een hele belangrijke stap voorwaarts in de erkenning van de belangrijke rol van de binnenvaart voor de BV Nederland. Waar zetten wij op in voor de infra in Nederland Nederland beschikt over een uniek en uitgebreid vaarwegennet dat alle economische kerngebieden, steden en conglomeraties met elkaar verbindt. Maar het is wel van evident belang om het Nederlandse vaarwegennetwerk goed op peil te houden, aan te passen en waar nodig op te waarderen om groei, waar ik eerder over sprak, te kunnen blijven faciliteren. Wij zetten met het COV in elk geval in op capaciteitsuitbreiding bij de sluizen in de Zuid-Westelijke Delta, zoals de Volkerak-, Krammer- en Kreekraksluizen. Want, u weet de Seine Nord verbinding komt eraan en dan moet deze verbinding beter worden ontsloten voor Nederlandse zeehavens. Daarnaast moet de infrastructuur beter aangepast worden op het huidige containervervoer. Ik denk dan met name aan te lage bruggen, daar heb je ze weer, op de Schelde-Rijnverbinding. Om een positieve bijdrage te kunnen leveren aan de toename van het goederenvervoer over de weg en het beperken van uitstoot, die slecht is voor het klimaat, stimuleren we spoor en binnenvaart! Voor de binnenvaart worden tijden van brug- en sluisbediening beter afgestemd, zo voorspelt het regeerakkoord! Dat is mooi. Inmiddels hebben wij onze evaluatie met de Rijksoverheid afgerond als het gaat over bediening. De ronde waarbij bedienvensters werden ingekort. Aanvankelijk was ik in het licht van de opsomming in het regeerakkoord behoorlijk positief. Ik moet mijn mening nu wel wat nuanceren. We hebben goede gesprekken gehad, er is zeker begrip over en weer dat is winst want hoe je het ook wendt of keert, we moeten het samen doen. In de nadere uitwerking van de afspraken moet zich nog manifesteren welke zaken nu kunnen worden verbeterd. Ik heb nu wel sterk de indruk gekregen dat de rek er bij Rijkswaterstaat wel uit is. Ik heb dan ook het voornemen om dit tijdens het overleg met de Minister in het najaar aan de orde te stellen. Ik ben van mening dat er nu onvoldoende financiën zijn voor het op orde houden van de eigen assets van Rijkswaterstaat. Genoeg nu even, ik stap aan boord! Varend op mijn 135 meter schip wil ik het Maas-Waalkanaal op door sluis Weurt met bestemming Venlo. Ik heb containers geladen in Rotterdam. Even naar de waterstand kijken, ja dat moet kunnen. Nu heb ik begrepen dat er bij sluis Weurt behoorlijk wat problemen geweest zijn. In de Westsluis moesten schuiven worden vervangen. Inmiddels is dat gebeurd. Overigens, omdat de sluis in zo n slechte staat is, hebben wij daarmee ingestemd om dit, tegen de eerdere afspraak in, te doen bij een waterstand van 6.70 i.p.v meter. Dat ligt nu gelukkig achter ons, daarom was er een stremming van de Westkolk van 9-6 tot Maar de schuiven zijn inmiddels wel vervangen. Nico, ik neem aan dat de problemen bij Weurt nu wel tot het verleden horen, toch? Nico: Nou euh nee. Misschien in de Westsluis nu wel meer, die is gegarandeerd beschikbaar maar er is eigenlijk nog veel meer mis met dit sluiscomplex. Er moet nog nader gekeken worden naar de Oostsluis, daar loopt regelmatig de deur uit de rails. Er is sprake van verouderde techniek en we wachten nog steeds op de drie jaar geleden toegezegde aanvaarbeveiliging etc. etc. Erik: Eens, dat is dan ook de reden dat wij samen met het COV inmiddels aan de bel hebben getrokken bij de minister om een eind aan deze situatie te maken. Helaas hebben wij nog geen reactie van haar mogen vernemen Pagina 2 van 5

3 Hier ga ik van boord, ik zet de auto eraf en zal in Nijmegen opstappen bij de Martinique. De Martinique vaart vast met containers van Rotterdam naar Hengelo. Op de Twenthekanalen is nogal wat te doen geweest.; eén havengeldtarief, renovatie van de sluizen Hengelo en Delden. Dat is een kleine greep uit de activiteiten. Met die renovatie is het allemaal niet zo heel vlot verlopen. Fiona heeft zich daar nogal druk over gemaakt. Ik laat haar daar maar niet over aan het woord, dan loopt het wellicht uit de hand! Maar Fiona, vertel eens, één havengeldtarief voor de gemeenten Enschede, Hengelo, Delden, Lochem en Almelo, dat is toch fantastisch? Antwoord Fiona: Nou ja en nee. Het is niet wat wij verstaan onder één havengeld! Bij één havengeldtarief vinden wij dat je ook vrij in- en uit mag varen en dat is het nou net niet. Inmiddels zijn wij natuurlijk in gesprek met het Havenbedrijf Twente om ze duidelijk te maken dat dit is wat wij onder één verordening verstaan. Tevens pleiten wij voor één website, bijvoorbeeld via de App Riverguide. Want, waarom het wiel opnieuw uitvinden en niet aansluiten bij datgene dat zich bewezen heeft. Erik: U hoort het, daar wordt aan gewerkt. Ik verwacht overigens niet dat dit van vandaag op morgen geregeld is. 5 gemeenten, betekent 5 gemeenteraden aan tafel die zich erover moeten buigen. 5 gemeenteraden die het geld moeten verdelen etc. etc.. Ik heb daar een hard hoofd in. Maar Fiona, daar draai jij je hand niet voor om, toch? Ik ga weer van boord, goede reis! Ik stap opnieuw in de auto en besluit even te gaan kijken op de sluizen in Datteln. U weet dat ik daar, als voorzitter van de Internationale Afdeling, druk mee ben. Er gebeurt van alles; bootslieden op de sluis, we schrijven ons blauw en kletsen ons de blaren op de tong om te zorgen dat het daar allemaal wat soepeler verloopt, maar ik moet zeggen, het vlot nog niet erg. Leny vertel eens, gaat het wat worden met die bootslieden, jij was in Datteln bij de proef. Leny: Nou ja, je kunt moeilijk zeggen dat het niet uitgebreid is onderzocht. Ik denk dat er ongeveer 40 man op de sluis stonden om de proef bij te wonen. Het gaat er nu om wat het gaat kosten, hoe snel het dan ingevoerd kan worden enz.. enz.. Maar Erik, misschien kun jij ons vertellen wanneer de haalpennen in de sluis vervangen gaan worden, want dan hebben we heel de bootslieden niet meer nodig. Erik: Ja Leny, dat brengt mij in deze dan op het initiatief van de club van ingenieurs in Duitsland die het initiatief hebben genomen om stelling te nemen tegen het gebrekkig onderhoud in Duitsland. Er blijkt geld genoeg, maar het ontbreekt aan de benodigde mankracht en knowhow. In feite hebben we dus te maken met een luxe probleem. Met elkaar hopen we daar een slag in te kunnen slaan. Ik rij inmiddels weg uit Datteln en besluit toch ook nog maar even langs de kade in Keulen te rijden. Inmiddels weten we dat de WSA besloten heeft palen te slaan voor de kade. En ja dat moet snel, dat ben ik met u eens. Toch verwacht ik niet dat die er voor het 1 e kwartaal 2019 zullen staan. Ook aan de overzijde aan de Deutzer Werft worden palen geslagen. Dat, samen met een aantal vergevorderde initiatieven in Bingen en Mannheim, stemt mij wel hoopvol. In Bingen komen aan de buitenzijde van de haven 3 lengten ligplaatsen en een auto-afzetplaats en ook aan de Friesenheimer Insel is dit het geval. We zijn er nog niet, maar er zit duidelijk beweging in. Van Keulen geef ik gas richting Brabant! In Brabant zijn een aantal initiatieven die ik zeker toejuich en waar onze organisatie zich hard voor maakt. Afdeling De Amer en Joop van Belle zijn heel druk met de haven van Oss, sluis Waalwijk en Bergen op Zoom. Voor wie daar wat vaker komt: het onderhoud laat hier vaak te wensen over. De themaochtend, over de haven van Oss, werd op initiatief van Koninklijke BLN-Schuttevaer gehouden. Op neutraal terrein werd een mini symposium georganiseerd waarbij de gemeente Oss en het bedrijfsleven werden uitgenodigd om kennis te maken met elkaars problemen en zorgen. Dat was gewaagd, maar bleek een initiatief dat bijzonder succesvol is geweest. Joop, jij was er bij, wat vond je het meest in het oog springen van deze bijeenkomst? Joop: Nou wat ik eigenlijk verrassend vond is dat het bedrijfsleven niet op de hoogte was van het feit dat binnenvaartondernemers eigenlijk helemaal niet meer naar de haven van Oss willen. Zij weigeren soms echt een reis omdat de haven bijzonder, zeg maar, klantonvriendelijk is Pagina 3 van 5

4 Dit was wel echt een eyeopener en heeft echt geresulteerd in begrip bij de bedrijven en de gemeenten voor de binnenvaartondernemer. En dat niet alleen, begrip is leuk, maar het heeft ook al tot een aantal nadere acties geleid. Erik: Dat is dus beter afgelopen dan de kwestie in Waalwijk begrijp ik. Daar zijn we nog niet klaar. Inmiddels ben ik half Nederland en een deel van Duitsland doorgereden en gevaren. Ik moet zeggen dat ik op de weg regelmatig ben opgehouden door lange files zowel in Duitsland als in Nederland. Als ik op de linkerbaan rijd, rijd ik langs lange files nagenoeg stilstaande vrachtauto s. Wat dat betreft is er op het water nog alle ruimte voor meer schepen, voor meer vervoer. Wel moeten we zorgen dat met name bruggen en sluizen geen knelpunten vormen voor de binnenvaart. Ik stap nu graag nog even aan boord van een schip om door de sluizen van Terneuzen te gaan. Op dit sluiscomplex hebben we te maken met sluisplanning. Ik denk dat dit toch de manier is om het aantal ligplaatsen in Terneuzen, dat er straks nodig is als de oude middensluis eruit gaat om de nieuwe af te bouwen, gereguleerd en beschikbaar te houden. Nu nog vrijwillig maar straks verplicht moet u zich aanmelden via de sluisplanning voor het schutten in Terneuzen. Marjolein, is iedereen er al zo n beetje aan gewend nu of krijg je nog altijd veel boze schippers aan de telefoon? Marjolein: Inmiddels is de storm wel een beetje geluwd hoor. Natuurlijk hebben we nog met kinderziektes te maken, maar daarom was het aanmelden ook nog niet verplicht. We zijn nu sinds september 2017 bezig en ik merk dat het begint te wennen, aan beide kanten. Er kunnen natuurlijk altijd zaken verbeterd worden, maar over het algemeen ben ik niet ontevreden. Erik: Mooi, en mocht u vragen hebben over het feit of dit de toekomst is, ik zou zeggen let goed op de eerste spreker van vanmiddag. Mieke Ohm neemt ons niet alleen mee in alle ins en outs van de afstandsbediening, daar zou dit ook zomaar in terug kunnen komen. Ik ga mijn reis afsluiten, maar niet zonder dat ik u op het onderwerp waterbeheer heb gewezen. Naast allerlei nautische kwesties heb ik inmiddels ook nogal wat sessies meegemaakt met een lange termijn impact op het rivierengebied. Hoewel het de ver van mijn bed show lijkt, is dit een uiterst belangrijk dossier. U bent, voor de korte termijn, blij met laag water. Hoewel dit op de lange termijn voor de binnenvaart als modaliteit een slechte zaak is. Zo moeten we bijvoorbeeld de bodemdaling tot staan brengen en voorkomen dat allerlei projecten voor waterkwaliteit, het deltaprogramma of voor natuur een beetje water van de Waal aftappen, of niet Marleen? Marleen: Ik behandel zoals je weet tal van de zogenaamde waterdossiers. Natuurlijk is het lekker als je met laag water voor twee keer de prijs van normaal je reisje naar boven kunt brengen. Echter, als we niets doen aan de bodemdaling dan krijgen we straks een probleem bij bijvoorbeeld de vaste laag bij Nijmegen of kunnen we drempels van de sluizen niet meer passeren omdat deze niet mee zakken. We hebben daarom veel energie gestoken om in een groter geheel te kijken naar het bevaarbaar houden van de rivier, voor nu en de toekomst. Daarnaast moeten we inderdaad steeds vaker het water delen en hebben we te maken met zeer veel diverse maatregelen voor zeer veel verschillende doelen, zoals waterkwaliteit, ruimte voor de rivier, zoetwater of natuur. We pleiten er daarom voor dat het Rijk integraal naar het riviersysteem gaat kijken en de centrale regie behoudt, om vlot en veilig scheepvaartverkeer met voldoende diepgang te kunnen blijven garanderen. Erik: Dat onderschrijf ik zeker. U hoeft zich dus ook over waterbeheerzaken niet druk te maken, daar heeft u uw branche vereniging voor. Nog even voordat ik op huis aan ga langs Klaas Kattouw. Klaas is zoals u weet in het Noorden onze man. Wist u trouwens dat er in het Noorden een Kattouwsluis is. Of deze naar Klaas is genoemd is mij niet bekend, maar ik vind het een mooi symbool in elk geval. Op de vaarweg Lemmer-Delfzijl, ofwel de HLD zoals die genoemd wordt, zijn de afgelopen jaren nogal wat calamiteiten geweest. Er is dan ook, samen met onze organisatie, gekeken naar de mogelijke oorzaken hiervan Pagina 4 van 5

5 Klaas, heb je inmiddels een beter beeld hiervan? Klaas: Nee Erik, er is uitgebreid gezocht naar oorzaken. Het toelaten van grotere schepen was in elk geval geen oorzaak. Alle ongevallen die hebben plaatsgevonden waren juist niet met grote schepen. Maar ja, de vaarweg vraagt wel een en ander van de gebruiker, vooral als je er nooit of weinig komt. Alle bruggen zijn bijvoorbeeld van een ander ontwerp. Ik vaar daar zelf ook regelmatig, maar dat betekent wel dat je, zeker in het recreatieseizoen, extra alert moet zijn. Erik: Dankjewel Klaas, alert zijn en oppassen vind ik een mooie afsluiter van mijn reis. Een paar dingen nog waar ik het met u over wil hebben zijn vergroening en milieu. Nee ik weet het, dat is geen louter nautisch technisch onderwerp. Maar ik vind het wel een heel belangrijk onderwerp waar we ons de komende jaren echt op moeten focussen. Eind vorige maand las ik een artikel in weekblad Schuttevaer, wat doen we met een zak geld. Allerlei zaken werden geopperd zoals aflossen, een nieuwe auto kopen, zorgen voor de pensioenvoorziening, etc.. Vergroening werd wel genoemd maar lang niet prominent genoeg. De ondernemer moet daar veel meer duidelijkheid over krijgen. Binnen het algemeen bestuur van Koninklijke BLN-Schuttevaer, waar ik natuurlijk vicevoorzitter van ben, zal ik erop toezien dat dit de aandacht krijgt. Want als wij meer vervoer naar het water willen halen is dat één van de zaken waar we het mee kunnen winnen, maar dat gebeurt niet als we niets doen. Stilstand is achteruitgang! Ik wil daarbij ook een oproep aan u doen om daar waar u gebruik kunt maken van walstroom, dat ook vooral te doen. Ik voorspel u als dat niet gebeurt, dreigen we op de lange termijn veel ligplaatsen uit stedelijk gebied te verliezen. Vorig jaar heb ik iedereen bij naam en toenaam genoemd, dat ga ik dit jaar niet doen. Ik wil iedereen, bestuur en personeel op ons kantoor in Zwijndrecht, heel hartelijk danken voor de nimmer aflatende inzet. Chapeau, zonder jullie was er geen Koninklijke BLN-Schuttevaer! Ik ga nu het woord geven aan Mieke Ohm voor het thema Back to the Future. Ik ben benieuwd hoe zij ons mee gaat nemen in de wereld van de afstandsbediening en daarbij invulling geeft aan back en aan the future. Ik reken op een congres waarvan wij later zeggen, he heerlijk, dat was er een die dicht bij de praktijk, dicht bij de schipper staat, daar moesten we het inderdaad eens met elkaar over hebben! Ik wens ons allen een goede, vruchtbare en vooral ook leuke middag. Erik Schultz Voorzitter ledengroep Koninklijke Schuttevaer Juni Pagina 5 van 5