Toekomst tussen de regels? Van regelgeving naar regelneming

Transcriptie

1 Toekomst tussen de regels? Van regelgeving naar regelneming Dr J.W.W. Coebergh, voorzitter Federatie Medisch Wetenschappelijke Verenigingen 1

2 Wat is en doet de FMWV (sinds 1967) anno 2005?? Motto in 2005: Laat de regels met ons meewerken 2

3 FMWV: federatie van 33 medischwetenschappelijke verenigingen 7 erkende specialismen 10 6 = combinatie van klinisch-wetenschappelijk & basaal en research-verpleegkunde 4 koepels & interdisciplinaire werkgroepen 10 basisvakken 7 laboratorium georiënteerd 2 gezondheidswetenschappen - epidemiologie 6 van diverse aard 1 belangenbehartigend 3

4 Belangrijkste producten en diensten van FMWV anno Communicatie Mediator (met ZonMW) medisch- wetenschappelijke (MWD) & publieksdag deelname themabepaling pleitbezorging onderzoeksklimaat andere stijl in regelgeving Deregulering door zelfregulering geen regelgeving zonder regelneming METC s en CCMO gedragscodes Goed Gedrag, nu nr. 2 Goed Gebruik Manual Europese Richtlijn ivm WMO Op het vinkentouw 4

5 Geneesmiddelonderzoek = van groot belang voor FMWV Vele disciplines farmacologie div. klinische vakken biochemie en klinische chemie immunologie moleculaire biologie genetica epidemiologie beeldvorming Relevantie voor Volksgezondheid en kwaliteit zorg onderwijs en nascholing kenniseconomie financiering onderzoekssector werkgelegenheid in onze branche 5

6 Betekenis Medische wetenschap: kennis = grootste vijand van ziekte!? In jaren 70: Anecdote: De medische wetenschap zal u (=overheid en politiek) platwalsen, indien u niet doet wat wij zeggen. Aldus toenmalige voorzitter van de Gezondheidsraad tot de minister V & M Maar: sinds de jaren 80 Biomedische onderzoekers steeds meer gemarginaliseerd ondanks prachtige vooruitzichten voor: wetenschap en technologie volksgezondheid Recente bla bla bla over kenniseconomie etc. 6

7 Determinanten van verval : wantrouwen & jalouzie & onbegrip over proces van kennisverwerving Wassende regelgeving Schurend tegen meer intuitieve dan strikt rationele onderzoeksprocessen aversieopwekkend Interpretaties? risicomijdend Precies versus rekkelijk Onderling strijdig Bij vervormd risicobesef Trial without error? Wens/eis risicoloze vooruitgang Absolute veiligheid etc Vijandige houding naar Gentechnologie dierproeven 7

8 8

9 Iets doen aan gestoorde risicoperceptie Als zodanig: angsten zijn nergens goed voor Vanwege funeste invloed op Regeldrang Stringente Regelinterpretatie Inspiratie uit: Searching for Safety door Aaron Wildavsky, Transaction Books, 1988 Propageert: trial and error en oplettendheid 9

10 Maar ook hand in eigen boezem.. Van regelontkenning & afwijzing naar Regelneming duiding als signaal Alternatieve oplossingen? Zelfregulering : 20/80 regel Verbetering eigen training etc = proces van lange adem is ook geen probleem, want zo slecht was het nu ook weer niet Er is voldoende verantwoordelijkheidsbesef 10

11 COREON = commissie regelneming onderzoek Opgericht en gefinancierd door epidemiologen via een 15- tal instituten Ondergebracht bij FMWV Bevordert klimaat voor observationeel onderzoek O.a. gedragscodes Ook engelse vertaling Questions & answers Pleitbezorging Rapportage Via FMWV website Lijfbladen (Epistel) 11

12 werkwijze Spotten, snuiven, percipieren, duiden Kennis uitwisselen Legale ruimte opzoeken Standpunten en opvattingen ventileren met overleg (in nationale commissies) zo nodig publieks acties Motto = het is genoeg geweest 12

13 Recente verworvenheden i.v.m. zelfregulering I Totstandkoming GOED GEBRUIK Gedragscode gezondheidsonderzoek met lichaamsmateriaal (2001) implementatie, ook voor verstrekkers advisering bij beleid inzake Biobanken Herziening GOED GEDRAG Gedragscode gezondheidsonderzoek met gegevens implementatie o.a. via frequente Questions & Answers Engelse vertaling van de codes (europese dimensie) amendering wet CBS i.v.m. gebruik doodsoorzaken Openlegging GBA voor onderzoek 13

14 14

15 Recente verworvenheden i.v.m. regelneming II FMWV draaide mee in commissie VWS vanwege doorwerking Europese richtlijn in Nederlandse wet en regelgeving en regelneming Hield o.a. hoorzitting voor eigen achterban Klagende suggesties leiden tot aanpassingen Was zinnige aanpak nuttig manual, breed gedragen, op tijd klaar Maar: commissie nam wel richtlijn en bestaande weten regelgeving als gegeven NB: 2de kamer ging unaniem accoord 15

16 Hoe verder na de NIPO-rapporten?? Doormodderen blijft het devies, maar wel uit het moeras Samen etc Onderzoekers (niet meer achteraan) Patienten(verenigingen) Volksvertegenwoordigers adviesorganen De ons dienende overheid Meer nieuwsgierigheid dan regie gevraagd 16

17 17

18 18

19 19

20 Met dank aan: Clingendael Amerikaanse Kamer van Koophandel NIPO 20