Jaarbericht 2015 Griffie De Wolden Beweging Dit is voor de eerste keer - het jaarbericht van de griffie van De Wolden. Even stilstaan en omkijken naar de belangrijkste ontwikkelingen van het vorige jaar, waarin er veel veranderde voor de gemeenteraad. Niet alleen door alle nieuwe taken op het gebied van (jeugd)zorg en participatie, maar in 2015 ging ook de ambtelijke fusie met Hoogeveen van start. De raad zelf is ook volop in ontwikkeling en op zoek naar nieuwe wegen voor het beste samenspel met de inwoners van De Wolden. In al die beweging past dit jaarbericht. Een pas op de plaats om daarna de blik nog beter vooruit te kunnen richten. Josee Gehrke, Griffier De Wolden Josee Gehrke Overheidsparticipatie Burgers willen en kunnen meer dan eens in de vier jaar een hokje rood kleuren voor de gemeenteraad. Ze willen zelf vormgeven aan hun leefomgeving. Democratische vernieuwing is een belangrijk onderwerp in de gemeenteraad van De Wolden; geen burgerparticipatie maar overheidsparticipatie. Op 26 maart 2015 stelde de raad het kader voor de subsidieregeling Initiatiefrijk De Wolden vast. Daarmee kwam 1 miljoen euro beschikbaar voor maatschappelijke initiatieven van (groepen) inwoners. Wie een goed idee heeft om zijn dorp leefbaarder of mooier te maken, kan er een beroep op doen. Geen ingewikkelde regels of verantwoording vooraf, als het maar duidelijk is dat het plan bijdraagt aan een maatschappelijke verbetering en als de initiatiefnemers zelf de helft van de kosten weten te mee te financieren. Want in het voorbereidende rondetafelgesprek met inwoners, deskundigen en de verschillende Verenigingen voor Dorpsbelangen werd duidelijk dat te veel sturing het enthousiasme vermindert. De raad moest loslaten en durfde dat ook aan. Van de regeling wordt veel gebruik gemaakt. In 2015 waren er twee rondes van aanvragen. Zo namen de inwoners van de straat Dijkhuizen in Ruinerwold het initiatief hun straat opnieuw in te richten en wist de Belangengroep Koekangerveld de aanleg van een fietspad naar de Marterhaar voor elkaar te krijgen. Ook gaan honderd gezinnen uit Koekangerveld, Ruinerwold en Ansen actief het goede voorbeeld geven op het gebied van energie besparen. En dat zijn nog maar een paar voorbeelden van bewonersinitiatieven waarbij de raad faciliteerde en ruimte gaf. Wat niet betekent dat er geen enkele betrokkenheid meer is. De raad blijft in verbinding; zo bezoeken raadsleden geregeld initiatieven. Uiteindelijk zal de raad ook evalueren of de initiatieven aan hun doel hebben beantwoord en of het geld van de gemeente zijn waar heeft opgebracht.
Trots Burgemeester Roger de Groot van De Wolden is trots op de gemeenteraad. De raad staat ervoor open om zeggenschap en verantwoordelijkheid te delen met de inwoners. Dat past in een veranderende samenleving en bij de cultuur van De Wolden. De voorzitter van de Raad voor het openbaar bestuur (Rob), Jacques Wallage, hield op 17 december een inleiding en ging in gesprek met de raadsleden over het Rob-rapport Loslaten en vertrouwen. Het was een mooie avond, het thema speelt in De Wolden, zegt De Groot. In onze gemeente zijn er heel veel bewonersinitiatieven. Onze raad gaat daar op een goede manier mee om. Als bewoners initiatieven nemen, gaat de raad dat niet politiek maken, maar als collectief ondersteunen. Loslaten en vertrouwen zijn daarbij de sleutelwoorden. De raad geeft de grote lijnen aan maar geen gedetailleerde regels. Mensen kunnen het op hun eigen manier doen, dat past bij het karakter van onze gemeente met verschillende dorpen die elk een andere cultuur hebben. Wallage schetste op de avond van 17 december het sombere beeld dat burgers politiek vaak zien als iets van de overheid. De Groot vindt dat een zorgelijke ontwikkeling. De politiek is van ons allemaal, al moeten we natuurlijk wel beseffen dat burgers er niet de hele dag mee bezig zijn. Het is wel belangrijk de verbinding te leggen, dat inwoners weten dat de raad er is voor hen en dat die raad bezig is met zaken die belangrijk zijn voor de samenleving. Voorzitter Jacques Wallage van de Raad voor het openbaar bestuur in gesprek met de gemeenteraad van De Wolden. Raadsexcursie De jaarlijkse raadsexcursie vond plaats op vrijdag 28 augustus. s Morgens stond het project Agro en food van de regio Zwolle centraal, daarvoor bezocht de raad de Christelijke Agrarische Hogeschool in Dronten en de het praktijkcentrum Aeres met focus op de melkveehouderij. s Middags liet de raad zich verrassen door bewonersgroepen uit de omgeving Ruinen, die toonden hoe zij vrijwillig het landschap beheren. Tot slot vertelde de Coöperatie energiekansen uit Ansen, op een sfeervolle locatie, hoe ze bezig zijn om hun dorp energieneutraal te krijgen. De (steun) raadsleden Gerrie Hempen, Tjalling de Wit en Emmy Pieterson bereidden deze geslaagde excursie voor samen met de griffie. Bewonergroepen uit Oldehave, Hees en Ruinen vertellen over het vrijwillige onderhoud van verschillende groenprojecten.
Kindergemeenteraad In de wandelgangen werd volop gelobbyd. De vragen waren scherp en kritisch, de antwoorden vaak zeer overtuigend en bijna de hele tijd kon je in de raadszaal een speld horen vallen. Op 15 oktober was er voor de derde keer kindergemeenteraad. Deze keer met kinderen uit de groepen 8 van de Wezenboom (Ruinerwold), de Rozenbottel (Koekange) en de Prins Johan Frisoschool (Koekange). Op school hadden ze in de weken daarvoor een lessenserie gehad over politiek, bestuur en specifiek over de gemeenteraad van De Wolden. Elke school had vanuit de gemeenteraad een fractiecoach, dat waren Jaap Wiechers (ChristenUnie), Douwe Oosterveen (Gemeentebelangen), Albert Haar (D66) en Karin Brouwer (CDA). Elk van hen vertelde op de eigen school iets over de gemeenteraad en over wat het raadswerk inhoudt. Daarnaast coachten zij de fracties bij het voorbereiden en verdedigen van hun raadsvoorstellen. De Wezenboom pleitte voor een sponsorloop t.b.v. Kika, de Prins Johan Frisoschool stelde voor een tolk te bekostigen om beter met hun logeerkinderen uit Wit Rusland te kunnen communiceren en de Dissel kwam met het idee om een luchtkussen aan te schaffen ten behoeve van alle basisscholen. In de schorsing werd er volop politiek bedreven wat ertoe leidde dat uiteindelijk het voorstel voor de sponsorloop met kleurenpoeder (de colorrun) de meeste stemmen kreeg. Daar ging dus ook het beschikbare bedrag van 750 euro naartoe. Het evenement wordt op 1 juli van dit jaar gehouden. De kindergemeenteraad is ook een activiteit die past in het streven van de gemeenteraad om inwoners zo veel mogelijk te betrekken bij het bestuur van de gemeente. Nu kindergemeenteraadsleden, straks in de gemeenteraad? Sociaal ombudsvrouw De nieuwe Wmo, Jeugdwet en de Participatiewet waren in 2015 een krachttoer voor het gemeentebestuur, de ambtelijke organisatie en voor de gemeenteraad. Hoe controleer je als volksvertegenwoordiger of het goed gaat in de uitvoering? Al in 2014 besloot de raad om voor één dag in de week een Sociaal Ombudsman* in te stellen. Op 26 maart benoemde de raad Irma van Beek in deze functie. Bij de sociaal ombudsvrouw kunnen inwoners terecht als ze klachten hebben over de inhoud van het beleid of over de bejegening door de gemeente. De sociaal ombudsvrouw inventariseert wensen, ervaringen van cliënten en knelpunten. Klopt het beleid? Hoe pakt het uit in de praktijk? Daarover rapporteert ze aan de gemeenteraad. In 2015 zette de sociaal ombudsvrouw haar instituut in De Wolden op de kaart door interviews in de regionale media en met verschillende andere communicatiemiddelen. De eerste rapportages zijn inmiddels verschenen. Bij de werving waren de raadsleden Erik Verheijen (Groen Links), voorzitter van de werkgroep Sociaal Domein, Marcel Hulst (VVD), Jaap Wiechers (ChristenUnie) en de griffier betrokken. Ze pakten dat met recht wervend en modern aan met een filmpje op het Youtubekanaal van de gemeenteraad van De Wolden. *Ombudsman is Zweeds voor vertegenwoordiger. Het achtervoegsel man komt van het Latijnse mandataris, en heeft dus niets te maken met het manlijk geslacht. Aangezien bijna niemand dat weet spreken wij toch maar van een ombudsvrouw.
Gasten van de raad De raad en de ambtenaren Informatief en ontspannen. Een goede manier om het bestuur dichterbij de burgers te brengen. De reactie van één van onze gasten van de raad. Nieuwe inwoners van De Wolden kregen een gerichte, persoonlijke uitnodiging om speciale gast van de raad te zijn op 29 januari. Twintig mensen gaven daaraan gehoor. Zij kregen een kijkje achter de schermen. Raadsleden Ronald Brouwer (Gemeentebelangen), Karin Brouwer-Dekker (CDA) en Albert Haar (D66) hielden als gastheren en vrouw een inleidend praatje over de agenda en de werkwijze van de raad en ze leidden de nieuwe inwoners rond. Burgemeester Roger de Groot maakte ook een praatje met de gasten. Het idee achter gasten van de raad is de gemeentepolitiek dichterbij de inwoners te brengen. Het gericht uitnodigen van mensen blijkt daarbij goed te werken. Het was even wennen, de ambtelijke fusie tussen De Wolden en Hoogeveen. Het samenspel tussen de ambtelijke organisatie en de gemeenteraad moest opnieuw vorm krijgen. We sloten daarvoor een dienstverleningsovereenkomst (DVO) af met de Samenwerkingsorganisatie De Wolden Hoogeveen. In de DVO is geregeld dat de raad ambtelijke ondersteuning krijgt op alle mogelijke terreinen, van juridische en personeelszaken tot secretariële diensten en ICT. Aanvankelijk was het niet altijd vanzelfsprekend dat ook de raad een klant is van de samenwerkingsorganisatie maar allengs ging het beter. Bij de evaluatie van de dienstverleningsovereenkomst aan het einde van het jaar waren alle partijen tevreden. Live uitzending raadsvergadering brengt politiek dichterbij In september 2015 deden camera s hun intrede in de raadszaal. Sindsdien worden de raadsvergaderingen live uitgezonden op de website van de gemeente. Het is een groot succes, vertelt raadsadviseur Suzan Flokstra-Beute. Het idee is de politiek dichterbij de burger te brengen, we willen een herkenbare en bereikbare gemeente zijn. Daarin past dat de inwoners kunnen volgen wat er in de gemeenteraad gebeurt. Dat ze inzicht kunnen krijgen in het democratische proces. De uitzending brengt de raad ook letterlijk dichterbij. Het is voor mensen die wat verder weg wonen fijn om thuis te kunnen kijken naar een agendapunt dat ze interesseert. Als je uit Ruinerwold moet komen is het best een eind rijden naar het gemeentehuis, zeker als je voor maar één onderwerp wilt komen. Dat het zo werkt, blijkt wel: er wordt aardig goed naar de live uitzendingen gekeken. Het was een flinke operatie om de camera s te installeren. Op elke plek moest een microfoon en een beeldscherm worden geplaatst. Voor een betere akoestiek moesten ook de wanden van de raadszaal worden aangepakt. Raadsleden wenden al snel aan de camera s, zegt Suzan. Vanuit de regisseursdesk bepaalt Suzan hoe het plaatje er uiteindelijk in de uitzending uitziet, al grijpt ze maar zelden in. Alleen als iemand niet zo mooi in beeld komt, stel ik iets bij. Of als er iemand wordt beëdigd, of er is een inspreker, dan is het voor de uitzending wel leuk om ook een totaalshot van de raadszaal te laten zien. Dat doe ik handmatig, maar voor de rest gaat het meeste automatisch. Raadsadviseur Suzan Flokstra-Beute.
Huisaccountant Bestuurlijke integriteit De raad benoemde in januari PWC als nieuwe huisaccountant. Omdat de accountant een duidelijke adviseursrol voor de gemeenteraad vervult, werd de selectiecommissie voorgezeten door de vicevoorzitter van de raad, Douwe Oosterveen. Cijfers Onderwerpen Aantal Raadsvergaderingen 16 Raadsavonden 7 Moties 31 Amendementen 17 Artikel 37A vragen 19 Vragenhalfuur 3 Verg raadsw soc dom 6 Verg raadsw fin 3 Je moet het dak repareren als de zon schijnt. Zo was het ook met de discussie in de gemeenteraad over bestuurlijke integriteit. Op dit terrein is er in De Wolden geen vuiltje aan de lucht, een prima gelegenheid om het onderwerp op de kaart te zetten. Dit leidde op 26 november tot het vaststellen van een gedragscode voor de raad en het college van B en W. De rekenkamercommissie bracht eerder een rapport uit over bestuurlijke integriteit. De aanleiding was een wijziging van de Gemeentewet waardoor de burgemeester een grotere taak krijgt als hoeder van de integriteit. De rekenkamercommissie deed de aanbeveling om de taken op dit gebied van de burgemeester, de griffier en de gemeentesecretaris specifiek te omschrijven. Over de dilemma s en de grijze gebieden rond integriteit, hield de raad een geanimeerde discussieavond met workshops. Want al is er niets aan de hand, integriteit vereist onderhoud en een voortdurend bewustzijn van de risico s. Het onderwerp zal daarom af en toe terugkeren op de agenda. Gemeenteraad Van links naar rechts: Tjalling de Wit (CDA), Dik Zantingh (CDA), Karin Brouwer-Dekker (CDA), Jaap Wiechers (CU), Heleen Langen (PvdA), Mark Turksma (PvdA), Erik Verheijen (GL), Hilda Mulder (VVD), Marcel Hulst (VVD), Henny Scheper Beijering (VVD), Josee Gehrke (griffier), Roger de Groot (burgemeester), Douwe Oosterveen (Gb), Gerrie Hempen-Prent (Gb), Pieter groot (Gb) Gerbrand Gol (Gb), Gea Leffers-Heeling (Gb), Ronald Brouwer (Gb), Harold Benning (Gb), Albert Haar (Gb), Jan ten Kate (wethouder Gb), Mirjam Pauwels-Pauw (wethouder VVD), Jan van t Zand (wethouder Gb), Nanne Kramer (gemeentesecretaris). Het raadslid Henny Buld (Gb) was afwezig.