Leerinhouden Kennis en inzicht Vaardigheden Houdingen Regels en afspraken

Transcriptie

1 Domein: democratie Leerinhouden Kennis en inzicht Vaardigheden Houdingen Regels en afspraken Afspraken maken en nakomen Luisteren naar elkaar, openheid Koningsdag, kennis van koningshuis Deelnemen aan gesprekken Afspraken naleven Weerbaarheid/ omgaan met teleurstellingen Samenwerken, samenspelen, coöperatieve werkvormen Goede oplossingen bedenken; 21 ste century Meningsvorming en meningsuiting skilss Verdraagzaamheid Meningsvorming en meningsuiting (kanjer) Kennismaken, vrienden maken, 27 april Koningsdag Samen opstellen van groepsregels (kanjer) onderhandelen, omgaan met Koningshuis Adhv tekst Nieuwsbegrip positie bepalen van pestgedrag, helpen klasgenoten (kanjer) Prinsjesdag een kind. Afspraken naleven Kinderlintjes Besluitvorming, mening (kanjer) Besluitvorming Functie gemeentehuis, Samenwerken, samenspelen, coöperatieve burgemeester werkvormen Kennis minister president, koning, Omgaan met kritiek (kanjer) koningin en 3 dochters Kennismaken, vrienden maken, Inhoud regeringsvormen onderhandelen, omgaan met pestgedrag, Regenten en vorsten (Argus Clou) helpen klasgenoten (kanjer) Gemeentebestuur, landbestuur Afspraken nakomen en in groep oplossingen Gelijke behandeling jongen en meisjes vinden bij conflicten; problemen (kanjer) Vreedzaamheid Eigen standpunt bepalen en bijstellen Anderen de gelegenheid geven zich te Kinderarbeid en de afschaffing (kanjer) uiten (kanjer) hiervan (Argus Clou) Omgaan met kritiek (kanjer) Besluitvormingen (Neerleggen bij de Monarchie, dictatuur samenwerken/samenwerken (coöperatieve meerderheidsbesluit in Opbouw regering: ministers, politieke werkvormen) groep)meningsvorming partijen, tweede kamer, troonrede, Democratische basisvaardigheden afspraken nakomen gouden koets (vrijheid van meningsuiting, internationale Democratie (nieuwsbegrip en argus samenwerking) clou) Meningsvorming (kanjer) Gemeentebestuur en landsbestuur (argus clou) Koningshuis Prinsjesdag

2 6 kinderlintjes Stadsrechten, zelfbestuur in de steden (argus clou) Schouten en schepenen, de gildes (argus clou) Slavernij (argus clou) Invoering van de sociale wetten AOW en WW (argus clou) Regering (nieuwsbegrip) Koningsdag 27 april Koningshuis Prinsjesdag Bestuur van stad, provincie, land, Europa Kinderlintje Monarchie, dictatuur, democratie Afspraken maken en regels opstellen in de groep (kanjer) Standpunten bepalen en bijstellen (kanjer) Meningsvorming bij dilemma s (allerlei) Leren argumenteren, debatteren (Taal in beeld, Kanjer) Democratische basisvaardigheden (vrijheid van meningsuiting, verkiezingen) (allerlei) Samen spelen, samen werken Omgaan met kritiek Kindercommissie Naleven van de gemaakte afspraken en regels (kanjer) Meningsvorming bij dilemma s (allerlei) Besluitvormingen Gelijkwaardigheid van alle mensen op allerlei terreinen (allerlei) Conflicten leren oplossen (kanjer) Verdraagzaamheid 7 8 Organisatie van de EU, parlement, Commissie (Grenzeloos) Regering (Grenzeloos) Kinderrechten (Taal in beeld) Verkiezingen (nieuwsbegrip) Democratische rechtsstaat en basiswaarden en andere staatsvormen (Argus clou) Regels en afspraken in de klas, op school, thuis. Rechten en plichten die kinderen in een democratische samenleving Meningsvorming bij dilemma s Organisatie bij verkiezingen (jeugdgemeenteraad, kindercommissie) Leren argumenteren, luisteren en debatteren (Taal in beeld, Derde Kamer, Kanjer) Samen opstellen van groepsregels Bezoek 2 de kamer Vergaderen: vergadertechnieken, rollen in vergadering Standpunt bepalen (Samen besluiten nemen) Kritische meningsvorming (Discussiëren) Volgen van actualiteit en media Eigen mening vormen Meningsvorming bij dilemma s (allerlei methodes) Conflicten op een goede manier oplossen (Kanjer) Gelijkwaardigheid van alle mensen op allerlei terreinen (Trefwoord, Kanjer, argus clou) Naleven van samen opgestelde groepsregels Naleven van regels Kritische houding t.a.v. maatschappelijke kwesties. Respect tonen voor gezagsdragers. Conflicten op vreedzame wijze oplossen. Respect voor anderen en normen en

3 hebben. Enkele hoofdzaken van de Nederlandse en Europese staatsinrichting en de rol van burger Het verschijnsel dat er in een democratie verschillen in opvattingen zijn. Het hanteren van conflicten Problemen benoemen en bespreekbaar maken, oplossingen aandragen, bijdragen aan een goed gespreksklimaat Regels en afspraken in de klas, op school, thuis. Rechten en plichten in de klas, op school Afspraken maken Democracity waarden

4 Domein: participatie Leerinhouden Kennis en inzicht Vaardigheden Houdingen Inzicht en vertrouwen in eigen Samen verantwoordelijk voor de klas/groep Inlevingsvermogen kunnen (hulpjes van de dag) Betrokkenheid Rollen binnen samenleving Samenwerken (coöperatieve werkvormen) Verkeersregels (Wijzer in het Iets doen voor een ander (goede doelen verkeer) actie) Oplossen van problemen Deelname verkeerssituaties (pleintje verkeer, streetwise) Kanjer; kennismaken, vrienden maken, Kanjer; kennismaken, vrienden maken, onderhandelen, omgaan met pestgedrag, onderhandelen, omgaan met helpen klasgenoten, pestgedrag, helpen klasgenoten, EU; munteenheid (Wereld in Meedoen aan georganiseerde goede opkomen voor jezelf getallen) doelenactie op school Verantwoordelijkheid voor school- en Omzien naar de zwakkere Overleg voor activiteiten in de groep klassenregels medemens (Grenzeloos) Leren argumenteren en luisteren Meedoen aan georganiseerde goede Verkeersregels (Wijzer in het Deelname verkeer doelenactie op school verkeer) Functioneren kindercommissie Excursie Ecologische Verbindingszone Samenleving: Hoe groot is Opschoonactie Nederland? (Grenzeloos) Koningsspelen Handel (Argus Clou) Waardering jegens mensen die voor je Kanjer zorgen 5 Rechten van het kind De wereld als woonplaats: provincie, wijk, buurt, Nederland (Grenzeloos) De wereld als bron van leven: landelijkheid (Grenzeloos) inspraak en medezeggenschap/kindercommissie EU; munteenheid verkeersregels Invloed uitoefen op besluitvorming in eigen groep Inzicht in eigen capaciteiten (kanjer) Aandragen oplossingen Koningsspelen Participatievaardigheden voor jongeren (Clubs en verenigingen, vrijwilligerswerk) Actie om buurt netjes te houden Kindercommissie Deelname verkeer Waardering voor anderen (kanjer) Verantwoordelijkheid voor groep/school Creativiteit (creamiddag) Assertiviteit Bereidheid bijdrage te leveren aan kwaliteit omgeving (sociaal fysiek) verantwoording nemen (solidariteit) bezoek aan de molen Slot Loevestein Goede doelen acties

5 6 7 Slavenhandel en anti-slavernijbeweging, verzet en vrijheidsstrijd van slaven in Suriname en Nederlandse Antillen. (argus clou) Herdenking slavernij (argus clou) Watersnoodramp, bescherming tegen het water (argus clou, grenzeloos) Rechten van het kind Solidariteit, goede doelenacties De euro De verkeersregels en - borden Kinderrechten (Grenzeloos) Verschillende regeringsvormen (Grenzeloos) Vakbonden (Argus Clou) Solidariteit en Ngo s (Rode Kruis, Kinderpostzegels, goede doelenactie, Argus clou, grenzeloos, Nieuwsbegrip) Kindercommissie Inzicht in de eigen capaciteiten (kanjer) Opschoonactie Waarderen van mensen die voor je zorgen (kanjer) Ruzies voorkomen; ruzies oplossen (kanjer) Keuzes kunnen maken Solidariteit, goede doelenacties (allerlei) Deelnemen in het verkeer Koningsspelen Kindercommissie Taken in de klas afspreken Goede doelenactie organiseren Opschoonactie in de wijk organiseren Leren argumenteren, luisteren en debatteren (Taal in beeld, Derde Kamer, Kanjer) Verkeersexamen Verantwoordelijkheid voor de groep / school Bezoek aan de IJzertijdboerderij Solidariteit, goede doelenacties (allerlei) Participatie; dodenherdenking 4 mei (incidenteel) Taken in de klas uitvoeren Deelnemen aan goede doelenacties Deelnemen aan Opschoonactie in de wijk 8 Leren over vormen van inspraak Inspraak uitoefenen Meehelpen in klas en op school Klasgenoten helpen, klas opruimen, schoolplein opruimen Solidariteit tonen Zieke leerlingen bijhouden, opkomen voor anderen In de klas: kiezen van taakjes, afspraken maken, klassenvergadering /overlegstructuur Op school: kindercommissie democracity Meehelpen in klas en op school: Klasgenoten helpen, klas opruimen, schoolplein opruimen (opschoonactie) Jongere kinderen helpen Vanuit betrokkenheid samen werken aan een sociaal en ruimtelijk stimulerende en aangename leef-,speel en leeromgeving

6 Leren over goede doelenorganisaties Hulporganisaties (Unicef, Amnesty, Greenpeace etc.) meedoen aan projecten Klas: organiseren van feest of uitje School: organiseren van schoolfeest of actie ter verbetering van de school Omgeving: activiteit met mensen of instanties in de buurt, vrijwilligerswerk Goede doelen actie, publieke acties Rechten van het kind Solidariteit tonen Opkomen voor anderen

7 Domein: identiteit Leerinhouden Kennis en inzicht Vaardigheden Houdingen Verschillen levensbeschouwingen Complimenten geven en ontvangen Respect voor elkaar en het geloof Kennis van Bijbelverhalen (zonnetje van de week) Empathie Nederlands/christelijke feestdagen Leren goed om te gaan met de ander, Behulpzaam Verschillende gezinssituaties verschillen zien Week van de lentekriebels Uiten van gevoelens, wensen en ervaringen Grenzen aan kunnen geven; nee kunnen zeggen Jezelf voorstellen/presenteren Zelfvertrouwen, zelfrespect en trots zijn Godsdienstlessen (Trefwoord) Inzicht in verschillen tussen mensen Kanjer; zelfkennis, zelfwaardering, Vieringen van Christelijke feesten (Trefwoord) gelijkwaardigheid en gevoel voor Kanjer; kennismaken, vrienden Kanjer; empatisch vermogen, onderscheid groepsdynamica maken, onderhandelen, omgaan met maken tussen goed en slecht. pestgedrag, helpen klasgenoten, Herkennen discriminatie opkomen voor jezelf Inzicht eigen mogelijkheden en beperkingen Een kleurrijk eiland (Grenzeloos) Overlijden Nelson Mandela Persoonlijke held/idool (Trefwoord) Samenleving: Hoe groot is Nederland? (Grenzeloos) Nationaliteitsbesef (Nieuwsbegrip) Multiculturele Samenleving Week van de lentekriebels Religieuze en levensbeschouwelijke Inzicht in eigen mogelijkheden; beperkingen Gelijkwaardigheid (nieuwsbegrip, kanjer) stromingen (trefwoord en argus en opvattingen (kanjer) Zelfkennis (kanjer) clou) Inzicht in verschillen tussen mensen (argus Zelfwaardig (kanjer) Multiculturele samenleving. clou en trefwoord) Anderen willen betrekken. (kanjer) Nationaliteit besef (nieuwsbegrip) Verplaatsen in de ander/perspectiefwisseling Respect voor diversiteit (kanjer) Verschillende gezinssituatie en (kanjer) Vrede en conflicten (argus clou) leefvormen (trefwoord) Rekening houden met opvattingen van Waarderen van verschillende Persoonlijkheid, idool (trefwoord) anderen (trefwoord, kanjer) muziekstromingen Verlichting: het planetarium van Eise Herkennen uitingen cultuur en religie Eisinga (trefwoord) Herkennen discriminatie

8 6 7 Strijd tegen het water (argus clou) Nederland in zuilen (argus clou) Week van de lentekriebels Ontdekkingsreizen, ontdekking van de wereld (argus clou) VOC, onmetelijke rijkdom (argus clou) Anti-Joodse maatregelen in 2 de WO, het leven van Anne Frank (argus clou) Project Tweede wereldoorlog Veelkleurig Nederland, gastarbeiders en nieuwe Nederlanders (argus clou) Waar komen Nederlanders vandaan (grenzeloos) Godsdienstlessen (Trefwoord/Argus clou) Christelijke feestdagen Bezoek protestantse kerk, katholieke kerk en moskee. Multiculturele samenleving en diversiteit (Kanjer, argus clou) Besef van nationaliteit Persoonlijke helden / idolen Ontwikkelen zelfbeeld Week van de lentekriebels Godsdienstlessen Vieringen van Christelijke feesten T.a.v. ontwikkelen van realistisch zelfbeeld aanleren van karaktereigenschappen. Hoofdzaken van vijf wereldgodsdiensten (Trefwoord, grenzeloos, argus clou, Heilige Huisjes) Godsdienstvrijheid (grenzeloos, argus clou) Multiculturele samenleving en Zelf onderscheid maken tussen goed en slecht (trefwoord, kanjer) Het waarderen van andere culturen (kanjer) Zelfreflectie bij godsdienstige en maatschappelijke Herkennen van stereotypen en discriminatie Onderscheid maken tussen goed fout / kwaad Inzicht in eigen mogelijkheden, beperkingen en opvattingen Zelfreflectie en ontwikkelen van zelfbeeld bij Godsdienstlessen en Kanjer Herkennen van stereotypen en discriminaties (trefwoord, kanjer, argus clou, seksuele vorming). Contacten met verenigingen en instanties in het dorp (Anspach Actief, toernooien, gastlessen) Zelfkennis Respect, empathie, hulpvaardigheid Waarderen van verschillen in godsdienst, seksuele geaardheid, samenlevingsvormen. Waarderen van diverse kunstvormen en uitingen; bezoek de Pont Zelfreflectie bij Godsdienstlessen Zelfkennis, Waarderen van verschillen, tolerantie (seksuele vorming, Kanjer, trefwoord) Empathie en hulpvaardigheid (Kanjer)

9 8 diversiteit, integratie, allochtoon, autochtoon, inburgering, (kanjer, argus clou) Mensen- en kinderrechten (grenzeloos, argus clou) Week van de lentekriebels Zelfbeeld Ontwikkelen van zelfbeeld (Week van de lentekriebels, Kanjer) Karaktereigenschappen, uiterlijk, hobby's etc. reflectie op eigen achtergrond Familie, culturele en religieuze achtergrond, nationaliteit Samenwerken met anderen ongeacht sociale, etnische en/of culturele achtergronden. Verschillen en overeenkomsten tussen mensen zien en waarderen In concrete situaties discriminatie en uitsluiting herkennen. Een ieder kan zich medeverantwoordelijk voelen voor het recht op eigen ontplooiing en die van anderen Een serieuze en respectvolle dialoog met anderen aangaan Het naleven van regels Religie/levensbeschouwing PC identiteit /Geloof Vieringen en rituelen Stromingen (Christendom, Islam, Jodendom, Boeddhisme, Hindoeïsme, Humanisme) Godsdienstvrijheid Multiculturele samenleving Etnische groepen op school en in de samenleving Culturele gewoonten en feesten Integratie: allochtonen, autochtonen, inburgering Nationale identiteit Respect voor diversiteit Waarden en normen Hoe gaan we met elkaar om? In de klas, op school, in de samenleving Ik en de ander

10 Verschillen en overeenkomsten, verplaatsen in de ander, betrokkenheid Tolerantie Respect, vooroordeel, stereotypen, uitsluiting, discriminatie