Grip op Financiën. 13 januari 2015 Sector Control



Vergelijkbare documenten
Investeringskasstroom: Investeringen maatschappelijk nut -25,5 Investeringen economisch nut -83,4 Investeringen grondexploitaties (netto) -0,6

BEGROTING Paragraaf Financiering

Financiële positie. Beheersen

Schuldpositie gemeente Purmerend. Presentatie commissie AZ 15 mei 2017

Financiële positie: sturen op stabiliteit, flexibiliteit, weerbaarheid en wettelijke kaders. VBG 3 oktober 2012 Staf Depla

b Kerntaak gekoppeld aan het werkprogramma van het college Financiën helder en op orde

Schuldpositie gemeente Bergen Is de positie houdbaar?

b Kerntaak gekoppeld aan het werkprogramma van het college Financiën helder en op orde

PARAGRAAF 3 FINANCIERING

PROGRAMMABEGROTING

Introductie gemeenteraad in de financiën. Bob van der Sleen / Jan Sanders Sector Control 27 februari 2014

Memo. Leden van het algemeen bestuur. Treasuryberaad. Datum 30 mei Onderwerp Financieringsbehoefte 2016

4.4 Financiering De financiering van de gemeente Spijkenisse

Kanttekeningen bij de Begroting Paragraaf 4 Financiering

Memo. Leden van het algemeen bestuur. Treasuryberaad. Datum 17 juni Onderwerp Financieringsbehoefte 2016

Overzicht omvang schulden

PROGRAMMABEGROTING

gemeente Eindhoven Betreft startnotitie over uitwerking spelregel Financiën helder en op orde: investeringen maatschappelijk nut.

VOORSTEL AAN HET COLLEGE VAN DIJKGRAAF EN HEEMRADEN

PARAGRAAF 3 FINANCIERING

stresstest Een financieel beeld van gemeente Geldermalsen

VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR

Paragraaf 4: Financiering

Onderstaande tabel geeft het verloop weer van onze huidige langlopende geldleningen.

NB beide formulieren invullen (2 tabbladen)

Paragraaf Financiering

Probleemstelling: Berekening benodigde bedrag voor de herfinanciering: Financieringsmemo juni 2015 nr.

Waar staat je gemeente financieel

Machtiging voor het aangaan van geldleningen in 2009 en aanpassing mandaat voor kortlopende geldleningen.

Financiële begroting 2016

Jaarrekening Stichting behoud kasteel de Keverberg. KvK-nummer

Met financiële kengetallen kijken naar. Vereniging van Nederlandse Gemeenten. gezondheid gemeentefinanciën

Stichting Gate 48 te Amsterdam JAARREKENING 2015

Nieuw begrotingsresultaat

Beleid/ werkwijze schuldpositie gemeente Goes

PARAGRAAF 3. Financiering. Begroting 2011 Paragraaf 3 Financiering

Inzicht verkrijgen kost tijd, geen inzicht hebben kost kapitalen

Jaarstukken lezen en begrijpen (Opfris)cursus voor gemeenteraadsleden

Hoogheemraadschap van Delfland NOTA TREASURYBELEID. Versie: 1.0 Datum: 25 november Nota Treasurybeleid 1

Treasury Statuut Vastgesteld 10 april 2017

Advies: Kennis te nemen van de treasuryrapportage 2014 inclusief de geactualiseerde liquiditeitsprognose

Jaarrekening Stichting Excelsior 4All

Financieel jaarplan 2019 Mijn-vastgoed.nl B.V. Online platform (matig scenario)

7 Aansluitingsoverzicht van de eerste toepassing van IFRS

Directie Middelen en Control Treasury, Risicomanagement en Deelnemingen

2.4 Paragraaf 4 Financiering en beleggingen

JAARREKENING 2015 STICHTING REIS MET JE HART

Presentatie voor de gemeenteraad van Haarlem. Jaarverslag en jaarrekening 2013

Accountantscontrole 2013

Stichting Vrienden Toon Hermans Huis te Amersfoort

Herziene begroting Promen 2012

Voorstel aan dagelijks bestuur

SCHULDPOSITIE. Algemeen. Ontwikkeling schuldpositie Nederlandse gemeenten

Workshop financiële kengetallen Gemeente Emmen. BDO Audit & Assurance 26 oktober 2016 Rob Bouman

VERKORTE JAARREKENING 2016 STICHTING KRANENBURGH Bergen (NH), 8 mei 2017

Paragraaf 4 Financiering

Het uitgebreide Engelstalige jaarverslag en de volledige jaarrekening kunt u downloaden via

Beleid verlagen schuldpositie

GEMEENTE DONGEN INZICHT ROBUUSTHEID & STABILITEIT FINANCIËLE POSITIE DRS. PIETER KOKS RA EN SYLVAIN VAN ERK CPC. 7 mei 2018 Versie 1.

Lange rente 2,65% 3,00% 3,35% 3,70% 4,00% Korte rente 0,15% 0,25% 1,00% 1,50% 1,50%

Analyse schuldpositie gemeente Bloemendaal. * * Bedrijfsvoering. Leden van de gemeenteraad Bloemendaal Postbus AE OVERVEEN

Grip op de begroting. Het financiële roer in handen. Bijdrage Melchior Kerklaan/VNG Gemeentefinanciën

Jaarrekening Stichting Excelsior 4all. JAARREKENING BOEKJAAR: 1 januari 2015 tot en met 31 december 2015 STICHTING EXCELSIOR 4ALL Rotterdam

Stichting CHAVAH. Jaarrekening. Stichting CHAVAH

Halfjaarverslag per 30 juni 2008 van ZIB Cochem CV te Middelburg

Renteverloop 1 jul jun 2017

Samenvatting jaarrekening

De begrotingsruimte van gemeenten. Jan van der Lei

Stresstest Een financieel beeld van de gemeente Dordrecht

PARAGRAAF 4 : FINANCIERING

3.4 Paragraaf Financiering

Voorstel aan Algemeen Bestuur

Stichting Zorgboerderij BuitenGewoon 3. Jaarrekening 2017

Stichting Amsterdam(s Historisch) Museum. Jaarrekening 2011 publieksversie

Exploitatiebegroting Croco Shop Netto omzet Brutowinst Operationele kosten Bedrijfsresultaat (voor bel.)

De raad van de gemeente Tholen. Tholen, 31 mei Onderwerp: Jaarstukken gemeente Tholen Geachte raad,

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Huurdersvereniging Middelburg. Jaarrekening 2016

Financieel verslag Stichting Groendomein Wasven Eindhoven

Stresstest. Een financieel beeld van gemeente Deventer. 1 februari Marcel Knip, Auke Jacobs en Mechteld Sanders

Raadsinformatiebrief (Financiele pijler)

Themaraad financiën 3 april

JAARREKENING Stichting CGN Usselo. Enschede, juni 2017

Bijlagen. Bijlage 1: Resultaat 2005

11.2. Weerstandsvermogen en risicobeheersing

HAVENSCHAP MOERDIJK. Concept Begroting 2018

Treasury statuut. Versiebeheer V2, Besluitvormingscyclus 6 Vaststelling RvT Vastgesteld CvB

STICHTING NEDERLANDS GEREFORMEERD JEUGDWERK

Grip op de begroting(scyclus)

31 december Liquide middelen Saldo 31 december Totaal reserves en fondsen

Samenvatting Jaarrekening VEZ

Stichting Steun Sonshine

Treasurystatuut voor de Veiligheidsregio Utrecht

Financiële verantwoording stichting SOKA Balans per 31 december Activa. Vaste activa. Vlottende Activa. Passiva

Financieel jaarplan 2018 Mijn-vastgoed.nl B.V. Online platform (matig scenario)

RAPPORT INZAKE JAARREKENING 2017 STICHTING HUIZER MUSEUM HUIZEN

RAPPORT 1 Opdracht 4 2 Algemeen 4 3 Resultaat 5 4 Financiële positie 6

Financiële verantwoording 2012 van: Stichting Behoud Korenmolen van Zeeman Parallelweg ED 't Zand

Toekomst Riegmeer: 3 e sessie werkgroep Raad 5 juli. 1. Inleiding

Deloitte Insight Financiële trendanalyse Gemeenten, Provincies en Waterschappen

Transcriptie:

Grip op Financiën 13 januari 2015 Sector Control

Opbouw presentatie Inzicht in ontwikkeling leningenportefeuille en rente Normenkader van de gemeente Eindhoven Beheersmaatregelen

Huidige leningenportefeuille (x 1 miljoen) 01-01-2014 Mutatie 2014 31-12-2014 Opgenomen leningen (lang) 379 +2 381 Waarvan: Verstrekte leningen aan derden (lang) Netto opgenomen leningen (lang) voor eigen financiering -78 +5-73 301 +7 308 Opgenomen kasgeldleningen 110-17 93 Netto opgenomen leningen (lang + kasgeld) 411-10 401

x 1 miljoen Historie Bron: Rapport Financiën Helder en op orde (2013) reserves, activa en schulden reserves activa/bezit bruto schuld: lang + kort netto schuld: lang + kort - tegoeden 800 700 600 500 400 300 200 100 0 1982 1992 2002 2012

Totaalfinanciering We tellen dagelijks alle inkomsten- en uitgavenstromen bij elkaar voordat we de geld- en kapitaalmarkt op gaan. Voorbeeld: Bijv. 8 januari personeelskosten 10 subsidies 20 onderhoud openbare ruimte 5 Uitgaven Inkomsten algemene uitkering 20 Totaal 35 20 per saldo lenen 15 Bijv. 12 juli personeelskosten 10 subsidies 20 Uitgaven Inkomsten btwcompensatiefonds 30 algemene uitkering 20 Totaal 30 50 per saldo aflossen 20

Actuele rentekosten x 1 miljoen Bedrag Gemiddelde rente % Werkelijke rentekosten Netto langlopende leningen 308 2,5% 7,6 Kortlopende leningen 93 0,2% 0,2 Totaal 7,8 De rentekosten zijn structureel gedekt in de begroting. Rentedruk is minder dan 1% van begrotingstotaal.

rente% Marktrente: historisch laag 4 3, 5 3 Ontwikkeling marktrente-curve voor gemeenten jan 2014 aug 2014 dec 2014 2, 5 2 1, 5 1 0, 5 0 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 20 25 30 40 50 looptijd lening in jaren Marktrente voor een lening van 1 jaar: 0,19% Marktrente voor een lening van 10 jaar: 1,19%

Normenkader van gemeente Eindhoven Medio 2013 introductie: Sturen met normen 4 Domeinen Indicatoren: hulpmiddel om beslissingen te nemen

Normenkader en indicatoren Stabiliteit: Structureel sluitende begroting Flexibiliteit: Kapitaallastennorm Weerbaarheid: Weerstandsvermogen Wettelijke kaders: kasgeldlimiet en renterisiconorm

Structureel sluitende begroting Structurele lasten gedekt door structurele baten Provincie houdt toezicht Brief: beoordeling begroting 2015

Kapitaallastennorm Definitie kapitaallastennorm = rente en afschrijving exploitatie uitgaven Norm <7% Begroting 2015 Rente en afschrijving Totaal uitgaven Kapitaallasten% 6,7% 58 miljoen 870 miljoen Jaarlijks ontstaat ruimte in kapitaallasten voor vervangingsinvesteringen door dalende rentecomponent: - Afschrijving: lineair => jaarlijks gelijk - Rente: berekend over restant boekwaarde en neemt elk jaar af 16.000 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0 Kapitaallasten investering 100.000 in 10 jaar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Weerstandsvermogen Weerstandsvermogen = buffer voor risico s en onvoorziene omstandigheden. Norm voor minimaal benodigd weerstandsvermogen: 10% van begrotingstotaal Aansluiting gezocht bij de definitie van de adviescommissie VNG Takenpakket gemeente groter in 2015 door decentralisaties minimaal vereist weerstandsvermogen is in lijn toegenomen van 80,6 miljoen in 2014 naar 87,0 miljoen in 2015.

Wettelijke kaders Kasgeldlimiet = maximum aan netto kortlopende leningen 8,5% van begrotingstotaal 2014: 64 miljoen 2015: 74 miljoen Overschrijding maximaal 3 kwartalen; daarna verplicht omzetten naar lange leningen. Verwachting: overschrijding kasgeldlimiet in 1 e kwartaal 2015 in de loop van 2015 dus weer lang lenen! Renterisiconorm = maximum aan aflossingen (die geherfinancierd moeten worden) per jaar 20% van begrotingstotaal 2014: 152 miljoen 2015: 174 miljoen Herfinancieringen in begroting 2015: 47 miljoen

Mln Euro Kasgeldlimiet in de praktijk Beleid: kasgeldlimiet zo goed mogelijk benutten vanwege de lage korte rente 140 120 Kasgeldlimiet en ontwikkeling gemiddelde vlottende schuld 100 80 60 40 20 realisatie gemidd. vlottende schuld aangetrokken lange financiering kasgeldlimiet 0 1ekw 2012 2ekw 2012 3ekw 2012 4e kw 2012 1ekw 2013 2ekw 2013 3ekw 2013 4e kw 2013 1ekw 2014 2ekw 2014 3ekw 2014 4e kw 2014 1ekw 2015 kasgeldlimiet 2015 2ekw 2015 3ekw 2015 4e kw 2015 kwartalen

miljoen EUR Renterisiconorm in de praktijk Beleid: evenwicht tussen enerzijds renterisico bij herfinanciering en anderzijds een lage te betalen rente: - Maximaal 50 miljoen herfinanciering per jaar om renterisico te beperken. - Looptijd nieuwe leningen tussen 5 en 10 jaar om optimaal gebruik te maken van rentestructuur. 60 50 40 Vervalkalender aflossingen vrijval beleggingen herfinanciering 30 20 10 0 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024

Beheersmaatregelen: Spelregels lenen

Schuldpositie landelijk VNG: jaarlijks publicatie over de schuldpositie van gemeenten Bron VNG 24/9/2014 Netto schuld als % begrotingstotaal (inkomsten) Netto schuld gecorrigeerd voor verstrekte leningen als % begrotingstotaal Landelijk gemiddelde 79% 63% Eindhoven 59% 50%

Beheersing Liquiditeitsprognose: meerjarig en op dagbasis Monitoren renteontwikkelingen op de geld- en kapitaalmarkt Treasuryparagraaf in begroting en jaarrekening Volgen van spelregels t.a.v. lenen: we lenen in principe alleen voor investeringen die leiden tot een toename van ons bezit

Constateringen van derden Provincie Noord-Brabant is toezichthouder - Structureel sluitende begroting - Kasgeldlimiet en renterisiconorm Accountant - Goedkeurende verklaring over 2013 - Interim rapportage 2014