HANDBOEK VOOR DE ADVOCAAT-STAGIAIR DEONTOLOGIE COMMUNICATIE- VAARDIGHEDEN BURGERLIJK PROCESRECHT STRAFPROCESRECHT

Transcriptie

1 HANDBOEK VOOR DE ADVOCAAT-STAGIAIR DEONTOLOGIE COMMUNICATIE- VAARDIGHEDEN BURGERLIJK PROCESRECHT STRAFPROCESRECHT

2 ISBN D 2011/2664/728 BP/OVBHVER-BI11001 Verantwoordelijke uitgever: E. Boydens, voorzitter Orde van Vlaamse Balies, Koningsstraat 148, 1000 Brussel 2011 Wolters Kluwer Belgium Behoudens de uitdrukkelijk bij wet bepaalde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, op welke wijze ook, zonder de uitdrukkelijke voorafgaande en schriftelijke toestemming van Wolters Kluwer België.

3 WOORD VOORAF AUTEURSLIJST v vii Deel I. Deontologie EEN HISTORISCHE NOOT: HET OFFICIUM NOBILE DOOR DE EEUWEN HEEN Vincent COIGNIEZ Hoofdstuk I. Inleiding Hoofdstuk II. De vorming van de advocaat Hoofdstuk III. Deontologie Gebruiken Disciplinair toezicht Hoofdstuk IV. De zorg voor de armen Hoofdstuk V. De erelonen Hoofdstuk VI. De Franse Revolutie Hoofdstuk VII. Van 1830 tot heden INSTELLINGEN VAN DE BALIE Vincent COIGNIEZ en Lieve KENIS Hoofdstuk I. Inleiding: waarom een Orde? Hoofdstuk II. De stafhouder Hoofdstuk III. Raad van de Orde Hoofdstuk IV. Tuchtraden en Tuchtraad van Beroep Hoofdstuk V. Advocaten bij het Hof van Cassatie Hoofdstuk VI. De Orde van Vlaamse Balies Hoofdstuk VII. De CCBE Hoofdstuk VIII. De Conferenties van de Jonge Balie DE ONAFHANKELIJKHEID VAN DE ADVOCAAT Edgar BOYDENS Hoofdstuk I. Inleiding Hoofdstuk II. Onverenigbaarheden Hoofdstuk III. De verdediging van persoonlijke belangen Kluwer Handboek voor de advocaat-stagiair ix

4 Hoofdstuk IV. Tegenstrijdige belangen gewezen cliënten Hoofdstuk V. Contacten van advocaten met getuigen Hoofdstuk VI. Contacten met gedetineerden Hoofdstuk VII. Advocaat van een verzekeraar burgerlijke aansprakelijkheid of rechtsbijstand BRIEFWISSELING TUSSEN ADVOCATEN Edgar BOYDENS Hoofdstuk I. Inleiding Hoofdstuk II. Vertrouwelijkheid en beroepsgeheim Hoofdstuk III. Regelgeving Hoofdstuk IV. Enkele slotbemerkingen RECHTSCHAPENHEID, KIESHEID EN WAARDIGHEID Edgar BOYDENS Hoofdstuk I. Inleiding Hoofdstuk II. Waardigheid Hoofdstuk III. Kiesheid Hoofdstuk IV. Rechtschapenheid Hoofdstuk V. De derdenrekening Hoofdstuk VI. Begroting van kosten en erelonen Hoofdstuk VII. Slotconclusie CONFRATERNITEIT EN LOYALITEIT Edgar BOYDENS Hoofdstuk I. Inleiding Hoofdstuk II. Gelijkheid en hoffelijkheid Hoofdstuk III. Solidariteit Hoofdstuk IV. Loyaliteit Hoofdstuk V. Vertrouwen Hoofdstuk VI. Waardigheid en behoorlijke beroepsuitoefening procedures DE PRAKTIJK VAN HET BEROEPSGEHEIM Jo STEVENS Hoofdstuk I. Algemene beginselen en kenmerken van het beroepsgeheim x Handboek voor de advocaat-stagiair Kluwer

5 Hoofdstuk II. Toch geven recente ontwikkelingen reden tot ongerustheid Hoofdstuk III. De paradox van het beroepsgeheim van de advocaat Hoofdstuk IV. Monolitisch karakter van het beroepsgeheim Hoofdstuk V. Absoluut of relatief karakter van het beroepsgeheim Hoofdstuk VI. Summa divisio rerum: geheim toevertrouwd of vernomen in het kader van de beroepsactiviteit en in hoedanigheid van advocaat Hoofdstuk VII. Beroepsmisdrijf sluit beroepsgeheim uit Hoofdstuk VIII. De dagelijkse organisatie van het beroepsgeheim op zijn hoede zijn Hoofdstuk IX. Het beroepsgeheim en de correspondentie met de cliënt 159 Hoofdstuk X. Onderhandelingen Hoofdstuk XI. De advocaat als getuige Hoofdstuk XII. Van de praktijcke criminele Hoofdstuk XIII. Beroepsgeheim en de fiscus Hoofdstuk XIV. Witwassen van misdaadgeld Hoofdstuk XV. Typologische analyse door de Witwascel (5 november 2007) Hoofdstuk XVI. Een arrest over het witwasmisdrijf: Hof van Cassatie 19 september Hoofdstuk XVII. Artikel 505 (nieuw) Sw. programmawet Hoofdstuk XVIII. Hof van Discipline Hoofdstuk XIX. Tot besluit: Geheimhouding is geen wettelijk eigenaardigheidje van het statuut van de advocaat Hoofdstuk XX. Tot besluit: Beroepsgeheim in de informaticamaatschappij OMGANGSRECHT MET DE MEDIA Jo STEVENS Hoofdstuk I. Grote principes Hoofdstuk II. Optreden als commentator Hoofdstuk III. Optreden in de media als raadsman Hoofdstuk IV. Tot besluit TUCHTPROCEDURE VOOR ADVOCATEN Philippe DE JAEGERE Hoofdstuk I. Inleiding Kluwer Handboek voor de advocaat-stagiair xi

6 Hoofdstuk II. Het initiatiefrecht van de stafhouder Hoofdstuk III. De klacht Hoofdstuk IV. Het tuchtonderzoek Hoofdstuk V. Rechtspleging voor de tuchtraad Hoofdstuk VI. Beraadslaging en beslissing van de tuchtraad Hoofdstuk VII. Rechtsmiddelen Hoofdstuk VIII. Cassatie Hoofdstuk IX. Tenuitvoeringlegging van de tuchtsancties Hoofdstuk X. Wederinschrijving, eerherstel en uitwissing Hoofdstuk XI. Hoger beroep tegen paleisverbod Hoofdstuk XII. Hoger beroep tegen beslissingen van de raad van de Orde Hoofdstuk XIII. Bijzondere regels ten aanzien van advocaten die onderdaan zijn van een lidstaat van de Europese Unie. 245 Beknopte bibliografie DE AANSPRAKELIJKHEID VAN DE ADVOCAAT Vincent COIGNIEZ Hoofdstuk I. Inleiding Hoofdstuk II. Middelen- en resultaatsverbintenissen Hoofdstuk III. Aansprakelijkheid als lasthebber Hoofdstuk IV. Aansprakelijkheid als bewaarnemer Hoofdstuk V. Aansprakelijkheid als aannemer Hoofdstuk VI. Aansprakelijkheid en deontologie Hoofdstuk VII. De advocaat en derden Hoofdstuk VIII. De schade Hoofdstuk IX. Exoneratiebedingen Hoofdstuk X. Verjaring HET RECHT OP BIJSTAND BIJ HET VERHOOR EEN DEONTOLOGISCHE BENADERING VAN DE TAAK VAN DE ADVOCAAT Philippe DE JAEGERE en Annelies VERSTRAETE Hoofdstuk I. Inleiding Hoofdstuk II. De taak van de advocaat Hoofdstuk III. Ambtshalve aanstelling Hoofdstuk IV. Belangenconflicten xii Handboek voor de advocaat-stagiair Kluwer

7 Hoofdstuk V. De rol en de taak van de advocaat tijdens het verhoor Hoofdstuk VI. Het beroepsgeheim van de advocaat en contacten met de pers Hoofdstuk VII. Besluit Deel II. Communicatievaardigheden COMMUNICATIE: ALGEMENE INTRODUCTIE Roel NIEUWDORP DE ROL VAN DE ADVOCAAT BIJ BEMIDDELING Helena DE BACKER Hoofdstuk I. Algemene inleiding Hoofdstuk II. De advocaat en de beslissing tot bemiddelen Hoofdstuk III. De rol van de advocaat vóór de bemiddelingssessie Hoofdstuk IV. De rol van de advocaat tijdens de bemiddeling Hoofdstuk V. Opvolging van het akkoord en de homologatie Hoofdstuk VI. Besluit ONDERHANDELEN WAARDE EISEN: DE DISTRIBUTIEVE METHODE Leo GOOVAERTS en Sabine THIELEMANS Hoofdstuk I. De ogenblikkelijke motivatie Hoofdstuk II. Waarde eisen of waarde creëren Hoofdstuk III. Waarde eisen bij de distributieve houding Hoofdstuk IV. Waarde verdelen Hoofdstuk V. De werktuigen van de onderhandelaar Hoofdstuk VI. Waarde creëren in een distributieve situatie Hoofdstuk VII. Hoe de distributieve methode systematisch aanwenden? Kluwer Handboek voor de advocaat-stagiair xiii

8 Deel III. Burgerlijk procesrecht CASUSSENBUNDEL Dirk SCHEERS Hoofdstuk I. Excepties Hoofdstuk II. Bevoegdheid Hoofdstuk III. Termijnen Hoofdstuk IV. Verzoening Hoofdstuk V. Instelling van de vordering Hoofdstuk VI. Inleiding en instaatstelling Hoofdstuk VII. Verstek Hoofdstuk VIII. Tusseneisen Hoofdstuk IX. Rechtsplegingsvergoeding Hoofdstuk X. Rechtsmiddelen Hoofdstuk XI. Bewarende maatregelen en executie Deel IV. Strafprocesrecht STRAFRECHT EN STRAFPROCESRECHT PRAKTISCHE HANDLEIDING Geert JASPAERT, Tom BAUWENS, Jan SWENNEN, Walter VAN STEENBRUGGE, Jef VERMASSEN en Walter MULS Hoofdstuk I. Gevangenisbezoek Hoofdstuk II. De raadkamer Hoofdstuk III. De correctionele rechtbank Hoofdstuk IV. (Probatie-)opschorting en (probatie-)uitstel Hoofdstuk V. De werkstraf Hoofdstuk VI. De leerstraf Hoofdstuk VII. Internering Hoofdstuk VIII. Snelrecht Hoofdstuk IX. Strafbemiddeling Hoofdstuk X. Belangrijk te weten in verband met de strafuitvoering Hoofdstuk XI. Basiswerken strafrecht en strafvordering xiv Handboek voor de advocaat-stagiair Kluwer

9 BIJLAGE 1. DIVERSE TAKEN VAN DE ADVOCAAT IN HET KADER VAN DE STRAFUITVOERING Inleiding Hoofdstuk I. Genade Hoofdstuk II. Eerherstel Hoofdstuk III. De wet van 17 mei 2006 betreffende de externe rechtspositie van de veroordeelden tot een vrijheidsstraf en de aan het slachtoffer toegekende rechten Hoofdstuk IV. in het raam van de strafuitvoeringsmodaliteiten Bevoegdheden en werking van de strafuitvoeringsrechtbank Hoofdstuk V. Samenstelling van het dossier Hoofdstuk VI. Territoriale bevoegdheid Hoofdstuk VII. Behandeling ter terechtzitting Hoofdstuk VIII. Herroeping, schorsing en herziening van de strafuitvoeringsmodaliteiten Hoofdstuk IX. Rechten van de slachtoffers BIJLAGE 2. ALGEMENE BEGINSELEN EUROPEES VERDRAG VOOR DE RECHTEN VAN DE MENS (4 NOVEMBER 1950) Hoofdstuk I. Doel Hoofdstuk II. Soorten mensenrechten Hoofdstuk III. Afdwingbaarheid Hoofdstuk IV. Aard en reikwijdte van de rechten en vrijheden Hoofdstuk V. opgesomd in het E.V.R.M Voorlopige maatregelen tijdens de procedure voor het Europees Hof Hoofdstuk VI. Rechtsgevolgen Hoofdstuk VII. Enkele casussen BIJLAGE 3. MODELLEN/VOORBEELDEN PROCESSTUKKEN STRAFPROCESRECHT Kluwer Handboek voor de advocaat-stagiair xv

10 CAPITA SELECTA: WITWASMISDRIJVEN EN VERBEURD- VERKLARING, CONSULTATIE- EN BIJSTANDSRECHT EN MINNELIJKE SCHIKKING Tom BAUWENS, Tom DECAIGNY en Annelies VERSTRAETE Hoofdstuk I. Witwasmisdrijven en verbeurdverklaring van vermogensvoordelen Hoofdstuk II. Consultatie- en bijstandsrecht o.b.v. de Wet van 13 augustus Hoofdstuk III. Minnelijke schikking in strafzaken (art. 216bis Sv.) Vademecum voor de advocaat-stagiair B/1 Woord vooraf B/5 REGLEMENT BETREFFENDE DE STAGE B/7 Hoofdstuk I. Algemene organisatie van de stage B/9 Hoofdstuk II. Voorwaarden voor het stagemeesterschap B/12 Hoofdstuk III. De stageovereenkomst B/13 Hoofstuk IV. Plichten van de stagemeester B/14 Hoofdstuk V. Plichten van de stagiair B/15 Hoofdstuk VI. De stagecommissie B/15 REGLEMENT BETREFFENDE DE BEROEPSOPLEIDING B/17 Hoofdstuk I. Algemeen B/19 Hoofdstuk II. Stageschool B/19 Hoofdstuk III. Commissie beroepsopleiding B/20 Hoofdstuk IV. Beroepsopleiding B/21 Hoofdstuk V. Procedure beroep B/23 Hoofdstuk VI. Opheffing reglement Nationale Orde B/24 REGLEMENT INZAKE PERMANENTE VORMING B/25 HET REGLEMENT BETREFFENDE DE STAGE (ARTIKEL VERSCHENEN IN AD REM 4/2008) B/33 Ludo KOOLS Inschrijving op de lijst van de stagiairs B/37 Schorsing en onderbreking B/39 Gelijkgestelde stage B/40 xvi Handboek voor de advocaat-stagiair Kluwer

11 Einde van de stage B/41 Voorwaarden voor het stagemeesterschap B/42 Einde van de stageovereenkomst B/43 Plichten van de stagemeester B/44 Vergoeding B/45 Plichten van de stagiair B/46 Stagecommissie B/47 VERNIEUWDE BEROEPSOPLEIDING VOOR STAGIAIRS (ARTIKEL VERSCHENEN IN AD REM 3/2009) B/49 Edgar BOYDENS Uniformiteit B/52 Meerdere stagescholen B/52 Commissie beroepsopleiding B/53 Verplichte vakken B/54 Keuzevakken B/55 Plaats van de opleiding B/55 Vrijstelling B/56 Examens B/56 Resultaten B/57 Beroep B/57 Besluit B/58 NIEUWE DIPLOMAVEREISTEN VOOR TOEGANG TOT HET BEROEP VAN ADVOCAAT (ARTIKEL VERSCHENEN IN AD REM 2/2010) B/59 Anke DELAVA ARREST VAN HET GRONDWETTELIJK HOF VAN 14 JULI 2011 GEDEELTELIJKE VERNIETIGING VAN DE WETTEN VAN 30 DECEMBER B/67 Isabelle BAMBUST Hoofdstuk I. Inleiding B/69 Hoofdstuk II. Beoogde doel van de Wetten van 30 december B/70 Hoofdstuk III. Arrest van het Grondwettelijk Hof van 14 juli B/71 Hoofdstuk IV. Concrete gevolgen B/73 Hoofdstuk V. Door de Orde van Vlaamse Balies ondernomen actie.. B/74 - Kluwer Handboek voor de advocaat-stagiair xvii

12 INSCHRIJVEN BEROEPSOPLEIDING B/75 TOELICHTING VADEMECUM JURIDISCHE TWEEDELIJNSBIJSTAND B/79 Kati VERSTREPEN Hoofdstuk I. De aanstelling B/81 Hoofdstuk II. De behandeling van de zaak B/82 Hoofdstuk III. Afsluiten van de zaak B/83 FAQ-SHEET REGLEMENT BETREFFENDE DE STAGE B/85 MODELLEN B/91 COLLECTIEVE VOORZIENINGEN B/111 xviii Handboek voor de advocaat-stagiair Kluwer