697 TOELICHTING behorende bij het bestemmingsplan Benedenstad XXXVI (Joris Ivensplein). Inleiding In december 1987 is het voormalige horecapand Terminus aan de Lange Hezeistraat gesloopt. Indertijd is gesteld dat vanuit ruimtelijk/stedebouwkundig oogpunt tegen sloop van het pand geen bezwaren bestonden. Door de komst van de bebouwing aan de Veemarkt die aansluit op de bebouwing aan de Gravendal, is er voldoende bouwmassa aanwezig om een goed stedelijk plein te laten ontstaan. Na de sloop is het plein provisorisch als parkeerterrein ingericht. De Raad heeft erop aangedrongen dat het plein te zijner tijd op een goed uitvoeringsniveau zal worden ingericht. In het kader van de TROP subsidie-aanvraag 1988 is het Joris Ivensplein, naast een aantal Waalkade-projecten, als zelfstandig project meegenomen. Inmiddels zijn de voorbereidende ontwerpwerkzaamheden met betrekking tot de herinrichting van het plein in een vergevorderd stadium. Op deze herinrichting zal hieronder nader worden ingegaan. In het geldende bestemmingsplan Benedenstad heeft de ondergrond van het voormalige Terminuspand de bestemming horecadoeleinden en de direct aangrenzende terreinen een bestemming verkeersdoeleinden, welke bestemming met toepassing van artikel 11 van de Wet op de Ruimtelijke Ordening moest worden uitgewerkt. Deze uitwerking heeft plaatsgevonden middels het bestemmingsplan Benedenstad XXIII. De nu voorgestane herinrichting van het Joris Ivensplein past niet binnen de twee hierboven genoemde bestemmingsplannen, zodat een bestemmingsplanwijziging noodzakelijk is. Het onderhavige bestemmingsplan voorziet hierin. De herinrichting van het plein Uitgangspunt is, zoals ook in de inleiding gesteld is, te komen tot een hoogwaardig stedelijk plein. Qua ligging van het plein in de stad zijn een aantal aantrekkelijke aspecten te noemen. Het plein vormt het begin- (of eind-) punt van de winkelpromenade Lange Hezelstraat. Er bestaat een directe relatie met het fraaie Kronenburgerpark en bovendien vormt het plein een belangrijke schakel naar de Waalkade, hetzij via de Nieuwe Markt hetzij via de Veemarkt. Bij het herinrichtingsvoorstel wordt het verkeer (circuleren en parkeren) naar de randen geschoven, zodat centraal een verkeersvrij voetgangersgebied kan ontstaan. Ter accentuering word voorgesteld het middengedeelte 50 cm boven straatniveau uit te voeren. Over het centrale plein loopt om de 5 meter een bandraster waardoor een geheel eigen identiteit kan ontstaan. Op het centrale plein komt een hoogopgaand kunstobject dat refereert aan het leven en werken van de in Nijmegen geboren cineast Joris Ivens. Bovendien zal op het centrale gedeelte een aantal kiosken geplaatst worden geconcentreerd onder één dak. Ook is er ruimte voor banken, telefooncel, terrassen en dergelijke. Via hellingbanen en trappen is het centrale verhoogte gedeelte te bereiken. Aan de randen worden in een lineaire structuur de bomen geplaatst. Komende van de
698 Lange Hezelstraat kan de keus gemaakt worden het plein te betreden of het Kronenburgerpark te bezoeken. Hiertoe zijn diagonale lopers in het ontwerp opgenomen. De entree van het Kronenburgerpark word verbeterd. De aanwezige kiosken bij het park komen, weliswaar in een andere vorm, terug op het centrale plein. Verkeer In de huidige verkeerssituatie rondom het plein loopt de relatie naar de Waalkade via de Nieuwe Markt, Gravendal en Veemarkt. Komende vanuit de Voorstadslaan onder de Hezelpoort door is deze beweging nogal omslachtig. Dit heeft te maken met het ontbreken van een goede linksaf-opstelruimte onder en voorbij de Hezelpoort en met de functie die een aantal panden aan de Nieuwde Markt heeft. Ook komende vanuit de Kronenburgersingel moet de hierboven omschreven route gereden worden richting Waalkade. Komende vanaf de Waalkade via de Veemarkt is wel in een rechtstreekse verbinding Veemarkt-Lange Hezelstraat voorzien. Veel van het verkeer dat onder de Hezelpoort doorkomt en naar de Waalkade gaat, is doorgaand verkeer, vaak verkeer dat de singelroute mijdt. Het vele doorgaande verkeer op de Waalkade begint een storend probleem te vormen. Vandaar dat momenteel onderzocht wordt op welke wijze de hoeveelheid doorgaand verkeer kan worden gereduceerd. Gedacht word aan een route over de Waalkade welke door het realiseren van snelheidsremmende voorzieningen minder aantrekkelijk is voor doorgaand verkeer. De daaruit voortvloeiende beperking van de verkeersintensiteit op de Waalkade maakt het mogelijk in het inrichtingsplan voor het Joris Ivensplein de Veemarkt weer rechtstreeks aan te sluiten op de Lange Hezelstraat (verkeer in twee richtingen dus op het gedeelte Veemarkt tussen Gravendal en Lange Hezelstraat). De relatie tussen Lange Hezelstraat en Waalkade verloopt dan via de aansluiting VeemarktILange Hezelstraat. De beweging Nieuwe Markt-Gravendal blijft ais eenrichtingsverkeer gehandhaafd maar dan met name ter ontsluiting van de geprojecteerde parkeerplaatsen. Het aantal parkeerplaatsen bedraagt 56, waarvan 14 plaatsen voor vergunninghouders. Parkeren op het centraal verhoogte pleingedeelte is onmogelijk gemaakt. Aan de lange Hezelstraat, aan de voet van het Kronenburgerpark, wordt een bushalte aangelegd (alleen uitstappen). Milieu Bodem. Het plangebied dat vroeger deels bebouwd was met de horeca-inrichting Terminus, ligt binnen de 10 jaars beschermingszone van het waterwingebied Nieuwe Marktstraat. Bodemverontreiniging aldaar is niet te vrezen. De parkeerplaatsen dienen te zijn voorzien van een goed aansluitende klinkerverharding, afwaterend op een goed gesloten riool. Voor verwarmings- en kookdoeleinden in de te plaatsen kiosken dienen gasgestookte en/of electrische toestellen te worden gebruikt.
699 Voor de bedrijvigheid in de kiosken op het plein dient minimaal één vetafscheider geplaatst te worden. Gezien de planopzet zijn geen verdere milieuproblemen te verwachten. Geluid. In het kader van de Wet geluidhinder zijn geen nadere procedures vereist. Financiële paragraaf In het kader van de TROP subsidie-aanvraag 1988 zijn de kosten van de herinrichting geraamd op f 1.672.560,--. Na aftrek van 7% subsidie resteert een gemeentelijke bijdrage van f 502.000,~-. Dit bedrag is reeds verwerkt in het Meerjaren Investeringsplan 1989 tot en met 1992. Geconcludeerd kan worden dat deze bestemmingsplanwijziging financieel-economisch uitvoerbaar is. Resultaten inspraak en het artikel 10 BRO-overleg Op 4 juli 1989 is het reconstructieplan voor het Joris Ivensplein alsmede het ontwerp-bestemmingsplan onderwerp geweest van een inspraakavond in het Kolpinghuis. Ongeveer 20 belangstellenden hebben deze inspraakavond bijjewoond. Daarna is een ieder in de gelegenheid gesteld tot 18 juli 1989 schriftelijk te reageren op de plannen. Er zijn binnen die periode twee inspraakreacties ingekomen van: - Nederlands Verbond van Huurders, afd. Huurderscommissie Veemarkt Nijmegen, secretariaat: Veemarkt 45, 6511 ZJ Nijmegen; - Nijmegen, mede namens Nijmegen. Korte inhoud van de reacties: 1. De kiosken op het plein komen te dicht op de woningen aan de Veemarkt op slechts 25 meter van de toegang; gevaar voor geluidsoverlast (schreeuwen, draaiende motoren), vandalisme etc. 2. Het openstellen van het begin van de Veemarkt voor verkeer in beide richtingen zal verdubbeling van de milieubelasting ter plaatse betekenen met name wat betreft uitlaatgassen en geluid. 3. Waarom geen bomen en groenbeplanting op het hogere gedeelte van het plein? Alternatief zou het inrichten van een park kunnen zijn.
700 Ten aanzien van deze reacties willen wij het volgende opmerken: 1. Het paviljoen met de kiosken wordt niet zoals in de inspraakreactie wordt verondersteld op 25 meter vanaf de bedoelde poort geplaatst maar op ruim 50 meter. De kiosken die nu bij het Kronenburgerpark staan, zullen worden verplaatst naar het plein, doch in een andere vormgeving (huisvesting). De viskraam en de friteskraam worden in het nieuwe paviljoen zoveel mogelijk aan de kant van de Lange Hezelstraat geprojecteerd, zodat eventuele overlast voor de woningen tot een minimum zal worden beperkt. Langs de Veemarkt worden ten behoeve van het paviljoen geen parkeerplaatsen aangelegd. Parkeren kan alleen op het Gravendal en de Nieuwe Markt. Verplaatsing van de kiosken wordt voorgesteld om de relatie park-plein en Lange Hezelstraat-park te verbeteren. De entree naar het park wordt opengegooid. 2. In de huidige verkeerssituatie rondom het plein loopt de relatie naar de Waalkade via de Nieuwe Markt-Gravendal en Veemarkt. Komende vanaf de Waalkade via de Veemarkt is wei in een rechtstreekse verbinding Veemarkt-Lange Hezelstraat voorzien. Veel verkeer dat naar de Waalkade moet of daarvan af komt, is doorgaand verkeer, vaak verkeer dat de singelroute mijdt. Het vele doorgaande verkeer op de Waalkade begint een storend probleem te vormen. Vandaar dat onderzocht wordt op welke wijze de hoeveelheid doorgaand verkeer kan worden gereduceerd. Gedacht wordt aan een route over de Waalkade welke door het realiseren van snelheidsremmende voorzieningen minder aantrekkelijk is voor doorgaand verkeer. De daaruit voortvloeiende beperking van de verkeersintensiteit op de Waalkade maakt het mogelijk in het inrichtingsplan voor het Joris Ivensplein de Veemarkt weer rechtstreeks aan te sluiten op de Lange Hezelstraat (verkeer in twee richtingen op het gedeelte Veemarkt tussen Gravendal en Lange Hezelstraat). Voor deze maatregelen zal de verkeersintensiteit op de Veemarkt niet toenemen, eerder afnemen. Ook de overlast zal daarmee niet toenemen. 3. In de opzet van de reconstructie van het Joris Ivensplein is gekozen voor bomen van een behoorlijke afmeting langs de rand van het plein nabij de parkeerplaatsen. Op het verhoogde centrale deel kunnen bloembakken worden geplaatst. Verder komen er banken, een kunstwerk, terrasmogelijkheid etc. waardoor een levendig en vriendelijk geheel kan ontstaan. Door de kiosken onderaan het Kronenburgerpark te verplaatsen, ontstaat er een directe visuele relatie plein-park. Van het plein een park maken is niet gewenst. Het moet een stedelijk plein worden als begin naar de winkelpromenade.
701 In het kader van het vooroverleg als bedoeld in artikel 10 van het Besluit op de Ruimtelijke Ordenig is een inhoudelijke reactie binnengekomen van de PTT Telecom, district Arnhem, afdeling Kabelnetten. In deze reactie wordt gewezen op de aanwezigheid van een kabelverdeelkast en telefoonkabels in de grond nabij het Joris Ivensplein. Gevraagd word om tijdig overleg met de PTT. Dit tijdige overleg kan van gemeentezijde worden toegezegd. De Kleine Subcommissie Gemeentelijke Plannen van de Provinciale Planologische Commissie heeft geadviseerd het ontwerp-bestemmingsplan in procedure te brengen.