Circulaire economie voor bedrijven en bedrijventerreinen. Naar bevordering van samenwerking en verduurzaming op bedrijventerreinen

Transcriptie

1 Circulaire economie voor bedrijven en bedrijventerreinen Naar bevordering van samenwerking en verduurzaming op bedrijventerreinen Een holistisch, integrale kijk naar organisaties, de balans tussen organisatie en omgeving Tekst Circles: WP 3 Het cluster beseft dit en wil de ondernemers faciliteren in het analyseren van de daadwerkelijke behoefte. Hiervoor ontwikkelt het cluster een toolbox met instrumenten die kunnen worden ingezet door ondernemers zelf, door partners uit het consortium en/of CE-specialisten in het veld. In zijn algemeenheid onderscheidt het cluster behoeftes van: individuele bedrijven ketens geografische locaties (nabijgelegen bedrijven, bijv. op bedrijventerreinen) De toolbox omvat een aantal methodieken waarmee op relatief eenvoudige wijze inzichtelijk kan worden gemaakt hoe een bedrijf gebaat is met circulaire innovaties (concreet gezegd: welke mogelijkheden heeft een bedrijf en wat is het voordeel als een bedrijf circulair gaat innoveren.) De tools bieden de bedrijven allereerst inzicht in hun mogelijkheden om stappen te zetten in de richting van een circulaire bedrijfsvoering. Mogelijkheden voor verbetering maken altijd deel uit van het adviesrapport. Tegelijk geven de resultaten van de analyse inzicht aan de lectoraten bij instellingen zoals HAN en Saxion over de behoefte aan verdere kennisontwikkeling en kennisdeling. De analyse is bovendien een 0-meting, die het mogelijk maakt om de effectiviteit van de ingezette middelen te analyseren. Voor bedrijven is de behoefteanalyse een manier om vrij eenvoudig inzicht te krijgen in de mogelijkheden om de bedrijfsvoering aan te passen in de richting van de circulaire economie. Er wordt bij voorkeur een bestaande scan (als basis) gebruikt. 2 dr. T van Aken, drs.r.d. Westerdijk & R Riepma 1

2 Van Lineaire economie naar 3 Circulaire economie 4 Bron: Ellen MacArthur Foundation 2

3 De Circulaire Economie: de balans tussen 6 kapitalen voor tal van stakeholders Type hier je titel Bron: IIRC 5 Definities kapitaalsoorten Kapitaalsoorten: ten dienste van bevordering welvaart en welzijn! De wereld is er niet voor onze economie, maar de economie is er voor onze wereld 6 3

4 Balanceren, terug naar rond Van eindig naar oneindig herstel van de balans. Financieel kapitaal: ongelijkheid van Intellectueel kapitaal: toegankelijkheid naar kennis Sociaal- relatie kapitaal: twisten Natuurlijk kapitaal: natuurrampen Materieel kapitaal: bezit of delen van spullen Menselijk kapitaal: in het systeem betrekken De kapitalen beïnvloeden elkaar, dus balanceren! Balanceren schadereductie verspilling voorkomen nieuwe verdienmodellen 7 Wat er al is 8 4

5 Zoektocht!! Integrated thinking model voor bedrijven en bedrijventerreinen Model voor integraal inzicht (als een Balance Score Card): balans in de 6 kapitaalsoorten en tussen organisatie en (m.n.) stakeholders Doelstelling: Voorkomen van verspilling Optimale benutting van capaciteiten Integrale waardetoevoeging op alle zes kapitalen 9 Definities kapitaalsoorten 1/3 Financieel kapitaal: Het kapitaal dat beschikbaar is voor de organisatie om goederen en/of diensten te kunnen leveren. En het kapitaal dat verworven is via leningen, het eigen, subsidies of het kapitaal dat is gegenereerd door productie of investeringen. Intellectueel kapitaal: Ontastbare organisatiekennis inclusief patenten, copyrights, software, rechten en licenties. Plus het organisatorisch kapitaal zoals onbewuste kennis, systemen, procedures en protocollen. 10 5

6 Definities kapitaalsoorten 1/3 Menselijk kapitaal: Menselijke competenties, bekwaamheid en ervaring en hun motivatie om te innoveren inclusief: De steun voor het bestuur, de benadering vanuit het risicomanagement en de ethische waarden. Het om een organisatiestrategie te begrijpen, te ontwikkelen en te implementeren. Loyaliteit en motivatie om processen, goederen en diensten te verbeteren. Inclusief het om te leiden, te managen en samen te werken. Natuurlijk kapitaal: Alle vernieuwbare en niet-vernieuwbare natuurlijke processen en grondstoffen die helpen de welvaart van de organisatie in het verleden, heden of toekomst te verbeteren. 11 Definities kapitaalsoorten 3/4 Materieel kapitaal: Gefabriceerde fysieke objecten die beschikbaar zijn voor de organisatie om goederen te produceren of diensten te leveren. Inclusief gebouwen, gereedschap en infrastructuur. Sociaal- en relatie kapitaal: De instellingen en de relaties met en tussen gemeenschappen, groepen stakeholders en andere netwerken. De mogelijkheid om informatie uit te delen om individuele of gemeenschappelijke welzijn te verbeteren. Onder sociaal en relatiekapitaal verstaan wij ook: Gedeelde normen en waarde en gedragingen. De voornaamste belanghebbende. Het vertrouwen en bereidheid van belanghebbende om betrokken te zijn, dat een organisatie heeft ontwikkeld. Waarbij de organisatie streeft om dit uit te breiden en te beschermen met externe stakeholders. De ontwikkelde onvatbaarheden en reputatie dat geassocieerd wordt met het merk. De sociale licentie van de organisatie om te opereren. 12 6

7 Organisaties Integrated thinking integrated besturingsmodellen integrated reporting 13 dr. T van Aken, drs.r.d. Westerdijk & R Riepma Overzichtsschema zie excellijst 14 dr. T van Aken, drs.r.d. Westerdijk & R Riepma 7

8 Daarnaast onderzoek naar modellen van succesvolle werkwijzen Duitsland: LEER Wie: ervaringen in succesvolle veranderingsprocessen op bedrijfs-, bedrijventerreinen en ketens. Voorbeeld Formative Scenario Analyse 15 dr. T van Aken, drs.r.d. Westerdijk & R Riepma Clusters van de kapitalen op bedrijventerreinen Profielen per type bedrijventerrein Chart Title Basisprofiel Ontwikkeld Ideaalbeeld 1. Identiteit/profiel Innovatie Mens, medewerkers Criteria en kpi s per cluster Keten, klanten, leveranciers 3. Milieu, interne processen 5. Stakeholders, maatschappij 4. Producten, diensten 16 8

9 Opgave: in kaart brengen en monitoren van de bedrijventerreinen 17 Omgevingsfactoren BEOORDELEN Verbindend Commu -nicatie Waarde creërend Netwerken Omgevingsfactoren De mens WAARNEMEN Professionaliserend Reflectie ONDERZOEKEN Organiserend Verander BEÏNVLOEDEN Realisatieaanpak bepalen O R G A N I S A T I E A A N D A C H T S G E B I E D E N 18 EVALUEREN 9