Bespreking: AOC Graves (rood) Guy Monfort

Transcriptie

1 Bespreking: Code: (rood) Spreker: Datum: Guy Monfort 5/12/ Ligging en Streek De wijngaarden van de Graves strekken zich uit over een strook van 55 km lang en gemiddeld ruim 10 km breed, langsheen de linkeroever van de Garonne. Dit gebied ligt ten zuiden van de stad Bordeaux. Deze regio is ongetwijfeld de oudste uit de Bordeauxstreek. Hier werd al wijn verbouwd toen het lager gelegen Médoc-gebied nog een moeras was. Wie aan de wijnregio Graves denkt, legt uiteraard de link met Pessac-Léognan, de regio die een eigen AOC kreeg sinds Qua oppervlakte en productievolume vertegenwoordigt Pessac-Léognan bijna 1/3 e van het Graves-gebied, maar qua omzet genereert de totale AOC Pessac-Léognan meer dan de helft van het totale Graves-gebied. Deze bespreking gaat enkel over het gedeelte (rood). 1

2 2. Geschiedenis Vast staat dat de Graves in het algemeen aan de wieg stond van de wijnbouw in de Bordeauxstreek. Vermoed wordt dat er hier al zo n 2000 jaar wijn wordt gemaakt. Het waren de Galliërs die de mediterrane wijngaard van de Romeinse veroveraar aanpasten aan oceanische klimaten. De wijngaarden van Bordeaux zijn dus ontstaan uit de ontmoeting van twee wijn-minnende beschavingen. De echte groei van de wijnbouw begint pas in de middeleeuwen. Op dat moment worden de eerste wijnstokken geplant in het hart van de stad Bordeaux en haar omgeving, op arm en stenig land, ongeschikt voor elke andere landbouwcultuur. In 1152 bracht het huwelijk van Eleonora van Aquitanië met de koning van Engeland, Hendrik II, welvaart. Dit was gebaseerd op de toekenning van het beroemde Privilege aan het stadsgewest Bordeaux. Deze wet verhinderde dan elke invoer van wijnen buiten Bordeaux, totdat de voorraden zijn uitgeput. De wijngaarden van Bordeaux bloeien hierdoor goed, er is in feite geen echte concurrentie op dat ogenblik. De groei van de lokale en internationale vraag, in combinatie met de groei van wijndomeinen, die zich tot dan vooral binnen de grenzen van de stad bevonden, dwongen geleidelijk aan tot uitbreiding van de voorsteden van de stad Bordeaux naar de zuidelijke en oostelijke grenzen van Bordeauxland. Dit alles met inbegrip van de Langonnais, de landgoederen van La Brède, Mérignac en Martillac, die een grotere diversiteit aan soorten ondergrond brengen. De Gouden Eeuw opent in de 14 e eeuw met de rage voor de "clairet". Deze rosé wijn was toen een groot succes vanwege zijn levendigheid en zijn verfrissende karakter, die de koopmannen van de havens van Engeland en de Hanze tevreden stelde. De wijngaarden van Bordeaux produceerden toen slechts 17% rode wijn, voor 80% roséwijnen, en de witte wijnen waren toen anekdotisch in deze regio. Van de 16e tot de 18e eeuw werden grote landgoederen gecreëerd voor de productie van kwaliteitswijnen. Deze wijnen, die vervolgens verschijnen onder de gewone naam "Graves wijnen", werden beschouwd als Bordeauxwijn bij uitstek. De uitvoer naar Engeland en Noord-Europa gaat goed. De Côte des Graves domineert vervolgens de markt tot het einde van de 18e eeuw. Moeilijke tijden in de 19 e en 20 e eeuw. Hier moest een en ander overwonnen worden: enkele ziekten nl. echte meeldauw, Phytophthora (wortelrot) en Phylloxera (einde 19 e eeuw). beide wereldoorlogen crisis van 1929 verstedelijking van de agglomeraties Bordeaux en Langonese zware wintervorst in 1956 opkomen van de concurrentie van wijnen uit de Nieuwe Wereld 2

3 De oppervlakte aan wijngaarden in de Graves daalde hierdoor van ha naar ha. Onder impuls van het klassement van de Graves wijnen in 1953, bijna 100 jaar na dat van de Me doc wijnen in 1855, steeg de beplante oppervlakte in 1970 opnieuw tot ha. De economische opleving van Bordeauxwijnen begon uiteindelijk pas opnieuw in de jaren 70. De wijnen van Graves maken hier volledig gebruik van en herwinnen geleidelijk hun oppervlakte en hun historische rang tussen de grote appellaties van Bordeaux. En het meest recente wapenfeit: de afsplitsing van de AOC Pessac-Léognan in Opvallend is dat alle Grand Crus Classés uit het oorspronkelijke Graves-gebied zich bevinden in de Pessac-Léognan. Interessant: Background-info Clairet In Bordeaux kennen we de klassieke rosé, maar ook de Bordeaux Clairet. Deze Clairet heeft veel aan belang ingeboet. De vraag naar Clairet is wel veel minder seizoensgebonden dan die naar de klassieke rosé. Historisch gegroeid en uiteraard bepaald door de Engelse interesse in dit product. Bordeaux Clairet mag overal in de Bordeaux regio geproduceerd worden. Elke wijnboer in de Gironde die rode wijn maakt, mag ook rosé laten optekenen bij de aangifte en eveneens "Bordeaux Clairet". Wat is het verschil tussen klassieke rosé uit de Bordeaux en de Bordeaux Clairet? Bij Clairet blijft de schil bij de gisting 24 tot 48 uur (dus langer dan normaal bij rosé) in contact met de most. Hierdoor is Clairet donkerder van kleur en kan hierdoor meer tannines bevatten. Sommige wijnboeren laten hun Clairet nog enige tijd op vat rijpen. Gezien deze wijn overal in de Bordeaux regio kan voorkomen, krijgen we variatie in smaak en dit door de structuur van de verschillende ondergronden: klei, kalk, leem, grint of silex. 3. Bespreking AOC-AOP 3.1 Algemeen De is ontstaan in Volledigheidshalve vermelden dat er onder de naam Graves 3 kleuren gemaakt worden. De GRAVES Rouge staan bekend om hun aroma's van rood fruit en hun prachtige tannine structuur. Deze wijnen profiteren van een uitgebalanceerde mengeling waar de 2 Cabernets aroma's en structuur brengen en Merlot het parfum en de soepelheid. Hier kan nog een andere druif worden toegevoegd: Petit-Verdot, Malbec en Carmenère. De GRAVES Blanc is gebaseerd op de Sémillon, ontwikkelt bloemige toetsen en een natuurlijk vet met als pluspunt een blijvende frisheid (fraicheur). In een mengeling met Sauvignon Blanc die extra levendigheid en expressie brengt en tot slot de Muscadelle die licht muskusachtige toetsen brengt. Als geheel is Graves Blanc herkenbaar aan aroma's van bloemen en citrus, soms vergezeld van exotische of mentholtonen. Door hun veroudering in vaten (wordt steeds vaker toegepast) kunnen ze rijkdom en complexiteit opbouwen na een paar jaar veroudering. 3

4 De witte wijnen die niet wordt opgevoed in houten vaten, behouden hierdoor duidelijke aroma s van licht fruit en sterke frisheid. Dit hebben ze dan voornamelijk te danken aan de Sauvignon Blanc. Onder de naam GRAVES Supérieures wordt er vins moelleux gemaakt. Dit is het resultaat van overrijpe druiven, geoogst in meerdere plukrondes en handmatige sortering. Ook hier gebaseerd op vnl. de Sémillon druif die ronde, stevige goudkleurige wijnen biedt en meestal geassocieerd met de Sauvignon blanc en de Muscadelle die hier voor de frisheid zorgen. Binnen de globale Graves regio situeren zich ook de AOC/AOP Sauternes, Barsac en Ce rons, waar de edelzoete Bordeaux wijnen vandaan komen. De niet-zoete wijnen mogen er dus onder de appellaties Graves op de markt worden gebracht. 3.2 De bodem Dit terroir is het resultaat van een lange en complexe geschiedenis, nauw verbonden met de geboorte van de rivier de Garonne en wijzigingen van het tracé van deze rivier, Ook nauw verbonden met de opeenvolgende glaciale episodes van het Quartair tijdperk. Puur geologisch is het samengesteld, zoals de naam al doet vermoeden uit kiezels (grote en kleine), grind (eerder dik) en ook zand gemengd met silts en kleisoorten. Zoals het woord Graves het stelt, is deze diepe laag kiezels, op sommige plaatsen tot 10 meter diep, kenmerkend voor het terroir van de appellaties in deze wijnregio. Naargelang de plaats ligt er onder de kiezel een laag kalksteen maar meestal is er onder de kiezel een pure zandgrond of kleisoorten. Interessant: geologie, de 4 tijdperken Primair: granieten sokkel en gneis Secundair: ondiepe zee, kalkafzettingen Tertiair: opstuwing door verzakking van Saône-vallei en vorming van de Alpen en de Pyreneeën (periode 66 miljoen jaar geleden tot 2,58 miljoen jaar geleden) Quartair erosie door gletsjers, tgv meerdere ijstijden (periode 2,58 miljoen jaar geleden tot nu) 4

5 Wat de Graves betreft, de overmatig aanwezige kleinere kiezels dateren uit het Tertiair tijdperk en zijn afkomstig van de vorming van de Pyreneeën. De grotere kiezels met kwartsdeeltjes dateren uit het Quartair tijdperk en zijn afkomstig van het ontstaan van het Central Massief. Samengevat: Het zijn eerder arme gronden met een hoge waterdoorlating (permeabiliteit), de hellingen bevorderen de stroming van het water. Ze zorgen voor een optimale regeling van de watervoorziening van de wijnstok. Verder is er hier een grote aanwezigheid van bossen die voor extra beschutting zorgen. Door de weerkaatsing van de zonnestralen, zorgen de kiezels voor een geleidelijke herverdeling van de hitte naar de trossen en dragen ze bij tot een betere rijping van de druiven. Daarenboven wordt het klimaat ook beïnvloed door de rivieren de Gironde en de Garonne die op hun beurt worden beïnvloed door de Atlantische oceaan. Dit vertaalt zich naar een gematigd en gunstig klimaat voor de wijnstokken. Dus alweer een gunstig microklimaat. 5

6 3.3 Druivenrassen De toegelaten druivenrassen zijn : Merlot (aanplant 53%), Cabernet Sauvignon (aanplant 39%), Cabernet Franc (aanplant 13%) en eerder uitzonderlijk : Malbec (<1%), Petit Verdot, Carmenère MERLOT: Merlot-wijnen ontwikkelen aroma's van rijp fruit en hebben vaak een vrij lichte tanninestructuur. Ze zijn kleurrijk en bloeien sneller dan Cabernet Sauvignonwijnen, waarmee ze bijzonder goed mengen. Typische aroma s zijn rood fruit en kersen. Deze wijnen evolueren tamelijk snel en zijn zeer geschikt om relatief jong te worden gedronken, maar afhankelijk van het terroir en de vinificatietechnieken zijn ze ook geschikt om te ouderen. CABERNET-SAUVIGNON: de oudste wijnstok van Bordeaux, hij is degene die de wijn een grote bewaring verzekert en tegelijkertijd een opmerkelijk boeket ontwikkelt. Jonge Cabernet Sauvignon is te herkennen aan de sterke aromatische eigenschappen (vaak met tonen van zwarte bes), terwijl er tijdens het rijpen een rijk, complex en harmonieus bouquet ontstaat. CABERNET FRANC: minder aanwezig dan de twee vorige druivensoorten, het speelt een niet te verwaarlozen rol en brengt door zijn rijkdom aan suiker en zijn tannines, souplesse en elegantie. Typische aroma s van Cabernet Franc zijn zacht rood fruit en kruidige witte peper. 6

7 3.4 Productie In de staan 240 familie-chateaus in voor ha in de Graves. In totaal verspreidt zich dit over 40 gemeenten. Verdeling rood (70%) en wit (30%). Gemiddeld hl per jaar, goed voor 20 miljoen flessen. Ter vergelijking: de AOC Pessac-Léognan strekt zich uit over ha. Verdeling rood (80%) en wit (20%). 3.5 Classificatie In de Classificatie van Bordeauxwijnen in 1855 werd een indeling in klassen van de crus van de Médoc en Sauternes voorzien. In eerste instantie alleen bedoeld om de rode en witte wijnen van de Gironde met de beste reputatie op een lijst samen te vatten, ingedeeld in verschillende klassen. Dit werd gedaan op verzoek van de Kamer van Koophandel van Bordeaux, die haar Girondewijnen instuurde naar de "Exposition Universelle' in Parijs. De enige niet-médoc wijn die hierin werd opgenomen was Château Haut-Brion uit Pessac. In 1953 kregen de Graves-wijnen een eerste classificatie toegekend door een jury van het INAO (Institut National des Appellations d Origine). In 1959 werd aan de selectie enkele aanpassingen gedaan en sindsdien heeft de Gravesclassificatie geen wijzigingen meer ondergaan. Zestien Chateaus hadden op dat moment zo n reputatie en kwaliteitsniveau bereikt dat men ze voorzag van de classificatie cru classé. Sommige van deze chateaus enkel voor hun rode wijn, andere voor hun rode én witte wijn, enkele alleen voor hun witte wijnen. Opvallend: alle toegekende Crus Classés uit de Graves zijn Pessac-Léognan wijnen. Hieronder de uiteindelijke klassering van 1959: Crus Classé Gemeente Kleur Château Laville Haut-Brion Talence wit Château Couhins-Lurton Villenave d'ornon wit Château Couhins Villenave-d'Ornon wit Château Bouscaut Cadaujac rood en wit Château Carbonnieux Léognan rood en wit Château Malartic-Lagravière Léognan rood en wit Château Olivier Léognan rood en wit Domaine de Chevalier Léognan rood en wit Château Latour-Martillac Martillac rood en wit Château Haut-Brion Pessac rood en wit Château de Fieuzal Léognan rood Château Haut-Bailly Léognan rood Château Smith Haut Lafitte Martillac rood Château La Mission Haut-Brion Pessac rood Château Pape Clément Pessac rood Château La Tour Haut-Brion Talence rood 7

8 Grote pech dus voor de : sinds 1987 (ontstaan van AOC Pessac-Léognan) heeft de AOC graves onder haar eigen naam geen Crus Classés meer. Een neveneffect dat kan tellen en waar ze tot op vandaag de gevolgen van dragen. Samengevat: Graves heeft 3 appellaties o o 2 regionale : Graves en Graves-Supérieur 1 gemeentelijke : Pessac-Léognan Graves heeft in feite 3 classificatiesystemen die los van mekaar staan zonder enige hiërarchie: o Classificatie van 1855: Slechts 1 kasteel (Haut-Brion) werd als 1 ste Cru Classé in dit systeem opgenomen o Cru Classés de Graves van 1953 voor rode wijnen uit de appellatie Pessac- Léognan: Omvat 13 kastelen o Cru Classés de Graves van 1959 voor witte wijnen uit de appellatie Pessac- Léognan: Omvat 9 kastelen 6 hiervan waren in 1953 ook al opgenomen voor hun rode wijnen 3.6 Serveertips Past goed bij (zowat alles): Rood vlees, gebraad, wild, gevogelte, stoofpotjes, paté, kazen Serveren bij voorkeur op 16 C Zeer lekker!!!!!! 8

9 4. Gedegusteerde wijnen Wijn A Chateau Saint Loubert 2016 Les Arrocs Winkel : Cora Prijs : 6,79 euro Bespreking: 50 % Merlot, 50 % Cabernet Sauvignon Wijn B Château Lamouroux 2010 Winkel : Qualivino Lier Prijs : 16,00 euro Bespreking: 55 % Merlot, 45% Cabernet Sauvignon Prijzen/Vermeldingen: medaille d or Concours International Gilbert & Gaillard Wijn C Château la Tuilerie 1988 Melding: 2 e wijn van Le-grand-enclos de Cérons Wijn D Château des Fougères 2012 Winkel : Delhaize Prijs : nu 7,99 euro Bespreking :? % Merlot,?% Cabernet Sauvignon Winkel : Cora Prijs : 15,49 euro Bespreking : 60% Cabernet Sauvignon, 40% Merlot Prijzen/Vermeldingen: Médaille d or 1990 au Concours Général Agricole Prijzen/Vermeldingen : Guide Hachette 2015, 2 sterren 9

10 Wijn E Château Trébiac 2012 Winkel : Magnus Prijs : 10,59 euro Bespreking: 70 % Merlot, 30% Cabernet Sauvignon Wijn F Vieux Château Gaubert 2014 Winkel : Cora Prijs : 17,29 euro Bespreking: 50 % Merlot, 50% Cabernet Sauvignon Prijzen/Vermeldingen: Médaille d argent 2014 au Concours Général Agricole Prijzen/Vermeldingen: Guide Hachette 2018, Coup de Coeur. 1 jaar rijping op barriques, waarvan 40% nieuw Wijn G Benjamin de Vieux Château Gaubert 2015 Wijn H Winkel : Cora Prijs : 10,25 euro Bespreking: 65 % Merlot, 35% Cabernet Sauvignon Prijzen/Vermeldingen : Guide Hachette 2018, vermelding. 2 e wijn van Vieux Château Gaubert. 10