Alfabetisering. ~de versnelde versie~

Transcriptie

1 Alfabetisering ~de versnelde versie~

2 Introductie pilot versnelde alfabetisering Waarom gekozen voor een versnelde manier van alfabetisering? - het trage tempo + ballast (bij de start van geletterdheid overbodige onderdelen) van de methode Veilig Leren Lezen! De leerlingen krijgen/kregen zo veel aangeboden in drie dagen tijd, dat het onthouden van de letter/twee tekenklank niet goed ingeslepen bleek bij de start van een volgende letter/tweeteken klank. - achterblijven van het technisch lezen! voornamelijk het tempo, dit door onvoldoende letterkennis, ook na het doorlopen van kern 1 tm kern 6. Fase 1: alfabetisering I (Kern 1 tm kern 6) en alfabetisering II (Kern 7 tm kern 12) Fase 2: technisch lezen, gericht op sneller toekomen aan stabiel en goed (tempo)lezen

3 Herhaling De les begint met het herhalen van de letters die er tot dan toe geleerd zijn. Ook wordt dit geregeld aan het einde van een les gedaan.

4 Introductie nieuwe letter Na de herhaling van de reeds aangeboden letters/dubbelklanken, wordt de nieuwe letter van die dag geïntroduceerd. Bij de visualisatie van de letter, wordt tevens gebruik gemaakt van het klankgebaren alfabet. De leerlingen oefenen op allerlei manieren de uitspraak van de letter/dubbelklank en er wordt extra aandacht besteed aan de stand van de mond. Leerlingen kunnen gebruik maken van een spiegeltje om te kijken of zij de juiste beweging met de (stand van de) mond maken. Op deze wijze horen de leerlingen ook constant de uitspraak van de letter/dubbelklank.

5 Klankgebaren Bij alle letters/dubbelklanken, hoort een klankgebaar. De leerlingen leren al deze klankgebaren.

6 Het schrijven Na de visualisatie, het aanleren van het klankgebaar en het oefenen van de uitspraak van de letter/dubbelklank, oefenen de leerlingen de schrijfwijze. De schrijfwijze wordt direct op de juiste manier aangeboden. Vervolgens oefenen de kinderen het schrijven op een groot whiteboard in de klas. De leerkracht begeleidt dit door de schrijfwijze voor te doen, waarna de kinderen dit meerdere malen zelf oefenen op het whiteboard. Ook is er aandacht voor de beweging van de letter, geoefend in een schrijfdans-vorm. Daarna oefenen de leerlingen het op hun eigen whiteboard en in hun schrift.

7 Schrijven op een eigen whiteboard

8 De leerlingen zetten een streep onder een dubbelklank, dit om aan te geven dat het bij elkaar hoort, dat losse letters een dubbelklank vormen. Zo voorkom je later bij het lezen dat bijvoorbeeld de oe niet als o-e uitgesproken wordt. Ook geeft het weer dat het een dubbelklank betreft wanneer er een streep onder staat. De leerlingen pikken dit vanaf de start op. Echter, wanneer de leerlingen in een latere fase ook woorden gaan schrijven, laten zij dit achterwege.

9 Oefenvormen Na het schrijven is het tijd voor het leren (het inslijpen) van de letter/dubbelklank. Zijn de visualisatie, de uitspraak, het klankgebaar en de schrijfwijze goed geleerd? Dit wordt getest en extra geoefend door verschillende oefen- en spelvormen.

10 kiezelspel Lettermat Stempelen en letterpuzzels

11 Werkboek Veilig Leren Lezen Nadat de letter/dubbelklank uitgebreid geoefend en geleerd is, verwerken de leerlingen dit alles in het werkboek van de methode Veilig Leren Lezen. Echter, zij maken alleen de bladzijden die betrekking hebben op de letter/dubbelklank die op die dag aangeboden is. Naast de werkbladen uit de werkboeken van VLL, worden er ook extra oefeningen toegevoegd, deze zijn of zelfgemaakt of via de website De woorden die aanbod komen tijdens de les, worden wel in het schrift of in het werkboek geschreven. Hoewel de leerlingen deze woorden (nog) niet kennen, stimuleert dit wel het woordbeeld.

12 Schrijven oefenen Omcirkel de z Kleur de z Omcirkel het plaatje en schrijf het woord er bij

13 Tot slot Aan het einde van de les worden alle letters/ dubbelklanken, inclusief de nieuwe letter/dubbelklank nog eens herhaald. Er wordt vaak nog extra aandacht besteed aan de tot dan toe geleerde dubbelklanken, dit wordt in een cadans-wijze aangeboden ( De aa van raam en maan.de oo van boom en rood. ) Ook tijdens verloren minuten, worden geregeld de letters herhaald, met het klankgebaar erbij.

14 De combinatie Alfabetisering en de methode Staal Sinds twee weken zijn wij gestart met de spelling methode Staal. Dit wordt aangeboden aan leerlingen die bezig zijn met alfabetisering deel II. Beide werkwijzen hebben een goede wisselwerking op elkaar: de klankgebaren helpen bij de visualisatie bij beide vakken, de termen korte en lange klanken komen terug bij de alfabetisering, het spellen (in het begin van alfabetisering 1 wordt dit vaker gedaan) helpt bij het aanbod van categorie 1: de hakwoorden. Het woordbeeld wordt intensief geoefend en toegepast. Je kunt mbv de methode Staal al een beetje de categorieën laten doorschemeren bij alfabetisering I. Voorkennis wordt gecreëerd / geactiveerd voor de volgende ronde, alfabetisering II.

15 Toetsing (want daar draait het per slot van rekening om :-P) Na het aanbieden van de letters, worden de leerlingen getoetst naar aanleiding van de letters op een letterdiploma. Wanneer zij deze toets goed afronden, ontvangen zij dit letterdiploma. De normering is vrij strict: wanneer de leerling teveel onvoldoende benoemen, dan zijn zij niet geslaagd en gaan zij mee in een tweede ronde van alfabetisering I. Mocht een leerling nou bijvoorbeeld uitvallen op de b en d, dan wordt de score als goed beschouwd en kan desbetreffende leerling extra oefenen met deze twee letters. Mocht een leerling uitvallen op de dubbelklanken/tweetekenklanken, dan kan hier nog extra aandacht aan besteed worden. Het is echter niet de bedoeling dat een leerlingen met een matig resultaat toch doorgaat naar alfabetisering II. Naast het toetsen van de letters kan er ook getoetst worden vanuit de methode van VLL. Ik toets dan altijd de laatste bladzijde van de leesboekjes van kern 1 tm 6, met uitzondering van de letters, deze zijn dan al via het letterdiploma getoetst. Tijdens alfabetisering I wordt ook gestart met het lezen van kern 1 (wanneer goed, dan naar kern 2 etc.). Toch ligt de nadruk nog niet op het technisch lezen, maar op het aanbieden van de letters en dubbelklanken. We zien nu dat het lezen wel meeloopt als het ware. Wanneer een groep leerlingen een letterdiploma heeft gehaald, gaat zij intensiever bezig met het technisch lezen. Je kunt dan een bepaalde periode inlassen om je volledig te focussen op technisch lezen met de leerlingen. Wanneer een leerling de toetsing goed heeft volbracht, stroomt het door naar alfabetisering II; hier worden de kernen 7 tm 12 behandeld en wordt spelling (bij ons de methode Staal) gestart.