Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Marith Wever 02 juni 2014 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/51508 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.
Inhoudsopgave Tweede wereldoorlog 1. Inleiding 2. Taak 3. Werkwijze 4. Bronnen 5. Beoordeling 6. Terugblik 7. Docentpagina Over dit lesmateriaal Pagina 1
Tweede wereldoorlog Om de webkwestie goed te maken volg je de stappen 1 t/m 6. Deze vind je in het linker menu. Bij de stappen lees je de tekst en bekijk je de plaatjes en/ of filmpjes. Je leest de opdracht door en doet wat er van je gevraagd wordt. Voordat je met stap 1 begint is het belangrijk om eerst bij stap 5 te kijken. Je vindt hier de beoordeling van deze opdracht. Deze webkwestie kun je zien als een extra oefening voor de toets van morgen! Vraag 1. Wat is het eerstvolgende wat je gaat doen? a. Beginnen bij stap 1. b. Lezen bij stap 5. 1. Inleiding Wie herdenken we op 4 mei? kn.nu/ww.2596ef0 (schooltv.nl) Even weer een korte herhaling! Bekijk eerst het Filmpje hierboven, dit doe je door op de link te klikken. Lees daarna de tekst. Wie was Anne Frank? Anne Frank behoort tot een Duitse familie. Anne Frank is Joods. Het Jodendom is een van de vele godsdiensten die de wereld kent. Anne Frank heet voluit: Annelies Marie Frank. Ze is op Pagina 2
12 juni 1929 geboren in de Duitse stad Frankfort, deze stad ligt aan de rivier de Main. In 1933 vluchtten Anne, haar zus Margot, haar vader en moeder naar Nederland. Adolf Hitler. Het jaar 1933 is een belangrijk jaar in de geschiedenis, want Adolf Hilter kwam in dit jaar aan de macht. Adolf Hitler is een dictator maar ook een antisemiet. Een dictator is iemand die alle macht heeft en beslissingen neemt zonder dat hij zich iets van andere mensen aantrekt. Een antisemiet is iemand die haat tegen Joden heeft. De Joden hoefden niet veel goeds van Adolf te verwachten. Ook Anne en haar familie niet. Het onderduiken. Anne Frank en haar vader, moeder en zus Margot moesten onderduiken zoals vele Joden dat moesten. De familie Frank kreeg een onderduikadres in een achterhuis aan de Prinsengracht 263 in Amsterdam. Het huis bestond uit een voor en achtergedeelte. Het achtergedeelte was ingericht voor onderduikers, zoals de familie Frank, familie van Daan en meneer Dussel. (Anne, Margot, met hun ouders, Peter met zijn ouders en meneer Dussel). Het achterhuis, zoals Anne het noemde, was niet zo groot daarom moest Anne haar kamer delen met Peter van Daan. Je moest er ook altijd stil zijn want niemand mocht horen dat hier onderduikers verstopt waren. Maar stil zijn is voor een meisje van dertien jaar, zoals Anne toen nog was, een hele opgave. Ze schreef in haar schrift dingen die ze even kwijt moest. Dit schrift had ze op haar verjaardag, voor ze naar het onderduikadres gingen, gekregen. Ze schreef bijv.: Wij zijn zo stil als babymuisjes, wie had drie maanden geleden kunnen vermoeden dat ik urenlang zo rustig zou moeten kunnen zitten!?" Brieven aan Kitty. Anne schreef van alles in het dagboek over wat zij en de onderduikers beleefden of er ruzie was of niet, dat maakt voor haar dagboek niet uit. 'Ik zal hoop ik aan jou alles kunnen toevertrouwen, zoals ik het nog aan niemand gekund heb, en ik hoop dat je een grote steun voor me zult zijn.' De gevangenneming. Pagina 3
Het was stil op de gracht, 4 augustus, half elf in de morgen. En auto reed langs de kerk en stopte voor het huis met nummer 263. Dan gerammel aan de deur, gestamp op de trap harde stemmen, de deur zwaaide open en een stem bulderde: "meekomen". Alles werd onderzocht. Ze vonden niet veel, want de onderduikers hadden niet zoveel. Ook het gezin Frank werd gevangen genomen, ze moesten in een overvalwagen. Veel mensen stonden op straat te kijken hoe ze in de wagen werden geduwd zonder pardon. Als je niet luisterde of het niet snel genoeg deed, werd je dood geschoten. Ook Anne moest mee. Ze werden naar een perron gebracht, hier moesten ze in een trein. Deze trein was bomvol. Het stonk er en voor de ruitjes zaten tralies, zodat je niet kon vluchten. Als je dit wel deed werd je zonder pardon doodgeschoten. Er werd eigenlijk altijd door de gevangen gevoeld of er niet een tralie los zat en als dit zo was probeerden ze ook wel eens te vluchten. Anne Frank en het verdere gezin worden naar het concentratiekamp Bergen - Belsen gebracht, dit ligt tussen Hamburg en Hannover. Voor ze hier aankwamen is ze eerst nog in het kamp Westerbork geweest. Daar moesten ze werken voor de Duitsers, hard werken zelfs en weinig eten. De mannen en vrouwen zaten hier niet bij elkaar in hetzelfde gebouw. Er stierven hier veel mensen. Iedere dag moest iedereen gecontroleerd worden of ze sterk of zwak waren. Anne Frank haar moeder was niet zo sterk meer, je zag haar gezondheid met de dag achteruit gaan. Zij moest dan ook bij de minder sterke mensen gaan staan. Anne en haar zus moesten bij de mensen gaan staan die nog wel gezond waren. Op het moment dat de ziekte tyfus uitbrak stierf de moeder van Anne Frank. Het duurde niet lang meer of Anne s zus Margot stierf ook aan deze ziekte. Er waren erg veel mensen die door deze ziekte in hun barak (bed) moesten blijven en later ook aan die ziekte stierven. Van het gezin Frank waren nu alleen haar vader en zij zelf over. Voordat Anne zelf ook stierf ontmoette ze nog een vriendinnetje van vroeger. Rond het concentratiekamp stond een hek met schrikdraad, als Anne daar op een avond stond, werd ze geroepen, Anne keek nog eens en zag dan wie het was. Ze maakten een praatje over vroeger en spraken af dat ze de volgende avond weer bij het hek zouden komen. 2. Taak De opdracht. Voor deze opdracht ga jij je verplaatsen in Anne Frank en haar gezin. Je gaat een A-4tje schrijven over hoe jij denkt dat jouw familie in het achterhuis zou hebben geleefd. Denk eraan dat je niet alleen met jouw gezin daar onderduikt maar met nog 4 anderen. Voor dit verhaal is het belangrijk dat je weet hoe het achterhuis er uit zag en waar iedereen sliep. Denk ook aan het stukje onderduiken wat je net hebt gelezen. Zorg er dus voor dat er zoveel mogelijk feiten in het verhaal staan die jij weet van het onderduiken. Wat ga je nu dus precies doen: - Je beschrijft op ongeveer 1 A-4 in Word (lettergrootte maximaal 14) hoe jouw gezin in het achterhuis zou hebben geleefd. Denk aan een doordeweekse dag van nu en hoe dat in het achterhuis wel of niet zou kunnen en vertel waarom. Hoe gedetailleerder hoe beter! Dit doe je alleen in 30 minuten. Pagina 4
- Je maakt een kleine tekening op de achterkant van je tekst, hoe jullie de twee kamers zouden gebruiken. Het is een plattegrond dus maak het niet te ingewikkeld. Dit doe je alleen, in 15 minuten. 3. Werkwijze Hoe ga je beginnen? Hé, hallo! Hier staan alle schrijverstips. Dus, laten we aan de slag gaan! tip1: Begin niet meteen met: Er was eens, maar probeer zelf een origineel begin te verzinnen. In plaats van: Er was eens een ridder, kan je doen: Op een mooie dag in de middeleeuwen, liep eens een ridder... tip2: Vertel niet te veel details. Soms mag je best wat details verwerken in je verhaal, maar teveel details kan vervelend en saai worden. Een zin met te veel details is bijvoorbeeld: Op een dag reed er een witte Volkswagen Bora. Dat kan beter worden: Op een dag reed er een witte auto. tip3: Laat de hoofdpersonen in je verhaal niet steeds op één plek blijven, maar laat ze steeds reizen. Als de hoofdpersonen op verschillende plaatsen komen, kan het verhaal een stuk langer, avontuurlijker en of spannender worden. Tip4: Je hoeft een verhaal niet helemáál zelf te verzinnen. Je kunt bijvoorbeeld stukjes uit de verhalen van Anne gebruiken. Tip5: Zorg voor actie in het verhaal! Laat hoofdpersonen niet steeds één ding doen of over één ding praten, maar laat ze verschillende dingen doen. Het is bijvoorbeeld saai als de hoofdpersonen het hele verhaal met de afwas bezig zijn! Tip6: Eindig het verhaal niet met: en ze leefden nog lang en gelukkig, maar probeer zelf een origineel einde te bedenken. Tip7: Raffel het verhaal niet af!!! Als het verhaal spannend of erg leuk is, moet je niet een "flut einde" maken. Een flut einde is bijvoorbeeld: de dief werd opgepakt en in de cel gestopt, en ging naar huis. einde-. Zorg dat (in dit geval) er eerst een hele speurtocht naar die dief is geweest voordat je zo n einde maakt! En in plaats van dat jouw hoofdpersoon meteen naar huis gaat kan hem beter nóg iets laten beleven. Vergeet dan niet: raffel het verhaal niet af!!! Tip8: Maak de zinnen niet te lang! Een te lange zin is moeilijk te lezen. Kijk zelf maar hieronder! Deze zin is te lang en daarom kan je hem lastig lezen en dat is niet handig want dan snap je de zin niet meer waardoor je het hele verhaal niet meer begrijpt. Nog even kort plattegrond tips: Tip 1. Een plattegrond is een schematische tekening van een gebied, stad of gebouw, van Pagina 5
bovenaf gezien. Zo zie je op de plattegrond van een huis alle kamers, muren, deuren, trappen, oppervlakten en zelfs ramen die in dat huis te vinden zijn. Tip 2. Het maken van een plattegrond kan een gemakkelijke manier zijn om een gebouw, stad of specifiek gebied in kaart te brengen, zodat je direct kan zien wat er in het betreffende gebied of de betreffende ruimte te vinden is. Plattegronden worden bijvoorbeeld vaak gebruikt door architecten, die op deze manier een heel gebouw uittekenen. Ook makelaars maken vaak gebruik van plattegronden, omdat men met een plattegrond direct kan laten zien wat er precies te vinden is in een bepaalde ruimte. Tip 3. Gebruik voor het tekenen altijd een potlood en liniaal. Op deze manier kun het netjes maken en foutjes altijd uitgummen. Tip 4. Vind je het lastig om zonder lijnen te werken pak dan een blaadje waar de hokjes al op staan. Plak deze dan op de achterkant van je verhaal. 4. Bronnen Bronnen voor het verhaal: - Op deze site kun je meerdere dingen over het achterhuis ontdekken. Lees niet alleen de tekst maar bekijk ook de filmpjes. http://www.annefrank.org/nl/subsites/home/ Bronnen voor een plattegrond: - Op deze site kun je bij afbeeldingen meerdere voorbeelden bekijken van plattegronden. Door het filmpje van het achterhuis goed te bestuderen (bekijken) weet je hoeveel ruimte je hebt. http://www.google.nl Anne Frank kn.nu/ww.69d071f (annefrank.org) Pagina 6
Google kn.nu/ww.1bc31d9 (google.nl) 5. Beoordeling De beoordeling Beoordeling Matig Voldoende Ruim Voldoende Medebewoner Alle medebewonders Medebewoners wordt benoemd in komen in het verhaal zijn niet benoemd. het verhaal. Er voor. Er staat duidelijk Verhaal Niet duidelijk wat het gezin deed op staan dingen in wat beschreven hoe het het gezin deed op gezin een dag een doordeweekse en dag en waar ze beleefde als Onderdeel dag. aan moesten denken. onderduikers in het achterhuis. Voorwerpen zijn Plattegrond Voorwerpen zijn niet benoemd. Voorwerpen zijn benoemd (legenda). benoemd (legenda). Duidelijke hoeveelheid aan spullen en plaatsing. Zorg er dus voor, dat je het verhaal duidelijk en in chronologische volgorde (logische volgorde) zet. Bijvoorbeeld: Ochtend, middag en avondgebeurtenissen. Je levert uiteindelijk één verhaaltje in op 1A4 als jouw verhaal van een dag als onderduiker in het achterhuis. Je onderzoekt eerst hoe het voor Anne Frank was en gaat daarna na hoe het in jouw gezin zou lopen. Voor het maken van het verhaal heb je ongeveer 30 minuten. Voor het maken van de plattegrond heb je maximal 15 minuten. Deze plattegrond maak je op de achterkant van je verhaal. Tip: gebruik een liniaal en potlood. Na de opdracht: Vraag 1. Staat je naam op je verhaal? a. Ja. b. Nee. Vraag 2. Heb je goed naar de beoordeling gekeken? Pagina 7
a. Ja. b. Nee. 6. Terugblik Gefeliciteerd! Je bent klaar met de webkwestie! Je bent actief bezig geweest met het onderzoeken van het thema Anne Frank. Je zult nu ongetwijfeld veel begrippen kennen. Sterker nog, ik ga er van uit dat je morgen alle vragen goed hebt bij de toets. Je weet nu bijvoorbeeld wie de andere onderduikers waren in het achterhuis. Wie de helpers waren en hoe jouw gezin tijdens het onderduiken zou zijn geweest. Je hebt veel kunnen leren van deze webkwestie, daarnaast hoop ik dat je het ook leuk hebt gevonden. Hierbij nog een bedankje voor je inzet als onderduiker in de tijd van de Tweede wereldoorlog. Pagina 8
7. Docentpagina Pagina 9
Titel Onderwerp Tweede wereldoorlog Schrijf een verhaal over hoe jouw gezin in het achterhuis zou hebben geleefd. Je leert hoe je met behulp van internet naar informatie kunt zoeken. Leerdoelen Je kunt informatie verwerken en hier uiteindelijk een eindproduct mee maken die aan de eisen voldoet. Je leert je te verplaatsen in Anne Frank. Je werkt aan je presentatievaardigheden. Schooltype Basisschool Groep/klas Groep 8 Vakgebied Eindproduct Gemaakt door Geschiedenis Een onderzoeksverslagje van ongeveer één A4. Een presentatie (de vorm naar eigen keuze) van de onderzochte gegeven. Marith Wever Pagina 10
Antwoorden Vraag 1. Wat is het eerstvolgende wat je gaat doen? 1. Beginnen bij stap 1. Vergeet niet stap 5 te lezen voor je aan de opdracht begint! 2. Lezen bij stap 5. Goed gelezen! Na de opdracht: Vraag 1. Staat je naam op je verhaal? 1. Ja. Perfect! 2. Nee. Zorg dat dit er op staat anders kan het niet beoordeeld worden. Vraag 2. Heb je goed naar de beoordeling gekeken? 1. Ja. Geef zelf aan of je denkt dat je verhaal een matig, voldoende, ruim voldoende of goed verdient. 2. Nee. Laat je verhaal lezen aan een klasgenoot en pas hem iets aan. Pagina 11
Over dit lesmateriaal Colofon Auteur Marith Wever Laatst gewijzigd 02 juni 2014 om 12:13 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Eindgebruiker Moeilijkheidsgraad Studiebelasting leerling/student gemiddeld 0 uur en 50 minuten Bronnen Bron Wie herdenken we op 4 mei? http://www.schooltv.nl/video/clipphanger-wie-herdenken-we-op-4-mei/ Anne Frank http://www.annefrank.org/nl/subsites/home/ Google http://google.nl Type Link Link Link Gebruikte Wikiwijs Arrangementen Arrangementen,. (2011). Sjabloon Webquest. https://maken.wikiwijs.nl/28246/sjabloon_webquest Pagina 12