5 -minuten versie voor Provinciale Staten Directie DRM Afdeling Ruimte, Wonen en Bodem Registratienummer PZH-2016-565603826 (DOS-2016-0007565) Datum vergadering Gedeputeerde Staten Verzenddatum Geheim 20 september 2016 Nee Portefeuillehouder Paraaf Provinciesecretaris Termijn Bom - Lemstra, AW 21 september 2016 Onderwerp Ontheffing Verordening ruimte 2014 voor de uitbreiding van de KPN Toren op de Kop van Zuid (Wilhelminakade 123, Rotterdam) Bijlagen 1. Aanbiedingsbrief aan de gemeente Rotterdam met daarbij de ontheffing Verordening ruimte 2014 voor de uitbreiding van de KPN Toren op de Kop van Zuid (Wilhelminakade 123, Rotterdam) 2. E-formulier bij het verzoek om ontheffing voor de uitbreiding van de KPN Toren op de Kop van Zuid (Wilhelminakade 123, Rotterdam Voorstel van GS aan PS: kennisnemen van bijgaande stukken op basis van de protocolafspraken 'Wro bevoegdheden van PS en GS' 1. Onderwerp in kort bestek Op 12 september 2016 ontvingen Gedeputeerde Staten van de gemeente Rotterdam een ontheffingsverzoek als bedoeld in artikel 3.2 van de Verordening ruimte 2014 (hierna: de verordening) ten behoeve van: de uitbreiding van de bestaande KPN Toren op de Kop van Zuid (Wilhelminakade 123, Rotterdam). De uitbreiding bestaat uit het uitbreiden van de plint onder de bestaande hoogbouw, nieuwe sparingen in de vloeren van de hoogbouw ten behoeve van een nieuwe liftschacht en een vide op de 11e verdieping. De ontheffing is uitsluitend nodig ten aanzien van de veiligheidszonering oevers Nieuwe Waterweg en Nieuwe Maas (artikel 2.1.10 van de verordening). De beoogde uitbreiding is gepland binnen 25 meter vanaf de kade, binnen deze zone mag op grond van lid 1 van dat artikel geen nieuwe bebouwing worden toegelaten. Beoordeling van het verzoek Locatie en beoogde ontwikkeling Het kantoor van KPN is gelegen aan de Wilhelminakade 123 op de Kop van Zuid. De Kop van Zuid is gelegen op de zuidoever van de Nieuwe Maas tegenover het centrum van de stad. De locatie is gelegen binnen bestaand stadsgebied. In de verordening ruimte is de locatie aangeduid als kantoorontwikkelingslocatie (Kaart 1 Kantoren). De locatie is direct gelegen nabij metrostation Wilhelminaplein. Hier komt een rechtstreekse metro vanaf het centrum, het Centraal Station of Ahoy. Ook bevindt zich vlak naast dit metrostation de tramhalte Wilhelminaplein. 1/6
De beoogde uitbreiding bestaat uit het uitbreiden van de plint onder de hoogbouw, nieuwe sparingen in de vloeren van de hoogbouw ten behoeve van een nieuwe liftschacht en een vide op de 11e verdieping. De eerste verdieping zal in gebruik genomen worden als experience center (innovatie, hulp en service in samenhang met horeca) en de tweede verdieping wordt met 300 m2 aan kantoorplaatsen ingeruimd. In totaal beslaat de uitbreiding circa 5200 m2 aan vloeroppervlakte. Deze ontwikkeling zal deels zijn gelegen binnen de veiligheidszone langs de Nieuwe Maas zoals opgenomen in de verordening Ruimte (Kaart 6 Veiligheidszonering Nieuwe Waterweg en Nieuwe Maas). Onderstaand beeldmateriaal geeft een indruk van de huidige en beoogde situatie. De beoogde uitbreidingen (roodomlijnde locatie) irt de veiligheidszonering Nieuwe Waterweg en Nieuwe Maas (uitsnede Kaart 6 Verordening ruimte 2014) 2/6
Belangenafweging bijzondere omstandigheid en provinciaal belang De KPN-toren in Rotterdam-Zuid, aan de voet van de Erasmusbrug, wordt het nieuwe hoofdkwartier van het bedrijf. De top van het telecombedrijf zit nu nog in Den Haag. De verhuizing sluit aan bij de veranderingen binnen het bedrijf; totaal wordt het aantal vierkante meters kantoorruimte teruggebracht. De werknemers worden geherhuisvest bij andere bestaande locaties. Bij de locatie in Rotterdam worden door middel van deze beperkte uitbreiding enkele nieuwe werkplekken gecreëerd. Op basis van de gemeentelijke visie werkt Rotterdam aan de realisatie van de doelen 'sterke economie' en 'aantrekkelijke woonstad'. Het gebouw is destijds als maatwerk voor KPN ontwikkeld. Door een gebrek aan actueel benodigde functionaliteiten is het gebouw ongeschikt om ongewijzigd aan nieuwe huurders aan te bieden. Door de aanpassingen voldoet het gebouw weer aan de hedendaagse eisen. Met de vestiging van het hoofdkantoor van een toonaangevend bedrijf is niet alleen de bezetting voor langere tijd gegarandeerd, maar wordt Rotterdam, en in het bijzonder de Kop van Zuid, op positieve wijze belicht als belangrijke vestigingslocatie voor bedrijven. Het niet toestaan zou mogelijk consequenties hebben voor het vestigen van het hoofdkantoor van KPN op deze locatie. De gewenste uitbreiding van het gebouw voldoet gedeeltelijk niet aan de in de verordening opgenomen bepalingen omtrent de veiligheidszonering oevers Nieuwe Waterweg en Nieuwe Maas. De voorgenomen bebouwing komt namelijk dichter op de kade te staan en valt deels binnen de 25 meter van de kade. Artikel 2.1.10 lid 1 van de verordening bepaalt echter dat in het gebied tot 25 meter vanaf de kade geen nieuwe bebouwing mag worden toegelaten. Voor het gebied tussen de 25 en 40 meter vanaf de kade, waar het bouwplan deels ook in valt, is in artikel 2.1.10 lid 2 van de verordening bepaald dat nieuwe bebouwing is toegestaan als sprake is van een groot maatschappelijk of bedrijfseconomisch belang, de veiligheid voldoende wordt gegarandeerd en met het oog daarop advies door de Veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond is uitgebracht. Aan die voorwaarden wordt, zoals ook uit de hierna opgenomen overwegingen mag blijken, voldaan zodat ontheffing slechts nodig is voor het deel van het bouwplan dat is gesitueerd binnen 25 meter vanaf de kade. In de toelichting van de verordening bij het betreffende artikel worden enkele overwegingen gewijd aan de situaties waarin een ontheffing aan de orde zou kunnen zijn. Genoemd worden het incidenteel toelaten van andere functies in de bebouwingsvrije zone langs de oever, mits een gelijkwaardige veiligheid wordt geboden als voor verder terugliggende bebouwing (bijvoorbeeld door het treffen van maatregelen aan de gevel). 3/6
Het vorenstaande brengt met zich mee dat uit een oogpunt van externe veiligheid voor de thans voorliggende ontwikkeling, ontheffing mogelijk is als aan het gebouw dusdanige maatregelen worden getroffen dat daardoor een gelijkwaardige veiligheid wordt geboden als voor verder terugliggende bebouwing. De maatregelen houden verband met het kunnen optreden van een plasbrand op de vaarweg en komen erop neer het gebouw zodanig te bestendigen tegen vlamcontact en hittestraling, dat in het gebouw geen slachtoffers vallen. De toets of sprake is van voldoende maatregelen om te komen tot een veiligheidsniveau dat gelijkwaardig is aan het niveau van de verder terugliggende bebouwing vindt plaats door de op dat punt meest deskundige instantie, de Veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond ( VRR). De VRR heeft de bouwaanvraag voor de uitbreiding van de KPN-toren beoordeeld. Op basis van deze beoordeling kan worden geconcludeerd dat de vereiste maatregelen voldoende in de aanvraag zijn gewaarborgd. Door het borgen van deze maatregelen wordt een gelijkwaardige veiligheid geboden als voor verder terugliggende gebouwen. Op basis van de aangeleverde stukken in het kader van de vergunningverlening hebben wij geconstateerd dat de volgende maatregelen worden toegepast om een vergelijkbare brandwerendheid te garanderen: 3-dubbeldik glas; Aan binnenzijde van het glas wordt tevens een brandwerende folie aangebracht; Materiaalkeuze en afwerking/detaillering kozijnen zijn zodanig dat een vergrote brandvertraging van 30 minuut stralingswerendheid ontstaat; Aanpassingen zijn niet alleen getroffen aan de gevel aan de Nieuwe Maas, maar zijn tevens van toepassing op de haaks daarop staande gevels; Breedte van deuren en orientatie van trappen in de richting van het water af; Verder is toegezegd dat KPN via de gebruiksvergunning verplicht zal worden extra aandacht te besteden aan het risico op plasbrand en haar BHV-plannen daarop aan te vullen. De vereiste maatregelen worden door de gemeente tevens opgenomen als voorschrift in de te verlenen omgevingsvergunning. De maatregelen zijn daarmee zowel in de aanvraag als in de vergunning gewaarborgd. Gelet daarop hebben wij vanuit een oogpunt van externe veiligheid geen bezwaar tegen het verlenen van de benodigde ontheffing. Daarnaast hebben wij in het kader van de integrale afweging van het verzoek om ontheffing nog het volgende overwogen. Een brede waaier aan woon- en werkmilieus is een belangrijke voorwaarde voor een aantrekkelijk vestigingsklimaat. Als herstructurering, transformatie of verdichting plaatsvindt binnen de stad, dan dient dit bij te dragen aan de versterking van de ruimtelijke karakteristiek. Nieuwe ontwikkelingen dienen gebruik te maken van de groen- en waterstructuur als onderdeel van het stads- en dorpsontwerp. De hoogstedelijke centrumgebieden kennen een hoge bereikbaarheid en sterke identiteit. Ze bieden plaats aan (inter)nationale voorzieningen en bijzondere stedelijke woonmilieus. 4/6
Door uitbreiding van het kantoor op deze kantoorontwikkelingslocatie draagt de ontwikkeling bij aan de vitaliteit en daarmee de kwaliteit van de centra en aan de versterking van de agglomeratiekracht. De uitbreiding behelst een modernisering van het bestaande gebouw. De plint van de toren wordt daarbij uitgebreid. De ontwikkeling past bij de schaal en de maat van de bestaande kenmerken van het gebied, zodat ook uit een oogpunt van ruimtelijke kwaliteit met de ontwikkeling kan worden ingestemd en aanvullende ruimtelijke maatregelen als bedoeld in artikel 2.2.1, lid 3 van de verordening niet nodig zijn. Conclusie Gelet op bovenstaande overwegingen hebben Gedeputeerde Staten besloten ontheffing te verlenen van artikel 2.1.10 lid 1 van de verordening voor de uitbreiding van de KPN Toren op de Kop van Zuid (Wilhelminakade 123, Rotterdam). Er is sprake van zodanig bijzondere omstandigheden dat het verlenen van ontheffing gerechtvaardigd is. Daarbij is met name overwogen dat de veiligheidsaspecten, met het oog waarop het verbod in de verordening is opgenomen, in de te verlenen vergunning voldoende geborgd zijn. Gezien deze maatregelen zou de gemeente onevenredig worden belemmerd in verhouding tot de met die regels te dienen provinciale belangen als wordt vastgehouden aan de bebouwingsvrije zone van 25 meter vanaf de kade. Een gelijkwaardige veiligheid als voor verder terugliggende bebouwing wordt door borging van deze maatregelen immers geboden. Het betreft een besluit onder voorbehoud dat de reacties uit Provinciale Staten geen aanleiding geven tot heroverweging van voorgenoemd besluit (op basis van de protocolafspraken 'Wro bevoegdheden van PS en GS'). 2. Afbakening van (wettelijk) kader en partijen a. Europees/nationaal/provinciaal wettelijk en beleidskader Visie Ruimte en Mobiliteit en de Verordening ruimte 2014. b. Relatie andere interne beleidsterreinen Milieu (Externe veiligheid): Er is ingestemd met het plan omdat de veiligheidsaspecten, met het oog waarop het verbod in de verordening is opgenomen, in de te verlenen vergunning voldoende geborgd zijn. c. Relatie externe partijen De Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond (VRR) is akkoord met het plan. 3. Procesbeschrijving en rol Staten a. Voorgeschiedenis Geen bijzonderheden 5/6
b. Waar staan we nu? Anders Het gaat hier om een ontheffingsprocedure van de Verordening ruimte. c. Vervolgprocedure Het besluit wordt verzonden aan de gemeente Rotterdam onder voorbehoud dat er geen reactie uit PS komt. 4. Financiële aspecten (dekking en risico s) n.v.t. Technische & proces vragen en informatie bij Ambtenaar Telefoon 070-441 83 72 L.M.P. Berkemeijer Kamer l.berkemeijer@pzh.nl E-mail 6/6