Joop Hofman
1960/ 1970 1980 1990 2000 2010 1 Democratisering. Maatschappelijke roep om invloed (Werkgroep 2000) Centralisering Ontzuiling Politiek op verschillende schalen (land, gemeente, provincie) INSPRAAK Professionalisering middenveld Apparaatsgroei overheden 2 Centrale planningsmodellen (Welzijnsplanning, Stadsvernieuwing) PARTICIPATIE (meedoen, oog en oor, buurtbeheer) Decentralisatie van beleid en uitvoering en terug naar de stad (Verzelfstandiging corporaties, Sociale Vernieuwingsbeleid) Multiculturele samenleving Burger: co producent als (lokaal) deskundige (Internet) Poldermodel (samen met iedereen) INTERACTIEVE BELEIDSVORMING (meepraten en oordelen, workshops, coproducties) 3 4 Dynamische netwerksamenleving Contactkloof systeemwereld en leefwereld (Fortuyn revolte, dualisme, opkomst lokale partijen) Omslag naar meer wisselwerking en het sociale Druk in de buurt met professionals en bureau s Beroep op eigen inzet en verantwoordelijkheid (WMO) INITIATIEFKRACHT, CREATIE (eigen oplossingen, bewonersbudgetten,..) BURGERBESTUUR/BURGERREGIE
Participatie in verschillende vormen Politieke participatie acties gericht op beïnvloeding van het lokaal politiek systeem: verkiezingen, partijen, deelname aan adviesraden, hoorzittingen, Civiele participatie activiteiten onder burgers zelf, zonder bemiddeling: in de buurt, rond instellingen en infrastructuur, op plekken, in gemeenschappen, van onzichtbaar tot spectaculair, van hooggeschoold tot kansarm Sociale participatie Vrijwillige deelname aan het sociale leven (voetbalclub, landelijke beweging, ) Let wel, sociale participatie kan omslaan in civiele en politieke participatie Maatschappelijke participatie Deelname aan maatschappelijk leven (werk, school, vrijwilligerswerk, )
Rosarium Aarbek, Heerlen
Zorg belangrijkste peiler sociaal leefklimaat
Zorgpartijen Zorgverleners Zorgverzekeraars De Posten Buurtpolis
Energie vrij product maatschappelijke winst en materiele winst zonnepanelen windmolen transition town
Stadslandbouw Foodmarket Moestuintjes
Dorpscooperatie Esbeek Bouwen aan het MOOISTE café
Overal ladders
Zeggenschap Verantwoordelijkheid Beslissen Beslissen. Co produceren. Gedelegeerd (mee)beslissen Adviseren Formeel vertegenwoordigerschap met buurt regelen Opzetten permanente en actieve dialoog met buurt Organiseren overleg met buurt Raadplegen Informatie naar buurt zenden Informeren Informatie ontvangen en verwerken Joop Hofman
Zeggenschap Verantwoordelijkheid Beslissen Beslissen. Co produceren. Gedelegeerd (mee)beslissen Adviseren Raadplegen Persoonlijk Aanleveren en ontwikkelen ideeen en plannen voor buurt Met andere partijen ideeën en plannen willen bespreken en de samenwerking mee opzoeken Bereidheid zijn om medewerking (geld, mensen, vergunning, enz.) te organiseren zodat het idee werkelijkheid wordt. Naar andere bewoners: Idee/plan presenteren Idee/plan bespreken op gewenstheid en bereidheid hebben opvattingen anderen te verwerken Medewerking en draagvlak (op zijn minst acceptatie) organiseren Informeren
Zeggenschap Verantwoordelijkheid Beslissen Beslissen. Co produceren. Gedelegeerd (mee)beslissen Adviseren Raadplegen Persoonlijk Advies geven over plannen, visies en ideeën, etc Uitwerken en meewerken aan plannen, visies en ideeën Aanleveren van ideeën en voorstellen voor de buurt Bereidheid om met andere partijen en bewoners samen er wat van te maken Naar andere bewoners: Bewoners uitnodigen om met in gesprek te gaan Checken bij bewoners of de richting waarin plannen, ed zich ontwikkelen gewenst is Actief samenwerking met bewoners opzoeken om op delen mee te werken in uitvoering Informeren
Zeggenschap Verantwoordelijkheid Beslissen Beslissen. Co produceren. Gedelegeerd (mee)beslissen Adviseren Raadplegen Informeren Persoonlijk: Mening en standpuntengeven over ideeën, projecten, beleid, over de buurt,etc. Tips hoe eea beter kan Signaleren wat goed of fout is Voorkeuren aangeven tav ideeën en voorstellen Voorkeur aangeven over prijs of kwaliteit diensten Naar andere bewoners: Kennis en mening uitwisselen met anderen
Zeggenschap Verantwoordelijkheid Beslissen Beslissen. Co produceren. Gedelegeerd (mee)beslissen Adviseren Raadplegen Informeren Persoonlijk: Mening geven over ideeën, projecten, beleid, voorstellen, over de buurt,etc. Tips hoe eea beter kan Inzichten geven wat goed of fout is Naar andere bewoners: Opvattingen en inzichten naar bewoners zenden
Zeggenschap Verantwoordelijkheid Beslissen Beslissen. Co produceren. Gedelegeerd (mee)beslissen Adviseren Raadplegen Informeren Persoonlijk: Opnemen Naar andere bewoners: O
Zeggingskracht Zelf plannen maken,opzetten,beheren Beslissen. Voortouw nemen, instanties Meebeslissen steunen. Uitwerken en uitvoeren ideeën en plannen. Gedelegeerd (mee)beslissen Actief meedoen met Adviseren ontwerpen. en visie Meewerken aan Consulteren. uitvoering Acceptatie Reageren. Inrichten proces Kaders bepaald door bewoners, open toegang infobronnen, overheid en andere hebben ruimte voor input, oplossingen wijk zijn leidend, faciliteren (geld, natura, deregulering.. Kaders bij start samen maken, heldere informatie verstrekken, gelegenheid wederzijdse input oplossingen samen bepalen... Kaders vooraf aangeven, bewoners gelegenheid tot input, begrijpelijke informatie voor belanghebbende Kaders aangeven Oplossingen aangeven Heldere informatie aanreiken --- Joop Hofman
valladder
Zeggenschap Verantwoordelijkheid Beslissen Beslissen. Co produceren. Gedelegeerd (mee)beslissen Adviseren overheidsmonopolie op beleid Formeel vertegenwoordigerschap met buurt regelen Opzetten permanente en actieve dialoog met buurt Organiseren overleg met buurt Raadplegen Informatie naar buurt zenden Informeren Informatie ontvangen en verwerken Joop Hofman
Joop Hofman Informeren Rol Raadplegen. Adviseren. Kiezer Klant Onderdaan overheidsmonopolie Partner Wijkbewoner Co-prouceren Beslissen Rol gemeente Relatie Typering prestatie Democratische representant Representatief Herkenbaar, aanspreekbaar Dienstverlener Dienstverlener Burgergericht, pro actief Regeltoepasser en handhaver Belastingbetaler Maatschappelijk organisator Ondergeschikt Voorspelbaar, consequent, zorgvuldig Ontwikkelaar Gelijkwaardig Visionair, partnergericht Beheerder Beheerder Rationeel, flexibel, zorgvuldig Beslissen. Overheidsprestatie Collectieve keuzes: betrokkenheid, ambitie, slagkracht, rekenschap en samenwerking Meebeslissen. Gedelegeerd. (mee)beslissen Adviseren. Zo goed mogelijke service: loketservice, brief en telefoonafhandeling, informatieverstrekking, klachten en bezwaren Consulteren. Reageren. Joop Hofman burgerregie Voorschrijven, handhaven, afdwingen: veiligheid, regelgeving, beschikkingen, handhaving Ideeën uitwisselen, samenwerken: fysieke, sociale, economische, culturele domeinen Onderhoud plegen, faciliteiten bieden. Bv lokale voorzieningen, milieu en groen, verkeer en vervoer, gebouwen, woonomgeving. Organisator Zorgvuldig Efficiënte publieke organisatie in stand houden: lokale lasten, financiën, management, personeel
Rol Regisseur Gangmaker Verbinder Deelnemer Gebruiker Beslissen. Meebeslissen. Gedelegeerd. (mee)beslissen Adviseren. Consulteren. Reageren. Joop Hofman Co creatie van beleid door overheid en burgers Informeren Peilen Delibereren Co creëren Delibereren Peilen Informeren burgerregie Beslissen Co-prouceren Adviseren. Raadplegen. Informeren Joop Hofman overheidsmonopolie Rol Kiezer Klant Onderdaan Partner Wijkbewoner Belastingbetaler
Co creatie van beleid door overheid en burgers Co creatie van beleid door overheid en burgers overheidsmonopolie Informeren Peilen Delibereren Co creëren Delibereren Peilen Informeren burgerregie
Realisatie Samen oplossingen uitvoeren Besluitvorming Delen van beslisruimte Ideevorming Delen en bouwen aan ideeën en oplossingen Meningsvorming elen van meningen en standpunten Co creatie van beleid door overheid en burgers Co creatie van beleid door overheid en burgers Kennisvorming Delen van informatie en kennis overheidsmonopolie Informeren Peilen Delibereren Co creëren Delibereren Peilen Informeren burgerregie
Burgerbegroting, wat levert het op. Vitalisering lokale democratie Meer en betere dienstverlening en infrastructuur Duizenden burgers actief
Burgerbegroting een besluitvormend proces waarin burgers delibereren en onderhandelen over het aanwenden en verdelen van publieke geldbronnen van de lokale overheid en/of maatschappelijke partijen. 1. toewijzing en omvang budgetten bediscussieren t is dealen met het probleem van gelimiteerde bronnen 1. bevoegd bestuur moet er zich mee verbinden 2. proces van aantal volgordelijke handelingen om te komen tot budgetbeïnvloeding 3. sprake zijn van openbare, publieke deliberatie, 4. openbare maatschappelijke verantwoording tav resultaten
Burgers richten zelf de begroting in (Porto Alegre) Burgers beoordelen bestaande begrotingsopmaak, stellen bij (Christchurch) Burgers kunnen binnen een gelimiteerd bedrag autonoom keuzes maken (Deventer). 3x5
3x5 XS Invloed burgers Partijen Onderwerp burgergesprekken Informeren De bevolking in brede zin Kennisopname van de begroting S Consulteren Met belangengroepen en semi professionele partijen en soms is er een open platform voor individuele burgers aan toegevoegd M Uitwisseling Een mix van belangengroepen, voorhoede, en professionele groepen en individuele burgers L Burgerprioritering Gericht op de individuele burgers en informele netwerken van burgers XL Burgerregie Gericht op individuele burgers, netwerken van burgers en een 0rganisatie vorm van burgers De begrotingkeuzes Begrotingsonderwerpen Begrotingsindeling Begroting uitvoeringsklaar maken Deliberatie gericht op Informatie overdracht Meningspeiling begrotingskeuzes Meningen delen, meningsvorming en oplossingscompete nties benutten Diensten kwalificeren, begrotingsprioriteit en stellen Beslissen tav begroting en zorgen dat het uitvoerbaar is Definitie Budgetvoorstel Overheid Overheid legt voorstellen voor. Vraagt partijen naar inzichten en opvattingen maar maakt eigen beslissingen Overheid overlegt met partijen en burgers om te komen tot oplossingen. Overheid maakt eigen beslissingen Burgers bepalen de indeling van budgetten in de begroting. Overheid neemt beslissingen over middels een budgetkadervoorstel Bevoegdheden zijn gedelegeerd naar burgers. Zij beslissen
Succesfactoren 1. De overheid als inspirator, vaandeldrager en rots in de branding 2. Burgers en bedrijven als meebouwers 3. Budget waarmee geschoven kan worden 4. Alle partijen als partners die samen aan de klus staan 5. Een methode als een permanente krachtmotor zijn
De achterkant van de Burgerbegroting 1 Politiek clientelisme en aanbestedingsketens zijn er nog 2. Bewonersinzet stop als buit (=keuze) binnen is 3. Afhankelijk van wil bestuurlijke voortrekker 4. Deelname van de niet elite 5. Bezuiniging
Oeganda
Zwitserland Oeganda
Zwitserland Oeganda Senegal