De Wetenschap achter de Montessori methodiek. Eva van der Ploeg

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De Wetenschap achter de Montessori methodiek. Eva van der Ploeg"

Transcriptie

1 De Wetenschap achter de Montessori methodiek Eva van der Ploeg

2 De gepresenteerde studies zijn uitgevoerd in Australië en gefinancieerd door D-CRC, the NH&MRC en the Mason Foundation Met dank aan Ik ben veel dank verschuldigd aan de deelnemers en de Monash medewerkers: Daniel O Connor Cameron Camp Susannah Runci Barbara Eppingstall Sandra Genovesi Anna Clark Donna Papas Clio Wright Tapiwa Mbakile Helen Walker Lingani Mahlenza Nathan Castle Penelope Pollitt John Taffe Emily Berger Zac Griffith-Jones Caroline Bambrick Simon Moss

3 STUDIE 1 BEWONERS

4 Bewoners STUDIE 1 Verpleeghuisbewoners met diagnose van dementie en, hoog frequent, van 1 of meer onbegrepen gedrag (CMAI) Gedrag moet NIET gevolg van pijn, andere fysieke oorzaak of depressive zijn Niet recent opgenomen of terminaal Toestemming voor deelname Exclusie wanneer geen reactie (2 maal)

5 Interventie vs. controle STUDIE 1 Interventie: 10 Montessori activiteiten gebaseerd op ieders interesses en kwaliteiten (i.s.m. medewerkers & familie) Controle: een gewoon bezoek Alle deelnemers kregen zowel de interventie als de controlebezoekjes

6 Beleving STUDIE 1 Observatie vooraf 30 minuten Bezoek 30 minuten Observatie achteraf 30 minuten 90 minuten totaal Per minuut: Aan- of afwezigheid van onbegrepen gedrag Dominante vorm van affect Dominante vorm van betrokkenheid hoge inter-rater reliability

7 Studiegroep STUDIE 1 Verpleeghuisbewoners (n = 45) Met een diagnose van dementie Tenminste 1 fysiek geagiteerd gedrag (90% ijsberen en/of dwalen) 2/3 vrouw, gemiddeld 78 jaar oud, meesten ernstige dementia ¼ sprak geen Engels meer

8 Onbegrepen gedrag STUDIE 1 Bij niet-engelstaligen was het verschil iets groter

9 Betrokkenheid STUDIE 1 Resultaten affect weinig informatief

10 Casussen STUDIE 1 Ed Gerrie Geslacht Man Vrouw Leeftijd Achtergrond Schots (Engelstalig) Lets (niet-engelstalig) Beroep Monteur Huisvrouw Gedrag Montessori Afname tot bijna 0 Afname tot bijna 0 Gedrag Controle Kleine afname (33% actief) Afname tot bijna 0 Gedrag - na afloop Actief na C, rust na M Actief na M, rust na C Betrokkenheid - Montessori Zolang hij kon actief 50% van de sessie actief Betrokkenheid Controle 50% van de sessie actief 50% passief, bijna niet act. Betrokkenheid na afloop Geen i.v.m. slaapje Terug naar beginsituatie

11 Tussentijdse conclusies STUDIE 1 Onbegrepen gedrag neemt aanzienlijk af, ook tijdens de controle conditie De interventie heeft toegevoegde waarde voor de betrokkenheid Mensen met taalverlies hebben meer baat bij de interventie bij gedrag Grote individuele verschillen!

12 En dan?

13 STUDIE 2 VRIJWILLIGERS

14 Vrijwilligers verkenning STUDIE 2a Interviews met 39 vrijwilligers en 18 andere medewerkers Uit literatuur en interviews bleek dat vrijwilligers vaak JUIST NIET werken met mensen met onbegrepen gedrag Motief verschillende: voor zelf vs. voor de ander Conclusie: vrijwilligers waren aanwezig, ervaren en geïnteresseerd in nieuwe methoden

15 Vrijwilligers pilot STUDIE 2b 19 vrijwilligers getraind in Montessori methodiek Koppeling aan bewoner met dementia en onbegrepen gedrag 6 bezoekjes van 30 minuten in 3 weken Attitude en kennisvragen over dementia Interviews na afloop

16 Resultaten STUDIE 2b 16 vrijwilligers maakten het project af 8 volgden de studie-procedure of deden zelfs meer Deze mensen hadden vooraf al meer kennis en positievere attitude jegens dementie De meesten vond het interessant & haalden voldoening uit positieve interacties Conclusie: Inzetbaar, maar training & begeleiding

17 STUDIE 3 MANTELZORGERS

18 Mantelzorgers STUDIE 3 Verpleeghuisbewoners met diagnose van dementie Niet recent opgenomen of terminaal Mantelzorger = frequent bezoeker en spreekt voldoende Engels Toestemming voor deelname Exclusie wanneer geen reactie (2 maal)

19 Interventie vs. controle STUDIE 3 Interventie: 10 Montessori activiteiten gebaseerd op ieders interesses en kwaliteiten Controle: een gewoon bezoek en dementia-educatie sessie Alle deelnemers deden zowel de interventie als de controlebezoekjes.

20 Beleving bewoners STUDIE 3 Bezoekjes duurden 30 minuten Observaties enkel tijdens de bezoekjes door video-opname Per ½ minuut: Dominante vorm van affect Dominante vorm van betrokkenheid

21 Beleving mantelzorgers STUDIE 3 Op 3 tijdsmomenten vragenlijsten over: Kwaliteit van de bezoekjes Kwaliteit van de relatie (Mutuality Scale) Kwaliteit van leven zorggerelateerd (CarerQoL) Mastery (Pearlin s Mastery Scale) Depressie-symptomen (CES-D)

22 Studiegroep STUDIE 3

23 Studiegroep II STUDIE 3

24 Betrokkenheid bewoners STUDIE 3

25 Affect bewoners STUDIE 3

26 Resultaten mantelzorgers STUDIE 3 Hogere kwaliteit van de Montessori bezoekjes i.v.m. de controle-bezoekjes Met name item: meer controle ervaren Geen verschillen w.b. stemming, mastery, kwaliteit v relatie, CarerQoL

27 Discussiepunten STUDIE 3 Gemeten domeinen en duur project De controlegroep oversteeg care as usual: lotgenotencontact plus toegenomen kennis over dementia plus toegang tot onderzoekers Volgorde effect: Controle eerst gaf effect, werd nog iets groter na Montessori Montessori eerst gaf groot effect, afname tijdens Controle

28 Conclusies STUDIE 3 Duidelijke effecten op actieve betrokkenheid, interesse, positief affect en beleving van bezoek Weinig overdracht : in de tijd en naar bredere mantelzorger uitkomsten Hoog frequent onbegrepen gedrag kan ook met simpeler interventie worden terug gebracht Vrijwilligers en mantelzorgers kunnen en willen dit doen met mensen met dementie

29 MoDem: het Argos vervolg! Intramuraal met mantelzorgers en hun familieleden met dementie Training via gedragsconsulenten Lossere studie-procedure Kwalitatieve evaluatie component, ook met medewerkers

30 Publicaties 2015 Van der Ploeg ES, Eppingstall B, Camp CJ, Runci SJ, O'Connor DW. Personalized one-to-one intervention in agitated individuals with dementia: responders versus non-responders. J of Gerontological Nursing; 41(3):22-9. doi: / Van der Ploeg ES, Walker H, O Connor DW. The feasibility of volunteers facilitating personalized activities for nursing home residents with dementia and agitation. Geriatr Nurs., doi: /j.gerinurse Van der Ploeg ES, Eppingstall B, Camp CJ, Runci SJ, Taffe J, O Connor DW. A randomised crossover trial to study the effect of personalized, one-to-one interaction using Montessori-based activities on agitation, engagement and affect in aged care facility residents with dementia. Int Psychogeriatrics, 25(4), Van der Ploeg ES, Mbakile T, Genovesi S, O Connor DW. Exploring the potential of volunteers to implement non-pharmacological interventions to reduce agitation associated with dementia in nursing home residents. Int Psychogeriatrics, 24(11), Van der Ploeg ES, Camp CJ, Eppingstall B, Runci SJ, O Connor DW. The study protocol of a clusterrandomised controlled trial of family-mediated personalised activities for nursing home residents with dementia. BMC Geriatrics, 12, Van der Ploeg ES, O Connor DW. Effectiveness of personalised, one-to-one interaction using Montessori-type activities as a treatment of challenging behaviours in people with dementia: the study protocol of a crossover trial. BMC Geriatrics, 10, 3.

31 Zijn er nog vragen?

Montessori methodiek voor mensen met demen(e

Montessori methodiek voor mensen met demen(e Presenta(e door: Eva van der Ploeg Argos Zorggroep in samenwerking met Monash University Montessori methodiek voor mensen met demen(e Inhoud workshop Achtergrond van de Montessori methodiek Resultaten

Nadere informatie

Universitair Medisch Centrum Groningen

Universitair Medisch Centrum Groningen Universitair Medisch Centrum Groningen Beter af met minder Reduction of Inappropriate psychotropic Drug use in nursing home residents with dementia Claudia Groot Kormelinck Prof.dr. Sytse Zuidema Probleemgedrag

Nadere informatie

Dr. Hilde Verbeek 15 april 2014. Department of Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1

Dr. Hilde Verbeek 15 april 2014. Department of Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1 Dr. Hilde Verbeek 15 april 2014 Department of Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1 Doelstelling Nurses on the Move Bijdragen aan verbetering kwaliteit van zorg in verpleeg- en

Nadere informatie

Validatie van de Depressie lijst (DL) en de Geriatric Depression Scale (GDS-30) bij Verpleeghuisbewoners

Validatie van de Depressie lijst (DL) en de Geriatric Depression Scale (GDS-30) bij Verpleeghuisbewoners Validatie van de Depressie lijst (DL) en de Geriatric Depression Scale (GDS-30) bij Verpleeghuisbewoners van Somatische en Psychogeriatrische Afdelingen Validation of the Depression List (DL) and the Geriatric

Nadere informatie

De Invloed van Familie op

De Invloed van Familie op De Invloed van Familie op Depressie- en Angstklachten van Verpleeghuisbewoners met Dementie The Influence of Family on Depression and Anxiety of Nursing Home Residents with Dementia Elina Hoogendoorn Eerste

Nadere informatie

(potentiële) belangenverstrengeling. Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld

(potentiële) belangenverstrengeling. Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Disclosure slide (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder

Nadere informatie

e-exercise bij knie en heup artrose

e-exercise bij knie en heup artrose e-exercise bij knie en heup artrose Ontwikkeling, evaluatie en implementatie Corelien Kloek (TiU, NIVEL, UMCU, HU) Daniël Bossen (HvA), Joost Dekker (VUmc), Dinny de Bakker (TiU, NIVEL), Cindy Veenhof

Nadere informatie

Familieparticipatie in de postoperatieve zorg

Familieparticipatie in de postoperatieve zorg Familieparticipatie in de postoperatieve zorg Het Mantelzorgproject Marthe Schreuder, afdeling chirurgie AMC Patients at home receive care by their loved ones, patients in hospitals are surrendered to

Nadere informatie

Marlies Peters. Workshop Vermoeidheid

Marlies Peters. Workshop Vermoeidheid Marlies Peters Workshop Vermoeidheid De ene vermoeidheid is de andere niet Deze vermoeidheid is er plotseling, niet gerelateerd aan geleverde inspanning De vermoeidheid wordt als (zeer) extreem ervaren

Nadere informatie

Waar blijven die robots nou? Robot Assisted Therapy? Toch zijn ze er al 4/2/2012. Dr. Marcel Heerink

Waar blijven die robots nou? Robot Assisted Therapy? Toch zijn ze er al 4/2/2012. Dr. Marcel Heerink Waar blijven die robots nou? Robot Assisted Therapy? Dr. Marcel Heerink Windesheim Flevoland, Almere m.heerink@windesheimflevoland.nl Slide 2 of 20 Toch zijn ze er al Slide 3 of 20 Slide 4 of 20 1 En in

Nadere informatie

Monitor Woonvormen Dementie: Activiteiten in de zorg voor mensen met dementie Prof. dr. Anne Margriet Pot, hoogleraar ouderenpsychologie VU

Monitor Woonvormen Dementie: Activiteiten in de zorg voor mensen met dementie Prof. dr. Anne Margriet Pot, hoogleraar ouderenpsychologie VU Improving Mental Health by Sharing Knowledge in de zorg voor mensen met dementie Prof. dr. Anne Margriet Pot, hoogleraar ouderenpsychologie VU Over deze presentatie Deze presentatie is vnl.gebaseerd op

Nadere informatie

Effecten van contactgericht spelen en leren op de ouder-kindrelatie bij autisme

Effecten van contactgericht spelen en leren op de ouder-kindrelatie bij autisme Effecten van contactgericht spelen en leren op de ouder-kindrelatie bij autisme Effects of Contact-oriented Play and Learning in the Relationship between parent and child with autism Kristel Stes Studentnummer:

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 is de algemene inleiding van dit proefschrift. Samenvattend, depressie is een veelvoorkomende stoornis met een grote impact op zowel het

Hoofdstuk 1 is de algemene inleiding van dit proefschrift. Samenvattend, depressie is een veelvoorkomende stoornis met een grote impact op zowel het Samenvatting Hoofdstuk 1 is de algemene inleiding van dit proefschrift. Samenvattend, depressie is een veelvoorkomende stoornis met een grote impact op zowel het individu als op populatieniveau. Effectieve

Nadere informatie

DEMENTIE EN MUZIEKTHERAPIE Marianne Verkerk

DEMENTIE EN MUZIEKTHERAPIE Marianne Verkerk DEMENTIE EN MUZIEKTHERAPIE 31-01-2017 Marianne Verkerk 1 MUZIEKTHERAPIE BIJ MENSEN MET DEMENTIE Ervaringsgerichte therapie: verandering, ontwikkeling, stabilisatie of acceptatie worden bereikt door middel

Nadere informatie

Begeleiding van psychische klachten bij revalidatie. dr. Bianca Buijck Coördinator Rotterdam Stroke Service 17 maart 2015

Begeleiding van psychische klachten bij revalidatie. dr. Bianca Buijck Coördinator Rotterdam Stroke Service 17 maart 2015 Begeleiding van psychische klachten bij revalidatie dr. Bianca Buijck Coördinator Rotterdam Stroke Service 17 maart 2015 Even voorstellen Psychische klachten: neuropsychiatrische symptomen (NPS) De laatste

Nadere informatie

NEDERLANDSE SAMENVATTING

NEDERLANDSE SAMENVATTING NEDERLANDSE SAMENVATTING Samenvatting NEDERLANDSE SAMENVATTING In de gezondheidszorg is decubitus nog steeds een veel voorkomend zorgprobleem. Decubitus betekent voor de patiënt pijn en overlast en kan

Nadere informatie

Levenslust in woonvoorzieningen

Levenslust in woonvoorzieningen Improving Mental Health by Sharing Knowledge Levenslust in woonvoorzieningen Succesfactoren en valkuilen in de intramurale zorg voor mensen met dementie Dieneke Smit, Bernadette Willemse, Jacomine de Lange

Nadere informatie

AGED: Amsterdam Groningen Elderly Depression Study

AGED: Amsterdam Groningen Elderly Depression Study AGED: Amsterdam Groningen Elderly Depression Study Angst en depressie bij verpleeghuisbewoners; prevalentie en risico indicatoren Lineke Jongenelis Martin Smalbrugge EMGO, onderzoeksprogramma common mental

Nadere informatie

Vroege interventies voor mensen met dementie en hun mantelzorgers

Vroege interventies voor mensen met dementie en hun mantelzorgers Improving Mental Health by Sharing Knowledge Vroege interventies voor mensen met dementie en hun mantelzorgers hall Anne Margriet Pot Hoogleraar Ouderenpsychologie, VU Amsterdam, Programmahoofd Ouderen

Nadere informatie

Kwaliteit van leven. Kwaliteit van leven bij verpleeghuisbewoners met. Britt Appelhof psycholoog, promovendus. UKON symposium, 11 april 2017

Kwaliteit van leven. Kwaliteit van leven bij verpleeghuisbewoners met. Britt Appelhof psycholoog, promovendus. UKON symposium, 11 april 2017 Kwaliteit van leven bij verpleeghuisbewoners met dementie op jonge leeftijd Britt Appelhof psycholoog, promovendus UKON symposium, 11 april 2017 Introductie Doelen Methoden Resultaten Conclusie Kwaliteit

Nadere informatie

Samenvatting (summary in Dutch)

Samenvatting (summary in Dutch) Samenvatting (summary in Dutch) Samenvatting (Summary in Dutch) Dit proefschrift beschrijft een gerandomiseerd onderzoek met controlegroep (RCT) gericht op het verbeteren van het functioneren en de gezondheid

Nadere informatie

Charlotte Griffioen. Opioïd gebruik bij ouderen. Wetenschapsdag SANO in Maastricht 2016

Charlotte Griffioen. Opioïd gebruik bij ouderen. Wetenschapsdag SANO in Maastricht 2016 Opioïd gebruik bij ouderen Charlotte Griffioen Specialist Ouderengeneeskunde bij Novicare Promovenda, afd. Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde, LUMC Wetenschapsdag SANO in Maastricht 2016 Disclosure

Nadere informatie

Onderzoekssessie over dementie op jonge leeftijd UKON symposium, 10 april 2018

Onderzoekssessie over dementie op jonge leeftijd UKON symposium, 10 april 2018 Onderzoekssessie over dementie op jonge leeftijd UKON symposium, 10 april 2018 Britt Appelhof, psycholoog/ promovenda, Archipel Zorggroep Ans Mulders, specialist ouderengeneeskunde/ promovenda, Thebe Inleiding

Nadere informatie

Onderzoeksproject 1: Evy Meys, onderzoeker AWP-IO. De ondersteuning van sociale netwerkontwikkeling bij mensen met een beperking

Onderzoeksproject 1: Evy Meys, onderzoeker AWP-IO. De ondersteuning van sociale netwerkontwikkeling bij mensen met een beperking Onderzoeksproject 1: De ondersteuning van sociale netwerkontwikkeling bij mensen met een beperking Evy Meys, onderzoeker AWP-IO Samenwerken om te komen tot Professionele Ondersteuning van personen met

Nadere informatie

Hartfalen bij verpleeghuisbewoners; waar liggen de uitdagingen?

Hartfalen bij verpleeghuisbewoners; waar liggen de uitdagingen? Hartfalen bij verpleeghuisbewoners; waar liggen de uitdagingen? Drs. Mariëlle AMJ van der Velden-Daamen Prof. Dr. Jan PH Hamers Prof. Dr. Hans Peter Brunner la Rocca Dr. Frans ES Tan Prof. Dr. Jos MGA

Nadere informatie

VEILIGHEID & VOORSCHRIJVEN VAN MEDICATIE SARAH JANUS

VEILIGHEID & VOORSCHRIJVEN VAN MEDICATIE SARAH JANUS VEILIGHEID & VOORSCHRIJVEN VAN MEDICATIE SARAH JANUS OVER MIJ Veiligheid & voorschrijven van medicatie 6-11-2014 2 IK ZAL HET VANDAAG HEBBEN OVER Onderzoek doen OF waarom onderzoek doen leuk is en soms

Nadere informatie

Inhoud presentatie. Pijn in verpleeghuizen. Pijn in verpleeghuizen. A Closer Look at Pain in Nursing Home Residents

Inhoud presentatie. Pijn in verpleeghuizen. Pijn in verpleeghuizen. A Closer Look at Pain in Nursing Home Residents A Closer Look at Pain in Nursing Home Residents Inhoud presentatie Een betere kijk op pijn bij verpleeghuisbewoners Pijn in verpleeghuizen REPOS Ontwikkeling Implementatie Implementatie pijnmeting Conclusie

Nadere informatie

Position Paper #Not4Sissies

Position Paper #Not4Sissies huisartsgeneeskunde & ouderengeneeskunde Position Paper #Not4Sissies Lizette Wattel Coördinator UNO-VUmc Coördinator Onderzoekslijn Geriatrische Revalidatie Ewout Smit AIOTO Ouderengeneeskunde Programma

Nadere informatie

De waarde van zorgboerderijen/ zorgmaneges voor de gezondheid van deelnemers. Simone de Bruin 24 november 2012

De waarde van zorgboerderijen/ zorgmaneges voor de gezondheid van deelnemers. Simone de Bruin 24 november 2012 De waarde van zorgboerderijen/ zorgmaneges voor de gezondheid van deelnemers Simone de Bruin 24 november 2012 1 24 november 2012 Inhoud 1. Zorgboerderijen in Nederland 2. Kenmerken van dagopvang/dagbesteding

Nadere informatie

waardoor een beroerte kan worden gezien als een chronische aandoening.

waardoor een beroerte kan worden gezien als een chronische aandoening. amenvatting Elk jaar krijgen in Nederland zo n 45.000 mensen een beroerte, ook wel CVA (Cerebro Vasculair Accident) genoemd. Ongeveer 60% van hen keert na opname in het ziekenhuis of revalidatiecentrum

Nadere informatie

Drs. Nathan Hutting Dr. Sarah Detaille

Drs. Nathan Hutting Dr. Sarah Detaille Drs. Nathan Hutting Dr. Sarah Detaille Inhoud presentatie Aspecifieke KANS Project GRIP op KANS Ontwikkeling GRIP op KANS Inhoud programma Voorlopige resultaten A-specifieke KANS Aan werk of activiteiten

Nadere informatie

Van praktijk naar wetenschap naar praktijk

Van praktijk naar wetenschap naar praktijk 15-11-2013 Van praktijk naar wetenschap naar praktijk de UKON methode Debby Gerritsen Senior onderzoeker UKON UKON: samenwerken in zorg en wetenschap Stimuleren van wetenschappelijk onderzoek Organiseren

Nadere informatie

Vormen Premorbide Persoonlijkheidskenmerken die Samenhangen met Neuroticisme een Kwetsbaarheid voor Depressie en Apathie bij Verpleeghuisbewoners?

Vormen Premorbide Persoonlijkheidskenmerken die Samenhangen met Neuroticisme een Kwetsbaarheid voor Depressie en Apathie bij Verpleeghuisbewoners? Vormen Premorbide Persoonlijkheidskenmerken die Samenhangen met Neuroticisme een Kwetsbaarheid voor Depressie en Apathie bij Verpleeghuisbewoners? Are Premorbid Neuroticism-related Personality Traits a

Nadere informatie

Wonen op de zorgboerderij. Een innovatief alternatief voor reguliere zorg in verpleeghuizen voor mensen met dementie

Wonen op de zorgboerderij. Een innovatief alternatief voor reguliere zorg in verpleeghuizen voor mensen met dementie Wonen op de zorgboerderij Een innovatief alternatief voor reguliere zorg in verpleeghuizen voor mensen met dementie Dementie Verschillende vormen van dementie 270.000 500.000 Streven zolang mogelijk thuis

Nadere informatie

SAMENVATTING Het ontwikkelen van een solide studie design met bijbehorende instrumenten om een CRM training te evalueren

SAMENVATTING Het ontwikkelen van een solide studie design met bijbehorende instrumenten om een CRM training te evalueren SAMENVATTING Op de Intensive Care (IC) worden fouten gemaakt, sommige met ernstige gevolgen voor de patiënt. Er is steeds meer bewijs dat deze fouten kunnen worden vermeden, of de gevolgen er van af te

Nadere informatie

Welke vragenlijst voor mijn onderzoek?

Welke vragenlijst voor mijn onderzoek? Welke vragenlijst voor mijn onderzoek? NHG wetenschapsdag 2010 Caroline Terwee Kenniscentrum Meetinstrumenten VUmc Afdeling Epidemiologie en Biostatistiek VU medisch centrum Inhoud 1. Presentatie 2. Kritisch

Nadere informatie

Waarom schrijven specialisten ouderen- geneeskunde psychofarmaca voor?

Waarom schrijven specialisten ouderen- geneeskunde psychofarmaca voor? UMCG Waarom schrijven specialisten ouderen- geneeskunde psychofarmaca voor? Verenso Jaarcongres 2011 Dr. S.U. Zuidema (Sytse) Afdeling Eerstelijnsgeneeskunde UMC St Radboud Nijmegen Afdeling Huisartsgeneeskunde

Nadere informatie

Dementie op jonge leeftijd

Dementie op jonge leeftijd Dementie op jonge leeftijd Stand van zaken in de wetenschap 357 hits PubMed presenile young onset early onset dementia Wat zijn de ervaren problemen en behoeften van jonge dementerenden en hun familie

Nadere informatie

Electronisch affect monitoren met feedback-interventie in de behandeling van depressie: een randomized controlled trial

Electronisch affect monitoren met feedback-interventie in de behandeling van depressie: een randomized controlled trial Electronisch affect monitoren met feedback-interventie in de behandeling van depressie: een randomized controlled trial Ingrid Kramer ima.kramer@ggze.nl Van onderzoek naar de klinische praktijk PsyMate

Nadere informatie

Methodisch en multidisciplinair werken bij probleemgedrag bij mensen met dementie

Methodisch en multidisciplinair werken bij probleemgedrag bij mensen met dementie 3 4 5 6 7 8 9 0 3 4 5 6 7 8 9 0 3 4 5 6 7 8 9 30 3 3 33 34 35 36 37 38 39 Methodisch en multidisciplinair werken bij probleemgedrag bij mensen met dementie Uitgangsvraag Wat is een effectieve methode van

Nadere informatie

Neuropsychiatrische symptomen bij Nederlandse verpleeghuispatiënten

Neuropsychiatrische symptomen bij Nederlandse verpleeghuispatiënten Proefschrift: S.U. Zuidema Neuropsychiatrische symptomen bij Nederlandse verpleeghuispatiënten met dementie Samenvatting Dementie is een ongeneeslijke aandoening met belangrijke effecten op cognitie, activiteiten

Nadere informatie

Vanzelf verandert er niets: implementatie en samenwerking tussen onderzoekers en professionals

Vanzelf verandert er niets: implementatie en samenwerking tussen onderzoekers en professionals Vanzelf verandert er niets: implementatie en samenwerking tussen onderzoekers en professionals Prof. Dr. Myrra Vernooij Dassen Radboud University Medical Centre Scientific Institute for Quality of Healthcare

Nadere informatie

WERKT DE WEBCARE INTERVENTIE?

WERKT DE WEBCARE INTERVENTIE? WERKT DE WEBCARE INTERVENTIE? Onderwerp: Hoe lees ik een wetenschappelijk artikel? Marjolein Snaterse, docent/onderzoeker Faculteit Gezondheid, Hogeschool van Amsterdam TOCH MAAR WEER: EVIDENCE BASED PRACTICE

Nadere informatie

Welkom bij de tweede nieuwsbrief van TANDEM

Welkom bij de tweede nieuwsbrief van TANDEM Training AaNdacht voor mensen met DEmentie en Mantelzorgers In samenwerking met Nieuwsbrief TANDEM #2 April 2017 Welkom bij de tweede nieuwsbrief van TANDEM Sinds de vorige nieuwsbrief in januari zijn

Nadere informatie

Montessori. Montessori Methodiek voor familieleden van mensen met dementie. Voorstel vernieuwingsprogramma VWS

Montessori. Montessori Methodiek voor familieleden van mensen met dementie. Voorstel vernieuwingsprogramma VWS 1 Eva van der Ploeg Marleen Leermakers 17 juni 2015 Montessori Montessori Methodiek voor familieleden van mensen met dementie Voorstel vernieuwingsprogramma VWS Inhoudsopgave Pagina Algemene informatie

Nadere informatie

BETER ZELFMANAGEMENT BIJ HARTPATIENTEN: ROL VAN EHEALTH-TOEPASSINGEN

BETER ZELFMANAGEMENT BIJ HARTPATIENTEN: ROL VAN EHEALTH-TOEPASSINGEN BETER ZELFMANAGEMENT BIJ HARTPATIENTEN: ROL VAN EHEALTH-TOEPASSINGEN ehealth bij hartrevalidatie: meer deelnemers, minder terugval, beter eindresultaat? KNMG ehealth congres Donderdag 28 juni 2018 Evoluon

Nadere informatie

CALM: MANAGING CANCER AND LIVING MEANINGFULLY FROUKJE DE VRIES EMMA HAFKAMP

CALM: MANAGING CANCER AND LIVING MEANINGFULLY FROUKJE DE VRIES EMMA HAFKAMP CALM: MANAGING CANCER AND LIVING MEANINGFULLY FROUKJE DE VRIES EMMA HAFKAMP WAAROM CALM? Ongeveer 25% van de oncologische patiënten in de palliatieve fase ontwikkelt een depressie of aanpassingsstoornis.

Nadere informatie

MAPPING STUDIE. Anne van den Brink. Specialist Ouderengeneeskunde, Junior Onderzoeker

MAPPING STUDIE. Anne van den Brink. Specialist Ouderengeneeskunde, Junior Onderzoeker MAPPING STUDIE Anne van den Brink Specialist Ouderengeneeskunde, Junior Onderzoeker UKON symposium 7 april 2016 A study on the characteristics, care needs and quality of life of patients with both Mental

Nadere informatie

Inhoud. Nieuw in de NHG Standaard Angst. Vraag 2. Vraag 1. Vraag 3. Nieuw in de NHG standaard in beleid. Nieuw?! Diagnose en beleid RCT Implementatie

Inhoud. Nieuw in de NHG Standaard Angst. Vraag 2. Vraag 1. Vraag 3. Nieuw in de NHG standaard in beleid. Nieuw?! Diagnose en beleid RCT Implementatie Inhoud Nieuw in de NHG Standaard Angst Christine van Boeijen PAO H 2012 Nieuw?! Diagnose en beleid RCT Implementatie En verder Wat hebt u geleerd? Vraag 1 Waarmee presenteert een patient met een angststoornis

Nadere informatie

EMGO Institute - Care and Prevention 1. Congres Lerend Vermogen 12 mei 2011 Stelling. Programma. Hoe voelt dit? Realiteit.. Succesvol ouder worden..

EMGO Institute - Care and Prevention 1. Congres Lerend Vermogen 12 mei 2011 Stelling. Programma. Hoe voelt dit? Realiteit.. Succesvol ouder worden.. Congres Lerend Vermogen 12 mei 2011 Stelling Lerend vermogen & beweging Anna-Eva Prick (ajc.prick@psy.vu.nl) & Ronald Valk (r.valk@hilverzorg.nl) Mensen met dementie moeten gestimuleerd worden elke dag

Nadere informatie

Optimale opvolging van chronisch zieken in de thuisverpleging via een mobiele applicatie

Optimale opvolging van chronisch zieken in de thuisverpleging via een mobiele applicatie Optimale opvolging van chronisch zieken in de thuisverpleging via een mobiele applicatie 1 Korte schets project Doelgroep studie WGK OVL Ptn met (risico) op decubitus Ptn met pijn Ptn met diabetes Nu:

Nadere informatie

Sterven bij dementie. studie arena 2011: sterven bij dementie 1. Progressie Alzheimer MMSE 30. vroeg mild matig ernstig. Prevalentie dementie

Sterven bij dementie. studie arena 2011: sterven bij dementie 1. Progressie Alzheimer MMSE 30. vroeg mild matig ernstig. Prevalentie dementie Prevalentie dementie Sterven bij dementie mannen vrouwen Prof.dr. WP (Wilco) Achterberg Hoogleraar Institutionele Zorg en Ouderengeneeskunde Afdeling Public health en Eerstelijnsgeneeskunde % populatie

Nadere informatie

Hoe kan ik nu beslissen voor later? Sophie Ampe Dr. Aline Sevenants Prof. Dr. Chantal Van Audenhove

Hoe kan ik nu beslissen voor later? Sophie Ampe Dr. Aline Sevenants Prof. Dr. Chantal Van Audenhove Hoe kan ik nu beslissen voor later? Voorafgaande zorgplanning voor personen met dementie in woonzorgcentra Sophie Ampe Dr. Aline Sevenants Prof. Dr. Chantal Van Audenhove SAMEN KIEZEN Naar een evidence

Nadere informatie

Hoe meet je kwaliteitsverbetering? En hoe kan je dat in je eigen regio doen?

Hoe meet je kwaliteitsverbetering? En hoe kan je dat in je eigen regio doen? Hoe meet je kwaliteitsverbetering? En hoe kan je dat in je eigen regio doen? VRAAGSTELLING: HOE KUNNEN WE FUNCTIEVERLIES TIJDENS & NA ACUTE ZIEKENHUISOPNAME VERMINDEREN? HOE MEET JE EFFECT? Complexe interventies

Nadere informatie

Onderzoek naar voorschrijven door Verpleegkundig Specialisten. Anneke Francke, mede namens Marieke Kroezen (NIVEL) 19 juni 2014

Onderzoek naar voorschrijven door Verpleegkundig Specialisten. Anneke Francke, mede namens Marieke Kroezen (NIVEL) 19 juni 2014 Onderzoek naar voorschrijven door Verpleegkundig Specialisten Anneke Francke, mede namens Marieke Kroezen (NIVEL) 19 juni 2014 In de praktijk horen we niet alleen dat de kwaliteit van het voorschrijven

Nadere informatie

Back on Track: eerste ervaringen met geprotocolleerde pijnrevalidatie in de eerste lijn. Reni van Erp, MSc

Back on Track: eerste ervaringen met geprotocolleerde pijnrevalidatie in de eerste lijn. Reni van Erp, MSc Back on Track: eerste ervaringen met geprotocolleerde pijnrevalidatie in de eerste lijn. Reni van Erp, MSc Disclosure slide Companies No relations Research funding CZ Fonds Provincie Limburg Adelante epartment

Nadere informatie

Preventie van depressie bij adolescenten: wat is de beste weg? Dr. Daan Creemers Gz-psycholoog i.o./onderzoekscoordinator K&J GGZ Oost Brabant

Preventie van depressie bij adolescenten: wat is de beste weg? Dr. Daan Creemers Gz-psycholoog i.o./onderzoekscoordinator K&J GGZ Oost Brabant Preventie van depressie bij adolescenten: wat is de beste weg? Dr. Daan Creemers Gz-psycholoog i.o./onderzoekscoordinator K&J GGZ Oost Brabant Film: fragmenten Iedereen depressief (VPRO) - Depressie groot

Nadere informatie

- 172 - Prevention of cognitive decline

- 172 - Prevention of cognitive decline Samenvatting - 172 - Prevention of cognitive decline Het percentage ouderen binnen de totale bevolking stijgt, en ook de gemiddelde levensverwachting is toegenomen. Vanwege deze zogenaamde dubbele vergrijzing

Nadere informatie

Angst voor vallen en verslikken bij patiënten met de ziekte van Huntington. Kristel Kalkers GZ-Psycholoog De Kloosterhoeve

Angst voor vallen en verslikken bij patiënten met de ziekte van Huntington. Kristel Kalkers GZ-Psycholoog De Kloosterhoeve Angst voor vallen en verslikken bij patiënten met de ziekte van Huntington Kristel Kalkers GZ-Psycholoog De Kloosterhoeve Dysfagie en angst voor verslikken bij patiënten met de ziekte van Huntington Dysfagie

Nadere informatie

Intervention Fidelity Matters

Intervention Fidelity Matters Zorgprogramma Preventie en Herstel (ZPH) Intervention Fidelity Matters Annemarie JBM de Vos Ton JEM Bakker Paul L de Vreede Jeroen DH van Wijngaarden Ewout W Steyerberg Johan P Mackenbach Anna P Nieboer

Nadere informatie

Dementie-gerelateerde gedragsveranderingen bij mensen met downsyndroom

Dementie-gerelateerde gedragsveranderingen bij mensen met downsyndroom Ede 15.09.2017 1 Dementie-gerelateerde gedragsveranderingen bij mensen met downsyndroom A. D. (Alain) Dekker Afdeling Neurologie en Alzheimer Research Centrum Universitair Medisch Centrum Groningen Rijksuniversiteit

Nadere informatie

Masterclass palliatieve zorg bij dementie 17 jan 2019

Masterclass palliatieve zorg bij dementie 17 jan 2019 Masterclass palliatieve zorg bij dementie 17 jan 2019 Palliatieve zorg is alle zorg die er op gericht is iemand met een levensbedreigende ziekte (en zijn naasten) een zo hoog mogelijke kwaliteit van leven

Nadere informatie

VZP bij beginnende dementie. Myriam De Schynkel Dementiecoach

VZP bij beginnende dementie. Myriam De Schynkel Dementiecoach VZP bij beginnende dementie Myriam De Schynkel Dementiecoach Overzicht Context Wat kan je doen? Definitie VZP Timing VZP VZP in ziekenhuis: implementatie in verschillende trajecten: Diagnostiek, Cognufit,

Nadere informatie

Cognitive behavioral therapy for treatment of anxiety and depressive symptoms in pregnancy: a randomized controlled trial

Cognitive behavioral therapy for treatment of anxiety and depressive symptoms in pregnancy: a randomized controlled trial Cognitive behavioral therapy for treatment of anxiety and depressive symptoms in pregnancy: a randomized controlled trial dr. T. Verbeek arts-epidemioloog Afd. Huisartsgeneeskunde en Epidemiologie 22 januari

Nadere informatie

Mindfulness voor zorgprofessionals. Barbara Doeleman van Veldhoven Hanne Verweij

Mindfulness voor zorgprofessionals. Barbara Doeleman van Veldhoven Hanne Verweij Mindfulness voor zorgprofessionals Barbara Doeleman van Veldhoven Hanne Verweij Onderzoek MFN bij zorg professionals Stress Depressieve klachten Burnout klachten Rumineren Empathie Zelfcompassie Tevredenheid

Nadere informatie

Organisaties. Onderzoeksvraag Wat werkt? 3 aandachtsgebieden. Wat werkt? 3 aandachtsgebieden. Wat werkt? 3 aandachtsgebieden

Organisaties. Onderzoeksvraag Wat werkt? 3 aandachtsgebieden. Wat werkt? 3 aandachtsgebieden. Wat werkt? 3 aandachtsgebieden Organisaties Symposiumleider: Carlo Schuengel Focus op Onderzoek 2 december 2011 Marja Hodes, Marieke Meppelder, Jos de Kimpe, Carlijn Nieuwenhuis, Sabina Kef, Cees Janssen, Lieneke Claassens, Elleke Lemmers,

Nadere informatie

Wie zijn wij? Wie bent u? Waar bent u werkzaam? Welke setting en sector? Wat wilt u leren van deze workshop?

Wie zijn wij? Wie bent u? Waar bent u werkzaam? Welke setting en sector? Wat wilt u leren van deze workshop? Wat kunt U daarmee? Alwies Hendriks, psychomotorisch therapeut Margje Mahler, ouderenpsycholoog Wie zijn wij? Wie bent u? Waar bent u werkzaam? Welke setting en sector? Wat wilt u leren van deze workshop?

Nadere informatie

Dag van de Dementiezorg 2016 Palliatieve zorg bij dementie

Dag van de Dementiezorg 2016 Palliatieve zorg bij dementie Dag van de Dementiezorg 2016 Palliatieve zorg bij dementie Workshop Paul Vogelaar, verpleegkundig expert palliatieve zorg en pijn Lux Nova, palliatieve zorg & training 2 Work-shoppen 3 Dementie Combinatie

Nadere informatie

Ondersteuning voor mantelzorgers van dementerenden: het belang van familiegesprekken

Ondersteuning voor mantelzorgers van dementerenden: het belang van familiegesprekken Artikel Uitgave Bijblijven ISBN 0168-9428 Datum 2009 Type uitgave tijdschrift Volumenummer 25 Issuenummer 8 Ondersteuning voor mantelzorgers van dementerenden: het belang van familiegesprekken K.J. Joling

Nadere informatie

De begeleiding bij chronische angst en depressie (resultaten van de ZemCAD studie)

De begeleiding bij chronische angst en depressie (resultaten van de ZemCAD studie) Improving Mental Health by Sharing Knowledge De begeleiding bij chronische angst en depressie (resultaten van de ZemCAD studie) Jan Spijker, Maringa de Weerd, Henny Sinnema, Bauke Koekkoek, Ton van Balkom,

Nadere informatie

Veiligheid en methodologie of Waarom voortijdig stoppen? Job van der Palen METC Twente

Veiligheid en methodologie of Waarom voortijdig stoppen? Job van der Palen METC Twente Veiligheid en methodologie of Waarom voortijdig stoppen? Job van der Palen METC Twente Waarom voortijdig stoppen? Veiligheid Effectiviteit Futiliteit Andere redenen Veiligheid (1) Data and Safety Monitoring

Nadere informatie

Probleemgedrag bij dementie

Probleemgedrag bij dementie Probleemgedrag bij dementie Neuropsychiatrische symptomen Moeilijk hanteerbaar > 2/3 van de mensen met dementie Negatieve invloed op kwaliteit van leven van persoon en mantelzorger Meest voorkomende reden

Nadere informatie

SAMENVATTING. Samenvatting

SAMENVATTING. Samenvatting Samenvatting In dit proefschrift wordt verslag gedaan van een onderzoek naar de ontwikkeling en het testen van een verpleegkundige interventie gericht op de preventie van psychosen bij patiënten met schizofrenie

Nadere informatie

Kleinschalig wonen voor ouderen met dementie. Department of Health Care and Nursing Science

Kleinschalig wonen voor ouderen met dementie. Department of Health Care and Nursing Science Kleinschalig wonen voor ouderen met dementie Achtergrond Toename aantal ouderen met dementie Verandering in zorgconcept Van oudsher: medisch-somatisch gericht Momenteel: veel aandacht voor welzijn en kwaliteit

Nadere informatie

De Kracht van Zingen

De Kracht van Zingen De Kracht van Zingen S Y M P O S I U M 8 N O V E M B E R N Y E N R O D E B U S I N E S S U N I V E R S I T E I T S J A A K B L O E M H O O G L E R A A R H E A L T H C A R E C O N S U M E R S & E X P E

Nadere informatie

Dit proefschrift presenteert de resultaten van het ALASCA onderzoek wat staat voor Activity and Life After Survival of a Cardiac Arrest.

Dit proefschrift presenteert de resultaten van het ALASCA onderzoek wat staat voor Activity and Life After Survival of a Cardiac Arrest. Samenvatting 152 Samenvatting Ieder jaar krijgen in Nederland 16.000 mensen een hartstilstand. Hoofdstuk 1 beschrijft de achtergrond van dit proefschrift. De kans om een hartstilstand te overleven is met

Nadere informatie

IMPACT VAN PERSOONSGERICHTE ZORG VIA DEMENTIA CARE MAPPING OP HET WELBEVINDEN VAN BEWONERS MET DEMENTIE EN HUN ZORGVERLENERS IN VLAAMSE WOONZORGCENTRA

IMPACT VAN PERSOONSGERICHTE ZORG VIA DEMENTIA CARE MAPPING OP HET WELBEVINDEN VAN BEWONERS MET DEMENTIE EN HUN ZORGVERLENERS IN VLAAMSE WOONZORGCENTRA IMPACT VAN PERSOONSGERICHTE ZORG VIA DEMENTIA CARE MAPPING OP HET WELBEVINDEN VAN BEWONERS MET DEMENTIE EN HUN ZORGVERLENERS IN VLAAMSE WOONZORGCENTRA Ingrid Dreessen KHLim, departement gezondheidszorg

Nadere informatie

Patient inclusie in de PCPCC trial ( )

Patient inclusie in de PCPCC trial ( ) Patient inclusie in de PCPCC trial (2014-2016) Onderzoek naar de inzet van een keuzehulp bij de behandelkeuze van prostaatkanker Maarten Cuypers, MSc. Social Psychology, Tilburg University Najaarsvergadering

Nadere informatie

POH-GGZ, Jim van Os

POH-GGZ, Jim van Os Het nut van specialisatie? POH-GGZ, 02-02-2017 Jim van Os Nee het is depressie..ander zorgpad Nee het is psychose..ander zorgpad Nee het is verslaving.ander zorgpad Nee het is persoonlijkheid.ander zorgpad

Nadere informatie

Samen Beslissen. Wat levert het op voor patiënt en behandelaar? Margot Metz, MSc, promovenda

Samen Beslissen. Wat levert het op voor patiënt en behandelaar? Margot Metz, MSc, promovenda Samen Beslissen Wat levert het op voor patiënt en behandelaar? Margot Metz, MSc, promovenda Begeleidingscommissie: prof. Aartjan Beekman MD PhD, prof. Christina van der Feltz-Cornelis MD PhD, Marjolein

Nadere informatie

Screening en behandeling van psychische problemen via internet. Viola Spek Universiteit van Tilburg

Screening en behandeling van psychische problemen via internet. Viola Spek Universiteit van Tilburg Screening en behandeling van psychische problemen via internet Viola Spek Universiteit van Tilburg Screening en behandeling van psychische problemen via internet Online screening Online behandeling - Effectiviteit

Nadere informatie

Samenvatting SAMENVATTING

Samenvatting SAMENVATTING Samenvatting Het aantal mensen met dementie neemt toe en volgens schattingen van Alzheimer s Disease International zal de wereldwijde prevalentie van dementie in de komende decennia verder stijgen. Dementie

Nadere informatie

Stepped care behandeling voor paniekstoornis

Stepped care behandeling voor paniekstoornis Stepped care behandeling voor paniekstoornis Een vergelijking van een 10-weeks begeleide zelfhulp, zo nodig gevolgd door protocollaire CGT, vergeleken met TAU. M. Kampman, A.J.L.M. van Balkom, T. G. Broekman,

Nadere informatie

Probleemgedrag. Gebruik van psychofarmaca. Psychofarmaca gebruik bij demenee: Factoren en ahouwen.

Probleemgedrag. Gebruik van psychofarmaca. Psychofarmaca gebruik bij demenee: Factoren en ahouwen. Probleemgedrag Psychofarmaca gebruik bij demenee: Factoren en ahouwen. Dr. RB. Wetzels VOSON Afdeling ELG Radboudumc Pleyade Arnhem Gebruik van psychofarmaca type medica1e Nederland Oostenrijk Finland

Nadere informatie

Online behandeling van depressie. Drs. Carolien Christ Onderzoeker i.o. & Psycholoog

Online behandeling van depressie. Drs. Carolien Christ Onderzoeker i.o. & Psycholoog Online behandeling van depressie Drs. Carolien Christ Onderzoeker i.o. & Psycholoog Inhoud 1. Stand van zaken 2. Voorbeelden van internet-based interventies 3. Rondleiding behandelplatform 4. Rol van de

Nadere informatie

Cost-effectiveness of the Act in Case of Depression Care Program for Residents of Somatic and Dementia Special-care Units of Nursing Homes

Cost-effectiveness of the Act in Case of Depression Care Program for Residents of Somatic and Dementia Special-care Units of Nursing Homes Kosteneffectiviteit van het Doen bij Depressie-Zorgprogramma voor Bewoners van Somatische en Psychogeriatrische Verpleeghuisafdelingen Cost-effectiveness of the Act in Case of Depression Care Program for

Nadere informatie

Pijn en dementie. Inhoud. Introductie! Pijn. Pijn

Pijn en dementie. Inhoud. Introductie! Pijn. Pijn Inge van Mansom palliatief arts/specialist ouderengeneeskunde Sint Elisabeth Gasthuishof, LUMC en IKNL regio Leiden Maartje Klapwijk specialist ouderengeneeskunde en onderzoeker LUMC Introductie! 22 september

Nadere informatie

silverfit alois voor mensen met dementie

silverfit alois voor mensen met dementie voor mensen met dementie De Alois is speciaal ontwikkeld voor mensen met dementie. Doel is om geluksmomenten te creëren om zo de kwaliteit van leven te verbeteren. De Alois stimuleert lichaamsbeweging,

Nadere informatie

Het beloop van dementie in het verpleeghuis

Het beloop van dementie in het verpleeghuis Home no. 3 Juni 2017 Eerdere edities Verenso.nl Het beloop van dementie in het verpleeghuis Palliatief beleid inzetten vanaf opname? Eefje Sizoo redactie@verenso.nl Het is een zonnige dag deze 10 april.

Nadere informatie

Post-EAPC symposium 17 juni 2014

Post-EAPC symposium 17 juni 2014 Post-EAPC symposium 17 juni 2014 Zorg rond het levenseinde Arianne Brinkman, onderzoeker Erasmus MC Geen potentiële belangenverstrengeling / End-of-life care, onderwerpen: - Changes in personal dignity

Nadere informatie

Opzet & werkwijze project. 1. Probleemgedrag bij dementie 2. Muziekinterventies 3. Onderzoeken van effectiviteit 4. Resultaten

Opzet & werkwijze project. 1. Probleemgedrag bij dementie 2. Muziekinterventies 3. Onderzoeken van effectiviteit 4. Resultaten Opzet & werkwijze project 1. Probleemgedrag bij dementie 2. Muziekinterventies 3. Onderzoeken van effectiviteit 4. Resultaten 1. Probleemgedrag bij dementie Probleemgedrag bij dementie Neuropsychiatrische

Nadere informatie

Psychofarmaca en probleemgedrag bij mensen met dementie

Psychofarmaca en probleemgedrag bij mensen met dementie Psychofarmaca en probleemgedrag bij mensen met dementie Een 10 jaars reis. in vogelvlucht dr. Martin Smalbrugge Afdeling huisartsgeneeskunde en ouderengeneeskunde Inhoud Epidemiologie gedragsproblemen

Nadere informatie

ACCOMPLISH studie: naleving van handhygiene in Nederlandse ziekenhuizen. Ed van Beeck Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC

ACCOMPLISH studie: naleving van handhygiene in Nederlandse ziekenhuizen. Ed van Beeck Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC ACCOMPLISH studie: naleving van handhygiene in Nederlandse ziekenhuizen Ed van Beeck Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC ACCOMPLISH studie Actively Creating COMPLIance Saving Health ZonMw

Nadere informatie

Patient met angststoornis(sen) Video - casus

Patient met angststoornis(sen) Video - casus Behandeling van angststoornissen in de eerstelijnszorg; effectiviteit en toepasbaarheid van Begeleide Zelfhulp Christine van Boeijen Symposium Geen paniek 2010 Voorstellen Christine van Boeijen, psychiater

Nadere informatie

De Relatie tussen Apathische Symptomen, Depressieve Symptomen en Executief Cognitief. Functioneren bij Verpleeghuisbewoners:

De Relatie tussen Apathische Symptomen, Depressieve Symptomen en Executief Cognitief. Functioneren bij Verpleeghuisbewoners: De Relatie tussen Apathische Symptomen, Depressieve Symptomen en Executief Cognitief Functioneren bij Verpleeghuisbewoners: een 8-Maanden Follow-Up Studie Lily Fredrix Empirisch Afstudeeronderzoek: scriptie

Nadere informatie

hoofdstuk 2 hoofdstuk 3

hoofdstuk 2 hoofdstuk 3 Om de herkenning van patiënten met depressieve stoornis in de eerste lijn te verbeteren wordt wel screening aanbevolen. Voorts worden pakketinterventies aanbevolen om de kwaliteit van zorg en de resultaten

Nadere informatie

Valpreventie in VPH Update richtlijn valpreventie

Valpreventie in VPH Update richtlijn valpreventie Voorkomen van toekomstig letsel Wat werkt in valpreventie? Valpreventie in VPH Update richtlijn valpreventie Dr. Nathalie van der Velde Internist-Geriatrician Academisch Medisch Centrum, Amsterdam www.menti.com

Nadere informatie

Photovoice. Een visueel middel voor onderzoek (PAR) Ook een bruikbaar middel in. de ergotherapie?

Photovoice. Een visueel middel voor onderzoek (PAR) Ook een bruikbaar middel in. de ergotherapie? Photovoice Een visueel middel voor onderzoek (PAR) Ook een bruikbaar middel in de ergotherapie? Een voorbeeld. Ik maakte deze foto toen ik alleen een dagje naar zee ging. De dame op het dekentje deed mij

Nadere informatie

Summary 135 Summary The aim of this dissertation is to study the effects of green care farms that provide 24- hour nursing home care for people with dementia. It provides insight into whether there are

Nadere informatie