2. Plan van aanpak 4 4. Beleid 7

Transcriptie

1 Voortgangsrapportage aanpak winkelleegstand Limburg 2017

2 3. Feiten & cijfers 5 2. Plan van aanpak 4 4. Beleid 7 5. Uitvoering 9 6. Kennisdeling Vooruitblik Voortgangsrapportage aanpak winkelleegstand Limburg

3 1. Inleiding In 2017 is de winkelleegstand in Overijssel en Limburg het sterkst gedaald. De Limburgse aanpak werkt! Hans Teunissen, Gedeputeerde Provincie Limburg Demografische ontwikkelingen, de opkomst van het internetwinkelen en de economische crisis hebben de afgelopen jaren geleid tot een snel oplopende winkelleegstand. Vrijwel alle steden en kernen in Limburg hebben met winkelleegstand te maken. De verschillen tussen gemeenten en winkelgebieden zijn daarbij groot. Analyses maken duidelijk dat er een neerwaartse spiraal kan ontstaan die de Zuid-Limburgse samenleving uiteindelijk zo n miljard euro kan gaan kosten. * Bij de aanpak van de winkelleegstand zijn marktpartijen en gemeenten de cruciale partijen. Zij zijn het die, op het niveau van individuele panden, winkelstraten of winkelgebieden de noodzakelijke maatregelen moeten treffen om de leegstand aan te pakken. De Provincie wil daarbij aanjagen, verbinden (van partijen, kennis en oplossingsrichtingen) en faciliteren. Provinciale Staten hebben in het kader van de Programmabegroting 2017 extra financiële middelen vrijgemaakt voor de aanpak van winkelleegstand in Limburg samen met gemeenten en marktpartijen. De beoogde aanpak is op 24 februari 2017 sonderend in de Statencommissie voor Ruimte, Landbouw en Natuur (RLN) besproken en vervolgens is het definitieve plan van aanpak door Gedeputeerde Staten (GS) vastgesteld op 16 mei De financiële middelen ( 2 mln.) worden met name ingezet om partijen te stimuleren en te ondersteunen bij de aanpak van winkelleegstand. Waar mogelijk in combinatie met de inzet van middelen vanuit andere portefeuilles, zoals het programma Stedelijke Ontwikkeling. Deze eerste voortgangsrapportage beschrijft wat er in het kader van de Aanpak Winkelleegstand in 2017 is gedaan en geleerd en geeft een vooruitblik op de inzet voor De rapportage begint met een korte samenvatting van de aanpak en de actuele feiten en cijfers. Vervolgens wordt een beeld geschetst van het beleid in uitvoering: Het provinciaal beleid zelf én het beleid waarin we samenwerken met de regionaal samenwerkende gemeenten, interprovinciaal en het Rijk. Vervolgens wordt de stand van zaken van de projecten die worden ondersteund vanuit de Limburgse aanpak van winkelleegstand besproken. Daarna wordt er specifiek ingegaan op innovatie en kennisdeling. Er wordt lering getrokken uit de opgedane ervaring en kunnen er dwarsverbanden worden gelegd. Afgesloten wordt met een korte vooruitblik op * Position Paper detailhandel Zuid-Limburg: opmaat POL-afspraken; Aan Bestuurlijk overleg Ruimtelijke Economie regio Zuid-Limburg; Auteurs: Stec Groep, samen met ambtelijke werkgroep winkels Zuid-Limburg; 6 juli Voortgangsrapportage aanpak winkelleegstand Limburg

4 2. Plan van aanpak In het Provinciaal Omgevingsplan Limburg (POL) 2014 is de volgend ambitie opgenomen: een gezonde detailhandelsmarkt die bijdraagt aan de aantrekkelijkheid voor consumenten, de leefbaarheid van woongebieden en de werkgelegenheid. Het creëren van een nieuwe balans in de winkelstructuur, waarbij het gaat om de ruimtelijke vertaling van economische ontwikkelingen met oog voor de aantrekkelijkheid van binnensteden en de leefbaarheid van dorpen en buurten. In het verlengde daarvan zijn in het Plan van Aanpak Winkelleegstand de fundamenten gelegd voor de drie pijlers van onze aanpak van de detailhandel: 1. Sturen met beleid: via POL, regiovisies en regionale afspraken en - indien nodig - via de verordening. 2. Ondersteunen en aanjagen van de uitvoering: door de inzet van financiële middelen voor projecten, pilots en experimenten. 3. Faciliteren met kennisdeling: leren en ontwikkelen. Bij de aanpak van de winkelleegstand zijn marktpartijen en gemeenten de cruciale partijen. Samenwerken met andere overheden en marktpartijen is de sluitsteen waarmee wij de drie pijlers met elkaar verbinden en versterken en onze gemeenschappelijke ambitie willen waarmaken. Samenwerken: verbinden en versterken van de aanpak winkelleegstand 4 Voortgangsrapportage aanpak winkelleegstand Limburg

5 3. Feiten en cijfers Onderstaande cijfers schetsen de ontwikkeling van de winkelvoorraad en leegstand in aantallen in Limburg en de huidige stand van zaken per regio. Deze cijfers zijn gebaseerd op de winkelmonitor Limburg ( ). Uit de cijfers blijkt dat de aanvankelijk toenemende leegstand vanaf het jaar 2014 is omgebogen naar een daling. Voor een deel kan dat effect worden toegewezen aan het economische herstel, maar voor een deel toont het ook aan dat de Limburgse aanpak succesvol is. Cijfers van Locatus * over het jaar 2017 laten immers zien dat de daling van winkelleegstand in Limburg, samen met Overijssel, het sterkste is. Laag Hoog Figuur 1 - Hittekaart leegstandspercentage per gemeente Tabel 1 laat de ontwikkeling van de totale winkelvoorraad in Limburg zien tussen Hierbij worden de cijfers van de winkelvoorraad in aantallen winkelpanden weergeven. In deze tabel valt te zien dat sinds 2013 het leegstandspercentage enigszins is toegenomen om vervolgens vanaf 2015 weer af te nemen. Dit terwijl het aantal panden tussen steeds is toegenomen. Figuur 1 geeft grafisch het huidige leegstandspercentage per gemeente weer in een hittekaart. Figuur 2 laat het leegstandspercentage (in winkelvoorraad) per regio zien in de afgelopen vier jaar. Zowel in Midden- als Zuid-Limburg valt de trend waar te nemen dat het leegstandspercentage in eerste instantie regionaal toeneemt, maar vanaf 2015 weer afneemt. In Noord-Limburg neemt het leegstandpercentage na 2013 ook in eerste instantie toe maar blijft het tussen 2015 en 2016 gelijk. Tabel 1. Winkelvoorraad in aantallen Ontwikkeling totale winkelvoorraad in Limburg ( ) Winkelvoorraad Leegstand winkelvoorraad Percentage leegstand ,5 % ,6 % ,1 % ,3 % Figuur 2 - Percentage ontwikkeling leegstand per regio Tabel 2a en b geeft een overzicht van de winkelvoorraad per regio. Tevens wordt naast de winkelvoorraad in aantal panden de winkelvoorraad in verhuurbare vloeroppervlakte (VVO) en winkelvloeroppervlakte (WVO) in m2 weergeven. Bij de verhuurbare vloeroppervlakte (VVO) gaat het om de oppervlakte van een ruimte of een groep ruimte, gemeten op vloerniveau, tussen de opgaande scheidingsconstructies die deze ruimtes omhullen. * 5 Voortgangsrapportage aanpak winkelleegstand Limburg

6 Onder winkelvloeroppervlakte (WVO) wordt het oppervlak van een (winkel)unit dat voor publiek vrij toegankelijk is verstaan, danwel zichtbaar is inclusief de ruimten die direct met de verkoop samenhangen. Tabel 2a. Winkelvoorraad per regio ( ) Regio Percentage Winkel Leegstand leegstand (aantal) voorraad (aantal) (aantal) Noord-Limburg 12,2% Midden-Limburg 10,7% Zuid-Limburg 9,4% Maastricht & Mergelland 7,5% Parkstad Limburg 10,8% Westelijke Mijnstreek 10,4% Totaal 10,3% Tabel 2b. winkelvoorraad in WVO en VVO per regio ( ) Regio Percentage leegstand (VVO) Winkel voorraad (VVO, m 2 ) Leegstand (VVO, m 2 ) Percentage leegstand (WVO) Winkel voorraad (WVO, m 2 ) Leegstand (WVO, m 2 ) Noord-Limburg 8,4% ,5% Midden-Limburg 8,9% ,2% Zuid-Limburg 8,9% ,7% Maastricht & Mergelland 5,2% ,5% Parkstad Limburg 9,5% ,0% Westelijke Mijnstreek 12,4% ,7% Totaal 8,8% ,0% Voortgangsrapportage aanpak winkelleegstand Limburg

7 4. Sturen met beleid Samenwerking door bundeling van krachten en delen van kennis is een belangrijke voorwaarde voor een toekomstbestendig (winkel)centrum. Hierbij betrekken we iedereen die een bijdrage kan leveren aan een leefgemeenschap waar het goed wonen, werken, en recreëren is. Jan Bouten, Centrummanager Panningen POL 2014 De belangrijkste opgave is het zorgen voor een afname van het aantal winkels en gelijktijdig een kwaliteitsslag in het winkelaanbod te realiseren. De sleutel daarbij is dynamisch voorraadbeheer. Dat is, om in beelden te spreken, een combinatie van de kraan dichtdraaien én dweilen. Deze aanpak vereist maatwerk: kansrijke en minder kansrijke winkelgebieden benoemen; verborgen plancapaciteit in beeld brengen en het schrappen van overbodige plannen; de aanpak van leegstand; het compacter maken van winkelgebieden en laten verkleuren van aanloopstraten; het verplaatsen van solitaire vestigingen naar perspectiefrijke gebieden; kwaliteitsverbetering in winkelgebieden. Daarom hebben Provinciale Staten aangegeven dat het belangrijk is dat gemeenten in regioverband concreet invulling geven aan dynamisch voorraadbeheer voor detailhandel. De eerste stappen daartoe zijn gezet door het maken van bestuursafspraken en het opstellen van regionale visies. Bestuursafspraken en regionale visies In april 2016 zijn bestuursafspraken gemaakt over de regionale uitwerking van het POL2014 tussen gemeenten. Hierin is onder meer overeengekomen dat er regionale visies komen voor detailhandel. De bestuursafspraken zijn geborgd in de Provinciale Omgevingsverordening. De actualiseringen zijn voorzien voor het voorjaar van Hieronder volgt een korte toelichting op de visies per regio. Regionale detailhandelsvisie Noord-Limburg. In Noord-Limburg is een intergemeentelijke visie opgesteld (met zelfbindende werking) ten behoeve van toetsing van initiatieven voor (de uitbreiding van) winkels en voor de actualisering van bestemmingsplannen. De regionale detailhandelsvisie is in juli 2017 door alle gemeenteraden vastgesteld. Regionaal beleidskader werklocaties Midden-Limburg In Midden-Limburg wordt gewerkt aan een beleidskader voor bedrijventerreinen, winkels en kantoren. Onder dit beleidskader vallen: afsprakenkader voor regionale samenwerking; zelfbindend beleidskader als uitgangspunt voor lokaal gemeentelijk beleid. Vaststelling door colleges en raden wordt voorzien in Voortgangsrapportage aanpak winkelleegstand Limburg

8 Structuurvisie Ruimtelijke Economie Zuid-Limburg. De Zuid-Limburgse gemeenten hebben gekozen voor een uitwerking met een formele status: een intergemeentelijke structuurvisie ruimtelijke economie. Dit is landelijk uniek. De Structuurvisie is in december 2017 vastgesteld door alle gemeenteraden. Hiermee is onder meer duidelijk op welke locaties uitbreiding van winkels, kantoren en bedrijventerreinen aan de orde kan zijn. Door met elkaar samen te werken versterken deze 18 gemeenten de economische kracht van Zuid-Limburg en wordt verdere leegstand tegengegaan. Retailagenda, RetailDeals en IPO Ook op nationaal niveau sluit de Provincie Limburg aan bij de inspanningen die geleverd worden in de aanpak van winkelleegstand. De Retailagenda is een initiatief van het ministerie van Economische Zaken, betrokken organisaties en marktpartijen die streven naar een gezonde retailsector. Aanleiding voor de Retailagenda zijn de grote structurele veranderingen in de retail. Deze veranderingen vereist een nauwe samenwerking tussen alle betrokken partijen. De Retailagenda bestaat uit 21 afspraken die er op gericht zijn om samen de aantrekkelijkheid van winkelgebieden te vergroten. Één van die afspraken betreft de regierol van provincies bij toekomstbestendige winkelgebieden. Om dit te stimuleren hebben alle provincies op 5 oktober 2016 de provinciale RetailDeals getekend. Dit vormde de start van een gezamenlijk traject van de provincies (IPO) met de andere partijen achter de Retailagenda, waarin partijen leren van elkaar, elkaar ondersteunen en naar elkaar toe groeien. Dit groeimodel laat ruimte voor verschillen in aanpak tussen provincies. Reeds bij de ondertekening kon geconstateerd worden dat aanpak van de provincie Limburg vooropliep op de inspanningsverplichtingen van de provinciale RetailDeals. De Nederlandse Raad van Winkelcentra (vertegenwoordigd in de Retailagenda) heeft de Limburgse aanpak in haar publicatie Succesvolle transitie van winkelgebieden door regionale afstemming (NRW; ) vermeld als één van de acht best practices (p.42-44). 1 Met ingang van 1 januari 2018 is de Retailagenda verlengd met twee jaar. Voor de nieuwe periode worden de volgende thema s nader uitgewerkt: regionale sturing lokale transformatie flexibilisering van de huurmarkt Human Capital Agenda Voortgangsrapportage aanpak winkelleegstand Limburg

9 5. Uitvoering Kracht van een Pilot ligt aan de medewerking van ondernemers en eigenaren Angely Waajen, Wethouder Roermond Projecten, pilots en experimenten In het plan van aanpak is aangegeven dat de Provincie een verbindende en aanjagende rol wil vervullen om partijen en oplossingen bijeen te brengen. De eerste stap daartoe was het initiatief voor zes pilotgemeenten in samenwerking met MKB-Limburg, die van start zijn gegaan in Door Provinciale Staten is vervolgens 2 mln. vrijgemaakt voor de periode 2017, 2018, 2019 ten behoeve van concrete projecten voor de aanpak van winkelleegstand. Daarbij wordt ingestoken op zoveel mogelijk synergie met de inzet vanuit andere portefeuilles. Daarnaast zijn er ook diverse projecten die zonder beroep op provinciale ondersteuning opgezet, de pilot projecten, die van waarde zijn om de daarmee opgedane kennis en ervaring te delen of actief in contact te brengen met andere partijen. Dat geldt tevens voor projecten in andere provincies of in het buitenland. Het actief opsporen, onderzoeken, documenteren en met elkaar verbinden van dergelijke initiatieven, willen wij in 2018 meer systematisch opzetten (zie vooruitblik 2018 ). In de tabel in bijlage 1 valt de huidige leegstand in m2 verkoopvloeroppervlak (VVO) en aantallen winkels per gemeente af te lezen. De groen geduide gemeenten zijn gemeenten waar op dit moment al concrete projecten worden uitgevoerd, de gele geduide gemeenten zijn gemeenten waarmee wij in gesprek zijn en bij de niet geduide gemeenten lopen nog geen projecten waarbij de ondersteuning van de provincie wordt gevraagd. De gemeenten die gemarkeerd zijn met een * zijn de eerdergenoemde pilotprojecten. Voor een korte beschrijving van alle lopende projecten verwijzen wij naar bijlage 2. Bijdrage van MKB-Limburg aan de versterking van de Limburgse retailstructuur Onze aanpak van winkelleegstand gebeurt in een nauwe samenwerking met MKB-Limburg. In 2017 is een samenwerkingsovereenkomst getekend voor een project van drie jaar voor de aanpak van winkelleegstand, om de samenwerking tussen de provincie, gemeenten en retailers een extra impuls te geven. MKB pakt graag de handschoen op om samen met Provincie, gemeenten, vastgoedeigenaren en ondernemers een nieuw kansrijk perspectief te ontwikkelen voor onze detailhandel Monique Princen, Voorzitter MKB-Limburg Concrete acties die MKB-Limburg in de gezamenlijke aanpak gaat uitvoeren zijn het opstellen van kansenkaarten en daaruit voortvloeiende actieplannen om vooral de kansrijke winkelgebieden te versterken. Zo ook het uitvoeren en ondersteunen van projecten en het organiseren van kennisbijeenkomsten om het ondernemerschap verder te professionaliseren en daarmee ook het functioneren van winkelgebieden te versterken. Samenwerking met het Retail Innovation Center (RIC) staat hierbij voorop. 9 Voortgangsrapportage aanpak winkelleegstand Limburg

10 6. Kennisdeling: leren en ontwikkelen In de Limburgse aanpak van winkelleegstand is kennisontwikkeling en deling een belangrijk aspect. De Provincie pakt hierin een actieve verbindende rol door het bij elkaar brengen van partijen, succesvolle aanpakken met elkaar te delen, maar ook de knelpunten en uitdagingen die in Limburg en daarbuiten spelen onder de aandacht te brengen. Daarnaast wordt actief ingespeeld op huidige kennisbehoeften doormiddel van het organiseren van (kennis)bijeenkomsten en het ontsluiten van de juiste monitoringscijfers. Cijfers, data, monitoring Om de programmering en planning van winkels en winkellocaties te sturen is onder meer inzicht nodig in de detailhandelsector en het winkelvastgoed in Limburg. Daartoe wordt door de Provincie jaarlijks de winkelmonitor * opgesteld en het daarin opgenomen Winkelregister Limburg, waarin de basisgegevens voor het monitoren van de Limburgse winkelmarkt zijn opgenomen. Daarbij wordt nadrukkelijke aandacht besteed aan de weergave en toegankelijk van deze cijfers in de vorm van een gebruiksvriendelijk dashboard. Het streven is om het dashboards in 2018 beschikbaar te maken. Symposia, workshops en bijeenkomsten In de aanpak van winkelleegstand vervult de Provincie ook een actieve rol in het delen van kennis en ervaringen in Limburg. Vanuit de leeromgeving Expeditie Ruimte wordt door het organiseren van bijeenkomsten en workshops invulling gegeven aan actuele kennisbehoefte die (mede) ontstaat vanuit de gezamenlijke leegstandsaanpak. Binnen dit kader zijn in de afgelopen periode meerdere (kennis) bijeenkomsten georganiseerd in samenwerking met partners en experts. Daarbij wordt ook de samenwerking met onderwijsinstellingen gezocht. Zo is eind 2017 samen met JULES en Maastricht University de Challenge X: Retail & Jongeren uitgevoerd. Middels een prijsvraag werden jongeren actief betrokken bij de leegstandsaanpak en werd aan deze doelgroep gevraagd om bij te dragen aan deze maatschappelijke opgave door het indienen van vernieuwende ideeën. * 10 Voortgangsrapportage aanpak winkelleegstand Limburg

11 Overzicht activiteiten vanuit Expeditie Ruimte of in directe samenwerking met partners: Onderwerpen Retailsymposium 1 Kick-off van zes Limburgse pilotgemeenten, kennisdeling en ontwikkeling Kennisbijeenkomst: zorgvuldig reduceren van overbodige planvoorraad. Georganiseerd in samenwerking met de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), de Juridische Expertpool Planschade en Stec Groep Expertmeeting: supermarktontwikkelingen Zuid-Limburg Bijeenkomst met in Zuid-Limburg opererende supermarkten, ontwikkelaars en andere marktpartijen onder leiding van Simone van Trier Retailsymposium 2 Ervaringen van de van zes Limburgse pilotgemeenten, aandacht voor consumentengedrag en leegstand vanuit vastgoedoptiek Retailsymposium 3 Ervaringen van de van zes Limburgse pilotgemeenten en aandacht voor de (jonge) innovatieve ondernemer Meet up Flirten met Leegstand Een inspirerende en interactieve bijeenkomst met diverse stakeholders over het leegstandsvraagstuk i.s.m. Zuyd Hogeschool, Maastricht, Sittard-Geleen en Heerlen Kennisbijeenkomst: risicobeperking planschade Introductie van De lessen uit 6 jaar toegepaste theorie van de Juridische Expertpool Planschade. Georganiseerd in samenwerking met de RVO Werkbezoek Home of Retail Antwerpen Inspiratiemiddag met gemeenten MKB-Limburg, ondernemers en onderwijs Retailsymposium 4 Ervaringen van de van zes Limburgse pilotgemeenten, cross-industry innovation en de retailchallenge (Challenge X) in samenwerking met JULES en Maastricht University Kennisbijeenkomst: de ladder voor duurzame verstedelijking Over de praktische gevolgen van de wijzigingen de Besluit ruimtelijke ordening en toelichting op de Structuurvisie Ruimtelijke Economie Zuid-Limburg Finale Challenge X: Leegstand en Jongeren Pitchevenement waarin jongeren de beste vijf ideeën in de aanpak van winkelleegstand in de Limburgse binnensteden pitchen voor overheden en ondernemers. Een samenwerking met JULES en Maastricht University Datum april 2016 september 2016 oktober 2016 november 2016 maart 2017 maart 2017 juni 2017 september 2017 november 2017 november 2017 december Voortgangsrapportage aanpak winkelleegstand Limburg

12 Het belang van het RIC wordt onderstreept door de snelheid waarmee de retail zich ontwikkeld. De enige manier om hier als retailer mee om te kunnen gaan is samen aan de slag te gaan en vernieuwing te omarmen. Het RIC is hiervoor de aangewezen plek. Vivienne Curvers, Programmamanager RIC Retail Innovation Center Ook het Retail Innovation Center (RIC) vervult een belangrijke rol in het onderdeel leren en ontwikkelen en wordt daarom door de provincie ondersteund. In de ontwikkeling van het RIC naar een provincie-breed kenniscentrum voor de retailbranche is de provincie actief betrokken. Op deze wijze wordt, in nauwe samenwerking met de Provincie, MKB-Limburg en onderwijsinstelling, vernieuwing en innovatie actief bijgehouden en gedeeld onder belanghebbenden. Daarnaast wordt het aankomende landelijke Retail Innovation Festival dat in 2018 plaatsvindt samen het RIC (en gemeente Roermond) georganiseerd. Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Kennis en gerichte juridische ondersteuning op het gebied van planschade en het creëren van voorzienbaarheid is een actuele en Limburg-brede behoefte (evenals de leegstandsaanpak). Samen met de Rijksdienst (van) voor Ondernemend Nederland (RVO) en de Juridische Expertpool Planschade (JEP; initiatief van (onderdeel van) Ministerie BZK). Door het organiseren van kennisbijeenkomsten over dit onderwerp en het bundelen en uitgeven van geleerde lessen in de afgelopen jaren wordt samen antwoord gegeven op de aanwezige kennisbehoefte. De provincie en RVO.nl hebben in de afgelopen periode in een goede samenwerking actief invulling gegeven aan kennisontwikkeling en kennisdeling over het thema planschade. Daarin loopt Limburg voorop. Jessica Sloof, Adviseur RVO 12 Voortgangsrapportage aanpak winkelleegstand Limburg

13 7. Vooruitblik 2018 Voor het aanpakken van de leegstand in elk winkelcentrum is het essentieel dat de gemeente samenwerkt met actieve ondernemers en verenigingen Thijs Linsen, Voorzitter ondernemersvereniging Nederweert Sturen met beleid 2018 De wijze waarop we sturen met beleid zullen we in 2018 bestendigen. Gemeenten worden in regionaal verband door de provincie ondersteund bij de verdere concretisering en uitvoering van hun regionale visies en de daaruit voorvloeiende plannen. De positieve aandacht die in publicaties en in de media is ontvangen rondom de Limburgse aanpak zien wij als een bevestiging daarvoor. In het verlengde daarvan laten wij het vooralsnog aan de desbetreffende regionale besturen over om al dan niet een onafhankelijke adviescommissie in stellen. Met ingang van 1 januari 2018 is de Retailagenda verlengd met twee jaar. Wij zullen de in dat verband opgestarte thematische uitwerkingen actief volgen en u daarover informeren. Uitvoering in 2018 Aanpak van de winkelleegstand blijkt beter te werken als dit gebeurt in breder verband. Wanneer we de projecten beschouwen waarbij we betrokken zijn blijkt er meer slagkracht te worden gegenereerd indien gekozen wordt voor een integrale ruimtelijke aanpak van een stad- of dorpsdeel (b.v. Urban Experience Heerlen, Mosaïque Bergen, Nuth-centrum, Zitterd ReviSited). Anderzijds blijkt dit ook bereikt te kunnen worden door juist te focussen, door het kiezen voor een thematische aanpak ( cultuur in de etalage Venray, thuis in Panningen ). Beide aanpakken geven aan dat de aanpak van de detailhandelsproblematiek een betere kans van slagen heeft als er aandacht besteed wordt aan het op elkaar afstemmen en versterken van ruimtelijke en economische functies. In beide gevallen blijkt dat het bundelen van menskracht en financiële middelen leidt tot synergie en de efficiëntie en effectiviteit vergroot. Energieke individuele trekkers (b.v. centrummanagement Panningen) of groepen van aanjagers (b.v. Streetwise, vastgoedvereniging Venray, Nederweerste ondernemersvereniging) blijken belangrijke katalysators te zijn. Het is zaak deze op te sporen en indien gewenst te faciliteren. Duidelijk is dat de vraag het best van onderop geformuleerd kan worden. Vervolgens is het belangrijk dat er draagvlak ontstaat, alle benodigde partijen kunnen participeren en in de positie worden gebracht dat ze de van hen verwachte inbreng leveren. Lopende projecten zullen daarom worden voortgezet; concepten en initiatieven voor nieuwe projecten zullen we gereedmaken voor besluitvorming en uitvoering. Samenwerken met andere overheden en partijen is de sluitsteen waarmee we de drie pijlers van onze aanpak winkelleegstand met elkaar verbinden en versterken en onze gemeenschappelijke ambitie waarmaken. Daarvoor is goede en effectieve communicatie essentieel. In dit verband werpt het samenwerkingsverband met MKB-Limburg zijn vruchten af. In 2018 zullen we deze samenwerking verbeteren door het maken van een goede taakverdeling in het aanjagen van projecten (met een focus op kansrijke gebieden), het enthousiasmeren en betrekken van bestaande en potentiële marktpartijen bij Limburgse winkelgebieden. 13 Voortgangsrapportage aanpak winkelleegstand Limburg

14 Kennisdeling: leren en ontwikkelen in 2018 Zoals reeds beschreven in Kennisdeling zal de winkelmonitor worden door vertaald naar een gebruiksvriendelijk dashboard zodat de cijfers op een gebruiksvriendelijke en interactieve manier worden weergeven. De ontwikkeling van het dashboard bevindt zich in de testfase en zal in de komende periode digitaal worden ontsloten. In 2018 zetten we een systematiek op voor het actief opsporen, onderzoeken, documenteren en het met elkaar verbinden van projecten die van waarde kunnen zijn. Dit om de daarmee opgedane kennis en ervaring te delen of actief in contact te brengen met andere partijen. Dat geldt ook voor sommige projecten in andere provincies of in het buitenland. Het doel daarvan is het snel en doelmatig kunnen zoeken, vinden en uitwisselen van quick wins (copy paste adapt). Ditzelfde geldt voor het volgen van trends en ontwikkelingen, samen met ondernemers en gemeenten en vanzelfsprekend met MKB-Limburg en het RIC, maar ook waar mogelijk met andere belangenorganisaties en overheden (b.v. in IPO-verband) en in aansluiting met de RetailAgenda. 14 Voortgangsrapportage aanpak winkelleegstand Limburg

15 Bijlage 1: Leegstand per gemeente in Limburg Overzicht leegstand per gemeente in Limburg gesorteerd op percentage leegstand VVO ( ) Gemeente VVO in m 2 Indicatie leegstand VVO in m 2 Percentage leegstand VVO Winkelvoorraad (aantallen) Leegstand winkelvoorraad Percentage Leegstand winkelvoorraad Beesel ,1% ,5% Brunssum ,2% ,3% Sittard-Geleen ,9% ,0% Weert ,5% ,5% Venray* ,5% ,4% Kerkrade ,1% ,6% Meerssen ,7% ,0% Echt-Susteren ,1% ,2% Nederweert* ,8% ,1% Heerlen* ,3% ,7% Landgraaf ,0% ,2% Venlo ,9% ,7% Roermond* ,7% ,5% Schinnen ,6% ,8% Voerendaal ,9% ,9% Gennep ,6% ,2% Leudal ,4% ,4% Peel en Maas ,9% ,1% Maastricht ,9% ,2% Bergen* ,6% ,2% Onderbanken ,4% ,7% Vaals ,9% ,6% Valkenburg aan de Geul ,8% ,4% Stein ,7% ,8% Mook en Middelaar ,6% ,3% Roerdalen ,4% ,2% Horst aan de Maas ,3% ,4% Gulpen-Wittem ,1% ,3% Simpelveld ,0% ,7% Nuth* ,7% ,6% Beek ,0% ,0% Maasgouw ,5% ,8% Eijsden-Margraten ,4% ,0% Totaal ,8% ,3% n = Project in uitvoering n = Project in verkenning * = Pilotproject 15 Voortgangsrapportage aanpak winkelleegstand Limburg

16 Bijlage 2: Overzicht huidige projecten aanpak winkelleegstand In deze bijlage wordt een korte beschrijving gegeven met betrekking tot de lopende projecten in het kader van de aanpak van de winkelleegstand. Gemeente Bergen Project Het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit en het functioneren van Mosaïque, het centrum van Nieuw-Bergen. Er is een overaanbod aan vierkante meters winkeloppervlak. Naast reeds manifeste winkelleegstand dreigt nieuwe leegstand. Doel De gemeente Bergen wil actief gaan sturen op het terugdringen van de leegstand in de winkelvoorraad. Daartoe onderzoekt de gemeente of op termijn winkelruimte in de oudere delen(aanloopstraat) van Mosaïque kan worden omgevormd naar woningen en of nog ontbrekende kansrijke winkelbranches kunnen worden aangetrokken. MKB-Limburg benadert daartoe ondernemers en eigenaren. Resultaatafspraken (projectvoorstel nog in voorbereiding) Onttrekken van 812 m 2 winkeloppervlak Toevoegen woonruimte in het dorpshart Verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit Bijdrage provincie vanuit de aanpak winkelleegstand Projectvoorstel voor aanpak winkelleegstand in voorbereiding. Gemeente Bergen, provincie en MKB-Limburg werken hierbij samen. Bergen Peildatum % leegstand (aantal) % leegstand (VVO) % leegstand (WVO) ,2% 1,9% 2,1% ,8% 4,6% 6,4% ,8% 4,9% 5,2% ,2% 5,6% 6,8% Verschil 5,0% 3,7% 4,7% 16 Voortgangsrapportage aanpak winkelleegstand Limburg

17 Gemeente Heerlen Project Gemeente Heerlen streeft naar een urban experience. Het streven van de Urban Experience is een compact en daardoor levendig gebied waar het winkel- en horeca-aanbod trendy, eigentijds maar vooral zeer divers van karakter is Doel Compacter en levendig winkel- en horecagebied. Trendy, eigentijds en zeer divers van karakter. Heerlen = Urban. Resultaatafspraken (looptijd van 11 oktober 2016 t/m 1 juli 2019) Compacter maken van het kernwinkelgebied; Uit de markt halen van m 2 retail in het centrum waarvan m 2 in 2020; Terugdringen leegstand in kernwinkelgebied van 30% ( m 2 ) in 2016 via 19% ( m 2 ) in 2019 naar 8% (7.150 m 2 ) in 2025; Stimuleren van innovatie en nieuwe concepten in de winkelsector; De ambitie om in het centrum minimaal 20 nieuwe winkelformules toe te voegen waarvan 10 nieuwe starters die het urban profiel versterken. Bijdrage provincie vanuit de aanpak winkelleegstand Heerlen Peildatum % leegstand (aantal) % leegstand (VVO) % leegstand (WVO) ,7% 7,3% 7,3% ,9% 6,8% 6,4% ,7% 7,4% 6,9% ,7% 8,3% 8,4% Verschil -1,0% 1,0% 1,1% 17 Voortgangsrapportage aanpak winkelleegstand Limburg

18 Gemeente Nederweert Project Aanpak leegstand van het kernwinkelgebied. Het supermarktaanbod voldoet niet meer aan de eisen van de huidige tijd. Het project is gericht op het op orde brengen van de basisvoorwaarden. Het Centrumplan: Compacter maken van het centrum met een duidelijke keuze voor een kernwinkelgebied met sterke publiekstrekkende winkels (supermarkten) aan de randen. Aanpak van de verkeerscirculatie en parkeervoorzieningen. Continue verbetering van samenwerking tussen ondernemers(vereniging), brancheverenigingen, vastgoedeigenaren, MKB Limburg, gemeente en provincie. Doel Activiteitenplan pilot leegstand gemeente Nederweert Gedragen door een Overleg op vaste basis van gemeente en verenigingen van vastgoedeigenaren, horeca en ondernemers, met activiteiten via twee sporen: Spoor A: Het aanjagen van lokaal ondernemerschap door: Verfraaiing / opwaardering van winkelpuien. Aantrekken van nieuwe ondernemers / winkels door actieve werving en ondersteuning door een kwartiermaker. Het opstellen van een winkelmonitor plus. Ontwikkelen van alternatieve pandinvulling in het centrum. Spoor B: Het weg- en/of herbestemmen van leegstaand winkelareaal; Hierbij zal expertise ingewonnen worden bij de Juridische Expertpool Planschade (JEP) via de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en bij de provincie. Resultaatafspraken (looptijd van 10 maart 2014 t/m 1 juli 2018) Het voornoemde activiteitenplan is tijdens het Retailsymposium van 14 november aangeboden door de gemeente. Bijdrage provincie vanuit de aanpak winkelleegstand Nederweert Peildatum % leegstand (aantal) % leegstand (VVO) % leegstand (WVO) ,8% 11,0% 16,9% ,0% 9,8% 10,5% ,8% 12,3% 10,2% ,1% 8,8% 8,7% Verschil -5,7% -2,2% -8,2% 18 Voortgangsrapportage aanpak winkelleegstand Limburg

19 Gemeente Nuth Project Revitalisering van het kernwinkelgebied. De gemeente Nuth heeft de ambitie om de kwaliteit van het voorzieningenaanbod te behouden en (kwalitatief) te verbeteren en de leegstand te minimaliseren in het centrum van Nuth. De gemeente Nuth wil dit bereiken door middel van concrete stappen, gericht op de optimalisatie van het centrumgebied in zowel functionele als ruimtelijke zin. Doelen Een omgeving inrichten waar winkels en andere bedrijven goed kunnen bestaan De verkeers- en parkeersituatie veilig en ruim inrichten. Een aantrekkelijke ruimtelijke omgeving creëren Stappen In kaart brengen hoeveel winkels, horeca en overige voorzieningen er in de toekomst nodig zijn om te voorzien in primaire en secundaire behoeften. Inzicht verkrijgen in ruimtelijke en stedenbouwkundige contouren waarmee bij herontwikkeling rekening moet worden gehouden. Resultaatafspraken (Looptijd van 29 juni 2017 t/m 31 maart 2018) Een functionele, economische en ruimtelijke visie voor het kernwinkelgebied in Nuth. Ruimtelijke en stedenbouwkundige contouren voor herontwikkeling Een kwalitatief goed onderzoeksrapport is ruim binnen de afgesproken tijd opgeleverd. Het zal benut worden voor de beoogde aansluitende planontwikkeling Bijdrage provincie vanuit de aanpak winkelleegstand Nuth Peildatum % leegstand (aantal) % leegstand (VVO) % leegstand (WVO) ,6% 8,5% 11,0% ,8% 6,6% 5,8% ,9% 4,9% 3,2% ,6% 2,7% 1,2% Verschil -3,0% -5,8% -9,8% 19 Voortgangsrapportage aanpak winkelleegstand Limburg

20 Gemeente Roermond Project Plan van aanpak Vitale Binnenstad Roermond met als integraal onderdeel de aanpak winkelleegstand in de binnenstad vanuit drie deelprojecten (zie doelen ). Doelen De focus ligt op de Hamstraat. Het doel is om de historische binnenstad toekomstbestendig te maken door middel van een intensieve samenwerking tussen ondernemers, eigenaren, citymanagement, MKB Limburg, Provincie Limburg en gemeente Roermond. De volgende zaken met betrekking tot winkelleegstand worden in ieder geval opgepakt: Investeringsregeling (monumentale) panden Collectieve aanpak leegstand en lokaal beheer Uniformiteit in straatbeeld en aankleding Resultaatafspraken (Looptijd 3 juli 2017 t/m 1 juli 2019) Vermindering van de winkelleegstand in het centrumgebied met minimaal m 2 ; Zichtbare opwaardering Hamstraat en verblijfsduur van winkelend publiek is met 5% toegenomen. Het opwaarderingsproject wordt uitgevoerd in samenwerking tussen gemeente, ondernemers, eigenaren, city management en MKB Limburg; Vestigingsklimaat wordt versterkt doordat eigenaren duurzaam investeren in hun panden, minimaal 15 panden in het kernwinkelgebied zijn aangepakt; Startende ondernemers en bestaande winkeliers krijgen ondersteuning (of kunnen een beroep doen op) vanuit het bestaande ondersteuningsaanbod waaronder het MKB-Limburg en Retail Innovation Center. Bijdrage provincie vanuit de aanpak winkelleegstand Roermond Peildatum % leegstand (aantal) % leegstand (VVO) % leegstand (WVO) ,2% 7,8% 9,2% ,6% 7,5% 7,9% ,5% 7,4% 7,3% ,5% 7,7% 9,3% Verschil 0,3% -0,1% 0,1% 20 Voortgangsrapportage aanpak winkelleegstand Limburg

21 Gemeente Venray Project De gemeente wil met het project Cultuur in de etalage : Leegstaande (winkel)panden tijdelijk en permanent invullen met cultureel ondernemerschap ; Een kunstroute realiseren, aangevuld met kunstzinnige uitingen in de openbare ruimte; Een of meer nieuwe, jaarlijks terugkerende evenementen rond kunst en cultuur realiseren Doelen Venray centrum compact, compleet en comfortabel maken. De basis hiervoor vormen een centrumvisie een uitvoeringsprogramma met de nadruk op drie transformatiegebieden en op de transformatie van winkelpanden in de aanloopstraten. Dit wordt ondersteund door een aanjaagteam. Resultaatafspraken (looptijd van 10 juli 2017 tot 1 januari 2021): Herinvulling van het voormalige AH-pand en verbeteren van de verbinding tussen Gouden Leeuw en centrum (herinrichten voetgangersverbinding Gouden Leeuwpad, vergroening Gouden Leeuwplein, toegang parkeergarage). In dit kader zullen in ieder geval: - Herbestemming ca m2 leegstaande winkelmeters door verplaatsing van de bibliotheek, de realisatie van een fietsenstalling en invulling met maatschappelijke functies; - Opwaardering ca m2 openbare ruimte door vergroening van het Gouden Leeuwplein en transformatie van het Gouden Leeuwpad; - Verbetering van de entree naar én de zichtbaarheid van de parkeergarage. Aanpak winkelleegstand en verlevendigen van het centrum. In dit kader zullen in ieder geval: - minimaal 5 (winkel)panden duurzaam getransformeerd zijn èn - minimaal 5 (winkel)panden tijdelijk ingevuld zijn met kunst/cultuur èn uitingen van kunst en cultuur in openbare ruimte zijn gerealiseerd waarmee (ook) bovengenoemde kunstroute wordt versterkt. Daarnaast zal de gemeente een fonds instellen waarmee de structurele transformatie van winkelpanden wordt gestimuleerd. Tweeledig doel: - transformatie van panden naar wonen en/of andere functies (niet zijnde detailhandel) door middel van een bijdrage aan de verbouwingskosten. - stimuleren van verplaatsingen van winkels van aanloopstraten naar kernwinkelgebied door middel van een bijdrage aan de verhuiskosten. Bijdrage provincie vanuit de aanpak winkelleegstand Venray Peildatum % leegstand (aantal) % leegstand (VVO) % leegstand (WVO) ,3% 8,8% 10,4% ,7% 8,5% 8,4% ,8% 10,2% 10,3% ,4% 12,5% 11,8% Verschil 7,1% 3,7% 1,4% 21 Voortgangsrapportage aanpak winkelleegstand Limburg

22 Gemeente Echt-Susteren Project Multifunctioneel centrum Echt: Monument Plats 1 transformeren in een cultureel/ maatschappelijk centrum, dat voorziet in de behoeften aan culturele, maatschappelijke en zorg gerelateerde activiteiten. Doelen Ondernemers eigenaren en de gemeente hebben een akkoord bereikt over een gezamenlijke aanpak om het centrum van Echt toekomstbestendig te maken. In deze afspraken wordt ook het belang van het behouden van een centrale ontmoetingsplek onderschreven. Een aanpassing van Plats 1 naar een cultureel centrum past binnen de gezamenlijke centrumaanpak en versterkt de aantrekkelijkheid van het centrum. Resultaatafspraken (looptijd van 15 juli t/m 1 juli 2018) Volledige verbouwing en oplevering van het monument Plats 1 conform projectplan. Bijdrage provincie vanuit de aanpak winkelleegstand Echt-Susteren Peildatum % leegstand (aantal) % leegstand (VVO) % leegstand (WVO) ,9% 8,3% 11,0% ,9% 11,0% 11,6% ,1% 9,0% 9,0% ,2% 9,1% 9,6% Verschil -2,7% 0,8% -1,4% 22 Voortgangsrapportage aanpak winkelleegstand Limburg

23 Gemeente Meerssen Project In de 5 kernen van gemeente Meerssen is sprake van leegstaande panden. De gemeente heeft ondersteuning gezocht bij een extern specialistisch bureau (Streetwise) om deze leegstand terug te dringen. Doel Toekomstbestendigheid van het winkelgebied op lange termijn waarborgen. Resultaatafspraken (15 december 2017 t/m 15 december 2018) Uitvoering van fase 2 en 3 (Project aanpak leegstaande winkelpanden, sfeervol Meerssen) Fase 2: Implementatiefase visies omzetten in de praktijk bijeenkomsten met werkgroep verbeteren ondernemersklimaat voorkomen van winkelleegstand door ondersteunen huidige ondernemers structureel oplossen winkelleegstand door aantrekken en begeleiden van nieuw ondernemerschap centraliseren van kernwinkelgebied Fase 3: Overdrachtsfase zelfstandige werkgroep van ondernemers aantrekkelijk ondernemers en vestigingsklimaat afname winkelleegstand in de kerngebieden verrijking retail en horeca aanbod door structureel gevestigde nieuwe concepten toekomstbestendige retailstructuur met een duidelijk profiel en identiteit. Bijdrage provincie vanuit de aanpak winkelleegstand Meerssen Peildatum % leegstand (aantal) % leegstand (VVO) % leegstand (WVO) ,7% 4,5% 3,8% ,2% 5,0% 4,0% ,9% 7,7% 6,8% ,0% 10,7% 10,1% Verschil 13,3% 6,2% 6,3% 23 Voortgangsrapportage aanpak winkelleegstand Limburg

24 Gemeente Peel en Maas Project Panningen Thuis in Panningen. Maatregelen rondom centrum. Doelen Gemeente wenst een aantal zwakten als benoemd in de Regionale detailhandelsvisie Noord-Limburg, aan te pakken. Dit gebeurt in eerste instantie door de herinrichting en verbetering van het gebied rond het gemeentehuis: Met een proactieve aanpak de winkelleegstand bestrijden en voorkomen, onder de vlag Thuis in Panningen (TIP). Resultaatafspraken (Looptijd van 1 november 2017 t/m 1 juli 2019) In dit kader zullen in ieder geval: ervaringen en voorbeelden van centrummanagement aantoonbaar zijn gedeeld met andere gemeenten en partijen, én periodiek een imago-onderzoek zijn uitgevoerd, om onder andere de beoogde toename van het aantal bezoekers en hun verblijfsduur te meten, én 2 trainingen/workshops voor ondernemers en/of winkelpersoneel zijn opgezet en uitgevoerd, én minimaal 2 leegstaande (winkel)panden duurzaam zijn ingevuld dan wel getransformeerd, én jaarlijks 5 starters/ondernemers voor bedrijfsopvolging/ stoppers zijn begeleid ( ). Bijdrage provincie vanuit de aanpak winkelleegstand Peel en Maas Peildatum % leegstand (aantal) % leegstand (VVO) % leegstand (WVO) ,6% 6,6% 6,7% ,4% 6,4% 6,1% ,2% 7,2% 6,2% ,1% 5,9% 6,0% Verschil 1,5% -0,7% -0,7% 24 Voortgangsrapportage aanpak winkelleegstand Limburg

25 Gemeente Sittard-Geleen Project Zitterd ReviSited Compacter maken kernwinkelgebied en aanpak leegstand stadscentrum Sittard. Doel Een compact en daardoor levendig stadscentrum waar het winkel- en horecaaanbod eigentijds maar vooral zeer divers van karakter is en waar openbare ruimte een podium is voor evenementen, experimenten en ontmoetingen Resultaatafspraken (Looptijd 1 december 2016 t/m 1 juli 2019) het compacter maken van het kernwinkelgebied; een vermindering van de winkelleegstand in het kernwinkelgebied met minimaal m2. in 2019; stimuleren van innovatie en nieuwe concepten zoals bijvoorbeeld Streetwise in de winkelsector; minimaal 25 transformatie projecten/functie wijzigingen in het centrum; besluitvorming omtrent herbestemming thans leegstaande V&D gebouw (valt qua telling buiten de genoemde m 2 ). Bijdrage provincie vanuit de aanpak winkelleegstand Sittard-Geleen Peildatum % leegstand (aantal) % leegstand (VVO) % leegstand (WVO) ,6% 10,3% 11,9% ,6% 14,5% 14,3% ,0% 14,5% 13,1% ,0% 15,9% 14,9% Verschil -2,6% 5,6% 3,0% 25 Voortgangsrapportage aanpak winkelleegstand Limburg

26 Stadsregio Parkstad Limburg Project Uitvoeringsprogramma Retail Parkstad Doel Binnen de veranderende omstandigheden in Parkstad Limburg (huishoudenssamenstelling, bevolkingsomvang) het voorzieningenaanbod voor de inwoners van Parkstad Limburg steeds zo optimaal mogelijk te houden, door het versterken van aangewezen winkelclusters, invullen van leegstaande panden in winkelclusters, verplaatsing van solitaire vestigingen naar winkelclusters, uit de markt halen van overbodige m 2 retail buiten winkelclusters. Twee pijlers staan centraal: Versterken van de in de Structuurvisie Ruimtelijke Economie Zuid-Limburg aangewezen winkelclusters (in Parkstad Limburg zijn in totaliteit 27 winkelclusters aangewezen) o.a. via de regionale aanpak supermarktendossier en uitvoering van pilotprojecten; Onttrekken van overtollige winkelmeters (met als doel een gezond leegstandspercentage van 6% te bewerkstelligen; doel is om tot m² aan overtollige winkelmeters te herbestemmen / te schrappen), o.a. via uitvoering van pilotprojecten. Resultaatafspraken (looptijd van 1 januari 2017 tot en met 1 januari 2019) Opstellen van een Uitvoeringsprogramma Retail Parkstad ( ) met zicht op middellange termijn doelstellingen: via samenwerking, inzet van instrumentarium, regionale inzet Streetwise, projecten / gebiedsontwikkelingen, randvoorwaarden / financiering; Regionale coördinatie supermarktontwikkelingen (o.a. via het Aldi-Convenant) als ruggengraat van de winkelstructuur; Uitvoeren van pilotprojecten gericht op versterking van toekomstbestendige winkelclusters (zie ook onderstaande voorbeelden); Aanpak van overtollige plancapaciteit door het inzichtelijk maken van verborgen en onbenutte capaciteiten in bestemmingsplannen en het in gang zetten van planreductie; Het voorliggende uitvoeringsprogramma wordt tevens beschouwd als pilot in het kader van de provinciale Retaildeal. Ervaringen met het terugdringen van het aantal winkelmeters worden actief gedeeld met het landelijke platform van de Retailagenda. Bijdrage provincie vanuit de aanpak winkelleegstand ( vanuit het programma stedelijke ontwikkeling) NB: In de publicatie Succesvolle transitie winkelgebieden door regionale afstemming heeft de Nederlandse Raad van Winkelcentra (NRW) acht best practices beschreven, waaronder het Convenant Aldi Stadsregio Parkstad (p. 45) Voortgangsrapportage aanpak winkelleegstand Limburg

27 Voorbeelden van pilotprojecten Parkstad Limburg Rumpenerstraat (Brunssum) Transformatie van een voormalig winkellint, waar de ruimtelijke kwaliteit, leefbaarheid en het vastgoed onder druk staan. In samenwerking tussen vastgoedeigenaren, gebruikers, gemeente Brunssum en Stadsregio Parkstad wordt gezocht naar nieuwe impulsen en mogelijkheden voor transformatie. Hoensbroek-Centrum (Heerlen) Samenwerkingsverband opgezet tussen gemeente Heerlen, Stadsregio Parkstad, Streetwise, MKB Parkstad en ondernemersvereniging Hartje Hoensbroek. Ook de supermarktketens zijn aangehaakt. Het gezamenlijke doel is om het ruimtelijk-economisch functioneren van het winkelcluster te versterken. t Loon (Heerlen) Gemeentelijk beleid is om t Loon naar de toekomst o.a. een functie van boodschappencluster te laten innemen. Ideeën worden samen uitgewerkt tussen supermarktketens, de vastgoedeigenaar, gemeente Heerlen en Stadsregio Parkstad. Heerlen-zuid/Kerkrade-west Op 15 november jl. is het Convenant Retail in Heerlen-Zuid / Kerkrade-West ondertekend door de convenantpartijen gemeente Heerlen, gemeente Kerkrade en Stadsregio Parkstad. Partners zullen procesvoorbereiding en visievorming ten aanzien van retail en/of concrete retail-ontwikkelingen in het gebied met elkaar ontwikkelen en afstemmen. Op de Kamp (Landgraaf) Het toekomstbestendig maken van het winkelcluster Op de Kamp. In samenwerking met Aldi, eigenaar Dela, Rabobank, gemeente Landgraaf, Stadsregio Parkstad en ondernemersvereniging wordt herontwikkelingstraject gestart. Herontwikkeling van winkelcluster Schaesberg volgt op ontwikkeling Op de Kamp. Nuth-Centrum Hoewel de winkelleegstand in het winkelcluster beperkt is, ligt er wel een opgave om de leefbaarheid te verbeteren en naar de toekomst toe een kwalitatief voorzieningenniveau te behouden. Positief resultaat is al geboekt met het behoud van de Aldi in het winkelcluster. In samenwerking tussen gemeente Nuth, Stadsregio Parkstad, lokale ondernemers, inwoners, MKB Parkstad en Provincie Limburg wordt gewerkt aan een gefundeerd toekomstplan voor de herontwikkeling voor het winkelcluster. Voerendaal-Centrum Aldi heeft zich n.a.v. het Aldi Convenant gevestigd in het voormalige Plus-pand in het centrum. Er wordt nog naar een (andere) invulling gezocht voor het voormalige Aldi-pand. Aanpak plancapaciteit Binnen het Uitvoeringsprogramma is een methodiek ontwikkeld om de plancapaciteit inzichtelijk te maken, op basis waarvan opschaling plaatsvindt en een juridische taskforce wordt ingericht om te onderzoeken op welke wijze overtollige m2 retail kunnen worden herbestemd of geschrapt. Deze methodiek is generiek toepasbaar en is met een aantal Limburgse gemeenten gedeeld. De methodiek wordt in het kader van de uitvoering van de Structuurvisie Ruimtelijke Economie Zuid-Limburg verder opgepakt in Zuid-Limburgs verband. 27 Voortgangsrapportage aanpak winkelleegstand Limburg

28 Grafisch Centrum Provincie Limburg