Imrat Verhoeven Uva/AISSR. Vormgeven aan overheidsparticipatie
|
|
- Nienke Bakker
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Imrat Verhoeven Uva/AISSR Vormgeven aan overheidsparticipatie
2 In een notendop Activerende verzorgingsstaat leidt tot meer nadruk verhoudingen burgers onderling Hoe democratisch zijn die verhoudingen eigenlijk? Welke taken kunnen professionals vervullen om deze verhoudingen te democratiseren? Hoe kunnen we democratisch professionalisme inbedden?
3 De activerende verzorgingsstaat Herstructurering relaties burgers-overheid: partnerschap i.p.v. overheidsafhankelijkheid Responsabilisering Beroep op burgers
4 De terugtrekkende overheid
5 Eerste generatie participatie Inspraak + later bezwaar en beroep Overheid aan zet, burgers reageren op besluitvorming Functie: informeren en soms raadplegen Probleem: burgers weinig zeggenschap + juridisering
6 Tweede generatie participatie I Interactief beleid Overheid aan zet, burgers komen vroegtijdig aan tafel Functie: adviseren en soms coproduceren Probleem: ritueel karakter
7 Tweede generatie participatie II Burgerbestuur: dorpsraden, wijkraden e.d. Overheid aan zet, maar burgers veel invloed Functie: coproduceren en meebeslissen Probleem: representativiteit, ongelijkheid burgersambtenaren
8 Derde generatie participatie Bewonersinitiatieven: Collectieve vrijwillige sociale en politieke activiteiten van burgers gericht op het oplossen van problemen met een publiek belang Voorbeelden: Maatjes bij schuldhulpverlening Buurtmoestuin om veiligheid te verbeteren Buurtfeest om eenzaamheid te doorbreken Hoogeveen Schuldhulpmaatje
9 Bewonersinitiatieven Intuïtief: burgers die bottom up eigen initiatief nemen NL context: weinig initiatief zonder professionele interventie Concept bewonersinitiatieven: gedeelde praktijken van burgers en professionals Hoogeveen Schuldhulpmaatje
10 Op zoek naar nieuwe rol overheid WRR: Vertrouwen in burgers ROB: Loslaten in vertrouwen De Boer & Van der Lans: Burgerkracht Planbureau vd Leefomgeving: Energieke samenleving
11 De Kabinetsnota Doe-democratie Pleidooi voor Overheidsparticipatie Overheidsparticipatie burgerparticipatie Overheidsparticipatie Burgerparticipatie Bron van het initiatief Burgers Overheid Houding overheid Bescheiden Ambitieus Dominante handelingsvorm Sociaal (doen) Politiek (praten) Soort professionalisme Professionals delen macht Professionals sturend Type verantwoording Vertellen Tellen
12 Participatietrap ROB Suggereert dat loslaten een optie is Doet alsof er opeenvolgende stappen zijn Negeert wat er wordt gevraagd bij faciliteren en stimuleren Mijn punt: professionele interventie is bepalend voor de kwaliteit relaties en verhoudingen: voor het democratisch gehalte
13 Waarom focus op democratie? Dichtheid initiatieven vraagt om ecologisch perspectief Hoe als overheid te verhouden tot de ecologie van initiatieven? Focus op meta-vragen: democratisch gehalte ipv per geval faciliteren Autonomie en dominantie opgeven door: Taken delen Transparantie over gezag Open staan voor invloed burgers
14 Waarom focus op democratie? Relaties + interacties tussen initiatiefnemers Tussen initiatiefnemers + andere burgers Tussen professionals en initiatiefnemers Vanwege gevaar van: Uitsluiting Kansen ontnemen Dominantie
15 Mogelijke oplossing Bevorderen van een democratische communicatieve ruimte Gekenmerkt door: veelvuldige interactie korte lijnen open communicatie Zie (o.a.) werk Henk Wagenaar Ruimte zichtbaar maken, ook voor politiek en overheidsrol in deze ruimte
16 Consequenties professional-burger Betrouwbaarheid (afspraken nakomen) Continuïteit van relaties Tijdig reageren Conflicthantering, vooral bij potentieel uiteenlopende belangen Sociale reflexiviteit Koppelingen tussen initatieven Open uitwisseling van kennis en informatie
17 Consequenties burger-burger Bewustwording van (onbewuste) uitsluiting en dominantie Informatie uitwisseling en communicatie tussen initiatieven Stem geven aan uitgeslotenen DV zoals luisteren, omgaan met kritiek, overleg voeren, conflict management, compromissen bereiken, en verschil waarderen Vertrouwen van burgers in elkaar versterken Begrip hoe andere mensen leven en denken
18 Project in wording Op zoek naar: Kenmerken van democratisch professionalisme Hoe kun je democratisch professionalisme bevorderen? Randvoorwaarden om democratisch professionalisme in te bedden
19 Stellingen discussie Ambtenaren moeten enorm veranderen om democratische professionals te worden De politieke waan van de dag werkt het bevorderen van democratisch professionalisme tegen
20 Dank u wel! Ideeën, suggesties, commentaar Mail: i.verhoeven@uva.nl
VERBINDEND BESTUUR IN EEN VERANDERENDE SAMENLEVING
VERBINDEND BESTUUR IN EEN VERANDERENDE SAMENLEVING Informatieavond gemeenteraad Oosterhout 19 mei 2015 Boukje Keijzer 1 levensloopbestendige woningen brede stoepen cirkel van controle steunkousen OV en
Nadere informatieBurgerparticipatie of Overheidsparticipatie?
Burgerparticipatie of Overheidsparticipatie? Berenschot seminar Hoe dienend is uw gemeente? Even voorstellen Marieke Knobbe Openbaar bestuur Participatie Maaike Zunderdorp Procesmanagement Participatie
Nadere informatieBurgerbetrokkenheid in Beweging. Wat vraagt succesvolle participatie van en met burgers van uw gemeente?
Burgerbetrokkenheid in Beweging Wat vraagt succesvolle participatie van en met burgers van uw gemeente? 12/19/2017 Wie ben ik en wat doe ik? Burgerbetrokkenheid in beweging Waar hebben we het eigenlijk
Nadere informatieParticipatie en social media. Futurawonen. Politiek Online Prinses Mariestraat 36 2514 KG Den Haag T: 070 362 97 97 F: 070 345 45 41
Participatie en social media Politiek Online Prinses Mariestraat 36 2514 KG Den Haag T: 070 362 97 97 F: 070 345 45 41 Futurawonen E: info@politiekonline.nl www.politiekonline.nl 21 april 2011 1 Inhoud
Nadere informatieBenchmark Burgerparticipatie
Benchmark Burgerparticipatie meten, vergelijken, leren en ontwikkelen Jaarbijeenkomst 18 juni 2012 13.00 tot 17.30 uur Stadhuis, gemeente Almere hein albeda Jaarrapport De 11 deelnemende gemeenten in beeld
Nadere informatieBurger- en overheidsparticipatie Theoretisch kader
Burger- en overheidsparticipatie Theoretisch kader Inleiding Deze notitie beschrijft het theoretisch kader van de begrippen burger- en overheidsparticipatie. Het is tegelijkertijd bedoeld als agenda voor
Nadere informatieOuderavond De Vreedzame School
Ouderavond De Vreedzame School www.onderwijsmaakjesamen.nl 1 www.onderwijsmaakjesamen.nl 2 Agenda Binnenkomer De vreedzame school Voorbeelden uit blokken Zelf ervaren in de klas Afsluiter www.onderwijsmaakjesamen.nl
Nadere informatieBurgerkracht in steden: Verleden, heden en toekomst. 25 April 2014 Bas Denters
Burgerkracht in steden: Verleden, heden en toekomst 25 April 2014 Bas Denters 1 Stad en burgerschap In Westerse wereld denken over staat, democratie en burgerschap onlosmakelijk verbonden met steden o
Nadere informatie(Burger) participatie. De raad aan zet!? ZomerRaad Dinsdag 14 juli 2015 Tessa van den Berg
(Burger) participatie De raad aan zet!? ZomerRaad Dinsdag 14 juli Tessa van den Berg AGENDA - Welke soorten en vormen van (burger)participatie zijn er? - Een korte theoretische introductie - Wat is en
Nadere informatieLeidraad voor omgaan met initiatieven van inwoners of van de gemeente. Korte versie
Leidraad voor omgaan met initiatieven van inwoners of van de gemeente Korte versie Inleiding Oldebroek voor Mekaar is samenwerken aan een sterke en leefbare samenleving. Inwoners, ondernemers, maatschappelijke
Nadere informatieWat heeft het Provinciebestuur met de participatiesamenleving?
Wat heeft het Provinciebestuur met de participatiesamenleving? PlattelandsParlement Gelderland 2017 3 februari 2016 Ben van Essen Ben van Essen: even voorstellen Senior-strateeg provincie Limburg (tot
Nadere informatieDemocratic Challenge - Discussiepaper reacties en suggesties zijn welkom via
Veranderprocessen en overheidsparticipatie Democratic Challenge - Discussiepaper reacties en suggesties zijn welkom via info@democraticchallenge.nl Overheidsparticipatie en Organisatieverandering David
Nadere informatieBurgerparticipatie en burgerinitiatieven 14 juni 2016
Burgerparticipatie en burgerinitiatieven 14 juni 2016 Update Expeditie Ruimte Etappe 2 2 ROUTES 180 DEELNEMERS 3 ROUTES 200 DEELNEMERS 160530_sde 2 Dag 2: Burgerparticipatie en burgerinitiatieven Procesmanagement
Nadere informatieInteractief werken gemeente Zeist:
Interactief werken gemeente Zeist: 'Samen doen door interactie' 1. Inleiding Eén van de projecten van Op Weg Naar De Kern ging om het vormgeven van interactieve planvorming. In dat kader hebben we het
Nadere informatieReclaim Nature Over de waarde van de groene vrijwilliger Welke waarde heeft de groene vrijwilliger? En hoe kunnen we deze verder ontwikkelen?
Reclaim Nature Over de waarde van de groene vrijwilliger In Nederland zijn jaarlijks 100.000 enthousiaste vrijwilligers betrokken bij de zorg voor natuur en landschap. Zij tellen, herstellen, vertellen
Nadere informatieAfdeling Samenleving November Concept-nota burgerparticipatie gemeente Woudrichem
Afdeling Samenleving November 2011 Concept-nota burgerparticipatie gemeente Woudrichem Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 1.1 Aanleiding 3 1.2 Wat is burgerparticipatie? 3 2. Doelen burgerparticipatie 3 3. Participatievormen
Nadere informatieAfdeling Samenleving Februari Concept-nota burgerparticipatie gemeente Woudrichem
Afdeling Samenleving Februari 2012 Concept-nota burgerparticipatie gemeente Woudrichem Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 1.1 Aanleiding 3 1.2 Wat is burgerparticipatie? 3 2. Doelen burgerparticipatie 3 3. Participatievormen
Nadere informatieThemabijeenkomst Burgerparticipatie. Gemeenteraad Cuijk 8 december 2014
Themabijeenkomst Burgerparticipatie Gemeenteraad Cuijk 8 december 2014 Ben van Essen: even voorstellen Senior strateeg provincie Limburg. Kernthema s: bevolkingskrimp en burgerparticipatie; Overige: Voorzitter
Nadere informatieInitiatiefvoorstel CDA Cranendonck. Cranendonck, krachtige kernen. Voorstel:
Initiatiefvoorstel CDA Cranendonck Cranendonck, krachtige kernen VOORSTEL AAN DE RAAD VAN DE GEMEENTE CRANENDONCK Registratienummer Datum raadsvergadering 11 maart 2014 Naam opsteller Fractie CDA Cranendonck
Nadere informatieHoeveel invloed hebben Groningers op hun directe leefomgeving?
Hoeveel invloed hebben Groningers op hun directe leefomgeving? De Raad voor Openbaar Bestuur stelde onlangs vast dat veel gemeenten op lokaal niveau experimenteren met nieuwe democratievormen, waarbij
Nadere informatieInteractie in actie 3 Burgerparticipatie in Eindhoven. Eindhoven, 17 september 2013 Dr. Laurens de Graaf
Interactie in actie 3 Burgerparticipatie in Eindhoven Eindhoven, 17 september 2013 Dr. Laurens de Graaf Recente onderzoeken Interactief beleid en draagvlakontwikkeling Burgerparticipatie in Eindhoven,
Nadere informatieBESTURINGSFILOSOFIE GEMEENTE GOOISE MEREN
BESTURINGSFILOSOFIE GEMEENTE GOOISE MEREN Projectleider Afdeling Iris van Gils Kerngroep Visie/Missie Datum 28 november 2014 Planstatus Vastgesteld in de Fusieraad 24 november 2014 Opdrachtgever Stuurgroep
Nadere informatieParticipatie en de omgevingswet
Participatie en de omgevingswet Frans Soeterbroek De Ruimtemaker @ruimtemaker 5 maart 2015 Socioloog in de fysieke sector Bestuurlijke vernieuwing in de netwerksamenleving Netwerk van lokale initiatiefnemers
Nadere informatieOnderwerp: Democratisch toetsingskader Sint-Michielsgestel geeft ruimte aan bewonersinitiatieven! ter vaststelling
Raadsvergadering 14 september 2017 Punt Bijlage Onderwerp: Democratisch toetsingskader Sint-Michielsgestel geeft ruimte aan bewonersinitiatieven! ter vaststelling Samenvatting: Inwoners ontplooien steeds
Nadere informatieDe samenleving verandert, de overheid ook?
De samenleving verandert, de overheid ook? Op zoek naar nieuwe rolverdeling tussen burgerinitiatieven en overheden in groene domein Irini Salverda, Rosalie van Dam en Marcel Pleijte (Alterra) Introductie
Nadere informatieBurgerparticipatie in Alkmaar. Gemeente Alkmaar
Burgerparticipatie in Alkmaar Gemeente Alkmaar 1 Burgerparticipatie in Alkmaar Aanleiding en ambitie In het kader van het programma Harmonisatie is ook het burgerparticipatiebeleid opnieuw bekeken. Voor
Nadere informatieLorem Ipsum JOPA. JOngerenPArticipatie in de praktijk
Lorem Ipsum JOPA JOngerenPArticipatie in de praktijk Lorem Ipsum 2 Inhoudsopgave Pg 3 De participatieladder Model Uitleg Pg 6 Het alternatief participatiemodel Uitleg Model Pg 8 Praktische tips Top tips
Nadere informatieDe wijze waarop we op elkaar reageren
INTERACTIE Een belangrijk aspect in de communicatie met anderen is dus de interactie tussen beide gesprekspartners. Interactie is het proces dat zich tussen twee mensen ontwikkelt in hun communicatie.
Nadere informatiePARTICIPATIE VOLGENS FONTYS
PARTICIPATIE VOLGENS FONTYS BELANG VAN PARTICIPATIE Wie studeert of werkt bij Fontys, weet: wij hechten veel waarde aan de mening van onze studenten en medewerkers. Bij het maken van beleid en bij het
Nadere informatie20-05-2014. Filmpje http://www.youtube.com/watch?v=9s3nzal hcc4 Casus. ICT of WMO. Warming up
Emmen Revisited van 1.0 naar 3.0! Perspectief Eigenaarschap Wie regisseert wie? ER 3.0 en 4.0? Simon Henk Luimstra s.luimstra@emmen.nl Warming up Filmpje http://www.youtube.com/watch?v=9s3nzal hcc4 Casus
Nadere informatiestap 1 stappen naar een lokaal democratisch akkoord 104 democratisch zakboekje 105 Beginpunt- Analyse van de lokale democratie: de bouwstenen
In 5 stappen naar een lokaal democratisch akkoord stap Beginpunt- Analyse van de lokale democratie: de bouwstenen Maak eerst een foto van de lokale democratie: wat voor democratie past bij deze gemeente,
Nadere informatieZo kijkt VVJ naar participatie 1
Zo kijkt VVJ naar participatie Groeien naar meer participatief besturen Groeien naar, want kun je niet snel snel, en niet in je eentje Participatief besturen : is voor VVJ een voorwaarde voor goed beleid
Nadere informatieWijkraad Lent - Rekenkamer Nijmegen
Wijkraad Lent - Rekenkamer Nijmegen Hieronder een eerste en tweede reactie van de Rekenkamer. 1 Bijlage: Ambitiedocument Burgerparticipatie met bijbehorende Verordening te downloaden via deze link. Eerste
Nadere informatieelimineer De Burger!
elimineer De Burger! (tegenover de Tweede Kamer in Den Haag) When the winds of change are blowing some people are building shelters, while others are building windmills (Chinees gezegde) Compactere overheid,
Nadere informatiePROCESPLAN INTERACTIEF WERKEN LANGEDIJK ONTWIKKELT MET WATER Vastgesteld door college van B&W d.d. 26 april 2016
PROCESPLAN INTERACTIEF WERKEN LANGEDIJK ONTWIKKELT MET WATER Vastgesteld door college van B&W d.d. 26 april 2016 Conform: De Langedijker werkwijze, Notitie interactief werken gemeente Langedijk op basis
Nadere informatieSamenspel Formeel - Informeel. Vanuit ieders waarde en nieuw verhaal schrijven, 22-5-15, Jolanda Elferink
Samenspel Formeel - Informeel Vanuit ieders waarde en nieuw verhaal schrijven, 22-5-15, Jolanda Elferink 6/12/2015 Programma - Korte kennismaking; - Ontwikkelingen in de vrijwillige zorg; - Uitgangspunt
Nadere informatieLOKAAL SAMENSPEL. enqueteresultaten: de verschillen tussen de interne en externe beelden
LOKAAL SAMENSPEL enqueteresultaten: de verschillen tussen de interne en externe beelden 1 ALGEMEEN BEELD geen onverklaarbare uitkomsten verschillen in waardering van het samenspel intern en extern, en
Nadere informatieLokale Democratie, Vertrouwen en Burgerparticipatie. Prof. dr. Monique Leyenaar Drechtstedendinsdag, 7 februari 2012
Lokale Democratie, Vertrouwen en Burgerparticipatie Prof. dr. Monique Leyenaar Drechtstedendinsdag, 7 februari 2012 Weemoed naar vroeger? Realiteit Sociaal-maatschappelijke context is veranderd, politieke
Nadere informatieRidderkerk dragen we samen!
Ridderkerk dragen we samen! Inleiding In mei 2015 heeft de gemeenteraad de startnotitie vastgesteld met de titel Ridderkerk dragen we samen! De subtitel luidt: van burgerparticipatie naar overheidsparticipatie.
Nadere informatieTevens heb ik een aantal vragen en opmerkingen die vooralsnog in de discussie van de gemeenteraad en het college B&W onbeantwoord bleven.
Zienswijze op het voorstel om het bestuurlijk stelsel te wijzigen. Onderstaand treft u een aantal bevindingen van diverse overheidsinstanties en organisaties die het belang benadrukken om burgers meer
Nadere informatieVRAGENBOOM INTERACTIEF WERKEN [IBO-protocol]
VRAGENBOOM INTERACTIEF WERKEN [IBO-protocol] Inleiding De vragenboom is een hulpmiddel om weloverwogen te bepalen of en in welke vorm interactief wordt gewerkt. Bij het aanbieden van de ingevulde vragenboom
Nadere informatieBeleidsparticipatie. Hier komt de titel van de presentatie
Beleidsparticipatie hannes.jossart@bataljong.be ellen.degrauwe@bataljong.be zita.depauw@bataljong.be Hier komt de titel van de presentatie 1 Participatie is een fundamenteel recht van kinderen en jongeren
Nadere informatieTraject Welzijn; Communicatie PW. Inhoudsopgave (concept)
Traject Welzijn; Communicatie PW Inhoudsopgave (concept) 1 Traject Welzijn; Communicatie PW Inhoudsopgave (concept) THEMA 1 Communicatie Hoofdstuk 1 Aspecten van communicatie 1.1 Communicatie en interactie
Nadere informatieRAADSBIJEENKOMST BESPREKING RESULTATEN FOTO GEMEENTE VOORST LOKALE DEMOCRATIE. 20 november 2017 Erik Koopman Vincent van Stipdonk
RAADSBIJEENKOMST BESPREKING RESULTATEN FOTO LOKALE DEMOCRATIE GEMEENTE VOORST 20 november 2017 Erik Koopman Vincent van Stipdonk Agenda 19.30 uur Opening door burgemeester 19.35 uur Presentatie foto lokale
Nadere informatieDe parels benutten! Meedoen, meepraten en meedenken! Samenspraak! Medezeggenschap en participatie van vrijwilligers in de besluitvorming!
Drie workshops over medezeggenschap en participatie van vrijwilligers in de besluitvorming 1. De parels benutten - voor leidinggevenden en medewerkers van organisaties 2. Meedoen, meepraten en meedenken
Nadere informatieBurgerparticipatie en de rol van de gemeenteraad
Burgerparticipatie en de rol van de gemeenteraad 5 juli 2018 Raadswerkgroep Burgerparticipatie In november 2017 heeft een aantal raadsleden zich opgegeven om de Raadswerkgroep Burgerparticipatie te vormen
Nadere informatieDemocratisch toetsingskader bij bewonersinitiatieven
Democratisch toetsingskader bij bewonersinitiatieven Werkvorm ter vernieuwing van de lokale democratie Anja B.M. Smits december 2017 Inwoners ontplooien steeds vaker initiatieven voor hun eigen leefomgeving,
Nadere informatieZeggenschap: hoe DOE je dat?
Zeggenschap: hoe DOE je dat? Werken aan nieuwe democratie startdocument bij de partijbrede discussie Harmen Binnema 22 maart 2016 Waar gaat het over? GroenLinks heeft een brede agenda van democratisering,
Nadere informatieAanwezig: Raadsleden, fractieassistenten, toekomstige raadsleden, bestuurs- en directieleden, managementteam, griffiemedewerkers.
De rol van de gemeenteraad. Verslag van de bijeenkomst d.d. 21 januari 2014. Aanwezig: Raadsleden, fractieassistenten, toekomstige raadsleden, bestuurs- en directieleden, managementteam, griffiemedewerkers.
Nadere informatieOnderzoek naar vormen van lokale democratie die past bij de inwoners van onze dorpen en bij onze gemeente. Pilot Lokale Democratie
Onderzoek naar vormen van lokale democratie die past bij de inwoners van onze dorpen en bij onze gemeente Pilot Lokale Democratie Aanleiding Van boven af: Gemeente vraagt steeds vaker om mening van het
Nadere informatieAardgasvrije wijken van en voor bewoners
Aardgasvrije wijken van en voor bewoners Congres Vooruit met de Wijk 11 oktober 2018 Henk Jan Bierling, Merel Ooms Agenda Kennismaking Waarom aandacht voor democratische besluitvorming over aardasvrije
Nadere informatiePROF. DR LEONIE JANSSEN-JANSEN, 9 MAART 2017 SURF ACADEMY, MINISTERIE VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU
Redressing Long-term societal challenges through space for Incremental urban development, small-scale and bottom-up initiatives to produce New Knowledge for vital and inclusive urban regions PROF. DR LEONIE
Nadere informatieAardgasvrij én democratisch? Dag van de Lokale Democratie, 16 november 2018
Aardgasvrij én democratisch? Dag van de Lokale Democratie, 16 november 2018 Merel Ooms, Saskia Buitelaar (Platform31), Angelina Scalzo (gemeente Haarlem) Wat gaan we doen? Nederland naar aardgasvrije wijken
Nadere informatieInstrumenten duurzame ontwikkeling van kinderen
Instrumenten duurzame ontwikkeling van kinderen Burgerschapsontwikkeling ( sociale competence ): Vragenlijst Burgerschapscompetenties Bron: Ledoux, G., Geijsel, F., Dam, G. ten & Reumerman, R. (2010).
Nadere informatieRuimte. voor. organische. stedelijke ontwikkeling. Schakeldag Jeroen Niemans Programmamanager Ruimte Platform31
Ruimte voor organische stedelijke ontwikkeling Schakeldag 2014 Jeroen Niemans Programmamanager Ruimte Platform31 Route van vandaag: van denken naar (zelf)doen Denken: de veranderende wereld 2012-2014 Doen:
Nadere informatieRaadsvoorstel Programma Inwoners - en Overheidsparticipatie
BLANCO gemeente Eindhoven Raadsnummer 15R6463 Inboeknummer 15bst01200 Beslisdatum B&W 8 september 2015 Dossiernummer 15.37.551 Raadsvoorstel Programma Inwoners - en Overheidsparticipatie 2015-2018 Inleiding
Nadere informatieIntroductie. Page 1. Beste leraar/lerares,
Introductie Beste leraar/lerares, U staat op het punt om een vragenlijst over het educatieve partnerschap tussen ouders en de school in te vullen. Met educatief partnerschap wordt de relatie tussen ouders/verzorgers
Nadere informatieSenioren in beweging. Consequenties voor beleid. Zichtbaarheid Organisatie & Speerpunten
Senioren in beweging Consequenties voor beleid Zichtbaarheid Organisatie & Speerpunten Meer belangstelling en richting geven aan beleid voor senioren in s Hertogenbosch.. Bijdragen aan een optimaal welbevinden
Nadere informatieTweede Europese Forum over de cohesie Georganiseerd door de Europese Commissie
Mr Roger VAN BOXTEL, Minister of City Management and Integration, Netherlands Tweede Europese Forum over de cohesie Georganiseerd door de Europese Commissie 21-22 mei 2001 Enkel gesproken tekst geldt Tweede
Nadere informatieAVI-activiteiten 2014-2015. Aanbod van programma Aandacht voor iedereen
AVI-activiteiten 2014-2015 Aanbod van programma Aandacht voor iedereen Januari 2014 Inhoudsopgave AVI-activiteiten 2014-2015... 3 Aandachtspunten... 4 Aandacht voor iedereen Het programma Aandacht voor
Nadere informatieCoöperatie verbindend leiden
Coöperatie verbindend leiden Document ter oprichting Versie 01-01-2016 Visie De verhouding van burgers tot de overheid, van werknemers tot hun werkgevers en van het individu ten opzichte van het collectief
Nadere informatieparticipatie: van hoorzitting naar bewonersatelier
participatie participatie: van hoorzitting naar bewonersatelier ruimtelijke planning²: vallen en opstaan De samenleving verandert. Burgers en andere spelers worden mondiger en laten zich horen. Zeker als
Nadere informatieGebieds- en Stedelijke Programma s. Leiding en Staf Stedelijke Programma s. Gemeente Vlaardingen RAADSVOORSTEL
RAADSVOORSTEL Registr.nr. 1423468 R.nr. 52.1 Datum besluit B&W 6juni 2016 Portefeuillehouder J. Versluijs Raadsvoorstel over de evaluatie van participatie Vlaardingen, 6juni 2016 Aan de gemeenteraad. Aanleiding
Nadere informatieAandacht, affectie, waardering, respect en ondersteuning.
Het Pedagogisch Klimaat Schooljaar 2007 / 2008 Wat is een pedagogisch klimaat? Als we praten over een pedagogisch klimaat binnen Breedwijs Zuid Berghuizen gaat het over de sfeer die de partners willen
Nadere informatieDe Vreedzame School Sociale competentie en actief burgerschap
De Vreedzame School Sociale competentie en actief burgerschap Congres Leve het jonge kind! 2011 Deelsessie Democraatjes in de dop? Mirjam van der Ven, Eduniek Aanleidingen voor het ontstaan van De Vreedzame
Nadere informatiePatiëntenperspectief bij de kwaliteitsevaluatie van dialysezorg; Samen verder?
Patiëntenperspectief bij de kwaliteitsevaluatie van dialysezorg; Samen verder? Invitational herziening kwaliteitssysteem dialyse, 21 juni 2017 Karen Prantl, coördinator Kwaliteit & Onderzoek NVN 1 Afbakening
Nadere informatie12 mei Piet van Mourik. Welke weg slaat de Rekenkamer in?
12 mei 2017 Piet van Mourik Welke weg slaat de Rekenkamer in? Sterke Democratie in Dynamische Samenleving! Waarom? WERKEN AAN BESTUUR SAMEN MET DE BUITENWERELD Effectief STUREN EN BESLISSEN Beleid Uitvoering
Nadere informatieMaatschappijwetenschappen
Maatschappijwetenschappen Wat is MAW? Verschil Maatschappijleer en MAW Maatschappijleer Verplicht 1 jaar Combinatiecijfer Maatschappijwetenschappen Keuzevak vwo 4, 5 en 6 SE en CE Doel: burgerschapsvorming
Nadere informatieParticipatie mobiliteitsbeleid Gent. Tim Scheirs 28/02/2013
Participatie mobiliteitsbeleid Gent Tim Scheirs 28/02/2013 disclaimer Participatie Mobiliteit Gent Waarom participatie? Burger = klant INSPRAAK PARTICIPATIE AMBTENAAR = civil servant Waarom participatie?
Nadere informatieTerugkoppeling netwerkbijeenkomst 24 juni 2014 Medezeggenschap van Vrijwilligers
Terugkoppeling netwerkbijeenkomst 24 juni 2014 Medezeggenschap van Vrijwilligers Doel en opzet van de netwerkbijeenkomsten In 2014 en 2015 voert Vereniging NOV het project Medezeggenschap van Vrijwilligers
Nadere informatieRKC Medemblik Opmeer. Notitie onderzoeksopzet
Notitie onderzoeksopzet Rekenkamerrapport: Burgerparticipatie en de rol van de raad 25 mei 2016 Rekenkamercommissie Medemblik - Opmeer 1 Inhoudsopgave 1 Aanleiding onderzoek 3 2 Inleiding, doelstelling
Nadere informatiePlan van aanpak raadswerkgroep Burgerparticipatie en Communicatie (B&C)
Plan van aanpak raadswerkgroep Burgerparticipatie en Communicatie (B&C) Inleiding/doel De gemeenten Grootegast, Leek, Marum en Zuidhorn vormen vanaf 1 januari 2019 de gemeente Westerkwartier. Dit betekent
Nadere informatieSocial work in de multiculturele samenleving. Zwolle, 12 april 2006 Jos van der Lans
Social work in de multiculturele samenleving Zwolle, 12 april 2006 Jos van der Lans Opzet college Overzicht professioneel klimaat sinds WOII Kenmerken en kenteringen Culturele achtergronden verklaard
Nadere informatieParticipatie in Nederlandse cases. Publieksparticipatie. The Bridge. Toren. De Overspanning. Toren
Participatie in Nederlandse cases Rolf Müller Regio regiodirecteur DLG Gelderland Berthe Jongejan Landschapsarchitect DLG Utrecht Centraal The Bridge ISSUES De Overspanning PROCESSEN EN FASERING MENSEN
Nadere informatieTestlab democratie Gemeente Voorst
Testlab democratie Gemeente Voorst Alinda van Bruggen Erik Koopman 28 augustus 2017 Doel workshop Inventariseren beelden ten aanzien van Ist & Soll vanuit die inventarisatie: 1. Vaststellen gedeelde behoefte/ambitie:
Nadere informatieAcademische Zitting. 15 juni 2018 Brugge. Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Academische Zitting 15 juni 2018 Brugge Wit-Gele Kruis van Vlaanderen Programma 1. Voorwoord door mevr. dr. G. De Brabanter voorzitter Wit-Gele Kruis West-Vlaanderen 2. Prof. Dr. A. Van Hecke toelichting
Nadere informatieInnovatief Haaglanden. Gea de Jong, Programma manager innovatie Sociaal Domein. Chanelle Llobera, Junior beleidsmedewerker.
Innovatief Haaglanden Gea de Jong, Programma manager innovatie Sociaal Domein. Chanelle Llobera, Junior beleidsmedewerker. Nieuwe wegen inslaan, door: Wat willen we? Innovatie Sociaal Domein 1. Verbindingen
Nadere informatieMEER ZIELEN, MEER IDEEËN, MEER OPLOSSINGEN BEWONERSPARTICIPATIE IN STEDELIJKE ONTWIKKELING
MEER ZIELEN, MEER IDEEËN, MEER OPLOSSINGEN BEWONERSPARTICIPATIE IN STEDELIJKE ONTWIKKELING P5, 30 januari 2014 TU DELFT - BK - RE&H/UAD Wilson Wong INHOUD - Onderwerp en context - Onderzoeksopzet - Theoretisch
Nadere informatiePublic Value Een introductie
Public Value Een introductie Zwolle, 3 oktober 2018 Gerwin Nijeboer waarde creëren in het gemeenschappelijk belang voor het welzijn van het individu en de samenleving. Belangrijk: Public is NIET gelimiteerd
Nadere informatieEmpowerment Kwaliteit Instrument EKI
Empowerment Kwaliteit Instrument EKI voor gezondheidsbevorderaars en preventiewerkers als aanvulling op de Preffi 2.0 Gerard Molleman NIGZ-Centrum Kennis & Kwaliteit Programma 14.05 Eigen ervaringen met
Nadere informatieVertrouwen moet je bouwen & participeren kun je leren
PR&DF-RenM9 Vertrouwen moet je bouwen & participeren kun je leren Liesbeth Schippers Kennismarkt Omgevingsweb, 7 november 2017 Vertrouwen Doel Omgevingswet Flexibiliteit Belangrijke pijler Omgevingswet
Nadere informatieInhoud van de ochtend
Inhoud van de ochtend 1. Introductie in Pedagogisch kader 2. Begeleiden van de groep 3. Ontwikkelingsgericht werken 4. Pauze (15 minuten) 5. Kinderparticipatie 6. Vragen over andere onderwerpen 7. Voornemens
Nadere informatieDialoog, co creatie en coalitievorming
Dialoog, co creatie en coalitievorming Van het faciliteren van netwerken naar het regisseren van een integrale benadering en werkwijze. rik.gerritsen@vggm.nl egbert.van.der.meer@bmc.nl Workshop 6 Kaders
Nadere informatieWaarde(n)vol werk in uitvoering
Bijeenkomsten februari 2017 De bijeenkomsten werden gehouden in het kader van het A+O fonds project: Waarde(n)vol werk in uitvoering Doel van het project Invulling van vakmanschap en professionele ruimte
Nadere informatieBeter beleid door burger-participatie: doel en methoden
Beter beleid door burger-participatie: doel en methoden 27 maart 2008 Jonge Ambtenarendag Suzanne van der Pijll en Marjolein Sterk Burgerparticipatie is een containerbegrip Overheid (1945-1975) _ Nederland
Nadere informatieInitiatiefvoorstel experiment loting
Haarlemse participatie door middel van loting; een voorstel voor het een experiment met participatie door middel van loten van Haarlemmers Samenvatting Grondbeginsel van een democratische staatsinrichting
Nadere informatieCirculaire Economie en Meervoudige Waardecreatie
Circulaire Economie en Meervoudige Waardecreatie Roel During, Alterra 20 mei 2015 Bijdrage aan de themadag Financiele Arrangementen Doel 1. 1. Nieuwe maatschappelijke context vertalen in mogelijkheden
Nadere informatieNaar een ander samenspel ritselmanagement als insteek voor (overheids)participatie?
Naar een ander samenspel ritselmanagement als insteek voor (overheids)participatie? Gratis te downloaden via www. Jargonbingo Geen woorden, maar daden graag! Netwerken Eigen kracht Doedemocratie Loslaten
Nadere informatieInhoud Deel I Wat is sociologie? Sociologie, een eerste omschrijving Sociologie als wetenschap Weerstanden tegen sociologie
Inhoud I Deel I 1 Wat is sociologie?.... 3 1.1 Sociologie, een eerste omschrijving.... 4 1.2 Sociologie als wetenschap... 6 1.3 Weerstanden tegen sociologie.... 8 1.4 Sociologie en verpleegkunde... 9 1.5
Nadere informatieVergaderen in West Betuwe. Eerste gemeenschappelijke gedachtevorming binnen de raadswerkgroep Bestuur & Organisatie
Vergaderen in West Betuwe Eerste gemeenschappelijke gedachtevorming binnen de raadswerkgroep Bestuur & Organisatie Herindelingsadvies Par.4.3.: Samen met de samenleving West Betuwe Voert haar wettelijke
Nadere informatieDe waarde van participatie
De waarde van participatie Omgevingswet Kristel Lammers, VNG & Programma aan de slag met Omgevingswet Marte Kappert, Programma aan de slag met Omgevingswet 28 januari 2017 Raad op Zaterdag, Eindhoven Invalshoeken
Nadere informatieelimineer De Burger! When the winds of change are blowing some people are building shelters, while others are building windmills
(tegenover de Tweede Kamer in Den Haag) elimineer De Burger! When the winds of change are blowing some people are building shelters, while others are building windmills Compactere overheid, sterkere inwoner
Nadere informatieRaadsvoorstel. Onderwerp: Vrijwillige inzet in Velsen
Raadsvoorstel Onderwerp: Vrijwillige inzet in Velsen 2014-2017 Datum raadsvergadering 06-02-2014 Portefeuillehouder(s) R.G. te Beest W.E. Westerman Registratienummer Rs13.00783 Ambtenaar K. Bruijns Datum
Nadere informatieProgramma Nieuwe Democratie. Programmacontract. 13 november 2018 Angelina Scalzo en Lotte Teeuwissen Programma- en Gebiedsmanagement
Programma Nieuwe Democratie Programmacontract 13 november 2018 Angelina Scalzo en Lotte Teeuwissen Programma- en Gebiedsmanagement Inhoudsopgave 1. Inleiding 4 2. Programmadefinitie 4 2.1 Uitdagingen 4
Nadere informatieopdrachtformulering subsidiëring MEE 2017
opdrachtformulering subsidiëring MEE 2017 Aanleiding Met ingang van 1 januari 2015 zijn de gemeenten verantwoordelijk voor de cliëntondersteuning voor alle inwoners, voorheen was dit een verantwoordelijkheid
Nadere informatie3 Actief burgerschap 57
Inhoud 1 Inleiding 11 Deel I 1.1 Inleiding 11 1.2 Mijn betrokkenheid bij dit onderwerp 12 1.3 Lokale transities en de rol van middenmanagers 15 1.4 Doelstelling, vraagstelling en onderzoeksontwerp 20 1.4.1
Nadere informatieParticipatie betrokkenheid
5 Participatie en betrokkenheid De mate van participatie in de sessies die je organiseert kan erg verschillen. Soms wil je gebruik maken van de ideeën van de medewerkers door een brainstorm te organiseren
Nadere informatieOnderwerp: Uitnodiging inspiratietraining 'Hoe bereik ik als raadslid (nieuw) publiek?' 20 april in Amersfoort
Beerendonk van, André (PJA) Van: Saes, Jos (JGM) Verzonden: vrijdag 31 maart 2017 8:05 Aan: Wolfs, Madeleine (M); Otten, Paul (P) Onderwerp: FW: Uitnodiging inspiratietraining 'Hoe bereik ik als raadslid
Nadere informatieUitwerkingen tafelwerk werkconferentie Duurzame inzetbaarheid: hoe ga ik het doen? Tafelwerk 1
Tafelwerk 1 Stakeholder Werkenden/werknemers/ potentieel werkenden Overheid Werkgevers/leidinggevende Belang bij duurzame inzetbaarheid Vervulling basale behoeften. 1 Autonomie, 2 Competentie, 3 Verbinding
Nadere informatieFoto plaatsen. Roadshow Groningen Mei 2016
Foto plaatsen Roadshow Groningen Mei 2016 Opzet presentatie Kern Omgevingswet Context Veranderopgave Het programma Strategie en werkwijze Doelen en acties in 2016 Kern Omgevingswet: eenvoudiger wetgeving
Nadere informatie