ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de Toets Nieuwe Opleidingen van. HBO Bachelor International Business and Management Studies

Transcriptie

1 ONDERZOEKSVERSLAG Rapportage van de Toets Nieuwe Opleidingen van HBO Bachelor International Business and Management Studies aan het NVAO Accreditatiekader De visitatie vond plaats op 2 september 2005, 27 september 2005 en 14 juni 2006 Een aanvulling is uitgevoerd op 20 november 2006 Inhoud van het verslag Identificatie... 2 Managementsamenvatting... 4 Bevindingen Onderwerp: doelstellingen opleiding Onderwerp: programma Onderwerp: voorzieningen Onderwerp: interne kwaliteitszorg Onderwerp: condities voor continuïteit Bijlage 1: Programma Bijlage 2: Documenten Bijlage 4: Visitatieteam Bijlage 5: Onafhankelijkheidsverklaringen De verantwoordelijke teamleider: drs. R. de Lusenet namens deze, M.I. van de Velde Certiked November 2006 Pagina 1 van 46

2 Identificatie De opleiding wordt verzorgd door: EuroPort Business School Groothandelsgebouw Stationsplein 45 Postbus KB Rotterdam Telefoon: Telefax: Website: Voor kwaliteit verantwoordelijke bestuurders: mr. J.P. Marchand en R.E. Oosterhoff, directeuren Kwaliteitscoördinator: mr. J.P. Marchand Scope en doel De visitatie heeft betrekking op: EuroPort Business School HBO Bachelor International Business and Management Studies (Bachelor of Business Administration) Voltijd Locatie Rotterdam De doelstelling van het onderzoek is te beoordelen in welke mate de aspecten uit het NVAO Beoordelingskader (februari 2003) die van toepassing zijn bij een Toets Nieuwe Opleidingen adequaat worden afgedekt. Teamsamenstelling Teamleider: Extern deskundige: Secretaris: Studentlid: drs. R. de Lusenet dr. M.A.E. Vandenput drs. W.J.J.C. Vercouteren RC mevrouw A. Stapel Van elk teamlid is in Bijlage 4 een beknopt CV opgenomen. Pagina 2 van 46

3 Werkwijze De opleiding heeft een aanvraagdossier Toets Nieuwe Opleidingen over de opleiding opgesteld en deze doen toekomen aan het visitatieteam op 20 augustus De visitatie zelf is uitgevoerd op 2 september 2005, 27 september 2005 en 14 juni Het conceptrapport is op 21 juli 2006 toegezonden aan het management van de opleiding. In november 2006 heeft de NVAO aangegeven op enkele facetten de onderbouwing van de oordelen niet over te kunnen nemen. EPBS heeft hierop aanvullende documentatie ter beschikking van Certiked gesteld en in een aanvullende visitatie op 20 november 2006 zijn betreffende facetten opnieuw beoordeeld. Dit heeft geleid tot het onderhavige definitieve rapport. In de aanloop naar de visitatie is er driemaal een bijeenkomst geweest tussen leden van het visitatieteam en vertegenwoordigers van de Hogeschool. Deze bijeenkomsten hadden een voorlichtend en planningstechnisch karakter. Pagina 3 van 46

4 Managementsamenvatting In september 2005 en juni 2006 heeft een visitatieteam van Certiked een visitatie uitgevoerd bij de opleiding HBO Bachelor International Business and Management Studies van EuroPort Business School. Op 20 november 2006 is ten aanzien van drie facetten (2.1, 2.2 en 2.3) nieuw materiaal beoordeeld. Het doel was een Toets Nieuwe Opleiding uit te voeren met betrekking tot de kwaliteit van deze opleiding, gerelateerd aan het NVAO Toetsingskader Nieuwe Opleidingen hoger onderwijs. Algemeen beeld EuroPort Business School komt voort uit Hogeschool Brouwer. Deze laatste hogeschool heeft sedert het einde van de 80 er jaren van de vorige eeuw opleidingen in Flevoland verzorgd en heeft in 1993 de status van aangewezen hogeschool verworven. In 2000 is Hogeschool Brouwer verkocht aan Hogeschool Markus Verbeek. Daarna is Hogeschool Brouwer losgemaakt uit Hogeschool Markus Verbeek. In 2005 zijn de statuten van Hogeschool Brouwer gewijzigd en is de naam van Hogeschool Brouwer veranderd in EuroPort Business School. De EuroPort Business School is een besloten vennootschap die in eigendom is van de stichting EuroPort Business School. Deze stichting is in handen van een bestuur dat bestaat uit twee bestuurders, die het zeggenschap over de Hogeschool uitoefenen. De aandelen van de besloten vennootschap zijn in het bezit van drie aandeelhouders. Met de naamsverandering van Hogeschool Brouwer naar EuroPort Business School is een verandering van strategie opgetreden. EuroPort Business School richt zich op het hogere segment van de markt voor HBO-bacheloropleidingen. Bepalende elementen daarbij zijn dat EuroPort Business School deze opleidingen aanbiedt als driejarige opleidingen, waarbij veel aan motivatie en inzet van de studenten wordt gevraagd, en de opleidingen in nauwe samenwerking met het bedrijfsleven opzet en vormgeeft. Om dat mogelijk te maken kiest EuroPort Business School voor kleinschalig onderwijs met een intensieve begeleiding van de studenten. Om ervoor te zorgen dat de studenten een goede kans van slagen in de opleidingen hebben, vindt een intakeassessment bij het begin van de studie plaats. De kosten van de opleidingen zijn gesteld op iets minder dan per jaar. EuroPort Business School beoogt twee opleidingen te beginnen, te weten Bedrijfskunde en International Business and Management Studies. Bedrijfskunde zal aangeboden worden in een voltijd- en een duale variant, terwijl International Business and Management Studies alleen in voltijd plaatsvindt. Parallel hieraan vindt de ontwikkeling plaats van de Prep-School. Dat is een opleiding die buitenlandse studenten voorbereidt op de HBO-bacheloropleidingen. EuroPort Business School is van plan later de HBO-bacheloropleiding Financiële Dienstverlening aan het geheel van de opleidingen toe te voegen. Een andere doelstelling is binnen afzienbare tijd te beginnen met MBO-opleidingen en later met WO-masteropleidingen en AssociateDegreeopleidingen. De opleiding International Business and Management Studies is bestemd voor studenten uit verschillende landen, waaronder met name Brazilië, Rusland, India, China en ook Nederland. Pagina 4 van 46

5 Bevindingen en beoordeling Het visitatieteam van Certiked heeft vastgesteld, dat EuroPort Business School op voldoende wijze inhoud heeft gegeven aan de opleiding International Business and Management Studies. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat alle onderwerpen in het NVAO Toetsingskader Nieuwe Opleidingen hoger onderwijs als voldoende zijn beoordeeld. Dat neemt niet weg dat op bepaalde onderdelen het visitatieteam kanttekeningen heeft geplaatst. Deze zijn op de betreffende plaatsen aangegeven. Daarmee concludeert het visitatieteam van Certiked dat de opleiding International Business and Management van EuroPort Business School in voldoende mate aan het NVAO Toetsingskader Nieuwe Opleidingen hoger onderwijs beantwoordt. Pagina 5 van 46

6 Bevindingen Voor de NVAO-onderwerpen zijn hierna de bevindingen van het visitatieteam weergegeven. Per onderwerp en facet uit het NVAO-kader is in een kader een omschrijving van de NVAOcriteria gegeven, waarna een puntsgewijze opsomming volgt van de bevindingen. Voor elk facet en elk onderwerp wordt vervolgens het oordeel van het visitatieteam gegeven. Samenvatting In onderstaande tabel treft u een samenvattend overzicht aan van de beoordeling van het visitatieteam per onderwerp en per facet. Onderwerp en facet 1. Doelstellingen opleiding 1.1 Domeinspecifieke eisen 1.2 Niveau van Bachelor 1.3 Oriëntatie HBO 2. Programma 2.1 Eisen HBO 2.2 Relatie tussen doelstellingen en programma 2.3 Samenhang programma 2.4 Studielast 2.5 Instroom 2.6 Duur 3. Inzet van personeel 3.1 Eisen HBO 3.2 Kwantiteit personeel 3.3 Kwaliteit personeel 4. Voorzieningen 4.1 Materiële voorzieningen 4.2 Studiebegeleiding 5. Interne kwaliteitszorg 5.1 Systematische aanpak 5.2 Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld 6. Condities voor continuïteit 6.1 Afstudeergarantie 6.2 Investeringen 6.3 Financiële voorzieningen Oordeel positief voldoende voldoende voldoende positief voldoende voldoende voldoende voldoende voldoende voldoende positief voldoende voldoende voldoende positief voldoende voldoende positief voldoende voldoende positief voldoende voldoende voldoende Pagina 6 van 46

7 1. Onderwerp: doelstellingen opleiding 1.1 Domeinspecifieke eisen Domeinspecifieke eisen: de beoogde eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: De opleiding International Business and Management Studies heeft de eindkwalificaties van de opleiding ontleend aan het Framework Competenties International Business and Management Studies. Het National Committee IBMS is verantwoordelijk voor dit Framework. Dit National Committee bestaat uit de vertegenwoordigers van de opleidingen International Business and Management Studies in Nederland. Het National Committee heeft het Framework in september 2004 vastgesteld als zijnde een goede weergave van de competenties waarover de afgestudeerde dient te beschikken. Het Framework is opgesteld in lijn met de Domeincompetenties voor het domein Business Administration van de HBO-raad uit mei Het Framework is te beschouwen als een verbijzondering van de Domeincompetenties voor het domein Business Administration en omvat daarom ook de kwalificaties die daarin zijn besloten. Deze Domeincompetenties zijn tot stand gekomen in samenspraak met vele gezaghebbende personen vanuit het domein en zijn opgebouwd op grond van overleg met vertegenwoordigers van het beroepenveld. Het Framework onderscheidt acht beroepscompetenties: (PC1) inzicht in de internationale context, (PC2) intercultureel aanpassingsvermogen, (PC3) ontwikkeling van de internationale strategie, (PC4) beleidsontwikkeling, (PC5) ondernemerschap, (PC6) internationale marketing, (PC7) internationale operations management en (PC8) internationaal financieel management. Daarnaast staan acht algemene competenties in het Framework. Dit zijn (GC1) leiderschap, (GC2) samenwerking, (GC3) communicatie, (GC4) analyserend vermogen en informatieverwerking, (GC5) creatieve, probleemoplossende vaardigheden (GC6) plannen en organiseren, (GC7) vermogen tot leren en zelfontwikkeling en (GC8) ethisch besef. In het Framework zijn de competenties onderverdeeld in drie niveaus. Het niveau waarop de bachelor de competenties moet beheersen, is in het Framework aangegeven. De competenties van het Framework zijn opgenomen in de Onderwijs- en Examenregeling van de opleiding en in die zin voor alle betrokkenen na te lezen. De opleiding heeft de competenties op het bachelorniveau als de eindkwalificaties van de opleiding genomen. Pagina 7 van 46

8 Beoordeling door het visitatieteam. Op basis van de bevindingen beoordeelt het visitatieteam de invulling van de domeinspecifieke eisen als zijnde voldoende. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de eindkwalificaties van de opleiding in overeenstemming zijn met de competenties die zijn vastgesteld door de opleidingen International Business and Management Studies in Nederland, waardoor ze in voldoende mate gevalideerd zijn. 1.2 Niveau HBO De beoogde eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor. Bevindingen: Het visitatieteam is nagegaan of de eindkwalificaties van de opleiding aansluiten bij algemene beschrijvingen van een bachelor. Dat heeft het visitatieteam uitgevoerd aan de hand van de vergelijking tussen de eindkwalificaties van de opleiding en de Dublin descriptoren. Daarbij is uitgegaan van het niveau 3, het bachelorniveau van de eindkwalificaties. Dat is het niveau dat studenten in de opleiding zullen moeten bereiken. Het visitatieteam heeft op basis van de gesprekken en bestudering van de verstrekte informatie het volgende vast kunnen stellen (de letters en cijfers tussen haakjes zijn die van de competenties van het Framework): De kennis en het inzicht op bachelorniveau komen in de eindkwalificaties onder meer voor in het maken van een uitgebreide studie van kansen en bedreigingen in de internationale context (PC1), externe ontwikkelingen kunnen vertalen naar de strategie van het bedrijf (PC3), producten en diensten weten te ontwikkelen en kansen en risico s kunnen afwegen (PC5), een analyse maken van de internationale omgeving en een internationaal strategisch marketingplan opstellen met aandacht voor prijsstelling, distributie en promotie (PC6), kunnen adviseren over logistieke processen (PC7) en kennis hebben van administratieve processen, planning en control en financieel management (PC8). Voor elk van deze competenties dient de afgestudeerde kennis en inzichten te hebben van een bachelorniveau om de betreffende studies, analyses en plannen te kunnen realiseren. Het toepassen van kennis en inzicht op bachelorniveau blijkt onder meer uit het kunnen opbouwen en onderhouden van een internationaal netwerk (PC2), mee kunnen werken aan het aanpassen van de strategie van de onderneming (PC3), het beleid van de organisatie opbouwen in overeenstemming met de strategie, de structuur van de onderneming en de human resource processen (PC4), een internationaal strategisch marketingplan kunnen implementeren (PC6) en een bijdrage leveren aan de control van de onderneming (PC8). De oordeelsvorming van de student staat aangegeven in de competenties als te kunnen adviseren over de kansen en bedreigingen in de internationale omgeving (PC1), de internationale strategie van de onderneming weten te toetsen (PC3), de internationale operationele processen van de onderneming kunnen evalueren (PC7), de onderscheiden risico s van de onderneming in de internationale omgeving kunnen begrijpen (PC8), nieuwe oplossingen voor complexe problemen kunnen vinden (GC5) en informatie kunnen verwerken om complexe problemen op te lossen (GC6). In elk van deze situaties dient de afgestudeerde gegevens te verzamelen, te interpreteren, keuzes te maken en tot conclusies of oplossingen van complexe vraagstukken te komen. Pagina 8 van 46

9 De communicatieve vaardigheden komen tot uiting in het vermogen anderen te overtuigen in de rol van leider (GC1), anderen kunnen inspireren in de samenwerking (GC2) en over goede mondelinge en schriftelijke communicatieve vaardigheden te beschikken zowel in het Nederlands als in het Engels (GC3). De leervaardigheden en de zelfstandigheid van de afgestudeerde blijken uit het vermogen van de afgestudeerde om de activiteiten van zichzelf en anderen te plannen en op elkaar af te stemmen (GC6), het vermogen om de eigen competenties en activiteiten op een kritische wijze te onderzoeken en daar de juiste conclusies aan te verbinden (GC7) en te zorgen dat de activiteiten in een onderneming stroken met algemeen aanvaarde normen en waarden (GC8). Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam oordeelt op grond van deze bevindingen dat de beoogde eindkwalificaties van de opleiding voldoen aan het niveau van HBO-Bachelor. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de Dublin descriptoren op het niveau van bachelor voldoende in de eindkwalificaties aanwezig zijn. 1.3 Oriëntatie HBO De beoogde eindkwalificaties van de opleiding zijn mede ontleend aan de door of met het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetentie. Een HBO-Bachelor heeft de kwalificaties voor het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of in een samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een HBOopleiding vereist of dienstig is. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: Het Framework Competenties International Business and Management Studies omvat een beschrijving van het beroepsprofiel van degene die als afgestudeerde van een opleiding International Business and Management Studies werkzaam is. Dit beroepsprofiel is gevalideerd door het afnemende beroepenveld. Het beroepsprofiel in het Framework schetst de eisen die de beroepsomgeving aan de afgestudeerde stelt in termen van een zeer sterke internationale oriëntatie, een grote mate van flexibiliteit en aanpassingsvermogen, een brede kennis en inzicht in aspecten op het gebied van organisatie, management, commercie, marketing en sales en financiën. Hij beschikt ook over sterke sociale vaardigheden om de veelheid van taken en opdrachten, die steeds verschillend zijn, tot een goed einde te brengen. Daarnaast bezit hij over een grote mate van zelfstandigheid en een groot probleemoplossend vermogen. Het beroepsprofiel in het Framework beschrijft de afgestudeerde als een beginnend beroepsbeoefenaar met brede kennis en vaardigheden op de gebieden de internationale strategie van een onderneming, internationale regelgeving, management van internationale inkoop- en verkoopprocessen, internationale marketing en sales, internationale financiële aspecten en de ICT voorzieningen in de organisatie. Pagina 9 van 46

10 Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op basis van de bevindingen beoordeelt de HBO-oriëntatie als voldoende. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de eindkwalificaties van de afgestudeerde in overeenstemming zijn met de eisen die gesteld worden aan een beginnend beroepsbeoefenaar op HBO-bachelorniveau. Beoordeling van het onderwerp Doelstellingen Het visitatieteam beoordeelt het onderwerp Doelstellingen als voldoende. Het visitatieteam is van oordeel dat de eindkwalificaties voldoende zijn, omdat ze van de Framework Competenties van de gezamenlijke opleidingen International Business and Management in Nederland afgeleid zijn en aansluiten bij de Domeincompetenties van het domein Business Administration. Bij het tot stand komen van het Framework zijn vakdeskundigen en beroepenveld betrokken geweest. De eindkwalificaties weerspiegelen de Dublin descriptoren in voldoende mate. Ze zijn afgestemd op het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar. Pagina 10 van 46

11 2. Onderwerp: programma 2.1 Eisen HBO Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. Het beoogde programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline. Het beoogde programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Bevindingen: Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding het totale programma op hoofdlijnen en het eerste van de drie studiejaren in detail heeft uitgewerkt. De gerapporteerde bevindingen van het visitatieteam zijn voor een belangrijk deel op de uitwerking van het eerste studiejaar gebaseerd. Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: De literatuur in de opleiding behandelt de onderwerpen van de opleiding. De literatuur is van een voldoende niveau met het oog op het bereiken van het HBO-bachelorniveau. Inmiddels is een complete literatuurlijst beschikbaar. Voorbeelden van de literatuur voor het eerste leerjaar zijn Ting: Understanding Intercultural Communication, Sloman: Economics, Kothari & Barone: Financial Accounting, Burns & Bush: Marketing Research and SPSS, Kotler & Armstrong: Principles of Marketing, Decenzo: Fundamentals of Management, Rugman: International Business en Argenti: Corporate Communication. De opleiding werkt met modulebeschrijvingen. Een module is een onderdeel van een blok en bestaat uit verschillende lessen. Een blok is een vierde deel van een studiejaar. In deze modulebeschrijvingen zijn aangegeven de doelstelling van de module, de inhoud van de bijeenkomsten waaruit de module is opgebouwd en de te bestuderen literatuur. Naast de voorgeschreven literatuur zal de opleiding blijkens de modulebeschrijvingen gebruik maken van artikelen, cases, radio- en televisieuitzendingen, internet en de krant, die de studenten dienen te bestuderen. De opleiding geeft ook aanbevolen literatuur aan, als gevolg waarvan de studenten hun kennis kunnen verdiepen. De opleiding zal ook gebruik maken van onderzoeksmateriaal en beleidsrapporten van instellingen in Nederland en daarbuiten. Zo geeft de opleiding de aansluiting met de actualiteit vorm. De opleiding beschouwt het onderhouden van een intensieve relatie met het bedrijfsleven als een speerpunt. De opleiding heeft daarom een (concept-)overeenkomst opgesteld waarin bedrijven en de opleiding hun samenwerking regelen. De samenwerking houdt onder meer in ter beschikking stellen van stageplaatsen en van bedrijfscoaches, delen van kennis, gastdocentschappen en samenwerking en ondersteuning inzake onderzoeks- en afstudeeropdrachten. De opleiding beschikt naar eigen zeggen over een uitgebreid netwerk binnen het bedrijfsleven, met name in de regio Rijnmond. Pagina 11 van 46

12 In het programma van de opleiding is veel plaats ingeruimd voor bedrijfsbezoeken, excursies, stages en de afstudeeropdracht. De studenten dienen deze onderdelen van de opleiding in de beroepspraktijk uit te voeren. Hierdoor komen de studenten in aanraking met de beroepspraktijk. Ook organiseert de opleiding gastlessen, die mensen uit de beroepspraktijk zullen verzorgen. De opleiding heeft de beschikking over een beroepenveldcommissie. De leden van de commissie zijn afkomstig uit het bedrijfsleven. De beroepenveldcommissie dient de opleiding te voorzien van adviezen uit het bedrijfsleven. De leden van de commissie onderschrijven dat streven. Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op grond van de bevindingen het facet eisen HBO als zijnde voldoende. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de te gebruiken lesmaterialen en literatuur van een voldoende niveau zijn en dat een groot deel van het studieprogramma in de praktijk zal plaatsvinden. Verder werkt de opleiding aan een intensieve samenwerking met het bedrijfsleven en behoudt de opleiding de aansluiting met actuele ontwikkelingen. 2.2 Relatie tussen doelstellingen en programma Het beoogde programma, het didactisch concept, de werkvormen en de wijze van toetsing weerspiegelen de te bereiken eindkwalificaties van de opleiding. De te bereiken eindkwalificaties zijn aantoonbaar vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het beoogde programma. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: De opleiding heeft een matrix opgesteld voor de opleiding waarin de competenties uit het domeinspecifieke referentiekader afgezet zijn tegen de leerinhouden van de blokken en de onderwerpen binnen de blokken. Deze competentiematrix beschrijft zowel de algemene als de beroepscompetenties. Alle competenties in het curriculum voor. De opleiding heeft een overzicht opgesteld van de relatie tussen de competenties uit het domeinspecifieke kader en de inhoud van de blokken en de onderwerpen daarbinnen. Dit overzicht is een onderdeel van de Assessment blueprint. Uit dit overzicht valt af te leiden dat alle competenties (in de verschillende blokken van de opleiding aan de orde komen. De opleiding wordt in het geheel verzorgd in het Engels. Hoewel het Framework aangeeft dat er een tweede moderne taal onderdeel van het curriculum dient te zijn, heeft EPBS hier bewust de keuze gemaakt om die tweede taal geen standaarddeel van het curriculum te laten zijn. De redenering daarbij is dat Engels over de gehele wereld de zakelijke voertaal is. Voorts biedt EPBS de mogelijkheid aan studenten om zonder meerkosten bij gerenommeerde instituten toch een tweede taal te volgen. Pagina 12 van 46

13 De onderwerpen waarover de verschillende onderdelen binnen de blokken handelen, zijn beschreven in de Studyguide. De Studyguide van November 2006 geeft per onderdeel aan welke competenties op welk niveau beheerst dienen te worden na afronding van het betreffende programmaonderdeel. Het visitatieteam heeft uitgebreid stilgestaan bij de leerinhouden van de onderwerpen Principles of Economics en Business Economics in het eerste blok van het eerste jaar; het lijkt of de titel van het blok niet correspondeert met de inhoud ervan. Echter na een uitgebreide hernieuwde discussie over dit punt, waaruit blijkt dat EPBS een duidelijke keuze gemaakt heeft voor competentiegericht onderwijs, is duidelijk dat de competenties die binnen deze module aan bod komen, de doelen van de module en het niveau van de toetsing waarborgen. De vier blokken van het eerste jaar zijn in de Studyguide van November 2006 voldoende uitgewerkt. Voor de blokken in de jaren daarna is een duidelijke outline weergegeven in de Assessment blueprint, die aangeeft welke onderdelen en welke competenties in welk blok aan de orde zullen komen. Alleen voor Blok 7 (internationale studiereis, in het tweede jaar) zijn de beoogde competenties nog niet precies vastgesteld. Het didactisch concept van de opleiding is gebaseerd op leren in wisselwerking met de praktijk, het centraal stellen van de student en de belangrijke plaats van toetsing. Het didactisch concept van de opleiding is gebaseerd op de leerlijnen van De Bie. Deze leerlijnen zijn achtereenvolgens de integrale leerlijn (ontwikkelen van een beroepsproduct), praktijkervaringsleerlijn (professioneler functioneren in de praktijk), vaardighedenleerlijn (beter worden in professionele vaardigheid), conceptuele leerlijn (systematisch verwerven van werkmodellen en deze kunnen verantwoorden met behulp van theorieën) en studieloopbaanlijn (grip krijgen op de eigen studie). De opleiding heeft de eigen visie op toetsen en examineren ontwikkeld en uitgewerkt. De opleiding heeft vier toetsvormen ontwikkeld die in elk van de blokken toegepast worden. Deze toetsvormen zijn professionele ontwikkeling, projectbeoordeling, kennistoetsen en het oplossen van een business case. Bij de professionele ontwikkeling gaat het erom of de student kan aantonen dat hij op het gebied van de professionele ontwikkeling, zelfreflectie, de eigen sterkten en zwakten en sociale en communicatieve vaardigheden voldoende vooruitgang boekt. De projectbeoordeling is de beoordeling van de mate waarin studenten met een groep een bepaalde opdracht weten te volbrengen. De toetsing van kennis is een individueel examen, waarin de student naar bepaalde aspecten van kennis wordt gevraagd. Bij de business case toetst de opleiding of de student een aan de beroepspraktijk ontleend probleem weet op te lossen. Deze laatste is ook een individuele, schriftelijke toets. Door middel van evalueren van de toetsing bij het beroepenveld, de studenten en via statistische technieken gaat de opleiding de betrouwbaarheid van de toetsing na. Pagina 13 van 46

14 Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt de relatie tussen doelstellingen en programma als voldoende. Alle competenties komen in het curriculum aan de orde en de plaats waar ze aan de orde moeten komen, heeft de opleiding in beeld gebracht. De opleiding heeft voor het eerste leerjaar het programma inmiddels gedetailleerd uitgewerkt en aangegeven welke competenties op welk niveau beheerst dienen te worden aan het einde van elk programmaonderdeel. De keuze om de opleiding in het Engels te verzorgen en de studenten de mogelijkheid te bieden extern taalonderwijs te volgen, vindt het visitatieteam een goede keuze. De toetsing en examinering zijn uitgewerkt in verschillende vormen van toetsing die elk een bepaald aspect van de opleiding aftoetsen. In de toetsing komt ook het didactisch concept duidelijk tot uiting. 2.3 Samenhang programma Het beoogde programma is inhoudelijk samenhangend. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: De opzet van de opleiding is als volgt. De studie is onderverdeeld in drie studiejaren. Elk van deze studiejaren is onderverdeeld in vier blokken. Elk van deze blokken telt 20 ECTS. Binnen de blokken zijn modulen onderscheiden. Van de blokken is aangegeven over welke onderwerpen ze gaan en welke werk- en toetsvormen ertoe behoren. De blokken in het eerste en het tweede jaar zijn gewijd aan het werken aan de competenties in een hoofdzakelijk binnenschools curriculum, zij het dat het eerste jaar aan het einde een korte stage bevat. Aan het einde van het tweede jaar en aan het begin van het derde jaar zijn twee blokken ingeruimd voor de stage. Na de stage zijn de laatste drie blokken in het derde jaar bestemd voor de afstudeeropdracht en de minor. De opleiding heeft de minors beschreven in termen van mogelijke onderwerpen waaruit de student kan kiezen. De minor, uitgevoerd in het derde studiejaar, bestrijkt 30 ECTS. In de module-ontwikkeldocumenten staat op welke competenties c.q. eindkwalificaties deze module betrekking heeft, welke plaats de betreffende module inneemt binnen de totale opleiding en wat de relatie van de betreffende module is met de andere modulen binnen het blok. In de beschrijvingen staat ook hoe de module over de verschillende lessen is verdeeld en wat in de lessen aan de orde komt. Van belang is dat in de modulebeschrijvingen ook duidelijk wordt wie van de docenten de verantwoordelijkheid voor de module heeft en wie dan ook de coördinatie heeft ten aanzien van onder meer de inhoud van de module en de aansturing van de gastsprekers. Pagina 14 van 46

15 De blokken van het eerste studiejaar gaan over projectmanagement, interculturele aspecten, Engels en economie (blok 1), aspecten van marketing (blok 2), managementvaardigheden, logistiek, human resource management en internationaal zakendoen (blok 3) en Engels en communicatie (blok 4). In het tweede jaar zijn de blokken financieel management, recht en kwaliteitszorg (blok 5) en strategisch management, verandermanagement en internationale managementvaardigheden (blok 6). De samenhang van het programma wordt op verschillende manieren geborgd. Voorts is het volgende vastgesteld: de vakgebieden zijn gegroepeerd in blokken die elk een specifiek thema hebben. Uitgangspunt voor deze thema s zijn de beroepsprofielen van de afgestudeerde IBMS student. Per blok staat één van deze profielen centraal met de daarbij behorende vakgebieden die als bagage dienen voor de uitoefening van dit beroep. Gelijktijdig worden stapsgewijs de competenties ontwikkeld. In het eerste jaar komen alle competenties aan de orde. Daarbij worden in het algemeen de P-competenties tot op niveau 1 ontwikkeld; de G-competenties kunnen in sommige gevallen in het eerste jaar al op niveau 3 zijn. In de daarop volgende jaren van de opleiding worden alle competenties tot op niveau 3 ontwikkeld, blijkens de Assessment Blueprint. Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt de samenhang van het programma als voldoende. Het visitatieteam heeft overwogen dat de opleiding de samenhang in het curriculum als geheel heeft gewaarborgd door de opzet van de studie in blokken en de plaats van de stage en afstudeeropdracht. 2.4 Studielast Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: De opleiding richt zich op kleinschaligheid in de opzet en inrichting. EuroPort Business School zal maximaal drie opleidingen met elk maximaal 60 studenten per studiejaar op één locatie huisvesten. Met een aantal studenten op stage blijft de totale populatie van de studenten minder dan 500. De groepsgrootte binnen de opleiding blijft op maximaal 25 studenten. De opleiding acht beide zaken van belang om de toegang van studenten tot docenten en de studieloopbaanbegeleiding zo onbelemmerd mogelijk te doen zijn. Ook kan door het klein blijven van de totale opleiding en de groepen de begeleiding door de docent intensief zijn en blijven. De studenten krijgen een studieloopbaanbegeleider. Deze is voor de studenten aanwezig om de studievoortgang of belemmeringen in de studie te bespreken. Het initiatief ligt bij de student. Tweemaal per jaar maakt de studieloopbaanbegeleider een afspraak met de student voor een gesprek over het onderwerp van studievoortgang. De opleidingsmanager overlegt op structurele wijze met de klassenvertegenwoordigers om langs die weg mogelijke belemmeringen op het spoor te komen en indien mogelijk weg te nemen. Pagina 15 van 46

16 De studenten krijgen als faciliteit de beschikking over een digitaal portfolio aan de hand waarvan zij zelf hun persoonlijke ontwikkeling en de voortgang van hun studieproces kunnen bewaken. Deze activiteit valt binnen de studieloopbaanlijn. De opleiding krijgt via het digitaal portfolio inzicht in de voortgang en de studieloopbaanbegeleider zal daar desgewenst aandacht aan besteden. De opleiding zal de studievoortgang van de studenten ook bewaken door middel van een cijferregistratiesysteem. Beoordeling door het visitatieteam Het visitatieteam beoordeelt de invulling van de studeerbaarheid als voldoende. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding inzake studiebegeleiding faciliteiten in het leven heeft geroepen die de studievoortgang zoveel mogelijk kunnen bevorderen. 2.5 Instroom Het beoogde programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: De opleiding staat in beginsel open voor afgestudeerden in Nederland met een HAVO-, VWO- of MBO-diploma. Buitenlandse studenten moeten voldoen aan de gelijkwaardige eisen als de Nederlandse studenten, waarbij de opleiding bij twijfel het diploma ter waardering aan Nuffic zal voorleggen. Deze studenten moeten aantonen dat ze het minimale IETS niveau van 5,5 hebben. De opleiding neemt de aanstaande studenten een intake-assessment af dat bestemd is om na te gaan of de student voldoende gemotiveerd is om het versnelde en intensieve programma van drie jaar met succes te voltooien. Het intake-assessment bestaat uit het schrijven van een sollicitatiebrief en het voeren van een intakegesprek. De brief is een goed middel om de motivatie te peilen en het beeld dat de student van de opleiding heeft, vast te stellen. Het intakegesprek dient om de motivatie en de persoonlijke eigenschappen van de student na te gaan. Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op basis van de bevindingen de instroom als zijn voldoende. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding de toegang tot de opleiding gewetensvol en nauwkeurig heeft ingericht. Pagina 16 van 46

17 2.6 Duur De opleiding voldoet aan de formele eisen met betrekking tot de omvang van het curriculum: 240 studiepunten. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: De opleiding heeft een nominale studieduur van drie jaar. Elk van deze jaren telt 80 ECTS. Elk studiejaar is verdeeld in vier blokken. De opleiding is verdeeld in 12 blokken van elk 20 ECTS. De eerste zeven blokken zijn binnenschools. De blokken 8 en 9 zijn bestemd voor de stage. De eisen die aan de stage worden gesteld, zijn opgenomen in de stagehandleiding van de opleiding. De laatste drie blokken van het derde studiejaar, de blokken 10, 11 en 12 zijn ingeruimd voor de afstudeeropdracht van 30 ECTS en een minor van 30 ECTS. Binnen de blokken zijn de modulen of onderdelen van het betreffende blok omschreven in termen van de het aantal ECTS dat met dat onderdeel is gemoeid en de studiebelasting in termen van uren die daarmee samenhangt. De onderdelen of modulen bestaan veelal uit 8 weken. In deze periode voeren de studenten activiteiten uit waarvoor de opleiding de studiebelasting heeft beschreven. De studiebelasting in termen van uren komt overeen met het aantal ECTS vermenigvuldigd met 28 uren. Dat de productiviteit van de studenten hoger is dan in een vierjarige opleiding is een gevolg van het intensieve programma. De studiebelasting is ongeveer 45 uren per week, waarvan ongeveer 20 uren te besteden aan colleges en de overige uren aan zelfstudie. Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op grond van de bevindingen de duur van de opleiding als zijnde voldoende. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de studiebelasting in overeenstemming is met het aantal te verwerven ECTS. Pagina 17 van 46

18 Beoordeling van het onderwerp Programma Het visitatieteam beoordeelt het onderwerp Programma als zijnde voldoende. Het visitatieteam is van oordeel dat de HBO eisen voldoende in de opleiding aanwezig zijn, dat de samenhang zij het niet zeer sterk maar wel voldoende is en dat de studielast, instroom en studieduur adequaat zijn. De relatie tussen doelstellingen en programma laat op een aantal punten nog te wensen over. Dat heeft met name betrekking op de vertaling van eindkwalificaties naar eindtermen en leerinhouden, die in de verder liggende blokken van de studie nog niet volledig zijn uitgewerkt en beschreven. Daar staat tegenover dat de opleiding het aspect van toetsing en examinering goed heeft ontwikkeld. Het visitatieteam heeft er ondanks dit minder sterke punt vertrouwen in dat het curriculum van de opleiding zich op het juiste niveau zal bewegen en alle gevraagde eindkwalificaties zal behandelen. Pagina 18 van 46

19 3. Onderwerp: inzet van personeel 3.1 Eisen HBO Het onderwijs zal voor een belangrijk deel verzorgd worden door personeel dat een verbinding legt tussen de opleiding en de beroepspraktijk. Bevindingen: Het visitatieteam is in de gelegenheid geweest een gesprek te voeren met een aantal van de beoogde docenten van de opleiding en heeft ook hun curricula vitae ingezien. Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: De docenten zijn afkomstig uit de beroepspraktijk en hebben ook heden nog activiteiten in de praktijk. De praktijkervaring van de docenten is gelegen op verschillende vakgebieden als gevolg waarvan de verschillende onderwerpen binnen de opleiding ook vanuit de relevante praktijk benaderd kunnen worden. De opleiding is voornemens om gastdocenten vanuit de beroepspraktijk in te zetten. Deze gastdocenten beschikken over ruim voldoende vaardigheden om de verbinding tussen de opleiding en de beroepspraktijk te leggen. Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op grond van de bevindingen de eisen HBO van de beoogde docenten als zijnde voldoende. Het visitatieteam heeft daarbij overwogen dat deze docenten voldoende voeling met en ervaring in de praktijk zullen hebben en dat de opleiding daarnaast gastdocenten zal inzetten. Pagina 19 van 46

20 3.2 Kwantiteit personeel Er wordt voldoende capaciteit vrijgemaakt om de nieuwe opleiding te kunnen starten en te kunnen continueren. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: De beoogde docenten die het visitatieteam heeft gesproken en de verkregen indicaties over het te activeren externe netwerk aan verder te werven docenten zijn voldoende in getal om de opleiding en de verschillende onderdelen daarbinnen, te kunnen aanbieden. In het businessplan van de opleiding is aangegeven dat de groepsgrootte maximaal 25 studenten is als gevolg waarvan de docent-student ratio maximaal 1 : 25 zal bedragen. Het aantal in te zetten docenten is geënt op deze docent-student ratio. In de jaren na 2006/2007 lopen de kosten voor docenten minder op dan volgens de ratio verwacht zou mogen worden. De redenering van de opleiding is dat de opleiding in toenemende mate gebruik zal kunnen maken van docenten die afkomstig zijn van de bedrijven waarmee de opleiding een samenwerkingsovereenkomst heeft en die als gevolg daarvan om niet hun werkzaamheden verrichten. Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt de kwantiteit van de docenten als voldoende. Het visitatieteam tekent daarbij aan dat de raming van de docentenkosten door de opleiding aan de optimistische kant is. 3.3 Kwaliteit personeel Het personeel is gekwalificeerd voor de inhoudelijke, onderwijskundige en organisatorische realisatie van het programma. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: De opleiding heeft een document opgesteld waarin de procedure rond het aannemen en het periodiek beoordelen van docenten uiteengezet is. De opleiding beoordeelt bij het aannemen van docenten hen met name op hun vermogen om activerende en stimulerende vormen van onderwijs te bieden. Vragen die de opleiding aan de docenten stelt, hebben te maken met hun ervaring met opleiden in het algemeen, met verschillende vormen van onderwijs en met het ontwikkelen van onderwijs en met toetsing. De opleiding beoordeelt de docenten tussentijds door middel van een gestructureerd interview en ook door middel van een portfolio. Pagina 20 van 46

21 De criteria aan de hand waarvan de opleiding de docenten beoordeelt, bestaat uit het geven van onderwijs, het ontwerpen en ontwikkelen van onderwijs en het toetsen en beoordelen van onderwijs, waaronder het ontwikkelen van toetsen. De opleiding besteedt daarbij aandacht aan de activiteiten van de docenten op het gebied van traditionele vormen van onderwijs, interactieve workshops, project- en probleemgestuurd onderwijs en individueel begeleiden en coachen, zoals studieloopbaanbegeleiding. De opleiding stelt algemene eisen aan docenten ten aanzien van hun niveau, zijnde minimaal het HBO-niveau, aantoonbare ervaring met lesgeven en het verzorgen van trainingen en een aantoonbare relatie met het werkveld en vakgebied waarin men zal doceren. De opleiding stelt daarnaast eisen aan docenten ten aanzien van hun taalvaardigheid, met name aan het niveau van de beheersing van de Engelse taal, de voertaal van de opleiding. Ook stelt de opleiding eisen aan de docenten van de kernvakken in de zin dat deze een gedegen loopbaan in de internationale zakenwereld moeten hebben gehad. Overigens zijn deze specifieke eisen nog niet opgenomen in de procedure voor aanname en assessment van externe docenten. Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op grond van deze bevindingen de kwaliteit van het personeel als zijnde voldoende. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding criteria en procedures heeft ontwikkeld voor het aannemen en tussentijds beoordelen van docenten. De opleiding verifieert daarnaast de vaardigheden van de aankomende docenten ten aanzien van de beheersing van de Engelse taal en de ervaring in de internationale zakenwereld. Beoordeling van het onderwerp Inzet van personeel Het visitatieteam beoordeelt het onderwerp inzet van personeel als voldoende. Het visitatieteam heeft overwogen dat de docenten vanuit hun achtergrond de verbinding tussen de opleiding en de beroepspraktijk kunnen leggen, dat er normaal gesproken voldoende docenten zullen zijn en dat de opleiding instrumenten heeft ontwikkeld om de kwalificaties van de docenten te beoordelen en daarin bij te sturen, als het nodig is. Pagina 21 van 46

22 4. Onderwerp: voorzieningen 4.1 Materiële voorzieningen De beoogde huisvesting en materiële voorzieningen zijn toereikend om het programma te realiseren. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: De opleiding heeft de beschikking over genoeg ruimte voor het onderwijs op een gunstig gelegen locatie in het centrum van Rotterdam. De studenten kunnen hun leeractiviteiten daar op een efficiënte wijze uitvoeren. De opleiding heeft ook de beschikking over ruimten die uitgerust kunnen worden met computers waar de studenten hun werkzaamheden kunnen verrichten. De opleiding beschikt ook over ruimten waar docenten, studieloopbaanbegeleiders en studenten afgezonderd een gesprek kunnen voeren. Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt de materiële voorzieningen voor deze startende opleiding als zijnde voldoende. Het visitatieteam heeft overwogen dat de ruimten en faciliteiten aanwezig zijn en van een goed niveau zijn. 4.2 Studiebegeleiding Er is voorzien in personele capaciteit voor studiebegeleiding en informatievoorziening aan studenten die adequaat zijn met het oog op studievoortgang. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: De opleiding voorziet in de functie van studieloopbaanbegeleider, die zowel op afroep door de student als structureel voor twee gesprekken per studiejaar beschikbaar is om studenten te ondersteunen bij hun studievoortgang. Naast de studiebegeleiders voorziet de opleiding in coaches die vanuit het bedrijfsleven de studenten antwoorden geven op vragen die de studenten ten aanzien van de beroepspraktijk kunnen hebben. In de stagehandleiding voor de studenten heeft de opleiding uitvoerig de procedures en de eisen die aan de student gesteld worden, beschreven. Ook de rollen van de verschillende begeleiders vanuit de opleiding en van de bedrijfsmentor vanuit het bedrijf zijn in de stagehandleiding beschreven. De opleiding heeft in het kader van de afstudeeropdracht de begeleiding van de kant van de opleiding noch vanuit de beroepspraktijk expliciet ingericht. Pagina 22 van 46

23 Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op grond van deze bevindingen de studiebegeleiding als voldoende. Daarbij heeft het visitatieteam overwogen dat de opleiding de studiebegeleiding binnenschools en in de stages adequaat heeft ingericht. Ook heeft de opleiding voldoende aandacht besteed aan de begeleiding vanuit de bedrijven. De opleiding heeft de begeleiding voor het afstuderen overigens nog niet ingericht. Beoordeling van het onderwerp voorzieningen Het visitatieteam is tot het oordeel gekomen dat het onderwerp voorzieningen aangemerkt kan worden als voldoende. De materiële voorzieningen zijn ruimschoots aan de maat en de studiebegeleiding is van een voldoende niveau. De opleiding heeft voldoende waarborgen geschapen om de studiebegeleiding en informatievoorziening adequaat in te vullen. Pagina 23 van 46

24 5. Onderwerp: interne kwaliteitszorg 5.1 Systematische aanpak Er is voorzien in een systeem van interne kwaliteitszorg, waarbij mede aan de hand van toetsbare streefdoelen en periodieke evaluaties verbetermaatregelen worden getroffen. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: De opleiding beschikt over een kwaliteitsplan, dat overigens voor de gehele EuroPort Business School geldt. Dit kwaliteitszorgsysteem heeft als basis het EFQM/INK-model. In dat plan staat dat het management betrokken is bij de kwaliteit, communiceert over het beleid inzake kwaliteit en een cyclus van toetsen en verbeteren voorstaat zoals in de PDCA-cyclus is neergelegd. De opleiding streeft duidelijk relaties met de buitenwereld en met name met het bedrijfsleven na, maakt deel uit van netwerken en neemt invloeden van de buitenwereld op om zichzelf te verbeteren. De inrichting van de opleiding is gebaseerd op kwaliteitsnormen, waaronder de wijze van formuleren van de doelstellingen van de opleiding, de wijze van ontwerpen van leeromgevingen, de wijze van uitvoeren van processtappen en de richtlijnen rond toetsing. Aan elk van deze onderwerpen zijn eisen gesteld en voor elk van deze zijn streefdoelen geformuleerd. Het kwaliteitssysteem strekt zich nadrukkelijk uit tot het formuleren en uitvoeren van verbeteringen op grond van evaluaties binnen het EFQM/INK kwaliteitssysteem en volgens de PDCA-cyclus. Dit dient te leiden tot correcte onderbouwing en evolutie van het beleid. Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt de systematische aanpak van de kwaliteitszorg als voldoende. Het visitatieteam heeft daarbij vastgesteld dat de opleiding een kwaliteitsplan heeft, volgens welke toetsbare streefdoelen zijn geformuleerd en verbetermaatregelen kunnen plaatsvinden. Pagina 24 van 46

25 5.2 Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld Bij de interne kwaliteitszorg zullen medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld van de opleiding actief worden betrokken. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: De opleiding beschikt over een evaluatiebeleid. Daarin is vastgelegd dat de opleiding periodiek onder studenten en onder medewerkers/docenten tevredenheidsonderzoeken zal gaan uitvoeren. De tevredenheidsonderzoeken onder de studenten vallen uiteen in een inhoudelijke evaluatie (programma en kwaliteit docenten) en een evaluatie van de tevredenheid over administratieve, ondersteunende en organisatorische activiteiten. De inhoudelijke evaluaties vinden plaats na de afronding van een onderdeel van de opleiding. De andere evaluaties van de tevredenheid vinden één keer per jaar plaats. De onderzoeken van klanttevredenheid onder studenten dienen een score van 80% tevredenheid op te leveren. Na elk van de inhoudelijke evaluaties bespreekt de opleidingsmanager de resultaten met de betrokken docenten. Zij leggen daarbij eventuele verbeteracties vast. De opleiding informeert ook de studenten over de resultaten en de verbeteracties. De organisatorische evaluaties worden binnen het management van EuroPort Business School besproken en kunnen leiden tot verbeteracties. De opleiding stelt de studenten en docenten van de resultaten en de verbeteracties op de hoogte. De opleiding onderhoudt via de beroepenveldcommissie en via de relaties met bedrijven contact met het beroepenveld. De signalen die daarvandaan komen, kunnen leiden tot veranderingen en verbeteringen door de opleiding. De opleiding is voornemens in de toekomst alumni actief als gastdocent en praktijk coach bij de opleiding en begeleiding van studenten te gaan betrekken. De opleiding heeft de beschikking over een protocol vragen en klachten aan de hand waarvan studenten vragen aan de opleiding kunnen stellen en klachten kunnen indienen. In het protocol staat hoe de opleiding op vragen en klachten dient te reageren. Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op grond van deze bevindingen het betrekken van stakeholders als zijnde voldoende. Het visitatieteam heeft daarbij overwogen dat de opleiding over een deugdelijk systeem van evaluaties en verbeteracties beschikt. Beoordeling van het onderwerp Interne kwaliteitszorg Het visitatieteam beoordeelt het onderwerp interne kwaliteitszorg als voldoende. Het visitatieteam is van oordeel dat de opleiding over een adequaat kwaliteitssysteem beschikt, dat periodiek evaluaties plaatsvinden en dat op grond daarvan de opleiding verbeteracties ontwikkelt. Pagina 25 van 46