RAADSINFORMATIEBRIEF De leden van de raad Postbus 200 2920 AE KRIMPEN AAN DEN IJSSEL Datum: 9-8-2016 Zaaknummer: Afdeling: Contactpersoon Uw brief van: Onderwerp: ZK16001249 Samenleving R. Knoop Aanvraag Vangnetprocedure 2016 Geachte leden van de raad, Op 3 mei hebben wij u geïnformeerd over de ontwikkeling van het cliënten bestand uitkeringsgerechtigden. In die raadsinformatiebrief kondigden wij tevens aan dat wij u later in het jaar nader zouden informeren. Gelet op de sterk negatieve ontwikkeling in het cliëntenbestand gedurende de achterliggende maanden hebben wij gemeend u nu, reeds direct na het zomerreces te informeren. In deze raadsinformatiebrief gaan wij in op de ontwikkeling, de globale analyse, de beheersmaatregelen en de procedure. Ontwikkeling cliëntenbestand bijstandsgerechtigden Waar wij in de raadsinformatiebrief van 3 mei nog melding maakten van 10^0 tekort op het BUIG-budget is dit geprognosticeerde tekort na het tweede kwartaal tot ongeveer 20Vo opgelopen. Dit is als volgt samen te vatten: Cliëntenbestand a) De verwachting is dat eind 2016 er 515 uitkeringen worden verstrekt. b) Het gemiddelde aantal uitkeringen voor 2016 komt hiermee op 478. c) Het BUIG-budget is toereikend voor gemiddeld 399 uitkeringen. d) Er zijn gemiddeld 80 uitkeringen meer dan waar er budget voor is. Financiële vertaling Het tekort op het BUIG-budget is (aantal x prijs per uitkering): 80 x C 14.329 s C 1.141.052 Dit bedrag komt overeen met een tekort van ruim 20 0 Zo en is als volgt berekend: BUIG-budget Krimpen aan den IJssel C 5.593.746 Geprognosticeerd benodigd budget 6 6.734.798 Tekort C 1.141.052 6 1.141.052 C 5.593.746 X100o 7(^20,4 o Zo Vangnetuitkering De Vangnetuitkering kent de volgende berekening:» Vergoeding tot 5 0 Zo van het tekort is 0 0 Zo» Vergoeding van 5-10 o Zo van het tekort is 50 o Zo» Vergoeding van 10 0 7o en meer van het tekort is 100 0 Zo De aanvraag voor de vangnetuitkering is derhalve als volgt opgebouwd: 'Budget Tekort Gemeente Vangnet C 5.593.746 0 0 7o-5 0 Zo C 279.687 C 279.687 5 0 7o-1 O^o C 279.688 Ê 139.844 C 139.844 10 o 7o-20,5 o Zo C 581.677 C 581.677 C 1.141.052 C 419.531 C 721.521
Hierbij worden de volgende opmerkingen gemaakt: a) Het definitieve bedrag dat de gemeente in 2017 aan gaat vragen is op basis het werkelijke tekort over 2016. Voornoemd bedrag à 6 721.521 is een voorlopig geprognosticeerd tekort. b) Het uiteindelijk te ontvangen bedrag aan Vangnet is mede afhankelijk van het aantal gemeentes wat hiervoor een aanvraag indient. c) Alle toegekende aanvragen Vangnet 2016 worden in mindering gebracht op het macrobudget 2018. Eigen risico gemeente Krimpen aan den Ussei 2016 In bovenstaande tabel ziet u tevens het "eigen risico" van de gemeente Krimpen aan den IJssel. Dit bedrag å C 419.531 hebben wij in de begrotingswijziging van juni reeds verwerkt en komt ten laste van de stelpost Sociaal Domein. Dit "eigen risico" kan nog enigszins wijzigen omdat het budget 2016 nog niet definitief is. De negatieve ontwikkeling van het cliëntenbestand heeft geen gevolgen voor de gemeentelijke begroting (of de stelpost Sociaal Domein), de gemeente Krimpen aan den IJssel heeft namelijk het maximale bedrag aan "eigen risico" opgenomen in het budget 2016. Eigen risico gemeente Krimpen aan den IJssel meerjarenbegroting Wij bereiden ons financieel voor op de mogelijke structurele effecten indien het macrobudget en/of het verdeelmodel niet aangepast wordt. Dit houdt in dat wij het eigen risico van 2016 structureel hebben opgenomen in de budgetten voor 2017 en verder. Hierbij maken wij de kanttekening dat het eigen risico jaarlijks zal wijzigen. Dit is namelijk van meerdere factoren afhankelijk, waar onder het macrobudget en het verdeelmodel. Naar mate het budget voor Krimpen aan den IJssel toeneemt, neemt het eigen risico ook toe. Vangnetuitkering opnemen in de risicoparagraaf De kans bestaat dat de toetsingscommissie de aanvraag van de vangnetuitkering afkeurt. De gemeente Krimpen aan den IJssel is namelijk niet de enige gemeente die met een tekort zit. Het is onduidelijk of het Rijk hier structureel middelen voor beschikbaar gaat stellen. Gelet hierop wordt het volledige bedrag van de vangnetuitkering à C 721.521 opgenomen in de risicoparagraaf bij de meerjarenbegroting 2017-2020. Het is niet geheel ondenkbaar dat de gemeente Krimpen aan den IJssel in 2017 wederom een beroep moet doen op een Vangnetuitkering. In feite dreigt het macrobudget hiermee in een negatieve spiraal te komen; door de onttrekking van de Vangnetuitkeringen van het macrobudget kunnen andere gemeenten in de knel raken en een beroep doen op de Vangnetuitkering.
Analyse ontwikkeling cliëntenbestand Het cliëntenbestand ontwikkelt zich als volgt: Prognose ontwikkeling 2015 2016 per 2016 per Verschil 1 apr 1 juli met 2015 Instroom regulier 91 92 92 1 Instroom arbeid gerelateerd 21 21 44 23 Instroom einde WW 21 21 33 12 Instroom nieuwe doelgroep 10 10 30 20 Instroom Statushouders 20 20 30 10 Totale Instroom 163 164 229 66 Uitstroom Werk (Voltijd) -56-60 -60-4 Uitstroom Handhaving -10-10 -10 0 Uitstroom Overig -67-67 -67 0 Uitstoom WSF -6-6 -13-7 Totale Uitstroom -139-143 -150-11 Totale Ontwikkeling 24 21 79 55 Begin stand 412 436 436 Eind stand 436 457 515 Procentuele ontwikkeling 5,8 0 Zo 4,8 0 Zo 18,1 0 Zo Gemiddelde ontwikkeling 424 451 478 54 De instroom is op dit moment erg hoog, hiervoor zien wij de volgende verklaringen: a) Verbeterde voorlichting (aanvullende uitkering op lage inkomens, einde flexwerk) b) De huidige economische situatie, met faillissementen en leegstand in onze regio, raken inwoners van Krimpen aan den IJssel c) Het toenemend aantal statushouders dat geplaatst moeten worden. d) Beroep op uitkering door de nieuwe doelgroep Participatiewet. e) Verbreding woonmarktregio (huur), waardoor er bovengemiddeld veel mensen uit de bredere Rotterdamse regio zich in Krimpen aan den IJssel vestigen, nogal eens zonder werk. Afgelopen twee jaar zijn bijna 60 uitkeringsgerechtigden in Krimpen aan den IJssel komen wonen. f) Tot slot zien wij een sterke stijging van de doelgroep "onvoldoende middelen van bestaan". In 2014 betrof dit 2 uitkeringsgerechtigden, in 2015 zijn dit er 25 geworden. Beheersmaatregelen Wij hebben tot de volgende maatregelen besloten, deze maatregelen hebben betrekking op de instroom en de uitstroom (inclusief handhaving), waarbij het college nadrukkelijk ook de samenwerking met economische zaken zoekt: 1. Het uitvoeringsplan Hoogwaardig Handhaven hebben wij, na ons principebesluit, op 12 juli definitief vastgesteld. Het doel hiervan is voorkomen van onterechte instroom. 2. In samenspraak met de gemeenten Capelle aan den IJssel en Zuidpias ligt de nadruk tijdelijk op de uitstroom voor Krimpenaren op het Werkplein. Gelet op de negatieve ontwikkeling van het cliëntenbestand bij deze gemeenten zal dit niet geheel 2016 mogelijk zijn. IJsselgemeenten adviseert de gemeente Zuidpias om ook de vangnetprocedure te starten. 3. Samenwerking met een tweetal uitzendbureaus op het Werkplein om extra uitstroom te genereren vanaf 1 september 2016. 4. Met IHC wordt onderzocht welke mogelijkheden er zijn bij hun bedrijfsschool. Hiervoor heeft de wethouder economische zaken de eerste contacten gelegd. We verwachten dat dit pas een bijdrage zal leveren op de langere termijn.
5. Op 12 mei heeft Gemeente Krimpen aan den IJssel een Retaildeal met minister Kamp van Economische Zaken gesloten. Daarmee wil het college laten zien dat de gemeente haar rol pakt om de retail in Krimpen aan den IJssel te versterken. Dit leidt tot meer banen waar Krimpenaren profijt van kunnen hebben. 6. Stimuleren aanmeldingen voor de "Bouwen aan een Werkende Toekomst-trajecten" bij Pramen. Hierbij gaan wij heroverwegen of onze financiële bijdrage voor deze trajecten, gelet op het feit dat we méér uitstroom nodig hebben, het juiste instrument is. Hierbij wordt ook onderzocht of voor de groep statushouders taai-werktrajecten ontwikkeld kunnen worden om de uitstroom van deze doelgroep te bevorderen. Wij gaan met Pramen, het werkplein en stichting IJsselwerk overleggen om de samenwerking te intensiveren, om extra uitstroom te genereren. Procedure aanvraag vangnetuitkering Op dit moment schatten wij in dat we C 721.521 via de vangnetuitkering moeten aanvragen. De daadwerkelijke aanvraag doen wij overigens pas in 2017. Bij de aanvraag dient het college de volgende documenten te voegen: a) een globale analyse van de mogelijke oorzaak en de omvang van het tekort, mede in het kader van de inwerkingtreding van de Participatiewet en de eerdere financiële resultaten van de uitvoering van de WWB, en van de verwachte ontwikkelingen van dat tekort in de komende jaren; b) een brief, of vergelijkbaar document, waarmee het college de raad in 2016 heeft geïnformeerd over zijn analyse en de maatregelen die worden genomen dan wel worden overwogen om tot tekortreductie te komen; c) een document waaruit de opvattingen van de gemeenteraad hieromtrent blijken; d) een overzicht wat de gemeente in 2016 feitelijk heeft gedaan om het tekort het hoofd te bieden en hoe zij het effect daarvan kwalificeert. Met deze raadsinformatiebrief behandelen wij punt b) uit de procedure. Gelijktijdig hebben wij een raadsvoorstel voor de raad van 22 september opgesteld. De gemeenteraad is verplicht om haar opvattingen kenbaar te maken. De toetsingscommissie geeft hierover de volgende verplichting meer: "Het moet heel nadrukkelijk wel gaan om de opvatting van de gemeenteraad, en niet om die van een raadscommissie (die doorgaans geen verdergaande bevoegdheden heeft dan het verzamelen van informatie, het voeren van overleg met het college en het uitbrengen van advies aan de raad). Op deze wijze is voorzien in de horizontale verantwoording binnen de gemeente. De wetgever heeft dit belangrijk geoordeeld." Het sturen van deze raadsinformatiebrief is derhalve niet voldoende. Het agenderen van de raadsinformatiebrief is ook niet voldoende, omdat deze dan in een informatiecommissie wordt geagendeerd. Daarom wordt deze raadsinformatiebrief middels een raadsvoorstel geagendeerd.
Tot slot De komende maanden staan, met de wetenschap dat het een forse opgave betreft, voor het college in het teken van reductie van het cliëntenbestand. Het college is voornemens om uw Raad blijvend te informeren over dit onderwerp. Hoogachtend, s~ Burgemeester erļwe De secretaris, iders van Krimpen aan den IJssel, De burgemeester