RAADSVOORSTEL 08.0085 Rv. nr. + dossiernr.: 08.0085 B&W-besluit d.d.: 09-09-2008 B&W-besluit nr.: 08.0849 Naam programma +onderdeel: Programma 8 Sport, cultuur en recreatie Onderwerp: Aanvullen garantstelling Pieterskerk met subsidieverstrekking Aanleiding: De gemeente staat garant voor de juiste en tijdige betaling van rente en aflossing van een lening van 5.523.000 aangegaan door de stichting Pieterskerk ten behoeve van de restauratie van de Pieterskerk. Periodiek wordt de raad geïnformeerd over de voortgang van de restauratie en de financiële consequenties die daarmee samenhangen. De huidige financiële stand van zaken geeft aanleiding te streven naar een duurzame oplossing. Ontwikkeling financiële stand van zaken restauratie Pieterskerk: Raadsvoorstel Rapportage 2008 december 2006 Restauratiekosten Restauratiebegroting 22.377.434 22.378.000 Bijstelling kostenprognose voorjaar 2008 1.194.000 Correctie orgel (geen onderdeel -/- 529.000 -/-529.000 kerkrestauratie) 1. Restauratiekosten 21.848.434 23.043.000 Dekking restauratiekosten Rijkssubsidie Kanjer 1 t/m 3b 1) 9.843.397 9.843.397 Rijkssubsidie Brim, RWR 1.038.991 1.038.991 Totaal rijkssubsidies 10.882.388 10.882.388 Eigen middelen: fondsen, acties, sponsoring, 2.192.063 4.235.580 particulieren 2. Totaal dekkingsmiddelen 13.444.752 15.117.986 Nog te dekken (1 2) 8.403.682 7.925.032 Door gemeente gegarandeerde lening van het 5.523.000 5.523.000 NRF Restant problematiek (afgerond) 3.251.000 2.403.000 Voor de restantproblematiek van 2,4 miljoen kan geen lening worden afgesloten, omdat banken niet bereid zijn een lening te verstrekken zonder gemeentegarantie. Uw raad heeft besloten voor een
totaalbedrag van maximaal 5.523.000 garant te staan. Met deze garantstelling was het rijk bereid subsidies te verstrekken tot het aangegeven bedrag van 10.882.388. In de rapportage 2008 deelt het bestuur van de stichting mee dat de werkzaamheden niet meer binnen het budget van de restauratiebegroting kunnen worden verricht en dat het rijk zal worden benaderd voor extra subsidie. De extra kosten worden naar de situatie van mei 2008 begroot op 1.194.000 (zie overzicht). Een nadere specificatie van deze kostenstijging is in de rapportage 2008 van de stichting opgenomen. In de restauratiebegroting is een rentelast geraamd als gevolg van het aangaan van een lening onder gemeentegarantie voor de financiering van de restauratiekosten. In de berekening van de omvang van deze rentepost is ervan uitgegaan dat de lening aan het eind van de restauratie geheel zou zijn afgelost door middel van inkomsten uit fondsen, acties, sponsoring en subsidies. Dit bleek te optimistisch. Alle middelen die nu nog worden geworven zijn benodigd om het resterende dekkingsprobleem van 2,4 miljoen (was bij raadsbesluit van december 2006 2,9 miljoen, later bijgesteld naar 3,2 miljoen in verband met schonen van de rijkssubsidie voor orgelbijdrage) op te vangen. De rentepost in de restauratiebegroting wordt overschreden, doordat aflossing van de lening achterwege blijft. Indien op korte termijn geen oplossing wordt gecreëerd loopt het resterende restauratietekort verder op. De problematiek van afstel/uitstel van werkzaamheden zal dan toenemen. Hierdoor zouden kosten verder kunnen stijgen. Met dit voorstel wordt conform aankondiging in de Perspectiefnota 2009-2012 beoogd een oplossing te creëren voor de korte termijn waardoor inkomsten uitsluitend worden ingezet voor dekking van de resterende restauratiekosten in plaats van voor dekking van de rentelasten. Bovendien wordt voor de lange termijn een duurzame oplossing voor de Pieterskerk aangeboden. Een mogelijkheid is om een krediet beschikbaar te stellen van 5.523.000 en deze als bijdrage van de gemeente in de restauratiekosten van de Pieterskerk op de gemeentebalans te activeren (financiële activa: bijdrage in eigendommen van derden). De lening wordt dan afgelost waardoor de gemeentegarantie vervalt. Hiermee is dan zowel voor de korte als de lange termijn een oplossing voor de kerk gecreëerd.. Het nadeel van deze optie is dat er geen relatie wordt gelegd met de exploitatie van de kerk. Welke nieuwe exploitatiemogelijkheden biedt de gerestaureerde kerk? Daarover zijn rapporten verschenen, die nog om nader onderzoek en concretisering vragen. Verwacht mag worden dat het effect van de restauratie geleidelijk een verbeterde exploitatie zal opleveren. Uitgangspunt in het streven naar een oplossing is dat de exploitatie in eerste instantie de restauratie draagt. Indien dit niet mogelijk is fungeert de gemeente als vangnet. Primair zal dus door het stichtingsbestuur aandacht geschonken moeten worden aan het nader uitwerken van exploitatiemogelijkheden. Vervolgens is de vraag of en in welke mate de gemeente hierin een bijdrage moet leveren. Dit alles vraagt om maatwerk waarbij voor de korte termijn het streven is de druk van rentelasten op de restauratiebegroting op te heffen en voor de lange termijn, na oplevering van de kerk, een duurzame oplossing wordt gecreëerd. In het kort komt het voorstel op het volgende neer: a. De Pieterskerk zet zo spoedig mogelijk de NRF-lening om in een reguliere langlopende lening, die vanaf 2010 zal worden afgelost.
b. Op de korte termijn zullen de rentelasten van de gegarandeerde lening voor rekening van de gemeente worden genomen. Met deze maatregel wordt de restauratiebegroting ontlast van rentelasten. Nog te werven middelen worden daadwerkelijk ingezet voor het resterende restauratietekort en niet voor dekking van rentelasten. In de Perspectiefnota 2009-2012 is met deze last voor 2008 rekening gehouden (blz. 9 249.000). Voorlopig kan worden volstaan met een subsidie van 175.000. c. Vanaf 2010 worden rente + afschrijving (= aflossing van de lening) van een investering van 5.523.000 in de exploitatiebegroting van de Pieterskerk opgenomen d. Vanaf medio 2010 wordt de stichting Pieterskerk jaarlijks een subsidie beschikbaar gesteld met een minimum van 200.000 per jaar tot een bedrag gelijk aan het nadelig exploitatiesaldo van de Pieterskerk van maximaal 339.000 per jaar. Deze subsidie is aan prestatie-afspraken gebonden. Tot medio 2010 kunnen scenario s voor een verbeterde exploitatie van de Pieterskerk worden uitgewerkt. De door de stichting op korte termijn te consolideren lening van maximaal 5.523.000 blijft gehandhaafd evenals de door de gemeente verstrekte garantie voor de juiste en volledige betaling van rente en aflossing van deze lening. In eerste instantie zal de exploitatie de restauratie moeten dragen. Indien deze exploitatie niet sluitend blijkt te zijn, is er een vangnet in de vorm van een subsidie tot maximaal een bedrag van 339.000 per jaar. Een minimum subsidie is ingebouwd van 200.000 per jaar. Hiermee wordt de stichting de mogelijkheid geboden de exploitatie winstgevend te maken, waardoor middelen terugvloeien naar de stichting voor verbetering van de balanspositie. De prikkel blijft in deze opzet aanwezig om activiteiten te organiseren die de exploitatie verbeteren, waarbij de opbrengst niet direct voor 100% in mindering wordt gebracht op de subsidie. Daarom wordt voorgesteld de jaarlijkse subsidie vast te stellen op 200.000. Voor de achtervang kan de gemeente dan nog jaarlijks voor 139.000 worden aangesproken. Dit zal in de risicoparagraaf als onderdeel van de begroting worden opgenomen. De voorgestelde maatregelen voor de korte en de lange termijn bieden naar onze mening een solide basis voor de toekomst van de Pieterskerk. De stichting zal nog extra inspanning moeten verrichten om middelen te verwerven voor de afronding van de restauratie en de verbetering van de exploitatie van de kerk. Doel: Het creëren van een goede startpositie voor de stichting na afwikkeling van de restauratie in de vorm van een vangnet in de vorm van een subsidie van minimaal 200.000 per jaar tot maximaal 339.000 per jaar afhankelijk van het exploitatieresultaat. Voor de korte termijn wordt de restauratiebegroting ontlast door de rentelasten van de gegarandeerde lening voor rekening van de gemeente te nemen. Kader: R.nr. 04.0054 garantstelling van een lening van 3.947.065 ten behoeve van de restauratie van de Pieterskerk. R.nr. 06.0145 verhoging van de garantstelling met 1.575.505 tot afgerond 5.523.000. Financieel kader: Perspectiefnota 2009-2012: - stuctureel 339.000 vanaf 2009 (blz. 49 en 56 PN) - incidenteel 249.000 voor rentelasten 2008 (blz. 9 PN)
Overwegingen: Oplopende rentelasten die niet meer binnen de restauratiebegroting opgevangen kunnen worden, waardoor de restproblematiek wordt vergroot. Nu binnenkomende bijdragen inzetten voor dekking van de restauratiekosten, waarvoor deze middelen zijn bedoeld, in plaats van voor dekking van de rentelasten.. Voorkomen van toename van de restproblematiek, die nu wordt begroot op 2,4 miljoen, waarvoor nog dekking moet worden gevonden. Bieden van een goede startsituatie na de restauratie aan de Pieterskerk. Financiën: In de Perspectiefnota 2009-2012 is voor 2008 een rentelast geraamd van voorlopig 249.000 (zie blz. 9 PN). Zeer voorlopig (schatting van de rentelast 2008 zal door de Pieterskerk moeten worden verstrekt) kan volstaan worden met een raming van 175.000. Deze last wordt bij begrotingswijziging aan de begroting 2008 toegevoegd (zie PN blz. 9). Vanaf 2009 is in de Perspectiefnota een kapitaallast geraamd van 339.000, zijnde de kapitaallast van een investering van 5.523.000 in de Pieterskerk. Bij de behandeling van de Perspectiefnota is meegedeeld dat de last vanaf 2009 maximaal 339.000 per jaar zal bedragen, maar dat in het raadsvoorstel over de Pieterskerk zal worden ingegaan op de vorm waarin middelen beschikbaar worden gesteld. De last 2009 wordt nu geraamd op 249.000 zijnde 4,5% van 5.523.000, ervan uitgaande dat per 1 januari 2009 de om te zetten rekening-courantlening in een langlopende lening volledig zal zijn opgenomen. De last 2010 e.v. wordt 200.000 (niet jaarlijks indexeren!). Ten behoeve van de risicoparagraaf opvoeren 139.000 voor achtervang als het exploitatietekort tussen 200.000 en 339.000 (en hoger) nadelig uitvalt. Evaluatie: n.v.t. RAADSBESLUIT De raad van de gemeente Leiden: Gezien het voorstel van burgemeester en wethouders (raadsvoorstel 08.0085 van 2008), mede gezien het advies van de commissie BESLUIT: 1. De rentelasten 2008 van circa 175.000 en 2009 van circa 248.000 van de door de stichting Pieterskerk onder gemeentegarantie aangegane lening van maximaal 5.523.000 ten behoeve van de restauratie van de Pieterskerk te subsidiëren conform aankondiging in de perspectiefnota 2009-2012. 2. De stichting Pieterskerk te verzoeken vanaf 2010 de rente en afschrijving van een investering van 5.523.000 in de exploitatiebegroting van de kerk op te nemen. 3. vanaf 2010 de stichting Pieterskerk een exploitatiesubsidie te verstrekken van maximaal 339.000 per jaar, conform aankondiging in de Perspectiefnota 2009-2012. Indien door de Stichting Pieterskerk een positief exploitatieresultaat wordt gerealiseerd, dan wordt deze subsidie verlaagd tot een sluitend exploitatieresultaat ontstaat. Het minimum van de subsidie bedraagt 200.000.
4. Deze subsidie aan nader te bepalen prestatie-afspraken te verbinden. 5. De algemene Subsidieverordening van de gemeente van toepassing te verklaren op deze subsidieverstrekking 6. Bijgaande begrotingswijziging 2008 vast te stellen en de rentelast 2009 te betrekken bij de samenstelling van de meerjarenbegroting 2009. Gedaan in de openbare raadsvergadering van 14 oktober 2008, de Griffier, de Voorzitter, Dit voorstel is op 14 oktober 2008 ongewijzigd vastgesteld.
TECHNISCHE INFORMATIE Opsteller: G. Heijnen Organisatieonderdeel: Concernstaf, Middelen en control Telefoon: 5066 E-mail: G.Heijnen@Leiden.nl Verantwoordelijk portefeuillehouder: Cultuur, werk en inkomen Communicatie:
Bijgevoegde informatie: ADVIES PRESIDIUM Doel: Behandelingsvoorstel: Opmerkingen/aandachtspunten:
ERRATUM 2008 Nr. : 08.0849 Aanvullen garantstelling Pieterskerk met subsidieverstrekking Leiden, 14 oktober 2008 De besluiten dienen te worden gelezen als volgt (wijziging vetgedrukt): RAADSBESLUIT De raad van de gemeente Leiden: Gezien het voorstel van burgemeester en wethouders (raadsvoorstel 08.0085 van 2008), mede gezien het advies van de commissie BESLUIT: 7. De rentelasten 2008 van circa 175.000 en 2009 van circa 248.000 van de door de stichting Pieterskerk onder gemeentegarantie aangegane lening van maximaal 5.523.000 ten behoeve van de restauratie van de Pieterskerk te subsidiëren conform aankondiging in de perspectiefnota 2009-2012. 8. De stichting Pieterskerk te verzoeken vanaf 2010 de rente en afschrijving van een investering van 5.523.000 in de exploitatiebegroting van de kerk op te nemen. 9. Vanaf 2010 de stichting Pieterskerk een exploitatiesubsidie te verstrekken van maximaal 339.000 per jaar, conform aankondiging in de Perspectiefnota 2009-2012. Indien door de Stichting Pieterskerk een positief exploitatieresultaat wordt gerealiseerd, dan wordt deze subsidie verlaagd tot een sluitend exploitatieresultaat ontstaat. Het minimum van de subsidie bedraagt 200.000. 10. Deze subsidie aan nader te bepalen prestatie-afspraken te verbinden. 11. De algemene Subsidieverordening van de gemeente van toepassing te verklaren op deze subsidieverstrekking 12. Bijgaande begrotingswijziging 2008 vast te stellen en de rentelast 2009 te betrekken bij de samenstelling van de meerjarenbegroting 2009. Gedaan in de openbare raadsvergadering van, de Griffier, de Voorzitter,
B&W.nr. 08.0849, d.d. 9 september 2008 B&W-Aanbiedingsformulier Onderwerp Aanvullen garantstelling Pieterskerk met subsidieverstrekking BESLUITEN Iehoudens advies van de commisse I. De Stichting Pieterskerk in het kader van de garantstelling en de daarmee samenhangende risico s te verzoeken de NRF-lening (rekening courantkrediet) op korte termijn om te zetten in een reguliere langlopende lening. II. De Raad voor te stellen: 1. De rentelasten 2008 van circa 175.000 en 2009 van circa 248.000 van de door de stichting Pieterskerk onder gemeentegarantie aangegane lening van maximaal 5.523.000 ten behoeve van de restauratie van de Pieterskerk te subsidiëren conform aankondiging in de perspectiefnota 2009-2012. 2. De stichting Pieterskerk te verzoeken vanaf 2010 de rente en afschrijving van een investering van 5.523.000 in de exploitatiebegroting van de kerk op te nemen. 3. Vanaf 2010 de stichting Pieterskerk een subsidie te verstrekken van minimaal 200.000 per jaar tot een bedrag gelijk aan het nadelig exploitatiesaldo van de Pieterskerk tot maximaal 339.000 per jaar, conform aankondiging in de Perspectiefnota 2009-2012. 4. Deze subsidie aan nader te bepalen prestatie-afspraken te verbinden. 5. De algemene Subsidieverordening van toepassing te verklaren op deze subsidieverstrekking 6. Bijgaande begrotingswijziging 2008 vast te stellen en de rentelast 2009 te betrekken bij de samenstelling van de meerjarenbegroting 2009. Samenvatting De restauratie van de Pieterskerk is in een vergevorderd stadium. Het stichtingsbestuur heeft vele inspanningen verricht om middelen te verwerven ter dekking van de restauratiesom van circa 23 miljoen euro. Naast een rijkssubsidie van circa 11 miljoen euro zijn middelen verkregen uit acties, sponsoring en bijdragen van particulieren tot ruim 4 miljoen euro. Ook de gemeente wil een bijdrage leveren en doet dat in de vorm van een jaarlijks subsidie van minimaal 200.000 tot maximaal 339.000, afhankelijk van het exploitatieresultaat van de gerestaureerde kerk. Daarmee kunnen de kapitaallasten van een investering van ruim 5,5 miljoen euro worden opgevangen. Resteert nog een gat van circa 2,4 miljoen euro. De inspanningen van het stichtingsbestuur zijn erop gericht om uiterlijk medio 2010, wanneer de restauratie wordt afgesloten, dit gat te dichten.