Lichaamssamenstelling van Intensive Care patiënten. Willem Looijaard

Vergelijkbare documenten
Kijkje in de spieren: Echografie!

VUmc Basispresentatie

Berekening energiebehoefte en meting lichaamssamenstelling bij ALS, zinvol? Dea Schröder, Coby Wijnen, Ilse Batten 2016

SARCOPENIE & DE IZ PATIENT

Dialyse dosis en tijdstip starten CRRT: onderzoekspresentatie. Petra de Vries Renal Practitioner i.o. Erasmus MC Rotterdam

Opdracht krachttraining 1

De NVD heet je van harte welkom bij deze sessie!

Alcohol misbruik Consequenties voor IC. Roger van Groenendael

Wat doet u? Thuisbehandeling longembolie is nu al veilig. Start behandeling in het ziekenhuis. Na 1 dag naar huis. Na 2 dagen naar huis

Marlies Snoeck Medisch Spectrum Twente Ventilation Practitioner i.o. 12 oktober 2011

Invasieve beademing bij longfibrose. Liselotte Boerman, ANIOS

Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen. David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek, UZ Brussel

Zuurstof, alleen de hoeveelheid maakt het vergif. Paracelsus ( )

Het ac:ef mobiliseren

Meta-analyses, top van de piramide? Iwan C. C. van der Horst

Bloedgasanalyse: arterieel of centraal veneus?

Een langere filteroverleving: Heparine of citraat antistolling?

To ventilate or not to ventilate, that s the question

Ademhalingsfunctie: tussen proefschrift en richtlijn? Karin Postma

Voeding bij diabetes. Erik Muls, MD, PhD Endocrinologie - Voeding Universiteit Leuven. Ede,

Diagnostiek van het afwijkende adnex: de rol van echografie. Dr. T. Van Gorp Gynaecoloog-Oncoloog MUMC+

De kracht van het netwerk

Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen. David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek

Discussie Van onderzoek naar praktijk: Wat heb je nodig aan onderzoeken om de praktijk te veranderen? Wesley Visser Sigrid Amstelveen

Dr. Harriët Jager, diëtist-onderzoeker UMCG

Vernieuwend - Attent - Samen

Belang van meting van de lichaamssamenstelling. Alternatieve lengtemetingen. Hoe werkt een bio-impedantie meting? CBO richtlijn 2010 COPD

WELKOM! 1 vrijdag 7 oktober 2016

DE IMPACT VAN BEWEGEN EN VOEDING OP SPIERMASSA EN FYSIEK FUNCTIONEREN VAN OUDEREN. Dr. Ir. Michael Tieland

Chapter 13. Nederlandse samenvatting

CRRT: when to start? when to stop? and how much?

Nutritional Risk Screening (NRS 2002)

Bloedtest voor amyloid Drs. Inge Verberk

The RIGHT food is the best medicine

De oudere patiënt met comorbiditeit

Triage Risk Screening Tool (TRST)

Macronutrienten. Micronutrienten. Meting energiegebruik: Indirecte calorimetrie Dubbel gelabeld water techniek. O en 2 H isotopen

Echografie van het diafragma

Datum vaststelling: Mei 2013 Datum revisie: Mei 2015 Verantwoording: Medische protocollencommissie Intensive Care

De NVD heet je van harte welkom bij deze sessie!

Chronische NIV bij stabiele COPD patiënten

Diafragmabeweging Een vaste plaats in het weanproces?

Beademen: kan het nog beter? De rol van voeding

De hematologie patiënt op de IC. Mirelle Koeman, internist-intensivist

Standard Operating Procedures

Behandeling van atrium fibrilleren op de IC. Mirjam Wikkerink, ANIOS IC

De NVD heet je van harte welkom bij deze sessie!

Nieuwe inzichten in het perioperatief vochtbeleid

Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar

Post-EAPC symposium 17 juni 2014

Richtlijn Lichaamssamenstelling Aangepast concept voor commentaar voorgelegd aan sportartsen

Delirium op de Intensive Care vaak gemist: klinische blik alleen is niet voldoende

Multimodality treatment bij het oesofagus- en maagcarcinoom

De PLR als hemodynamische parameter tijdens CVVH. Marieke Bal Renal Practitioner i.o.

ONTWENNEN MET DE SNELHEID VAN EEN RAKET

Spier en voedingstoestand

Samenvatting Dankwoord About the author

Fysieke fitheid meten bij kinderen met een verstandelijke beperking. Marieke Wouters, Aleid Laan, Laurine Croonen NVFVG congres - april 2015

Levenseindezorg op maat : Medische indicaties voor vroegtijdige zorgplanning

Ondervoeding in revalidatiecentra Resultaten, discussie en afspraken. Projectteam: Dorijn Hertroijs Coby Wijnen Hinke Kruizenga

Waar zorg Bewaakt. Sietske Eerens, circulation practitioner i.o. sietske Eerens CP i.o. PiCCO uw maatje? Medisch Centrum Haaglanden 1

De COBRA-studie: Veranderingen in lichaamssamenstelling tijdens chemotherapie voor vrouwen met borstkanker.

Bepaling van ziekte-ernst op de SEH

Outcome na CVVH- behandeling Mortaliteit en nierfunctieherstel bij IC-patiënten na CVVH-behandeling

Ontwikkelingen bij de chirurgie van het slokdarm- en maagcarcinoom

Oorspronkelijk artikel

De invloed van het toedienen van packed cells op de filteroverleving tijdens Continu VenoVeneuze Hemofiltratie.

Staken van de behandeling op de IC wat zegt literatuur? Jacqueline Wallage AIOS Anesthesiologie 26 juli 2017

Nationale Intensive Care Evaluatie,

Voedingszorg rondom de COPD-patiënt. 2. In welke gold klasse valt mevrouw?

Voedingszorg rondom de COPD-patiënt

PHYSIOLOGY, CONSIDERATIONS AND ANESTHESIA CLINICAL PRACTICE APPLICATION OF PULSE PRESSURE VARIATION IN M A X I M T I M M E R S

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Richtlijn Lichaamsvetpercentage

Safety of hydroxyethyl starches. Seminariewerk Idris Ghijselings

een geriatriefysiotherapeutisch patiëntonderzoek

Zijn we gedreven een protocol na te leven?

Lichaamsbeweging: rol voor de diëtist?

Voeding op de IC volgens de laatste inzichten

Gerandomiseerde pros pectieve

Polyfarmacie bij ouderen

Het nagaan van het verloop van borstvoeding bij de pasgeborene

Anesthesiologisch beleid bij heupfracturen. Vrijdagochtendkrans 26/09/2014 Sarah Cornelis DrP Van Loon

Oseltamivir. Herjan Bavelaar AIOS MMB

Studies bij ouderen. Overwegingen, eindpunten en een praktijkvoorbeeld uit de regio

Advance Care Planning bij chronisch orgaanfalen: praat voor het te laat is!

Obesitas en COPD. Er is een complexe relatie tussen Obesitas en COPD. Er is een complexe relatie tussen Obesitas en COPD.

Hoe werkt een bio-impedantie meting? Nel Cox-Reijven azm

Nederlandse samenvatting

Zelfmanagementondersteuning of regelmatige controles bij COPD patiënten in de huisartspraktijk? Een gerandomiseerd gecontroleerd experiment

Voeding en beweging bij patiënten tijdens en na de behandeling Martine Sealy, MSc, RD

Fidelity of a Strengths-based method for Homeless Youth

De praktijk van deferred consent bij spoedeisend onderzoek

Vascularisatie van het placenta bed in het eerste trimester

Doorgaan of stoppen op de ICU. A-J. Meinders, internist- intensivist

Meer of minder zuurstof?

jaarverslag 2008 Ziekenhuis 195 Gemaakt op:

Transcriptie:

Lichaamssamenstelling van Intensive Care patiënten Willem Looijaard

Disclosures Baxter Fresenius-Kabi 2

Dhr. X. Datum Spier 13 / 03 156,7 cm 2 21 / 03 154,2 cm 2 31 / 03 146,8 cm 2 05 / 04 136,3 cm 2 20 / 04 109,7 cm 2 3

Dhr. X. 13/03: 156,7 cm 2 20/04: 109,7 cm 2 4

Dhr. X. Op 04 / 05 overleden 5

Verlies van spier! IC ISS M. Rectus femoris: -17.7% M. Soleus: -15% Puthucheary et al. Acute skeletal muscle wasting in critical illness. JAMA. 2013;310(15):1591-1600 Trappe et al. Exercise in space: human skeletal muscle after 6 months aboard the International Space Station. J Appl Phys. 2009;106(4): 1159-1168 6

Waarom lichaamssamenstelling meten? Sterke onafhankelijke voorspeller van: Morbiditeit en mortaliteit Fysiek functioneren Kwaliteit van leven Toxiciteit van behandelingen Hermans G et al. Clinical review: intensive care unit acquired weakness. Crit Care. 2015;19;274 7

Waarom lichaamssamenstelling meten? Lengte, gewicht, BMI, and lichaamsoppervlakte precies hetzelfde! 8

Hoe lichaamssamenstelling meten? BIA DEXA MUAMC Echografie CT-scans 9

BIA Impedantie (Z) Vet-vrije Weerstand massa (R) Spiermassa Totaal lichaamswater Etc Reactantie Vetmassa (Xc) 10

BIA Snel, goedkoop en eenvoudig Herhaalde metingen Geen risico voor de patiënt Voorwaarden voor goede meting Dubbel indirecte methode Veel invloed van vocht 11

CT-scans SAT VAT IMAT SPIER 12

CT-scans 13

CT-scans Goede relatie met totale hoeveelheid spier CT-scans vaak voor klinische redenen Slechts enkel indirecte methode Kwaliteit van spieren Routinematig niet mogelijk Straling, transport, kosten Kwaliteit van CT-scans Invloed van vocht 14

Echografie M. Quadriceps M. Biceps brachii M. Triceps brachii M. Tibialis anterior M. Gastrocnemius Seymour et al. Ultrasound measurement of rectus femoris cross-sectional area and the relationship with quadriceps strength in COPD. Thorax. 2009;64(5):418-23 15

Echografie Snel, goedkoop (?) en eenvoudig (?) Geen risico voor de patiënt Herhaalde metingen Slechts enkel indirecte methode Kwaliteit van spieren Intra- en interobserver variabiliteit Geen gestandaardiseerde methode Invloed van vocht Mourtzakis et al. Skeletal Muscle Ultrasound in Critical Care: A Tool in Need of Translation. Ann Am Thorax Soc. 2017;14(10):1495-1503 16

17

BIA vs. CT Gemiddeld verschil: BIA +7.05 ± 5.8 kg 103 IC patiënten BIA <4 dagen na CT Pearson s Rho: ρ=0.83, p<0.001 Looijaard et al. Unpublished data 18

Echografie vs. CT Pearson s Rho: ρ=0.45, p<0.001 Paris et al. Validation of Bedside Ultrasound of Muscle Layer Thickness of the Quadriceps in the Critically Ill Patient (VALIDUM Study). JPEN. 2017;41(2):171-180 19

Voorspellen van weinig spier op CT Sensitiviteit 86% Specificiteit 87% AUC 0.67 (alleen echo) AUC 0.77 (echo + leeftijd, geslacht, BMI, CCI & diagnose) 20

21

Ziekenhuis mortaliteit (%) Spier mortaliteit 35 P=0.018 149 oudere trauma-patiënten 71% weinig spier (!!!) 30 25 20 15 10 Normaal spier oppervlakte Laag spier oppervlakte 5 0 Moisey et al. Skeletal muscle predicts ventilator-free days, ICU-free days, and mortality in elderly ICU patients. Crit Care. 2013;175(5):R206 22

Ziekenhuis mortaliteit (%) Spier mortaliteit 45 40 P<0.001 240 gemixte IC patiënten 63% weinig spier (!!!) Ziekenhuis mortaliteit: OR 4.27 (p<0.001) (gecorrigeerd voor geslacht en APACHE II) 35 30 25 20 15 10 5 0 Normaal spier oppervlakte Laag spier oppervlakte Weijs et al. Low skeletal muscle area is a risk factor for mortality in mechanically ventilated critically ill patients. Crit Care. 2014;18(2):R12 23

S u r v iv a l (% ) Spier kwaliteit mortaliteit 491 gemixte IC patiënten 1 0 0 7 5 6-maanden mortaliteit: HR 0.774 (p=0.006) per 10 HU (gecorrigeerd voor BMI, spier en APACHE II) 5 0 2 5 S M D a b o v e m e d ia n S M D b e lo w m e d ia n 0 0 5 0 1 0 0 1 5 0 D a y s a ft e r IC U a d m is s io n Number at risk SMD above median 245 187 174 170 167 SMD below median 246 165 144 135 132 Looijaard et al. Skeletal muscle quality as assessed by CT-derived skeletal muscle density is associated with 6-month mortality in mechanically ventilated critically ill patients.. Crit Care. 2016;20(1):386 24

Mogelijkheden? Spier = eiwit 25

28-dagen mortaliteit (%) 28-dagen mortaliteit (%) Eiwit intake mortaliteit 30 P=0.014 30 P=1.000 25 25 20 15 10 20 15 10 Laag eiwit (<1.2 g/kg/d) Hoog eiwit (>1.2 g/kg/d) 5 5 0 Looijaard et al. Unpublished data 0 26

S u r v iv a l (% ) S u r v iv a l (% ) Eiwit intake mortaliteit L o w m u s c le N o rm a l m u s c le 1 0 0 1 0 0 7 5 7 5 5 0 5 0 2 5 P r o t e in in t a k e 1.2 g / k g / d P r o t e in in t a k e < 1.2 g / k g / d 2 5 P r o t e in in t a k e 1.2 g / k g / d P r o t e in in t a k e < 1.2 g / k g / d 0 L o g -r a n k t e s t ; p = 0.0 1 9 0 5 0 1 0 0 1 5 0 0 L o g -r a n k t e s t ; p = 0.7 2 0 0 5 0 1 0 0 1 5 0 D a y s a ft e r IC U a d m is s io n D a y s a ft e r IC U a d m is s io n Protein intake 1.2 g/kg/d 101 73 66 63 60 Protein intake <1.2 g/kg/d 38 20 18 18 16 Number at risk Protein intake 1.2 g/kg/d 61 51 46 45 44 Protein intake <1.2 g/kg/d 21 18 16 15 14 Number at risk 28-dagen mortaliteit: HR 0.196 (p=0.037) (gecorrigeerd voor energie intake en APACHE II ) Niet significant Looijaard et al. Unpublished data 27

Conclusies Lichaamssamenstelling bij IC patiënten: Meten is weten! Verschillende manieren om lichaamssamenstelling te meten: IC patiënten zijn moeilijk! Spieren zijn belangrijk: Kwantiteit en kwaliteit! Maar wees gerust: Eiwit? 28

Bedankt! Peter Weijs Heleen Oudemans-van Straaten Inge Dekker Sandra Stapel Bert Beishuizen Susanne Blauwhoff-Buskermolen Armand Girbes Ronald Driessen 29

Bedankt voor uw aandacht, zijn er nog vragen? EINDE 30