Jaarcongres: De kracht van het sociale wijkteam. Samenwerken in de Vreedzame Wijk..

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Jaarcongres: De kracht van het sociale wijkteam. Samenwerken in de Vreedzame Wijk.."

Transcriptie

1 Jaarcongres: De kracht van het sociale wijkteam Samenwerken in de Vreedzame Wijk..

2 Zorg voor Jeugd De Utrechtse visie

3 De drie sporen van het Utrechtse model van de Zorg voor Jeugd: 1. Gewoon Opvoeden, 2. Basiszorg via Buurtteams en 3. Aanvullende zorg (waaronder ook Jeugdbescherming nieuwe stijl valt).

4 Aanvullende zorg basiszorg Gewoon opvoeden

5 Gewoon opvoeden 1. Een heldere, actief uitgedragen pedagogische visie; 2. Sterke professionals, in het bijzonder waar het gaat om effectieve, vroegtijdige signalering. Soms om snel gespecialiseerde kennis in te schakelen, soms om juist te voorkomen dat zaken geproblematiseerd worden; 3. Samenwerking tussen professional en ouders; partnerschap met ouders en jongeren 4. Mogelijkheden voor ouders om uit te wisselen met andere ouders en hun eigen kennis en competenties op het vlak van opvoeding en ontwikkeling te vergroten.

6 Vreedzaam op school en in de wijk

7 waarom??

8 2006 Micha de Winter (WRR) luidt de noodklok: tijd voor een democratisch offensief Individualisering Mondialisering Toegenomen welvaart Ontkerkelijking

9 Wet actief burgerschap en sociale integratie (sinds 2006) de bereidheid en het vermogen deel uit te maken van een gemeenschap en daar een actieve bijdrage aan te leveren

10 Anno 2016

11

12

13

14

15 Hogeschool InHolland wil medewerkers leren hoe ze met de radicalisering van studenten moeten omgaan. De organisatie werkt daarom aan een speciaal trainingsprogramma voor personeel. ''We spelen in op de actualiteit.''

16 De 21 e eeuw

17

18 Januari 2016: advies Platform: meer balans tussen * kennisoverdracht * persoonlijke ontwikkeling * voorbereiding deelname maatschappij

19 Burgerschap * eigen vaardigheden * kennis rechtsstaat * democratische waarden * mensenrechten * maatschappelijke verantwoordelijkheden school als oefenplaats democratisch burgerschap

20 - Werken aan sociale verbondenheid; - investeren in kinderen versus focus op wat niet goed gaat (gedragskenmerken, probleembestrijding) Lea Dasberg: de pedagogiek van de hoop Als kinderen geen perspectief zien, is kans op afglijden zeer groot.

21 Vreedzame school: een programma voor democratisch burgerschap 85% van de Utrechtse basisscholen werkt met de Vreedzame school

22 Wat leren de kinderen?

23 De Vreedzame School; democratisch burgerschap gezamenlijke besluitvorming conflicten oplossen verantwoordelijkheid voor gemeenschap open staan voor verschillen democratisch ABC mening hebben argumenteren verplaatsen in mening ander compromissen sluiten respect voor minderheid kritisch denken win-win-oplossing onderhandelen mediatie van perspectief wisselen omgaan met boosheid Verantwoordelijk heid voor elkaar zorgzaam behulpzaamheid initiatief nemen participatie samenwerken tolerantie vrijheid van meningsuiting respect voor andere culturen, levensbeschouwingen, religies principes van democratie verkiezingen vertegenwoordiging democratische instituties De Vreedzame School: democratie moet je leren!

24

25 De school als democratische oefenplaats. De Vreedzame Wijk

26 De knikkercommissie

27 De Vreedzame School gezamenlijke besluitvorming conflicten oplossen open staan voor verschillen verantwoordelijkheid voor gemeenschap democratisch ABC basale sociaal-emotionele competenties intrapersoonlijk interpersoonlijk zelfvertrouwen empathie, inleven in ander zelfcontrole van perspectief kunnen wisselen inzicht effect eigen handelen open staan voor anderen De Vreedzame School: democratie moet je leren!

28

29 bonding en bridging Vanuit veilige hechting willen verbinden met volgende stap Voorwaarden: - Je doet er toe - Je hoort er bij - Je bent welkom Omgeving is uitnodigend veilig. Heeft hoge verwachtingen. Je wordt gezien en gehoord, kunt een bijdrage leveren. De Vreedzame Wijk

30 De Vreedzame Wijk it takes a village to raise a child De De Vreedzame Wijk School

31 vrije tijd internet thuis kind straat school De Vreedzame Wijk

32 vrije tijd internet thuis kind straat school De Vreedzame Wijk

33 De Vreedzame Wijk De Vreedzame De Wijk Vreedzame School

34

35 Doelstellingen van De Vreedzame Wijk Op het niveau van de kinderen en jongeren: vreedzame vaardigheden toe laten passen in andere contexten Kinderen en jongeren betrekken bij hun omgeving Op het niveau van de opvoeders: allemaal opvoeders verminderen handelingsverlegenheid van opvoeders eenduidig pedagogisch beleid van wijkinstellingen Op wijkniveau: een veilig, positief sociaal klimaat pedagogisch net rondom kinderen en jongeren De Vreedzame Wijk

36 Vier pijlers voor de wijk Positieve sociale gemeenschap Conflicthantering en mediatie Taken en verantwoordelijkheden Omgaan met diversiteit

37 Samenwerkende organisaties - De sociaal makelorganisaties - Stichting JoU - Harten voor Sport, beweegmakelaars en combinatiefunctionarissen - Cultuuraanbod/ VSD- Brede Schoolpartners - Zwembaden - Facilitair beheerders - ROC MN - JGZ en VG - Kinderopvangorganisaties - Politie - Wijkbureaus - Gemeente Utrecht (MO&Veiligheid) - Bibliotheek - Etc.

38 Intentieverklaring Wij gaan samen werken aan een Vreedzame Wijk NoordWest

39 Structuur per wijk -Gedeelde pedagogische visie -Wijkcoördinator -Wijkstuurgroep (wijkregisseur, coördinator, onderwijs, JGZ) -Platform samenwerkende organisaties -Netwerk schoolcontactpersonen -Vreedzame wijkkinderraad -Wijkmanifest -Wijkmediatoren -Herkenbaarheid en communicatie

40

41 Vreedzaam 1.0 Utrecht 8 van de 10 wijken zijn of werken aan een Vreedzame Wijk: * Overvecht * Vleuten/de Meern * Kanaleneiland/Transwijk * Leidsche Rijn * Rivieren-Dichterswijk * Sterrenwijk/Abstede * Hoograven * Noordwest (Zuilen, Ondiep, Pijlsweerd)

42

43 Vreedzaam 2.0 betrekken van ouders en bewoners

44 Ouders in de Vreedzame Wijk

45 Vreedzaam 3.0 het Utrechts Wijkmediatiemodel en Utrecht Zijn We Samen

46

47

De Vreedzame School. Sociale competentie en actief burgerschap in het basisonderwijs

De Vreedzame School. Sociale competentie en actief burgerschap in het basisonderwijs De Vreedzame School Sociale competentie en actief burgerschap in het basisonderwijs Aanleidingen voor het ontstaan van De Vreedzame School (1999) toenemende gedragsproblematiek in scholen grensoverschrijdend

Nadere informatie

Agenda. Spoorboekje. Binnenkomer. Vreedzame School op kindniveau. Vreedzame School op ouderniveau. Vreedzame school op wijkniveau

Agenda. Spoorboekje. Binnenkomer. Vreedzame School op kindniveau. Vreedzame School op ouderniveau. Vreedzame school op wijkniveau Kanaleneiland 1 Agenda Spoorboekje. Binnenkomer. Vreedzame School op kindniveau. Vreedzame School op ouderniveau. Vreedzame school op wijkniveau 2 Lotje Stremmelaar Cynthia van Lieshout Ed van der Hooft

Nadere informatie

De Vreedzame School Sociale competentie en actief burgerschap

De Vreedzame School Sociale competentie en actief burgerschap De Vreedzame School Sociale competentie en actief burgerschap Congres Leve het jonge kind! 2011 Deelsessie Democraatjes in de dop? Mirjam van der Ven, Eduniek Aanleidingen voor het ontstaan van De Vreedzame

Nadere informatie

Ouderavond De Vreedzame School

Ouderavond De Vreedzame School Ouderavond De Vreedzame School www.onderwijsmaakjesamen.nl 1 www.onderwijsmaakjesamen.nl 2 Agenda Binnenkomer De vreedzame school Voorbeelden uit blokken Zelf ervaren in de klas Afsluiter www.onderwijsmaakjesamen.nl

Nadere informatie

De Vreedzame School. Voor peuters en kleuters 20 november 2012 Mirjam van der Ven CED-groep Eduniek. De Vreedzame School: democratie moet je leren

De Vreedzame School. Voor peuters en kleuters 20 november 2012 Mirjam van der Ven CED-groep Eduniek. De Vreedzame School: democratie moet je leren De Vreedzame School Voor peuters en kleuters 20 november 2012 Mirjam van der Ven CED-groep Eduniek Wat is er aan de hand met onze jeugd? Aanleidingen voor het ontstaan van De Vreedzame School (1999) Toenemende

Nadere informatie

De Vreedzame School. Sociale competentie en actief burgerschap in het basisonderwijs

De Vreedzame School. Sociale competentie en actief burgerschap in het basisonderwijs De Vreedzame School Sociale competentie en actief burgerschap in het basisonderwijs Aanleidingen voor het ontstaan van De Vreedzame School (1999) toenemende gedragsproblematiek in scholen grensoverschrijdend

Nadere informatie

Van Vreedzame School naar Vreedzame Wijk. De Vreedzame School

Van Vreedzame School naar Vreedzame Wijk. De Vreedzame School Van Vreedzame School naar Vreedzame Wijk Doelen Vreedzame School Essentie: kinderen krijgen een stem leren die op een verantwoorde manier gebruiken voelen zich gehoord en gezien krijgen meer verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Jenaplanbasisschool De Oostpoort Burgerschapsvorming en sociale integratie

Jenaplanbasisschool De Oostpoort Burgerschapsvorming en sociale integratie Jenaplanbasisschool De Oostpoort Burgerschapsvorming en sociale integratie 1 1. Inhoudsopgave: pagina 2. Visie op burgerschapsvorming en sociale integratie 3 3. Populatie van de Oostpoort 5 4. Beleid 5

Nadere informatie

De Vreedzame Wijk. Nieuwsberichten Utrecht. juni 2015

De Vreedzame Wijk. Nieuwsberichten Utrecht. juni 2015 De Vreedzame Wijk Nieuwsberichten Utrecht juni 2015 Wethouder Victor Everhardt (Jeugd) Utrecht als Vreedzame stad waar kinderen in een pedagogisch veilige omgeving opgroeien tot bewoners van een samenleving

Nadere informatie

Strategische Agenda AWTJ Utrecht december 2017

Strategische Agenda AWTJ Utrecht december 2017 Strategische Agenda AWTJ Utrecht 2018-2023 4 december 2017 De AWTJ Utrecht 1 Strategische Agenda AWTJ Utrecht 2018-2023 Missie Verbinding van praktijk, beleid, onderzoek en onderwijs om de zorg en ondersteuning

Nadere informatie

Jeugdhulp met hoop & optimisme

Jeugdhulp met hoop & optimisme Jeugdhulp met hoop & optimisme Wat waren de belangrijkste aanleidingen ook alweer? Explosieve stijging vraag naar zorg / verwijzingen Explosieve kostenstijgingen (rugzakjes, jeugdzorg) Wachtlijsten Gezinsdrama

Nadere informatie

2013-2017. Actief burgerschap en sociale integratie

2013-2017. Actief burgerschap en sociale integratie 201-2017 Actief burgerschap en sociale integratie Inhoudsopgave: Kwaliteitszorg actief burgerschap en sociale integratie Visie en planmatigheid Visie Doelen Invulling Verantwoording Resultaten Risico s

Nadere informatie

Obs de Bouwsteen. Notitie actief burgerschap en sociale integratie OBS DE BOUWSTEEN. actief burgerschap en sociale integratie

Obs de Bouwsteen. Notitie actief burgerschap en sociale integratie OBS DE BOUWSTEEN. actief burgerschap en sociale integratie Obs de Bouwsteen Notitie actief burgerschap en sociale integratie OBS DE BOUWSTEEN 1. Wat is actief burgerschap? Actief burgerschap is: de bereidheid en het vermogen om deel uit te kunnen maken van een

Nadere informatie

Burgerschapsvorming op weg naar volwassenheid

Burgerschapsvorming op weg naar volwassenheid Burgerschapsvorming op weg naar volwassenheid Burgerschapsvorming op weg naar volwassenheid Leo Pauw Burgerschapsvorming op weg naar volwassenheid Leo Pauw ISBN 978 90 8850 878 3 NUR 840 2018 B.V. Uitgeverij

Nadere informatie

De Vreedzame Wijk. Een praktische gids voor een samenhangend opvoedklimaat in de wijk. Leo Pauw

De Vreedzame Wijk. Een praktische gids voor een samenhangend opvoedklimaat in de wijk. Leo Pauw De Vreedzame Wijk Een praktische gids voor een samenhangend opvoedklimaat in de wijk Leo Pauw De Vreedzame Wijk Een praktische gids voor een samenhangend opvoedklimaat in de wijk Leo Pauw met medewerking

Nadere informatie

De maatschappelijke stage als onderdeel van burgerschapsvorming

De maatschappelijke stage als onderdeel van burgerschapsvorming De maatschappelijke stage als onderdeel van burgerschapsvorming Jeroen Bron en Minke Bruning, 27 november 2014 27-11-2014 SLO projectgroep burgerschap; Jeroen Bron CPS Onderwijsontwikkeling en advies;

Nadere informatie

Kwetsbare gemeenten, ondernemende burgers

Kwetsbare gemeenten, ondernemende burgers Kwetsbare gemeenten, ondernemende burgers Een nieuw sociaal paradigma voor opvoeding, onderwijs en jeugdbeleid MICHA DE WINTER Jeugdzorg-problemen zijn niet oplosbaar binnen de jeugdzorg Stelselherziening

Nadere informatie

Een Vreedzame school:

Een Vreedzame school: Een Vreedzame school: Een school met een hart en educatieve partners! Peter te Riele peterteriele@hotmail.com Maandag 3 juni 2013 19.30 21.30 uur ouders school opvoeding onderwijs ouders school opvoeding

Nadere informatie

Vreedzame school Groningen

Vreedzame school Groningen Vreedzame school Groningen Dorien Petri Annelies Kassenberg December 2013 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Vergelijking scholen A, B, C, D en E... 4 3. Conclusie... 7 2 1. Inleiding De Vreedzame school

Nadere informatie

Werken aan sociale veiligheid

Werken aan sociale veiligheid Werken aan sociale veiligheid Hét Congres 25 november 2016 Presentatie door: Hélène Dongelmans en Fernanda de Hoop Agenda Welkom, binnenkomer Agenda bespreken De eisen die de overheid stelt aan sociaal

Nadere informatie

SPORTIEVE KRACHT IN DE WIJK

SPORTIEVE KRACHT IN DE WIJK SPORTIEVE KRACHT IN DE WIJK Onderwerpen Niels Hermens en Erik Puyt De Buurtsportvereniging Positief opvoed- en opgroeiklimaat Sport en het sociaal domein: Vier beleidsterreinen met wetenschappelijk effect

Nadere informatie

Actief burgerschap en sociale integratie van De Wijde Blik

Actief burgerschap en sociale integratie van De Wijde Blik Actief burgerschap en sociale integratie van De Wijde Blik Dit document is bedoeld als verantwoording voor ons aanbod op de Wijde Blik te Kamerik voor actief burgerschap en sociale integratie en welke

Nadere informatie

Superdiversiteit: wat betekent het voor school, peuter- en kindercentrum?

Superdiversiteit: wat betekent het voor school, peuter- en kindercentrum? Superdiversiteit: wat betekent het voor school, peuter- en kindercentrum? Rondom Het Jonge Kind Utrecht, 22 November 2018 Anke van Keulen, Bureau MUTANT 1 Superdiversiteit Groeiende diversiteit tussen

Nadere informatie

Van. s o c i a a l- e m o t i o n e l e o n t w i k k e l i n g & b e g e l e i d i n g

Van. s o c i a a l- e m o t i o n e l e o n t w i k k e l i n g & b e g e l e i d i n g s o c i a a l- e m o t i o n e l e o n t w i k k e l i n g & b e g e l e i d i n g team Van Vreedzame School Over de auteur Leo Pauw is als projectleider van De Vreedzame School verbonden aan Eduniek (Maartensdijk)

Nadere informatie

VERTROUWEN IS DE BASIS

VERTROUWEN IS DE BASIS VERTROUWEN IS DE BASIS 1 STICHTING ALGEMEEN BIJZONDERE SCHOLENGROEP AMSTERDAM 2 INHOUDSOPGAVE Voorwoord 1 Inleiding 2 Missie, visie, kernwaarden en motto 2 Onze scholen 4 Strategie en aanpak 7 ABSA beleidspunten

Nadere informatie

Actief burgerschap en sociale integratie op de Schakel 1 november 2015

Actief burgerschap en sociale integratie op de Schakel 1 november 2015 Actief burgerschap en sociale integratie op de Schakel 1 november 2015 Dit document is bedoeld als verantwoording voor wat wij op dit moment doen aan actief burgerschap en sociale integratie en welke ambities

Nadere informatie

Werken aan actief burgerschap & sociale integratie. Tekst: Daan Fens, Lieke Eijsackers, Cees de Wit en Detje de Kinderen

Werken aan actief burgerschap & sociale integratie. Tekst: Daan Fens, Lieke Eijsackers, Cees de Wit en Detje de Kinderen Datum Werken aan actief burgerschap & sociale integratie Tekst: Daan Fens, Lieke Eijsackers, Cees de Wit en Detje de Kinderen Stevige mensen worden die ergens voor staan en voor gaan, die hun plek in de

Nadere informatie

Actief burgerschap en sociale integratie op de Schakel Mei 2014.

Actief burgerschap en sociale integratie op de Schakel Mei 2014. Actief burgerschap en sociale integratie op de Schakel Mei 2014. Dit document is bedoeld als verantwoording voor wat wij op dit moment doen aan actief burgerschap en sociale integratie en welke ambities

Nadere informatie

Info-avond De Vreedzame School. Yorick Saeijs onderwijsadviseur Onderwijs Maak Je Samen

Info-avond De Vreedzame School. Yorick Saeijs onderwijsadviseur Onderwijs Maak Je Samen Info-avond De Vreedzame School Yorick Saeijs onderwijsadviseur Onderwijs Maak Je Samen Binnenkomer Food, Family, Fun. Agenda Binnenkomer Kernwaarden de Hoeksteen De Vreedzame School Voorbeelden uit de

Nadere informatie

De stem verheffen. Leerlingparticipatie als pedagogische uitdaging

De stem verheffen. Leerlingparticipatie als pedagogische uitdaging De stem verheffen Leerlingparticipatie als pedagogische uitdaging Prof.dr. Micha de Winter Faculty of Social Sciences Dept. of Education Utrecht, the Netherlands Participatie: hype, hyperbool,of hyperbelangrijk?

Nadere informatie

Openbaar en betekenisvol: wij dagen de 21 e eeuw uit!

Openbaar en betekenisvol: wij dagen de 21 e eeuw uit! Openbaar en betekenisvol: wij dagen de 21 e eeuw uit! zelfbewust eigentijds ambities kritisch ondersteuning open uitdaging ruimdenkend samen ondernemend betrokken oog voor de wereld vrijheid creatief daadkracht

Nadere informatie

Werk in ontwikkeling Werkgroep Conceptueel kader

Werk in ontwikkeling Werkgroep Conceptueel kader Conceptueel kader Openbare Geestelijke GezondheidsZorg Werk in ontwikkeling Werkgroep Conceptueel kader Waarom een conceptueel kader OGGZ? Afbakening van OGGZ en bepaling van focus User Gedeelde visie

Nadere informatie

Maagdenhuisbezetting 2015

Maagdenhuisbezetting 2015 Maagdenhuisbezetting 2015 Genoeg van de marktwerking en bureaucratisering in de publieke sector Tegen het universitaire rendementsdenken, dwz. eenzijdige focus op kwantiteit (veel publicaties, veel studenten,

Nadere informatie

PROCESDOEL 3 HUMANISEREN VAN HET SAMENLEVEN MET ANDEREN

PROCESDOEL 3 HUMANISEREN VAN HET SAMENLEVEN MET ANDEREN PROCESDOEL 3 HUMANISEREN VAN HET SAMENLEVEN MET ANDEREN 3.1 Exploreren, verkennen en integreren van de mogelijkheden van de mens 3.2 Exploreren, verkennen en integreren van de grenzen van de mens 3.3 Ontdekken

Nadere informatie

obs Jaarfke Torum 15 9679 CL Scheemda Postbus 60 9679 ZH Scheemda 0597 592524 jaarfke@planet.nl

obs Jaarfke Torum 15 9679 CL Scheemda Postbus 60 9679 ZH Scheemda 0597 592524 jaarfke@planet.nl obs Jaarfke Torum 15 9679 CL Scheemda Postbus 60 9679 ZH Scheemda 0597 592524 jaarfke@planet.nl 1 Actief burgerschap en sociale integratie: Door de toenemende individualisering in onze samenleving is goed

Nadere informatie

Samenwerking onderwijs en buurtteams. Doel: elkaar opzoeken en leefwerelden verbinden.

Samenwerking onderwijs en buurtteams. Doel: elkaar opzoeken en leefwerelden verbinden. Samenwerking onderwijs en buurtteams Doel: elkaar opzoeken en leefwerelden verbinden. Onderwijs en jeugdhulp Elkaar kennen Elkaar begrijpen Inzicht geven in opdracht en bedoeling van de buurtteams adhv

Nadere informatie

Identiteit. Roelofsbrink CK Den Ham (0546)

Identiteit. Roelofsbrink CK Den Ham (0546) Identiteit Roelofsbrink 6 7683 CK Den Ham (0546) 672542 juni 2017 Voor u ligt het identiteitsdocument van GBS Domino in Den Ham. In dit document beschrijven we aan de hand van vier bouwstenen wie we zijn

Nadere informatie

PEDAGOGIEK IN EEN SOCIAL WORK OPLEIDING. 05-10-2015 Instituut voor Sociale Opleidingen Leonie le Sage, Joop Berding & Martine van der Pluijm

PEDAGOGIEK IN EEN SOCIAL WORK OPLEIDING. 05-10-2015 Instituut voor Sociale Opleidingen Leonie le Sage, Joop Berding & Martine van der Pluijm PEDAGOGIEK IN EEN SOCIAL WORK OPLEIDING 05-10-2015 Instituut voor Sociale Opleidingen Leonie le Sage, Joop Berding & Martine van der Pluijm AGENDA Pedagogiek in een social work opleiding De pedagogische

Nadere informatie

4.6 Wijkplan Zuidwest Subsidieaanvraag Sociaal Makelaarschap Utrecht

4.6 Wijkplan Zuidwest Subsidieaanvraag Sociaal Makelaarschap Utrecht 4.6 Wijkplan Zuidwest Subsidieaanvraag Sociaal Makelaarschap Utrecht 2019 2024 47 Subsidieaanvraag Sociaal Makelaarschap Utrecht 2019 2024 48 De buurtcentra zijn informatiepunten voor de wijk In ieder

Nadere informatie

Archief DOENJA Dienstverlening, Me kaar, Vooruit, Welzaam, Wijk&co en Ellen Bergakker.

Archief DOENJA Dienstverlening, Me kaar, Vooruit, Welzaam, Wijk&co en Ellen Bergakker. Foto s en afbeeldingen Archief DOENJA Dienstverlening, Me kaar, Vooruit, Welzaam, Wijk&co en Ellen Bergakker. Vormgeving Jeroen Tirion en Saskia Koster. Voor de wijkanalyses is onder andere gebruikt gemaakt

Nadere informatie

Omgangsreglement De Rank 2011-2015. Inhoud

Omgangsreglement De Rank 2011-2015. Inhoud Omgangsreglement De Rank 2011-2015 Inhoud 1. De gezondheid en de veiligheid van de kinderen... 2 2. Een veilige school voor iedereen... 3 Uitgangspunt... 3 Aanpak probleemgedrag... 3 3. Aanpak grensoverschrijdend

Nadere informatie

Democratisch burgerschap in de basisschool

Democratisch burgerschap in de basisschool Sinds 1 februari 2006 zijn scholen verplicht aandacht te besteden aan actief burgerschap en sociale integratie. Actief burgerschap wordt door het ministerie van OCW omschreven als de bereidheid en het

Nadere informatie

Workshop Krimpcafe XL Maatwerk op lokaal niveau. Jaap Ikink. 12 juni 2014

Workshop Krimpcafe XL Maatwerk op lokaal niveau. Jaap Ikink. 12 juni 2014 Workshop Krimpcafe XL Maatwerk op lokaal niveau Jaap Ikink 12 juni 2014 Maatwerk voor Sociale Wijkteams Waarom sociale wijkteams? Uitdaging op lokaal niveau! Adviezen voor beleid?! Maatwerk voor Sociale

Nadere informatie

Utrechts model jeugdhulp. Hier komt tekst. Hier komt ook tekst. Netwerkdag JGGZ 23 april 2015. Utrecht.nl

Utrechts model jeugdhulp. Hier komt tekst. Hier komt ook tekst. Netwerkdag JGGZ 23 april 2015. Utrecht.nl Utrechts model jeugdhulp Hier komt tekst Hier komt ook tekst Netwerkdag JGGZ 23 april 2015 Utrechtse aanpak Zorg voor Jeugd Leidende principes waarborgen juiste inhoudelijke koers Zorgvuldige en beheerste

Nadere informatie

En dan ook nog: burger schapsvorming! (1)

En dan ook nog: burger schapsvorming! (1) En dan ook nog: burger schapsvorming! (1) Naar een visie op burgerschapsvorming Leo Pauw is Projectleider De Vreedzame School bij Eduniek. E-mail: l.pauw@eduniek.nl 1 / 2009 management 15 Basisscholen

Nadere informatie

Actief Burgerschap op Eijkhagen 2013-2014

Actief Burgerschap op Eijkhagen 2013-2014 Actief Burgerschap op Eijkhagen 2013-2014 In de samenleving ontstaan nieuwe opvattingen over de manier waarop individuele burgers in de maatschappij behoren te staan: meer betrokken, meer gericht op het

Nadere informatie

ACTIEF BURGERSCHAP EN SOCIALE INTEGRATIE

ACTIEF BURGERSCHAP EN SOCIALE INTEGRATIE Heutink ICT ACTIEF BURGERSCHAP EN SOCIALE INTEGRATIE op de C.B.S. De Bruinhorst 22-5-2012 Inhoudsopgave Inleiding 3 Pagina 1. Burgerschap op de Bruinhorstschool 3 2. Kerndoelen 3 3. Visie 4 4. Hoofddoelen

Nadere informatie

Pedagogisch beleidsplan

Pedagogisch beleidsplan Pedagogisch beleidsplan Pedagogisch beleid van Kappio (locaties Seppelin en Gastouderbureau) Voor u ligt het pedagogisch beleid van Kappio (locaties Seppelin en Gastouderbureau). Hierin wordt beschreven

Nadere informatie

Primair Onderwijs po 079-3232.333 Voorgezet onderwijs vo 079-3232.444

Primair Onderwijs po 079-3232.333 Voorgezet onderwijs vo 079-3232.444 Voorlichtingspublicatie Betreft de onderwijssector(en) Informatie CFI/ICO Primair Onderwijs po 079-3232.333 Voorgezet onderwijs vo 079-3232.444 Wet van 9 december 2005, houdende opneming in de Wet op het

Nadere informatie

SOCIALE EN BURGERSCHAPSCOMPETENTIE

SOCIALE EN BURGERSCHAPSCOMPETENTIE Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel SOCIALE EN BURGERSCHAPSCOMPETENTIE Algemene vorming op het einde van de derde graad secundair onderwijs Voor de sociale

Nadere informatie

Deel 1 Over het wat en hoe 15. 1 Over het wat 17

Deel 1 Over het wat en hoe 15. 1 Over het wat 17 Inhoud Deel 1 Over het wat en hoe 15 1 Over het wat 17 Alles is sociaal: sociale competentie in schema 17 De activiteiten 19 Geen methode, maar een methodiek 19 De opzet van het boek 21 2 Over het hoe

Nadere informatie

Nieuwsbrief Samen... goed voor later Het kindercentrum als democratische oefenplaats

Nieuwsbrief Samen... goed voor later Het kindercentrum als democratische oefenplaats Nieuwsbrief Samen... goed voor later Het kindercentrum als democratische oefenplaats April 2013 Voorwoord Beste kernteamleden, Sinds de vorige nieuwsbrief is er weer heel veel actie geweest in ons KINDwijzer

Nadere informatie

Onderzoeksrapportage

Onderzoeksrapportage Onderzoeksrapportage Voorbereiden op verschillen Weboriëntatie Primair Onderwijs gemeente Hoorn 2015 Alkmaar, oktober 2015 Femke Broeze, onderzoeker Art.1 NHN Inhoud Samenvatting... 2 1. Inleiding... 3

Nadere informatie

Jeugdzorg en sport. Niels Hermens (Verwey-Jonker Instituut & Wageningen Universiteit) nhermens@verwey-jonker.nl

Jeugdzorg en sport. Niels Hermens (Verwey-Jonker Instituut & Wageningen Universiteit) nhermens@verwey-jonker.nl Jeugdzorg en sport Niels Hermens (Verwey-Jonker Instituut & Wageningen Universiteit) nhermens@verwey-jonker.nl Agenda Samenwerking jeugdzorg en sport: achtergrond en ervaringen Sport in de interventiepiramide

Nadere informatie

Reflecteren. op binnen- en buitenschoolse burgerschapservaringen

Reflecteren. op binnen- en buitenschoolse burgerschapservaringen Reflecteren op binnen- en buitenschoolse burgerschapservaringen 1 Het doel van de waaier Kinderen komen in het dagelijks leven in aanraking met tal van burgerschapservaringen. Deze ervaringen nemen zij

Nadere informatie

Actief Burgerschap. Iedereen is van de wereld en de wereld is van iedereen -Thé Lau-

Actief Burgerschap. Iedereen is van de wereld en de wereld is van iedereen -Thé Lau- Actief Burgerschap Iedereen is van de wereld en de wereld is van iedereen -Thé Lau- Inhoud INLEIDING... 3 VISIE OP ACTIEF BURGERSCHAP... 3 1) BURGERSCHAP... 4 DRIE DOMEINEN... 4 2) ACTIEF BURGERSCHAP:

Nadere informatie

Serooskerkestraat maandag 1 september uur - alle groepen

Serooskerkestraat maandag 1 september uur - alle groepen Communicatie Dit schooljaar zal er wat veranderen met de verschijningsfrequentie van de nieuwsbrief van De Evenaar. Steeds meer groepsgebonden informatie wordt door de leerkrachten via digiduif aan de

Nadere informatie

Vooruit, hart voor Zuid Oost Vooruit is een (welzijns)organisatie van sociaal makelaars in de stad Utrecht.

Vooruit, hart voor Zuid Oost Vooruit is een (welzijns)organisatie van sociaal makelaars in de stad Utrecht. Vooruit, hart voor Zuid Oost Vooruit is een (welzijns)organisatie van sociaal makelaars in de stad Utrecht. Sociaal makelaars ondersteunen bewoners bij het vinden van anderen, om samen initiatieven en

Nadere informatie

Partnerschap tussen professionals en ouders in Vve-voorzieningen

Partnerschap tussen professionals en ouders in Vve-voorzieningen 1 Partnerschap tussen professionals en ouders in Vve-voorzieningen Ana del Barrio Training & Consulting Regiobijeenkomsten Vve De brancheorganisaties SWN, BMK, BK Amsterdam, Eindhoven, Zwolle, Rotterdam

Nadere informatie

Visie op burgerschap en sociale integratie

Visie op burgerschap en sociale integratie Visie op burgerschap en sociale integratie CNS De Regenboog Inleiding Tegenwoordig leven we in een multiculturele samenleving. Burgerschap is in toenemende mate belangrijk geworden. Kennis hebben over

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE 7 1 INLEIDING EN VRAAGSTELLING 13

INHOUDSOPGAVE 7 1 INLEIDING EN VRAAGSTELLING 13 Inhoudsopgave 7 1 INLEIDING EN VRAAGSTELLING 13 1.1. Inleiding 13 1.1.1 De Vreedzame School 13 1.1.2 De pedagogische opdracht van de school 15 1.1.3 Burgerschapsvorming in het onderwijs 16 1.1.4 Wat vermag

Nadere informatie

De Onderwijsraad heeft in deze zes kerndoelen geformuleerd waar het primair onderwijs aan moet voldoen inzake Actief Burgerschap:

De Onderwijsraad heeft in deze zes kerndoelen geformuleerd waar het primair onderwijs aan moet voldoen inzake Actief Burgerschap: Actief Burgerschap Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Actief Burgerschap: een nadere kennismaking 3 3. Actief Burgerschap: een doel en een middel 4 4. Actief Burgerschap: Hoe leren we dit aan? 5 5. Actief

Nadere informatie

WIJKPROFIEL WERKGEBIED ZUID, OOST, NOORDOOST, BINNENSTAD

WIJKPROFIEL WERKGEBIED ZUID, OOST, NOORDOOST, BINNENSTAD WIJKPROFIEL WERKGEBIED ZUID, OOST, NOORDOOST, BINNENSTAD Inleiding Harten voor Sport formuleert regelmatig een beknopt beeld van de wijken/werkgebieden van Utrecht met betrekking tot het sporten en bewegen,

Nadere informatie

Waarom een BSO-Kinderraad en een BSO-centrale kinderraad?

Waarom een BSO-Kinderraad en een BSO-centrale kinderraad? Waarom een BSO-Kinderraad en een BSO-centrale kinderraad? Kinderparticipatie is een recht van ieder kind Het biedt kinderen de mogelijkheid hun wensen en ideeën naar voren te brengen Het stimuleert de

Nadere informatie

Hart, handen en voeten voor de BSO als democratische oefenplaats

Hart, handen en voeten voor de BSO als democratische oefenplaats VERBETER DE WERELD, BEGIN BIJ DE OPVOEDING... Vreedzame BSO Hart, handen en voeten voor de BSO als democratische oefenplaats Good practice van SKH, Stichting Kinderopvang Hoorn Januari 2013 Het project

Nadere informatie

Krachtig ouderschap. Lieneke Jooren Expertisecentrum Jeugd, Lectoraat Ouderschap en Ouderbegeleiding Hogeschool Leiden

Krachtig ouderschap. Lieneke Jooren Expertisecentrum Jeugd, Lectoraat Ouderschap en Ouderbegeleiding Hogeschool Leiden Krachtig ouderschap Lieneke Jooren Expertisecentrum Jeugd, Lectoraat Ouderschap en Ouderbegeleiding Hogeschool Leiden Even voorstellen Lieneke Jooren Onderzoeker Achtergrond in gezinspedagogiek Hogeschool

Nadere informatie

Referendum Europese Grondwet. Uitslag Utrecht. Uitslag Utrecht. Uitslag Nederland. Utrechtse wijken vergeleken. Uitslag per wijk en subwijk

Referendum Europese Grondwet. Uitslag Utrecht. Uitslag Utrecht. Uitslag Nederland. Utrechtse wijken vergeleken. Uitslag per wijk en subwijk Referendum Europese Grondwet Uitslag per wijk en subwijk Ja-kamp wint nipt in Utrecht De voorstanders van het Grondwettelijk Verdrag voor Europa hebben in Utrecht met een kleine meerderheid gewonnen. In

Nadere informatie

Overgewicht. Trends overgewicht (inclusief obesitas) in percentages (Bron: Digitaal Dossier JGZ)

Overgewicht. Trends overgewicht (inclusief obesitas) in percentages (Bron: Digitaal Dossier JGZ) Overgewicht Tabel 1 Trends overgewicht (inclusief obesitas) in percentages (Bron: Digitaal Dossier JGZ) 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 BASISONDERWIJS groep 2 12% 10% 9% 9% groep 7 16% 17% 15%

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding SWP - Jonge burgers.indd 7

Inhoud. Inleiding SWP - Jonge burgers.indd 7 Inhoud Inleiding 13 Hoofdstuk 1 Denk groot, doe klein Anke van Keulen Democratische levenswijze vergt pedagogische aandacht Democratie als manier van samenleven Democratische opvoeding Democratie en het

Nadere informatie

Contouren van een nieuw jeugdstelsel

Contouren van een nieuw jeugdstelsel Contouren van een nieuw jeugdstelsel Tom van Yperen Nederlands Jeugdinstituut / Universiteit Utrecht 26 mei 2011 te Den Haag t.vanyperen@nji.nl Huidige jeugdstelsel (vereenvoudigd) Zie ook: www.nji.nl

Nadere informatie

Wie heeft er vertrouwen in de jeugd? Over burgerschap, zin en samenhang Prof.dr. Micha de Winter, Universiteit Utrecht

Wie heeft er vertrouwen in de jeugd? Over burgerschap, zin en samenhang Prof.dr. Micha de Winter, Universiteit Utrecht Wie heeft er vertrouwen in de jeugd? Over burgerschap, zin en samenhang Prof.dr. Micha de Winter, Universiteit Utrecht Introductie Het mooie van het vak pedagogiek is volgens spreker Micha de Winter dat

Nadere informatie

ACTIEF BURGERSCHAP EN SOCIALE INTEGRATIE

ACTIEF BURGERSCHAP EN SOCIALE INTEGRATIE ACTIEF BURGERSCHAP EN SOCIALE INTEGRATIE 1 ACTIEF BURGERSCHAP EN SOCIALE INTEGRATIE OP DE VALKENHEUVEL De wetgever schrijft scholen in Nederland voor om zich actief in te spannen om het besef van kinderen

Nadere informatie

Visiedocument: Burgerschap in het vmbo van Wellantcollege

Visiedocument: Burgerschap in het vmbo van Wellantcollege Visiedocument: Burgerschap in het vmbo van Wellantcollege Visiedocument: Burgerschap in het vmbo van Wellantcollege Inleiding Dit Wellant visiedocument beschrijft de algemene visie van Wellantcollege t.a.v.

Nadere informatie

Aanbod burgerschap en sociale integratie

Aanbod burgerschap en sociale integratie Aanbod burgerschap en sociale integratie 1 Kanjertraing Dronenplein 7 2411 HE Bodegraven www.d4w.nl/prinses-beatrixschool 2 Visie Levensbeschouwelijke visie: Wij zijn een open Protestants Christelijke

Nadere informatie

Intentieverklaring tot deelname aan NEJA en bijdragen aan uitvoering meerjarenprogramma NEJA

Intentieverklaring tot deelname aan NEJA en bijdragen aan uitvoering meerjarenprogramma NEJA Het netwerk Effectief Jeugdstelsel Amsterdam (NEJA) is een samenwerkingsverband tussen praktijkinstellingen voor jeugdhulp en preventie, gemeente, kennisinstituten, hogescholen en universiteiten in de

Nadere informatie

Imrat Verhoeven Uva/AISSR. Vormgeven aan overheidsparticipatie

Imrat Verhoeven Uva/AISSR. Vormgeven aan overheidsparticipatie Imrat Verhoeven Uva/AISSR Vormgeven aan overheidsparticipatie In een notendop Activerende verzorgingsstaat leidt tot meer nadruk verhoudingen burgers onderling Hoe democratisch zijn die verhoudingen eigenlijk?

Nadere informatie

Wat werkt bij het bevorderen van een positieve ontwikkeling?

Wat werkt bij het bevorderen van een positieve ontwikkeling? Marja Valkestijn, Deniz Ince & Willeke Daamen Wat werkt bij het bevorderen van een positieve ontwikkeling? De top tien beschermende factoren en handvatten voor jeugdbeleid Samenvatting Inleiding De transformatie

Nadere informatie

BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE RAADSVRAGEN 2017, NUMMER 09

BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE RAADSVRAGEN 2017, NUMMER 09 BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE RAADSVRAGEN 2017, NUMMER 09 Datum 7 maart 2017 Van College B&W Behandeld door L.T. Lewis Doorkiesnummer 030-28 61635 E-mailadres l.lewis@utrecht.nl Kenmerk 4270715-170223 Geachte

Nadere informatie

Krachtlijnen voor een sterk basisonderwijs Praktijkvoorbeeld

Krachtlijnen voor een sterk basisonderwijs Praktijkvoorbeeld Een onderzoek in kader van de opleiding Bachelor in het onderwijs: Kleuteronderwijs Departement Onderwijs en Pedagogie Krachtlijnen voor een sterk basisonderwijs Praktijkvoorbeeld Kenniscentrum Urban Coaching

Nadere informatie

ICCS-Vlaanderen 2016 Internationaal vergelijkend onderzoek burgerschapseducatie

ICCS-Vlaanderen 2016 Internationaal vergelijkend onderzoek burgerschapseducatie ICCS-Vlaanderen 2016 Internationaal vergelijkend onderzoek burgerschapseducatie International Civic and Citizenship Survey ICCS-2016 ICCS = internationaal vergelijkend onderzoek bij leerlingen uit het

Nadere informatie

Visiedocument. Actief Burgerschap. Januari 2010

Visiedocument. Actief Burgerschap. Januari 2010 Visiedocument Actief Burgerschap Januari 2010 Gereformeerde scholen voor speciaal basisonderwijs Het Baken en De Drieluik Inleiding Actief Burgerschap U staat op het punt ons visiestuk actief burgerschap

Nadere informatie

Nieuwsbrief De Vreedzame School

Nieuwsbrief De Vreedzame School Nieuwsbrief De Vreedzame School Algemeen Onze school werkt met het programma van de Vreedzame School. Dit programma wil een bijdrage leveren aan een positief sociaal klimaat en de vorming van actieve en

Nadere informatie

Nieuwsbrief Vreedzaam Gouda

Nieuwsbrief Vreedzaam Gouda Nieuwsbrief Vreedzaam Gouda Januari 2014 Contact redactie nieuwsbrief (Wilma Neefjes): vreedzaamgouda@gmail.com 11/2011 Symposium In november 2011 maakt Gouda tijdens een symposium kennis met de pedagogische

Nadere informatie

De leerlingen leren zorg te dragen voor de lichamelijke en psychische gezondheid van henzelf en de ander.

De leerlingen leren zorg te dragen voor de lichamelijke en psychische gezondheid van henzelf en de ander. Burgerschapsvorming en sociale integratie De visie van de school We zijn een openbare basisschool. We werken volgens de richtlijnen en doelstellingen zoals beschreven in de Wet Primair Onderwijs. Het doel

Nadere informatie

Utrecht Gezond! Een succesvolle aanpak tussen gemeente en zorgverzekeraar

Utrecht Gezond! Een succesvolle aanpak tussen gemeente en zorgverzekeraar Utrecht Gezond! Een succesvolle aanpak tussen gemeente en zorgverzekeraar Utrecht gezond! Gemeente Utrecht en Door: Ellen van der Voorst en Victor Everhardt Achmea, divisie Zorg & Gezondheid werken samen

Nadere informatie

Leo Pauw Caroline Verhoeff

Leo Pauw Caroline Verhoeff Handboek De Vreedzame Wijk (capita selecta) Leo Pauw Caroline Verhoeff De Vreedzame Wijk is mede mogelijk gemaakt door steun van de Gemeente Utrecht, ZonMw en het VSBfonds. De totstandkoming van dit Handboek

Nadere informatie

Burgerschapsvorming op CCZ

Burgerschapsvorming op CCZ Burgerschapsvorming op CCZ Visie Een groot deel van alle leerlingen in het voortgezet onderwijs zit op het VMBO. Jonge mensen met verschillende achtergronden, capaciteiten, culturen en leerstijlen. Zij

Nadere informatie

Analyse veiligheidsbeleving 2015

Analyse veiligheidsbeleving 2015 Analyse veiligheidsbeleving 2015 een notitie van Onderzoek Juni 2016 Utrecht.nl/onderzoek Colofon uitgave Afdeling Onderzoek Gemeente Utrecht 0302861350 onderzoek@utrecht.nl in opdracht van Eenheid Veiligheid

Nadere informatie

Inhoud. 9 aanraders. Meer weten? 97 Reeds verschenen 99. TIB Tool_nr.12.indd 3 09-07-15 09:30

Inhoud. 9 aanraders. Meer weten? 97 Reeds verschenen 99. TIB Tool_nr.12.indd 3 09-07-15 09:30 Inhoud 9 aanraders 1. Een kader voor voicing 04 2. Voicing: oog voor dialoog 12 3. Voicing in leren en presenteren 26 4. Voicing en participeren 40 5. Voicing en creëren 50 6. Voicing en je innerlijke

Nadere informatie

Burgerschapsvorming LVGS

Burgerschapsvorming LVGS Burgerschapsvorming LVGS Jacomijn van der Kooij Hoop 2 Een brede blik op burgerschap Mini-college Burgerschapsvorming en goed onderwijs Sinds 2006 verplicht: Wet actief burgerschap en sociale integratie.

Nadere informatie

Triple P en Transitie Jeugdzorg 24 april Yvonne van Westering, Nederlands Jeugdinstituut Margreet de Jongh, SO&T

Triple P en Transitie Jeugdzorg 24 april Yvonne van Westering, Nederlands Jeugdinstituut Margreet de Jongh, SO&T Triple P en Transitie Jeugdzorg 24 april 2012 Yvonne van Westering, Nederlands Jeugdinstituut Margreet de Jongh, SO&T Het hele stelsel gaat op de schop! 1. Passend Onderwijs 2. Stelselherziening Jeugdzorg

Nadere informatie

Vreedzame VERBETER DE WERELD, BEGIN BIJ DE OPVOEDING... Hart, handen en voeten voor de BSO als democratische oefenplaats

Vreedzame VERBETER DE WERELD, BEGIN BIJ DE OPVOEDING... Hart, handen en voeten voor de BSO als democratische oefenplaats VERBETER DE WERELD, BEGIN BIJ DE OPVOEDING... Hart, handen en voeten voor de als democratische oefenplaats Het beleid van SKH is gebaseerd op de visie van Mischa de Winter, met name wat betreft de opvang

Nadere informatie

Pedagogisch medewerker 3 kinderopvang. 2 Opvoeden en ontwikkelen van het kind/de jongere

Pedagogisch medewerker 3 kinderopvang. 2 Opvoeden en ontwikkelen van het kind/de jongere Specificaties Pedagogisch medewerker 3 kinderopvang Titel: Soort: Werksituatie: Beroepsproduct: Religies in de wijk Project Kinderdagverblijf, bso Informatiemap, presentatie Niveau: 3 KD: Pedagogisch werker

Nadere informatie

Alle diensten hebben tot doel te stimuleren dat gebruikers meedoen aan de samenleving en het opruimen van eventuele participatieblokkades.

Alle diensten hebben tot doel te stimuleren dat gebruikers meedoen aan de samenleving en het opruimen van eventuele participatieblokkades. Welzijn is meedoen. Alle diensten hebben tot doel te stimuleren dat gebruikers meedoen aan de samenleving en het opruimen van eventuele participatieblokkades. Kwetsbare inwoners worden gedefinieerd als:

Nadere informatie

Leerlijn Sportief Vermogen

Leerlijn Sportief Vermogen Nieuwsbrief Periode 2 2016-2017 In dit nummer: Kick off Leerlijn Sportief Vermogen, Nieuwe schoolgebouwen in Overvecht en nog veel meer Leerlijn Sportief Vermogen Wil je het verschil maken voor een kind?

Nadere informatie

Krachten bundelen voor De toekomst van Zwolle

Krachten bundelen voor De toekomst van Zwolle Krachten bundelen voor De toekomst van Zwolle Samenvatting Ontwikkelagenda passend onderwijs en jeugdhulp 12-12-2016 1 Passend onderwijs en jeugdhulp: 2 stukjes van dezelfde puzzel Aantal 0-19 jarigen

Nadere informatie

Beleid Actief Burgerschap en Sociale Integratie. OBS Brinkschool Haren

Beleid Actief Burgerschap en Sociale Integratie. OBS Brinkschool Haren Actief Burgerschap en Sociale Integratie OBS Brinkschool Haren Naam school OBS Brinkschool Brinnummer 13AL Adres Oude Brinkweg 95 Postcode 9751 RL Haren Telefoon 050-5347524 E-mail directie.obsbrinkschool@stichtingbaasis.nl

Nadere informatie

Dwarsdwarsdwars hhhhhhhhhhhhhhh

Dwarsdwarsdwars hhhhhhhhhhhhhhh Dwarsdwarsdwars hhhhhhhhhhhhhhh De waarde van onderwijs oktober 2013 lllllllllllllll dwarsdwarsdwars Inleiding De tijd dat het onderwijs alleen maar gericht was op het overdragen van kennis en vaardigheden

Nadere informatie

Ouderschapscollege: een andere kijk op preventie

Ouderschapscollege: een andere kijk op preventie Ouderschapscollege: een andere kijk op preventie Congres Daadkrachtige steun bij opvoeden en ouderschap 1 oktober 2018 Susan Ketner Contact: ketner.s@hsleiden.nl Lectoraat Ouderschap en Ouderbegeleiding

Nadere informatie

Doorgaande lijn in beeld. Instrument voor onderwijs en opvang

Doorgaande lijn in beeld. Instrument voor onderwijs en opvang Doorgaande lijn in beeld Instrument voor onderwijs en opvang Doorgaande lijn in beeld De ontwikkeling van het kind is uitgangspunt bij de doorgaande lijn. Wat heeft een kind nodig om zich goed te ontwikkelen?

Nadere informatie