Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Inleiding... 3 Strategie... 7 Werkplan 2017 en verder Businesscase Parkeren Delft... 15

Vergelijkbare documenten
Kennismaking met PD. Annet van der Elst Parking Delft 14 oktober 2014

Gemeente Delft. Onderwerp Vastgestelde Meerjarenplan- en begroting Parking Delft Ons kenmerk

Toelichting op het IPD Welkom in onze vernieuwde meldkamer

Onderwerp Zienswijze Meerjarenbegroting Parking Delft

Manager Operatie / plaatsvervangend directeur

Wij zoeken twee functioneel beheerders

Gemeente Delft. Onderwerp Vastgestelde Bedrijfsplan Parkeren in Delft van ParkerenDelft BV

Profiel Controller/ CISO

Gemeente Delft. Onderwerp Door aandeelhouder vastgestelde meerjarenbegroting Parking Delft BV

Bestuursverslag 2015 Parking Delft

Parkeerbeleid Externe oriëntatie

Gemeente DelN 2824 Bankrekening ES oeln ENG t.n.v. gemeente Deln

Parkeren beweegt ons

Activiteitenverslag 2016 Parking Delft/ Parkeren Delft Versie:

GEMEENTE VA EKEN SWAAR D. Hierbij informeren wij u over het antwoord op de motie Parkeren Kerverij

Activiteitenverslag 2018 ParkerenDelft

Informatienota. Onderwerp Bewoners naar de garage. Nummer 2019/ Portefeuillehouder Berkhout, R Programma/beleidsveld 5.

Raadsvoorstel agendapunt

Collegebesluit. Onderwerp: Maatregelen Moderniseren Parkeren BBV nr: 2016/214277

Opbrengst straatparkeren

Digitaliseren gewoon doen! Gemeentedag VEXPAN, Almere 29 april 2014 Wiard Kuné, team parkeerbeleid Amsterdam

Dagtarief parkeergarages per 1 november 2013 Het nieuwe dagtarief wordt 1,60 per 41 minuten (voorheen 44 minuten).

Raadsvoorstel agendapunt

Memo van het College van B&W

Maatregel Verwacht resultaat Opmerkingen

Informatienota. Onderwerp Afdoening Motie 50: maak van een groen Emmaplein een sluitende businesscase

Gemeente IJsselstein. Parkeerexploitatie op hoofdlijnen

Parkeren Bruisende Binnenstad. Informatieavond gemeenteraad 15-3

Parkeerbarometer Een wereld te winnen!!!

Hoe kun je in een tijd van stijgende inkopen via internet en. toenemende leegstand toch een succesvolle parkeerexploitatie

Naar een optimale parkeerexploitatie

Raadsvoorstel Zaak :

Raadsvoorstel 2014 Rockanje, 16 december 2014 Nr /105363

VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN DE GEMEENTE ROERMOND. Digitalisenng terreinvergunningen (voormalig parkeerabonnementen)

Opsteller : Peter Boerkamp, beleidsmedewerker Parkeerbeleid, tel Discussienotitie. Toekomst parkeergarage Hengelo centre

Functieprofiel: Manager Functiecode: 0202

Wel of geen betaald parkeren op koopzondagen in 2014?

Congres Gastvrij Parkeren. 25 september 2014

Met een bereikbare stad Bereik je meer

Een leefbare, goed bereikbare en duurzaam onderhouden stad Daar zorgen wij voor

Wethouder Ruimtelijke ontwikkeling, grondbedrijf en verkeer

Veelgestelde vragen betaald parkeren Bomenwijk

Informatienota. Onderwerp Bewoners naar de garage Nummer 2018/ Portefeuillehouder Sikkema, C.Y. Programma/beleidsveld 5.

ICT EN INFORMATIEBELEIDSPLAN

Actualisering parkeerbeleid Grave

Contractmanagement bij NS Mirjam Kop/André Mulder

Raadsvoorstel. agendapunt. Aan de raad van de gemeente IJsselstein. Onderwerp Vaststellen Parkeerverordening 2013 en Parkeerbelastingverordening 2013

Parkeertaken bij gemeenten

SLIMMER AANBESTEDEN EN CONTRACTEREN PARKEREN. 12 mei 2016

IJsselstein. Raadsvoorstel. agendapunt. Aan de raad van de gemeente IJsselstein. Zaaknummer : Datum : 12 decem ber 2017 Blad : 1 van 5

Stellingen Gastvrij Parkeren. 25 september 2014

Inleiding. Vervanging huidige telefooncentrale. Commissie Bestuur en Financiën. 11 december 2001 Nr , CDB Nummer 64/2001

Willemsoord BV Rapportage aan de gemeenteraad

: Wijzigingen Regeling Parkeergarages gemeente Delft in verband met gewijzigde garagetarieven m.i.v

Uitwerking reacties bewoners en ondernemers op parkeerarrangementen Informatieavonden januari 2015

Borgstelling geldlening SPPiLL tbv aankoop langgevelboerderij Barrierweg 4.

Parkeren - last of lust

Whitepaper. De regiepiramide ontsluierd

Uw bereikbaarheid is onze zorg

Matrix toekomst grondbank, 26 mei 2016

Addendum Parkeernota 2010

: Parkeerregulering en tarieven- en vergunningenbeleid Helmond

CREËREN VAN VERRASSENDE LEEF-, WERK- EN RECREATIE- OMGEVINGEN

PLAN VAN AANPAK TAAKAFSTOTING PARKEREN. Fase 1

Olde Bijvank Advies Organisatieontwikkeling & Managementcontrol. Datum: dd-mm-jj

> Raadsvoorstel / Besluitvormend

Parkeerbeleid met impact: het moet en kan anders! 10 gouden regels

Kortom, van visie naar werkelijkheid!

Leergang Leiderschap voor Professionals

Bijlage 1: Autoluwe binnenstad (discussiestuk)

Betaald parkeren in woonwijken. Betaald parkeren in combinatie met een parkeervergunning voor bewoners en bedrijven

BUSINESS VALUATION UITWERKING TOPAAS B.V.

Nota van Beantwoording

Parkeren Dorpshart Leimuiden. Gemeente Kaag en Braassem

REACTIES PARKEREN 2016

Parkeerbeleid gemeente Woerden Kern Woerden

FUNCTIEPROFIEL. LTO Noord Manager Programma s & Ontwikkeling (nieuwe functie) Standplaats: Zwolle. 1. LTO Noord

Maandrapportage parkeerorganisatie

Prestatiecontracten, de toekomst? Ap Borsje Koert Meuldijk Senior consultants exploitatie

Onderwerp Vastgestelde bestuursverslag en jaarrekening 2015 Parking Delft BV

Raadsvergadering d.d.: 14 december 2015 Agenda nr: 12 Onderwerp: Introductie pasparkeren in parkeergarage Aan de Kei en op Walramplein

De raad van de gemeente IJsselstein in vergadering bijeen dd. 1 september 2016 Onderwerp:

Customer Experience Management

Veelgestelde vragen Bezoekersvergunning

Bijlage II Beoordeling evenement op de gemeentelijke doelstellingen

het instellen van een lager starttarief/parkeertijd van de parkeertarieven en/of het betalen per minuut

s-hertogenbosch, juni 2013 Samenwerkingsovereenkomst Brabantse Pilot Publieke Laadinfrastructuur Provincie Noord-Brabant en Enexis

b Onvermijdelijk Er moeten keuzes worden gemaakt ten aanzien van de investeringsportefeuille.

Notitie Parkeerbeleid in Woerden analyse, conclusies, uitdagingen

MARKETEER RESULTAATGEBIEDEN. Wat kan ik doen om de doelen te bereiken? (Activiteiten) Wat moet ik bereiken? (Doelen)

waarom aanbesteden & contracteren slimmer kan Presentatie Parkeer24 Jaarcongres, 21 april 2016 Jeroen Roelands, Goudappel Coffeng.

Activiteiten Beter Wonen in ALMELO

Gebreken in nieuw factureringssysteem van Waternet Gemeente Amsterdam Waternet

Informatie t.b.v. discussie over parkeertarieven

1 Visie op de webpresentatie

Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 25 februari 1994 (verzameling gedrukte stukken 1994, volgnummer 53, SOB 94/455);

Aanbesteding parkeerbeheer Tilburg. Best Value Procurement: uniek, spannend en succesvol?

Parkeerupdate 2014 Gemeente Alphen aan den Rijn. PEX Gemeente Alphen aan den Rijn Rapportage 2013

Stichting Behoud GAS!Fabriek

FORMULIER RAADSVRAGEN

Transcriptie:

1

Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 1. Inleiding... 3 A. Ontstaansgeschiedenis en ontwikkelingen... 3 B. Visie en Missie Parkeren Delft... 4 C. Doelstellingen... 5 D. Leeswijzer... 6 2. Strategie... 7 A. Regie op de uitvoering van het parkeerbeleid... 7 B. Exploitatie van onze garages... 7 C. Straatparkeren en handhaving... 8 D. Duurzaamheid... 9 E. Samenwerking... 9 F. Benutting van onze mensen, middelen en faciliteiten... 10 3. Werkplan 2017 en verder... 12 A. Start Parkeren Delft... 12 B. Organisatieverandering... 12 C. Marketing en productontwikkeling... 13 D. Parkeren in de Spoorzone... 13 4. Businesscase Parkeren Delft... 15 A. Inleiding... 15 B. Risico s... 15 C. Financiële strategie... 17 D. Toelichting op de meerjarenbegroting... 18 Bijlage 1: Winst en verlies, begroting 2017-2020... 20 2

1. Inleiding A. Ontstaansgeschiedenis en ontwikkelingen Historie Parkeren Delft B.V. in de huidige vorm is opgericht in september 2005. De Phoenixgarage bestond toen al en was eigendom van de gemeente Delft. De Zuidpoortgarage werd gebouwd en er werden voorbereidingen getroffen om de grond voor de Marktgarage aan te kopen. De aankoop van deze grond was reden om een definitieve keuze te maken voor een organisatievorm voor de parkeergarages van Delft. Bij de keuze voor deze definitieve organisatievorm waren de volgende doelstellingen leidend: De garages moesten worden ondergebracht in één bedrijfsvorm. Er moest een slagvaardig en commercieel werkende organisatie worden opgezet. De gemeente wilde invloed behouden op de parkeertarieven. De gekozen constructie van een BV met als enig aandeelhouder gemeente Delft, is ontleend aan voorbeelden elders in Nederland waaronder dat van de gemeente Amersfoort, destijds de gemeente die het meest als regiegemeente bekend stond en die goede ervaring had met een soortgelijke constructie. In 2005 is de Phoenixgarage overgedragen aan het al bestaande Parkeren Delft BV en eind 2009 is de Kampveldgarage op verzoek van de gemeente, door ons gekocht. Op 30 april 2010 is de Marktgarage opengegaan. Dit alles betekent dat Parkeren Delft B.V. vanaf 1 mei 2010 vier parkeergarages in eigendom heeft, exploiteert en beheert. In 2018 volgt exploitatie van de nog op te leveren garage in de Spoorzone. Naast de garage die we in eigendom hebben beheren we ook een aantal garages/ terreinen die niet van ons zijn: voor de gemeente parkeergarage de Buitenhof en voor de TU Delft een parkeerterrein aan de Heertjeslaan en een parkeerterrein aan de Molengraaffsingel. Ontwikkeling: vorming integraal parkeerbedrijf In maart 2016 hebben we van de gemeente de opdracht gekregen om voorbereidingen te treffen voor de omvorming van Parkeren Delft tot een Integraal Parkeerbedrijf. Door de uitvoering van het parkeren zoveel mogelijk bij één partij onder te brengen moet meer grip op de gehele parkeerketen ontstaan en kan een meer optimale situatie worden geboden aan bezoekers en bewoners. Dit integraal parkeerbedrijf start per 1 januari 2017. Per 1 januari 2017 worden de volgende taken bij ons ondergebracht: De uitvoering van het straatparkeren. De handhaving van fiscaal parkeren en Wet Mulder (strafrechtelijke parkeerovertredingen). De regie op de uitvoering van het parkeerbeleid (regisseursfunctie). In de loop van 2017 of in 2018 volgt de uitvoering van de binnenstad afsluiting (C01) en andere afsluitingen met kentekenherkenning. Dit zit op dit moment nog in de proeffase en kan nog niet per 1 januari worden overgedragen. In 2018 volgen de uitgifte van parkeerproducten (vergunningen en ontheffingen) en het afhandelen van (klant)vragen en mogelijk ook taken in relatie tot de beroep en bezwaar procedure en de inning van naheffingen. 3

De opdracht voor het straatparkeren is anders van aard dan de taken die we hebben voor het garageparkeren. Voor het straatparkeren geldt dat alléén de uitvoering door ons wordt gedaan. Het risico op de exploitatie en het exploitatierecht (in dit geval het recht om belasting te heffen) blijven bij de gemeente. De gemeente sluit een dienstverleningsovereenkomst (DVO) af met Parkeren Delft en stuurt op KPI s (key performance indicator). Ontwikkeling: Nieuwe garage Eind 2017 verwachten we de nieuwe garage in de spoorzone in eigendom te nemen. In 2016 is een intentie overeenkomst met de gemeente gesloten over de aankoop van deze garage. In onze meerjarenbegroting zij de verwachte kosten en opbrengsten vanaf 2018 meegenomen. Ontwikkeling: Nieuwe naam en logo Omdat we het straatparkeren en de handhaving aan onze taken toevoegen, verandert onze naam per 1 januari 2017 naar Parkeren Delft en ook het logo wijzigt mee. Dit is te zien in de huisstijl van dit meerjarenplan. B. Visie en Missie Parkeren Delft De kerntaak van Parkeren Delft is het efficiënt en beheerst exploiteren van parkeervoorzieningen in de gemeente Delft. Parkeren Delft draagt bij aan de economie van de stad door schone en veilige parkeerfaciliteiten aan te bieden, die stoelen op de thema s gemak, betrouwbaarheid en gastvrijheid. Dit doel wordt gediend indien de organisatie over continuïteit beschikt, zodat ook op langere termijn aan de verplichtingen kan worden voldaan. Continuïteit vereist financiële gezondheid, robuuste, maar behoedzame exploitatie en het adaptief inspelen en reageren op ontwikkelingen in de relevante omgeving. Kortom, het leveren van een product, c.q. dienst waar in onze stad behoefte aan bestaat. Parkeren Delft kan, mag en moet daarvoor samenwerken met andere partijen, maar dit mag nimmer ten koste gaan van de kerntaak. Het streven om de parkeerfaciliteiten in garages en op straat efficiënt en beheerst te exploiteren, kan worden gerealiseerd door de resources van Parkeren Delft optimaal te benutten. Vanuit de moderne goed uitgeruste meldkamer kunnen alle garages en parkeerterreinen worden bediend, worden de handhavingsactiviteiten gecoördineerd en vragen van klanten beantwoord. Als parkeerregisseur zijn we niet alleen verantwoordelijk voor de inhoudelijke en procesmatige kwaliteit van het parkeerproduct (marketing en verkoop) en de coördinatie en aansturing van de parkeerexploitatie. Ook de adviserende en ondersteunende functie richting het gemeentebestuur, het verder optimaliseren van de uitvoering van het parkeerbeleid en de exploitatie door innovaties en ontwikkelingen behoort tot de taken, evenals het onderhouden van een effectief netwerk van diverse stakeholders. De randvoorwaarden voor eventuele uitbreiding van activiteiten van ons bedrijf worden praktisch ingevuld door te stellen dat de geografische afstand tot mogelijke extra activiteiten niet te groot mag zijn (maximaal 25 kilometer rondom Delft), en dat de activiteiten in financiële zin direct moeten bijdragen aan een verbetering van het resultaat doordat er efficiency in de overhead ontstaat. Daarnaast mag uitbreiding van taken buiten Delft nooit leiden tot een minder goede dienstverlening aan en voor de gemeente Delft. Hierbij moeten de juridische kaders (zoals wet Markt en Overheid) ook in ogenschouw worden genomen. Bovenstaande laat zich verwoorden in de volgende missie: het op een klantvriendelijke wijze kostenefficiënt ontwikkelen, beheren (en bij garages ook: exploiteren) van kwalitatief hoogwaardige parkeervoorzieningen en aanverwante faciliteiten - in Delft en directe omgeving ten behoeve van de bereikbaarheid en het economisch functioneren van Delft. 4

C. Doelstellingen We vinden het belangrijk dat Delft een aantrekkelijke, gastvrije, bereikbare en dynamische stad is, met oog voor duurzaamheid en innovatie. Het is een uitdaging om de schaarse parkeercapaciteit zo in te zetten dat de parkeervoorzieningen voor bewoners en bezoekers van de (binnen)stad functioneel en aantrekkelijk zijn, voor een redelijke prijs. De doelstellingen van het parkeerbeleid zijn: Het optimaal benutten van de schaarse parkeercapaciteit Hoge klanttevredenheid Tegen een optimale prijs/kwaliteit verhouding Het parkeerbeleid van de gemeente is er op gericht om waar nodig via regulering er voor te zorgen dat de juiste parkeerder op de juiste plaats kan parkeren. Voor bewoners betekent dit een goede kans op een parkeerplaats in de buurt van hun woning. Voor bezoekers dat er voldoende, makkelijk vindbare parkeermogelijkheden zijn in garages en op daarvoor aangewezen parkeerplaatsen met keuze in het serviceniveau (tarief, loopafstand, betaalmogelijkheden, etc.). De nadruk ligt hierbij op eenvoud van beleid en een efficiënte uitvoering van parkeerbeheertaken. Garageparkeren De garages moeten snel te vinden zijn, bereikbaar, schoon, veilig en makkelijk in gebruik. Onze garages dienen als ontvangsthal voor het centrum van Delft, en moeten die gastvrijheid ook uitstralen. De doelstellingen die wij hanteren zijn in overeenstemming met wat onze aandeelhouder heeft bepaald en komen voort uit de hierboven genoemde missie. Ze richten zich op kwaliteit (van de voorziening en van de exploitatie), bezettingsgraad en bedrijfseconomische gezondheid (kosten efficiëntie). Kwaliteit Het aantal ongevallen en klachten als gevolg van een in de beleving van de klant onveilige situatie mag niet meer dan 5 per jaar bedragen. Het aantal klachten als gevolg van een storing mag niet meer dan 25 per jaar bedragen. Er dient gestreefd te worden naar maximale klanttevredenheid, daarbij hanteren wij het uitgangspunt dat afhandeling van vragen en klachten binnen maximaal een week plaats vindt en dat wij daarbij de tevredenheid van de klant voorop stellen. Bezettingsgraad Voor de Markt- en Zuidpoortgarage dient te bezettingsgraad voor kort parkeren en abonnementhouders gemiddeld minimaal 25% te zijn. Voor de Phoenixgarage dient de bezettingsgraad voor kort parkeren en abonnementhouders tenminste 30% te zijn. Voor de nieuwe garage in de Spoorzone hebben we met de gemeente uitgangspunten bepaald op basis waarvan de verwachte omzet is bepaald. Deze omzet (en de bijbehorende kosten) zijn in onze meerjarenbegroting verwerkt. Er is nog geen target voor de bezettingsgraad gesteld. In 2018 moet blijken wat redelijk is. Bedrijfseconomische gezondheid Bij aankoop van de garages is de doelstelling opgelegd dat veertig jaar na in gebruik name alle kasstromen opgeteld over 40 jaar gelijk aan nul moeten zijn. Met de huidige garages betekent dit dat de cumulatieve kasstroom positief moet zijn in 2042. Met de nieuwe garage erbij wordt dit 2048. In onze huidige businesscase zijn deze cumulatieve kasstromen al eerder nul omdat er in de afgelopen jaren al substantiële verbeteringen zijn gemaakt. 5

Er moet gestreefd worden naar een hoge benutting van resources door het zo goed mogelijk inzetten van voorzieningen (o.a. de meldkamer). Doordat we per 1 januari 2017 de werkzaamheden van het straatparkeren en de handhaving erbij krijgen, wordt het gebruik van onze meldkamer aanzienlijk intensiever. In plaats van een bezetting door 1 a 2 mensen, wordt deze ruimte door 4-6 mensen bezet. De meldkamer is hiervoor eind 2016 grondig verbouwd. Straatparkeren en handhaving De gemeente heeft in de uitvoerende taken van parkeerbeleid op straat een digitaliseringsslag ingezet die tot doel heeft om de dienstverlening te verbeteren en efficiëntie in de uitvoering te vergroten (uitvoering tegen lagere kosten). Parkeren Delft pakt deze digitaliseringsslag verder op en heeft de opdracht om continu te werken aan verbetering, vernieuwing en innovatie van de dienstverlening. De doelstellingen die met het straatparkeren en aanverwante activiteiten zijn beoogd, komen naar voren in 6 KPI s, die nader zijn uitgewerkt in de dienstverleningsovereenkomst die we met de gemeente Delft hebben gesloten. 1. Een hoge betalingsbereidheid; 2. Zorgvuldige fiscale handhaving; 3. Coördinatieverplichting binnen de parkeerketen: aansturing en samenwerking; 4. Ketenoptimalisatie en Innovatie: klantvriendelijker, slimmer, efficiënter; 5. Constructieve samenwerking tussen Opdrachtgever en Opdrachtnemer; 6. Hoge klanttevredenheid parkeerder / klant. In het najaar van 2016 is nog geen (gekwantificeerde) nulsituatie beschikbaar op deze KPI s. Daardoor is het niet mogelijk om voor 2017 reële, SMART geformuleerde doelstellingen te formuleren. De gemeente heeft aangegeven deze nulmeting op korte termijn te willen doen. Op basis daarvan worden onze doelen (kwantitatief) bepaald. D. Leeswijzer In het volgende hoofdstuk (2) beschrijven we onze strategie en wat ons visie is op onze bestaande en nieuwe taken qua organisatie, middelen en faciliteiten. In hoofdstuk 3 wordt ons werkplan voor het komende jaar toegelicht aan de hand van vier belangrijke ontwikkelingen/taken: Het integraal parkeerbedrijf van Delft. De organisatieverandering waarbij wij de klant nog meer centraal zetten. Marketing en productontwikkeling. De ontwikkelingen in de Spoorzone. In hoofdstuk 4 beschrijven we de risico s die we zien en hoofdstuk 5 bevat onze strategie op financieel gebied en een toelichting op de meerjarenbegroting die als bijlage bij dit meerjarenplan is opgenomen. 6

2. Strategie A. Regie op de uitvoering van het parkeerbeleid Als parkeerregisseur zijn we het gezicht van de parkeerorganisatie namens de gemeente Delft. We vertalen het beleid naar de uitvoering, sturen de uitvoerende taken voor het parkeerbeheer op straat en in de garages aan en onderhouden een effectief netwerk van diverse stakeholders en belanghebbenden. Bij beleidswijzigingen coördineren we de uitvoering en zijn we betrokken bij het overleg met belanghebbenden. Daarbij is het van belang dat we goed met de gemeentelijke organisatie samenwerken. Het is onze taak om samen met de gemeente stakeholders te informeren omtrent de effecten van beleid en de gemeente te adviseren over de ontwikkeling van parkeerbeleid en tarieven, Het is onze taak als parkeerregisseur om het beleid zodanig uit te voeren dat het gericht is op het behalen van de gemeentelijke doelstellingen waarbij optimaliseren van het gebruik van de beschikbare parkeerruimte de belangrijkste is. Dit doen we op een klantvriendelijk, slimme (innovatief) en efficiënte wijze. Om onze taak als parkeerregisseur goed uit te kunnen voeren moeten we weten wat er speelt bij stakeholders en wat de impact is op parkeren. Vanuit die kennis en expertise kunnen we de parkeerketen verder ontwikkelen om onze prestaties op gebied van klantvriendelijkheid, kwaliteit en prijs verder te verbeteren. De rol van parkeerregisseur is een nieuwe taak, die eerder ook niet als zodanig bestond bij de gemeente. Het jaar 2017 staat in het teken van het vormgeven van deze nieuwe rol. B. Exploitatie van onze garages Wij exploiteren drie bezoekersgarages aan de randen van de stad en één stallingsgarage (de Kampveldgarage). Onze drie bezoekersgarages zijn ontwikkeld om vanuit iedere invalshoek van de stad een garage in te kunnen rijden. Delft is op deze manier via een parkeerring goed ontsloten. Eind 2017 komt er een vierde garage bij in de Spoorzone. Deze garage zal meer abonnementhouders hebben dan de andere garages omdat deze garage een belangrijke functie heeft voor omwonenden en medewerkers van het stadskantoor. Bij de exploitatie van onze garages zijn de onderstaande zaken van belang. Aandacht voor de behoefte van de klant. Effectieve producten en diensten. Samenwerking met stakeholders van Delft. Minimalisatie van kosten, optimalisatie van opbrengsten. Hoge kwaliteit van dienstverlening. De in eigen beheer ontwikkelde garages dienen schoon, heel en veilig te zijn en goed te functioneren. Met garages die van hoge kwaliteit zijn en onze zeer klantvriendelijke dienstverlening (snel en adequaat), bieden wij een hoge servicekwaliteit passend bij het gewenste imago van de stad. Door onze persoonlijke contacten met klanten en ondernemers kunnen we zorgen voor een verhoging van het aantal bezoekers en de daarmee gepaard gaande commerciële bestedingen - aan de binnenstad van Delft. Wij zoeken continu proactief naar verbetering waardoor zaken doelmatiger, efficiënter en klantgerichter uitgevoerd kunnen worden. Bij de exploitatie van onze voorzieningen volgen wij nauwgezet de ontwikkelingen in de parkeermarkt. 7

Investeringen in innovaties worden zorgvuldig afgewogen en getoetst aan onze financiële en kwalitatieve doelstellingen. Financiële gezondheid en kostenbesparing staan bij de beoordeling van investeringen voorop, zonder de klant daarbij uit het oog te verliezen. Na opening van de garage in de Spoorzone willen we de Phoenixgarage als een premium garage in de markt te zetten en Prinsenhofgarage noemen. De Phoenixgarage/ Prinsenhofgarage ligt zeer dicht bij het oude historische Delft en kan met een upgrade (naar onder andere grotere parkeervakken) omgezet worden naar een premium garage, voor kort (zakelijk) bezoek met bijbehorend tarief. De nieuwe garage in de spoorzone (die ruim drie keer zo groot wordt als de Phoenixgarage) dient dan voor het grotere publiek en heeft hetzelfde tarief als de Markt- en de Zuidpoortgarage. Nader overleg met de gemeente is nodig om het profiel en de doelgroepen van de nieuwe garage in de Spoorzone verder uit te werken en een marktstrategie te ontwikkelen. De gemeente (college van B&W) bepaalt het tarief dat gehanteerd moet worden in de garages en daarmee ook of de Prinsenhofgarage een ander tarief krijgt. C. Straatparkeren en handhaving De uitvoering van het straat parkeren de parkeerhandhaving in de gereguleerde gebieden (zowel fiscaal als mulder) zijn voor ons nieuwe taken. De opdracht van de gemeente is dat de uitvoering hiervan in 2017 gecontinueerd wordt op het niveau van 2016. Daarna moet er een ontwikkeling plaatsvinden waarin meer gebruik gemaakt wordt van de data die beschikbaar komt uit de digitale parkeerketen om de uitvoering te verbeteren. Aangezien de (straat)parkeerketen volledig gedigitaliseerd is, is goed functioneel beheer van de diverse parkeersystemen van groot belang. Om die reden hebben we een functioneel beheerder aangetrokken die zich de komende tijd zal verdiepen in de werking van de systemen en zorgt voor de continuïteit er van. Vanaf de tweede helft van 2017 gaan we ook aan de slag met de ontwikkeling van een operationele parkeermonitor om te kunnen beschikken over actuele stuur- en managementinformatie. In 2017 blijft de uitgifte van parkeervergunningen en ontheffingen nog bij de gemeente. Dit betekent dat we ons richting burgers nog niet als hét loket van de parkeerorganisatie profileren. We zijn wel zichtbaar in onze regisseursrol als het gaat om accountmanagement richting partijen in de stad (voor het onderwerp parkeren), voorgenomen gebiedsuitbreidingen en uitvoering van beleidsaanpassingen. Vanaf 2018 zetten we in op innovatie en verdere ontwikkeling van de hele parkeerketen. We verzorgen dan de uitgifte van vergunningen en ontheffingen en het klantencontact over parkeren. Vanaf 2018 zijn we over de volle breedte herkenbaar en aanspreekbaar als het gezicht van de parkeerorganisatie van Delft. Beheer en onderhoud van het vastgoed De garages die we in eigendom hebben en nog krijgen en de daarbij horende installaties zoals liften en roltrappen, moeten ook onderhouden worden. Nu de Zuidpoortgarage bijna 10 jaar oud is en de Phoenixgarage bijna 15 jaar, wordt de aandacht voor het beheer van het vastgoed een steeds substantiëler onderdeel van onze activiteiten. Voor het beheer en onderhoud hebben we een meerjarenplan gemaakt waar de verwachte investeringen in staan. Voordat we een investering doen zal altijd goed gekeken worden naar het nut en de noodzaak hiervan. De investeringen die het gevolg zijn van ons groot onderhoudsplan hebben we verwerkt in onze cash flow prognoses. Na opening van de nieuwe garage willen we ook investeren in een upgrade van de Phoenixgarage. 8

Het beheer en onderhoud van het vastgoed vergt een grote tijdsinvestering. Gebruikelijk wordt rekening gehouden met ca. 20% van het totale investeringsbedrag aan begeleidingskosten. In ons organisatiemodel hebben we de werkzaamheden voor het beheer en onderhoud ondergebracht bij meerdere medewerkers die ook werkzaamheden verrichten voor de exploitatie zodat de efficiency wordt vergroot. D. Duurzaamheid Ook op milieugebied kiezen wij voor een vooruitstrevende positie. Het streven is adaptief te zijn bij de introductie van nieuwe technieken die leiden tot energiebesparing, dit in balans met de kosten voor aanleg en exploitatie van deze voorzieningen. De Zuidpoortgarage en de Phoenixgarage zijn inmiddels volledig voorzien van ledverlichting. Het effect daarvan zien wij ook terug in onze energielasten. Bij de realisatie van nieuwe installaties en bij onderhoudswerkzaamheden nemen wij ook de duurzaamheidsaspecten in beschouwing. Daarnaast kijken wij ook naar onze invloed op milieugebied buiten de exploitatie van de garages. De oplaadpunten in de Zuidpoortgarage en de Kampveldgarage worden goed gebruikt. Eind 2016 is ook de Marktgarage voorzien van laadpunten. Ongeveer twee-derde van de huidige parkeerautomaten draait op zonne-energie en alle nieuw te plaatsen parkeerautomaten zullen op zonne-energie draaien. Bij nieuwe garages (in eigendom en/of beheer) zullen wij als voorwaarde stellen dat de ingebouwde installaties passen bij de door ons gehanteerde normen en werkwijze. Zo vinden wij het van belang dat de nieuwe garage in de spoorzone is voorzien van ledverlichting en laadplekken voor elektrische auto s. E. Samenwerking Wij dragen proactief bij aan het vergroten van het aantal bezoekers aan Delft door samen te werken met partijen in de stad. Als parkeerregisseur investeren wij in contacten met diverse ondernemers en andere partijen in de stad om het prettig parkeren in Delft te faciliteren, informatie te verstrekken over het parkeerbeleid en -faciliteiten en feedback op te halen. We nemen onder andere deel aan de Klankbordgroep Parkeren, het bestuur van de winkeliersvereniging Zuidpoort en leveren een actieve bijdrage aan de Binnenstadsmonitor Delft 1. Daarnaast werken we samen met Delft Marketing, diverse ondernemers en winkeliersverenigingen om de aantrekkelijkheid van Delft onder de aandacht van (potentiële) bezoekers te houden. Deze samenwerking leidt tot de organisatie van diverse activiteiten en acties waaronder ook parkeeracties om de drempel tot parkeren (en langer blijven) in Delft te verkleinen. Een goed voorbeeld hiervan is het invoeren van een avondtarief voor de rustigere avonden in de Zuidpoortgarage. Voor ons zit de meerwaarde in het benutten van de capaciteit van de Zuidpoortgarage op doordeweekse avonden. Voor ondernemers is het prettig om hun klanten een voordelige optie voor parkeren te bieden die dichtbij de binnenstad gelegen is. De komende jaren zullen wij meer producten en acties met ondernemers gaan ontwikkelen. Uitgangspunt moet altijd zijn dat een actie in financieel en in exploitatie opzicht waarde toevoegt voor ons bedrijf. 1 De Binnenstadsmonitor is een initiatief van diverse partijen uit de stad (horeca, detailhandel, hotels, musea) om het bezoek aan Delft en de omzet te monitoren, evenals het effect van acties en maatregelen. 9

In sommige gevallen dragen we ook financieel bij aan een activiteit of evenement. Een bijdrage wordt alleen verleend als er sprake is van een aantal voorwaarden: Er moet sprake zijn van een te verwachten significante toename van het aantal bezoekers voor de garages door de te sponsoren activiteit. De activiteit moet geen afbreuk doen aan het imago van Parkeren Delft. Politieke activiteiten, of activiteiten waarin een onderscheid wordt gemaakt op basis van ras, geloof of anderszins worden niet ondersteund. De activiteiten dienen breed en openbaar toegankelijk te zijn en als zodanig een meerwaarde te hebben voor de stad Delft. F. Benutting van onze mensen, middelen en faciliteiten Het creëren, onderhouden en exploiteren van een parkeervoorziening kost geld, gratis parkeren bestaat niet. Of de gebruiker betaalt en/of de overheid betaalt. Het gedegen faciliteren van autoverkeer en -stalling is noodzakelijk voor een bereikbare en (economisch) leefbare stad. Bij de oprichting van Parkeren Delft stonden de financiële doelstellingen dan ook niet voorop. Van belang was om de kwaliteit van de voorzieningen hoog te houden en de prijs acceptabel. Om de continuïteit van de garages en van het bedrijf te borgen is gesteld dat er een afschrijvingstermijn van 40 jaar geldt per garage. De exploitatie van de garages bestaat uit werkzaamheden vanuit de centrale meldkamer boven de Zuidpoortgarage (cameratoezicht, bediening intercom, bediening slagbomen), dagelijks onderhoud van de garages en haar apparatuur, verkoop en administratie. Vanaf 2017 wordt vanuit deze meldkamer ook het beheer van het straatparkeren uitgevoerd. Met een beperkte uitbreiding van de personele capaciteit zijn we in staat om vanaf 2017 de regisseursfunctie en de uitvoering van het straatparkeren incl. aanverwante activiteiten realiseren. Door menging van werkzaamheden op één locatie en binnen één functie slagen wij er in om deze werkzaamheden efficiënt en kwalitatief hoogwaardig uit te voeren. De optimalisatieslag die we hierin gemaakt hebben zullen we de komende jaren verder doorzetten, waarmee we blijvend efficiënt kunnen blijven opereren. Om dit te bereiken werken we met betrokken medewerkers die gericht zijn op vier kernwaarden: 1. Klantgericht 2. Kwaliteitsgericht 3. Samenwerkingsgericht 4. Resultaatgericht In de afgelopen jaren hebben we laten zien dat we er, ondanks onze schaalgrootte, in slagen om onze dienstverlening marktconform en op een hoogwaardig kwaliteitsniveau vorm te geven. Dit komt mede dankzij het team waarmee we werken en de kernwaarden waarop gestuurd wordt. Naast de uitvoering van het straatparkeren, de parkeerhandhaving en de exploitatie en het beheer en onderhoud van de garages die wij in eigendom hebben, houden wij ons nog met een aantal andere taken bezig: Wij beheren de privé parkeerplaatsen in de Zuidpoort- en de Marktgarage, in opdracht van de betreffende VVE s. Wij openen en sluiten de hekken van de tuin boven de Phoenixgarage. De pergola en de roltrappen op het Bastiaansplein zijn eigendom van Parkeren Delft en worden door ons onderhouden. In opdracht van de gemeente Delft doen we het beheer van de parkeergarage bij sporthal Buitenhof. In opdracht van de TU Delft beheren wij twee parkeerterreinen op het Science Park Technopolis. 10

Mogelijk gaan wij de uitvoering van de binnenstad afsluiting van af 2017 doen. Indien wij door partijen worden benaderd of we diensten kunnen aanbieden die in het verlengde van onze kernactiviteit liggen maken we een afweging waarbij onze bedrijfsdoelstellingen voorop staan. Er mogen geen financiële risico s worden gelopen. Doordat we in de afgelopen jaren veel ervaring hebben opgedaan met nieuwe en bestaande garages zijn wij in staat om bij aankoop, ontwikkeling of beheer van nieuwe voorzieningen in Delft, in een vroegtijdig stadium te beoordelen of de betreffende vraag voor ons tot een optimalisatieslag leidt, bijvoorbeeld doordat bestaande middelen efficiënter kunnen worden ingezet. 11

3. Werkplan 2017 en verder A. Start Parkeren Delft Vanaf 1 januari 2017 zijn we het integraal parkeerbedrijf van Delft en hebben we te maken met voor ons nieuwe taken: De parkeerregisseur, incl. het adviseren over en ondersteunen bij parkeerbeleid; De uitvoering van het straatparkeren incl. de handhaving in gereguleerde gebieden. We noemen het jaar 2017 een ingroeijaar, omdat de vorming van het integraal parkeerbedrijf gefaseerd verloopt. Vanaf 2018 zullen we ook de uitgifte van parkeervergunningen en ontheffingen gaan verzorgen en worden we over de volle breedte het gezicht van de parkeerorganisatie van de gemeente Delft. Vanaf 1 januari 2017 werken we volgens een dienstverleningsovereenkomst (DVO) in opdracht van de gemeente Delft. In deze DVO zijn afspraken gemaakt over rapportages en targets. Het eerste jaar is en groeijaar waarin specifiek aandacht is voor de 0-meting, op basis waarvan de targets worden bepaald. Daarnaast staat 2017 in het teken van: het eigen maken van de nieuwe taken, met de gemeente komen tot een gedeeld beeld over de startsituatie en realistische prestatieafspraken voor de jaren erna. het inzichtelijk maken van de eigen prestaties en het ontwikkelen van een operationele parkeermonitor als instrument voor stuur- en managementinformatie, Met deze nieuwe taken komt de focus van onze organisatie, naast beheer en continuïteit van parkeersystemen, meer te liggen op klanten en stakeholders. Marketing, productontwikkeling en dienstverlening zijn daarbij belangrijke kernwoorden. In 2016 is die beweging al ingezet. De front office krijgt een meer prominente rol in de werkzaamheden van het parkeerbedrijf: het klantencontact richting garageparkeerders en mensen die een bon op straat hebben ontvangen en het verrichten van (voorbereidende) werkzaamheden in het kader van fiscale en mulder handhaving 2. Binnen de gemeente zijn we zichtbaar als voorzitter/trekker van het parkeerketenoverleg (interne stakeholders gemeente Delft), als regisseur bij eventuele gebiedsuitbreidingen betaald parkeren en nemen we een prominentere rol in de Klankbordgroep parkeren. We continueren onze rol in de Binnenstadsmonitor. B. Organisatieverandering De organisatie van Parkeren Delft krijgt een andere inrichting die past bij de taken van het parkeerbedrijf. In de nieuwe organisatie kan het beheer van de intercoms vaker op afstand plaats vinden. De meldkamer is in het najaar van 2016 zodanig aangepast dat hier ook ruimte is voor kantoorplekken voor de medewerkers front office. Deze front office zal het contact met de klant verzorgen op verschillende vlakken en over de hele breedte van de parkeerketen. Dit klantcontact is zowel digitaal, als fysiek (via de balie), als telefonisch en via de intercom. Door de front office te huisvesten in de meldkamer kan de bezetting van het technisch beheer in de meldkamer omlaag en kan deze back office medewerker meer tijd in de garage zelf doorbrengen om storingen op te lossen en te voorkomen en dagelijks onderhoud te verrichten. 2 Fiscale handhaving is de handhaving op het betalen van parkeerbelasting. Mulder handhaving is de handhaving op fout parkeren. 12

De komst van de nieuwe taken leidt er toe dat we (beperkt) uitbreiden in personele capaciteit met een coördinator handhaving, een functioneel beheerder en iets meer capaciteit op directie en marketing en communicatie om de regisseursfunctie vorm te geven. Daarnaast is er ook meer inzet door control benodigd, vanwege de rapportages die gemaakt moeten worden en de nieuwe geldstromen die gecontroleerd moeten worden. Het ingroeien naar parkeerbedrijf vergt in 2017 tijd, inzet en ook ontwikkelkosten. In onze meerjarenbegroting hebben we hier rekening mee gehouden. De uitvoering van de parkeerhandhaving zal net als in voorgaande jaren met extern ingehuurde mensen gebeuren. C. Marketing en productontwikkeling De komende jaren gaan we nog meer energie stoppen in marketing en productontwikkeling. Nu we over de hele breedte met parkeren aan de slag gaan, vinden we het belangrijk om parkeren meer als een dienst aan de burger te benaderen. Onze website is in het najaar van 2016 volledig vernieuwd. De oude website met webwinkel heeft plaatsgemaakt voor een portal die ons beter in staat stelt om analyses te doen op verschillende doelgroepen en zo meer inzicht geeft in de wensen van de klant. Ook klanten krijgen inzicht in de door hun aangeschafte parkeerproducten, hun parkeergedrag, de status van facturen en abonnementen via hun eigen account. Daarnaast bieden wij de klant ook in de verkoop 24/7 service. Vanzelfsprekend hebben we daarbij aandacht voor de privacy en zullen we de privacy conform de daarvoor geldende regels borgen. Sinds 2016 hebben klanten de mogelijkheid om eenvoudig een parkeerticket via internet te bestellen en direct te ontvangen om vervolgens via telefoon of een print toegang te krijgen tot onze garages. Dit gebeurt met de toepassing van een QRcode, een toepassing die ook ingezet kan worden bij ondernemersacties. De QRcode kan eenvoudig op de achterkant van een kassabon worden geprint waardoor klanten korting op parkeren kunnen sparen en kunnen inzetten wanneer zij willen. In 2017 gaan we met diverse ondernemers in de stad in gesprek over hoe we deze toepassing zodanig in kunnen zetten dat het zowel de exploitatie van de garages als de omzet van de detailhandel en horeca in Delft ten goede komt. Wij denken dat dit de toegankelijkheid om gezamenlijk acties te ondernemen vergroot en dat acties ook beter betaalbaar worden voor de ondernemer. De komende jaren blijven we onze digitale dienstverlening door ontwikkelen. Voor het straatparkeren doen we dit door gebruik te maken van de data die de scanauto verzamelt. Hierdoor kunnen we slim handhaven en kunnen we gericht werken aan het behalen van onze kpi s. Voor de garages werken we door aan verdere verbetering van de website, de webshop en ons klantensysteem. Daarnaast professionaliseren we onze front office die 16 uur per dag, 7 dagen in de week, beschikbaar is voor vragen van parkeerders, bewoners en ondernemers. Deze front office is gehuisvest boven de Zuidpoortgarage waar eind 2016 een moderne meldkamer gerealiseerd is van waaruit door alle medewerkers van Parkeren Delft gewerkt kan worden. D. Parkeren in de Spoorzone Eind 2017/ begin 2018 wordt de garage in de spoorzone als vierde openbare parkeergarage van het centrum van Delft opgeleverd (650 parkeerplaatsen). Bijzonder aan deze garage is dat een belangrijk doelgroep voor deze garage de omwonenden zijn (die voorheen parkeerden onder het spoorviaduct). Daarnaast wordt er waarschijnlijk een P&R (Park & Ride) voorziening voor NS in de garage gerealiseerd en parkeren bezoekers en medewerkers van het Stadskantoor in de nieuwe garage. Vanzelfsprekend is de garage ook een belangrijke voorziening voor bezoekers aan de binnenstad 13

Om de diverse doelgroepen van deze garage goed te kunnen ontvangen is kentekenherkenning nodig in deze garage. Bewoners kunnen door een koppeling met de parkeerrechtendatabase (waarin alle kentekens van vergunninghouders zijn opgenomen) makkelijk (op afwijkende voorwaarden) toegang tot de garage krijgen. Deze koppeling moet nog geprogrammeerd worden. Hoe complex dit is, is nog nader uit te werken. Op verzoek van het college van B&W werken we ook aan kentekenherkenning bij de Zuidpoortgarage en de Marktgarage, zodat ook hier bewoners op een prettige wijze kunnen worden ontvangen en er een gereduceerd tarief kan worden gehanteerd. Voor de bezoekers en bewoners van Delft is het van belang om de nieuwe garage in de spoorzone dezelfde kwaliteit te geven als onze andere garages. Dit betekent dat de garage goed toegankelijk moet zijn en aantrekkelijk om te parkeren. Daarnaast is het voor het onderhoud van belang om aansluiting te zoeken op onze bestaande installaties en werkwijze om optimale schaalvoordelen te halen. In 2017 werken we met de gemeente verder aan het nader bepalen van de afwerking en inrichting van de garage. We hebben aangegeven betrokken te willen zijn bij het sluiten van onderhoudscontracten. Gezien de ervaringen die we hebben met aankoop van nieuwe garages en met het beheer en onderhoud, vinden wij het essentieel om onze ervaring vroegtijdig in te brengen om onnodig hoge onderhoudskosten in de toekomst zoveel mogelijk te voorkomen. 14

4. Businesscase Parkeren Delft A. Inleiding De businesscase van Parkeren Delft is voor dit meerjarenplan behoorlijk aangepast. Gezien de hoeveelheid wijzigingen ten opzicht van de oorspronkelijk e uitgangspunten, was het goed om dit te doen. De effecten van de nieuwe garage in de spoorzone zijn meegenomen, de geldstromen van de nieuwe opdracht van de gemeente voor het straatparkeren en de handhaving en het uitgangspunt voor tariefsverhogingen is aangepast (van 6 naar 4% in twee jaar en voor het eerst per 1 januari 2019). Op verzoek van de Raad en het College hebben we een risicosessie uitgevoerd ten aanzien van de businesscase en zijn een aantal scenario s verkend. De businesscase die nu voorligt kent een laag risicoprofiel. De risico s die er zijn hebben we benoemd en beheersmaatregelen getroffen. Bij dit meerjarenplan zit een meerjarenbegroting voor de komende vier jaar. Dit is een uitsnede uit de businesscase. In de Excel figuur die is opgenomen in deze paragraaf is wel het verloop van de businesscase te zien en een aantal belangrijke parameters is benoemd. B. Risico s In de zomer van 2016 hebben wij een risicoanalyse uitgevoerd op onze op dat moment geldende businesscase inclusief de nog op te leveren garage en de effecten van het integraal parkeerbedrijf. Het uitvoeren van deze analyse was een al langer bestaande wens van de rekenkamer en van control van de gemeente. De risicoanalyse is onder externe begeleiding uitgevoerd in samenwerking met medewerkers en adviseurs van de gemeente Delft. De conceptresultaten zijn teruggekoppeld en verder aangescherpt in een risicosessie met de RvC, de aandeelhouder en de wethouder die parkeren in portefeuille heeft. Doel van de analyse was risico s inzichtelijk maken, beheersmaatregelen concretiseren en sturing daarop mogelijk te maken. Het gaat specifiek om het scherp krijgen van de financiële consequenties op de businesscase en de vraag of realisatie van het integraal parkeerbedrijf per 1 januari 2017 op een goede manier mogelijk is. De risicoanalyse is uitgevoerd op 4 cases: De business case Parkeren Delft, situate 2016 De business case Parkeren Delft met toevoeging van de garage in de spoorzone De vorming van het integraal parkeerbedrijf tot 2017 Het integraal parkeerbedrijf vanaf 2017 Voor elke van deze cases hebben we een groslijst van risico s geïnventariseerd. Deze zijn gewaardeerd op kans, effect en tijdshorizon en voorzien van beheersmaatregelen. Op basis van deze groslijst zijn de top-risico s benoemd. Hieronder volgt een samenvatting van de top-risico s. Wij stellen in het komende jaar n.a.v. deze risicoanalyse een aantal scenario s op en brengen de effecten daarvan voor de businesscase in kaart. In de scenario s worden o.a. meegenomen: tariefontwikkeling, functionaliteit van de ruimte met oog op gebruik voor andere doeleinden. Over deze scenario s en effecten zal verslag worden gedaan in het bestuursverslag over 2017 en in het volgend meerjarenplan. Vanzelfsprekend wordt de aandeelhouder al eerder over de uitkomsten geïnformeerd. Hieronder worden de belangrijkste risico s benoemd. 15

Bezettingsgraad lager dan verwachting Het risico dat de nieuwe garage in de spoorzone door verschillende oorzaken een te lage bezettingsgraad krijgt is groot. Er bestaat twijfel of er genoeg vraag is naar garageparkeren en het is goed mogelijk dat delen van de garage leeg blijven staan omdat het nog jaren duurt voor de rest van het bouwprogramma wordt gerealiseerd. Beheersmaatregel: Afstemmen parkeerbeleid en vergunningen, zodat garageparkeren aantrekkelijker wordt. Continu monitoren en alert zijn op gewijzigde vraag; zoeken naar nieuwe product-markt combinaties, zorgen voor alternatieve routes, goede bewegwijzering. Meer beheerkosten voor de nieuwe garage als gevolg van niet goed ontwerp (bouwkundig, installatietechnisch, functioneel) Het risico bestaat dat de garage met veel te veel fouten wordt opgeleverd en dat dat niet tijdig wordt gesignaleerd. Beheersmaatregel: Zorgen voor goed test- en opleveringsprotocol voor gebouw en installaties. Parkeren Delft betrekken bij oplevering gebouw, en testen voor oplevering. Vaststellen hoeveel grote en kleine gebreken bij oplevering er mogen zijn en binnen welke termijn gebreken verholpen moeten zijn voor een 2e oplevering. Zorgen voor snelle klachten afhandeling. Contract NS niet conform uitgangspunten afgesloten Dit kan leiden tot minder inkomsten en een lagere bezetting (zie ook het risico bezettingsgraad) Beheersmaatregel: In onderhandelingen met NS zorgen dat er een contract komt dat minimaal de kosten voor beheer en onderhoud dekt. Parkeren Delft aanhaken op voorbereiding onderhandelingen. Zorgen dat de plekken van NS beschikbaar zijn voor dubbel gebruik. Verminderde bereikbaarheid parkeervoorzieningen Het succes van de exploitatie van parkeergarages is mede afhankelijk van het economisch klimaat van de binnenstad. Afgelopen jaren hebben werkzaamheden in de Spoorzone plaatsgevonden wat voor de Phoenixgarage zichtbaar consequenties heeft gehad (op het dieptepunt was de bezettingsgraad gehalveerd). Nu de situatie weer beter is, heeft dat direct effect op de bezetting. De werkzaamheden aan de Sebastiaansbrug zijn uitgesteld. Wij verwachten een groot effect van deze werkzaamheden op het exploitatieresultaat van de Zuidpoortgarage gedurende de werkzaamheden. Dit effect hebben wij niet meer meegenomen in onze meerjarenbegroting en in onze businesscase aangezien de planning van het onderhoud aan de Sebastiaansbrug al een aantal keren geschoven is. Beheersmaatregel Met ondernemers werken aan een aantrekkelijke binnenstad, ook tijdens werkzaamheden. Op het moment dat de planning helder is, het verwacht effect van de Sebastiaansbrug opnieuw meenemen. 16

Tarieven De parkeertarieven voor het garageparkeren worden door de gemeente bepaald en zijn een belangrijke factor in de gezondheid van de exploitatie. Wij zijn in onze begroting voor het garageparkeren conform gemeentelijk beleid uitgegaan van een tariefstijging per 1 januari 2019 (4%) die, conform gemeentelijk beleid, in onze businesscase elke twee jaar plaats vindt. Indien om politieke of beleidsredenen anders wordt besloten heeft dit (grote) invloed op de businesscase. Beheersmaatregel De gemeente bepaalt ook de parkeertarieven voor het straatparkeren. Het exploitatierisico hiervan ligt bij de gemeente. Als parkeerregisseur is het wel onze taak om de gemeente te adviseren over de tarieven van het straat- en garageparkeren en wel zodanig dat een optimale bezetting van de schaarse parkeercapaciteit wordt gerealiseerd. Stijgende rente De Rente op de kasgeldlening is al enige tijd relatief laag. In onze meerjarenbegroting zijn we voor 2017 uitgegaan van 1,5, %, voor 2018 en van 3% in 2019 daarna van een rente van 4,5%. Dit is een risico aangezien de rente ook hoger dan 4,5% kan zijn. Beheersmaatregel Het renterisico en de afweging om de rente op (een deel van) de lening langjarig vast te zetten wordt periodiek gemaakt door onze directie. De treasury van de gemeente levert hierbij advies. Op basis daarvan kan de rente voor langere tijd worden vastgesteld. C. Financiële strategie We hadden, doordat de parkeergebouwen relatief nieuw zijn en daarmee hoge rentekosten en aflossingen gepaard gaan, tot 2015 jaarlijks een negatieve kasstroom en verlies. Vanaf 2015 is de kasstroom positief. Deze zal echter vanaf 2018 weer negatief worden, als de nieuwe garage in de spoorzone door PD wordt aangekocht en de rente en aflossingen meegenomen worden in de jaarlijkse kasstroom. De hypotheken op de garages lossen we in 30 jaar af, terwijl de levensduur van de garages 40 jaar is (en ten minste 40 jaar opbrengsten genoten worden). Voor aankoop van elke garage is voor die garage een businesscase opgesteld die binnen de levensduur van 40 jaar kostendekkend moet zijn. De optelling van de businesscases van onze garages is de businesscase van Parkeren Delft die geldt als financieel kader waar de accountant op toetst. Om ons jaarlijkse tekort te dekken hebben we een lening bij de gemeente afgesloten (de zgn. kasgeldlening). Deze lening liep tot 2015 jaarlijks op en zal vanaf 2018 weer jaarlijks oplopen. Vanaf het moment van positieve kasstromen neemt de lening jaarlijks af. Uiteindelijk lossen we de hele lening inclusief de daarbij horende rentelasten af. Het moment waarop deze rentelast uiteindelijk helemaal afgelast dient te zijn lag zonder garage in de spoorzone op 2042. Nu ligt dat moment op 2048. De rentelast van de kasgeldlening staat (net als de rentelast van onze overige leningen) als kostenpost op onze jaarlijkse begroting. Op dit moment is het rentepercentage van deze lening, gezien de rentestand, laag. In onze langjarige businesscase gaan we voor de kasgeldlening uit van een percentage van 4,5%. Gezien de huidige rentestand hebben we voor 2016, 2017 en 2018 met lagere percentages gerekend. 17

D. Toelichting op de meerjarenbegroting Begroting 2017-2020 In bijlage 1 is onze begroting voor de komende vier jaar opgenomen. Deze is gebaseerd op de voorlopige resultaten van 2016 voor het garageparkeren en onze verwachtingen voor 2017-2020. Hieronder is weergegeven welke uitgangspunten aan deze begroting ten grondslag liggen. De omzet kort parkeren 2017 is gebaseerd op de prognose voor 2016. Er is uitgegaan van een stijging van de tarieven met tweejaarlijks 4% (conform beleid). Deze stijging is toegepast vanaf 1 januari 2019, omdat in 2015 een wat grotere tarief stijging heeft plaatsgevonden waardoor wij veiligheidshalve niet uit zijn gegaan van een tariefswijziging in 2017. In 2018 komt er een nieuwe garage in ons bezit. De toevoeging van deze garage aan ons bedrijf zal de begroting vanaf 2018 grondig doen wijzigen omdat vrijwel alle begrotingsposten van zowel de opbrengsten als de kosten wijzigen. De effecten van de aankoop van deze garage zijn te zien in de begroting. Ook de noodzakelijk aanvangsinvesteringen die ook zijn opgenomen in de businesscase van de nieuwe garage waarop de aankoopprijs is gebaseerd, zijn in de begroting opgenomen ( 600.000). Onze omvorming naar het integraal parkeerbedrijf is meegenomen in de begroting. Daarbij is onderscheid gemaakt in het eerste jaar (2017) waarin we naar verwachting nog veel ontwikkelkosten hebben en opvolgende jaren. Voor de totstandkoming van deze begroting hebben we gebruik gemaakt van de werkelijke kosten die de gemeente nu maakt aan parkeren, zowel binnen het gelabelde parkeerbudget als daarbuiten. De nieuwe businesscase van Parkeren Delft De businesscase (40 jaar) van Parkeren Delft is een begroting die in het verleden is vastgesteld door de Raad en die geldt als ons financieel kader voor de lange termijn. Door onze continue aandacht voor sturing op omzet en kosten hebben we in de afgelopen jaren financieel substantieel beter gepresteerd dan de businesscase die als ons financieel kader geldt (zie ook figuur 2). Door deze steeds weer verbeterde resultaten blijft ook de lening lager waardoor ook de rentelasten minder hard stijgen. Onze verwachting is dat we na 2018 voor het eerst in 2023 een positief resultaat zullen hebben. Omdat er zoveel gewijzigd is in de businesscase van ons bedrijf hebben we deze geheel herzien. We hebben de efficiëntieslag van de afgelopen jaren verwerkt in de BC, de nieuwe garage erin verwerkt en de kosten en opbrengsten als gevolg van de DVO meegenomen. Daarnaast hebben we de aannames voor tariefsverhogingen aangepast van 6% in twee jaar naar 4% in twee jaar. De eerste tariefswijziging in ons model zit in 2019 in plaats van in 2017. Dit alles heeft geleid tot een nieuwe businesscase, met een laag risicoprofiel, die past binnen de vastgestelde kaders. In figuur 1 zijn drie lijnen weergegeven: die van de huidige businesscase inclusief de nieuwe garage, de business case die vorige jaar gold 2010-2016 en het uitgangspunt waar in de businesscase van uit is gegaan vanaf het jaar 2010 (opening Marktgarage). Cashflows en de kasgeldlening Om de jaarlijkse tekorten te dekken, sluit Parkeren Delft jaarlijks een lening af bij de gemeente (kasgeldlening). Deze lening loopt op tot het moment dat de omzet hoger is dan de kosten. Indien onze resultaten beter zijn dan waar oorspronkelijk vanuit is gegaan in de businesscase, is het verlies lager en stijgt de kasgeldlening minder, waardoor de rentelasten ook minder zijn (waardoor het resultaat van het jaar ook weer beter is en zo voort). 18

2010 2012 2014 2016 2018 2020 2022 2024 2026 2028 2030 2032 2034 2036 2038 2040 2042 2044 Zo hebben de continue betere resultaten van de afgelopen jaren ten opzichte van de oorspronkelijke (vastgestelde) businesscase er toe geleid dat de hoogte van de kasgeldlening op dit moment substantieel lager is dan waar oorspronkelijk van werd uitgegaan. Dit effect is weergegeven in figuur 1. Waar de hoogte van de cumulatieve kasstroom, het bedrag van de kasgeldlening aangeeft. In de figuur is te zien dat de huidige lijn met nieuwe garage, positiever is dan de lijn van 2010 toen de Marktgarage is toegevoegd. In de figuur is te zien dat de lijn minder positief is dan vorig jaar als gevolg van de aanschaf van de nieuwe garage in de spoorzone. Aangezien de nieuwe wet Markt en Overheid vanaf 1 januari 2016 is ingevoerd, zijn we vennootschapsbelastingplichtig. Dit betekent dat we vennootschapsbelasting betalen als we winst maken. Dit effect is nog niet verwerkt in de businesscase. Figuur 1. Kasstromen van de nieuwe businesscase (groen) in relatie tot de businesscase van vorige jaar (blauw) en die van 2010 (rood). 100.000.000 80.000.000 60.000.000 40.000.000 20.000.000 0-20.000.000-40.000.000 Cumulatieve kasstroom 2016-2044 Cumulatieve kasstroom 2010-2044 Cumulatieve kasstroom 2017-2044 Cijfers begroting 2017 en verder Kerngegevens Jaar Bedrag Hoogste waarde kasgeldlening 2025-14.160.230 Eerste jaar positief resultaat 2023 Eerste jaar positieve kasstroom 2026 Eerste jaar positieve kasstroom cum. 2036 19

Bijlage 1: Winst en verlies, begroting 2017-2020 Baten Jaarrekening begroting prognose begroting begroting 3 begroting begroting 2015 2016 2016 2017 2018 2019 2020 Kort parkeren 4.684.046 4.995.011 4.956.192 4.956.192 5.140.725 5.490.105 5.641.237 Abonnementen 146.675 175.387 130.360 130.360 187.960 209.924 226.674 Overeenkomst GD straatparkeren 0 0 0 1.362.439 1.188.577 1.212.348 1.236.595 Pollers 173.391 40.287 69.020 0 0 0 0 Afname GD abonnementen PSS 0 0 0 0 117.500 117.500 122.200 Overige inkomsten 40.184 53.925 55.349 55.349 56.455 57.585 58.736 Totaal baten 5.044.296 5.264.610 5.210.920 6.504.339 6.691.217 7.087.462 7.285.443 Lasten Jaarrekening begroting prognose begroting begroting begroting begroting 2015 2016 2016 2017 2018 2019 2020 Personeelskosten 528.217 463.996 428.893 523.962 532.711 543.365 554.233 Uitbesteed werk regulier 85.218 106.000 96.045 870.176 897.520 915.470 933.780 3 In 2018 wordt de Sebastiaansbrug vervangen. Dit heeft naar verwachting tot gevolg dat de omzet kortparkeren in dat jaar met ca. 1 miljoen Euro zal afnemen. Dit is nog niet verwerkt in de cijfers. 20