De Circulaire Economie en een integrale school aanpak Heleentje Swart. Werkconferentie ChecK MBO 11 december 2018

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De Circulaire Economie en een integrale school aanpak Heleentje Swart. Werkconferentie ChecK MBO 11 december 2018"

Transcriptie

1 De Circulaire Economie en een integrale school aanpak Heleentje Swart Werkconferentie ChecK MBO 11 december 2018

2 Introductie Wat is CE? Hoe vaart zetten achter de transitie? Whole School Approach en Het Groene Kompas als tools Wat gaan we doen?

3 Heleentje Swart Wij bouwen mee aan een circulaire wereld! Nordwin College RUG Campus Fryslân Groene Groei CB NN Circulair Friesland Spark the Movement Wie ben ik/ wat doe ik?

4 Waar hebben we het over als we over CE spreken?

5 Holistische kijk ontwikkelen - bigger picture, samenhang, relaties, netwerken, inzicht in ketens Toekomstgericht leren denken - voorbij de korte termijn Van perspectief kunnen wisselen - inleven in anderen, emotionele intelligentie ontwikkelen, reflectie op eigen handelen Actiebereidheid - Persoonlijk initiatief, leiderschap, sfeer van invloed ontdekken? Wat zouden we anders moeten doen om van een lineair georganiseerd model naar een circulair model te komen?

6 Als we onszelf de vraag stellen: hoe organiseren we de transitie van een lineair naar een circulair denkpatroon wat moeten we dan anders doen? Hoe helpen we jongeren om aansluiting te vinden op de kansen van de CE? Wat vinden jullie?

7 Hoe laten we (onderwijsmakers) jongeren structureel aansluiten op de duurzame innovaties in onze regio? Als we het over het hoe gaan hebben, dan hebben we het ook over het waarom en het waartoe. Waarom is leren voor duurzame innovatie een vraag voor het onderwijs? Waarom zouden jongeren daarbij gebaat zijn? en Waartoe zou duurzame innovatie in het onderwijs moeten leiden? Wat is de context waarbinnen onderwijs in de 21 e eeuw vorm krijgt?

8 Waarom organiseren we onderwijs? Empowerment & Engagement? Leren om op een volwassen manier in en met de wereld te zijn (Biesta, 2017)

9 Waartoe? Wat is de context? Maatschappelijke opgave 21 e eeuw: vraag om op duurzame manier naar de wereld te leren kijken

10 Evenwaardige gemeenschappen Governance & Instituties Waarden & Wereldbeelden Gezondheid & Welzijn Voedsel & Landbouw Deze wereld heeft in deze tijd een specifieke vraag: hoe leren we met elkaar toe te werken naar een vitale, toekomstbestendige, duurzame wereld? Rijkdom & Economie Water & Hygiëne Het onderwijs kan hier een belangrijke bijdrage aan leveren door jongeren te leren om op een volwassen manier in en met de wereld te zijn. Klimaatverandering & Voetafdruk Biodiversiteit & Ecosystemen Energie & Grondstoffen Werk & Handel Dit strekt verder dan het curriculum, en raakt aan de manier waarop we onderwijs organiseren: integraal, responsief, relevant, responsible, reimaginative, re-generative en reflexief. Leefomgeving & Infrastructuur Wals en Swart, 2017

11 --> --> De plek van de school als organisatie in een lineair en in een integraal circulair georganiseerd onderwijsmodel

12

13 Terug naar de hoe vraag: een integrale aanpak! Door alle facetten in de school die bijdragen aan het organiseren van onderwijs af te stemmen op het doel daarvan wordt het doel, in dit geval het leren voor duurzame ontwikkeling versterkt. bedrijfsvoering deskundigheid curriculum gemeenschap didactiek Wals en Swart, 2016

14 Evenwaardige gemeenschappen Rijkdom & Economie Klimaatverandering & Voetafdruk Governance & Instituties deskundiheid gemeenschap Waarden & Wereldbeelden bedrijfsvoering curriculum didactiek Gezondheid & Welzijn Voedsel & Landbouw Water & Hygiëne Werk & Handel Design-image Integrale onderwijsbenadering voor duurzame innovatie Biodiversiteit & Ecosystemen Energie & Grondstoffen Leefomgeving & Infrastructuur Wals en Swart, 2017

15 Ben je op zoek naar een instrument om duurzame innovatie een vast onderdeel te maken van jullie opleiding? Dan is het Groene Kompas voor duurzame ontwikkeling in het (V)MBO iets voor jou.

16 Bedankt voor jullie aandacht! Meer weten?

17

Duurzaam ontplooien in een on-duurzame wereld: toekomstbestendig onderwijs in tijden van crises

Duurzaam ontplooien in een on-duurzame wereld: toekomstbestendig onderwijs in tijden van crises Duurzaam ontplooien in een on-duurzame wereld: toekomstbestendig onderwijs in tijden van crises NIVOZ Onderwijsavond 12 april, 2018 Arjen Wals Inhoud Duurzaamheid is complex, vaag, bedreigend en urgent

Nadere informatie

Circulaire economie voor bedrijven en bedrijventerreinen. Naar bevordering van samenwerking en verduurzaming op bedrijventerreinen

Circulaire economie voor bedrijven en bedrijventerreinen. Naar bevordering van samenwerking en verduurzaming op bedrijventerreinen Circulaire economie voor bedrijven en bedrijventerreinen Naar bevordering van samenwerking en verduurzaming op bedrijventerreinen Een holistisch, integrale kijk naar organisaties, de balans tussen organisatie

Nadere informatie

Het Groene Kompas Voor duurzame ontwikkeling in het MBO. Door Heleentje Swart, Nordwin College dmbo Congres, Nieuwegein, 14 december 2016

Het Groene Kompas Voor duurzame ontwikkeling in het MBO. Door Heleentje Swart, Nordwin College dmbo Congres, Nieuwegein, 14 december 2016 Het Groene Kompas Voor duurzame ontwikkeling in het MBO Door Heleentje Swart, Nordwin College dmbo Congres, Nieuwegein, 14 december 2016 Aanleiding en achtergrond van het Groene Kompas Uitleg over het

Nadere informatie

Op weg naar een Nationale Omgevingsvisie: de opgaven. Emiel Reiding directeur NOVI. 5 juli 2017

Op weg naar een Nationale Omgevingsvisie: de opgaven. Emiel Reiding directeur NOVI. 5 juli 2017 Op weg naar een Nationale Omgevingsvisie: de opgaven Emiel Reiding directeur NOVI Aanleiding Omgevingsvisie Omgevingswet De maatschappij verandert Stapeling van wensen en claims op leefomgeving Herijken

Nadere informatie

Houtskoolschets Asten april 2017

Houtskoolschets Asten april 2017 Houtskoolschets Asten2030 14 april 2017 Opzet Asten2030 Start A Verkenning B Verbreding C 3 Verankering Dag van de Toekomst Besluit vorming 1. Werk Conferentie intern 2. Werk Conferentie intern Internet

Nadere informatie

Werkconferentie agenda omgevingsvisie Limburg

Werkconferentie agenda omgevingsvisie Limburg Werkconferentie agenda omgevingsvisie Limburg Op 11 september 2018 zijn zo n 80 medewerkers van verschillende Noord- en Midden-Limburgse gemeenten, het Waterschap, het Rijk, Provinciale Staten, andere

Nadere informatie

Duurzaamheid en Responsible Care

Duurzaamheid en Responsible Care Duurzaamheid en Responsible Care Verbond van Handelaren in Chemische producten Maart 2017 Samenvatting ESG Om te komen tot een meer duurzame wereld, vraagt het VHCP aandacht voor ESGfactoren Hoofdthema

Nadere informatie

MANIFEST NOVI NAAR EEN NIEUW NEDER LAND

MANIFEST NOVI NAAR EEN NIEUW NEDER LAND MANIFEST NOVI NAAR EEN NIEUW NEDER LAND WERK ALS ÉÉN OVERHEID De fysieke en sociale leefomgeving van Nederland gaan de komende decennia ingrijpend veranderen. Transities in de energievoorziening, de landbouw,

Nadere informatie

Duurzaamheid: Anne Mollema Projectmanager SO. Hoe een boerenjongen van de stad ging houden. 11 mei 2017

Duurzaamheid: Anne Mollema Projectmanager SO. Hoe een boerenjongen van de stad ging houden. 11 mei 2017 Duurzaamheid: Hoe een boerenjongen van de stad ging houden Anne Mollema Projectmanager SO 11 mei 2017 . En in de lucht Maar vooral op de grond Waar gaat het over? De transitie De omgeving Anders werken;

Nadere informatie

Een nieuw perspectief Waardestromen

Een nieuw perspectief Waardestromen Een nieuw perspectief Waardestromen Arie Voorburg 06 2706 0749 arie.voorburg@arcadis.nl Jordy Daneel 06 2706 2414 jordy.daneel@arcadis.nl 1 Verandering ontstaat door inspiratie of wanhoop 2 Deel 1 Vertrekpunt

Nadere informatie

Eerst even: de bedoeling Transformatie-opgave:

Eerst even: de bedoeling Transformatie-opgave: 8 november 2017 Lectoraat Welzijn Nieuwe Stijl Eerst even: de bedoeling Transformatie-opgave: verbinding met inwoners en met hun sociale netwerken; integrale benadering van inwoners met hun vraag; ontwikkeling

Nadere informatie

Circulaire economie en de bouw & vastgoed sector

Circulaire economie en de bouw & vastgoed sector Circulaire economie en de bouw & vastgoed sector Cradle2Cradle Café Geert Dirkse & Irene Samwel 12 april 2018 Irene Samwel Den Haag 6 april 2017 2 2 Circulariteit in de praktijk 1 Circulaire economie:

Nadere informatie

Eerst even: terug naar de bedoeling Preventief en Collectief wijkgericht Werken

Eerst even: terug naar de bedoeling Preventief en Collectief wijkgericht Werken Congres Integraal werken 18 mei 2017 Lectoraat Welzijn Nieuwe Stijl Eerst even: terug naar de bedoeling Preventief en Collectief wijkgericht Werken NHL Hogeschool 2017 1 Grenzen aan de verzorgingsstaat

Nadere informatie

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma. Kunststof & Rubber in de Ondergrondse Infrastructuur

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma. Kunststof & Rubber in de Ondergrondse Infrastructuur Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Kunststof & Rubber in de Ondergrondse Infrastructuur Utrecht, 21 oktober 2015 Inhoud Introductie 3 Zij waren er bij! 4 Circulaire economie 5 RACE programma 6 Sectoranalyse

Nadere informatie

Projectplan IPF 2.0 Helder, verbonden en mede-eigenaarschap Versie 1.0

Projectplan IPF 2.0 Helder, verbonden en mede-eigenaarschap Versie 1.0 Projectplan IPF 2.0 Helder, verbonden en mede-eigenaarschap Versie 1.0 Nieuwe ideeën worden geboren en bestaande ideeën groter gemaakt in een innovatief ecosysteem. De partners van het IPF maken en vormen

Nadere informatie

kijk wij presenteren u

kijk wij presenteren u wij presenteren u... 22-5-2017 1 Omgevingsvisie Zwolle Een integrale visie BNSP Omgevingstour 18 mei 2017 Saskia Engbers Aanleiding. Jaar van de Ruimte : MANIFEST 2040 7 onvermijdelijke opgaven en 5 principes

Nadere informatie

Congres biobased meets circular economy

Congres biobased meets circular economy Congres biobased meets circular economy Holistisch kijken naar organisaties en het aansturen op een balans tussen het creëren van meervoudige waardecreatie in ketens en de draagkracht van het (natuurlijk)

Nadere informatie

We staan met beide voeten in een (jonge) digitale wereld!!!

We staan met beide voeten in een (jonge) digitale wereld!!! STEL JE VOOR.. Je beschikt over voor jou relevante en betrouwbare informatie van bouwwerken incl. informatie over de impact van bewegende stad/omgeving (je kunt Geo-refereren): Wat: Je kent de samenstelling,

Nadere informatie

Ellen van Selm. P10 - Ingrediënten. Wij zijn de bestuurders van het platteland, van 16 gemeenten met:

Ellen van Selm. P10 - Ingrediënten. Wij zijn de bestuurders van het platteland, van 16 gemeenten met: en wat het te bieden heeft een bodem voor de borrel bij de P10 Ellen van Selm voorzitter P10 & burgemeester gemeente Opsterland P10 - Wij zijn de bestuurders van het platteland, van 16 gemeenten met: Veel

Nadere informatie

KENT GEPERSONALISEERD LEREN GRENZEN? Jan Heijmans 23 november 2015

KENT GEPERSONALISEERD LEREN GRENZEN? Jan Heijmans 23 november 2015 KENT GEPERSONALISEERD LEREN GRENZEN? Jan Heijmans 23 november 2015 Leren binnen buiten formeel - informeel reëel virtueel lokaal globaal Leren kent geen grenzen is persoonlijk kan op vele gebieden houdt

Nadere informatie

Sustainable Development Goals: transities realiseren met duurzaam landgebruik

Sustainable Development Goals: transities realiseren met duurzaam landgebruik Sustainable Development Goals: transities realiseren met duurzaam landgebruik Organisch stof als sleutelelement? Margot de Cleen en Co Molenaar Urgentie maatschappelijke opgaven: 2030 is morgen Mondiale

Nadere informatie

Natuurinclusieve landbouw & gezondheid Van denkrichting naar praktijk

Natuurinclusieve landbouw & gezondheid Van denkrichting naar praktijk Natuurinclusieve landbouw & gezondheid Van denkrichting naar praktijk Erika Frankhuizen (Regiebureau) Simone van den Ham (Active Health Foundation) Theun Vellinga (Living Lab Friesland) Living Lab Fryslân

Nadere informatie

UITGANGSPUNT: WERELDWIJDE (OVER)CONSUMPTIE. Circulair_Bouwen_bij_de_Helling 2

UITGANGSPUNT: WERELDWIJDE (OVER)CONSUMPTIE. Circulair_Bouwen_bij_de_Helling 2 Ton Bastein TNO UITGANGSPUNT: WERELDWIJDE (OVER)CONSUMPTIE Circulair_Bouwen_bij_de_Helling 2 Biomassa en voedsel Kunststoffen Maakindustrie Bouw Consumptiegoederen Circulair_Bouwen_bij_de_Helling 3 UIT

Nadere informatie

Programma Kies voor de toekomst van Brabant

Programma Kies voor de toekomst van Brabant Programma 2019-2023 Kies voor de toekomst van Brabant Beste Brabander! Voor je ligt de samenvatting van het verkiezingsprogramma 2019-2023 van D66 voor de provincie Noord-Brabant. D66 wil in Brabant en

Nadere informatie

5 -minuten versie voor Provinciale Staten

5 -minuten versie voor Provinciale Staten 5 -minuten versie voor Provinciale Staten Directie DLB Afdeling Water en Groen Registratienummer PZH-2016-553033657 (DOS-2016-0003510) Datum vergadering Gedeputeerde Staten Verzenddatum Geheim 24 mei 2016

Nadere informatie

Slimme en gezonde steden: (samen)werken aan een gezonde leefomgeving. dr. Miriam Weber

Slimme en gezonde steden: (samen)werken aan een gezonde leefomgeving. dr. Miriam Weber Slimme en gezonde steden: (samen)werken aan een gezonde leefomgeving dr. Miriam Weber 19 april 2016 Mijn bijdrage Beelden uit onze omgeving. Gezonde leefomgeving: een nieuw frame? Governance: wie, hoe,

Nadere informatie

Klik om de stijl te bewerken

Klik om de stijl te bewerken Klik om de stijl te bewerken Bio-economie Noord-Nederland opgaves Eisse Luitjens Alumnikring Noord WUR 30 april 2015 Missie & Visie Missie De NOM is de permanente katalysator van economische ontwikkeling

Nadere informatie

upspiral randerij -

upspiral randerij - meer nieuwe banen voor uw regio (100 den) meer grondstoffen meer biodiversiteit meer klimaatcontrole meer vruchtbare bodem meer schone lucht meer schoon water meer veerkracht meer gezondheid meer plezier

Nadere informatie

HU GERICHT IN BEWEGING

HU GERICHT IN BEWEGING HU GERICHT IN BEWEGING Organisatieontwikkeling HU het verhaal - versie maart 2016 - Agenda Waar komen we vandaan? Waarom gaan we veranderen? Wie willen we zijn? Hoe gaan we dit bereiken? Wat verandert

Nadere informatie

Samen, duurzaam doen!

Samen, duurzaam doen! Samen, duurzaam doen! Een online platform voor duurzaamheid in de Kromme Rijn en Utrechtse Heuvelrug Transitie: We leven niet in een tijdperk van verandering maar in een verandering van tijdperken Jan

Nadere informatie

Boeren hebben. oplossing! een. Meerjarenplan 2020 van ZLTO

Boeren hebben. oplossing! een. Meerjarenplan 2020 van ZLTO Boeren hebben een oplossing! Meerjarenplan 2020 van ZLTO Boerenkracht & financiering KLIMAAT VOEDSELZEKERHEID & GEZONDHEID VITAAL PLATTELAND Innovatie, data & kennis ZLTO (Zuidelijke Land- en Tuinbouw

Nadere informatie

Links naar brondocumenten

Links naar brondocumenten Links naar brondocumenten PS-doelen en GS-taken Visie Ruimte en Mobiliteit Beleidsvisie Cultureel Erfgoed en Basisvoorzieningen Cultuur 2017-2020 Beleidsvisie en uitvoeringsstrategie regionale economie

Nadere informatie

Duurzaam vernieuwen en samenwerken in de bouw

Duurzaam vernieuwen en samenwerken in de bouw Duurzaam vernieuwen en samenwerken in de bouw Prof.dr. Jacqueline Cramer Universiteit Utrecht Opzet lezing Wat zijn de grote opgaven in de bouw op het gebied van duurzaamheid? Hoe kunnen deze opgaven worden

Nadere informatie

Circulaire Bouweconomie

Circulaire Bouweconomie Circulaire Bouweconomie Het Uitvoeringsprogramma 2019 ir. Hans Scherpenzeel Secretaris Transitieteam CBE Programmamanager Transitiebureau De Bouwagenda Circulaire Bouweconomie Overheid samen met Bouwagenda

Nadere informatie

Nationale Omgevingsvisie. 27 oktober 2017

Nationale Omgevingsvisie. 27 oktober 2017 Nationale Omgevingsvisie Aanleiding Omgevingsvisie Omgevingswet De maatschappij verandert Stapeling van wensen en claims op leefomgeving Herijken van beleidsvisies: actualiseren waar nodig, integreren

Nadere informatie

Van aannemer naar aanbieder vereist sociale innovatie! Antonie ter Harmsel - 13 april 2016

Van aannemer naar aanbieder vereist sociale innovatie! Antonie ter Harmsel - 13 april 2016 Het begint bij Hodes! Van aannemer naar aanbieder vereist sociale innovatie! Antonie ter Harmsel - 13 april 2016 PRESENTATIE 1. Het begint bij Hodes! 2. De markt 3. Het product 4. De organisatie 5. De

Nadere informatie

ALLES BEGINT MET EEN IDEE

ALLES BEGINT MET EEN IDEE ALLES BEGINT MET EEN IDEE Samenwerking in het kader van het EIP Programma Rol van de provincies, SNN en RVO Subsidiefacts (algemeen) Subsidiabele kosten Subsidiefacts (provincie) Het EIP (Europees Partnerschap

Nadere informatie

Regionale. bijdrage aan. een stapsgewijze oplossing van een. wereldprobleem

Regionale. bijdrage aan. een stapsgewijze oplossing van een. wereldprobleem Regionale bijdrage aan een stapsgewijze oplossing van een wereldprobleem De vraag naar opbrengst van land (voedsel, hout, biobrandstof en katoen) zal in 2050 met 30 tot 80% verder toenemen. Planbureau

Nadere informatie

Jeanet van Antwerpen, directeur SADC Ontbijtsessie Dutch Green Building Week 22 september 2015

Jeanet van Antwerpen, directeur SADC Ontbijtsessie Dutch Green Building Week 22 september 2015 Circulaire gebiedsontwikkeling Jeanet van Antwerpen, directeur SADC Ontbijtsessie Dutch Green Building Week 22 september 2015 SADC 9/23/2015 titel SADC 9/23/2015 titel SADC 9/23/2015 Circulaire werkmilieus

Nadere informatie

WERELDCAFÉ OMGEVINGSVISIE KRIMPENERWAARD

WERELDCAFÉ OMGEVINGSVISIE KRIMPENERWAARD WERELDCAFÉ Programma: 19.00 u: Inloop 19.30 u: Welkom door wethouder Leon de Wit 19.35 u: Bevindingen uit voorgaande traject en uitleg programma 19.50 u: Pitches thema s (2 minuten per pitch) 20.00 u:

Nadere informatie

Wat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid?

Wat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid? Wat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid? Een onderzoek onder werkgevers in de topsectoren en de overheid. Onderzoeksrapport Samenvatting 1-11-2013 1 7 Facts & figures.

Nadere informatie

Versterken van RRI: welke innovatieve beleidspraktijken en structuren zijn nodig?

Versterken van RRI: welke innovatieve beleidspraktijken en structuren zijn nodig? WP5 Versterken van RRI: welke innovatieve beleidspraktijken en structuren zijn nodig? Dr. Anne Snick EWI KVAB KBS Focus op RRI 6 september 2016 R&I is Responsible... maar waarvoor? DOEL van RRI = antwoorden

Nadere informatie

Leveranciersdag categorie management bedrijfskleding. MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK. Hanneke op den Brouw 23 april 2015

Leveranciersdag categorie management bedrijfskleding. MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK. Hanneke op den Brouw 23 april 2015 Leveranciersdag categorie management bedrijfskleding MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK Hanneke op den Brouw 23 april 2015 Wensbeeld bedrijfskleding Rijk Design Duurzaam materiaal Circulaire keten

Nadere informatie

christelijke school voor vmbo-gl-kbl-bbl Gewoon goed onderwijs!

christelijke school voor vmbo-gl-kbl-bbl Gewoon goed onderwijs! christelijke school voor vmbo-gl-kbl-bbl Gewoon goed Trots op onze school Toekomstgericht onderwijs Veel kansen op een hoger niveau onderwijs! Jij krijgt goed onderwijs! Op Melanchthon Wilgenplaslaan geven

Nadere informatie

De Voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 11 februari 2019 Betreft Reactie Deltaplan Biodiversiteitsherstel

De Voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 11 februari 2019 Betreft Reactie Deltaplan Biodiversiteitsherstel > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401 2500 EK

Nadere informatie

MOVEMENT JOURNEY NAAR LESBOS

MOVEMENT JOURNEY NAAR LESBOS MOVEMENT JOURNEY NAAR LESBOS Heb jij een open heart & mind? Ben je daadkrachtig? Kom je graag in verbinding met mensen die gevlucht zijn? En bovenal: Wil jij onderzoeken wat jij en jouw organisatie kunnen

Nadere informatie

Werkprogramma 2010 ǡ Ǥ ȋ Ȍ Ǧ ǡ Ǥ Ǥ ǡ Ǥ ȋ Ȍ ȋ Ȍ ȋ Ȍ ȋ Ȍ Ǥ Ǥ Ǥ Planbureau voor de Leefomgeving, december 2009

Werkprogramma 2010 ǡ Ǥ ȋ Ȍ Ǧ ǡ Ǥ Ǥ ǡ Ǥ ȋ Ȍ ȋ Ȍ ȋ Ȍ ȋ Ȍ Ǥ Ǥ Ǥ Planbureau voor de Leefomgeving, december 2009 Werkprogramma 2010 Planbureau voor de Leefomgeving, december 2009 Werkprogramma 2010 Inhoudsopgave Voorwoord 3 1 Uitgangspunten 5 2 Onderdelen werkprogramma 2010 9 2.1 Wettelijke taken en integrale producten

Nadere informatie

Leerplanacademie SG Stekene sessie 1

Leerplanacademie SG Stekene sessie 1 Leerplanacademie SG Stekene sessie 1 Bingo : ZILL! ONZE DOELEN VANDAAG Thuiskomen in de leergroep. Inzicht in opstarten van een veranderingsproces. Het leerplan Zin in leren! Zin in leven! kunnen duiden

Nadere informatie

NATUUR EN BIODIVERSITEIT

NATUUR EN BIODIVERSITEIT NATUUR EN BIODIVERSITEIT Wat hebt u eraan? Biodiversiteit is de verscheidenheid van leven op onze planeet. Het is het fundament van ons welzijn en de economie. We zijn van de natuur afhankelijk voor ons

Nadere informatie

Duurzame basisvorming: de basis voor een duurzame toekomst

Duurzame basisvorming: de basis voor een duurzame toekomst Duurzame basisvorming: de basis voor een duurzame toekomst Inleiding Het veranderende samenspel tussen burgers, maatschappelijke organisaties, bedrijven en overheden vraagt om veranderende doelstellingen

Nadere informatie

Perspectief op de nationale omgevingsvisie en grondbeleid. Jaar van de Ruimte VvG congres 12 november Nathalie Harrems

Perspectief op de nationale omgevingsvisie en grondbeleid. Jaar van de Ruimte VvG congres 12 november Nathalie Harrems Perspectief op de nationale omgevingsvisie en grondbeleid Jaar van de Ruimte 2015 VvG congres 12 november 2014 Nathalie Harrems Directie Ruimtelijke Ontwikkeling Wat is er aan de hand? Tijdperk van de

Nadere informatie

Strategieën voor ruimtelijke ontwikkeling. 1) Duurzame ontwikkeling, governance, gebiedsontwikkeling, monitoring en kennisvragen

Strategieën voor ruimtelijke ontwikkeling. 1) Duurzame ontwikkeling, governance, gebiedsontwikkeling, monitoring en kennisvragen Strategieën voor ruimtelijke ontwikkeling 1) Duurzame ontwikkeling, governance, gebiedsontwikkeling, monitoring en kennisvragen Ina Horlings Lezing Waddenacademie, 2-12- Opgaven voor de Waddenregio 1.

Nadere informatie

De gewenste transitie in de zorg

De gewenste transitie in de zorg Voorwoord Dit visiedocument is opgesteld door de verenigd in het pioniersnetwerk zorglandbouw. Sinds 2013 werken Wageningen UR en de Federatie Landbouw en Zorg samen aan strategieën om in te spelen op

Nadere informatie

Onze gemeenschappelijke ambitie:

Onze gemeenschappelijke ambitie: 1 Concept-versie versnellingsafspraken vanuit de provinciale opgaven voor de regio Hart van Brabant d.d. 15 november Document ten behoeve van dialoog tussen het College van Gedeputeerde Staten van Noord

Nadere informatie

Boeren hebben. oplossing! een. Meerjarenplan 2020 van ZLTO

Boeren hebben. oplossing! een. Meerjarenplan 2020 van ZLTO Boeren hebben een oplossing! Meerjarenplan 2020 van ZLTO Wij zijn een vereniging van 15.000 boeren en tuinders in Zeeland, Noord-Brabant en Zuid-Gelderland. Wij staan voor de continuïteit van de land-

Nadere informatie

Positieve gezondheid & positieve psychologie in praktijk

Positieve gezondheid & positieve psychologie in praktijk Positieve gezondheid & positieve psychologie in praktijk Welkom Positieve gezondheid & psychologie (Huber/Walburg), levensloop en veerkracht Lijfstyle netwerk Nieuwegein Veerkracht versterkende interventies

Nadere informatie

Presentatie OESO rapport. Lennart Harpe Ferrie Förster. 17 maart en de relatie met Delft, Parel in de Randstad

Presentatie OESO rapport. Lennart Harpe Ferrie Förster. 17 maart en de relatie met Delft, Parel in de Randstad Presentatie OESO rapport en de relatie met Delft, Parel in de Randstad Lennart Harpe Ferrie Förster 17 maart 2016 OESO = Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling In opdracht van MRDH en

Nadere informatie

Persdossier ikgeeflevenaanmijnplaneet.indeklas.be 28 september 2010

Persdossier ikgeeflevenaanmijnplaneet.indeklas.be 28 september 2010 Persdossier ikgeeflevenaanmijnplaneet.indeklas.be 28 september 2010 Persbericht Wat vind je in de virtuele edukit? Een dynamische website Activiteiten in detail De algemene campagne ikgeeflevenaanmijnplaneet.be

Nadere informatie

Insight Entree Baanbrekend. Sectorkeuze advies. Baanbrekend college. Datum 03 juni 2014 Naam Judith Baak Status Getest

Insight Entree Baanbrekend. Sectorkeuze advies. Baanbrekend college. Datum 03 juni 2014 Naam Judith Baak Status Getest college Datum 03 juni 2014 Naam Status Getest pagina 1 Samenvatting De resultaten in deze rapportage zijn berekend voor regio Zoetermeer. In deze grafiek combineren we jouw interesses met de kansen op

Nadere informatie

Concept-raadsprogramma Duurzaamheid Gemeente Teylingen ChristenUnie, GroenLinks, PvdA, CDA

Concept-raadsprogramma Duurzaamheid Gemeente Teylingen ChristenUnie, GroenLinks, PvdA, CDA Concept-raadsprogramma Duurzaamheid Gemeente Teylingen ChristenUnie, GroenLinks, PvdA, CDA 1. Waarom dit concept-raadsprogramma Het onderwerp Duurzaamheid komt terug in alle verkiezingsprogramma s van

Nadere informatie

Geachte genodigde, Op 26 juni van 10 tot 12 u, in zaal 27 van Provinciehuis Utrecht

Geachte genodigde, Op 26 juni van 10 tot 12 u, in zaal 27 van Provinciehuis Utrecht Geachte genodigde, De leefbaarheid van de kleine kernen wordt steeds meer door inwoners zelf opgepakt. Dat doen zij in de vorm van bewonerscollectieven die het initiatief en de regie nemen over bijvoorbeeld

Nadere informatie

Kringlooplandbouw in de Praktijk

Kringlooplandbouw in de Praktijk Kringlooplandbouw in de Praktijk Boerenverstand en Food Hub presenteren: Nieuwe opleiding: Kringlooplandbouw in de Praktijk Als professional werkzaam in de landbouw (landelijk gebied, ruimtelijke ontwikkeling,

Nadere informatie

Rijkswaterstaat werkt Circulair in 2030

Rijkswaterstaat werkt Circulair in 2030 werkt Circulair in 2030 Kansen en uitdagingen Evert Schut Sr. adviseur dienst WVL Programma Wat is circulaire economie? Rijksbrede ambities en aanpak circulaire economie Ambities en aanpak RWS Kennisagenda

Nadere informatie

MANTELZORG... VANZELFSPREKEND!

MANTELZORG... VANZELFSPREKEND! MANTELZORG... VANZELFSPREKEND! HOE HET ZO GEKOMEN IS HOE KPN MANTELZORG POSITIONEERT TOM PLUG HOE HET IN DE PRAKTIJK GAAT DEN HAAG, 17 SEPTEMBER 2013 Collectieve arbeidsovereenkomst voor Koninklijke KPN

Nadere informatie

Mineral Valley Twente: Toonaangevend voor bodem en mestverwerking

Mineral Valley Twente: Toonaangevend voor bodem en mestverwerking Mineral Valley Twente: Toonaangevend voor bodem en mestverwerking Aanleiding In Twente is het mestoverschot aanzienlijk. De agrarische bedrijven moeten een bestemming voor het mestoverschot vinden buiten

Nadere informatie

Ruimte voor oplossingen het inzetbare platteland! Kabinetsformatie 2017: de P10 biedt aan!

Ruimte voor oplossingen het inzetbare platteland! Kabinetsformatie 2017: de P10 biedt aan! Ruimte voor oplossingen het inzetbare platteland! Kabinetsformatie 2017: de P10 biedt aan! RUIMTE VOOR OPLOSSINGEN 1 Inleiding Het inzetbare platteland Nederland kent de komende jaren een aantal urgente

Nadere informatie

Duurzame wijk van en voor de toekomst. Doe mee!

Duurzame wijk van en voor de toekomst. Doe mee! Duurzame wijk van en voor de toekomst. Doe mee! Een bijzondere wijk In het zuidoosten van Hoofddorp wil gemeente Haarlemmermeer samen met marktpartijen, ketenpartners en bewoners een bijzondere wijk ontwikkelen.

Nadere informatie

Brandbook. partners. Corporate identity Toepassingen

Brandbook. partners. Corporate identity Toepassingen Brandbook partners Corporate identity Toepassingen Online platform voor duurzame innovaties Inspireren en verbinden, dat is wat de provincie Noord-Holland voor ogen heeft met het online platform Groen

Nadere informatie

Leren voor later. van selfie naar samen. Koersplan SGRv&

Leren voor later. van selfie naar samen. Koersplan SGRv& Leren voor later van selfie naar samen Koersplan SGRv& 2018-2022 De kracht van co-creatie voorwoord Medio 2016 heeft een groep docenten van onze scholen zich gebogen over de midterm review voor koersplan

Nadere informatie

Waarden van landbouw en boeren. Hendrik Hoeksema, ZLTO (www.zlto.nl) Ton Duffhues, ZLTO en Atelier Waarden van het Land (www.waardenvanhetland.

Waarden van landbouw en boeren. Hendrik Hoeksema, ZLTO (www.zlto.nl) Ton Duffhues, ZLTO en Atelier Waarden van het Land (www.waardenvanhetland. Waarden van landbouw en boeren Hendrik Hoeksema, ZLTO (www.zlto.nl) Ton Duffhues, ZLTO en Atelier Waarden van het Land (www.waardenvanhetland.nl) Twee perspectieven Wat vinden we van waarde(n)? Boeren

Nadere informatie

Leernetwerk samenwerken markt en overheid

Leernetwerk samenwerken markt en overheid Leernetwerk samenwerken markt en overheid 2e bijeenkomst 27 september 2018 1018133-006 Programma Welkom door MVO NL Kennismaking Wat betekent samenwerken in een aanbesteding? Best practice: Veiligheidsregio

Nadere informatie

PK Benelux BV. Plan van aanpak maatschappelijk verantwoord ondernemen

PK Benelux BV. Plan van aanpak maatschappelijk verantwoord ondernemen PK Benelux BV Plan van aanpak maatschappelijk verantwoord ondernemen INLEIDING Dit Plan van aanpak gaat over maatschappelijk verantwoord onderrnemen en Maatschappelijk verantwoord inkopen (ook wel duurzaam

Nadere informatie

KOERSDOCUMENT SOCIAAL DOMEIN VIJFHEERENLANDEN Werkgroep Sociaal Domein Versie 1.0

KOERSDOCUMENT SOCIAAL DOMEIN VIJFHEERENLANDEN Werkgroep Sociaal Domein Versie 1.0 KOERSDOCUMENT SOCIAAL DOMEIN VIJFHEERENLANDEN 2018-2022 Werkgroep Sociaal Domein 22-06-2017 Versie 1.0 Inhoudsopgave Inleiding Visie Sociaal Domein Doelstellingen Sociaal Domein Meedoen in Vijfheerenlanden

Nadere informatie

Duurzame wijk van èn voor de toekomst. Doe mee!

Duurzame wijk van èn voor de toekomst. Doe mee! Duurzame wijk van èn voor de toekomst. Doe mee! Lincolnpark in vogelvlucht Een bijzondere wijk Lincolnpark biedt ruimte aan circa 850 woningen en voorzieningen zoals winkels, horeca, een school, kleinschalige

Nadere informatie

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering Amsterdam, 26 januari 2016 1 Inhoud Introductie 3 Zij waren er bij! 4 Circulaire economie 5 Waarom circulair? 6 Nederland Circulair! 7

Nadere informatie

1. Wat en waarom? We staan met z n allen voor steeds grotere uitdagingen. Dat vraagt méér skills dan alleen het gebruiken van je hoofd.

1. Wat en waarom? We staan met z n allen voor steeds grotere uitdagingen. Dat vraagt méér skills dan alleen het gebruiken van je hoofd. Embodied Learning In deze leergang train je de intelligentie van het lichaam. Op die manier versterk je je persoonlijk leiderschap. Je onderzoekt de rol van lichaamsbewustzijn, heelheid en gelijkwaardigheid

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN BOUWWERVEN IN CIRCULAIRE ECONOMIE HERFST 2017 Gewestelijk Programma voor Circulaire Economie Bouwsector Isabelle SOBOTKA 2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE N N Presentatie

Nadere informatie

Opleidingen Duurzaam Vernieuwen

Opleidingen Duurzaam Vernieuwen Opleidingen Duurzaam Vernieuwen Inhoud Avans & Context Programma Avans Duurzaam Instrumenten AISHE Curriculum scan VESTIA+D Contact. Avans & Context Avans Hogeschool 29.000 studenten 2.500 medewerkers

Nadere informatie

Het Pedagogische Raamwerk en implicaties voor de opleiding van kinderbegeleiders

Het Pedagogische Raamwerk en implicaties voor de opleiding van kinderbegeleiders Vakgroep Sociale Agogiek UGent ECEGO KU Leuven Het Pedagogische Raamwerk en implicaties voor de opleiding van kinderbegeleiders Prof. dr. Ferre Laevers K.U. Leuven Meten en Monitoren van Kwaliteit in de

Nadere informatie

Voedsel. 13 juni 2019, Pieter Rijzebol.

Voedsel. 13 juni 2019, Pieter Rijzebol. Voedsel 13 juni 2019, Pieter Rijzebol https://www.gelderland.nl/duurzame-land-en-tuinbouw Onderwerpen Korte voorzieningsketens Onderzoek omvang Korte keten City deal Voedsel Nieuw coalitieakkoord Korte

Nadere informatie

Nyenrode. Dutch Agrofood week Willem Lageweg 9 oktober 2018

Nyenrode. Dutch Agrofood week Willem Lageweg 9 oktober 2018 Nyenrode. Dutch Agrofood week Willem Lageweg 9 oktober 2018 Wie is Willem Lageweg? CV: Rabobank Nederland MVO Nederland Transitiecoalitie Voedsel Bestuurs- en toezichtfuncties: Triodos Bank Louis Bolk

Nadere informatie

Smart Cycling Futures

Smart Cycling Futures Copernicus Institute of Sustainable Development Smart Cycling Futures Utrecht 16 september 2015 SMART CYCLING FUTURES (SCF) Waarom SCF? Fietsen is een relatief eenvoudige oplossing voor een reeks complexe

Nadere informatie

Startnotitie Ontwikkelingsperspectief Circulaire Economie Noord-Holland

Startnotitie Ontwikkelingsperspectief Circulaire Economie Noord-Holland Startnotitie Ontwikkelingsperspectief Circulaire Economie Noord-Holland 1. Inleiding... 3 1.1 Doel... 3 1.2 Aanleiding... 3 1.3 Deel van een groter geheel... 4 2. Algemene uitgangspunten... 5 2.1. De opgave...

Nadere informatie

Workshop Fit voor de toekomst/duurzaamheid. 18 oktober 2018 Otto Willemsen

Workshop Fit voor de toekomst/duurzaamheid. 18 oktober 2018 Otto Willemsen Workshop Fit voor de toekomst/duurzaamheid 18 oktober 2018 Otto Willemsen Mens- en organisatieontwikkeling: Lezingen, Workshops, Trainingen Advieswerk, Businessplannen, Projecten Duurzaam realiseren, realistische

Nadere informatie

Wat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid?

Wat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid? Wat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid? Een onderzoek onder werkgevers in de topsectoren en de overheid. Onderzoeksrapport Samenvatting 24-10-2013 1 7 Inleiding. Eind

Nadere informatie

Steun met uw investeringsgift Be Bio Base v.z.w. geïnspireerd door de natuur

Steun met uw investeringsgift Be Bio Base v.z.w. geïnspireerd door de natuur Steun met uw investeringsgift Be Bio Base v.z.w. geïnspireerd door de natuur Wil je bijdragen aan een betere sociale en ecologische wereld? Wil je ook weten waar je steun naar toe gaat? Waarvoor die gebruikt

Nadere informatie

WOONCOÖPERATIE DE WARREN

WOONCOÖPERATIE DE WARREN WOONCOÖPERATIE DE WARREN De Wooncoöperatie als Opdrachtgever Kansen & Uitdaging Chandar van der Zande 28.05.2018 DE WOONCOOP DIE KOMT ER WEL! Overzicht van deze presentatie DEEL 1. Presentatie 1. Wie wij

Nadere informatie

Kaderbrief 2018: Sterker in dialoog

Kaderbrief 2018: Sterker in dialoog Kaderbrief 2018: Sterker in dialoog Deze kaderbrief geeft richting aan onze (team)plannen voor 2018. Zo zorgen we ervoor dat ontwikkelingen binnen Cello elkaar versterken én dat we invulling blijven geven

Nadere informatie

Naar een circulaire economie: Wanted, ondernemende circulaire inkopers 31 januari 2017,Inkoopsymposium HHS, Den Haag

Naar een circulaire economie: Wanted, ondernemende circulaire inkopers 31 januari 2017,Inkoopsymposium HHS, Den Haag Naar een circulaire economie: Wanted, ondernemende circulaire inkopers 31 januari 2017,Inkoopsymposium HHS, Den Haag Prof dr ir Bart Vos, Tilburg University Het is de route niet de kaart Niet de uitkomst

Nadere informatie

Samen vooruit. in de circulaire economie. CIRCLES inspireert en ondersteunt u met tools en praktische kennis. Re-creating (y)our environment

Samen vooruit. in de circulaire economie. CIRCLES inspireert en ondersteunt u met tools en praktische kennis. Re-creating (y)our environment Samen vooruit in de circulaire economie Re-creating (y)our environment CIRCLES inspireert en ondersteunt u met tools en praktische kennis Circulaire economie wat moet ik ermee? Circulaire economie: u hoort

Nadere informatie

Samen, duurzaam doen!

Samen, duurzaam doen! Samen, duurzaam doen! Een E-platform voor duurzaamheid in de Utrechtse Heuvelrug Transitie: We leven niet in een tijdperk van verandering maar in een verandering van tijdperken Jan Rotmans hoogleraar transitie-management,

Nadere informatie

Beleidsplan Ruimte Vlaanderen Geïntegreerde gebiedsontwikkeling in regio s met een landelijk karakter.

Beleidsplan Ruimte Vlaanderen Geïntegreerde gebiedsontwikkeling in regio s met een landelijk karakter. Beleidsplan Ruimte Vlaanderen Geïntegreerde gebiedsontwikkeling in regio s met een landelijk karakter. Studiedag Hoera, open ruimte! (VVSG) Deinze, 1 december 2015 Kaat Smets & René van der Lecq Stand

Nadere informatie

Uitnodiging Werkconferentie Logistiek in een Circulaire Economie 31 oktober :00-17:30

Uitnodiging Werkconferentie Logistiek in een Circulaire Economie 31 oktober :00-17:30 Uitnodiging Werkconferentie Logistiek in een Circulaire Economie 31 oktober 2018 13:00-17:30 Beste genodigde, Een urgenter vraagstuk dan de toekomst van onze planeet is er niet. Daarom is er ook geen urgentere

Nadere informatie

Klimaatbestendige stad

Klimaatbestendige stad Klimaatbestendige stad Joke van Wensem Samenwerken aan water en klimaat Programmaplan en kennisagenda Algemeen en programmering: Deltaprogramma RA/IenM, STOWA, RWS, CAS, Deltares Projectentournee: Deltaprogramma

Nadere informatie

Betekenis van circulaire economie voor de grondketen

Betekenis van circulaire economie voor de grondketen Betekenis van circulaire economie voor de grondketen Bodembreed 13 november 2018 Mark in t Veld (Tauw) Jeroen Nagel (RWS) RWS Duurzame Leefomgeving 2 Rijkswaterstaat Circulaire Economie GWW & RWS RWS is

Nadere informatie

alfa-college.nl drenthecollege.nl mensoaltinggroningen.nl noorderpoort.nl

alfa-college.nl drenthecollege.nl mensoaltinggroningen.nl noorderpoort.nl alfa-college.nl drenthecollege.nl mboterra.nl mensoaltinggroningen.nl noorderpoort.nl Inleiding Er zijn ontzettend veel opleidingen in het mbo, wat het moeilijk maakt om te kiezen. Om jou te helpen bij

Nadere informatie

Manifest Circulair Onderwijs

Manifest Circulair Onderwijs Manifest Circulair Onderwijs de rol van onderwijs in verantwoord innoveren 2 Waarom urgentie De jeugd heeft de toekomst. Wij maken de toekomst. Wij brengen kinderen en jong volwassenen het gedachtengoed

Nadere informatie

Werkconferentie: Agenda Omgevingsvisie Limburg. Samen aan de slag

Werkconferentie: Agenda Omgevingsvisie Limburg. Samen aan de slag Werkconferentie: Agenda Omgevingsvisie Limburg Samen aan de slag Programma Werkconferentie Nieuwe agendapunten t.o.v. POL2014? Start van een gezamenlijk werkproces Plenair: 13.30 Opening 13.40 Presentatie

Nadere informatie

Workshop: Communicatieprocessen en de Nationale Omgevingsvisie (NOVI)

Workshop: Communicatieprocessen en de Nationale Omgevingsvisie (NOVI) Workshop: Communicatieprocessen en de Nationale Omgevingsvisie (NOVI) Angélique Boel en Katrin Bruchmann 28 juni 2019 Praktijkcongres: Omgevingswet voor communicatieprofessionals Praktijkcongres: Omgevingswet

Nadere informatie

TOOLKIT VOOR DE ONTDEKKINGSTOCHT NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING

TOOLKIT VOOR DE ONTDEKKINGSTOCHT NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING TOOLKIT VOOR DE ONTDEKKINGSTOCHT NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING Een Toolkit met de waarom, wat en hoe aanpak voor slim, sociaal en duurzaam organiseren Met de toolkit kunnen organisaties hun missie opnieuw

Nadere informatie