Burgerpeiling 2013 Eind 2013 is onder 2000 inwoners van de gemeente Noordoostpolder een enquete verspreid ten behoeve van de benchmark waarstaatjegemeente.nl. De enquete vormt een onderdeel van de benchmark. Voordat hieronder ingegaan wordt op de burgerpeiling zal eerst de benchmark waarstaatjegemeente.nl kort worden toegelicht. Waarstaatjegemeente.nl Een benchmark is bedoeld om een organisatie (bedrijf, instituut, overheid, e.d.) te vergelijken met andere soortgelijke organisaties. Het doel hiervan is: vergelijken, van elkaar leren en verbeteren. Waarstaatjegemeente.nl wordt beheerd door het Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten (KING). Zij verwoordt het belang van de benchmark alsvolgt op hun website: In de roep om kwaliteitsbeleid is het belangrijk dat gemeenten werken aan het verbeteren van prestaties. Alleen zo kunnen zij hun klanten de bedrijven en de burgers optimaal bedienen. Gemeenten kunnen hun prestaties gericht verbeteren, door van elkaar te leren. De hulpmiddelen op deze site bieden die mogelijkheid. Daarnaast winnen gemeenten door open te zijn over hun prestaties het vertrouwen van burgers én van het rijk. Dit is goed voor het gemeentelijk imago. Bovendien kan het rijk een stapje terug doen, als gemeenten zélf laten zien hoe zij hun publieke taak uitvoeren. Dit betekent dat het aantal monitors vanuit het rijk kan worden teruggedrongen. Dat scheelt uw gemeente veel administratieve lasten! In de loop van 2013 is de vragenlijst vernieuwd. Om dit op het moment dat de enquetes zijn verspreid de vragenlijst nog getest moest worden via een pilot is de oude vragenlijst nog een keer gebruikt voor de peiling. Bovendien is het op deze manier mogelijk om de resultaten met die van de vorige metingen (in 2009 en 2011) te vergelijken. De gegevens die worden gebruikt door de benchmark worden door de gemeente zelf aangeleverd. De burgerpeiling levert een deel van deze gegevens aan. Vragenlijst De gegevens hebben met name betrekking op leefbaarheid en voorzieningen, de gemeentelijke organisatie, gemeentelijke informatie en inspraakbijeenkomsten. Hierover is de burgers van de gemeente een aantal vragen voorgelegd. Bij de vragen zijn twee verschillende antwoordmodellen gebruikt. Bij het eerste model is de respondenten gevraagd, aan te geven hoe tevreden of ontevreden zij zijn met diverse zaken. Bij het tweede model is gebruik gemaakt van stellingen. Vervolgens is de respondenten gevraagd in hoeverre zij het hier mee eens of oneens zijn. Respons Van de 2000 aangeschreven inwoners hebben er 525 gereageerd, een respons van 26%. De antwoorden van de respondenten zijn gewogen (afhankelijk van geslacht en leeftijd) omdat de samenstelling van de respondenten niet helemaal hetzelfde is als de samenstelling van de inwoners van de Noordoostpolder. Door deze weging zijn de scores en percentages uit deze notitie representatief voor alle inwoners gemeente. Resultaten De antwoorden van de respondenten zijn omgerekend naar een schaal van 2 tot en met 10. Waarbij iemand die zeer ontevreden is een 2 scoort en iemand die zeer tevreden is, een 10. Een neutrale mening scoort een 6. Bij de stellingen wordt afhankelijk van de positieve of negatieve formulering van de stelling dezelfde schaal gehanteerd. Voorbeeld: Iemand die aangeeft het zeer oneens te zijn met de stelling De gemeente heeft een duidelijke regelgeving., waardeert de duidelijkheid van de gemeentelijke regelgeving (omgerekend) met een 2. Wanneer er sprake is van een negatieve formulering van bovenstaande stelling, dan luidt deze alsvolgt: De gemeente heeft geen
duidelijke regelgeving. Wanneer iemand aangeeft het hiermee zeer oneens te zijn, wil hij/zij zeggen dat de gemeentelijke regelgeving dus zeer duidelijk is. Op dit moment is het (op het eerste gezicht) zelfde antwoord (nl. zeer oneens) omgerekend een score van 10. Hieronder worden de gewogen gemiddelden voor de peilingen van 2009, 2011 en 2013 per thema gepresenteerd. Benchmarken Ook worden de cijfers vergelijken met die voor andere gemeenten. Gekeken is naar de de gemiddelde scores voor andere gemeente met minder dan 50.000 inwoners en voor alle gemeenten in Nederland. Hierbij is ook telkens de hoogste en laagste score gegeven. Onduidelijk is hoeveel gemeenten er in 2013 aan de benchmark hebben meegedaan. Binnen de provincie Flevoland is gemeente Noordoostpolder de enige deelnemende gemeente. Het is dus niet mogelijk om met overige gemeenten uit de provincie te benchmarken. Leefbaarheid en voorzieningen in de buurt Met betrekking tot leefbaarheid en voorzieningen is gevraagd naar de veiligheidsbeleving en naar tevredenheid met enkele voorzieningen en de tevredenheid met de situatie op het gebied van verkeer en vervoer. Hierbij is onderscheid gemaakt naar de eigen buurt en naar de hele gemeente. Allereerst is respondenten gevraagd een rapportcijfer te geven voor leefbaarheid en veiligheid in de buurt en de directe woonomgeving. Figuur 1 laat zien dat het rapportcijfer op alle drie punten in 2013 hetzelfde is als in 2009. In 2011 waren de inwoners op alle punten iets positiever. Figuur 1. Rapportcijfers leeftbaarheid 10 8 8 7,4 7,4 7 7,7 7 7,5 8,2 7,5 6 4 2 0 leefbaarheid veiligheid woonomgeving In relatie met andere gemeente in Nederland scoort Noordoostpolder gemiddeld (tabel 1). Tabel 1. Rapportcijfers leefbaarheid Leefbaarheid 7,4 7,5 7,5 7,9 7,2 Veiliheid 7,0 7,0 7,1 8,7 6,6 Woonomgeving 7,5 7,6 7,5 7,8 7,3 De onveiligheidsbeleving is in 2013 enorm toegenomen, met uitzondering van de algemene beleving in de buurt. 3,2% voelt zich vaak onveilig in eigen buurt (figuur 2). Echter 15% mijdt vaak onveilige plaatsen; 21% doet vaak s avonds of s nachts de deur niet open; 19% staat kinderen vaak niet toe naar plekken te gaan; 10% voelt zich s avonds vaak onveilig en 18% voelt zich s avonds alleen thuis vaak onveilig. Deze percentage zijn allemaal veel hoger dan in 2009 en 2011, toen de percentages tussen 2% en 6% lagen.
Figuur 2. Onveiligheidsbeleving in de buurt, in % 25 20 15 10 5 0 1,2 6,6 3,2 voelt onveilig 3 2,5 15,1 mijdt onveilige plaatsen 5,1 5,8 20,9 doet 's avonds of 's nachts deur niet open 19,4 9,5 3,2 2,8 3,2 2,8 2,9 1,9 staat kinderen niet toe naar plaatsen te gaan voelt 's avonds onveilig 17,8 voelt 's avonds alleen thuis onveilig Tabel 2 laat zien dat de percentages in 5 van de 6 gevallen in 2013 ook de hoogste in Nederland zijn. In het najaar van 2013, tijdens de metingen van dit onderzoek, hebben 2 roofovervallen plaatsgevonden in Emmeloord. Daarnaast is ook het aantal vermogensdelicten toegenomen ten opzichte van 2011. De impact hiervan op de onveiligheidsbeleving lijkt overduidelijk. Tabel 2. Onveiligheidsbeleving in de buurt, in % Voelt onveilig 3,2 3,3 3,4 12,5 0,7 Mijdt onveilig plaatsen 15,1 2,9 3,0 15,1 0,8 Doet s avonds of s nachts deur niet open 20,9 10,7 10,3 20,9 2,6 Staat kinderen niet toe naar plaatsente 19,4 3,6 3,6 19,4 0,9 gaan Voelt s avonds onveilig 9,5 3,2 3,3 9,5 0,9 Voelt s avonds alleen thuis onveilig 17,8 3,4 3,2 17,8 1,2 Figuur 3 laat zien dat de inwoners van de gemeente Noordoostpolder tevreden zijn met het winkelaanbod (7,9), het basisonderwijs (7,7) en de afvalinzameling (7,4) in hun buurt. Over wegen, straten en pleintjes (6,4); het schoonhouden van de openbare ruimte (6,6); speelmogelijkheden voor kinderen (6,9); en straatverlichting (6,9) zijn zij gematigd positief. Onderhoud van groen scoort matig (6,1), terwijl er ontevredenheid is met voorzieningen voor jongeren (5,2). De afgelopen 4 jaar is er nauwelijks verandering in de mate van tevredenheid. Dit geldt ook voor onderhoud van groen (de daling is niet significant), ondanks bezuinigingen. Figuur 3. Gemiddelde tevredenheid met voorzieningen in de buurt 10 8 6 7,7 7,7 7,9 7,9 7,8 7,7 7,6 7,2 7,4 6,5 6,4 6,6 7,1 6,5 6,6 6,2 6,7 6,9 7 6,9 6,1 6,3 6,4 6,4 5 5 5,2 4 2 0 winkelaanbod basisonderwijs afvalinzameling schoonhouden openbare ruimte onderhoud groen speelmogelijkheden straatverlichting wegen, paden en pleintjes voorzieningen voor jongeren Met betrekking tot het winkelaanbod, het schoonhouden van de openbare ruimte, speelvoorzieningen voor kinderen, en voorzieningen voor jongeren scoort Noordoostpolder
gemiddeld (tabel 3). Op het gebied van onderhoud van groen en straatverlichting is de tevredenheid lager dan gemiddeld in Nederland. Tabel 3. Gemiddelde tevredenheid met voorzieningen in de buurt Winkelaanbod 7,9 7,9 7,9 8,6 6,3 Basisonderwijs 7,7 8,5 7,5 Afvalinzameling 7,4 7,8 7,7 8,2 7,0 Schoonhouden openbare ruimte 6,6 6,8 6,8 7,5 5,6 Onderhoud groen 6,1 6,8 6,8 7,5 5,9 Speelmogelijkheden 6,9 6,9 6,9 7,5 5,8 Straatverlichting 6,9 7,5 7,5 7,9 6,9 Wegen, paden en pleintjes 6,4 6,8 6,7 7,3 Voorzieningen voor jongeren 5,2 5,4 5,4 6,1 4,8 Op het gebied van verkeer en vervoer is er tevredenheid over de bereikbaarheid van de buurt met de auto () en parkeergelegenheid in de buurt (7,1; figuur 4). Echter, met betrekking tot het bereikbaarheid van de buurt met het openbaar vervoer (5,6) en de verkeersveiligheid in de buurt (6,5) zijn de inwoners tevreden noch ontevreden. De mate van tevredenheid is ook op dit terrein niet veel veranderd tussen 2009 en 2013. Figuur 4. Gemiddelde tevredenheid met verkeer en vervoer in de buurt 1 7,0 7,1 7,1 6,4 6,7 5,7 5,8 5,6 6,5 8,1 8,1 8 openbaar vervoer parkeergelegenheid verkeersveiligheid bereikbaarheid auto Tabel 4 laat zien dat de tevredenheid over bereikbaarheid van de buurt met openbaar vervoer laag is ten opzichte van andere gemeenten in Nederland. Noordoostpolder scoort op dit punt zelfs het laagst. Met betrekking tot parkeergelegenheid in de buurt scoort Noordoostpolder bovengemiddeld (ook met betrekking tot gemeenten met gelijke inwonertallen), terwijl op het gemiddeld wordt gescoord met betrekking tot verkeersveiligheid en bereikbaarheid met de auto. Tabel 4. Gemiddelde tevredenheid met verkeer en vervoer in de buurt Openbaar vervoer 5,6 6,8 6,8 8,1 5,6 Parkeergelegenheid 7,2 6,8 6,7 7,4 Verkeersveiligheid 6,5 6,6 6,5 7,0 Bereikbaarheid auto 7,9 8,3 7,4 Leefbaarheid en voorzieningen in de gemeente Over het voorzieningenniveau in de gemeente zijn de inwoners niet op alle terreinen even tevreden (figuur 5). Het winkelaanbod (7,6); het aanbod van verenigingen, clubs en cursussen (7,6); sportvoorzieningen (7,6); onderwijs (7,5); en gezondheidszorg (7,4) scoren goed. Over uitgaansgelegheid (6,5); culturele voorzieningen (6,8); en welzijnsvoorzieningen (6,6) wordt gematigd positief gedacht. De tevredenheid met gezondheidszorg in de gemeente is tussen 2009 en 2013 aanzienlijk toegenomen. De lage score in 2009 is waarschijnlijk het gevolg van de discussie rondom de ziekenhuizen die toen werd gevoerd. Inmiddels is er rust rond de
1 ziekenhuizen en hebben inwoners een duidelijke keuzemogelijkheid tussen de twee ziekenhuizen in Noordoostpolder. De tevredenheid met sportvoorzieningen lijkt onveranderd, terwijl hier vanaf 2011 in de gemeente veel in is ontwikkeld, vooral in Emmeloord. De Bosbadhal is pas halverwege 2013 in gebruik genomen, dus misschien dat pas bij een volgende meting tot meer tevredenheid leidt. Daarnaast is er geen onderscheid gemaakt tussen de tevredenheid in Emmeloord en die in de dorpen. Het is niet ondenkbaar dat tevredenheid in Emmeloord is toegenomen, maar in de dorpen juist afgenomen omdat daar geen ontwikkelingen hebben plaatsgevonden. Figuur 5. Gemiddelde tevredenheid met voorzieningen in de gemeente 7,4 7,4 7,6 6,8 6,9 6,3 6,3 6,5 6,8 7,4 7,6 7,6 7,6 7,8 7,6 7,5 7,4 7,5 7,2 7,4 6,4 6,3 6,7 6,6 winkelaanbod culturele voorzieningen vereningingen, clubs, etc. onderwijs uitgaansgelegenheid sportvoorzieningen gezondheidszorg welzijnsvoorzieningen In vergelijking met andere gemeenten scoort Noordoostpolder over het algemeen gemiddeld (tabel 5). Met betrekking tot uitgaansgelegenheden is de tevredenheid wat lager (6,5 vs. 6,8), terwijl de score met betrekking tot welzijnsvoorzieningen wat hoger is (6,6 vs. 6,3). In het kader van horecavoorziening Wellerwaard is onder andere gekeken naar het huidige horeca aanbod in Noordoostpolder. Dit is de afgelopen 10 jaar in aantal ongeveer gelijk gebleven en betreft 15,5 bedrijven per 10.000 inwoners. Dit is veel minder dan gemiddeld in Nederland (26,1). Tabel 5. Gemiddelde tevredenheid met voorzieningen in de gemeente Winkelaanbod 7,6 7,5 7,5 8,2 6,4 Uitgaansgelegenheid 6,5 6,8 6,8 5,7 Culturele voorzieningen 6,8 6,6 6,7 7,5 5,8 Verenigingen, clubs, etc. 7,6 7,6 7,5 7,9 7,1 Sportvoorzieningen 7,6 7,8 7,7 8,1 7,3 Onderwijs 7,5 7,6 7,6 8,1 7,0 Gezondheidszorg 7,4 7,5 7,5 7,0 Welzijnsvoorzieningen 6,6 6,3 6,3 7,0 5,5 Wat betreft parkeergelegenheid, verkeersveiligheid en bereikbaarheid met het openbaar vervoer wijkt de tevredenheid met de situatie in de eigen buurt niet echt (meer) af van de tevredenheid met de situatie in de gehele gemeente (figuur 6). Over het onderhoud aan wegen en (fiets)paden zijn de inwoners van de gemeente ondanks bezuinigingen gematigd positief gebleven (6,6). De tevredenheid met parkeergelegenheid en verkeersveiligheid is de afgelopen 4 jaar toegenomen. Hiervoor kan op dit moment geen verklaring worden gegeven. Mogelijk heeft dit te maken met verkeersincidenten in het verleden.
Figuur 6. Gemiddelde tevredenheid met verkeer en vervoer in de gemeente 1 7,1 7,4 7,6 6,5 6,4 6,6 5,9 5,9 5,8 5,6 6,5 6,6 onderhoud w egen en paden parkeergelegenheid openbaar vervoer verkeersveiligheid De tevredenheid over de bereikbaar van gemeente Noordoospolder met het openbaar vervoer is het laagst van alle deelnemende gemeente, netals over de bereikbaarheid van de buurt met openbaar vervoer (tabel 6). Ook met betrekking tot het onderhoud van wegen en paden scoort Noordoostpolder onder gemiddeld. Daarentegen is de tevredenheid met parkeergelegenheid in de gemeente aanzienlijk hoger dan gemiddeld. Tabel 6. Gemiddelde tevredenheid met verkeer en vervoer in de gemeente Onderhoud wegen en paden 6,6 6,9 6,9 7,5 Parkeergelegenheid 7,6 6,8 6,6 7,9 5,4 Openbaar vervoer 5,8 6,7 6,7 7,9 5,8 Verkeersveiligheid `6,6 6,8 6,8 7,3 6,3 Over de aanpak op het gebied van sociale veiligheid in de gemeente zijn de inwoners gematigd positief (figuur 7). Deze waardering is de afgelopen 4 jaar niet of nauwelijks veranderd. Uitzondering hierop is de waardering van het informeren over de aanpak door de gemeente, dit is toegenomen van 6,1 in 2009 tot 6,5 in 2013. Figuur 7. Mening over aanpak sociale veiligheid gemeente 1 6,4 6,4 6,6 6,1 6,5 6,5 6,4 6,3 6,5 6,7 6,8 6,1 6,2 6,2 5,8 6 5,9 aandacht verbeteren leefbaarheid en veiligheid informatie over aanpak betrekken buurt bij aanpak bereikbaarheid voor meldingen en klachten reactie gemeente op meldingen en klachten gemeente doet wat ze zegt In vergelijking met andere gemeente in Nederland scoort Noordoostpolder ook iets hoger dan andere gemeente.
Tabel 7. Mening over sociale veiligheid gemeente Aandacht verbeteren leefbaarheid en 6,6 6,6 6,6 7,1 5,9 veiligheid Informatie over aanpak 6,5 6,1 6,1 7,0 5,4 Betrekken buurt bij aanpak 6,3 6,8 5,2 Bereikbaarheid voor meldingen en 6,8 6,8 6,7 7,3 6,2 klachten Reactie gemeente op meldingen en 6,2 6,3 6,2 6,6 5,6 klachten Gemeente doet wat ze zegt 5,9 5,9 6,5 5,4 Bestuurlijke organisatie gemeente Over de bestuurlijke organisatie van de gemeente is de inwoners een vijftal stellingen voorgelegd. De onderwerpen van deze stellingen zijn invloed van de kiezer, vertegenwoordiging door de gemeenteraad, vertrouwen in B&W, het waarmaken van beloften door B&W en de besturing van de gemeente. Op al deze punten wordt zeer matig gescoord (figuur 8). De scores liggen voor alle stellingen tussen 5 en 6. De afgelopen 4 jaar is hier nauwelijks iets in veranderd. Figuur 8. Mening over bestuurlijke organisatie 1 5,6 5,3 5,6 5,3 5,3 5,3 5,9 5,9 6 5,4 5,5 5,9 5,4 5,8 5,7 invloed kiezer vertegenwoordigd door raad vertrouwen in B&W B&W maken beloften waar gemeente wordt goed bestuurd Tabel 8 laat zien dat de scores met betrekking tot het vertrouwen in B&W, het waarmaken van beloften door B&W en het besturen van de gemeente ook lager zijn dan gemiddeld in Nederland. Tabel 8. Mening over bestuurlijke organisatie Invloed kiezer 5,6 5,7 5,6 6,2 4,8 Vertegenwoordigd door raad 5,3 5,5 5,4 6,1 4,5 Vertrouwen in B&W 6,4 6,3 7,1 5,3 B&W maken beloften waar 5,4 5,8 5,7 6,5 4,9 Gemeente wordt goed bestuurd 5,7 6,3 6,2 7,1 4,7 De waardering voor gemeentelijke regelgeving is iets beter, maar eveneens vrij neutraal (6 tot 6,6; figuur 9).
Figuur 9. Mening over gemeentelijke regelgeving 1 6,4 6,6 6,6 5,9 6,1 6,4 5,9 6 6,2 5,7 5,9 6,2 duidelijke regels goede controle/ handhaving ontbreken regels tegenstrijdige regels Wanneer vergeleken wordt met de waardering van andere gemeenten op dit gebied, scoort Noordoospolder toch bovengemiddeld. Dit geldt met betrekking tot het ontbreken van regels en tegenstrijdigheid van gemeentelijke regels (tabel 9). Tabel 9. Mening over gemeentelijke regelgeving Duidelijke regels 6,6 6,7 6,7 7,3 6,3 Goede controle/handhaving 6,1 6,1 6,5 5,5 Ontbreken regels 6,4 5,9 6,5 5,5 Tegenstrijdige regels 6,2 6,5 5,6 Gemeentelijke informatie Over het algemeen wordt gematigd positief gedacht over de gemeentelijke informatieverstrekking (figuur 10). Met betrekking tot de website is een lichte verbetering zichtbaar tussen 2009 en 2013. Figuur 10. Mening over gemeentelijk informatie 1 6,8 6,9 7,3 6,8 7 7 7,1 7,2 7,2 6,5 6,8 6,9 duidelijk makkelijk vindbaar in kranten op w ebsite Tabel 10 laat zien dat de tevredenheid in Noordoostpolder vergelijkbaar is met die in andere gemeenten in Nederland. Ook de tevredenheid met de website neigt nu meer naar het landelijk gemiddelde. Tabel 10. Mening over gemeentelijke informatie Duidelijkheid informatie 7,0 7,1 7,1 7,6 6,6 Makkelijk vindbaar 7,1 7,2 7,2 7,6 6,8 In kranten 7,2 7,3 7,3 7,7 6,6 Op website 6,9 7,1 7,1 7,6 6,8
Betrokkenheid bij beslissingen gemeente De gemeente scoort matig (5,2 tot en met 6) op het gebied van de betrokkenheid van burgers bij gemeentelijke beslissingen (figuur 11). Burgers hebben met namen het idee dat zij niet of nauwelijks invloed hebben op de acties van de gemeente (5,2). Het oordeel van de burger lijkt wel positiever te worden. Echter het verschil tussen 2009 en 2013 is niet groot. De vraag is of dit het begin is van een opwaartse trend, of dat de verschillen op toeval berusten. Figuur 11. Mening over betrokkenheid burgers 1 5,5 5,3 5,5 5,4 5,3 5,5 5,8 5,7 betrekken burger totstandkoming plannen betrekken burger uitvoering plannen 6 interesse in mening burger 4,9 4,8 5,2 invloed burgers op acties gemeente 5,7 5,7 5,9 inspraak op plannen De scores op dit vlak liggen met name ten aanzien van het betrekken van burgers bij de totstandkoming van plannen onder gemiddeld in Nederland (resp 5,5 vs. 5,8; tabel 11). Tabel 11. Mening over betrokkenheid burgers Betrekken burger totstandkoming plannen 5,5 5,8 5,8 6,7 5,1 Betrekken burger uitvoering plannen 5,5 5,7 5,7 6,5 5,1 Intersse in mening burger 6,2 6,2 7,0 5,4 Invloed burgers op acties gemeente 5,2 5,4 5,3 4,6 Inspraak op plannen 5,9 6,8 5,3 Algemeen Over het algemeen scoort de gemeente niet positief (5,7; figuur 12). De inwoners zijn van mening dat zij meer waar voor hun geld mogen verwachten, maar zijn ook niet uitdrukkelijk negatief over de geleverde diensten. Tussen 2009 en 2013 is hier weinig in veranderd, terwijl de gemeente wel heeft bezuinigd. Figuur 12. Mening over diensten van gemeente t.o.v. het betaalde belastinggeld 1 5,6 5,4 5,7 Retour voor belasting Gemeente Noordoostpolder scoort hierop vergelijkbaar met ander gemeenten in Nederland (tabel 12).
Tabel 12. Mening over diensten van gemeente t.o.v. het betaalde belastinggeld Retour voor belasting 5,7 5,9 5,9 6,8 5,1