Gemeenteblad 2013, nr. Onderwerp Nevenvestiging speciaal onderwijs in Venray Datum 6 mei 2013 Naam steller Ingrid Theeuwen Kenmerk Afdelingsmanager Dorien van der Giessen Afdeling Maatschappelijke Diensten Coördinator Paul de Mulder Voorstel 1. De verklaring van geen bezwaar voor de komst van een nevenvestiging van De Vijverhofschool van de Stichting Speciaal Onderwijs Noord- en Midden-Limburg niet af te geven, op basis van de argumenten zoals benoemd in deze nota en de bijbehorende bijlage. 2. Het krediet speciaal onderwijs in te trekken en de financiële gevolgen verwerken in de (meerjaren)begroting 2014. Aanleiding In haar vergadering van 12 mei 2009 heeft de gemeenteraad een verklaring van geen bezwaar afgegeven voor de totstandkoming van nevenvestigingen van scholen voor speciaal onderwijs, cluster 3 en 4. Het betrof voor cluster 3, De Vijverhofschool (zeer moeilijk lerende kinderen en kinderen met een meervoudige handicap op ZML-niveau) en voor cluster 4 De Wijnberg (voor langdurig zieke kinderen) en Het Poortje (onderwijs aan zeer moeilijk opvoedbare kinderen). De komst van de nevenvestigingen had meerdere doelen: terugbrengen van de tijd die de kinderen in het leerlingenvervoer doorbrengen, en een centrumfunctie vervullen op het vlak van speciaal onderwijs. De komst van het speciaal onderwijs werd als toegevoegde waarde gezien voor het aanbod in Venray: een dekkend netwerk van onderwijsvoorzieningen clusters 3 en 4 om zo thuisnabij onderwijs te realiseren (voor nadere uitleg zie bijlage 1). In de afgelopen jaren zijn meerdere opties voor huisvesting uitgewerkt. Dit heeft voor de Vijverhofschool en t Poortje nog niet tot de benodigde overeenstemming tussen alle partijen geleid. De nevenvestiging van De Wijnberg is inmiddels gevestigd aan Molenpad 10 te Venray. Intussen zijn de omstandigheden gewijzigd. In 2011 heeft het ministerie de licenties voor de nevenvestigingen van t Poortje en De Vijverhofschool van Stichting Speciaal Onderwijs Noord- en Midden-Limburg (SSONML) ingetrokken omdat er nog geen huisvesting gerealiseerd was. Conform wetgeving dient een REC (Regionaal Expertisecentrum) dan een nieuw spreidingsplan op te stellen en in te dienen. Rec3 voor cluster 3 en RECdirect voor cluster 4. Op 12 maart 2013 is in onze collegevergadering gesproken over de ontwikkelingen met betrekking tot het Speciaal Onderwijs en vooruitlopend daarop hebben wij besloten het krediet over te hevelen naar 2014. De adviesnota hierover treft u als bijlage 2 aan. Een aanvraag van REC3 voor het vestigen van een nevenvestiging voor cluster 3, De Vijverhofschool hebben wij ontvangen op 27 februari 2013. Conform wetgeving dient een REC (Regionaal Expertisecentrum) hiervoor een nieuw spreidingsplan op te stellen en in te dienen. Gezien de tijdsinvestering van een dergelijk traject en het feit dat alle partijen (zoals aanpalende REC s) inmiddels hun instemming hadden verleend, heeft het REC3 aan het ministerie verzocht het vigerende Pagina 1 van 5
spreidingsplan in te mogen dienen, aangevuld met een nieuwe verklaring van geen bezwaar van de gemeente Venray. Deze verklaring moet vóór augustus zijn afgegeven, omdat een eventuele aanvraag door het REC bij het ministerie ingediend moet worden voor 1 augustus van enig jaar. Met betrekking tot de nevenvestiging van t Poortje (cluster 4) heeft SSONML op 21 maart 2013 bij ons een aanvraag voor een nevenvestiging ingediend, met daarbij behorend spreidingsplan. Naar aanleiding van dit spreidingsplan heeft het RECDirect een brief gezonden aan het college waarin men zich van de aanvraag van SSONML distantieert en waarin ze aangeeft dat er in de regio geen overeenstemming is over dit spreidingsplan. Het spreidingsplan moet worden ingediend door het RECdirect en er dient regionaal instemming te zijn. Hiermee voldoen het spreidingsplan en de aanvraag niet aan de formele voorwaarden en kan de aanvraag niet in behandeling worden genomen. Concreet betekent bovenstaande dat er op dit moment alleen een aanvraag voor een nevenvestiging ligt voor cluster 3. Het gaat daarbij voor een nevenvestiging van de Vijverhofschool (ZMLK en kinderen met een meervoudige handicap op ZML-niveau), te weten voor 7 kinderen basisonderwijs en 19 kinderen voortgezet onderwijs uit de gemeente Venray. Beoogd resultaat Een standpunt in te nemen over nevenvestiging speciaal onderwijs van De Vijverhofschool, gebaseerd op de actuele situatie. Argumenten 1. De nieuwe wet Passend onderwijs is gericht op het zoveel mogelijk plaatsen van kinderen in het regulier onderwijs, evt. met extra ondersteuning. De Wet Passend onderwijs is met name gericht op het terugbrengen van plaatsingen in het speciaal onderwijs: kinderen moeten meer geplaatst worden in het reguliere basisonderwijs. De invoering van Passend onderwijs kan de beoogde intensievere ketensamenwerking van de partners deels ondervangen. In het kader van het Passend Onderwijs is er nog veel onduidelijk over hoe de scholen hun zorgplicht gaan vormgeven. Scholen zijn verantwoordelijk om voor elk kind een goede onderwijsplek te bieden. Op de eigen school, eventueel met extra ondersteuning in de klas, op een andere reguliere school in de regio of in het (voortgezet) speciaal onderwijs. Ouders worden hierbij nauw betrokken. Om aan alle kinderen daadwerkelijk een goede onderwijsplek te kunnen bieden, vormen reguliere en speciale scholen samen regionale samenwerkingsverbanden. De scholen in het samenwerkingsverband maken afspraken over de ondersteuning aan leerlingen en de bekostiging daarvan. In bijlage 3 is een verdere toelichting gegeven over het Passend Onderwijs. 2. Spreidingsplannen In het kader van de ontwikkeling van het speciaal onderwijs zijn op dit moment de spreidingsplannen een verplicht onderdeel. Zonder de goedkeuring van de gemeenteraad en natuurlijk uiteindelijk het ministerie kan geen speciaal onderwijs in Venray worden gerealiseerd; Met de komst van de nieuwe wet Passend Onderwijs vervallen de spreidingsplannen en de Regionale Expertise Centra ( REC s). Binnen het samenwerkingsverband moeten afspraken gemaakt worden over Passend Onderwijs. Ook de bekostiging zal via het samenwerkingsverband verlopen. Hetgeen nog veel onzekerheid meebrengt (zie ook bijlage 3 Passend Onderwijs) 3. Verwachte aantal kinderen De aanvraag voor een nevenvestiging is nu alleen ingediend voor cluster 3 (zie spreidingsplan REC 3). Pagina 2 van 5
Dit betekent dat alleen een nevenvestiging voor de Vijverhofschool van toepassing is. In de voorgaande jaren werd voor cluster 3 en cluster 4 uitgegaan van 50 leerlingen uit de gemeente Venray (bestaande uit nevenvestigingen voor de Vijverhofschool, t Poortje en De Wijnberg). Met alleen een nevenvestiging Vijverhofschool betekent dit een aantal van (slechts) 26 kinderen uit Venray (PO 7 leerlingen en VO19 leerlingen). Daarbij is het de vraag of leerlingen uit de regio overstappen naar het aanbod in Venray of dat ze blijven bij de school waar ze nu ook al onderwijs volgen. Daarbij laat de actuele prognose van de bevolking nog steeds een bevolkingskrimp zien en dat leidt ook tot afnemende leerlingaantallen. Dit zal ook doorwerken naar het Speciaal Onderwijs. 4. Benodigde investering in verhouding tot aantallen leerlingen. Het leerlingenaantal wat de nevenvestiging zal bezoeken is laag ten opzichte van de benodigde investering, indien men uit zou gaan van nieuwbouw. Een nevenvestiging in bestaande gebouwen realiseren is een optie, waarbij ook sterk van belang is op welke wijze het passend onderwijs vorm krijgt. Integraliteit/Relatie met andere beleidsvelden Primair heeft het een relatie met Passend onderwijs, jeugdzorg en leerlingenvervoer. Daarnaast heeft besluitvorming omtrent de nevenvestigingen gevolgen voor de afdelingen Openbare ruimte en Middelen. Kanttekeningen/risico's 1. Aan het ministerie is de vraag voorgelegd hoe wordt omgegaan met verzoeken tot realisatie van een nevenvestiging in het licht van het wetsvoorstel Passend Onderwijs door de Eerste Kamer op 9 oktober 2012. Vanuit het ministerie komt hier slechts een formeel antwoord op. Op dit moment geldt de huidige wet en kunnen er dus aanvragen ingediend worden. Aangegeven wordt wel dat de invoering van de wet Passend Onderwijs gepland staat voor 1 augustus 2014. De procedure voor het aanvragen van een nevenvestiging zal minimaal tot dat moment in beslag nemen. Het ministerie erkent dat dit lastig is voor partijen die voor deze keuze staan. Op het moment dat de wet Passend Onderwijs per 1 augustus 2104 wordt ingevoerd, zullen aanvragen mede op basis van die wet worden beoordeeld. 2. Het samenwerkingsverband dient op grond van de Wet passend onderwijs een ondersteuningsplan op te stellen voor de regio, waarin zij vermelden hoe zij de zorgplicht vorm gaan geven vanaf 1-8- 2014. Dit ondersteuningsplan dient voor 1 mei 2014 gereed te zijn. De samenwerkingsverbanden passend onderwijs PO en VO hebben onlangs een hoofdlijnennotitie opgesteld. Dit is echter nog geen concrete uitwerking, maar een visiedocument. De verwachting is dat het samenwerkingsverband niet zal kiezen om decentraal speciaal onderwijs aan te gaan bieden, o.a. vanwege de forse daling van het rijksbudget dat het samenwerkingsverband zal ontvangen t.o.v. het huidige budget. 3. In eerste instantie was de insteek van schoolbesturen gericht op gezamenlijke huisvesting om een integraal aanbod van onderwijs en zorg te realiseren. Als gevolg van het wegvallen van de nevenvestiging voor t Poortje en de realisatie van de Wijnbergschool aan het Molenpad, is deze gezamenlijke huisvesting vooralsnog niet aan de orde. De gewenste intensievere ketensamenwerking kan waarschijnlijk deels ondervangen worden door Passend Onderwijs. 4. Indien er geen nevenvestigingen worden gerealiseerd, blijven de leerlingen uit de gemeente Venray die gebruik maken van t Poortje en De Vijverhofschool onder de verantwoordelijkheid van Pagina 3 van 5
de gemeente Venlo. Dit heeft verder geen consequenties voor de gemeente Venray (behalve het recht op leerlingenvervoer), maar is wel van invloed op de planvorming binnen de gemeente Venlo. Vooral de huisvesting van t Poortje vraagt dan de nodige aandacht van Venlo. Momenteel wordt dat gebouw opgeknapt om nog voor een periode van circa 3 tot 4 jaar bruikbaar te zijn) Venlo zal haar beleid daarop dan moeten bijstellen. 5. Per 1 januari 2015 komt er een wetswijziging onderwijshuisvesting. Doel is de taken en het budget voor het buitenonderhoud en aanpassingen van schoolgebouwen in het primair en speciaal onderwijs van gemeenten naar schoolbesturen over te hevelen. De gemeente blijft alleen verantwoordelijk voor nieuwbouw en constructiefouten in de bestaande bouw.. Communicatie Het besluit is openbaar na het informeren van de betrokkenen ( na 16 mei 2013) Financiële gevolgen Met de 1 e Berap 2013 is het krediet voor realisatie van nevenvestigingen voor speciaal onderwijs overgeheveld naar het volgend jaar (zie bijlage 2) In het huidige voorstel, gericht op vrijvallen van het krediet, is rekening gehouden met de huurkosten voor de nevenvestiging van De Wijnberg. Onderstaande financiële gevolgen zullen verwerkt worden bij de (meerjaren)begroting 2014 ten gunste van het begrotingssaldo. 2013 2014 2015 2016 2017 Kapitaallasten 106.548 173.020 170.114 167.208 Huur wijnbergschool (2013 tijdens bouw) 11.760 11.995 Inhuur derden (200 uur) 18.000 Totaal uit meerjarige begroting 2013 11.760 136.543 173.020 170.114 167.208 Na besluitvorming: Kapitaallasten - - - - Inhuur derden (200 uur) Huur wijnbergschool (2014 tijdens bouw) 11.760 11.995 12.235 12.480 12.729 11.760 11.995 12.235 12.480 12.729 Overschot(+)/tekort begroting(-) 0 124.548 160.785 157.634 154.479 Personele/organisatorische gevolgen n.v.t. Juridische gevolgen/rechtmatigheid Omdat de licenties van SSONML zijn vervallen voor t poortje en De Vijverhofschool heeft de gemeente het recht om te komen tot een nieuw besluit ten aanzien van de komst van nevenvestigingen in het licht van de actuele ontwikkelingen. Fatale termijnen Pagina 4 van 5
Na ontvangst van het verzoek tot het afgeven van een verklaring van geen bezwaar, dient besluitvorming omtrent de spreidingsplannen uiterlijk in de vergadering van de gemeenteraad van 18 juni 2013 plaats te vinden. Een eventuele aanvraag dient door het REC bij het ministerie ingediend te worden voor 1 augustus van enig jaar. Overleg gevoerd met Extern Met de besturen van SSONML en SPOV is en wordt overleg gevoerd. Intern Intern heeft overleg plaatsgevonden met Twan Jansen (wethouder Welzijn), Margon van den Hoek(projectleider MD, vml. beleidsmedewerker onderwijshuisvesting, MD) Paul de Mulder (coördinator MD), Yvet Arts (beleidsmedewerker Passend Onderwijs, MD), Miriam van de Weijer (juridisch kwaliteitsmedewerker, MD), Arno Geurts van Kessel (adviseur planning en control), Reinier Blaauw (projectleider OR), Bert Albers (communicatieadviseur). Vervolgtraject besluitvorming Informeren REC3 en SSONML, SPOVenray. Evaluatie n.v.t. Bijlagen Bijlage1: Bijlage behorend bij adviesnota Nevenvestigingen speciaal onderwijs in Venray (Bijgevoegd; op BIS raadpleegbaar). Bijlage 2: Adviesnota Nevenvestigingen speciaal Onderwijs, collegebesluit van 12 maart 2013 (Bijgevoegd; op BIS raadpleegbaar). Bijlage 3: Passend Onderwijs (Bijgevoegd; op BIS raadpleegbaar). Bijlage 4: Spreidingsplan REC3 (Bijgevoegd; op BIS raadpleegbaar). Naslagwerk - Brief RECdirec van 29-03-2013 In Bis raadpleegbaar: - Besluitenlijst College van B en W 21 april 2009, Expertisecampus Venray - Besluitenlijst College van B en W 6 oktober 2009, Vervolg Expertisecampus Venray - Besluit van de raad, Gemeenteblad 2009, nummer 416. Spreidingsplannen Rec 3 en Rec 4. Pagina 5 van 5