Neimed Krimpbericht. Veel Westerse en weinig niet-westerse allochtonen in Limburg SEPTEMBER 2015

Transcriptie

1 SEPTEMBER 2015 Neimed Krimpbericht Veel Westerse en weinig niet-westerse allochtonen in Limburg In Limburg wonen relatief veel Westerse allochtonen en weinig niet-westerse allochtonen. Evenals landelijk is in Limburg ongeveer een vijfde deel van de bevolking allochtoon, echter hier wonen veel meer Westerse allochtonen en veel minder niet-westerse allochtonen. Het percentage Duitsers is in Limburg en in de drie deelregio s in de afgelopen tien jaar duidelijk gedaald. Het aantal Polen steeg aanzienlijk, met name in Noord-Limburg. Ook is de afgelopen tien jaar het percentage allochtonen in Maastricht opvallend snel gestegen, zowel het percentage Westerse allochtonen als niet-westerse allochtonen. Van de Limburgse gemeenten heeft Vaals veruit het hoogste percentage allochtonen: ongeveer de helft van de bevolking is allochtoon. In Vaals wonen niet alleen relatief veel Duitsers en Belgen maar ook relatief veel Polen en Joegoslaviërs. Samenstelling bevolking De samenvattende titel van het Krimpbericht van mei 2015 was Buitenlandse migratie vertraagt bevolkingskrimp. De buitenlandse migratie heeft niet alleen invloed op de ontwikkeling van het aantal inwoners maar ook op de samenstelling daarvan. Bij de samenstelling van de bevolking kan bijvoorbeeld onderscheid gemaakt worden in autochtonen en allochtonen. Allochtonen zijn personen die niet in Nederland zijn geboren of van wie een van de ouders niet in Nederland is geboren. Hierbij kan onderscheid gemaakt worden in Westerse allochtonen - Europa (exclusief Turkije), Noord-Amerika, Oceanië, Indonesië en Japan - en niet-westerse allochtonen. In dit krimpbericht wordt gekeken naar de huidige situatie en de ontwikkeling in de afgelopen 10 jaar op basis van de steekjaren 2005, 2010 en De aanwezigheid van een asielzoekerscentrum beïnvloedt het percentage en de ontwikkeling van het aantal allochtonen in een gemeente soms aanzienlijk. Totaal aantal allochtonen Regio s In Nederland is momenteel 21,7% van de bevolking allochtoon (Tabel 1). Tien jaar geleden was dat 19,2%. Het percentage allochtonen stijgt voortdurend. Dit geldt zowel voor de Westerse als de niet-westerse allochtonen. Het percentage allochtonen zit in Limburg als geheel in dezelfde orde van grootte als het landelijke gemiddelde: in 2005 iets hoger, in 2015 wat lager. Limburg heeft echter relatief de helft meer Westerse allochtonen en de helft minder niet-westerse allochtonen.

2 In Noord-Limburg en in Midden-Limburg is het percentage lager en in Zuid-Limburg hoger dan het landelijke gemiddelde. Westerse allochtonen zijn er in alle drie de regio s relatief meer dan landelijk. Niet-Westerse allochtonen zijn er in de drie regio s minder dan landelijk, met name in Zuid-Limburg. Gemeenten Van de Limburgse gemeenten heeft Vaals veruit het hoogste percentage allochtonen: ongeveer de helft van de bevolking (Tabel 1). Dit zijn voornamelijk Westerse allochtonen. Op de tweede plaats volgt Kerkrade (31,2% in 2015) en op de derde plaats Maastricht (28,9%). In de afgelopen tien jaar is het percentage allochtonen in Maastricht opvallend snel gestegen: in 2005 was het 21,8%. Zowel het percentage Westerse allochtonen als niet- Westerse allochtonen is in die gemeente in de afgelopen 10 jaar met ongeveer een derde gestegen. De volgende twee gemeenten in de top vijf van percentage allochtonen zijn Roermond en Heerlen. Westerse allochtonen Regio s De 5 grootste groepen Westerse allochtonen in Limburg komen uit Duitsland, Indonesië, België, Polen en Voormalig Joegoslavië (Tabel 2). Dat zijn ook in Midden- en Zuid- Limburg de vijf grootste groepen. In Noord-Limburg behoort België niet tot de top vijf maar wel Voormalig Sovjet Unie. Het percentage Duitsers is in Limburg en in de drie regio s in de afgelopen tien jaar duidelijk gedaald: in Limburg van 7,7% in 2005 naar 6,7% in Het percentage Indonesiërs en Belgen is ook wat gedaald. Bij de Polen was een aanzienlijke stijging, met name in Noord-Limburg: van 0,4% in 2005 naar 1,8% in Gemeenten In tabel 2 staan de gemeenten in volgorde van het aandeel van Westerse allochtonen in de bevolking. De vijf gemeenten met relatief de meeste Westerse allochtonen zijn: Vaals, Kerkrade, Landgraaf, Brunssum en Maastricht. Er wonen relatief veel Duitsers in Vaals, Kerkrade, Landgraaf, Onderbanken en Simpelveld; Indonesiërs in Sittard-Geleen, Heerlen, Maastricht, Brunssum en Roermond; Belgen in Eijsden-Margraten, Maastricht, Vaals, Maasgouw en Weert; Polen in Horst aan de Maas, Venray, Peel en Maas, Venlo en Vaals; Joegoslaviërs (uit voormalig Joegoslavië) in Roermond, Vaals, Kerkrade, Heerlen en Brunssum. In Vaals wonen dus niet alleen relatief veel Duitsers en Belgen maar ook veel Polen en Joegoslaviërs. Hiervoor is de sterke stijging genoemd van Westerse allochtonen in Maastricht in de afgelopen tien jaar. Deze stijging komt in aantallen in volgorde uit Duitsland, Voormalig Sovjet-Unie, Verenigde Staten van Amerika, Verenigd Koninkrijk en Italië. 2

3 Niet-Westerse allochtonen Regio s De 5 grootste groepen niet-westerse allochtonen in Limburg komen uit Marokko, Turkije, (Voormalige) Nederlandse Antillen en Aruba, China en Suriname (Tabel 3). Dat zijn ook in de drie deelgebieden van Limburg de grootste groepen. In de afgelopen tien jaar zijn deze groepen allochtonen in alle drie de Limburgse regio s toegenomen. Gemeenten In tabel 3 staan de gemeenten in volgorde van het aandeel van niet-westerse allochtonen in de bevolking. De vijf gemeenten met relatief de meeste niet-westerse allochtonen zijn: Roermond, Venlo, Maastricht, Weert en Venray. Er wonen relatief veel Marokkanen in Weert, Roermond, Venlo, Heerlen en Beesel; Turken in Venlo, Roermond, Venray, Maastricht en Weert; Antillianen en Arubanen in Roermond, Heerlen, Weert, Kerkrade en Maastricht; Chinezen in Maastricht, Roermond, Venlo, Heerlen en Weert; Surinamers in Venray, Roermond, Venlo, Heerlen en Sittard-Geleen. 3

4 Tabel 1 Allochtonen in procenten van het totaal aantal inwoners Gemeenten in volgorde van hoogte percentage allochtonen in 2015 Totaal allochtonen Westerse allochtonen niet- Westerse allochtonen Rangnr % Rangnr % Rangnr % Rangnr % Rangnr % Nederland 19,2 20,3 21,7 9,6 12,1 Limburg 19,6 19,8 20,9 14,6 6,3 Noord-Limburg 16,5 17,1 18,3 11,3 6,9 Midden-Limburg 17,0 17,5 18,4 11,8 6,6 Zuid-Limburg 22,0 22,0 23,1 17,3 5,8 Vaals 1 50,9 1 48,3 1 48,6 1 44,4 11 4,2 Kerkrade 2 33,2 2 31,8 2 31,2 2 26,2 9 5,0 Maastricht 8 21,8 7 23,7 3 28,9 5 19,2 3 9,7 Roermond 4 26,2 4 26,9 4 28, ,7 1 13,3 Heerlen 3 27,5 3 27,5 5 27,6 6 19,0 5 8,7 Venlo 6 24,4 5 25,3 6 26,8 9 15,4 2 11,4 Brunssum 5 24,6 6 24,4 7 24,0 4 19,3 10 4,6 Landgraaf 7 24,3 8 23,5 8 23,0 3 19,5 14 3,4 Sittard-Geleen 10 21,5 9 21,3 9 21, ,2 7 6,2 Onderbanken 9 21, , ,2 7 17,9 26 2,3 Weert 12 18, , , ,8 4 9,2 Venray 15 16, , , ,1 6 8,6 Simpelveld 11 19, , ,4 8 16,1 33 1,3 Echt-Susteren 14 16, , , ,6 16 3,2 Roerdalen 17 15, , , ,8 20 2,7 Schinnen 13 16, , , ,8 18 3,1 Beesel 18 15, , , ,6 8 5,1 Bergen (L.) 16 16, , , ,2 28 2,1 Valkenburg a d Geul 20 14, , , ,6 21 2,6 Gennep 19 14, , , ,1 12 3,9 Beek (L.) 21 13, , , ,0 13 3,9 Gulpen-Wittem 23 13, , , ,7 31 1,8 Stein (L.) 22 13, , , ,0 22 2,5 Mook en Middelaar 27 12, , , ,0 15 3,4 Voerendaal 24 13, , , ,2 27 2,2 Maasgouw 25 12, , , ,2 29 2,1 Nuth 26 12, , , ,8 25 2,3 Eijsden-Margraten 28 11, , , ,4 30 2,0 Leudal 30 10, , ,8 30 9,0 19 2,7 Meerssen 29 11, , ,8 29 9,4 23 2,4 Peel en Maas 31 8,3 31 9, ,6 31 7,4 17 3,2 Horst aan de Maas 32 7,4 32 8,2 32 9,6 32 7,2 24 2,3 Nederweert 33 6,0 33 6,9 33 8,1 33 6,3 32 1,8 Bron: CBS, bewerking Wim Derks. 4

5 Tabel 2 De 5 grootste groepen Westerse allochtonen in Limburg in 2015 in procenten van het totaal aantal inwoners. Gemeenten in volgorde van hoogte percentage Westerse allochtonen Voormalig Duitsland Indonesië België Polen Joegoslavië Rangnr % Rangnr % Rangnr % Rangnr % Rangnr % Nederland 2,2 2,2 0,7 0,8 0,5 Limburg 6,7 1,8 1,6 1,0 0,6 Noord-Limburg 5,2 1,4 0,4 1,8 0,5 Midden-Limburg 4,7 1,4 1,9 1,1 0,6 Zuid-Limburg 8,3 2,2 2,1 0,7 0,6 Vaals 1 34,0 27 0,9 3 3,4 5 1,4 2 1,1 Kerkrade 2 18,6 15 1,6 20 1,2 12 1,0 3 1,1 Landgraaf 3 12,6 10 1,9 23 1,1 16 0,8 6 0,7 Brunssum 6 10,9 4 2,4 24 1,1 8 1,2 5 0,8 Maastricht 19 5,4 3 2,5 2 3,5 20 0,6 14 0,5 Heerlen 7 9,3 2 2,9 15 1,4 10 1,1 4 1,1 Onderbanken 4 11,6 17 1,5 21 1,2 22 0,5 10 0,5 Simpelveld 5 11,5 30 0,8 14 1,6 23 0,5 29 0,2 Venlo 10 7,5 9 2,0 26 0,5 4 1,9 8 0,6 Sittard-Geleen 13 6,4 1 2,9 11 1,8 17 0,7 9 0,6 Roermond 16 5,8 5 2,2 22 1,1 13 1,0 1 1,6 Roerdalen 9 7,9 21 1,1 25 1,0 11 1,1 13 0,5 Echt-Susteren 11 7,1 18 1,4 10 1,8 14 0,9 23 0,4 Bergen (L.) 8 9,0 28 0,9 33 0,2 15 0,8 11 0,5 Schinnen 12 6,9 14 1,6 17 1,3 26 0,4 18 0,4 Gulpen-Wittem 17 5,5 26 0,9 6 2,8 28 0,3 16 0,4 Valkenburg a d Geul 24 4,2 20 1,3 9 2,2 29 0,3 12 0,5 Maasgouw 21 4,6 25 0,9 4 3,1 21 0,5 20 0,4 Voerendaal 14 6,1 19 1,3 18 1,2 24 0,5 17 0,4 Stein (L.) 22 4,4 7 2,0 7 2,3 33 0,2 15 0,5 Nuth 18 5,5 24 1,1 16 1,3 19 0,6 22 0,4 Weert 31 2,6 11 1,7 5 3,0 9 1,1 19 0,4 Beesel 15 6,0 22 1,1 27 0,5 18 0,6 24 0,3 Eijsden-Margraten 32 2,6 23 1,1 1 4,1 27 0,4 31 0,2 Venray 26 3,3 16 1,5 28 0,5 2 2,2 7 0,6 Gennep 20 5,2 8 2,0 32 0,3 25 0,4 21 0,4 Mook en Middelaar 25 4,1 6 2,1 29 0,5 31 0,3 26 0,3 Beek (L.) 23 4,3 12 1,6 13 1,7 32 0,3 30 0,2 Meerssen 28 3,0 13 1,6 8 2,2 30 0,3 28 0,3 Leudal 27 3,2 29 0,9 12 1,7 7 1,3 27 0,3 Peel en Maas 29 2,8 31 0,7 30 0,4 3 1,9 25 0,3 Horst aan de Maas 30 2,8 33 0,5 31 0,4 1 2,3 32 0,2 Nederweert 33 1,8 32 0,7 19 1,2 6 1,3 33 0,1 Bron: CBS, bewerking Wim Derks. 5

6 Tabel 3 De 5 grootste groepen niet-westerse allochtonen in Limburg in 2015 in procenten van het totaal aantal inwoners. Gemeenten in volgorde van hoogte percentage niet-westerse allochtonen (Voormalig) Ned. Antillen Marokko Turkije en Aruba China Suriname Rangnr % Rangnr % Rangnr % Rangnr % Rangnr % Nederland 2,3 2,4 0,9 0,4 2,1 Limburg 1,5 1,1 0,4 0,3 0,3 Noord-Limburg 1,7 2,1 0,2 0,3 0,3 Midden-Limburg 1,9 1,3 0,4 0,3 0,3 Zuid-Limburg 1,2 0,6 0,4 0,3 0,2 Roermond 2 3,7 2 4,0 1 0,8 2 0,5 2 0,6 Venlo 3 3,0 1 4,0 11 0,3 3 0,4 3 0,5 Maastricht 8 1,5 4 1,3 5 0,5 1 0,7 7 0,3 Weert 1 4,4 5 1,3 3 0,7 5 0,3 6 0,3 Venray 7 1,7 3 2,6 6 0,5 17 0,2 1 0,7 Heerlen 4 2,6 7 0,6 2 0,8 4 0,3 4 0,4 Sittard-Geleen 6 1,9 10 0,6 9 0,3 6 0,3 5 0,3 Beesel 5 2,5 8 0,6 10 0,3 23 0,1 29 0,1 Kerkrade 13 0,9 9 0,6 4 0,7 12 0,2 17 0,2 Brunssum 9 1,4 18 0,2 7 0,4 7 0,3 8 0,3 Gennep 10 1,4 11 0,5 16 0,2 8 0,3 11 0,2 Vaals 29 0,2 12 0,4 17 0,2 28 0,1 24 0,1 Beek (L.) 11 1,0 14 0,3 14 0,2 9 0,3 23 0,1 Mook en Middelaar 33 0,0 24 0,1 12 0,2 13 0,2 12 0,2 Peel en Maas 12 0,9 6 0,7 33 0,1 18 0,2 27 0,1 Landgraaf 16 0,4 13 0,4 8 0,3 21 0,2 15 0,2 Echt-Susteren 17 0,3 19 0,2 20 0,2 20 0,2 9 0,2 Schinnen 20 0,2 22 0,1 24 0,1 22 0,1 19 0,1 Leudal 21 0,2 25 0,1 25 0,1 10 0,3 18 0,1 Roerdalen 19 0,2 23 0,1 13 0,2 25 0,1 13 0,2 Valkenburg a d Geul 25 0,2 15 0,3 28 0,1 11 0,2 16 0,2 Horst aan de Maas 31 0,1 20 0,2 29 0,1 14 0,2 14 0,2 Stein (L.) 15 0,7 31 0,0 32 0,1 32 0,1 28 0,1 Meerssen 27 0,2 17 0,2 19 0,2 15 0,2 33 0,0 Nuth 22 0,2 16 0,3 15 0,2 29 0,1 10 0,2 Onderbanken 14 0,8 27 0,0 26 0,1 26 0,1 22 0,1 Voerendaal 23 0,2 28 0,0 21 0,2 27 0,1 25 0,1 Bergen (L.) 18 0,3 32 0,0 31 0,1 16 0,2 21 0,1 Maasgouw 30 0,2 21 0,1 30 0,1 19 0,2 26 0,1 Eijsden-Margraten 28 0,2 26 0,1 22 0,2 30 0,1 20 0,1 Nederweert 26 0,2 29 0,0 23 0,1 24 0,1 32 0,1 Gulpen-Wittem 24 0,2 33 0,0 27 0,1 31 0,1 31 0,1 Simpelveld 32 0,1 30 0,0 18 0,2 33 0,0 30 0,1 Bron: CBS, bewerking Wim Derks. 6

7 Wim Derks, econoom en werkzaam bij Kenniscentrum voor Bevolkingsdaling en Beleid (KcBB) 7