ADVIES BEZUINIGINGSMAATREGELEN SOCIAAL DOMEIN. : Alle leden Zorgcoöperatie Brabant. : College B&W. : Bezuinigingen WMO/BW/JW

Transcriptie

1 ADVIES BEZUINIGINGSMAATREGELEN SOCIAAL DOMEIN Van Aan Betreft Contactpersoon : Alle leden Zorgcoöperatie Brabant : College B&W : Bezuinigingen WMO/BW/JW : Anita Willemsen Aanleiding Gemeente Eindhoven heeft bezuinigingsmaatregelen aangekondigd in de vorm van budgetplafonds, tariefwijzigingen, een andere uurloonberekening en wijzigingen in de PDC. Dit hele pakket aan bezuinigingen zou in moeten gaan op 1 januari 2019 voor zowel nieuwe cliënten als bestaande cliënten. Dit hele pakket aan bezuinigingen heeft een grote impact op zowel alle cliënten als praktijken en zorginstellingen. Afgelopen Fysieke Overleg Tafel (FOT ) zijn de berekeningsmethodieken van de tarieven en plafonds besproken. Hier zouden ook de inhoudelijk conceptwijzigingen worden doorgenomen, maar daar was niet voldoende tijd voor. Er is door dit tijdsgebrek geen mogelijkheid geweest om een advies te formuleren. Met deze memo komen wij alsnog tegemoet aan deze wens advies te geven. Maar ook uiten we erin onze grote zorgen. Onderstaan nemen wij u per maatregel mee in de impact van uw maatregelen en stellen wij u enkele vragen. Wij sluiten af met een advies op mogelijke aanpassingen. Budgetplafonds Binnen het Sociaal Domein zijn er grote financiële tekorten. Dat er bezuinigd moet worden, is evident. De ZCB denkt hierin mee en stuurt op grotere doorstroom en kortere trajecten. Dat heeft geleid tot een omzetdaling van 12 % in het eerste half jaar van Er wordt meer zorg geleverd voor minder geld. Natuurlijk vraagt dit flexibiliteit van ons, maar wij zien in deze maatregel geen onoverkomelijke problemen, met uitzondering van Beschermd wonen dat budget is te krap. Hantering uurtarief en disciplinemix Gemeente Eindhoven eist voor gespecialiseerde begeleiding een HBO werk- en denk niveau. (Zie PDC 2019), gezien zorgzwaarte en het kennisniveau wat hiervoor nodig is kunnen wij niet anders dan het daarmee eens zijn. Wij hebben tegelijkertijd bezwaar tegen de zogenoemde reële functiemix en het daarbij horende reële uurtarief. Onderstaande een uiteenzetting van de redenen waarom wij bezwaar hebben: Het uurtarief voor Ondersteuning leven zwaar (OZL zwaar) is 55,- per uur en 52,- per uur voor OZL midden. Hierbij wordt de CAO VVT gehanteerd, omdat deze volgens de gemeente het meest gunstige uurtarief zou opleveren. Dit klopt echter niet met de realiteit omdat zowel de uurprijs als ook de functiemix afwijken. Daarnaast hanteert binnen onze coöperatie niemand de CAO VVT en binnen onze organisaties werken wij met name met HBOgeschoolde mensen (Bijlage 2 Tarieven WMO-OZL 2019).

2 Zeer verschillende organisaties leveren OZL voor veel verschillende doelgroepen, van thuiszorg tot gespecialiseerde psychiatrische begeleiding. De professionals die dit werk doen zijn niet te vergelijken in achtergrond en in werkzaamheden. Wij vinden dat daarom appels met peren worden vergeleken. Ter illustratie: bij de CAO GGZ en de berekening van Berenschot kost een 100% Mbo er al 58,- per uur. Wij stellen u daarom de vraag of het uw verwachting is dat wij specialistische psychiatrische zorg bieden, uitgevoerd door een onderbetaalde Mbo er? Daarbij willen we opmerken dat de specialistische zorg volgens onze berekeningen goedkoper moet zijn dan de generalistische zorg die WIJ-Eindhoven per uur biedt. Deze kost volgens onze berekening namelijk 64,60 per uur (Zie bijlage 3 berekening prijs per uur generalistische zorg). Wij vragen ons ernstig af wat deze bezuinigingen daadwerkelijk op zullen leveren als generalisten meer zorg zelf gaan uitvoeren tegen een hoger uurtarief? Daarom stellen wij u ook de vraag of de gemeenteraad op de hoogte is van dit verschil in uurtarief? Tariefwijzigingen, uurloon berekening, wijzigingen PDC BW Tevens uiten wij onze grote zorgen op de bezuinigingen op de tarieven BW het plafond hiervan en de aanpassingen in de PDC die ingaan op 1 januari We weten dat de tekorten groot zijn en dat er snel gehandeld en bijgesteld moet worden. Tegelijkertijd worden deze bezuinigingen met zo n snelheid ingevoerd dat wij deze zowel voor de cliënten als voor zorgaanbieders onaanvaardbaar vinden. Onderstaand een onderbouwing daarvan. Einde visie inclusiviteit? Afgelopen Fysieke Overleg Tafel (FOT ) zijn de berekeningsmethodieken van de tarieven en plafonds pas besproken. Hier zouden ook de inhoudelijk conceptwijzigingen worden doorgenomen, maar daar was niet voldoende tijd voor. Er is vanuit gemeente toegelicht dat de wijzigingen beperkt zijn. Toch staan er wijzigingen in beschreven die voor onze cliënten grote gevolgen hebben. Wij vragen ons daarom af of de gemeente zich de impact van haar voorstellen voldoende realiseert? Wij zien namelijk dat met deze tarieven en aanpassingen van de maximale duur van de extramurale indicaties, zoals beschreven in de nieuwe PDC, de gemeente haar eigen visie van beschermd wonen naar een beschermd thuis in de prullenbak gooit (Advies Commissie Toekomst beschermd wonen, 2015). Hiermee komt een einde aan een inclusief beleid van kleinschalig wonen in de wijk en wordt de draai terug naar de instellingen gemaakt voor cliënten. Onze ervaring is dat cliënten dit helemaal niet willen. Wij vragen ons dan ook oprecht af of deze maatregelen getoetst zijn aan cliënten. Kleinschalige initiatieven gaan ten onder Op kleinschalige wooninitiatieven met een klein volume, zoals ZCB deze levert, hebben de tariefdalingen van respectievelijk 28,4 % en 17,2% bovendien meer impact dan op een grote instelling ( zie bijlage 3). Wij vragen ons af of de gemeente zich realiseert dat deze daling per 1 januari direct leidt tot een verschraling van zorg? Bij nieuwe cliënten, maar ook bij bestaande cliënten die zich van de ene op de andere dag geconfronteerd zien met beduidend minder begeleiding.

3 Maatwerk niet langer mogelijk Wij hebben ook bezwaar tegen de volgende toevoeging in de PDC bij het product BW exclusief huurcomponent: Dienstverlener biedt in de directe nabijheid van de woonlocatie begeleiding die dagelijks aanwezig is en erop is gericht dat inwoner dagelijkse zaken met begeleiding kan organiseren en kan oefenen met het aangeleerde. Door deze toevoeging wordt maatwerk erg moeilijk. Wij hebben verschillende cliënten die dit product geïndiceerd hebben gekregen en daardoor zelfstandig kunnen wonen. Bij deze cliënten zijn wij niet altijd dagelijks aanwezig. Want de zorg die wij leveren is op maat en soms heeft een cliënt meer baat bij meer uren zorg gebundeld een paar keer per week dan dat er dagelijks iemand aanwezig moet zijn. Dit betreft ook een voorheen genoemd zogenaamd volledig pakket thuis (VPT). Dat zijn cliënten die zelfstandig (gaan) wonen maar deze vorm van begeleiding tijdelijk, of langdurig, nodig hebben om zelfstandigheid te krijgen of houden. Een deel van deze groep zou in 2019 in de WLZ terecht kunnen komen, maar dat kan pas in Concreet betekent dit dat deze groep cliënten niet zelfstandig kunnen gaan wonen, maar in een intramurale voorziening terecht komt. Dit terwijl dit voor deze groep niet nodig en zeker niet door hen gewenst is. Wij staan op het standpunt dat deze maatregelen niet nodig zijn en daarbij veel te snel worden ingevoerd. Inclusief wonen is wel degelijk mogelijk. Wij doen dit zelf namelijk al jaren. Bij ons schaalt 2/3 van de cliënten af. De rest, een klein deel dus, heeft langer of soms langdurig veel zorg nodig. Maar met een extramurale indicatie is ook dit veel goedkoper dan in een instelling. Bijlage 4 tarieven Eindhoven Wmo en JW 2019). Conclusie De gemeente wil 12,1 % bezuinigen op het gemeentelijke budget sociaal domein, maar als wij het totale pakket van maatregelen op onze coöperatie toepassen komen wij uit op een percentage van ruim 30% (Bijlage 1, budget en tarieven 2019). De impact van deze (combinatie van) maatregelen is groot. Wij vragen ons ook af wat de noodzaak is om alle maatregelen tegelijk in te laten gaan. Met het invoeren van budgetplafonds weet de gemeente wat ze maximaal uit gaat geven in De instroom wordt door de invoer van het servicebureau en door het feit dat generalisten zelf meer zorg gaan leveren al beperkt. De berekeningen van de tarieven is volgens ons niet zorgvuldig genoeg gedaan en wordt te snel doorgevoerd. Er is op onderzoek door gemeente op de tarieven (KPMG) bijvoorbeeld geen hoor en wederhoor toegepast. Wij adviseren de gemeente daarom in 2019 met budgetplafonds te starten en meer onderzoek naar reële tarieven en weloverwogen aanpassingen in de PDC s te doen. Daarbij wordt al enige tijd zichtbaar dat het eerder ingezette beleid op het dalen van de instroom al is ingezet. Zoals wij, in tegenstelling tot de contractmanagers van uw gemeente, als tijden zeggen is dat de instroom bij Jeugd en WMO afneemt. Recentelijk wordt dit bevestigd vanuit andere bronnen ( Zie ED ) Daarnaast blijken de tekorten op het sociaal domein ook minder groot dan eerder aangegeven. Dit sterkt ons in de overtuiging dat er nu rigoureuze beslissingen worden genomen op basis van onbetrouwbare gegevens. Dat vinden wij niet verantwoord.

4 Gevolgen voor cliënten Minder uren zorg voor cliënten per direct op 1 januari Dat is voor veel cliënten onvoldoende en zal betekenen brandjes blussen i.p.v. duurzaam structureel veranderingen teweegbrengen en daardoor langer zorgafhankelijkheid. Dweilen met de kraan open dus. Ontslag van medewerkers omdat acuut minder uren zorg geleverd kunnen worden. Meer MBO-personeel aannemen, vanwege de berekende uur prijs, ten koste van ervaren HBO personeel. Verlies van kwaliteit. (In de vorige PDC was HBO-personeel nog een eis). Hierdoor veel wisseling van begeleiding van cliënten door ontslag of verplaatsingen van medewerkers. Later in het jaar is er misschien weer personeel nodig; onverantwoorde gevolgen en onnodig naar onze mening. Het budgetplafond dat wij hebben gekregen is voor ons acceptabel, met uitzondering van beschermd wonen. ( Dat zit in de combinatie van plafond, tarief en aanpassing in de PDC ) Het grootste probleem zijn de tarieven en de snelheid waarmee deze doorgevoerd moeten worden Tot moeten wij op basis van de oude budgetten zorg leveren. Met ingang van 1 januari wordt het aantal uren per direct veel minder, op alle gebudgetteerde deelgebieden, BW OZL en behandeling jeugd. Onze medewerkers hebben ruimte voor nieuwe cliënten alleen zijn die er niet per direct want het kost tijd om intakes te plannen om indicaties aan te vragen zeker met de hele verandering ook bij de gemeente. De gemeente moet zelf het servicebureau nog inrichten en moet er ook voor zorgen dat nieuwe indicaties miv 1 december aangevraagd kunnen worden omdat anders de zorg stil komt te liggen. Ook hierbij verwachten wij problemen. Advies 1. Het advies van ZCB is de budgetplafonds in te zetten voor Verhoog het budgetplafond voor wonen. Natuurlijk begrijpen wij dat het daardoor lijkt of wij voor eigen parochie preken. Ons advies is daarom enkele van onze cliënten hierop te bevragen. Kom kijken naar onze wooninitiatieven en zie dat dit de weg is naar inclusiviteit. 3. Maak schuiven binnen de deeltaakgebieden niet te moeilijk. Zorg voor goed werkende systemen en up-to-date informatie die klopt 4. Laat de tarieven voorlopig zoals ze zijn. Beperk de instroom door servicebureau en generalistische zorg. Bereken vervolgens een reel uurtarief per doelgroep en maak weloverwogen wijzigingen in de PDC en neem hiervoor de tijd in Reorganiseer ook de generalistische zorg. 6. En vooral handel ook vanuit een visie. Afsluitend Wij realiseren ons de grootste taak waar de gemeente voor staat. We denken en doen graag mee. Tegelijkertijd staan wij voor onze cliënten en onze medewerkers. Wij kunnen en willen niet akkoord gaan met de huidige voorstellen voor bezuinigingen. Dit levert een direct negatief effect op op de kwaliteit van zorg, werkgelegenheid en het levensgeluk van veel mensen. Namens Zorgcoöperatie Brabant, Anita Willemsen, Ilse Martin, Renée Huigen en Piet van Eeckert.

5 Bijlage 1 Budget en tarieven 2019

6 Bijlage 2 Tarieven WMO-OZL 2019

7 Bijlage 3 berekening prijs per uur generalistische zorg BEREKENING UURLOON GENERALIST WIJ EINDHOVEN FTE Bestuurder 1,00 Staf 21,00 Teamleiders 18,30 Generalisten 360,90 401,20 Totale loonkosten Totale overige kosten Loonkosten generalisten Loonkosten overig Loonkosten overig Overige kosten OVERHEAD Per FTE generalist/jr Per uur productief Loonkosten generalist ,40 53,09 OVERHEAD ,39 11, ,78 64,60 Productieve uren op basis van 36 urige werkweek en 69% productiviteit Uren 1.291,68 Uurloon productief 64,60 Uurloon 44,57 alle cijfers zijn gebaseerd op het jaarverslag WIJ Eindhoven 2017

8 Bijlage 4 tarieven Eindhoven Wmo en JW 2019