SVRZ Kaderbrief 2016 VERBINDING in OPENHEID BS.15.367
1. Visie De visie 1 van SVRZ staat verbeeld in de tekening zoals op het voorblad is weergegeven. Het groene pad op de tekening is het levenspad van onze cliënt 2. Wanneer een cliënt bij SVRZ komt, heeft hij al een heel leven achter de rug. Een leven waarin hij allerlei ervaringen heeft opgedaan en waar hij omringd is geweest door familie, vrienden en mantelzorgers. Deze geschiedenis maakt de cliënt tot de persoon die hij nu is. Wanneer de cliënt bij SVRZ komt, lopen wij een stukje mee in zijn leven. Bij SVRZ maken we goede afspraken en komen die ook na. Onze cliënten ervaren dat we echte aandacht hebben. We dragen zorg voor een verzorgd lichaam en goed eten en drinken. We brengen de risico s voor de cliënt in kaart en maken daar afspraken over zodat de best passende zorg verleend kan worden. Onze deskundige medewerkers ondersteunen het levenspad van de cliënt wanneer en waar het nodig is. En maken samen met de cliënt de juiste keuzes. Hoe ze dat doen verschilt per cliënt. Maar één ding is altijd hetzelfde: onze medewerkers hebben hart voor de cliënt, hart voor de zorg en passie voor hun werk. Kernwaarden die onze medewerkers typeren zijn: nabijheid, vrijheid, verantwoordelijkheid en gelijkwaardigheid. Om te zorgen dat onze medewerkers goede kwaliteit kunnen leveren, biedt SVRZ als organisatie bescherming en ondersteuning. Daarnaast hebben we duidelijke kaders die onze medewerkers richting geven. 2. De keuzes van SVRZ voor 2016 2.1 Inleiding De visie van SVRZ is duidelijk, de stip op de horizon is geformuleerd. Om deze visie te realiseren binnen de huidige sterk veranderende omgeving, heeft SVRZ 4 strategische uitgangspunten geformuleerd om in de periode 2015-2020 aan te werken 3 : Doorgaan met het realiseren van ambities uit Tijd voor Zorg 4 Streven naar high performance en eenvoud Adequaat en tijdig inspelen op de veranderende omgeving en de veranderende vraag Initiatieven tot vernieuwing blijven stimuleren, maar ook doseren Het pad is daarmee voor de komende jaren uitgestippeld. Ieder jaar willen we weer een stap zetten richting de realisatie van de 4 strategische uitgangspunten en richting de realisatie van onze visie. Deze kaderbrief is ingedeeld conform de visietekening en de strategische uitgangspunten en bevat het richtinggevende kader voor de begroting van SVRZ en voor de jaarplannen van de locaties en van de stafafdelingen. Zoals de auditoren bevestigden tijdens de PreZo pre-audit in mei 2015, zijn wij een open en leergierige organisatie die in verbinding staat met de omgeving. Dit willen wij nog verder ontwikkelen, op weg naar onze strategische doelen. Voor 2016 kiezen we er voor om zo helder en transparant mogelijk te zijn. Zowel naar buiten toe, als ook naar onszelf. Wat zijn onze mogelijkheden en onmogelijkheden? Wat zijn de verhalen van de cliënten en van de mantelzorgers? Waar kunnen we van leren en hoe kunnen we onszelf ontwikkelen? Het motto voor 2016 is dan ook: VERBINDING in OPENHEID 1 Zie bijlage 1 voor de volledige beschrijvende tekst van de visietekening van SVRZ. 2 Daar waar in deze Kaderbrief cliënt staat, wordt de cliënt en zijn sociale netwerk bedoeld. 3 Deze strategische uitgangspunten zijn opgenomen in de strategienota 2015-2020. Deze strategienota heeft de naam Tijd voor de Cliënt gekregen. 4 Tijd voor Zorg was het motto dat SVRZ aan de vorige strategienota had gegeven. BS.15.367 Pagina 2 van 9
2.2 CLIËNT 2.2.1 Doorgaan met de ambities uit Tijd voor Zorg De kracht van verhalen en geen stap zonder de cliënt Bij het kennen van de cliënt gaat het er om de cliënt te zien en te kennen in wie hij nu is en was in het leven dat hij leidde voordat hij een verbintenis met SVRZ aanging. Door de kracht van verhalen leren we de cliënt kennen. We willen geen stap zetten zonder de cliënt. Samen met hem willen we keuzes maken en invulling geven aan de best passende zorg en ondersteuning. Hierbij hoort dat we ook eerlijk zijn over de mogelijkheden en onmogelijkheden bij SVRZ. We willen in 2016 twee momenten dat we in gesprek zijn met de cliënt meer in balans brengen met de leefwereld, namelijk het gesprek bij de aanvang van de zorg en het gesprek over de evaluatie van de zorg. 2.2.2 High Performance en eenvoud Cliëntveiligheid en recht op risico Om de basiszorg toekomstbestendig te houden is het zaak om continu alert te zijn op wat beter kan en waar risico s liggen. Je kan echter niet alle risico s uitbannen. In overleg met de cliënt willen we zoeken naar een balans tussen hoge cliëntveiligheid en het individuele recht op risico en maken we afspraken hierover. Om dit te kunnen realiseren, moeten we weten welke risico s de cliënt loopt. In 2016 wordt cliëntveiligheid geconcretiseerd in de thema s handen wassen en risicosignalering. 2.2.3 Adequaat en tijdig inspelen op de veranderende omgeving en vraag Mantelzorg / sociale netwerk van de cliënt De mantelzorger en zijn sociale netwerk hebben een belangrijke rol in het leven van de cliënt. Wij willen de betrokkenheid van het sociale netwerk stimuleren, de kennis van de mantelzorger over de cliënt benutten en de cliënt ondersteunen bij het behouden van zijn sociale netwerk. Locaties en teams betrekken het sociale netwerk van de cliënt steeds meer in de zorg en breiden het netwerk van de cliënt uit door de inzet van vrijwilligers. In 2016 willen we realiseren dat het elektronisch cliëntdossier (ECD) wordt opengesteld voor de cliënt en/of diens wettelijk vertegenwoordiger. 2.2.4 Vernieuwing en innovatie Het optimaal benutten van de feedback van onze klanten Door goed te luisteren naar de feedback van onze klanten en het optimaal benutten van deze informatie, kunnen we onze zorg en dienstverlening naar een hoger niveau tillen. De huidige landelijke klantervaringsmetingen geven ons onvoldoende inzicht in de wensen, behoeften en ervaringen van onze cliënten. SVRZ heeft behoefte aan actuele en betrouwbare informatie hierover. In 2016 willen we cliëntervaringsgesprekken gaan houden, gebaseerd op de visie en doelstellingen van SVRZ. BS.15.367 Pagina 3 van 9
2.3 MEDEWERKER 2.3.1 Doorgaan met de ambities uit Tijd voor Zorg Medewerkers nemen de ruimte om zelf keuzes te maken en zijn hierop aanspreekbaar Medewerkers hebben de ruimte om zelf keuzes te maken in het belang van de cliënt. We willen dat medewerkers de moed hebben om deze ruimte te nemen en daarop aanspreekbaar te zijn. In 2015 is aandacht besteed aan het verder ontwikkelen van een aanspreekcultuur. Het is onze overtuiging dat door eigenaarschap en aanspreekbaarheid medewerkers de best mogelijke zorg aan de cliënt kunnen bieden. In 2016 zal bij alle momenten van scholing, training en coaching de persoonlijke ontwikkeling op dit gebied aan de orde komen. 2.3.2 High Performance en eenvoud Leren van incidenten, klachten en fouten Voor het bereiken van high performance en eenvoud is het noodzakelijk dat we leren van incidenten, klachten en fouten. Wij willen ons graag steeds verder ontwikkelen en verbeteren door te groeien door feedback en te leren van gemaakte fouten. In 2015 heeft SVRZ een nieuwe klachtenregeling gemaakt die gericht is op preventie van klachten en het leren van gemaakte fouten. In 2016 implementeren we de nieuwe klachtenregeling en willen we de luistervaardigheid van alle medewerkers bevorderen. 2.3.3 Adequaat en tijdig inspelen op de veranderende omgeving en vraag Deskundige medewerkers (per cliëntgroep) Inspelen op veranderingen vraagt deskundigheid. Om de cliënt zo goed mogelijk te kunnen ondersteunen, is het niet alleen belangrijk om de cliënt en zijn levensverhaal te kennen, maar ook om kennis en vaardigheden te hebben van specifieke ziektebeelden, benaderingswijzen en zorgbehoeften. In de facilitaire dienstverlening is gastvrijheid het centrale thema en voor de staf van het servicecentrum en de locaties gaat het om vakdeskundigheid en het vermogen om deze deskundigheid te delen met de collega s uit het zorgproces. In 2016 wil SVRZ (cliënt)gerichte scholingen en trainingen aanbieden aan haar medewerkers zo mogelijk gebaseerd op best practices. We verwachten tevens meer flexibiliteit en mobiliteit van de medewerkers, wanneer ze nodig zijn op de plaats waar de (cliënt)vraag is. 2.3.4 Vernieuwing en innovatie Balans tussen eigen verantwoordelijkheid voor ontwikkeling van de medewerker en de verantwoordelijkheid van SVRZ hiervoor De maatschappij vraagt veel eigen kracht van ons allemaal. Daarbij hoort in toenemende mate ook een eigen verantwoordelijkheid voor de professionele ontwikkeling tijdens het werkzame leven. SVRZ is een organisatie die dit graag faciliteert. Op basis van deze principes is in 2015 een nieuw scholingsbeleid ontwikkeld. In 2016 vindt implementatie plaats van de nieuwe visie op scholing. BS.15.367 Pagina 4 van 9
2.4 ORGANISATIE 2.4.1 Doorgaan met de ambities uit Tijd voor Zorg Leidinggevenden sturen op de 5 uitgangspunten voor goede zorg voor de cliënt De cliënt staat centraal in al onze processen. Om dit te kunnen realiseren, werken we volgens de vijf uitgangspunten voor goede zorg voor de cliënt. Leidinggevenden sturen hier op. Om hier zo goed mogelijk op te kunnen sturen, is het belangrijk dichtbij te zijn en te zien en te voelen wat er gebeurt op de werkvloer. Niet direct reageren op wat er gebeurt, maar eerst bewust te worden van wat er nu werkelijk aan de hand is. In 2016 zijn de leidinggevenden meer en meer zichtbaar op de werkvloer. 2.4.2 High Performance en eenvoud Interne en externe transparantie Interne en externe transparantie zijn voorwaarden voor het bereiken van uitstekende kwaliteit. Naar buiten toe willen we een realistisch beeld geven van de mogelijkheden en onmogelijkheden van onze zorg en dienstverlening. En ook intern willen we een helder beeld krijgen van de werkelijke situatie. We willen goed luisteren naar de feedback van onze klanten en stakeholders en deze informatie optimaal benutten. Zo kunnen we onze zorg en dienstverlening naar een hoger niveau tillen. In 2016 richten we ons op het optimaal gebruiken van de informatie uit het SVRZ managementdashboard en uit interne en externe audits. In ieder geval worden audits uitgevoerd op de onderwerpen voedselveiligheid en hygiëne. 2.4.3 Adequaat en tijdig inspelen op de veranderende omgeving en vraag (Door)ontwikkeling zorgconcepten SVRZ wil verantwoordelijkheden laag in de organisatie leggen, waar medewerkers dicht bij de cliënt zelf keuzes kunnen maken en hier op aanspreekbaar zijn. Om deze keuzes te kunnen maken hebben medewerkers en leidinggevenden een houvast, een eenduidig kader nodig. Zorgconcepten reduceren de meerduidigheid en helpen medewerkers te weten wat hen te doen staat. Zorgconcepten zijn daarmee een houvast voor medewerkers in een veranderende omgeving en bij een veranderende vraag. In 2015 zijn/worden de zorgconcepten ZorgThuis, Woongroep Somatiek, Geriatrische revalidatiezorg en Dagactiviteiten ontwikkeld. In 2016 richten we ons op het implementeren en (door)ontwikkelen van zorgconcepten. Naast de reeds ontwikkelde zorgconcepten worden in 2016 de zorgconcepten Groepswonen Psychogeriatrie en Tijdelijk verblijf ontwikkeld. 2.4.4 Vernieuwing en innovatie E-health De afgelopen jaren hebben we binnen een aantal projecten een voorzichtige start gemaakt met e-health. Wijs geworden van de ervaringen uit deze projecten, willen we in de toekomst op het terrein van e-health goed onderbouwde keuzes maken. In 2015 onderzoeken we welke gebieden van e-health eventueel interessant zijn voor SVRZ. In 2016 wordt helder op welke gebieden we eventueel verder gaan met e-health en ondernemen we hier actie op. BS.15.367 Pagina 5 van 9
3. Financiële context Op basis van het kabinetsbeleid voor de langdurige zorg (intramuraal) zal ook voor 2016 naar verwachting sprake zijn van lagere tarieven. De omvang hiervan is nog moeilijk te duiden omdat de tarieven pas in juli/augustus 2015 bekend zullen worden gemaakt. De af te spreken volumes zijn pas in oktober bekend. Met betrekking tot de extramurale budgetten is van belang dat de functie Begeleiding in 2015 is over gegaan naar de WMO en dat de functies Verpleging en Persoonlijke Verzorging in 2015 zijn over gegaan naar de ziektekostenverzekeraar. De impact hiervan op de beschikbare budgetten is nu nog niet bekend en ook nog sterk afhankelijk van politieke besluitvorming. Nadat deze budgetten voor deze functies in 2015 met ca. 20% zijn gedaald zal naar verwachting in 2016 wederom sprake zijn van lagere budgetten, wel zal de daling in 2016 minder zijn dan in 2015. Het optimaliseren van de werkprocessen is derhalve belangrijk om de verlaging van de tarieven op te vangen zodat deze zo weinig mogelijk ten koste gaan van de zorg aan de cliënt. Om in procesoptimalisatie te investeren zal door SVRZ additioneel 0,5 mln in de begroting 2016 worden gereserveerd. In de toekomst zal worden bezien of met de terugverdien effecten dit bedrag structureel in de reguliere begroting kan worden opgenomen. Op deze wijze zal SVRZ ook omgaan met extra investeringen in ICT. De huidige ICTuitgaven van SVRZ in de reguliere begroting zijn met ruim 2% (in percentage van de inkomsten) vergelijkbaar met het gemiddelde in de ouderenzorg. Als SVRZ meer uitgeeft aan ICT zal dit additioneel worden gefinancierd of dienen deze investeringen zich terug te verdienen door besparingen. Voor de opleidingsbegroting 2016 zal conform 2015 worden uitgegaan van een percentage van 2% van de personele kosten. Eventuele extra opleidingsactiviteiten zullen ook additioneel worden gefinancierd zodat deze niet ten koste gaan van het beschikbare zorgbudget. Voor de verdere financiële uitgangspunten wordt verwezen naar deel II van de kaderbrief waarin ook de detailplanning voor de begroting is opgenomen. BS.15.367 Pagina 6 van 9
Bijlage 1. Wie doet wat om te werken volgens de visie van SVRZ Behorend bij de visietekening van SVRZ 1. Groen Wat bieden we onze cliënten? Het groene pad op de tekening is het levenspad van onze cliënt. Wanneer een cliënt bij SVRZ komt, heeft hij al een heel leven achter de rug. Een leven waarin hij allerlei ervaringen heeft opgedaan en waarin hij omringd is geweest door familie, vrienden en mantelzorgers. Deze geschiedenis maakt de cliënt tot de persoon die hij nu is. Wanneer de cliënt bij SVRZ komt, lopen wij een stukje mee in zijn leven. Een aantal dingen zal anders worden, maar de cliënt staat centraal in al onze processen. Wij vinden het belangrijk dat onze cliënten zich thuis voelen bij ons, gelukkig zijn en verbonden blijven met hun vertrouwde omgeving. Om dat te bereiken, werken we volgens de volgende vijf uitgangspunten: A. Goede afspraken, gemaakt in dialoog Alleen wanneer we oprechte interesse hebben in de cliënt als mens, kunnen we inzicht krijgen in zijn behoeften. Wat moeten wij van u weten om goed voor u te kunnen zorgen? Wat maakt u gelukkig? Waar heeft u ondersteuning nodig? Als we dit inzicht eenmaal hebben, kijken we samen hoe we invulling kunnen geven aan de wensen van onze cliënt. We maken afspraken en daar houden wij ons aan. Wij respecteren de vrijheid van onze cliënten en leggen ze niets op. B. Aandacht Natuurlijk hebben we aandacht voor de beperkingen die onze cliënten hebben. Maar onze cliënten ervaren vooral ook dat wij aandacht hebben voor de mens die zij zijn. Voor hun geschiedenis, hun hobby s en voor de belangrijke personen in hun leven. Voor de wensen en behoeftes die ze hebben. Om deze aandacht te kunnen hebben, gaan we met onze cliënten in gesprek en maken we echt contact. We leren ze kennen door op een oprechte manier belangstelling te hebben voor de verhalen van hun leven. C. Goede lichamelijke verzorging Een goede verzorging is bij ons een vanzelfsprekendheid. Wij zorgen voor een goede lichamelijke verzorging van onze cliënten. Hierbij zetten we zorg op maat in. Wat de cliënt zelf nog kan doen, doet hij zelf. Waar hij ondersteuning nodig heeft, bieden wij die. D. Goed en smakelijk eten Eten is meer dan voeding tot je nemen. Eten is ook een moment van gezelligheid en van genieten. Daarom vinden wij dat het eten niet alleen voedzaam, maar ook smakelijk moet zijn. Daarnaast besteden aandacht aan de sociale contacten en de sfeer tijdens de maaltijd. Hierbij overleggen we met onze cliënten wat zij als prettig ervaren. E. In kaart gebrachte risico s We zijn alert op de mogelijke gevaren die onze cliënten omringen. Wij brengen deze risico s in kaart, bespreken ze met onze cliënten en geven ze professioneel en deskundig advies. Met deze kennis in huis kan de cliënt vervolgens zelf beslissen hoe hij met de risico s om wil gaan. We registreren de keuzes die de cliënt maakt en houden ons aan de gemaakte afspraken. BS.15.367 Pagina 7 van 9
2. Blauw Waar staan onze medewerkers voor? Onze medewerkers ondersteunen het levenspad van de cliënt wanneer en waar het nodig is. Hoe ze dat doen verschilt per cliënt. Maar een ding is altijd hetzelfde: onze medewerkers hebben hart voor de cliënt, hart voor de zorg en passie voor hun werk. Vier kernwoorden beschrijven de manier van werken van onze medewerkers. Nabijheid Het gevoel in verbinding te staan met anderen is voor ieder mens essentieel. Daarom vinden we het belangrijk dat onze cliënten in contact blijven met hun mantelzorgers, familie en vrienden. Onze medewerkers hebben oog voor deze relaties, we erkennen en stimuleren ze. Zo komen ook onze medewerkers dicht bij onze cliënten te staan. Vrijheid Cliënten houden bij SVRZ zo lang mogelijk de regie over hun eigen leven en maken zelf keuzes. Onze medewerkers ondersteunen de cliënten hierin. Daarnaast hebben ook de medewerkers de vrijheid om in hun werk keuzes te maken. Ze gebruiken hun kennis en ervaring om keuzes in het belang van de cliënt te maken. Verantwoordelijkheid SVRZ wil de verantwoordelijkheid om oplossingen te zoeken, zo dicht mogelijk bij de cliënt leggen. Op deze manier willen we inspelen op de wensen en behoeften van onze cliënten. Dit vraagt van onze medewerkers dat zij hun verantwoordelijkheid nemen om acties uit te voeren en beslissingen te nemen. Daarnaast zijn onze medewerkers aanspreekbaar op de keuzes die zij gemaakt hebben. Gelijkwaardigheid Wij zien de hele mens en we benaderen onze cliënt op een gelijkwaardige en respectvolle manier. Bij oudere mensen zijn de gebreken en de kwetsbaarheden vaak goed te zien. Toch houden wij bij SVRZ oog voor de mens achter de cliënt. Onze cliënten hebben misschien een aandoening, maar ze zijn niet de aandoening. In alle relaties ervaren wij dezelfde gelijkwaardigheid: in de relaties met collega s, met de vrijwilligers en familie en vrienden van de cliënten. 3. Oranje Wat biedt SVRZ om de visie te ondersteunen? Om te zorgen dat onze medewerkers goede kwaliteit te kunnen leveren, rust het beleid van onze organisatie op de volgende vier pijlers. A. Ondersteuning Wij ondersteunen onze medewerkers in hun werk. Dit doen we door te zorgen dat ze beschikken over faciliteiten en materialen die zij nodig hebben om hun werk uit te kunnen voeren. Dit geldt op alle terreinen: van ICT tot medische materialen, van managementinformatie tot scholing en deskundigheidsbevordering. Zo houden we onze hoge kwaliteitsstandaard op peil. BS.15.367 Pagina 8 van 9
B. Bescherming Wij vinden het belangrijk dat onze medewerkers zich zo veel mogelijk kunnen richten op het primaire proces: het verlenen van zorg. Als organisatie filteren we daarom de zaken die van buitenaf op onze medewerkers afkomen. SVRZ is een goed werkgever die aandacht heeft voor een prettige werkcultuur. Wij vinden het belangrijk om onze afspraken na te komen, medewerkers goed te informeren en te zorgen voor een veilige werkomgeving. C. Richting Als organisatie richten wij ons op een stip op de horizon en zetten de lijnen uit om daar te komen. Maar we vinden het belangrijk dat ook onze medewerkers goed bekend zijn met onze visie en doelen. Alleen dan kunnen zij namelijk in hun dagelijks werk beslissingen nemen die in lijn zijn met het doel dat SVRZ voor ogen heeft. D. Kaders SVRZ biedt medewerkers duidelijke kaders, zodat iedereen weet wat er van hem verwacht wordt. Dit is nodig omdat SVRZ zorg biedt op veel verschillende terreinen. We werken bovendien met veel medewerkers op diverse locaties door heel Zeeland. Dit betekent dat er grote verschillen kunnen zijn tussen medewerkers. Dankzij de heldere kaders kunnen onze medewerkers zelfstandig keuzes maken. Omgeving Bij SVRZ richten we ons op onze omgeving. We zijn alert op wat er om ons heen gebeurt. Zijn er belangrijke veranderingen in die omgeving? Dan spelen we daar op in als het nodig is. Dit kunnen bijvoorbeeld veranderingen zijn in de behoeften van onze toekomstige cliënten. Maar ook veranderingen in de wet of nieuwe relevante dienstverleners in de regio. 4. Roze Toelichting samenhang SVRZ verleent in Zeeland zorg aan ouderen met lichamelijke of geestelijke klachten. Wij bieden het hele pallet, dus zowel basiszorg als specialistische zorg. Dit doen we vanuit onze specialistische centra, onze zorgcentra maar bijvoorbeeld ook bij cliënten thuis. In de omgeving van SVRZ zijn veel zorg-, welzijns- en vrijwilligersorganisaties actief. Deze organisaties verwijzen cliënten naar ons door en andersom verwijzen wij ook cliënten door. Door ons zo in verbinding te stellen met andere partners in de zorg, kunnen we onze cliënten de juiste zorg bieden. Onze zorg is geordend in verschillende zorgconcepten. Binnen elk zorgconcept leveren we diensten aan één specifieke doelgroep. Alle locaties die hetzelfde zorgconcept aanbieden, werken volgens dezelfde methoden en kwaliteitseisen. Daarmee garanderen we overal hetzelfde kwaliteitsniveau van zorg. We onderscheiden onder andere de volgende concepten: ZorgThuis Kleinschalig wonen dementie Woongroepen intensieve lichamelijke zorg Revalidatiezorg BS.15.367 Pagina 9 van 9