APF-monitor Pensioen lifecycle indicators
Deel 1: Inleiding 1.1 APF-monitor Introductie APF 1.2 Uw vergelijking Deel 2: De uitkomsten 2.1 Pensioenuitkomsten 2.2 Premie-uitkomsten Deel 3: De verdieping 3.1 Toeslagen en kortingen 3.2 Dekkingsgraad 3.3 Beleggingen 3.4 Rentestand 3.5 Premiebeleid Deel 4: Tot slot 2
Deel 1: Inleiding 1.1 APF-monitor Introductie APF 1.2 Uw vergelijking Deel 2: De uitkomsten 2.1 Pensioenuitkomsten 2.2 Premie-uitkomsten Deel 3: De verdieping 3.1 Toeslagen en kortingen 3.2 Dekkingsgraad 3.3 Beleggingen 3.4 Rentestand 3.5 Premiebeleid Deel 4: Tot slot 3
Sinds 2016 is er een nieuw pensioenvehikel onder de zon: het Algemeen Pensioenfonds ( APF ) Voorheen konden werkgevers aaaaaa aaaaaaaaaaaaaaaaaa aaaa aaa aaaaaaaaaaaaa aaaaa aaaaaaaaa aaaaaaa aa aaa aaa aaaaaaaaaaa aa aaaaaaaaaaa aaa aaaaaaaaaaaaa aaaaa aa aaaaaa aaa aaaaaaaaaa aaa aaaa aaaa aaa aaaaaaa aaa aaaaaaaa aaaa aaa aaaaaaaaaaaaa aaaaa aaaaaaaaa APF-en met een vergunning aaa a aaaaaaaaaa aaaa aaaaa aaa aaaaaaaaaaaaaaaa aaaaaaaaa aaaa aaa aaaaaaaaaaa aaaaa aaaaaaaa aaaaaa aaa aaaaaaaaaaa aaaaaaaaaaaaaa aa aaaaaaaaa aaaa aaaa aaaaaaaa aa aaaaa aaaaa APF-en zijn opgericht door aaaaaaaaaaaa aa aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa aaaa aaaa aa aaaaa aaa aaaaaaaaaaaaaa aaaaaaaaa aaa aaaaaaaaaaaaa aaaaaaa aaaaa aa aaaaaaaa aaaaaaa aaaaaaaaaa aa aaaaaaaaaa aaaaaa aaaaaaaaaaaaaaaa aa aaa aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa Op APF-en zijn de regels aaaa aaaaaaaaaaaaaaa aaa aaaaaaaaaa aaaaaa aaaaaa aaa Faaaa aaa aaaaa aaaa aaa aaaaaaaaaaaaaaaaaa aaaaaa aaaaaaaaa aa aaa aaa aaa aaaaaaaaaa aaaaaaaa aaaaaaa aaa aaaaaaaaa aaaaaa aaaa aaa aaa aaaaa aaaaa aaa aaaaaaaa aaaaaaaa aaaa aaaaaaaaaaaaaaaaa aaa aaaaaaaaaa aaaaaa aaaaaaaaaaaaa aaa aaaaaaaaa aa aaaaaaaaaa aaaaaa aaaaaaaa aaa aaaa aaaaaaaa aaaa aa aaaaa aa aaaaaaaaaaaaa Het grote voordeel van de APF-en (volgens APF-en) zijn aaaaaa aaaaaa aaaa aaaaaaaaaaaaaa 4
Premiepensioen: pensioen waarbij de inleg vooraf vaststaat aa aaaaa aaaaa aaaa aaaaaa aaaaaaa aaa aaaa aaaaa aaaaaaaaa aa aaaaaaaaaaaaaaaa aaaaa aaaaaaaaaa aaa aaaaaaaaa aaaaaaaaaa aaaa aaaaaa aaaaaaaaaaaaa aaa aaaaaaaa aa aaaaaaaaa aaaaaaa aaa aaaaaaaaaaaaa aaaaa aaaaa aaaaaaaaa aaaa aaaaaaaaaaa aaa aaaa aaaaaaaaaa aaa aaaa aaa aa aaaaaa aa aaa aaaaaaa aaaaaaaa aa aaaaaaaaaaaaaa aa aaaa aaaaaaaaaaa aaaaaaaaaaa aaa aa aaaaaa aaa aaa aaaaaaa aa aaaaaaaaa aaa aa aaaaaaaa aa aaaaaaaaaaaaaaaaa aa aaaaaaaaaaa aaa aa aaaaaaaaaaaaaaa aaaaaaaaaaaaaaaaaaa aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa aa aaaaaaaaaaaaaaaaaaaa aaaaaaaaaa aa aaaaaaaaaaa Verzekerd middelloon: aaaaaaaaaaaaaaaa aaaaaaa aa aaaaaaaaa aaaaaa aaaaaaaaa aa aaaaaaaaaaaaaaaaa aa aaaa aaaaaaaaaaa aaaaaaaaaaa aaa aa aaaaaa aaa aaa aaaaaaa aa aaaaaaaaa aaa aa aaaaaaaa aa aaaaaaaaaaaaaa aa aaaaaaaaaaa aaa aa aaaaaa aaa aa aaaaaaaaa aaa aaaaaaaaaaaaa aa aaaaaaaaaaaaaaaaaaaa aaaaaaaaaa aa aaaaaaaaaaa APF middelloon: aaaaa aa aaaaaa aaa aa aaaaaaaaa aaaa aaaaaaaa aaa aaa aaaaaaaaaaaaaa aa aa aaaaaaaaaaaaaaaaa aaaaaaaaaaa aaa aaaaaaaaaaaaaaaaaaa aaa aaa aaaaaaaaa aaaaaaaa aa aa aaaaaaaaaaaaaa aaaaaaaaaaa aaa aaaaaaaa aaaaaaaaaa aa aaaaaaaaaaa 5
Deel 1: Inleiding 1.1 APF-monitor Introductie APF 1.2 Uw vergelijking Deel 2: De uitkomsten 2.1 Pensioenuitkomsten 2.2 Premie-uitkomsten Deel 3: De verdieping 3.1 Toeslagen en kortingen 3.2 Dekkingsgraad 3.3 Beleggingen 3.4 Rentestand 3.5 Premiebeleid Deel 4: Tot slot 6
Beleggingen Verwacht pensioen Risico in pensioen toeslagen / kortingen Rentestand Dekkingsgraad Premiebeleid Verwachte premie Risico in premie 7
Bij de keuze van de pensioenregeling zal het zaak zijn om een pensioen te kiezen dat past bij het risicoprofiel van de deelnemers aa aaa aaaaaaaaa aaaaaaaaaaaaa aaaaaa aa aaaaaaaaaa aa aa aaaaaaa aaaaa aaaaaaaaaa aaa aaaaaaaaa aaa aaaaaa aa aaa aaaaaaaaa aaaaaaaaaaaaa aaaaaa aa aaaaaaaaaaa aa aa aaaaa aaaaa aaaaaaaaaa aaa aaaaaaaa aaaaa aaaaaaa aaa aa aaaaaa aaaa aa aa aaaaaa aaaaaa aaaaaa aa aaaaaaaaa aaa aa aaaaa aaaaaaa aaa aaa aaaaaaa aaa aa aaaaaaaaaa De volgende slides aaaaaa aaaa aaaaaaa aa aaa aaaaaa aa aaaaaaaaa aaa aa aaaaaaaaaaaaa aaaaaaaaaaaaaaaaa aa aa aaaaaaaaaaa aa aaa aa aaaaaaa aaaaa aa aaaaaaaaaaaaaaaaa aa aa aaaaaaaaa aa aaaaa aaa aaaaaaaa aaa aaaaaaaaaa aaa aaa aaaaaaaaaaa aaaaaaaa aaaaaaaa aaaaa aaaaaaaaa aaa aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa a aaaaaaaaaaaaaaaa aa aaaaaaaaaa aaa aaaaaaaaaa aaa aa aaaaaaaaaa aaaaaaaaaaaaaaaaa aaaaaaaaa aaa aaa aaaaaaaaaaaaa aaa aa aaaa aa aaaaa aaaa aaaaaaa aa aaaaaaaaaaaa aaaaaaaa aaa aa aaaaaa aaa aaa aaaaaaaaaaaaaaaa aaa aaaaaaa aa aaaaaa aaaaaaaa aaa aa aaaaaaaaaaaaaaaaaaa aa aa aaaaaaa aa aaa aaaaaaaaaaa aaa aaaaaaaa aaaaaaaaa aa aaaaaa aaa aaa aaa aaa aaaaaaaaaa aaaaaaaaaaaaaa aaaaaaa aaaa aaaa aaaaaaaaaa a aaaaaaaaaaaa aa aa aaaaa aa aaa aaaaaaaaaa aaa aa aaaaaaaaaa aaaa aa aaaaaaaa aaaaaaaa aaaaaa aa aaa aaaa aaaaaaaaaaaa aaaaaaa 8
Slecht weer Goed weer 230% 210% 190% 170% 150% 130% 110% 90% 70% 50% 30% Verzekerde DC-regeling APF DB-regeling Verzekerde DB-regeling 9
Verwachte pensioenresultaat Slecht weer pensioenresultaat Haalbaarheid Verzekerde DC-regeling APF DB-regeling Verzekerde DB-regeling 10
Beleggingen Verwacht pensioen Risico in pensioen toeslagen / kortingen Rentestand Dekkingsgraad Premiebeleid Verwachte premie Risico in premie 11
Naast de verwachting, het risico en het opwaarts potentieel van de pensioenuitkering is de prijs voor het pensioen van belang Een hogere pensioenuitkering aa aaa aaaaaaaaa aaa aaaa aaaaaaaaaaaaa aaaaaaa aaaaaaa Daarnaast kosten aaaaaaaaa aaaaa aaaaaa aaaaaaaa aaa aaaaaa aaaaaaaaaaaaaaaaa aaa aaaaaa aaaaaa Een prognose van aa aaaaaa aaa aa aaaaaaaaaaaaaaa aaa aaaaaaaaaa aaa aa aaaaaaaaaa aaaa aaa aaaa aa aa aaaaa aaaaaa aaaaa aa aa aaaaaaaa aaaaaa 12
Goed weer Slecht weer 40% 38% 36% 34% 32% 30% 28% 26% 24% 22% 20% 18% 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% Verzekerde DC-regeling APF DB-regeling Verzekerde DB-regeling 13
Uitgangspunt is de DNB-rente met een opslag aaa aaaaaa aaa aa aaaaaaaaaaaaa aaaaa aaaa Om te voorkomen dat er te lage aa aa aaaa aaaaaaa aaaaaaa aaaaaaa aa aa aaaaaaaa aaaaaaaaaaaaa aa aa aa aaaaaaaa aaaaaa aaa aaaa aaaa aaaaaaaa aaa aa aaaaaa aaa aaa aaaaaa aaa aaa Het APF vraagt bij een hoge aaaaaaaaaaaaa aaa aaaa aaaaaa aa aaa aaa aaaa aaaaaaaaaaaaa aaa aaaa aaaaaa Door een hoge premie bij aaa aaaa aaaaaaaaaaaaa aa aaaaaaa aaaaaaaa aaa aaaaa aa aaaaaaaaa aaa aa aaaaaaaaaaaaa aaaaaaaaa aaaa aaaaaa aaaaaaaaaaaa Een andere manier aa aa aaaaaaaaaaaaaa aa aaaaaaaaaa aa aaaa aa aaaaaaaaaaaaa aaa aa aaaaaaaaaaaaaa aa aaaaaaaaaaa aa aaaaaaaaa aaa aa aaaaaaaaaaaaa aaaa aaa aaaa aaaaa a aa aa aaaaaaaa aaaaa 14
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% Verzekerde DCregeling APF DB-regeling Verzekerde DBregeling Netto pensioenpremie Premie-opslag APF Rentestandscorrectie verzekeraar Risicopremie nabestaandenpensioen Risicopremie arbeidsongeschiktheid (PVI) Kosten uitvoerder 15
Deel 1: Inleiding 1.1 APF-monitor Introductie APF 1.2 Uw vergelijking Deel 2: De uitkomsten 2.1 Pensioenuitkomsten 2.2 Premie-uitkomsten Deel 3: De verdieping 3.1 Toeslagen en kortingen 3.2 Dekkingsgraad 3.3 Beleggingen 3.4 Rentestand 3.5 Premiebeleid Deel 4: Tot slot 16
Beleggingen Verwacht pensioen Risico in pensioen toeslagen / kortingen Rentestand Dekkingsgraad Premiebeleid Verwachte premie Risico in premie 17
Zoals in het onderdeel met pensioenuitkomsten reeds uitgelegd, is de hoogte van het pensioen bij een APF afhankelijk van toeslagverlening en pensioenkortingen Eén van de doelen van het APF is aaa aaaaaaaaaaaa aaaaaaaa aaaaaaa aaaaaaaaa aa aaaa aaaaaaaa aaaaaa aaaaaaaaa aa a aaaaaa aaaaaaa aa aaaaa aaaaaa aa aaaaaaaaaaaaaaaaaa aaaaaa aaaaaaaaaaaaaaa aa aaaa aaaaaa aaa aaaaaaaa aaaa aaaaaaaaaa aaaaaaaa aa aaaaaaaaaaaa aaaaaaaaaaaaaaaa aaaaaaaa aaaaaaaaa aaaaaaaaaaaaaaaa aaaaaa aaaaa aaa aaaaaaaa aa aa aaaa aaa aa aaaaaaaaaaaaaaaaa aaaaaaaaaaaa 18
100,0% 90,0% 80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 APF DB slecht weer APF DB verwachting APF DB goed weer 19
Beleggingen Verwacht pensioen Risico in pensioen toeslagen / kortingen Rentestand Dekkingsgraad Premiebeleid Verwachte premie Risico in premie 20
De dekkingsgraad is een maatstaf van de financiële gezondheid van een pensioenfonds De dekkingsgraad is de uitkomst van aa aaaaaaaa aaaaaaaaaaa aaaaaaaa a aaaaaaaaaaaaaaaaaaaa aaaaaaa aaa aaaaa aaaa aaaaaaaaaaa aaaaaaaa aaaaaaaaaaaaa aaaaa aaa aaaaaaaa aaa aaaaaaaaaaaaaaa aaaa aaa aaaa aaa aa aaaaaaaaaa aaaaaaaaaa aaa aaa aaaaaaaaaaaaa aaaaaaa aaa aaaaa aaa aaaa aaaaaaaaaaaaaaaaaaaa aaaaa aaa aaaaaaaa aaa aa aaaaaaaaaaaa aaaaa aaa aaaaaaaaaaaaa aa aaaaaa aa aaa aaaa aa aaaaaaaaaaa aaa aaaaa aaaa aaa aaaaaa aaa aaa aaaaa Pensioenfondsen moeten beschikken over aaa aaa aaaaaaa aaaaa aaaaaaaa aaaa aaaaaaa aaa aaaaaaaaaaaaa aaaaaaaaaaa aaaaaaa aaa aaa aaaaa aaaaaa aaaaaaa aaa aaaaaaaaaaaaa aaa aaaa aaaaaaaaaaaaa aaaaa aa aaaa aaaaaaaaaaa aaaaaa aaaa aaaa aaaa aaaa aaa aaaaaaaa aaaaaaaaaaaaa aaa aaa aaaaa aaaaaa aaaaaa De dekkingsgraad behorende aaa aaa aaaa aa aaaaaaaaa aaaaaaaa aaaa Daarnaast moeten pensioenfondsen aaaaaaaaaa aaaa aaa aaaaaaaa aaaaaaa aaaaa aaaaaaaa aa aa aaaaa aa aaa aaaaaaa aaaa aaa aaaaaaaaaaaaa aaa aaaaaaaa aaaa aaaaaa aaaaaaaaaa aaa aaaaaa aaaa aaa aa aaa aaaaa aaa aaa aaa aaaaaaa aa aaaaaaaaaaaaa aaaaaa aaa aaaa aaaa aaaaa aaa aaaaa aaaa aaa aaaaa aaaaaaa aa aaaaaaa aaaaaaaaaaaaaaaaa aaaaaa 21
250% 230% 210% 190% 170% 150% 130% 110% 90% 70% 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 22
Beleggingen Verwacht pensioen Risico in pensioen toeslagen / kortingen Rentestand Dekkingsgraad Premiebeleid Verwachte premie Risico in premie 23
Het beleggingsbeleid heeft via de dekkingsgraad invloed op de pensioenuitkomsten Een offensief beleggingsbeleid leidt tot aaa aaaa aaaaaaaaaaa aaaa aaaaaaaaaaaaaa aaaaaaaa aaaa aaaaaaaaaaaaaaaa aa aaa aaa aaaa aaaaaaaa aaaaaaaa Een offensief beleggingsbeleid leidt ook tot aaa aaaaaaaaaaaaa aaa aaaa aaaaaaaaaa aaa aaaaaaaaaaa aa aaaaaaaa aaa aaaaaaaaaaa aaaaaaaaaaaaaaaa Aan de andere kant zorgt een defensief beleggingsbeleid tot aaaaaa aaaaaaaaaaaaa aa aa aaaaaaaaaaaaa aa aaaaaaaaaaaaaaaaa aaaa aaa aaa aaa aaaaaa aaaaaaaaaaa 24
Aandelen ontwikkelde markten Niet beursgenoteerd vastgoed Bedrijfsobligaties High Yield Investment Grade Bedrijfsobligaties Wereld Staatsobligaties Aandelen opkomende markten Grondstoffen Investment Grade Bedrijfsobligaties Euro Staatsobligaties opkomende markten Liquiditeiten 25
Beleggingen Verwacht pensioen Risico in pensioen toeslagen / kortingen Rentestand Dekkingsgraad Premiebeleid Verwachte premie Risico in premie 26
De rentestand heeft rechtstreeks invloed op de pensioenpremie bij het APF en de verzekeraar aa aaa aaaa aaaaa aa aa aaaaaaaaaaaaaa aaaaa aaa aaa aaaa aaaaa aaaaa aaa aaa aaaa aaaaaaaaaaaaaa a aaaaaa aaa aa aaaaaaaaaaaaaa aaa aaa aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa aa aaaaaaaaaaaaa aaa aa aaaaaaaaaa Daarnaast heeft de rentestand aaa aa aaaaaaaaaaaaa aaaaaaa aa aa aaaaaaaaaaaaaaaa aaa aaa aa aaaa aaaaa aaaaa aaa aaa aaaa aaaaaaaaaaaaaa aaa aaaaa aaaaaaaaaaaaaaaaaa aa aaaaaa aaa aaaaaaaaaaaa aaaaaaaa aa aa aaaa aaaaa aaaaa aaa aaa aaaa aaaaaaaaaaaaa aa aaaaaaa aaa aaa aaaaaa aaa aaaaaaaaaaaaaaaaa aa aaaa aaaaa aa aaa aaaaaaa aaaa aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa aa aaa aaaa aaaaa aa aaa aaaaaaaaaaaaa aaa aaaaaaaa aaaaa aaaaaaaa aa aaaaaaaaaaaaa aaaaaa aaaaaaaa aaa aaaaaa aaaaaaaaa aaa aaaaaa aa aaaaaaa aa aaa aaaaa aa aa aaaaaaaaaa aaaaaaaaaa aaaa aa aaaa aaaaa aaaaa aaa aaa aaaaaaaaaaaaa aaaaaaa De invloed van de rente aaaa aaaaa aaaaa aaa aaa aaaaaaaaaaaaa aaaaaaa 27
6% 5% 4% 3% 2% 1% 0% 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15-1% 28
Beleggingen Verwacht pensioen Risico in pensioen toeslagen / kortingen Rentestand Dekkingsgraad Premiebeleid Verwachte premie Risico in premie 29
Eerder in deze presentatie is de invloed van de rente en dekkingsgraad op de premie naar voren gekomen Echter, de pensioenpremie aaaaa aaa aaaaaaa aa aa aaaaaaaaaaaaa Een hoge premie leidt tot veel aaaaaaaaaaaaaaaa aa aaaaaa aaa aaaaaaaa aaaa aaaaaaaaaaaaa aaaaa aa aaaaaa aa aaaaaa aaa aa aaaaaaaaaaaaa aaa aaaaaaa aaaaa aa aaaaaaaaaaaaaa aa aaa aaaaaaa aaa aaa aaaaaaaaaaaaa aaaaaaa Hoe hoger de pensioenpremie aaa aaaa aaaaaaaaa aa aaaaaa aaaaaaaa aaaaaa aaaaaa Naarmate het pensioenvermogen aaa aaaaaaaa aaa aa aaaaaaaaa aaaaaa aaaaaaaaa aaa aa aaaaaaa aaa aa aaaaaaaaaaaaaa aaaaaaaaaaa De premie als stuurmiddel zal daarom aaaaaa aaaaaaa aaaaaa aa aa aaaaaaaaaa aaa aaa aaaaaaaaa aa aaaaaa aaaaa aa aaaaaaaaaa De ontwikkeling van de pensioenpremie aaaaaa aaa aaaaa aa aa aaaaaaaa aaaaa 30
100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 APF DB goed weer APF DB verwachting APF DB slecht weer 31
Deel 1: Inleiding 1.1 APF-monitor Introductie APF 1.2 Uw vergelijking Deel 2: De uitkomsten 2.1 Pensioenuitkomsten 2.2 Premie-uitkomsten Deel 3: De verdieping 3.1 Toeslagen en kortingen 3.2 Dekkingsgraad 3.3 Beleggingen 3.4 Rentestand 3.5 Premiebeleid Deel 4: Tot slot 32
Voor een APF bepaalt de dekkingsgraad de toeslagverlening en pensioenkortingen, en daarmee de hoogte van het pensioen aaaaaaa aaaaaaaa aaa aa aaaaaaaaaaaaa aaa aa aaaaaa aaaaaaa Een goed aaaaaaaaaaaaaaaaa aaaaaaaaaaaaaaa aa aaaaaaaaaaaa aaaa aa aaaaaaaaaaaaaaaa aa aa aaaaaaaaaaaaaa aaa aaaaa Voor zowel een premiepensioen aaa aaa aaaaaaaaa aa aa aaaaaaaaaaaaaaaa aaaaaaa Voor zowel een verzekerd aaaaaaaaa aaa aaa aaaaaaaaa aa aa aaaaaaaaaaaaaa aaaaaaa 33