θωερτψυιοπασδφγηϕκλζξχϖβνµθωερτ ψυιοπασδφγηϕκλζξχϖβνµθωερτψυιοπ ασδφγηϕκλζξχϖβνµθωερτψυιοπασδφγη ϕκλζξχϖβνµθωερτψυιοπασδφγηϕκλζξχ Verkenningnaareenwarenmarktinde K/buurtinopdrachtvanhetStadsdeel ϖβνµθωερτψυιοπασδφγηϕκλζξχϖβνµθ AmsterdamZuidoost ωερτψυιοπασδφγηϕκτψυιοπασδφγηϕκλ juni2013 ζξχϖβνµθωερτψυιοπασδφγηϕκλζξχϖβ SarrielTaus νµθωερτψυιοπασδφγηϕκλζξχϖβνµθωε ρτψυιοπασδφγηϕκλζξχϖβνµθωερτψυιο πασδφγηϕκλζξχϖβνµθωερτψυιοπασδφγ ηϕκλζξχϖβνµθωερτψυιοπασδφγηϕκλζ ξχϖβνµθωερτψυιοπασδφγηϕκλζξχϖβν µθωερτψυιοπασδφγηϕκλζξχϖβνµθωερτ ψυιοπασδφγηϕκλζξχϖβνµρτψυιοπασδ φγηϕκλζξχϖβνµθωερτψυιοπασδφγηϕκλ ζξχϖβνµθωερτψυιοπασδφγηϕκλζξχϖβ νµθωερτψυιοπασδφγηϕκλζξχϖβνµθωε ρτψυιοπασδφγηϕκλζξχϖβνµθωερτψυιο Taus Communications πασδφγηϕκλζξχϖβνµθωερτψυιοπασδφγ Onderzoek&StrategischAdviesvoorsemi/)overheid&ngo s ηϕκλζξχϖβνµθωερτψυιοπασδφγηϕκλζ ξχϖβνµθωερτψυιοπασδφγηϕκλζξχϖβν µθωερτψυιοπασδφγηϕκλζξχϖβνµθωερτ
2!
3 DitonderzoekisgefinancierddoorhetStadsdeelZuidoost DeverantwoordelijkheidvoordeinhoudberustbijTausCommunicationsBVHetgebruikvancijfersen/oftekstenalstoelichtingof ondersteuninginartikelen,scriptiesenboekenistoegestaanmitsdebronduidelijkwordtvermeld.vermenigvuldigenen/of openbaarmakinginwelkevormook,alsmedeopslagineenretrievalsystem,isuitsluitendtoegestaannaschriftelijketoestemming vantauscommunicationsbv.tauscommunicationsbvaanvaardtgeenaansprakelijkheidvoordrukfoutenen/ofandere onvolkomenheden. TheresponsibilityforthecontentsofthisreportlieswithTausCommunicationsBV.Quotingnumbersortextinpapers,essaysand booksispermittedonlywhenthesourceisclearlymentioned.nopartofthispublicationmaybecopiedand/orpublishedinany formorbyanymeans,orstoredinaretrievalsystem,withoutthepriorwrittenpermissionoftauscommunicationsbv.taus CommunicationsBVdoesnotacceptresponsibilityforprintingerrorsand/orotherimperfections.
Inhoudsopgave! 1. Inleiding* 10 2. Opzet*van*het*onderzoek* 11 2.1. Kwantitatief, 11 2.2. Kwalitatief,onderzoek, 11 3. Resultaten*van*het*onderzoek* 12 3.1. Resultaten,kwantitatief,onderzoek, 12 3.1.1Leeftijd 12 3.1.2Postcode 13 3.1.3DraagvlakvooreenmarktindeK/buurt 14 3.2. Rol,van,bewoners,bij,het,starten,van,een,nieuwe,markt, 17 3.3. Uitkomsten,kwalitatief,onderzoek, 19 3.3.1BewonersverenigingenWinkeliersverenigingKameleon 20 3.3.2Marktondernemers 22 3.3.3WinkeliersverenigingAmsterdamsePoort 24 3.3.4AmbtenarenStadsdeelAmsterdamZuidoost 25 4. Financiële*consequenties* 25 5. Vervolgstappen* 27 6. Conclusies*en*aanbevelingen* 28 * Bijlagen! 1. VragenlijstonderzoeknaareenwarenmarktindeK/buurtvanAmsterdam Zuidoost 2. Enquête/antwoorden 3. Flyerenquête 4. Initiatiefvoorstel AandeMarktoverlaten 5. NieuwemarkteninZuid2012 4
! Managementsamenvatting! InopdrachtvanhetStadsdeelZuidoostheeftTausCommunicationseenverkenning uitgevoerdnaareenwarenmarktindek/buurtnabijhetwinkelcentrumkameleon. De,doelstellingen,van,het,onderzoek,,waren:, 1. hetdraagvlakvooreenwarenmarktzobreedmogelijkinkaartbrengen. 2. Onderzoekenopwelkedagen,opwelkelocatieenmetwelkeproductendebewoners dewarenmarktwensen. 3. onderzoekenopwelkemaniereneenwarenmarktindek/buurtbudgetneutraal geïnitieerdkanwordenenwathiervandeimplicatieszijnvoordeorganisatievorm endeexploitatie. Uitgangspunten, IndezeverkenningnaareenwarenmarktindeK/buurtisnadrukgelegdopdewensen vanbewonersendemogelijkhedendieontstaanalsdeoverheidbewonersdurftte betrekkenindedilemma sdiehethuidigeeconomischeklimaatmetzichmeebrengt.in hetrapportuitgevoerddooreim WarenmarktenAmsterdamZuidoost uitdecember 2011ligtdenadrukvooralop verbeteringvandekwaliteitvandewarenmarktenende marktkooplui.departicipatievanbewonerswordtnauwelijksinhetplanvanaanpak meegenomen.uitgangspuntisdebestaandesituatiewaarindeverordeningopde StraathandelVoS)leidendis.VerzelfstandigingvandemarkteninZuidoostwordtniet wenselijkgeacht. Dewensvandeoverheidbudgetneutraaleenmarkttestartendoelstelling3)zou kunnenimplicerendaternaarmogelijkhedenbuitendevosgekekenmoetworden. Hierbijisdebetrokkenheidvanburgersbewonersenondernemers)gewensten noodzakelijk.voorbeeldenvandergelijkemarktenbestaanal.inamsterdamzuidisde doorbewonersopgerichtezuidermrkteengrootsucces.inamsterdamosdorpbepalen ondernemersvanhetsierpleinwieeropdemarktmagverkopen.destadsdelenwaken opafstandoverdeopenbareruimte,dekostenenopbrengstenzijnvoordeburgers.de marktisvandemarkt.debereidheidzelfdehandenuitdemouwentestekenisinzowel hetkwalitatiefenhetkwantitatiefonderzoekindevraagstellingmeegenomen.opdit momentbrengtdegemeenteamsterdamdeeisenenwensenmetbetrekkingtotdevos inkaart.dezezouhalf2014gereedmoetenzijn.,, 5
Aanpak, Deverkenningbestaatuiteenkwantitatiefdeelindevormvaneenonlineenquêtebij bewonerseneenkwalitatiefonderzoekindevormvangesprekkenmetandere stakeholders 13.500huishoudensmetdepostcodes1103,1104en1108kregeneenflyerinde brievenbusmethetverzoekdeeltenemenaaneenonlineenquête. Erzijngesprekkengeweestmet bewonersk/buurt OndernemersWinkelcentrumKameleon OndernemersWinkelcentrumAmsterdamsePoort Eigenarenvandewinkelcentra Marktondernemers BetrokkenambtenarenvanhetStadsdeelZuidoost Resultaten,kwantitatief, Uithetbewonersonderzoekblijkthetdraagvlakvooreenmarktoverduidelijk:opde vraagwatmenvanhetideevindeenwarenmarktindek/buurtteorganiseren antwoordden81,70%vandeondervraagdenmet heelgoed en11,06%met goed. Opdevraagofmen mogelijkhedenzietvooreenmarktgeorganiseerddoorbewoners antwoordtbijna65% Ja 33,63%)of Misschien 31,06%).19,57%antwoordt Nee terwijl8,95% hetnietweet. Participatiebereidheidvanbewonersals vrijwilliger bijeenmarktdoorbewoners wordtbeantwoordmet Ja door17,37%, Misschien door33,69%en Nee door40,53% vandeondervraagden.8,02%weethetniet. 113ondervraagden47,7%)wilonderanderebijdragenaandemarkt doortehelpen metzoekennaarnieuweondernemers, eenbestuursfunctietebekleden of afentoe achterdekraamtestaan.ookwilmenwel marktmeesterzijn, groentenenfruit inkopen of demarkthelpenopzetten.ookbiedenmensenzichaan deveiligheidte handhaven, koffieentheeteserveren of desocialecohesieinstandtehouden. Overhetbijdragenaandemarktinfinanciëlezinismenduidelijk:58,95%wilniet financieelbijdragenaaneenmarktdoorbewoners.22,63%wildat Misschien en4,74% antwoordtvolmondig Ja. Bijnadehelftvanalleondervraagdenvindtdeverkrijgbaarheidvanbiologische productenopdemarkt zeerbelangrijk 21,28%)ofbelangrijk26,38%).14,47% maakthet nietsuitmeertebetalenvoorduurzaamgeproduceerdeproducten ennog eens62,98%isbereid eenbeetjemeertebetalen,alshetmaarniettegekwordt. Resultaten,kwalitatief, Uitdegesprekkenmetdeverschillendestakeholderskomthetzelfdebeeldalsinhet kwantitatieve:zonderuitzonderingvindtiedereendatereenmarktindek/buurtmoet komen.deondernemersvanwinkelcentrumamsterdamsepoortgevenaandehuidige situatieonhoudbaarisgeworden.doordeeconomischesituatiestaanveelondernemers zowelindepoortalsopdemarktmetderugtegendemuur.hoemindermarktophet AntondeKomplein,hoebeter.Aandeanderekantvindtmendatmeteenaanvullend 6
7 aanbodopdemarkterweldegelijksynergiemogelijkzoumoetenzijn,maardetijden dateenmarktvooranderewinkeliersmeeromzetbetekendezijnvoorbij,volgensde ondernemersindeamsterdamsepoort. HetbeeldoverdestaatvandemarkteninZuidoostisconformdeconclusiesvanhet EIM/rapport.Zonderuitzonderingwijstmenophetverschraaldeeenzijdigeaanbodvan producten.aanhetondernemerschapvansommigemarktondernemerswordternstig getwijfeld.alsereenmarktindek/buurtkomtdoetmenerverstandigaanschoonschip temakeninhetaanbodendezebeteraftestemmenopdewensenvandeklant. DemarktbuitendeVoSisvoorsommigenonbekend.Inalleinterviewsgeeftmenaan dateendergelijkemarktweleensdeoplossingzoukunnenzijnomdeimpasseophet gebiedvandemarkttedoorbreken.debewonersvandek/buurtende vertegenwoordigersvanwinkeliersverenigingwinkelcentrumkameleonzijnerg enthousiastoverhetidee.mee/investereninhettotstandkomenvaneenmarktbuiten devoswordtdoordewinkeliersnietafgewezen.ookdemarktondernemerszienwel mogelijkheden.datbewonerszoudenkunnenbepalenofeenondernemerwelofgeen plaatsopdenieuwemarktkrijgtisnunoggeenpunt.hetvoorbeeldvandesiermarkt waarondernemersdemarktorganiserenspreektookzeeraan. Alslocatieheefthet plein tussendekameleonendeuitgangvanhetmetrostation Kraaiennest,tegendeventwegvandeKarspeldreef,devoorkeur.Zieafbeelding3.2 bladzijde20) Lieverniettevernaarachteren omdatdaar geenloop is.andere mogelijkegenoemdelocatieszijndebinnenplaatsvankikkensteinbijdeaction)ende passageinhetwinkelcentrum.degrootstevoorkeurvandemarktondernemersisde ventwegvoorhetwinkelcentrum.dezeoptieisechteruitgeslotenvanwegede bereikbaarheidvoorbrandweerenambulance.delegegarageaandeoverkantvanhet Winkelcentrumvindtgeenvandeondervraagdeneenoptie.Desta/hoogteis onvoldoendevolgensdeambtenaren.dewinkeliersvandekameleonvindende Karspeldreefeenbarrièrevooreennatuurlijkloop. DemeestvoordehandliggendelocatieAkanslechtseenmarktherbergenvan maximaal40kramen.toevallighebbendemeestemarktondernemersvoordielocatie eenopdeomgevinggerichtemarktingedachten.verhoudingtussenvoedselenniet/ voedselzou75/25%moetenzijn.aanbodalsnotenenbiologischeproductenwordt genoemdalsaanvullingopdemarkt.eenkleineremarktbetekentdaterondernemers vanantondekompleinmoetenafvallen.ditheeftookgevolgenvoordeinkomstenvan hetstadsdeel. Debetrokkenambtenarengevenaandatdefaciliteitenalselektriciteit,wateren vetputtenwelaanwezigwaren,maarnietmeeraanwezigzijn.oplocatieazijninhet verledenhelemaalgeenvoorzieningenaangelegd.deondernemersdenkendatermet minimalemiddelengestartzoukunnenworden.waterzouafgetaptkunnenwordenuit eenvandewinkelsoferzouwekelijkseengeneratorgehuurdkunnenworden. Deambtenarengevenaandathetverplaatsenvandemarktvoor1dagnaareenandere locatiewatkostenbetreftnietefficiëntisenhaaksstaatopdeafsprakenbinnenhet bestuursakkoordomtoteenkostendekkendheidvan80%tekomen.
8 Eendoorninhetoogbijdeondernemersishoecollega somgaanmetvuil.de geïnterviewdeondernemersvindenhetgeenprobleemzelfvoorhetafvoerenvanvuilte zorgen. Veelondernemersnemenhetallemaalveeltegemakkelijkenlatenhetde overheidoplossen.datisnietdejuistementaliteit. Financiële),consequenties,voor,het,Stadsdeel,Zuidoost, ErvanuitgaandedathetstadsdeeleenmarktorganiseertoflaatorganiserenindeK/ buurt,zijnerdevolgendeoptiesmetalletussenvormendieertebedenkenzijn). A.BinnendeVoSdemarktvoor1dagverplaatsennaardeK/buurt 1.metdezelfdemarktalsophetAntondeKomplein. 2.meteenkleineremarkt. B.BuitendeVoS. 1.DoorbewonersalsdezuiderMRKT). 2.DoorondernemersalsdeSiermarkt). In2010wordtdeoptieomdemarktenteverzelfstandigenMotie52)reedsonderzocht. In2011wordteenverzelfstandigingvoordemarkteninAmsterdamZuidoostniet haalbaargeachteim/rapport).eenverzelfstandigingdoormarktondernemersisopdit momentinderdaadnietverstandig.overveelzakenismenhetonderlingoneens,er wordtvanuiteigenhandelgesprokenennietvanuitdewensvandeconsument. Verzelfstandigingmetbewonersistotnutoenoggeenoptiegeweest.Omuitdeimpasse tekomenishetmomentwellichtdaar.debewonerswilleneenmarkt.hetstadsdeel zoudebewonersderuimte,deverantwoordelijkheidenhetvertrouwenmoetengeven hetteregelen. TausCommunicationsadviseerthetStadsdeeloptieB1serieusteoverwegen.Nietinde laatsteplaatsomdathetdemogelijkheidisvoorhetstadsdeeldemarktkostenneutraal teverplaatsen.eendaginleverenophetantondekompleinbetekentineersteinstantie eendervingvan75tot85duizendeuroperjaar.daartegenoverstaatdathetstadsdeel mindertotgeenkostenmeerheeftaantoezicht,schoonmaakkostenenonderhoudvan deinfrastructuur.hetstadsdeelamsterdamzuidintdemarktgeldenvoorde zuidermrktenberekent5eurolegesperkraamvoordezedienst.dekostendiemen nogheeftaandenieuwemarktzoudenopeendergelijkemaniergedektkunnenworden. Voordeeventueleinitiëleinvesteringenzoueenberoepgedaankunnenwordenopde winkeliersvanwinkelcentrumkameleon.zijzullencommercieelimmersbaathebben bijeengoedemarktindebuurt.verderzullendeinkomstenuitmarktgeldenals dekkingvoordeinvesteringenkunnendienen.demarktgeldenzoudenomhoogkunnen alsereenanderetypeondernemernaardek/buurtwordtgehaald.ookvoorhetfeitdat mennietopeenwachtlijstvandecentralestadstaat,zijnveelnieuwe)ondernemers bereidhogeremarktgeldenbetalen. UitgaandevaneenkleineremarktnabijKameleonbetekenthetvooreendeelvande ondernemersvanhetantondekompleindatzijmogelijk1daginkomstendervenalszij buitendebootvallen opdenieuwemarkt.deomzetisopditmomentsomswel100 euroopeendag.vooreennon/foodondernemeriseenomzetvan500à600europer dagnoodzakelijk.voorfoodligtdatopminimaal1.000euro.debezettingsgraadvan AntondeKompleinisopditmomentonder40%,debezettingsgraadvanGanzenpoortis onderde80%.reigersbosgaatrichtingde80%.deconcurrentieismoordendopdit moment.
Hetstadsdeelzoualsvoorwaardenaardeorganisatievandenieuwemarktkunnen stellendateralseerstemetdebestaandeondernemersonderzochtzoumoetenworden ofermogelijkhedenzijndehandelvoorttezettenopdenieuwemarkt.aandeandere kantdoethetstadsdeelerverstandigaanhetproceszoveelmogelijkaandenieuwe stakeholdersovertelaten,waargewenstteadviserenmaarvooraltefaciliteren. Taus,Communications,doet,op,basis,van,de,bevindingen,in,dit,onderzoek,de,volgende, aanbevelingen:, GeefdebewonersendewinkeliersvandeK/buurtdemogelijkheideenmarktbuiten deverordeningopdestraathandelteorganiseren. Demarktmoetnietgroterzijndan40tot50kramen. Benaderondernemendebewonersendoeeenberoepopzehunschoudersvoor minimaaleenjaaronderditprojecttezetten. Doeditindevormvaneenpilotvan12maanden. Na9maandenkanhetStadsdeelhetprojectevaluerenwaarnademarkteen definitievestatuskankrijgen.rondjuni2104verwachtdecentralestaddenieuwe VoSgereedtehebben. Geefdebewonersderuimteenvertrouwen,maarwijszeookopde verantwoordelijkheidindeopenbareruimte. Denkinkansenensamenwerkingenvierdesuccessen. 9
1. Inleiding! InopdrachtvanhetStadsdeelZuidoostheeftTausCommunicationseenverkenning uitgevoerdnaarhetwarenmarktindek/buurtnabijhetwinkelcentrumkameleon. Indeverkenningzoudendevolgendezakenduidelijkemoetenworden: Draagvlakenparticipatiebereidheid BijwinkeliersverenigingeneigenaarKameleon. BijmarktondernemersophetAntondeKompleinenanderemarkteninde omgeving. BijwinkeliersverenigingeneigenaarAmsterdamsePoort. BewonersK/buurt. StadsdeelAmsterdamZuidoost. Fysiekeplaats WaarbijdeKameleon? Deomvangvandemarkt? Verkrijgbareproducten/branchering/duurzameproducten/nonfood. Marktdag inrelatietotmarktdageneldersinhetstadsdeel. Organisatievorm SierpleinVerenigingvanmarktondernemers). zuidermrktbewonerscoöperatie). Mengvormen. Exploitatie Schoonmaak. beheermarktmeester). handhavingopenbareruimte. Randvoorwaarden Juridischvergunningen). Financieelkraamhuur,investeringeninvoorzieningenalswater,elektriciteitetc.) Organisatorisch. SamenmethetrapportvanonderzoeksbureauEIM, WarenmarktenAmsterdam Zuidoost,opwegnaareenduurzame,betaalbareeneconomischesterkewarenmarkten datinopdrachtvanhetstadsdeelzuidoosttotstandisgekomenkaneenweloverwogen besluitwordengenomenmetbetrekkingtotdewenselijkheidenhaalbaarheidvaneen marktindek/buurtnabijhetwinkelcentrumkameleon. 10
2. Opzet!van!het!onderzoek! Dithoofdstukgaatinopdeaanpakvanhetonderzoekendeverdelingineenkwalitatief eneenkwantitatiefonderzoek. 2.1. Kwantitatief! Geziendekortetijddieerwasomhetonderzoektedoenisgekozenvooreenonline onderzoek.dezeissneloptezettenendeverwerkingvandegegevensisefficiënten foutloos.13.500huishoudensmetdepostcodes1103,1104en1108kregeneenflyerin debrievenbusmethetverzoekdeeltenemenaaneenonlineenquête.bewonerszonder computerkondeneenschriftelijkeenquêteaanvragen.niemandmaaktdaarvangebruik. Ombewonerstemotiverenaandeenquêtedeeltenemenwerden5gevulde boodschappentassenterwaardevan100euroverloot. 2.2. Kwalitatief!onderzoek! Hetkwalitatievegedeeltevanhetonderzoekbestaatuitdestakeholdersvandemarkt. ErzijngesprekkengeweestmetbewonersK/buurt.Devolgendestakeholderszijn gedefinieerd: Bewoners Marktondernemers OndernemersWinkelcentrumKameleon OndernemersWinkelcentrumAmsterdamsePoort BetrokkenambtenarenvanhetStadsdeelZuidoost Op22meivondheteerstegesprekplaatsmetvertegenwoordigersvan bewonersverenigingkikkenstein,hansvanderbeltenronaldblonktevenswmo/ adviesraad)endeondernemersenbestuurdersvanwinkeliersvereniging WinkelcentrumKameleon,RomeoJagroup,winkelierenvoorzitter,MohamedAtouli, winkelierenpenningmeesterendeheerradja,winkelierensecretaris. Op23meivondereengesprekplaatsmeteenvertegenwoordigingvan marktondernemers.aanwezigwarenerrolchitaroe,kleding),vikashmoerli,koffers etc.)enarietuinman,marktondernemerkleding) Op29meiwerdendeherenWimPoortbrood),voorzitterMarktcommissieAmsterdam ZuidoostenArieHeemskerkzoutvlees)bestuurslidMarktcommissieAmsterdam Zuidoostgeïnterviewd. Op5juniwasertelefonischcontactmetAshwinBadrisingh,voorzittervan WinkeliersverenigingAmsterdamsePoort. MetbetrokkenambtenarenvanhetStadsdeelZuidoost,CeesWildschut,directieBeheer enhandhaving,afdelingbeheerendavidluft,directiebeheerenhandhaving,afdeling PlanningenRegievondop22meieengesprekplaats.MevrouwMargaPoiesz,vanhet ProjectbureauVernieuwingBijlmermeerwerdop31meigeïnterviewd. 11
3. Resultaten!van!het!onderzoek! Indithoofdstukwordenderesultatenaanhetkwalitatieveenhetkwantitatieve onderzoekuitgebreiduiteengezet. 3.1. Resultaten!kwantitatief!onderzoek! Hetgebiedheeft15.500adressen.Ongeveer2.000huishoudensinditgebiedhebbeneen nee/nee=sticker.deflyeractiebij13.500huishoudensindepostcodegebieden1103, 1104en1108heeftgeresulteerdin237ingevuldeenquêtes.Datlijkteenlagerespons, maarmeestalligtderesponsopdergelijkonderzoektussende1en3%.deflyertreftu aanindebijlage. Afbeelding3.1PostcodegebiedenonderzoekBron.www.geodan.nl) DeverspreidingisuitgevoerddoorMediaverspreidersAmsterdam.Dezeorganisatie bezorgtookdeecho. 3.1.1!Leeftijd! 206deelnemersaandeenquêtevuldenhunleeftijdin.131niet.Degemiddeldeleeftijd vandeondervraagdenwas49jaar.metnamebewonersjongerdan30zijn ondervertegenwoordigdindesteekproef.decategorietussen30en69is oververtegenwoordigd.mogelijkvullenjongerenlieverniethunleeftijdin,anderzijdsis 12
hetgoedmogelijkdathetonderwerpjongerenminderaanspreektenerdaaromweinig enquêtesdo0rdeleeftijdscategorieën20tot29zijningevuld. Leeftijd Zuidoost Enquete Afwijking 20-24 6.727 8,12% 4 1,95% -6,17% 25-29 6.617 7,99% 10 4,88% -3,11% 30-34 5.975 7,21% 21 10,24% 3,03% 35-39 5.560 6,71% 16 7,80% 1,10% 40-44 6.136 7,40% 28 13,66% 6,25% 45-49 6.381 7,70% 24 11,71% 4,01% 50-54 6.542 7,89% 25 12,20% 4,30% 55-59 5.722 6,91% 30 14,63% 7,73% 60-64 4.389 5,30% 18 8,78% 3,48% 65-69 2.908 3,51% 22 10,73% 7,22% 70-74 1.768 2,13% 4 1,95% -0,18% 75-79 1.267 1,53% 1 0,49% -1,04% 80-84 915 1,10% 2 0,98% -0,13% 85 + 1.030 1,24% 0 0,00% -1,24% Totaal 82.866 100,00% 205 100,00%! Tabel3.1VerdelingnaarleeftijdinvergelijkingmetgehelebevolkingAmsterdamZuidoost Bron:BureauOnderzoekenStatistiek2012) 3.1.2!Postcode! DedirecteomgevingvandeK/buurtligtinhetpostcodegebied1104.Datis waarschijnlijkookderedendathetovergrotedeelvandeingevuldeenquêtesvan bewonersuitpostcodegebied1104afkomstigzijn. Postcode enquetes 1102 1 0,42% 1103 35 14,77% 1104 154 64,98% 1106 3 1,27% 1107 3 1,27% 1108 11 4,64% 1204 1 0,42% onbekend 31 13,08% totaal 237 100,00% Tabel3.2Verdelingvandeenquêtes naarpostcode 13
3.1.3!Draagvlak!voor!een!markt!in!de!KDbuurt! Decentralevraagvandeenquêtewas: WatvindtuvanhetideeomindeK/buurt1dag perweekeenmarktteorganiseren? vraag11). Hetantwoordhieropwasoverduidelijk:81,70%vanderespondentenvinddateen heel goed ideeennogeens11,06%antwoorddemet goed.5%vanderespondentenvond een matig, slecht of heelslecht idee.1,7%heeftergeenmeningover. Tabel3.2Vraag11 Indepostcodegebieden1103en1104ishetbeeldconformallegebieden. Postcode enquetes HG G M S HS GM totaal 1102 1 0,42% 100,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 100,0% 1103 35 14,77% 81,1% 5,4% 0,0% 2,7% 5,4% 5,4% 100,0% 1104 154 64,98% 85,3% 9,0% 1,9% 1,3% 2,6% 0,0% 100,0% 1106 3 1,27% 66,7% 33,3% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 100,0% 1107 3 1,27% 66,7% 0,0% 0,0% 0,0% 33,3% 0,0% 100,0% 1108 11 4,64% 54,5% 27,3% 0,0% 0,0% 0,0% 18,2% 100,0% 1204 1 0,42% 100,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 100,0% onbekend 31 13,08% 73,9% 26,1% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 100,0% totaal 237 100,00% 81,7% 11,1% 1,3% 1,3% 3,0% 1,7% 100,0% Tabel3.3Antwoordenvraag11naarpostcodegebied Dewensvooreenmarktlaatgeensignificanteverschillentussendeleeftijdscategorieën. Hoeweler1respondentvan80demarktnietzietzitten. Debestedagvoordemarktvindtmenvrijdag.44,68%vanderespondentengevenaan diedaghetgeschiktsttevinden.dedinsdagiseengoede2 e 19,15%)opdevoet gevolgddoorzaterdag14,04%)zietabel3.4) 14
Tabel3.4Vraag12 Naardevraagwatdeopeningstijdenvoordemarktzoudenmoetenzijnheeftdekeuze 10.00 18.00uurdevoorkeurmet40,85%.09.00 17.0037,45%)isnummer2.zie tabel3.5) Tabel3.5Vraag13 Opdevraagwelkeproductendevoorkeurgenietenopdemarkt,scorengroenten,fruit, aardappelen,versekruiden,zuivel,eieren,kaas,gevogelte,kipenvleeshethoogst. Broodenniet/eetbareproductenscorenlager.Andereproductendiegenoemdworden zijnnoten,visenschaaldieren.ookbloemenenplantenwordengenoemd.devolledige lijstmetwensenistevindeninbijlage. 15
14. Als u een voorkeur zou moeten geven in aangeboden producten op de markt. Hoe zou deze er dan uit zien? Tabel3.6Vraag14 Bijnadehelftvanalleondervraagdenvindtdeverkrijgbaarheidvanbiologische productenvraag20)opdemarkt zeerbelangrijk 21,28%)ofbelangrijk26,38%). 14,47%maakthetnietsuitmeertebetalenvoorduurzaamgeproduceerdeproductenen nogeens62,98%isbereid eenbeetjemeertebetalen,alshetmaarniettegekwordt. Tabel3.7Vraag20 16
3.2.!Rol!van!bewoners!bij!het!starten!van!een!nieuwe!markt! IndezeverkenningnaareenwarenmarktindeK/buurtisnadrukgelegdopdewensen vanbewonersendemogelijkhedendieontstaanalsdeoverheidbewonersdurftte betrekkenindedilemma sdiehethuidigeeconomischeklimaatmetzichmeebrengt.in hetrapportuitgevoerddooreim WarenmarktenAmsterdamZuidoost uitdecember 2011ligtdenadrukvooralop verbeteringvandekwaliteitvandewarenmarktenende marktkooplui.departicipatievanbewonerswordtnietinhetplanvanaanpak meegenomen.uitgangspuntisdebestaandesituatiewaarindeverordeningopde StraathandelVoS)leidendis.VerzelfstandigingvandemarkteninZuidoostwordtniet wenselijkgeacht. Dewensvandeoverheidbudgetneutraaleenmarkttestartenzoukunnenimpliceren daternaarmogelijkhedenbuitendevosgekekenmoetworden.hierbijisde betrokkenheidvanburgersbewonersenondernemers)gewenstennoodzakelijk. Voorbeeldenvandergelijkemarktenbestaanal.InAmsterdamZuidisdedoorbewoners opgerichtezuidermrkteengrootsucces.inamsterdamosdorpbepalenondernemers vanhetsierpleinwieeropdemarktmagverkopen.destadsdelenwakenopafstand overdeopenbareruimte,dekostenenopbrengstenzijnvoordeburgers.demarktis vandemarkt.debereidheidzelfdehandenuitdemouwentestekenisinhet kwantitatiefonderzoekindevraagstellingmeegenomen. Tabel3.8Vraag15 Opdevraagofmen mogelijkhedenzietvooreenmarktgeorganiseerddoorbewoners vraag15)antwoordtbijna65% Ja 33,63%)of Misschien 31,06%).19,57% antwoordt Nee terwijl8,95% hetnietweet. Participatiebereidheidvanbewonersals vrijwilliger vraag16)bijeenmarktdoor bewonerswordtbeantwoordmet Ja door17,37%, Misschien door33,69%en Nee door40,53%.vandeondervraagden.8,02%weethetniet. 17
Tabel3.9Vraag16 113ondervraagden47,7%)wilonderanderebijdragenaandemarktvraag17)door tehelpenmet zoekennaarnieuweondernemers, eenbestuursfunctietebekleden of afentoeachterdekraamtestaan.ookwilmenwel marktmeester zijn, groentenen fruitinkopen of demarkthelpenopzetten.verderbiedtmenzichaan deveiligheidte handhaven, koffieentheeteserveren of desocialecohesieinstandtehouden. Tabel3.9Vraag17 Overhetbijdragenaandemarktinfinanciëlezinvraag18)ismenduidelijk:58,95% wilnietfinancieelbijdragenaaneenmarktdoorbewoners.22,63%wildat Misschien en4,74%antwoordtvolmondig Ja. 18
Tabel3.10Vraag18 Menmistdemarktgeziendeopmerkingenbijdevraagoverfrequentievanhet marktbezoek. Deenquêteistevindenindebijlage.Daarintreftuookvragenenantwoordenover huidigboodschappengedragenmarktbezoekaan. 3.3.!Uitkomsten!kwalitatief!onderzoek! Hetkwalitatievegedeeltevanhetonderzoekbestaatuitdestakeholdersvandemarkt. ErzijngesprekkengeweestmetbewonersK/buurt.Devolgendestakeholderszijn gedefinieerd: Bewoners Marktondernemers OndernemersWinkelcentrumKameleon OndernemersWinkelcentrumAmsterdamsePoort BetrokkenambtenarenvanhetStadsdeelZuidoost 19
Deinterviewszijnnietintegraaluitgewerkt.Gekozenisdevoorhetonderzoekrelevante inhoudelijkecommentaarronddecentralevraag:hoestaatmentegenovereenmarktin dek/buurtendemogelijkeconsequenties.belangrijksteredenhiervoorisdatinalle interviewsveelonvredemetdegangvanzakenoverdeafgelopenjarennaarvoren komt.inhetkadervanhetonderzoekhebbenwedezeinformatiealsalgemeen genoegzaambekendbeschouwd. 3.3.1!Bewonersvereniging!en!Winkeliersvereniging!Kameleon! Op22meivondheteerstegesprekplaatsmetvertegenwoordigersvan bewonersverenigingkikkenstein,hansvanderbeltenronaldblonktevenswmo/ adviesraad)endeondernemerswinkelcentrumkameleon,romeojagroup,winkelieren voorzitterwinkeliersvereniging,mohamedatouli,winkelierenpenningmeesterene heerradja,winkelierensecretaris. IneenbriefaanhetdagelijksbestuurvanhetStadsdeelZuidoostvan25maart2013 wijzenvertegenwoordigersvanhetk/platform,eg/platform,winkeliersvereniging WinkelcentrumKameleonenOndernemersverenigingGanzenpoorteropdaterop8 januari2013eenquickscanistoegezegdomdewensenmogelijkhedenvooreenmarkt inkaarttebrengen.daterpasop22meieengesprekplaatsvindtisredentoteenwat wantrouwendestartvanhetinterview. Hetkadervooreenmarktwordtgeschetstomhetgesprekaftebakenen.Hetgaatover dewensvooreenmarkt,maarookwatmenhetwilenhoehet budgetneutraal opgezet zoukunnenworden.alsvoorbeeldwordtdeopzetvandezuidermrktgegeven. Waarom,een,markt,in,de,KObuurt?, Eriseennoodzaakvoordemarkt.Hetgaatomdetoegevoegdewaarde.Demarktmoet weereenuitjeworden.vroegerkwamenerbussenvanheindeenverre.deouderenin debuurtwillennietverderdantweekilometernaareenmarkt.desocialefunctievoor ouderenisbelangrijk. Bewoners:wiewiljebedienen?DoordekomstvanformulesalsdeActionziejedat WinkelcentrumKameleoneenregionaalverzorgendefunctiekrijgt. Locatie,, DewinkeliershebbeneenvoorkeurvoordeplekbijhetmetrostationAopafbeelding 3.2).Mendenktdatalleinfrastructuurnogaanwezigis.Dewinkelierswilleneenzo grootmogelijkemarkt. HetliefstzoumenopdestoepvoordeAlbertHeinC)staan.Maarermoeteengoede loopzijn.deoptievoorhetwinkelcentrumwordtbesproken,maardewinkeliers denkennietdatdatmogelijkisvanwegebrandweerenambulances.ookdelocatie KruitberghofB)wordtbesproken.Nadeelisdathetnietechtzichtbaaris. NiemandzieteenmarktineenvandeparkeergaragesaandeKarspeldreefzitten.De wegwordtalseenobstakelgezien.eenmooi rondje lopenisernietbij. Mooizouzijnalserookandereactiviteitenophet marktplein kunnenplaatsvinden., 20
, Afbeedling3.2Locatiesvoordemarkt, Vorm,en,organisatie, DebewonersbegrijpendaterbinnendeVoSweinigmogelijkhedenzijnomdemarkt naarhunwensentevormen.zijzijnergenthousiastoverhetzuidermrktideeenwillen erallesoverweten.ookdewinkelierszijnookergenthousiast. ErwordtgerefereerdaaneenfietsreparatiebedrijfinKikkenstein.Dezeisopgezetdoor vrijwilligersenzeersuccesvol. Dewinkeliersvindeneenmarktdoorbewonersvanuithetactiveringsoogpunteengoed idee. Debewonerswillengraagvanhetondernemerschapvandewinkeliersgebruikmaken. Eengezamenlijkeinspanningomdemarktteorganiserenvindtiedereenvoordehand liggend. Menvraagtzichafofmenerbegeleidingvoorkankrijgen.Menrealiseertzichdaterveel energieindewijkzit.erisvastkennisindebuurt. Menmaaktzichverdeeltzorgenoverdemedewerkingvandebewoners.Zuidoostdraait opeenpaarduizendbetrokkenmensen.jekomtoveraldezelfdemensentegen.maardie willenbesturen.daartegenoverzijnerveeldoenersinzuidoost.taaliseenbarrière. HetmoetgeenKwakoe/cultuurworden.Organisatorischzieteendeelwelwatberenop deweg.inzuidoostgaatveelviaeilandjes,maarerwordenbruggengebouwd. We moetenallesbijelkaarhouden.ermoetendingengoedgeregeldworden,maarer moetenookdingengebeuren.voorzuidoostmoetjeaandeenekantflexibelzijn,maar welstrakopderegels.altijdbalanceren. Uiteindelijkzoumenhetvanuitbewonersenwinkeliersamenmoetendoen.Maaralles isnognieuw.menwilerbesttijdinsteken,maardatmoetdeoverheidweleen betrouwbarepartnerzijn.alsdeoverheidonseenplekgeeft,moetwedekomendejaren erookopkunnenvertrouwendathetonsnietafgenomenwordt.meniserg 21
22 nieuwsgierignaardebesluitvormingenofhetgaathetlukkenomallesvoorhet zomerrecesgereedtekrijgen Dag,en,producten, Debuurtwilgraagmeekunnenbepalenwateropdemarktaangebodenwordt.De winkelierswillen1dagperweekeenmarkt.beterdanmeerderedagen.iedereenweet danwanneerdemarktis. DegroteketensIndeKameleonleverennietdeproductendieveelbewonerswensen. Daaromiseenmarktgoed.Tochwilmenlievernietdezoveelstekraammetleggings voorvijfeuro.dehomogeniteitvandeproducteniseenzorg.inallegevallenzegtmen datbrancheringheelbelangrijkis.hetideedatmeneenselectiekunnenmakenspreekt zeeraan.eenvandewinkeliersvraagtzichafofergeenconcurrentiegecreëerdgaat wordenvoordereguliermarkt.menisbangdatdemarktondernemersophetantonde Kompleinminderomzetkrijgen. Infrastructuur,en,bekostiging, Erzullenaanpassingenopstraatniveaumoetenkomen.Nuzittenernogteveelobstakels indeopenbareruimte. Opdevraagofmenmeezouwilleninvesterenindeinfrastructuurzijnvooralde winkeliersbereid.menvraagtzichafofdeoverheidookmeebetaalt.ineersteinstantie verwachtmennietdatbewonerszulleninvesterenindemarkt,maarnawatdiscussie komentochideeënals kleineaandelen of obligatieleningen los.almetalismenniet ergpositief.menvindtdathetbestuurverantwoordelijkisvoordeinfrastructuur. Hetstaatimmersindebestemmingdatereenmarktkomt.Mendenktdatmetde overheidwelinlopendwerkafsprakengemaaktzoudenkunnenworden.menwileen subsidieaanvragenbijhetstadsdeelvoordeinfrastructuur. Iedereenvindtdatdeondernemerszelftoiletvoorzieningenmoetregelen.Voor2 kwartjeszoudehorecazijntoilettenbestopenwillenstellen.dealbertheijnheefteen invalidentoilet. Overdekostenvoorinzamelenvanafvalvindtmendatdeondernemerszelfkunnen bijdragen.alsjealsondernemerindek/buurtwilkomenzalhijerookwatvoorover moetenhebben.nuhebbendemarktondernemers hetveeltemakkelijk.datiedereen zijneigentroepopruimtvindtiedereenlogisch.alsjezekerbentvaneenplaatsmoetje zekerjetroepopruimen.menbegrijptookdatdeorganisatievandemarktditzelf moetenhandhaven.demarktisgeenliefdadigheidsinstellingvoor marktmarktondernemers.menzietookmogelijkhedenvoorwerklozenenverslaafden omietsbijtedragen. Wehebbeneengezamenlijkbelangalswinkelierenbewoners, namelijkeenleefbarebuurt.. 3.3.2!Marktondernemers! Op23meivondereengesprekplaatsmetdeeenvertegenwoordigingvan marktondernemers.aanwezigwarenerrolchitaroe,kleding),vikashmoerli,koffers etc.)enarietuinman,marktondernemerkleding) Op29meiwerdendeherenWimPoortbrood),voorzitterMarktcommissieAmsterdam ZuidoostenArieHeemskerkzoutvlees)bestuurslidMarktcommissieAmsterdam Zuidoostgeïnterviewd.
23 Voorallegeïnterviewdemarktondernemersstaatééndingvast.Zosnelmogelijkminder dagenmarktophetantondekomplein.eenoftweedagennaardekameleonzoueen uitkomstzijn.dezaterdagopdeganzenhoefvindtmennietideaal.datzoubeternaarde AmsterdamsePoortkunnen,vindtmen.DePoorttrektopzaterdagveelpubliek.Menis vanmeningdateencentralelocatieweltegemoetkomtaandefinanciëleeisenvanhet bestuursakkoord.ookderapportenvaneimencvahondersteunendecentralisatie. DemarktophetAntondeKompleinheeftgeeninteractiemetdeAmsterdamsePoort. Aandepromotieisnooitietsgedaan.Alsjeerlangsrijdtmetdeautoziejenietdater eenmarktis. Deomzetisvoorsommigeondernemersopditmomentsomsmaar100euroopeendag. Vooreennon/foodondernemeriseenomzetvan500à600europerdagnoodzakelijk. Voorfoodligtdatopminimaal1.000euro.DebezettingsgraadvanAntondeKompleinis opditmomentonder40%,debezettingsgraadvanganzenpoortisonderde80%. Reigersbosgaatrichtingde80%.Deconcurrentieismoordend. Locatie, DelocatieonderdemetrostationKraaiennestwordtnietgoedgevonden,eenplaatsvoor dewinkelsvanhetwinkelcentrumkameleonlijktdeondernemersideaal.ookvooreen plaatsmiddenindeamsterdamsepoortofhetpleinaandeuitgangvanhetns/station aandeamsterdamsepoort/kantzoudendeondernemersonmiddellijktekenen. HetterreinverderopdelocatieAafbeelding3.2)bijKameleonheeftooiteennegatief adviesvandecvahgekregen.metnamedekramenachteropdemarktdraaienniet. LocatieAzouwelkunnen,maardanwelmetmaximaal40kramen. Vande40kramenzoudener30foodmoetenzijnen10non/food.LocatieBisuithet zichtvanpassantenendaaromongeschikt. Menheeftdemarkthetliefstinéénrijofineenu/vorm.Ermoetgeenmogelijkheidzijn tussendekramendoordelopen.danbenjejeklantenkwijt. Vorm,en,organisatie, Demarktmoeteengebrancheerdemarktworden.Deondernemerspleitenvooreen gezondemarktmetgoedeondernemers.dusgeenmarktvolgensdevos.hetstadsdeel zouzonderveranderingenindevosviademarktreglementenwelietskunnendoenaan branchering. EenmarktbuitendeVoSdoorondernemersofbewonerslijktzeweleengoedidee.Je zoubepaaldezakendaardoorwellichtgoedkoperkunnenregelen.alsvoorbeeldwordt hetophalenvanvuilgenoemddoorstreetcornerworkofinsamenwerkingmetpantar. DeondernemersvoelenzichergbeknotdoordeVoSopditmoment.Alserergenseen braderieismagplotselingalles.danvalthetondereenevenementenvergunning. Menverwachtnietdaterveelondernemerszelfeenmarktwillenorganiseren. Misschienzijner20ondernemersdieweleenmarktbuitendeVoSzoudenwillen ondersteunen.datisdehardekern.deanderenbekijkenhetvandagtotdag. Deoverheidzoubepaaldebranchesmoetenstimuleren.Broodennotenwordtgemist
24 Dag,en,producten, NaarhunideezijnkleinerebuurtmarkteninGanzenhoefenKraaiennest,diemeer gerichtzijnoplokaledagelijksebehoeften,ideaal.bijvoorbeeldopdinsdagofvrijdag. Ganzenhoefheeftgeenparkeergelengheid,erontstaanfiles,erismaar1pinautomaat vandeing.reigersbosiseengoedemarkt:tweeverdienersenverzorgendvoorkernen rondzuidoost.ookdaarmoetietsgebeuren,wantdebezettingdaalt. WaaromnieteenextramarktdagopGanzenhoef?Datzoudaneenbuurtmarktmoeten zijn.dinsdagenvrijdagganzenhoef,dewoensdagblijftreigersbosenmaandag donderdagenzaterdagwordendedagenvoorhetantondekomplein.danhoefterniet geïnvesteerdtewordenendeafstandtussenkameleonenganzenhoefis600meter. Erisbehoefteaankledingopdemarkt,maarerisnuteveel.Erzijn10stallenmet kledingen9hebbenhetzelfdeassortiment.deconcurrentieopprijsisheftig.de omzettenzijnslecht.decrisisendeweersomstandighedenhelpennietmee. DePrimarkkomteraan.Datisdodelijkvoordenon/foodondernemers.Defood/ ondernemershebbenhetnogredelijk. Watdemarktmistisaanbodbiologischeproducten.Datzoueenaanvullingzijn.Men moetzichrichtenopdiemen,duivendrechtenanderomliggendegemeenten.de naamsbekendheidenhetimagovandemarkteninzuidoostmoetomhoog.menmoeter weeringeloven. Kofferverkoopvanconsumentwordtalsideegenoemd. Infrastructuur,en,bekostiging, Menvraagtzichwelafwaardeoverheidhetgeldvandaangaathalenomeenmarktte startenindek/buurt. Erisooiteenplangeweestomeenoverdektemarkttemaken.Kijknaardesterke kantenvanzuidoost,tropisch,multicultureel. Defaciliteitenkunjeeenvoudighouden.Volgensdeondernemerszijnergeengrote investeringennodig. Tussennuen2022komenergroteinfrastructurelewerkenaan.Erzullengrote omleidingenkomen.deoverheiddoeterverstandigaannueengoedekeuzetemaken. Niemandzitdewachtenopeenvolgendemisluktemarkt. 3.3.3!Winkeliersvereniging!Amsterdamse!Poort! Telefonischcontactwaserop5junimetAshwinBadrisingh,voorzittervan WinkeliersverenigingAmsterdamsePoort. InhetinterviewissnelduidelijkdatdeheerBadrisingheengrotevoorstanderisvanhet inkrimpenvanhetaantaldagenmarkt.hetaanbodaanproductenopdemarkt onderscheidzichteweinigvanhetaanbodvansommigewinkeliersindepoort.opde marktzelfishetteveelvanhetzelfde.hijontkentnietdathetopditmomentvanwegede economischecrisisoveralminderis.maarhijweetdatopdemarktveelondernemers metderugtegendemuurstaanenindeamsterdamsepoortishetalnietbeter.het
stadsdeelzouzosnelmogelijkmoetenovergaantotdemarktnabijhetwinkelcentrum Kameleon.Datvindthijeenheelgoedidee. VolgensdeheerBadrisinghdeeltdeeigenaarvanhetwinkelcentrumvolledigzijn mening. 3.3.4!Ambtenaren!Stadsdeel!Amsterdam!Zuidoost! MetbetrokkenambtenarenvanhetStadsdeelZuidoost,CeesWildschut,directieBeheer enhandhaving,afdelingbeheerendavidluft,directiebeheerenhandhaving,afdeling PlanningenRegievondop22meieengesprekplaats.MevrouwMargaPoiesz,vanhet ProjectbureauVernieuwingBijlmermeerwerdop31meigeïnterviewd. Deverschillendegesprekkenmetambtenarenvanhetstadsdeelgeveneengoedbeeld vandehistorievandemarkteninhetstadsdeelzuidoost.duidelijkisdatmenvindtdat depolitiekoptweegedachtenhinkt.eenmarktdecentraliserenzalgeenbezuinigingen teweegbrengen,integendeel.metdedalendebezettingenwordthetaleenheletoerom dehuidigeafsprakenvanhetbestuursakkoordnatekomen.erzoudaaromgoed gekekenmoetenwordenhoedekoekgrotergemaaktkanworden.hoewordendemarkt inamsterdamzuidoostzodaniggepositioneerddatdeomzettengaangroeien,voor zoweldeondernemersalshetstadsdeel.?daarisnaardemeningvandegeïnterviewden nogwelwatwerktedoen. DeinfrastructuurvandeoudemarktbijhetMetroStationKraaiennestisernietmeer. Deelectriciteitspuntenzijnzelfsverkocht.Waardemiddelenvoordeinvesteringen vandaanmoetenkomenweetmenniet. ZonderuitzonderderingvindtmenhetplanombewonersdemarktbuitendeVoSomte latenorganiserenspannendenmisschienweldeoplossingvooreenditlangdurige slopendeproces. 4. Financiële!consequenties! Watzijndekostenvanhetoprichten,vestigenenhoudenvaneenmarktbuitendeVoS doorbuurtbewonersvandek/buurt? Uitganspuntenzijn: 1. demarktwordtnietgroterdan40kramen 2. erwordteenbasisvoorzieninginfrastructuuraangelegdalleenelektriciteit) 3. demarktondernemersvoerenhuneigenafvalaf 4. deorganiserendebuurtbewoners/ondernemersregelenzelfdemarktmeester 5. hetstadsdeeldoetdeinningvandemarktgelden 6. deorganiserendebuurtbewoners/ondernemersregelenrechtstreekskramenmet kramenzetter 7. debewoners/ondernemersorganiserenzichineencoöperatieveverenigingmet uitgezonderdeaansprakelijkheid 8. LocatieAwordtgeschiktgemaaktomereenmarktteorganiserenenvoorminder validendemarkttebezoeken 9. ToiletvoorzieningenwordengeregeldmetondernemersdeKameleon 25
Deopstartkostenbedragenindicatief 1. Oprichtingskostencoöperatieenadviesnotaris 5.000/ 7.500 2. Marketing/PRetc 2.500/ 5.000 3. begaanbaarmakenlocatieamanurenenmaterialen 10.000/ 15.000 4. aanleggenelektriciteit 30.000/ 40.000 5. aanleggengrondankers40x4x 75/ 100) 12.000/ 16.000 Detotaleopstartkostenbedragen 59.500/ 83.500 Erzouookgekozenkunnenwordenvoorhethurenvaneenaggregaat.Dekosten daarvanbedragentussende 75en 100europerweekinclusiefbrandstof.Deinitiële investeringzouaanzienlijklagerzijn.nadeelisdatdeorganisatiewekelijksdeaggregaat moetophalenendekansopnietwerkenengefrustreerdeondernemersisaanwezig. Zekergezienhetfeitdatermetvrijwilligersgewerktwordt. Dewekelijksekostenbedragen 1. kraamhuur40x 18euro) 720 2. huuranderezaken 150 3. diversematerialenalsvuilniszakken/bezemsetc 100 4. energiekosten 50 5. onderhoudinstallatie 100 Totalewekelijksekostenbedragen 1.120.Perjaarisdat 58.240. Meteenterugverdienperiodevan5jaarzoudendekostenperjaarminimaal 70.140en maximaal 74.940bedragen.Dekostenperkraamperweekinclusiefmarktgeld, kraamenanderekosten)bedragendanminimaal 34enmaximaal 36.alle genoemdebedragenzijnexclusiefbtw).uitgangspuntisdatalleondernemersvaste ondernemerzijn. Eenextrabijdragevan 5perkraamperweekvoormarketingenandereactiviteiten maakteenkraamwelietsduurderdaneenkraamindehuidigesituatie.daartegenover staatdatdeondernemernietopbasisvananciënniteitwordtgekozen.verderzouden hogeremarktgeldenervoorkunnenzorgendatdenieuwemarktjuiststerkere ondernemersaantrekt.stageldvan 50europerweekiszekertebillijken. HetStadsdeelzouvoorhetinnenvandemarktgelden 3/ 5legesinrekeningkunnen brengen.ditlevertmaximaal 10.400perjaarop.Hiervanzoudendekostenvoor administratieentoezichtgedektkunnenworden. Hetwegvallenvan1dagmarktophetAntondeKompleinzal,gezienhetfeitdatde inkomstendekostenslechtsvoor80%dekkeninhetbestegeval)20tot30duizend europerjaaropleverenaanbesparingen. 26
5. Vervolgstappen! IndienhetStadsdeelkiestvooreenmarktdoorbewonersvandeK/buurtzullende volgendestappengenomendienenteworden: 1. formaliserenvandevergunningvoordenieuwemarkthiervoorzoucontact opgenomenkunnenwordenmetdecollega svanhetstadsdeelzuid.zijhebben eerderdezeproceduredoorlopenmetdezuidermrkt).tussenvormzoueenpilot van12maandenkunnenzijn. 2. informerenvanondernemershuidigemarkt 3. informerenvanbewonerswatdevervolgstappengaanworden 4. uitnodigenvanbewonersenondernemersdiemiddelsdeenquêtehebben aangegevendemarkttewillentrekken.afsprakenmakenoverdeprocedureen kadersrondfinanciënscherpkrijgen 5. faciliterenvanhetprocesaanbewonerskantvanzoekennaarmarktondernemers, totopleidenmarktmeesters) 27
28 6.!Conclusies!en!aanbevelingen! HetisduidelijkdatdebewonersvandeK/buurtdemarktmissenengraagterug)willen. Deanderemarktenzijnvoormetnamedeouderebewonerstever. DevoorwaardenombuitendeVerordeningopdeStraathandelomeenmarkttestarten zijninbeginselaanwezig.eenaanzienlijkdeelvandeondervraagdenisbereidde schoudersondereenmarkttewillenzettenenzelfdeverantwoordelijktewillendragen. Definanciëlebijdragevandebewonerszalnaarmatehetprocesvordertduidelijker worden.uitdeervaringvandezuidermrktblijktdatdebijdrageaandebuurteenzeer belangrijkemotivatieisdemarktmogelijktemaken.hetfeitdatmenkortingkrijgtin ruilvoordeinzetisindezetijdenooknietgeheelonbelangrijk. Desocialecohesieindebuurtzalzekernietlijdenondereenmarktdoorbewoners.In depraktijkblijktdatmenwillatenziendatergenoegenergieencapaciteitineenwijk aanwezigisomeeninitiatieftelatenslagen.vanbelangisweldaterechte trekkers gezochtwordtindewijk. Eenbelangrijkespinofvaneenmarktdoorbewonerszalontluikendondernemerschap vanuitbewonerszijn.bewonersmoetenderuimtekrijgenhunproductenopdemarktte verkopen.eventuelezouhetondernemershuisamsterdamzuidoostprofessionele begeleidingkunnenverzorgen. Derolvanbiologischeproductenzouweleensbelangrijkerkunnenzijndandeuitkomst uitdeenquêteopheteerstegezichtdoetvermoeden.deverkrijgbaarheidinzuidoost vanversebiologischeproductenisnunogzeermatig,terwijldegroeivanbewonersdie dergelijkeproductengraagwillen,stijgt. Ookondernemerswillengraagterug Kraaiennest,zijhetmetenigeterughoudendheid envanuiteennegatievemotivatie,namelijkonvredemetdemarktophetantonde Komplein.Opwederomeenmisluktprojectzitniemandtewachten. Financiële),consequenties,voor,het,Stadsdeel,Zuidoost, ErvanuitgaandedathetstadsdeeleenmarktorganiseertoflaatorganiserenindeK/ buurt,zijnerdevolgendeoptiesmetalletussenvormendieertebedenkenzijn). A.BinnendeVoSdemarktvoor1dagverplaatsennaardeK/buurt 1.metdezelfdemarktalsophetAntondeKomplein. 2.meteenkleineremarkt. B.BuitendeVoS. 1.DoorbewonersalsdezuiderMRKT). 2.DoorondernemersalsdeSiermarkt). In2010wordtdeoptieomdemarktenteverzelfstandigenMotie52)reedsonderzocht. In2011wordteenverzelfstandigingvoordemarkteninAmsterdamZuidoostniet haalbaargeachteim/rapport).eenverzelfstandigingdoormarktondernemersisopdit momentinderdaadnietverstandig.overveelzakenismenhetonderlingoneens,er wordtvanuiteigenhandelgesprokenennietvanuitdewensvandeconsument. Verzelfstandigingmetbewonersistotnutoenoggeenoptiegeweest.Omuitdeimpasse
tekomenishetmomentwellichtdaar.debewonerswilleneenmarkt,geefzederuimte, deverantwoordelijkheidenhetvertrouwenhetteregelen. TausCommunicationsadviseerthetStadsdeeloptieB1serieusteoverwegen.Nietinde laatsteplaatsomdathetdemogelijkheidisvoorhetstadsdeeldemarktkostenneutraal teverplaatsen.eendaginleverenophetantondekompleinbetekentineersteinstantie eendervingvan75tot85duizendeuroperjaar.daartegenoverstaatdathetstadsdeel mindertotgeenkostenmeerheeftaantoezicht,schoonmaakkostenenonderhoudvan deinfrastructuur.eenbesparingvan20tot30duizendeuroopjaarbasisisniet ondenkbaar.hetstadsdeelamsterdamzuidintdemarktgeldenvoordezuidermrkten berekent5eurolegesperkraamvoordezedienst.dekostendiemennogheeftaande nieuwemarktzoudenopeendergelijkemaniergedektkunnenworden.voorde eventueleinitiëleinvesteringenzoueenberoepgedaankunnenwordenopde winkeliersindeomgeving.zijzullencommercieelimmersbaathebbenbijeengoede marktindebuurt.verderzullendeinkomstenuitmarktgeldenalsdekkingvoorde investeringenkunnendienen.demarktgeldenzoudenomhoogkunnenalsereenandere typeondernemernaardek/buurtwordtgehaald.ookvoorhetfeitdatmennietopeen wachtlijstvandecentralestadstaat,zijnveelnieuwe)ondernemersbereidhogere marktgeldenbetalen. UitgaandevaneenkleineremarktnabijKameleonbetekenthetvooreendeelvande ondernemersvanhetantondekompleindatzijmogelijkééndaginkomstendervenals zij buitendebootvallen opdenieuwemarkt.deomzetisopditmomentsomsslechts 100euroopeendag.Vooreennon/foodondernemeriseenomzetvan500à600euro perdagnoodzakelijk.voorfoodligtdatopminimaal1.000euro.debezettingsgraadvan AntondeKompleinisopditmomentonder40%,debezettingsgraadvanGanzenpoortis onderde80%.reigersbosgaatrichtingde80%.deconcurrentieismoordend. Hetstadsdeelzoualsvoorwaardenaardeorganisatievandemarktkunnenstellendat eralseerstemetdebestaandeondernemersonderzochtzoumoetenwordenofer mogelijkhedenzijndehandelvoorttezettenopdenieuwemarkt.aandeanderekant doethetstadsdeelerverstandigaanhetproceszoveelmogelijkaandenieuwe stakeholdersovertelaten,waargewenstteadviserenmaarvooraltefaciliteren. Taus,Communications,doet,op,basis,van,de,bevindingen,in,dit,onderzoek,de,volgende, aanbevelingen:, GeefdebewonersendewinkeliersvandeK/buurtdemogelijkheideenmarktbuiten deverordeningopdestraathandelteorganiseren. Demarktmoetnietgroterzijndan40kramen. Benaderondernemendebewonersendoeeenberoepopzehunschoudersvoor minimaaleenjaaronderditprojecttezetten. Doeditindevormvaneenpilotvan12maanden. Na9maandenkanhetStadsdeelhetprojectevaluerenwaarnademarkteen definitievestatuskankrijgen. Geefdebewonersderuimteenvertrouwen,maarwijszeookopde verantwoordelijkheidindeopenbareruimte. Denkinkansenensamenwerkingenvierdesuccessen. 29
Bijlagen! 1. VragenlijstonderzoeknaareenwarenmarktindeK/buurtvanAmsterdam Zuidoost 2. Enquête/antwoorden 3. Flyerenquête 4. Initiatiefvoorstel AandeMarktoverlaten 5. NieuwemarkteninZuid2012 30
Bijlage1
Onderzoek naar een warenmarkt in de K-buurt van Amsterdam Zuidoost. - Enquêterapport 2 Vragenlijst voorbeeld Onderzoek naar een warenmarkt in de K-buurt van Amsterdam Zuidoost. Onderzoek naar een warenmarkt in de K-buurt van Amsterdam Zuidoost. Dank dat u mee wilt doen aan het onderzoek naar een warenmarkt in de K-buurt. Het onderzoek kost 5 minuten. De vragen gaan over de boodschappen die u dagelijks doet en waar u deze doet. Ook willen we van u weten of u een warenmarkt in de K-buurt wenselijk acht. Als u de laatste vraag heeft beantwoord, klikt u helemaal onderin op Verstuur Enquête om de vragenlijst af te ronden. Vergeet niet uw email adres in te vullen om kans te maken op 1 van de 5 boodschappenpakketten t.w.v. 100.Alvast veel dank en succes. 1. Waar koopt u meestal aardappelen, groenten, fruit en verse kruiden? Meerdere antwoorden zijn mogelijk Aldi Winkelcentrum Kameleon AH Winkelcentrum Kameleon Kleinere supermarkten en winkels in de buurt Reigersbos-markt Ganzenpoort-markt Anton de Komplein-markt Koop ik nooit Ergens anders namelijk 2. Waar koopt u meestal zuivel en eieren? Meerdere antwoorden zijn mogelijk Aldi Winkelcentrum Kameleon AH Winkelcentrum Kameleon Kleinere supermarkten en winkels in de buurt Reigersbos-markt Ganzenpoort-markt Anton de Komplein-markt Koop ik nooit Ergens anders namelijk gegenereerd door Survio... info@survio,com, www.survio.com 1 4
Onderzoek naar een warenmarkt in de K-buurt van Amsterdam Zuidoost. - Enquêterapport Onderzoek naar een warenmarkt in de K-buurt van Amsterdam Zuidoost. 3. Waar koopt u meestal gevogelte en vlees? Meerdere antwoorden zijn mogelijk Aldi Winkelcentrum Kameleon AH Winkelcentrum Kameleon Kleinere supermarkten en winkels in de buurt Reigersbos-markt Ganzenpoort-markt Anton de Komplein-markt Koop ik nooit Ergens anders namelijk 4. Waar koopt u meestal brood? Meerdere antwoorden zijn mogelijk Aldi Winkelcentrum Kameleon AH Winkelcentrum Kameleon Kleinere supermarkten en winkels in de buurt Reigersbos-markt Ganzenpoort-markt Anton de Komplein-markt Koop ik nooit Ergens anders namelijk 5. Waar koopt u meestal banket, zoals taarten en koekjes? Meerdere antwoorden zijn mogelijk Aldi Winkelcentrum Kameleon AH Winkelcentrum Kameleon Kleinere supermarkten en winkels in de buurt Reigersbos-markt Ganzenpoort-markt Anton de Komplein-markt Koop ik nooit Ergens anders namelijk gegenereerd door Survio... info@survio,com, www.survio.com 2 5
Onderzoek naar een warenmarkt in de K-buurt van Amsterdam Zuidoost. - Enquêterapport Onderzoek naar een warenmarkt in de K-buurt van Amsterdam Zuidoost. 6. Als u wel eens kant-en-klare maaltijden koopt, waar koopt u deze dan meestal? Meerdere antwoorden zijn mogelijk Aldi Winkelcentrum Kameleon AH Winkelcentrum Kameleon Kleinere supermarkten en winkels in de buurt Reigersbos-markt Ganzenpoort-markt Anton de Komplein-markt Koop ik nooit Ergens anders namelijk 7. Hoe vaak per week doet u boodschappen? yg 1 tot 2 keer per week yg 3 tot 4 keer per week yg 5 tot 6 keer week yg nooit 8. Hoe vaak bezoekt u een markt? yg Minder dan 3 keer per maand yg 1 tot 2 keer per week yg 3 tot 4 keer per week yg 5 tot 6 keer per week yg nooit yg Opmerkingen 9. Op welke dagen in de week bezoekt u meestal de markt? meerder antwoorden zijn mogelijk maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag gegenereerd door Survio... info@survio,com, www.survio.com 3 6
Onderzoek naar een warenmarkt in de K-buurt van Amsterdam Zuidoost. - Enquêterapport Onderzoek naar een warenmarkt in de K-buurt van Amsterdam Zuidoost. 10. Op welke tijden bezoekt u bij voorkeur de markt? yg tussen 9 en 11 uur yg tussen 11 en 14 uur yg tussen 14 en 17 uur yg geen speciale voorkeur 11. Wat vindt u van het idee om in de K-buurt 1 dag per week een markt te organiseren? yg Heel goed yg Goed yg Matig yg Slecht yg Heel slecht yg Geen mening 12. Wat vindt u de meest geschikte dag voor een markt in de K-buurt? Het gaat om 1 dag per week. Er is maar 1 antwoord mogelijk. yg maandag yg dinsdag yg woensdag yg donderdag yg vrijdag yg zaterdag 13. Wat zouden de openingstijden van de markt moeten zijn? yg 08.00-16.00 uur yg 09.00-17.00 uur yg 10.00-18.00 uur yg Ik heb geen voorkeur gegenereerd door Survio... info@survio,com, www.survio.com 4 7
Onderzoek naar een warenmarkt in de K-buurt van Amsterdam Zuidoost. - Enquêterapport Onderzoek naar een warenmarkt in de K-buurt van Amsterdam Zuidoost. 14. Als u een voorkeur zou moeten geven in aangeboden producten op de markt. Hoe zou deze er dan uit zien? Wilt u de producten in uw voorkeursvolgorde zetten? U kunt door de linkermuisknop ingedrukt te houden de producten naar boven of beneden slepen. Hoe hoger het product in de lijst staat, hoe belangrijker u het vindt dat het verkrijgbaar is op de markt. Groenten, fruit, aardappelen en verse kruiden Zuivel melk, yugurt) Bestelling Eieren Kaas Brood Gevogelte kip, eend etc) Vlees kant- en-klare maaltijden Kleding Electronica Brood Cosmetica Schoonmaakmiddelen, borstels etc Andere 15. In Amsterdam worden markten georganiseerd waarbij buurtbewoners een belangrijke rol spelen. Zij bepalen het aanbod op de markt en verkopen groenten en fruit. Iedereen doet er op vrijwillige basis aan mee. Mensen die lid worden krijgen korting. Men staat 1 keer in de 3 maanden een ochtend of een middag achter de kraam. Ziet u mogelijkheden voor een dergelijke markt in de K-buurt? yg Ja yg Nee yg Misschien yg Weet ik niet 16. Indien u mogelijkheden ziet in een markt waar bewoners een belangrijke rol spelen, zou u daar als vrijwilliger bij betrokken wiilen zijn? yg Ja yg Nee yg Misschien yg Weet ik niet gegenereerd door Survio... info@survio,com, www.survio.com 5 8