20 januari Team Stad en Spoor. Verslag informatieronde planstudie Stad en Spoor. vastgesteld

Transcriptie

1 VOOR : - DATUM : 20 januari 2018 VAN : Team Stad en Spoor ONDERWERP : Verslag informatieronde planstudie Stad en Spoor STATUS : vastgesteld INFORMATIERONDE STAD EN SPOOR 20 januari 2018 Trefcentrum Wittevrouwenveld, 10:00-12:00 uur Inleiding Op 30 september 2017 heeft de eerste bijeenkomst over Stad en Spoor met de raadsleden plaatsgevonden. Na die bijeenkomst is met interviews op het station, met wandelingen in het stationsgebied en met lezingen en workshops een rijk geschakeerd beeld ontstaan hoe mensen de toekomst zien van alles rondom het station en het spoor. Daarnaast zijn er verschillende inhoudelijke onderzoeken verricht. Hiermee zijn de afgelopen maanden vooral bouwstenen opgehaald. De komende maanden staan in het teken van het structureren en nader analyseren van al deze bouwstenen. Deze moeten in het ambitiedocument worden vertaald naar concrete, richtinggevende doelen en ambities. Streven is om dit document in juni 2018 in conceptvorm te presenteren. Tijdens de informatieronde werd de gemeenteraad bijgepraat in het Trefcentrum van Wittevrouwenveld. Want door de studie Stad en Spoor komen verschillende vragen bovendrijven: hoe zien we de toekomst van centrum Oost? Welke perspectieven en kansen liggen hier? En wat is het verband met de stationsontwikkeling? Opening Welkomstwoord door raadslid Coen van der Gugten: Hoe gaan we om met het spoor als barrière in de stad? Ongeveer drie maanden geleden begonnen met allerlei publieke bijeenkomsten en activiteiten. Vandaag gaan we terugblikken en vooruitblikken. Rik Lebouille van het kernteam Stad en Spoor geeft een korte toelichting over de opzet van de planstudie Stad en Spoor. Stad en Spoor is geen nieuw idee. Al eerder is de stationsomgeving concreet verwoord als opgave in de Structuurvisie van Maastricht uit Ook het actieprogramma Mijn Gezonde Groene Loper agendeert de opgave rondom het station als 'missing link' t.a.v. de 1

2 ontwikkelingen aan de Groene Loper. Ook de NS zit niet stil en heeft in 2016 al een concept masterplan voor het stationsgebouw ontwikkeld. Op korte termijn worden al een aantal issues opgepakt. Zo is de nieuwe fietsenstalling onlangs opgeleverd en wordt het vraagstuk rondom lange afstandsbussen (met name Flixbus) opgepakt door de gemeente. In de planstudie Stad en Spoor concentreren we ons op vier opgaven: het stationsgebouw en haar directe omgeving, het verbinden van stadsdelen, een impuls Maastricht fietsstad en de kwaliteitsslag Euregionaal OV- knooppunt. Deze planstudie wordt georganiseerd door zes projectpartners: Provincie Limburg, ProRail, NS, Maastricht Bereikbaar, Projectbureau A2 Maastricht en gemeente Maastricht. Nicole Rijkens van het bureau Pantopicon is verantwoordelijk voor de uitvoering van het cocreatiespoor. Nicole geeft een toelichting over de opzet van dit proces en geeft een terugblik van de eerste fase van dit cocreatiespoor. Welke wensen, belangen en noden spelen er als we nadenken over de toekomst van het stationsgebied en haar omgeving? Daar spelen vele partijen een rol in met verschillende perspectieven op die toekomst. Daarvoor hebben we verschillende doelgroepen proberen aan te spreken middels verschillende activiteiten: een dag op het station staan en passanten bevragen, wandelingen in de stationsomgeving, workshops met belanghebbenden en bezoeken aan twee scholen in de stationsomgeving (ROC Leeuwenborgh is al bezocht, Sint Maartenscollege volgt in februari 2018). Tijdens de dag op het station zijn ongeveer 150 gesprekken gevoerd met mensen op het station maar ook met mensen die zich om het station heen bewegen zoals wandelaars en fietsers. Daar komen verschillende ideeën voor de toekomst uit naar voren, zowel ruimtelijke ideeën als ook conceptuele ideeën voor het station. Er zijn vier wandelingen georganiseerd met bijzondere aandacht voor bewoners uit de buurt, maar ook andere geïnteresseerden konden zich aanmelden. In kleine groepjes zijn mensen op pad gegaan met een werkboek, om opdrachten te maken tijdens verschillende routes rondom het station. Door twee wandelingen overdag en twee wandelingen in de avonduren te organiseren, hebben we verschillende belevingen kunnen vastleggen van de stationsomgeving op verschillende plekken en op verschillende momenten gedurende de dag. In de workshops hebben we ons gericht op organisaties met een concreet belang bij de toekomst van Stad en Spoor. Daar hebben mensen vanuit verschillende disciplines, belangen en organisaties met elkaar een middag samen nagedacht over verschillende toekomstperspectieven op het station. 2

3 Tijdens deze activiteiten kregen we steeds de vraag: betrekken jullie de jongeren ook voldoende? Een terechte vraag waar wij vier activiteiten voor hebben georganiseerd: twee bezoeken aan twee verschillende scholen, een workshop met masterstudenten aan de universiteit (ICIS) en een workshop door en met de studentenraad van Maastricht. De oogst is erg divers. Er zijn ontzettend veel bouwstenen opgehaald die de komende weken worden geanalyseerd en vertaald naar een aantal conceptuele toekomstperspectieven. Deze bouwstenen betreffen: 1. Huidige bekommernissen en pluspunten van het station en haar omgeving 2. Toekomstige ontwikkelingen die van belang kunnen zijn voor het station 3. Knooppunten inventarisatie ter inspiratie 4. Kernuitdagingen voor het station en omgeving 5. Elementen die mensen willen behouden / versterken / vernieuwen / afbouwen naar de toekomst toe 6. Waarden die mensen belangrijk vinden voor het station 7. Losse wensen, ruimtelijk en niet- ruimtelijk van aard 8. Eerste conceptbeelden voor station en omgeving op basis van analyse en integratie Uiteindelijk hebben we zo'n vierhonderd mensen gesproken. We nemen deze input zeer serieus. Deze worden straks naast de uitkomsten van de studies uit het inhoudelijke spoor gelegd. Vervolgens komen we in eind maart / begin april bij u terug. Rik Lebouille geeft een terugblik van een aantal resultaten uit het inhoudelijke spoor. Het bureau Ecorys heeft een studie gedaan genaamd de Ruimtelijke Economische Verkenning. In deze studie is de vraag gesteld: hoe belangrijk is het stationsgebied voor de stad en welke ruimtelijk- economische potentie heeft deze plek? Uit deze studie blijkt dat het stationsgebied een belangrijke plek is en in de toekomst steeds belangrijker wordt. Er liggen diverse kansen rondom het stationsgebied op het gebied van verbindingen (trein, bus, auto, fiets, voetganger), vastgoedontwikkeling (met name aan de oostzijde van het station) en de wijze waarop wijken rondom de stationsomgeving kunnen meeprofiteren van nieuwe ontwikkelingen in het stationsgebied op sociaal, economisch en fysiek gebied. Ecorys adviseert om te investeren in het stationsgebied als knooppunt en ontmoetingsplek. Verbind de belangrijkste bestaande ontmoetingsplekken in de stad: Belvédère, binnenstad, Wyck en Randwyck. Maar Ecorys geeft aan dat de stad kan kiezen uit twee scenario's voor het stationsgebied. Scenario 1: het stationsgebied als relatief rustig maar kwalitatief hoogwaardig gebied om te wonen in het groen. Scenario 2: het stationsgebied als meer dynamisch en economisch aantrekkelijk gebied, met een mix van functies zoals wonen, werken en recreëren (economisch brandpunt). Ten aanzien van het stationsgebouw heeft de NS een plan gepresenteerd en is met de gemeente in gesprek. Positief is dat de NS heeft besloten om hier fors in te investeren. Het concept betreft een opwaardering van het stationsgebouw en een plan voor een hotel met een uitgebreide ontmoetingsplek voor diverse gebruikers in het station (café, werkplek, vergaderplek). Daarnaast wordt er gewerkt aan een vast raamwerk voor de toekomstige verkeerscirculatie in het stationsgebied van verschillende mobiliteitsstromen: voetganger, fiets, auto, bus. Hiervoor is ook een motie ingediend door de raad die is aangenomen. Een lastige puzzel waar we de komende weken verschillende omwonenden en belanghebbenden voor uitnodigen om hierover in gesprek te gaan. Ook is er gekeken naar het fietsnetwerk in de stad en de relatie met het stationsgebied. Daaruit blijkt dat je niet alleen naar het stationsgebied moet kijken, maar ook naar andere fietsbarrières die de verbindingen van oost naar west verhinderen. Ook een lastige puzzel. Met ProRail wordt ook onderzocht hoe de toekomst van het spooremplacement eruit zou kunnen zien. ProRail doet inmiddels een toekomstverkenning over mogelijke varianten. Daarbij moet gezegd worden dat het verplaatsen van een spoorlijn financieel erg kostbaar is. 3

4 Van volledige ondertunneling van het spoor wordt nu ingeschat dat dit te kostbaar is. Uit het publiek wordt verzocht om mogelijke ondertunneling toch in overweging te nemen. Rik Lebouille geeft aan dat dit signaal wordt meegenomen in het gesprek met ProRail. Met de Universiteit Maastricht en de GGD is een onderzoek opgezet om het aspect Positieve Gezondheid rondom het stationsgebied in kaart te brengen. Toekomstige ideeën en ingrepen worden vervolgens getoetst aan dit onderwerp. Uiteindelijk moeten deze onderzoeken in samenhang met de resultaten uit het cocreatiespoor leiden tot een ambitiedocument in de zomer van In dit ambitiedocument wordt geen ruimtelijk masterplan gepresenteerd. Het ambitiedocument presenteert doelen en ambities, enkele toekomstperspectieven en afspraken voor het vervolgproces. Pauze Na de pauze is er ruimte voor dialoog middels werkmateriaal dat eerder in het cocreatiespoor is gebruikt. Daarbij wordt de vraag gesteld: wat is uw toekomstperspectief voor het stationsgebied? Jos Geurts van het Projectbureau A2 Maastricht vraagt extra aandacht voor de centrumontwikkeling van de oostzijde van het spoor. In het ambitiedocument Stad en Spoor willen wij ook een uitspraak over het toekomstperspectief van 'Centrum Oost'. De aanwezigen worden gevraagd om voort te bouwen op de inzichten en signalen zoals opgehaald uit het cocreatiespoor. Enkele signalen uit de zaal t.a.v. de toekomst van centrum oost: Scholen naar het gebied. Snelfietsroute naar de binnenstad. Betaalbare woningen voor minder welvarende bewoners (sociale huurwoningen). Aandacht voor toenemende tweedeling in de samenleving. De koepelkerk zou een blikvanger kunnen worden à la Centre Ceramique maar dan voor centrum oost (mix van culturele activiteiten). Meer ruimte voor fietsen, minder voor de auto. Ook zorgen voor werkgelegenheid in het gebied voor de huidige bewoners. Het positioneren van een Europese instelling als publiekstrekker in het gebied. Andere signalen: Toch onderzoeken of het spoor ondergronds kan. Vrijgekomen ruimte moet triggeren om erheen te gaan. Dus: meer dan alleen een woonwijk. Er moet iets 'moois' zijn dat uitnodigt om naar toe te gaan. Veiligheid nog onderbelicht perspectief, met name t.a.v. de Scharnerwegtunnel. 4

5 Wellicht functies verwijderen in het gebied om nieuwe functies toe te voegen. Zijn er nog andere ideeën dan het hotel in het stationsgebied? Bijvoorbeeld woningen? Duitse Poort als belangrijk knooppunt om aan te pakken. Lange afstandsbussen naar station Noord of Randwyck? Aandacht voor toenemende drugscriminaliteit. Vervolg In maart of april volgt een volgende bijeenkomst met een verdiepingsslag in het cocreatiespoor. In juni volgt het concept ambitiedocument. Na de zomer van 2018 start vervolgens het formele besluitvormingsproces bij alle zes projectpartners. Afsluiting De afsluiting wordt verzorgd door wethouder Gert- Jan Krabbendam. De wethouder geeft aan dat deze planstudie voortbouwt op de Groene Loper: het verbinden van de stad. Deze planstudie is slechts het begin van een lang traject om nieuwe verbindingen rondom het spoor te creëren. We halen veel ideeën en inspiratie met elkaar op. De uitdaging is om dit enthousiasme vast te houden, want het is een proces van lange adem. 5