JAARVERSLAG RDWI 2017

Transcriptie

1 Versie 0.4 I JAARVERSLAG RDWI

2 Inhoudsopgave INHOUDSOPGAVE INLEIDING BELEIDSDOELSTELLINGEN INDICATOR 1: UITSTROOM NAAR WERK RESULTAAT: UITSTROOM NAAR WERK EN SCHOLING TOEGENOMEN SPECIFIEKE DOELGROEPEN EXTRA INZET EN FOCUS OP WERK DOORKIJK NAAR INDICATOR 2: PARTICIPATIE LADDER RESULTAAT: MEER BEWEGINGEN OP DE PARTICIPATIELADDER INTENSIEVE DIENSTVERLENING GERICHT OP PARTICIPATIE DOORKIJK NAAR INDICATOR 3: ONTWIKKELING BESTAND RESULTAAT: MINDER MENSEN IN DE UITKERING INSTROOM BEPERKEN EN UITSTROOM VERGROTEN DOORKIJK NAAR INDICATOR 4: PARTNER SOCIAAL DOMEIN RESULTAAT: BETERE SAMENWERKING GEBIEDSGERICHTE ACTIVITEITEN DOORKIJK NAAR INDICATOR 5: INKOMEN EN SCHULDEN RESULTAAT: KORTERE DOORLOOPTIJD, GROTER BEREIK WIJZIGING COLLECTIEVE AANVULLENDE ZIEKTEKOSTENVERZEKERING DOORKIJK NAAR BEDRIJFSVOERING RESULTAAT: VERBETERINGEN DOELSTELLINGEN VERDER BOUWEN EN EVALUEREN DOORKIJK NAAR FINANCIEEL OVERZICHT UITVOERING KERNTAKEN APPARAATSKOSTEN WET SOCIALE WERKVOORZIENING (BIGA) SAMENVATTING RESULTATEN...34 Bijlagen: Bijlage 1: Financieel overzicht per gemeente Jaarverslag Bijlage 2: Bestuursrapportage Biga Groep Jaarverslag - versie 0.4 pag. 2

3 1. Inleiding Hierbij bieden wij u het jaarverslag aan van de Regionale Dienst Werk en Inkomen Kromme Rijn Heuvelrug (RDWI). In dit Jaarverslag worden de resultaten van het afgelopen jaar weergegeven. Graag danken we de vijf deelnemende KRH-gemeenten voor het in ons gestelde vertrouwen en voor de prettige samenwerking. We danken ook de Regionale Cliëntenraad voor hun adviezen om onze dienstverlening verder te verbeteren. Beleidsdoelstellingen In is er een daling van het klantenbestand gerealiseerd; na jaren van groei zijn er voor het eerst weer minder inwoners van de regio KRH die een beroep moeten doen op de bijstand. Na de omslag 'van bolwerk naar netwerk' in hebben we in focus op uitstroom naar werk aangebracht. Daarnaast is de samenwerking met de sociale teams steeds beter van de grond gekomen. Door die focus, de extra middelen van gemeenten en een gunstige economische ontwikkeling, is het gelukt om de belangrijkste beleidsdoelstellingen te bereiken. De uitstroom naar werk is fors gestegen, waardoor de ambitie van 500 bereikt is. Daarnaast hebben we in samenwerking met de KRHgemeenten en andere partners meer dan 350 mensen een stap vooruit kunnen laten zetten. De verwachte groei van het bestand van 1,5% is uiteindelijk een daling geworden van 0,6%. Dat geeft ons vertrouwen dat we ook in 2018 de lijn door kunnen zetten. We zien dat de samenstelling van ons klantenbestand verzwaart; we zullen daarom inzetten op een verdere optimalisering van onze dienstverlening met een focus in 2018 op wat écht werkt. We trekken daarin samen op met gemeenten, netwerkpartners en - last but not least - werkgevers waar we innovatieve arrangementen mee sluiten gericht op duurzame arbeidsparticipatie. Bij bijzondere bijstand en minimaregelingen zien we dat het bereik ook dit jaar groot was. Er was een stijging in de kosten van de bijzondere bijstand; met gemeenten is afgesproken dat we in 2018 inzetten op een verdere beheersing van de kosten door onder andere te onderzoeken of bewindvoering op een andere manier ingericht kan worden. De wijzigingen in de collectieve aanvullende ziektekostenverzekering (CAZ) waren er met name vanwege het terugtrekken van één van de aanbieders. Dankzij extra inspanningen en een goede communicatie zijn we er samen met gemeenten in geslaagd om inwoners van de regio te faciliteren om over te kunnen stappen naar een andere verzekeraar. De toegang tot schulddienstverlening is lager geworden, mede dankzij de aanwezigheid van onze professionals in de sociale teams. Ook in 2018 zullen we verder inzetten op preventie en vroegsignalering door middel van onder andere samenwerking met woningbouwverenigingen. De realisatie van de beleidsdoelstellingen wordt kort toegelicht in hoofdstuk 2 en uitgewerkt in hoofdstukken 3 tot en met 7. Organisatie In is er via diverse onderzoeken een evaluatie geweest van 'van bolwerk naar netwerk'. Uit de onderzoeken komt het beeld naar voren van een uitvoeringsorganisatie die volop in beweging is maar zeker nog niet af is. Belangrijk is dat het engagement op de visie/missie hoog is. Bovendien is de samenwerking met onze lokale partners en onze verbinding met de sociale teams sterk verbeterd. In hoofdstuk 8 wordt verder ingegaan op de uitkomsten van de onderzoeken en de wijze waarop we daar vervolg aan geven in Financieel gezien zijn er ten opzichte van de Najaarsnota per saldo geen afwijkingen. De afwijkingen op onderdelen worden in hoofdstuk 9 toegelicht. Jaarverslag - versie 0.4 pag. 3

4 2 Beleidsdoelstellingen Regionale Sociale Dienst KROMME RUN HEUVELRUG Ambities Inwoners KRH die zijn aangewezen op ondersteuning in het sociaal domein hebben een betekenisvol.e daginvulling Doelen We werken aan een inclusieve arbeidsmarkt voor een brede doelgroep o We stimuleren participatie 'n ce eigen leefomgeving Ondersteuningsvraag van de klant als uitgangspunt Verdere vergroting van het rendement op re-integratie «Meer volume in matching van vraag cn aanbod Intensievere samenwerking met onze netwerkpartners in het sociale domein 4 (Door)ontwikkeling van vakmanschap en professionaliteit o 4 Van schuldhulpverlening naar meer integrale dienstverlening gericht op preventie en vroegsignalering 4 Verstrekken van een inkomensvoorziening aan diegenen die er recht op hebben Indicatoren Acties o Afspraken samenwerking uitzoncbureau /,\ve rk voor. In zet gezamenlijke ercoosgewijzo asnpak ^ojectnetige aaiipak reïntegratie o. D.v, klantgroepen I okaai zichtbaar vaar kkuilen en netwerk- Sa me-werking saaia-ewijk- en dorpotoams Aansluiting welenschappolijk onderzoek: Sarrenwerkmg waningbe-w e.a., &v Voeg erop af Screening vaar liggende voerzeoirgon Verdere S'.'UÜITllijnllTg on digitalisering proces RB n O Innovatieve pnijeclen rne. werkgevers grote O Intensieve ennpak nieuwkomers Gerichte inzet kwetsbare jengeren i,s.n, 3'o/VS0. RMC, elc. Training, coochfpgen intervisie Makelen en schakelen binnen het sociaal domein Ontwikkeling monllcrnstrumeot Intormafie en advies aan netwerkparrners Tegengaan vöis nietgebruik regelingen Pilots ondèrsleuning starters en zëirstandigen Toepassing mode! VVanbcrg veer re integratie In-en uilatroom analyse rrct lokale in+o arbeldsmurkl O Al onze kicinlen blijvend inbeeld Innovatie coor experirranten op snijvlak 3D Aansluiting lokale/regiontf-a transformatie agenca Training omgekeerde toets (Door? ontwikkeling BAS: advies, budget, schulden Analyse en oteroliewen bijzondere bijstand Best practices bewindvtiö'ing Jaarverslag - versie 0.4 pag. 4

5 Resultaten In het Tweejarenplan hebben we vijf indicatoren vastgesteld om te meten in hoeverre de RSD erin slaagt om de ambities te realiseren. Het gaat om de volgende indicatoren: Kwantitatieve indicatoren 1. De uitstroom naar werk, waarbij klanten duurzaam uitstromen en uitkeringsonafhankelijk worden, bedraagt minimaal 500 klanten; 2. Er zijn 350 bewegingen op de participatieladder van trede 2 naar 4, waarvan minstens 50 vanuit trede 1, zodat een bredere doelgroep uit het sociaal isolement raakt en meer klanten actief participeren in de samenleving; 3. De groei van het klantenbestand mag maximaal 1,5% bedragen. Deze indicatoren zijn concreet te meten op basis van de gegevens die we registreren. We zijn trots om te kunnen melden dat we deze indicatoren bereikt hebben, onder andere dankzij een scherpe focus op uitstroom en ontwikkeling van klanten en door extra investeringen van gemeenten. Daarmee hebben we met elkaar een belangrijke bijdrage geleverd aan onze missie, namelijk mensen een stap verder helpen. Soms naar werk, soms naar andere vormen van participatie. En na een aantal jaren van een groeiend klantenbestand is er zelfs een daling van het aantal klanten dat op onze ondersteuning is aangewezen. Kwalitatieve indicatoren 4. Het maatschappelijk rendement van Werk & Inkomen is zichtbaar binnen het sociaal domein, en; 5. Er is adequate ondersteuning bij inkomen of schulden. Deze indicatoren zijn vooral kwalitatief van aard. Ook op deze indicatoren is vooruitgang te zien. De omslag naar gebiedsgericht werken heeft vruchten afgeworpen. De ondersteuning op het terrein van inkomen en schulden verschuift steeds meer naar preventie. In de volgende hoofdstukken gaan wij op al deze vijf indicatoren in. Doorkijk naar 2018 In het Tweejarenplan zijn onder de vijf indicatoren de diverse acties/inspanningen opgenomen om de doelen te bereiken. Halverwege de periode van het Tweejarenplan kunnen we constateren dat veruit de meeste van deze inspanningen in gang zijn gezet of afgerond. In is een start gemaakt met het onderbrengen van diverse activiteiten in een programmastructuur. Daardoor wordt een nog betere focus aangebracht in de doelen die we als organisatie willen bereiken. De vijf programma's zijn: 1. Gebiedsgericht werken - gericht op een betere samenwerking in het sociaal domein, verbinding met gemeenten, vakmanschap; 2. Focus@work - gericht op het terugdringen van het BUIG-tekort via doorstroom en duurzame uitstroom, verbetering van de effectiviteit van re-integratie en participatie; 3. Kwaliteit & processen - gericht op gestandaardiseerde werkprocessen, rol- en taakduidelijkheid binnen uitvoerende functies, betrouwbare managementinformatie; 4. Digitale dienstverlening - alles wat digitaal kan, gaat ook digitaal (tenzij analoog beter is voor de klant); 5. Vakmanschap - gericht op het empoweren van de organisatie om de doelen te bereiken, waarbij de we juiste mensen engageren, ondersteunen en aantrekken. Jaarverslag - versie 0.4 pag. 5

6 3. Indicator 1: uitstroom naar werk Deze doelstelling hebben wij gerealiseerd: we zijn erin geslaagd om 508 klanten naar werk of scholing te begeleiden, dankzij een combinatie van een aantal factoren: een sterke focus op werk, een effectieve aanpak, extra middelen, nauwe samenwerking met gemeenten en lokale partners, en de aantrekkende economie. Er was in de loop van een stijgende lijn in de uitstroom naar werk. Vanaf april zien we de effecten van de door gemeenten extra ingezette middelen. De laatste drie maanden was er een verdubbeling van onze maandelijkse uitstroom Resultaat: uitstroom naar werk en scholing toegenomen Het doel van 500 uitstroom naar werk en scholing is in gerealiseerd. Ten opzichte van is er een sterke stijging: van 311 in naar 508 in. Dit komt doordat we als organisatie onze focus scherp gesteld hebben op het behalen van dit resultaat, onze bedrijfsvoering hebben verbeterd en een aantal gerichte acties hebben uitgevoerd. De extra bijdragen van de gemeenten hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan dit resultaat. De externe factoren, zoals de aantrekkende economie en een groeiend aantal vacatures, hebben het resultaat verder versterkt. Indicator Uitstroom naar werk en scholin 2015 Ambitie n.v.t. 285 jan t/m aug n.v.t. 38 Volledige uitstroom Bij de indicator 'uitstroom naar werk en scholing' gaat het om klanten die uitstromen naar een volledige baan, naar een opleiding of die aan de slag zijn gegaan als zelfstandige. Zij worden daarmee uitkeringsonafhankelijk. De volledige uitstroom naar werk en scholing is per gemeente: Wijk bij Duurstede 45 Bunnik 31 Zeist A/Zeist B 244 De Bilt 91 MDT Utrechtse Heuvelrug 97 Totaal Het betreft hier ook niet-uitkeringsgerechtigden (nuggers), wel behorend tot de doelgroep Participatiewet. 2 Aantal personen met loonkostensubsidie in het kader van de banenafspraak is ultimo totaal 61. In zijn 41 personen voor het eerst aan het werk gegaan met loonkostensubsidie en van 4 is deze beëindigd. Jaarverslag - versie 0.4 pag. 6

7 De onderstaande grafiek van Benchmark Divosa laat een stijgende lijn zien in onze uitstroom naar werk. In het eerste kwartaal van is de uitstroom nog laag, maar vanaf april worden de effecten van de extra ingezette middelen zichtbaar. De laatste drie maanden is er een verdubbeling van onze maandelijkse uitstroom. De RSD-trend is een stijgende lijn, terwijl de andere sociale diensten in onze arbeidsmarktregio3 in verhouding een wat rechtere trend weergeven. De trend van de laatste maanden willen we doorzetten naar i Parttime werk Op 31 december hadden we 226 klanten met inkomsten uit arbeid. We sturen bij klanten die parttime werken actief op de mogelijkheid tot urenuitbreiding, en daarmee volledige uitkeringsonafhankelijkheid. De daling ten opzichte van begin (334) heeft te maken met het feit dat klanten in de loop van het jaar volledig zijn uitgestroomd. Klanten met een parttime werk zijn gedeeltelijk afhankelijk van de bijstandsuitkering. Daarmee heeft parttime werk een gunstig effect op de uitkeringslasten. Voor een deel van onze klanten is parttime werk de hoogst haalbare Specifieke doelgroepen Doelgroep banenafspraak en beschut werk Eind zijn er in totaal 61 RSD-klanten die een baan hebben in het kader van de banenafspraak. Het gaat hierbij niet alleen om bijstandsklanten, maar ook nietuitkeringsgerechtigden met een indicatie doelgroepregister. In het doelgroepregister staan mensen geregistreerd die een arbeidsbeperking hebben. Vergeleken met andere arbeidsmarktregio's scoort Utrecht-Midden gemiddeld. Datzelfde geldt voor de regio KRH. Sinds oktober werken we met Biga Groep samen in het netwerkteam 'Werkroute', speciaal voor de doelgroepen met indicatie banenafspraak en beschut werk. We verwachten door de aanpak via 'Werkroute' meer resultaat te kunnen bereiken. Volgens de landelijke taakstelling moest de RSD aan 21 personen beschut werkplekken aanbieden. Tot eind december waren er 3 personen met een beschut werkplek in de KRH-regio. Dit is lager dan de taakstelling doordat niet meer mensen in aanmerking 3 Utrecht niet meegenomen omdat deze gemeente qua aantallen niet vergelijkbaar is met de rest van de arbeidsmarktregio. Jaarverslag - versie 0.4 pag. 7

8 kwamen voor deze regeling; dit komt overeen met het landelijke beeld. De taakstelling kan alleen bereikt worden als er voldoende adviezen beschut werk door het UWV worden afgegeven. Dat is op dit moment niet het geval vanwege de criteria die het Rijk heeft gesteld. Nieuwe inwoners In zijn de voorbereidingen getroffen voor een gespecialiseerd team nieuwe inwoners, op basis van een bestuursopdracht van de gemeenten. De hoge instroom van vluchtelingen in de bijstand zette zich ook in voort. In vervolg op het bestuursakkoord van 16 Utrechtse gemeenten (U16) over huisvesting en integratie van statushouders heeft de RSD meegedaan aan de pilot van vroegtijdige intakes. De bedoeling van de pilot is dat vluchtelingen al op het AZC, voor zij een huis hebben in de gemeente, een assessment doen en een intakegesprek krijgen. De wens van gemeenten om sterkere regie op participatie en werk te voeren en de monitoring van de inburgering weer naar de gemeenten te halen, is de basis geweest voor het ontwikkelen van een aanvullende aanpak. In het gespecialiseerde team nieuwe inwoners wordt de expertise rond inburgering en re-integratie van deze inwoners versterkt en gebundeld. Daarnaast is de bedoeling dat de begeleiding geïntensiveerd wordt. Het team wil in samenwerking met lokale partners zorgen dat alle nieuwe inwoners direct na de huisvesting zinvol bezig zijn. Verder is het van belang dat zij het leren van de taal met werken combineren om zo sneller stappen te zetten richting werk of scholing. Het team is vanaf 1 mei 2018 operationeel. Jongeren Het aantal jongeren dat gebruik maakt van onze dienstverlening is in ten opzichte van gestegen. In zijn vooral jonge statushouders ingestroomd, waardoor het klantenbestand verder is toegenomen. Daarnaast zien we veel jongeren in de bijstand die te kampen hebben met psychische problemen en mulitproblematiek. Daardoor is werk of scholing nog niet mogelijk. In onderstaande grafiek is te zien hoe de stijging in de afgelopen jaren is geweest. We zijn gestart met het verder in beeld brengen van de jongeren en verdere professionalisering van het team Actie.Talent. Hiermee kunnen de jongeren in samenwerking met lokale partners nog beter begeleid worden naar een zelfstandige positie in de samenleving. Jaarverslag - versie 0.4 pag. 8

9 3.3. Extra inzet en focus op werk Extra middelen De extra middelen van de gemeenten, op basis van revolving fund, hebben ervoor gezorgd dat wij meer klanten een re-integratievoorziening konden aanbieden en de uitkeringslasten zijn gedaald. We hebben deze extra middelen ingezet in het project Werken voor KRH, waarmee we deze sinds enige jaren succesvolle werkwijze voor klanten van de gemeente Zeist hebben uitgerold naarde andere KRH-gemeenten. Ook zijn middelen ingezet voor het samenwerkingsverband van het WGSP en Randstad onder de naam Connect. Beide projecten hadden hun eigen resultaatdoelstellingen en hebben een aandeel gehad in het totale eindresultaat. Het rendement van deze projecten zat vooral in het nauwe samenspel tussen onze klantregisseurs, participatiecoaches, Jobcenter, de medewerkers van Connect en de medewerkers van Werken voor KRH. Naast de impact op de uit- en doorstroom was zowel bij Connect als Werken voor KRH het doel leereffecten te creëren voor onze organisatie. Wij zijn de inzichten en best practices uit beide projecten aan het inbedden in de reguliere organisatie. De doelstelling voor was om met deze extra middelen 262 plaatsingen te realiseren. Deze target is ruimschots (278) gehaald; hierbij gaat het om volledige uitstroom en om parttime werk. Mede dankzij deze plaatsingen hebben we onze uitstroomdoelstelling gehaald. Werkgeversservicepunt (WGSP) Het WGSP heeft in samenwerking met werkgevers een aantal innovatieve projecten in doorontwikkeld en uitgevoerd zoals Het Brede Bos, De Bijzondere Taartenfabriek, de Versmarkt en Mise en Place. Naast deze projecten werden diverse Meet en Greets georganiseerd bij werkgevers zoals PGGM en Augias. Ondanks een beperkte personeelscapaciteit heeft het WGSP veel meer mogelijkheden kunnen creëren voor onze klanten. Zo heeft het WGSP een sectorgericht project in ontwikkeling met een aantal grote zorgorganisaties om klanten toe te leiden naar werk in de zorgsector. Deze sector is een van de belangrijkste motors van de werkgelegenheid in de KRH-regio. De sectorgerichte aanpak willen we in de komende jaren verder ontwikkelen. Voor deze initiatieven zoeken we ook samenwerking met UWV, omdat we een gedeelde opgave hebben voor inwoners van de KRH-regio. Via een gezamenlijke aanpak kunnen we werkzoekenden zo gefaseerd naar werk in een bepaalde sector begeleiden. Innovatief aan deze aanpak is dat de bedrijven zelf verantwoordelijk zijn voor de selectie en de nodige trainingen/opleiding, waardoor de kansen voor duurzame plaatsing toenemen. Momenteel hebben we een scala aan samenwerkingen die onder meer geleid hebben tot de uitbreiding van het aantal werkervaringsplekken. Daarnaast is een gespecialiseerde consultent voornamelijk gericht op het werven van klanten voor deze werkervaringsplekken. Van de 40 personen4 die in het kader van hun traject op een werkervaringsplaats in de KRH-regio werken, zijn er 26 uitgestroomd (65%), waarvan 21 klanten van de RSD (81%). 4 Dit kunnen ook klanten uit andere gemeenten van de arbeidsmarktregio geweest zijn. Jaarverslag - versie 0.4 pag. 9

10 3.4. Doorkijk naar 2018 Om in 2018 even succesvol te zijn evalueren we de aanpak, instrumenten en resultaten van en nemen we de bevindingen hieruit mee naar Voor 2018 en verdere jaren geldt dat inzet juist op klanten op de lagere treden steeds belangrijker wordt. Deze klanten zullen naar verhouding namelijk een steeds groter deel van ons klantenbestand gaan vormen. Door de aantrekkende economie komen klanten die relatief gemakkelijk werk vinden niet meer in ons bestand terecht. Door onze inzet op het matchen van jobready klanten neemt dit aantal steeds verder af. Om onze uitstroom op peil te houden moeten we onze focus verleggen naar klanten die verder van de arbeidsmarkt af staan. We willen voor de komende jaren dan ook ons beleid in die zin bijstellen dat we gaan werken vanuit de gedachte van 'opwaarts bewegen': klanten die op de lagere treden van de participatieladder staan, ondersteunen we om steeds weer een hogere trede te bereiken. Dit vereist een andere, langduriger en intensievere re-integratie aanpak en een goede lokale verbinding met de ketenpartners. Kernelementen van deze aanpak zijn dat we onze klanten niet loslaten en onze instrumenten gerichter inzetten op specifieke groepen klanten om hen te ondersteunen bij het maken van stappen richting arbeidsmarkt of participatie. Het WGSP speelt daarin een cruciale rol; in 2018 wordt het WGSP verder ontwikkeld en gaan we de sectorale aanpak verder uitbouwen. Jaarverslag versie 0.4 pag. 10

11 4. Indicator 2: participatieladder In zijn we er in geslaagd om meer dan 350 mensen die nog (heel) ver van de arbeidsmarkt af staan, een stap verder te helpen naar participatie of zelfs perspectief op werk. Daarmee hebben we invulling kunnen geven aan onze missie 'mensen een stap verder helpen', juist ook voor diegenen voor wie werk nog te ver weg is Resultaat: meer bewegingen op de participatieladder We hebben 354 klanten in ondersteund bij het zetten van de volgende stap op de participatieladder. Betaald werk is voor een deel van onze klanten niet op korte termijn weggelegd; daarom is iedere stap vooruit een positief resultaat. Een subdoel binnen de 350 bewegingen op de participatieladder was om 50 klanten uit het sociaal isolement (trede 1) een stap vooruit te laten zetten naar een hogere trede. Tot en met december is dat gelukt voor 44 klanten. Een verklaring hiervoor kan liggen in het feit dat we onze focus in het najaar sterk op de uitstroom hebben gericht. Het resultaat dat zoveel klanten stappen op de participatieladder hebben kunnen zetten, is het gevolg van onder andere de sterkere samenwerking met de sociale (wijk)teams en lokale netwerkpartners, de beweging om meer gebiedsgericht te werken en de keuze om ook in te zetten op mensen met een wat minder goed perspectief op de arbeidsmarkt. Indicator 2015 Ambitie juli Bewegingen op de participatieladder t/m trede 4 Waarvan vanuit trede 1 n.v.t. n.v.t O O De meerderheid van ons klantenbestand bestaat uit klanten die zich op de trede 2 (32%), trede 3 (30%) en trede 4 (20%) bevinden. Jaarverslag - versie 0.4 pag. 11

12 Percentage verwachte trede Participatieladder 3% 1 geisoleerd 2 sociale contacten 3 deelname activiteiten 4 onbetaald werk 5 betaald werk met ondersteuning betaald werk 4.2. Intensieve dienstverlening gericht op participatie Alle klanten in beeld houden In is het project 'Klant in beeld' afgerond, dat samen met Biga Groep is uitgevoerd. In de periode mei tot en met mei hebben we onze klanten gesproken die nog niet goed in beeld waren. Daardoor konden we een groter deel van onze klanten een stap verder helpen door ondersteuning naar werk en/of participatie. Hiermee hebben veel klanten een stap op de ladder gezet en daarmee een stap dichter bij uitstroom uit de uitkering. Het is zaak om nu alle klanten in beeld te hebben en houden, zodat we nog gerichter trajecten naar werk of participatie kunnen inzetten. Dienstverlening gericht op doorstroom Om de stijging op de Participatieladder te bevorderen hebben we intensieve dienstverlening aangeboden waarbij we continu met de klant de focus hebben gehad op de volgende stap richting participatie en/of werk. Deze dienstverlening bestaat onder andere uit kort-cyclische gesprekken, groepsbijeenkomsten, huiswerkopdrachten, et cetera. Acties en interventies die onder andere zijn ingezet: 1. Doorverwijzen naar activiteiten die via lokale initiatieven en partnerorganisaties georganiseerd zijn; 2. Aanmelden bij Taalhuizen om taalachterstand weg te werken; 3. Bieden van diverse werkervaringsplekken; 4. Stimuleren van vrijwilligerswerk; 5. Samenwerking met het sociale wijk- of dorpsteam en Centrum voor Jeugd en Gezin om factoren die participatie belemmeren weg te nemen; 6. Wegnemen van schuldenproblematiek. Jaarverslag - versie 0.4 pag. 12

13 4.3. Doorkijk naar 2018 Voor 2018 en verdere jaren geldt dat inzet juist op klanten op de lagere treden steeds belangrijker wordt. Deze klanten zullen naar verhouding namelijk een steeds groter deel van ons klantenbestand gaan vormen. De uitstroom van deze groeiende groep zal in 2018 alleen mogelijk zijn dankzij extra inspanningen. Een voorbeeld van een specifieke aanpak is het interventieprogramma Jelloo, waarin we ons richten op juist deze groep klanten. Dit programma kenmerkt zich dooreen intensieve aanpak, zowel groepsgewijs als met maatwerk waar nodig. In eerste instantie alleen voor de klanten van de gemeente Zeist en met behulp van extra middelen op basis van revolving fund. Wanneer dit programma zijn vruchten afwerpt, zullen we dit in 2019 gaan uitrollen naar de klanten van de andere gemeenten. Daarnaast is het van belang om goede afspraken te maken met lokale partners over het begeleiden van onze klanten zodat we samen hun participatie kunnen bevorderen. In 2018 wordt onderzocht of de Participatieladder een geschikt instrument is om de participatiegraad en het arbeidsperspectief van klanten te bepalen en te meten. Dat onderzoek kan voor ons aanleiding zijn om toe te werken naar een andere manier van monitoren en/of een ander meetinstrument. Jaarverslag versie 0.4 pag. 13

14 5. Indicators: ontwikkeling bestand Het klantenbestand is met 0,6% gedaald. Voor de eerste keer sinds 2011 is het ons gelukt om de trend te kantelen van een stijging naar een daling, terwijl we in een stijging van 1,5% hadden verwacht. Opvallend is dat de totale instroom van statushouders in (235) niet minder was dan in (245) Resultaat: minder mensen in de uitkering Het klantenbestand in is met 0,6% gedaald. De daling van het klantenbestand is veroorzaakt door enerzijds de dalende instroom en anderzijds door de toenemende uitstroom in. Ten opzichte van is de totale uitstroom in met ruim 9% toegenomen (van 928 naar 1.022). Deze toename is voornamelijk te danken aan meer uitstroom naar werk en/of scholing (zie hoofdstuk 3). Indicator Aantal uitkeringen levensonderhoud Stijging klantenbestand Zonder instroom statushouders 2015 Ambitie jan t/m aug ,8% + 7,7% + 1,5% + 1,8% % -8% Jaarverslag - versie 0.4 pag. 14

15 Dynamiek van het klantenbestand Het klantenbestand van de RSD is een dynamisch bestand. Dat is een samenspel van inen uitstroom dat gedeeltelijk beïnvloedbaar is. In hadden we gemiddeld 84 instroom per maand. De totale instroom was in (1.012). Dat is 14% minder dan in (1.175). De lagere instroom is vooreen deel het gevolg van instroombeperkende maatregelen aan de poort en interventiemaatregelen. Verder zorgen we ervoor dat een deel van potentiële klanten naar werk wordt toegeleid voordat ze de bijstand instromen. Tegelijkertijd merken we dat de aantrekkende economie langzaam maar gestaag meer mogelijkheden biedt aan werkzoekenden waardoor meer kansrijke mensen minder snel een beroep doen op de bijstandsuitkering. Daardoor zien we dat de kansrijkheid van nieuwe instromers relatief lager is dan vorige jaren. In zijn er totaal klanten uitgestroomd. Dat is gemiddeld 85 uitstroom per maand. Met 49,5% is de uitstroom wegens werk en scholing de grootste uitstroom reden in. Verder zijn veel klanten (16,5%) wegens de verhuizing naar een andere gemeente buiten de KRH-regio uitgestroomd, 7% wegens niet verstrekken van inlichtingen, 6,3% wegens een ander inkomen en 4,5% wegens het bereiken van AOW leeftijd. Bestand statushouders De verhoogde asielinstroom heeft zich in voortgezet. In zijn er totaal 235 statushouders ingestroomd. Dat is bijna gelijk aan het aantal statushouders (245) dat in een beroep deed aan de bijstand. De verwachting is dat het aantal statushouders dat in de eerste helft 2018 gehuisvest wordt gelijk blijft aan dezelfde periode in. Divosa heeft aangegeven dat het Rijk geen rekening heeft gehouden met de voorspelbare groei van de bijstand door de asielinstroom en de toenemende kosten van de gemeentelijke vangnetregeling. Hierdoor heeft een overgrote meerderheid van de gemeenten te kort op het bijstandsbudget. Leeftijdsopbouw Uit de leeftijdsanalyse die we in oktober van ons klantenbestand hebben gemaakt blijkt het volgende. Ons klantenbestand bestaat voor bijna een derde uit 50-plussers. Dit is een kwetsbare groep met specifieke kenmerken en belemmeringen die maken dat zij (in het algemeen) een ongunstige positie op de arbeidsmarkt hebben. Ook het aantal relatief jonge klanten in de leeftijd van jaar springt eruit. Over het algemeen kan deze leeftijdsgroep eerder naar betaald werk uitstromen, maar uit onze analyse blijkt dat 30% van de klanten in deze leeftijdsgroep zich op trede 2 en 35% zich Jaarverslag - versie 0.4 pag. 15

16 op trede 3 bevindt. Dit betekent dat we veel inspanningen moeten leveren om hen toe te kunnen leiden naar betaald werk Instroom beperken en uitstroom vergroten Naast het vergroten van de doorstroom en uitstroom (zie hoofdstuk 3 en 4) zijn er ook inspanningen gedaan om de instroom te beperken of de duur in de uitkering te beperken. Om te voorkómen dat mensen een aanspraak moeten doen op een uitkering, of dat klanten instromen die hier feitelijk geen recht op hebben, zijn onder andere de volgende interventies gedaan: 1. Het beperken van de doorstroom van WW-ers naar de bijstand in samenwerking met UWV; 2. Effectieve handhaving en uitgebreide check aan de poort door zowel procesregisseurs als handhavers. In hebben de handhavers gerichte trainingen georganiseerd voor procesregisseurs zodat de bijstandsaanvragen beter kunnen screenen en bij twijfel de handhavers vroegtijdig inschakelen voor huisbezoek of dossieronderzoek; 3. Een intensieve preventieve werkwijze aan de poort. We begeleiden mensen richting werk voordat de uitkering is gestart, of wanneer de uitkering nog maar net is gestart. Onder andere via groepsgewijze arbeidsgerelateerde trainingen (als Werk Anno Nu, CVaardig en Kansrijk solliciteren). Dit wordt ook ingezet voor nietuitkeringsgerechtigden. 4. Project voorliggende voorzieningen (revolving fund). Door een screening van het bestand wordt op het recht op een aan de bijstand voorliggende voorziening (bijvoorbeeld een Wajong-uitkering) bepaald, waardoor een besparing op de uitgaven aan uitkeringen wordt gerealiseerd Doorkijk naar 2018 Onze ambitie is om in 2018 een daling van 2% van het klantenbestand te realiseren. Dat komt ongeveer overeen met de recente prognose van het CBR. Het CPB verwacht dat het totale aantal uitkeringen in 2018 zal dalen naar Ten opzichte van ( ) is dat een daling van 2,29%. Volgens het CPB heeft aan de ene kant de dalende werkloosheid een neerwaarts effect op het aantal bijstandsuitkeringen in 2018 en aan de andere kant hebben beleidseffecten en instroom door vluchtelingen een opwaarts effect. Via het doorzetten van de maatregelen uit en een gerichte programmatische aanpak verwachten we dat dit een haalbare doelstelling is. Jaarverslag - versie 0.4 pag. 16

17 6. Indicator 4: partner sociaal domein De RSD is een belangrijke samenwerkingspartner binnen het sociaal domein, waardoor we samen met onze lokale netwerkpartners een betere dienstverlening kunnen bieden aan onze inwoners. We geven inzicht in deze indicator door te laten zien welke gebiedsgerichte initiatieven en projecten we samen met onze gemeenten ontwikkelen. Daarnaast hebben wij de score op deze kwalitatieve indicator in gemeten aan de hand van de samenwerkingsthermometer Resultaat: betere samenwerking De professionals van de RSD en van de sociale (wijk)teams kunnen elkaar steeds beter vinden en denken steeds meer met elkaar mee. Om een beeld te krijgen hoe onze inzet ervaren wordt in het netwerk, is de Samenwerkingsthermometer uitgevoerd. De resultaten van dit onderzoek laten zien hoe de beweging 'van Bolwerk naar Netwerk' is geland in onze omgeving. We hebben gevraagd hoe de samenwerking ervaren wordt door de medewerkers van de sociale teams, andere netwerkorganisaties én onze eigen medewerkers van de RSD. Al deze partijen hebben input gegeven via vragenlijsten en interviews. Uit de resultaten van het onderzoek blijkt dat wij overall een mooie voldoende scoren met ruimte voor verbetering. De mogelijkheden voor verbetering zitten in het structureren van de samenwerking en in het opzetten en uitvoeren van (kleinschalige) gezamenlijke projecten. We zien dat ook de gemeentelijke sociale teams in ontwikkeling zijn. De verbetering in de samenwerking is daarmee een gezamenlijke zoektocht, die we willen voortzetten via een samenwerkingsagenda met de vijf gemeenten. Jaarverslag - versie 0.4 pag. 17

18 6.2. Gebiedsgerichte activiteiten Een betere integrale dienstverlening aan inwoners begint bij een betere samenwerking tussen de lokale teams en de RSD. Het rendement is zichtbaar in de wijkgerichte projecten die we samen met maatschappelijke partners en gemeenten opzetten en uitvoeren. Mede daarom is in de beweging 'van bolwerk naar netwerk' ingezet, waarbij onze teams inmiddels per gemeente werken en waarbij er ook steeds meer samenwerking is met sociale teams. In is er een start gemaakt om het lokale werken te verankeren doordat we in alle gemeenten als een vanzelfsprekende partner worden ervaren. Er zijn inmiddels tal van gebiedsgerichte activiteiten die we in samenwerking met onze netwerkpartners uitvoeren. Deze activiteiten zijn essentieel voor het bereiken van onze resultaten op het terrein van doorstroom, uitstroom en schulddienstverlening Doorkijk naar 2018 De volgende stappen in de samenwerking met sociale (wijk)teams zijn het structureren van de samenwerkingsprocessen en de uitvoering van gezamenlijke projecten. Wat uit de praktijk én de uitkomsten van de Samenwerkingsthermometer blijken is dat de rol van de RSD als samenwerkingspartner sterk in ontwikkeling is en verschilt per gemeente. In het kader van de Samenwerkingsthermometer zijn er op gemeenteniveau conclusies getrokken en een aantal thema's naar boven gekomen. Op de vraag hoe de rol van de RSD zich verder ontwikkelt binnen het lokale sociale domein is nog geen eenduidig antwoord. In 2018 willen we samen met de individuele gemeenten nagaan welke functie ze precies belegd willen zien bij de RSD en welke (kwalitatieve) effecten ze willen bereiken met de inzet van de RSD. Het traject om te komen tot de nieuwe strategische kaders speelt daarin een belangrijke rol. Jaarverslag versie 0.4 pag. 18

19 7. Indicator 5: inkomen en schulden De doelstellingen van alle afzonderlijke onderdelen zijn gerealiseerd. Onze ondersteuning bij inkomen en schulden is inmiddels adequaat verbeterd. De aanvraagprocessen zijn gedigitaliseerd en daarmee klantvriendelijker waardoor de doorlooptijden fors zijn gedaald. Ons bereik betreffende de bijzondere bijstand, het armoedebeleid en de collectieve aanvullende ziektekostenverzekering is in groot Resultaat: kortere doorlooptijd, groter bereik Doorloop tijden Ten opzichte van zijn de afhandelingstermijnen fors verkort. Door de inrichting van de Snelbalie kunnen we 80% van onze aanvragen minimabeleid en individuele inkomenstoeslag digitaal afhandelen. Daardoor kunnen klanten 24 uur en 7 dagen per week vanuit huis aanvragen indienen en kan de betaling binnen enkele dagen na de aanvraag plaatsvinden. Naast het aanvragen via de Snelbalie houden we oog voor het menselijk aspect. Medewerkers zijn geregeld aanwezig binnen het Sociaal Team en dichterbij klanten. Korte lijntjes met het Sociaal Team maakt het mogelijk dat we snel kunnen handelen. Door fysiek dichterbij in de wijk te opereren wordt het bereik groter. Over het gebruiksgemak starten wij een enquête onder de klanten. Medio 2018 verwachten wij een betrouwbaar beeld van hun tevredenheid te kunnen schetsen. Doorlooptijden (in dagen) Minimabeleid 2015 Ambitie jan t/m juli Individuele inkomenstoeslag Bijzondere bijstand Dankzij de Snelbalie zijn de doorlooptijden fors afgenomen. De aanvragen die niet door de Snelbalie kunnen worden beoordeeld, worden handmatig beoordeeld. Omdat het aanvragen betreft, waarvan de gegevens van de aanvragen (digitaal) ontbreken, is de doorlooptijd van deze aanvragen langer. Bij de bijzondere bijstand gaat het vaak ook om meer complexere aanvragen, waardoor meer doorlooptijd nodig is. We blijven binnen de afgesproken termijn van 30 dagen. Bereik In zagen we een toename van de bijzondere bijstandslasten (30% stijging ten opzichte van 2015) en individuele toeslagen (38% stijging ten opzichte van 2015). De stijging van de uitgaven betekent onder andere dat we steeds meer mensen weten te bereiken die dit nodig hebben. De RSD heeft oog voor de individuele situatie van de burger en levert maatwerk bij de uitvoering van de bijzondere bijstand. Jaarverslag - versie 0.4 pag. 19

20 De toename van het aantal aanvragen individuele inkomenstoeslag heeft deels te maken met de instroom van meer statushouders in ten opzichte van de taakstelling in. Dat we veel mensen bereiken, betekent dat we onze dienstverlening laagdrempelig hebben georganiseerd. Deze inkomensregelingen en een groter bereik zorgen ervoor dat onze klanten minder financiële stress voelen waardoor de kansen vooreen succesvolle re-integratie en uitstroom bevorderd worden. Indicator Aantal afgehandelde aanvragen bijzondere bijstand Aantal afgehandelde aanvragen IIT Ambitie jan t/m juli Schulddienstverlening Het aantal aanvragen schulddienstverlening is in ten opzichte van met 18% gedaald. Deze daling is vergelijkbaar met het landelijk beeld. O O Indicator Aantal aanvragen SDV Wachttijd 2015 Ambitie jan t/m juli De daling betekent niet dat het aantal inwoners met schulden is afgenomen. De daling heeft te maken met gewijzigde ingang voor onze klanten. De eerste ingang van de klant is veelal het wijkloket. Deze ingang is laagdrempelig. De acties op het gebied van financiële problemen worden dan snel in gang gezet. Een aandachtspunt is dat vaak achteraf of gaandeweg blijkt dat er veel meer aan de hand is, waardoor er later wordt doorgezet naar de schulddienstverlener. Hiermee is de instroom van de aanvragen vertraagd. Dit betekent dat we verwachten dat we na verloop van tijd de instroom weer zien stijgen. Het team van schulddienstverlening is in per wijk gaan werken. De schulddienstverleners zijn structureel wekelijks op 1 of meerdere dagen op locatie werkzaam. Eenmalige aanvraagadviezen worden veelal lokaal afgehandeld en dus niet ingeboekt als aanvragen schulddienstverlening. In 2018 willen we ook deze inspanningen beter inzichtelijk maken. In het kader van vroegsignalering en preventieve aanpak hebben we samenwerking gezocht met de woningbouwvereniging in de KRH-regio. Zo hebben we in Zeist afgesproken dat de woningbouwvereniging de huurders met een achterstand van 1 uitnodigt vooreen gesprek, waarbij een medewerker van het team schulddienstverlening aanschuift. In dit gesprek komt de huurschuld aan de orde, maar mogelijk zijn er meer schulden. In de praktijk blijkt dat als een huurachterstand meestal gepaard gaat met andere schulden. Dit project is in gestart, hiervan zijn verder nog geen resultaten bekend. Jaarverslag - versie 0.4 pag. 20

21 7.2. Wijziging Collectieve Aanvullende Ziektekostenverzekering In de zomer van heeft Zilveren Kruis/Achmea te kennen gegeven dat zij het contract rondom CAZ per 1 januari 2018 wensten te beëindigen. Het is ons gelukt om in korte tijd een nieuwe partner weten te vinden, DSW Zorgverzekeraar, die het aanbieden van een collectieve ziektekostenverzekering aan onze klanten voortzet. In het najaar van is veel aandacht besteed aan het informeren van klanten en netwerkpartners over de wijzigingen. In november en december zijn in alle KRH-gemeenten dubbele spreekuren georganiseerd, zowel overdag als 's avonds. Zo'n 900 klanten hebben deze spreekuren bezocht. In december zijn alle klanten die nog niet waren overgestapt telefonisch benaderd. Ongeveer 93% van de klanten is overgestapt van Zilveren Kruis/Achmea naar DSW of Menzis. Van de overige klanten is bekend dat een deel er bewust voor kiest toch bij Zilver Kruis te blijven. In onderstaand tabel is te zien hoeveel inwoners in en gebruik maakten van de Collectieve Aanvullende Ziektekostenverzekering (CAZ) en hoeveel inwoners vanaf 1 januari 2018 daarvan gebruik gaan maken. We zien in een toename van het aantal betalende klanten. In 2018 is er weliswaar een afname van het aantal betalende klanten, maar het totaal aantal klanten is gestegen. Daarin zien we met name dat meer grotere gezinnen gebruik zijn gaan maken van de CAZ. Bunnik De Bilt Utrechtse Heuvelrug Wijk bij Duurstede Zeist Totaal Toename/ afname t.o.v. -6,50% 10,24% -9,09% 3,39% -7,88% -4,71% 7.3. Doorkijk naar 2018 Bijzondere bijstand De kosten van bijzondere bijstand zijn in de afgelopen jaren sterk gestegen. Dit heeft gedeeltelijk te maken met het grotere bereik; in zijn maatregelen ingezet om zicht te houden op de ontwikkeling van de kosten en zonodig maatregelen treffen om de kosten beheersbaar te houden. In 2018 onderzoeken we concrete maatregelen die een bijdrage leveren aan het beheersbaar houden van de uitgaven bijzondere bijstand. Vooral de bewindvoeringskosten zijn een aandachtspunt. Daarin zijn we als RSD niet uniek; deze stijging is een landelijk beeld. De stijging wordt voor een deel verklaard door de toename van statushouders en voor een deel door de toenemende uitgaven voor bewindvoering. Er zijn steeds meer mensen die een beroep moeten doen op bewindvoering, alleen merken wij dat de bewindvoerders weinig financiële prikkels hebben om hun klanten in staat te stellen weer zelfstandig hun financiële huishouding te organiseren. Op dit moment wordt onderzocht welke alternatieven er zijn, waarbij de kosten beperkt blijven en de deskundigheid gewaarborgd. Schulddienstveriening We zien in toenemende mate in de KRH-regio dat er door de vijf gemeenten en de RSD diverse projecten worden gestart die ertoe bijdragen dat er meer oog is voor schulden, met name in de preventieve sfeer. Hierbij zijn vele lokale en regionale organisaties betrokken als sociale teams. Centrum voor Jeugd en Gezin, woningbouwverenigingen en Jaarverslag - versie 0.4 pag. 21

22 Stichting Binding. Om de samenwerking en de dienstverlening te bevorderen is de Hogeschool Utrecht gevraagd om een verkennend onderzoek te doen naar welke instrumenten het meest effectief zijn om in de onze regio in te zetten. Daarnaast is het voor hulpverleners mogelijk om met een diagnose-instrument van de Hogeschool Utrecht op eenvoudige wijze via internet, door beantwoording van een aantal vragen, te beoordelen of iemand mogelijk schulden heeft en doorverwezen kan worden naar het team van schulddienstverlening. Dit diagnose-instrument is als pilot met ingang van 1 november ingezet in de gemeente Zeist. Resultaten zijn hiervan zijn in de loop van 2018 bekend. Jaarverslag - versie 0.4 pag. 22

23 8. Bedrijfsvoering 8.1. Resultaat: verbeteringen doelstellingen In voorgaande hoofdstukken is te lezen dat we in veel hebben bereikt. De targets zijn gehaald en de ambities waargemaakt. Verder zijn eerste stappen gezet om de bedrijfsvoering verder op orde te brengen. Hieronder is een aantal belangrijke resultaten opgenomen die we in hebben behaald: 1. De uitstroom naar werk is in fors gestegen te opzichte van ; 2. Voor het eerst sinds 1 januari 2010 is het aantal bijstandspartijen ultimo gedaald; 3. De doorlooptijden van aanvragen Individuele inkomenstoeslag (UT), bijzondere bijstand en minimabeleid zijn fors gedaald door de invoering van de Snelbalie in ; klanten hebben stappen vooruit kunnen zetten op de Participatieladder; 5. De structurele bezuinigingsdoelstelling is behaald. Het financiële effect daarvan zal in 2019 voor lagere bijdragen zorgen voor gemeenten Verder bouwen en evalueren Het jaar is te beschouwen als een verbouwingsjaar. In het kader van de visienota 'Van Bolwerk naar netwerk' hebben we onze organisatie, processen en dienstverlening efficiënter en effectiever kunnen maken. We hebben aansluiting gezocht bij het sociaal domein in de brede zin zodat we samen met netwerkpartners een integrale en preventieve dienstverlening konden bevorderen. In het najaar van vonden wij de tijd rijp voor een meetmoment. Wij wilden weten hoe het met de voortgang van ons veranderproces gesteld was, wat goed gaat en waar wij versterkt aandacht aan zouden moeten geven. Om hier een goed beeld van te krijgen, hebben wij een viertal onderzoeken uitgezet; twee extern en twee intern: Het onderzoeksrapport van bureau Radar, genaamd 'Evaluatie herstructurering RSD Kromme Rijn Heuvelrug'; De hoofdrapportage van het medewerkerstevredenheidsonderzoek, van bureau Effectory; De uitkomsten van de Samenwerkingsthermometer; een eigen onderzoek naar hoe onze partners de samenwerking met de RSD ervaren; Een eigen analyse van de kwaliteitslag die in de periode is gemaakt (nadere uitwerking van de frictie) (Talent Review). Samenvattend beeld uit de onderzoeken Alhoewel elke transformatie van dit formaat zorgt voor veel onrust, weerstand en onveiligheid, zijn we met elkaar op de goede weg. Er zijn meer initiatieven dan ooit en de energie is voelbaar aanwezig. Die energie was ook duidelijk voelbaar toen veel medewerkers er prachtige projecten inzonden voor onze "Be the Change Challenge"! Ook de presentaties van hun innovatieve ideeën waren bijzonder goed voorbereid. Deze creatieve ideeën kunnen de kwaliteit van onze dienstverlening en vakmanschap van het personeel versterken. Uit de onderzoeken komt het beeld naar voren van een uitvoeringsorganisatie die volop in beweging is maar zeker nog niet af is. Belangrijk is dat het engagement op de visie/missie hoog is, dat blijkt uit zowel het Radarrapport als uit het MTO. Bovendien is Jaarverslag - versie 0.4 pag. 23

24 de samenwerking met onze lokale partners en onze verbinding met de sociale teams sterk verbeterd. Dat blijkt uit zowel het Radarrapport als uit de Samenwerkingsthermometer. De structuur die we in gedachten hadden staat inmiddels, maar de visie is nog niet voldoende volledig geland in het werk van alledag. In het schema over onderstroom in het Radarrapport staan de meeste medewerkers nog bij 'niet weten'. En dat gevoel draagt zeker bij aan de ervaren werkdruk, die uit het MTO naar voren komt en aan het verminderde werkplezier. Ook is m en bij een aantal teams nog niet gewend om elkaar aan te spreken. Uit de verschillende onderzoeksresultaten blijkt tenslotte dat met name de MDT's aandacht behoeven en dat is niet vreemd, want juist daar was onze veranderopgave het grootst. Bovendien zien we in de Talentreview dat vooral daar veel medewerkers werken die qua vakbekwaamheid nog een flinke slag moeten maken. De uitkomsten geven het management concrete, waardevolle aanknopingspunten om de medewerkers beter te informeren en faciliteren. Wat de verbetering van ons strategisch (financieel) beleid betreft willen we het als een apart speerpunt in 2018 oppakken. Wij zullen kritisch kijken naar ons financiële beleid, dit benchmarken en waar nodig verbetering en aanscherping aanbrengen. Wij zullen het bestuur hier pro-actief in meenemen. Aandachtspunten in de bedrijfsvoering In hebben we te maken gehad met een hoog verzuimpercentage. Het lang verzuim (meer dan 42 dagen) is hiervoor de voornaamste reden. We hebben te maken gehad met opvallend veel lang verzuim dossiers. Om dit beter en meer onder controle te krijgen hebben we de verzuimbegeleiding vanuit de arbodienst geïntensiveerd. De arbeidsdeskundige is de leidinggevenden meer gaan begeleiden en ondersteunen in het proces en in de advisering. Ze is ook meer fysiek aanwezig geweest binnen de organisatie. Ook zijn er gesprekken geweest met de bedrijfsarts, om te bespreken waar en hoe we de verzuimbegeleiding kunnen verbeteren. Deze afspraken worden in 2018 verder uitgewerkt. Zo wordt er periodiek een sociaal medisch overleg ingepland, waarbij de verschillende disciplines samen het verzuimdossier bespreken en de te nemen stappen doornemen, waarbij ook meer preventief geadviseerd wordt. De verzuimfrequentie is in lager uitgekomen dan het jaarcijfer. Het is goed om te zien dat het kort verzuim goed onder controle is. De afgelopen jaren is daar goed op gestuurd en heeft in tot een positief resultaat geleid. De verwachting is dat dit in 2018 gehandhaafd zal worden. Wat dat betreft heeft er een duidelijke verandering plaats gevonden ten opzichte van eerdere jaren met betrekking tot ziekmelden, terwijl er eigenlijk iets anders aan de hand is. Door als leidinggevende veel meer het gesprek over de reden van ziekmelding aan te gaan, kan er voor een andere vorm van verzuim gekozen worden, waardoor het 'grijs-verzuim' en dus ook de frequentie verlaagd worden. Een zeer positieve ontwikkeling, die zeker vastgehouden wordt Doorkijk naar 2018 In hebben we een aantal belangrijke resultaten die we ambieerden gerealiseerd. Dit betekent dat we ons nu kunnen focussen op een aantal nieuwe uitdagingen in onze bedrijfsvoering. Die verbeteringen betreffen: Jaarverslag - versie 0.4 pag. 24

25 1. Versterking van de planning en control cyclus; 2. Verbetering van de interne control (financiële control, beleidscontrol, HR control, privacy en informatieveiligheid). Programma's De uitkomsten van de drie evaluatieonderzoeken zijn verwerkt in vijf programma's die in 2018 worden uitgewerkt. Per kwartaal zal het bestuur worden geïnformeerd over de voortgang van vijf programma's. Door de programmastructuur wordt een nog betere focus aangebracht in de doelen die we als organisatie willen bereiken. De vijf programma's zijn: 1. Gebiedsgericht werken - gericht op een betere samenwerking in het sociaal domein, verbinding met gemeenten, vakmanschap 2. Focus@work - gericht op het terugdringen van het BUIG-tekort via doorstroom en duurzame uitstroom, verbetering van de effectiviteit van re-integratie en participatie 3. Kwaliteit & processen - gericht op gestandaardiseerde werkprocessen, rol- en taakduidelijkheid binnen uitvoerende functies, betrouwbare managementinformatie 4. Digitale dienstverlening - alles wat digitaal kan, gaat ook digitaal (tenzij analoog beter is voor de klant) 5. Vakmanschap - gericht op het empoweren van de organisatie om de doelen te bereiken, waarbij de we juiste mensen engageren, ondersteunen en aantrekken Jaarverslag versie 0.4 pag. 25

26 9. Financieel overzicht Dit hoofdstuk geeft een weergave van de financiële realisatie. Dit is onder te verdelen in de directe lasten, die te maken hebben met de inkomensondersteuning en reïntegratie van onze klanten, en de apparaatskosten om deze taken goed uit te kunnen voeren. Verder treft u in dit hoofdstuk een beknopt overzicht van de belangrijkste financiële resultaten. De gedetailleerde financiële informatie (baten, lasten en/of de bijdragen van gemeenten per programmaonderdeel) zijn opgenomen in het financieel overzicht behorende bij het jaarverslag Uitvoering kerntaken Algemeen Financiële verschillen tot en met worden niet toegelicht. Het resultaat BUIG de uitkeringslasten en baten terugvorderingen & verhaal De realisatiecijfers (uitvoering kerntaken) zijn: 1. Het financiële resultaat voor ontschotting op de BUIG budgetten is ten opzichte van de prognose bij de Najaarsnota gelijk gebleven. Het definitieve resultaat op de BUIG is bijna 3 miljoen negatief voor de KRH gemeenten, zoals aangegeven in de Najaarsnota; 2. Volgens prognose zouden de uitgaven op de BUIG uitkeringen uitkomen op 44 miljoen bij de Najaarsnota. De werkelijke uitgaven zijn hoger doordat het gemiddelde aantal uitkeringen (3.208) in hoger was dan de eindstand per 31 december (3.149). Door de vangnetregeling wordt het maximale tekort niet groter dan 3 miljoen; 3. De lasten van de declarabele uitkeringen en onderzoekskosten BBZ zijn na de zomer fors (+55%) gestegen. Dat is een logisch effect als gevolg van de extra inspanningen die zijn gedaan om de uitstroom naar onder meer zelfstandige arbeid te bevorderen. Die extra lasten worden overigens weer grotendeel (tussen 75% en 90%) vergoedt door het Rijk. Die extra baten staan niet in de jaarrekening van de RSD maar in die van de individuele gemeenten. 4. De baten (zowel op gebundelde uitkeringen BUIG en BBZ uitkeringen) zijn fors hoger (+37%) dan de raming bij de Najaarsnota. Dat wordt veroorzaakt door hoger dan verwachte baten van aflossingen op kapitaalverstrekkingen BBZ en hogere baten Terugvordering & Verhaal. Jaarverslag versie 0.4 pag. 26

27 Gebundeld budget en BBZ uitkeringen. Lasten en baten (in Euro's) Lasten Primitieve Begroting Gewijzigde Begroting NJN Verschil Gebundelde uitkeringen (BUIG) BBZ uitkeringen declarabel (75%-90%j Totaal lasten Baten Gebundelde uitkeringen (BUIG) Primitieve Begroting Gewijzigde Begroting NJN Verschil BBZ uitkeringen (declarabel 75% - 90%) Totaal baten Saldo = bijdragen van gemeenten Toelichting op onderstaande tabel In de onderstaande tabel zijn de resultaten (voor en na ontschotting) op het BUIG budget inclusief de revolving fund opbrengsten opgenomen. Deze tabel is niet financieel verwerkt in de begroting en jaarrekening van de RDWI, maar geeft inzicht in het financiële resultaat (in euro's) voor de KRH-gemeenten. Het tekort voor en na ontschotting is ten opzichte van de Najaarsnota gelijk gebleven. Voor 2018 is een bedrag van beschikbaar uit de voorziening revolving fund. Deze voorziening wordt voor het project 'Werken voor KRH' in het eerste kwartaal Resultaat per Aanvullende Tekort voor Tekort na Gemeente Nog te Nog te gemeente uitkering ontschotting ontschotting ontvangen betalen Bunnik De Bilt Utrechtse Heuvelrug Wijk bij Duurstede Zeist RSD (financ. Proj.) Voorl. Voorziening en handhaving) Baten (revolving fund) Totaal Budget bijstandsuitkeringen aantoonbaar te laag In december gaf Divosa aan dat een overgrote meerderheid van de gemeenten een tekort heeft op het budget om de bijstandsuitkeringen te betalen. De afgelopen jaren is het budget aantoonbaar te laag geraamd. Dat komt vooral omdat er geen rekening is gehouden met de voorspelbare groei van de bijstand door de instroom van statushouders en de toenemende kosten van de gemeentelijke vangnetregeling. Jaarverslag - versie 0.4 pag. 27

28 Bijzondere bijstand en minimabeleid Ten opzichte van de begrotingswijziging bij de Najaarsnota zijn de bijdragen van gemeenten, onderdeel bijzondere bijstand, CAZ, IIT en minimabeleid, lager (+0.4%) dan de raming bij de Najaarsnota. Ten opzichte van zijn de lasten in met ruim 25% toegenomen. De stijging van de lasten heeft vier hoofdoorzaken namelijk; 1. Stijging van de kosten van bewindvoering; 2. Stijging van de kosten van suppletie (inrichtingskosten voor o.a. statushouders); 3. Stijging van de kosten van aanvullende bijzondere bijstand voor jongeren (jonger dan 27 jaar); 4. Stijging van de kosten van de Individuele Inkomenstoeslagen door toename van het klantenbestand en de uitbreiding van de doelgroep (130% minimumloon). Baten en Lasten bijzondere bijstand, CAZ, IIT en minima (in Euro's); Lasten per onderdeel Primitieve Begroting Gewijzigde begroting NJN Verschil Bijzondere bijstand CAZ Individuele Inkomenstoeslag Minimabeleid Totaal Baten Primitieve Begroting Gewijzigde begroting NJN Verschil Bijzondere bijstand terugvordering en leenbijstand BB Totaal Saldo = bijdragen van gemeenten Kinderopvang Kosten kinderopvang (in euro's) Lasten Primitieve Begroting Gewijzigde begroting NJN Verschil Kinderopvang Re-integratie en participatie Voor re-integratie en participatie was in fors meer budget (+23%) beschikbaar dan in ( 4.3 miljoen om 3.5 miljoen), mede dankzij de extra investeringen door 5 In Najaarsnota is opgenomen als begrotingswijziging. In de laatste versie van de NJN is prognose Year End gewijzigd tot Deze wijziging is niet als formele begrotingswijziging verwerkt. 6 In de Najaarsnota is opgenomen als begrotingswijziging. In de laatste versie van de Najaarsnota is prognose Year End gewijzigd tot Deze wijziging is niet als formele begrotingswijziging verwerkt. Jaarverslag - versie 0.4 pag. 28

29 gemeenten. De resultaten, onder andere uitstroom naar werk, zijn echter ook sterk gestegen (62% ten opzichte van ). De lasten van (reguliere) re-integratie en participatie trajecten zijn hoger dan de beschikbare budgetten in het sociaal domein en de beschikbare overlopende passiva van. In resteert een saldo (=tekort) van welke is overgeheveld naar De oorzaken van de overschrijding liggen bij lokale initiatieven (10% regeling) van 2 gemeenten en een overschrijding op de lasten van 'Project Werkcafe'. Het tekort is als 'nog te ontvangen bedrag' opgenomen op pagina 19 van de jaarrekening. De specificatie van het tekort per gemeente is als volgt: > Gemeente Bunnik 830; > Gemeente De Bilt 5.028; > Gemeente Utrechtse Heuvelrug (waarvan overschrijding lokale initiatieven); > Gemeente Wijk bij Duurstede 2.050; > Gemeente Zeist (waarvan overschrijding lokale initiatieven). Voorstel is om conform de bestendige gedragslijn het tekort in uit de begroting 2018 te dekken. Bijdragen gemeenten voor initiatieven (budgetten "werken voor KRH") In is voor Werken voor KRH beschikbaar gesteld. Van dat budget is overgeheveld en beschikbaar in 2018 (zie pagina 22 van de jaarrekening ). Bijdragen projectbudget Nieuwkomers Ten behoeve van het Project Nieuwe Inwoners is een projectbudget van beschikbaar. Daarvan is overgeheveld en beschikbaar in 2018 (zie pagina 22 van de jaarrekening ). Re-integratie (Sociaal Domein, in euro's) Lasten Primitieve Begroting Gewijzigde begroting NJN Verschil Re-integratie en participatie Gemeentelijke lokale initiatieven (o.a. 'werken voor KRH') Nieuwkomers Totaal lasten Baten Primitieve Begroting Gewijzigde begroting NJN Verschil Baten, Re-integratie Bijdragen gemeenten re integratie en gemeentelijke lokale initiatieven Bijdragen nieuwkomers Totaal baten Jaarverslag - versie 0.4 pag. 29

30 Wet sociale werkvoorziening De budgetten Wsw worden via de RDWI beschikbaar gesteld aan Biga Groep. Het saldo van baten en lasten is voor de GR RDWI budgettair neutraal. Het financiële risico voor de uitvoering Wsw ligt bij Biga Groep. Wet sociale werkvoorziening (Sociaal Domein, in euro 'sl Lasten Wet sociale werkvoorziening Primitieve Begroting Gewijzigde begroting NJN Verschil 9.2. Apparaatskosten Ten opzichte van de Najaarsnota zijn zowel de baten als lasten gestegen. Het gerealiseerd saldo van baten en lasten is Na toevoeging en onttrekking aan de algemene reserve en bestemmingsreserves resteert een gerealiseerd resultaat van negatief. Apparaatskosten (in euro's) Apparaatskosten Baten Primitieve Begroting Gewijzigde begroting NJN Verschil Bijdragen gemeenten Bijdragen BIGA Sub Totaal Overige baten Totaal baten Lasten Kapitaallasten Rente Huisvesting Personeel (RSD) Personeel (loonkosten SW) Automatisering Facilitair Advieskosten Totaal lasten Resultaat voor bestemming Toevoeging reserves Onttrekking reserves Gerealiseerd resultaat Baten apparaatskosten Bijdragen gemeenten De bijdrage van gemeenten is hoger dan de raming bij de najaarsnota. Oorzaken: Jaarverslag - versie 0.4 pag. 30

31 1. Voor het op niveau brengen van het weerstandsvermogen is door gemeenten eenmalig bijgedragen; 2. Als aanvulling op de algemene reserve vanwege het negatieve rekening resultaat hebben gemeenten eenmalig bijgedragen; 3. Een incidentele bijdrage in de frictiekosten van ; 4. De structurele bijdragen van gemeenten zijn lager. Overige baten Deze zijn hoger dan de raming bij de Najaarsnota als gevolg van hogere baten personeel ( ) en een onttrekking op de voorziening sociaal plan SW. Dit levert een incidenteel voordeel op van In totaal zijn de overige baten hoger. Lasten apparaatskosten Hieronder is een toelichting opgenomen op de belangrijkste mutaties van de lasten. Personeel De lasten personeel zijn hoger dan de raming bij de Najaarsnota. Dat wordt bijna volledig wordt veroorzaakt door frictiekosten ter hoogte van +/ frictiekosten In de Voor en Najaarsnota is opgenomen dat de frictiekosten via de jaarrekening afgerekend worden conform besluitvorming van het bestuur van 29 maart. Bij de Najaarsnota was rekening gehouden met frictiekosten. Inclusief de hieronder genoemde frictiekosten bij advieskosten van totaal zijn de totale frictiekosten in Automatisering Deze lasten zijn gestegen als gevolg van hogere bijdragen aan de RID van en overige verschillen ten opzichte van de Najaarsnota van Advieskosten De advieskosten zijn hoger dan de raming bij de Najaarsnota veroorzaakt door: 1. frictiekosten van (totale frictiekosten bedragen ); 2. de kosten met betrekking tot evaluatie reorganisatie ( ); 3. kosten medewerkers tevredenheidsonderzoek ( ); 4. advieskosten m.b.t. evaluatie van re-integratie instrumenten ( ); 5. kosten advisering gegevensbeveiliging en privacy ( ); 6. tolkkosten ( ); 7. overige advieskosten ( 7.000). Het onderzoek evaluatie reorganisatie en het onderzoek over gegevensbeveiliging en privacy zijn uitgevoerd n.a.v. besluitvorming van het bestuur en na de begrotingswijzigingen bij de NJN. Toevoeging bestemmingsreserves Betreft de onttrekkingen op de bestemmingsreserves huisvesting, personeel, gebouwen en ICT tot een bedrag van Onttrekking bestemmingsreserves Betreft de dotaties aan de reserves groot onderhoud ( ), de storting aan de Algemene Reserve ( ) en de dotatie aan het negatieve resultaat van van Jaarverslag - versie 0.4 pag. 31

32 Formatie De totale bezetting per 31 december is licht hoger (169.2 fte om fte) dan één jaar eerder. Duiding van de bezettingscijfers: 1. Stijging van de overige bezetting met 3 fte. In 2018 zal naar verwachting 3 fte van de boven formatieve formatie uit dienst treden; 2. Stijging van de bezetting op projecten (van 20.7 fte in naar 24.4 fte in ); 3. De bezetting van de reguliere dienstverlening daarentegen is gedaald ten opzichte van ultimo (van fte naar fte) en is daarmee lager dan de begrote formatie. Vastgestelde formatie en bezetting RDWI (in fte) begrote formatie Bezetting ultimo Bezetting ultimo Directie en Supportfuncties 10,9 9,7 10,4 vaste formatie Unit FI&A, Unit JUZA / Beleid, Unit KFC 38,7 31,3 33,2 Vaste formatie Unit Regie, Unit Specifieke Diensten, Unit Participatie en WGSP en Unit Backoffice 89,6 86,6 85,4 Ingehuurde formatie reguliere dienstverlening subtotaal reguliere dienstverlening , Overige formatie Boven-formatieve formatie Stagiair OR subtotaal formatie op projecten (werken voor KRH, connect, projecten handhaving en nieuwkomers en lokale initiatieven) Totaal 139,2 165,6 169,2 Jaarverslag versie 0.4 pag. 32

33 10. Wet sociale werkvoorzien ng (Biga) Indicator Aantal Wsw-ers totaal (SE's) Ambitie jan t/m december 375,23 Aantal Wsw-ers met IOP Mobiliteit Wswers 84% 36 Aantal in individuele detachering Aantal in groepsdetachering 15,4% 0% Aantal in begeleid werken 4% Biga Groep BV voert de Wet sociale werkvoorziening uit onder verantwoordelijkheid van de RDWI. De prestatieafspraken die met Biga Groep worden gemaakt, zijn integraal opgenomen in de rapportages van de RDWI (zie bijlage voor een compleet overzicht). De afspraken zijn voor herzien, vanwege de gewijzigde wetgeving. Hoewel de mogelijkheden voor deze doelgroep beperkter worden naarmate de groep in omvang afneemt, blijft het van belang om te sturen op ontwikkeling van Wsw-ers. De mobiliteit van Wsw-medewerkers en hun persoonlijke ontwikkeling zijn dan ook belangrijke indicatoren. Biga Groep geeft aan dat het aantal mobiliteitsbewegingen langzaam terugloopt. De meeste Wsw-medewerkers hebben inmiddels hun maximale mogelijkheden binnen Biga Groep benut en functioneren stabiel op hun afdeling. Doordat er geen nieuwe instroom meer is en de totale Wsw populatie daarom afneemt, zal het aantal mobiliteitsbewegingen in de toekomst ook niet verder stijgen. De RSD blijft met Biga Groep in gesprek om een realistische ambitie af te spreken die recht doet aan de mogelijkheden van de Wsw-ers. Het aantal gerealiseerde arbeidsplaatsen was 375,23. Dit betreft 422 personen. In zijn er bij Biga Groep 13 mensen uitgestroomd om diverse redenen. Jaarverslag versie 0.4 pag. 33

34 11. Samenvatti ng resultaten Hieronder een totaaloverzicht van de beleidsindicatoren van die gekoppeld zijn aan het Tweejarenplan en bedrijfsvoeringsindicatoren. Naast de ambities en realisaties is ook een aantal relevante kengetallen vermeld. Kwantitatieve indicatoren beleidsdoelstellingen Indicator Ambitie Stand volgens NJN 1) Stijging +7,7% + 1,5% + 1,8% (t/m aug) - 0.6% klantenbestand Instroom (t/m aug) ) Uitstroom naar (t/m aug) 508 werk en scholing - Banenafspraken Beschut werk 21* 3) Bewegingen op participatieladder t/m trede 4 n.v.t *Voor de realisatie van deze ambitie is de RSD afhankelijk van het aantal indicaties. De taakstelling is alleen verplicht als UWV voldoende indicaties afgeeft. Kwantitatieve indicatoren bedrijfsvoering Indicator Ambitie Stand volgens NJN Aantal uitkeringen levensonderhoud Uitstroom door 2% 2% 4% handhaving Aantal personen (38%) 50% 39,4% 50% in regie Saldo openstaande vorderingen Saldo openstaand verhaal op derden Aantal afgehandelde aanvragen bijzondere bijstand Aantal afgehandelde aanvragen IIT Aantal afgehandelde aanvragen BBZ starters Aantal afgehandelde aanvragen BBZ gevestigden Aantal aanvragen Jaarverslag - versie 0.4 pag. 34

35 SDV Wachttijd SDV succesvol 85% 85% 84% 83% afgerond Aantal aanvragen vrijwillig budgetbeheer Inburgering Kinderopvang aantal klanten regulier Kinderopvang - 15 aantal klanten SMI Doorlooptijden (in dagen) - Minimabeleid Individuele inkomenstoeslag - Bijzondere bijstand Aantal binnengekomen bezwaarzaken Aantal gegronde bezwaarzaken Aantal 1,9% 1,5% 1,5% bezwaarzaken als t.o.v. aantal besluiten Aantal 28% 24,6% 29,4% beroepszaken t.o.v. bezwaarzaken Aantal gegronde 19% 19,5% beroepszaken Aantal Wsw-ers 393,08 375,77 375,23 totaal Aantal Wsw-ers 84% 100% 75% 84% met IOP Mobiliteit Wsw ers Aantal Wsw-ers in 15,9% 15,2% 15,4% individuele detachering Aantal Wsw-ers in 0% 0% 0% groepsdetachering Aantal Wsw-ers in begeleid werken 4,6% 4,4% 4% Jaarverslag - versie 0.4 pag. 35