Burgerparticipatie en burgerinitiatieven 14 juni 2016

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Burgerparticipatie en burgerinitiatieven 14 juni 2016"

Transcriptie

1 Burgerparticipatie en burgerinitiatieven 14 juni 2016

2 Update Expeditie Ruimte Etappe 2 2 ROUTES 180 DEELNEMERS 3 ROUTES 200 DEELNEMERS _sde 2

3 Dag 2: Burgerparticipatie en burgerinitiatieven Procesmanagement dag 1: hoe ging het in de praktijk? Er zijn verschillende rollen nodig: meervoudige overheid De succesvolle aanpak in Kerkrade: Patrick Ypelaar en Danny Hendrix vertellen en laten zien: wandeling langs voorbeelden en initiatiefnemers aan het woord Lunch De essenties in burgerparticipatie en burgerinitiatieven De Limburgse rugzak vullen Wat neem je mee? Evaluatie en borrel (17.00 uur) _sde 3

4 Procesmanagement in de praktijk Wat was je goede voornemen na dag 1? Wat heb je kunnen toepassen van Procesmanagement? _sde 4

5 Samenwerken met burgers vraagt om verschillende rollen _sde 5

6 Definities en hun waarde De manier waarop het lokaal bestuur is georganiseerd botst steeds zichtbaarder met de dynamische netwerkmaatschappij. De samenleving vraagt om een heel andere rol van de overheid. Soms participerend, soms faciliterend, soms ook stimulerend en sturend. En nieuwe en andere rollen vragen om aanpassing van iedereen die binnen gemeenten een rol vervult (VNG) Veel burgers voelen zich betrokken bij hun wijk of omgeving en zetten zich daar vrijwillig voor in. Dit heet burgerparticipatie. Ze doen vrijwilligerswerk, organiseren schoonmaakacties in de straat, kopen collectief zonnepanelen in of richten een lokale zorgcoöperatie op. Of ze praten mee over de gemeentebegroting. (BiZa) Het betrekken van burgers bij het opstellen, uitvoeren en evalueren van overheidsbeleid; in het bijzonder bij gemeentelijk beleid: proces waarbij gemeenten, burgers en eventueel externe deskundigen of instellingen via een open houding naar elkaar en een vooraf besproken aanpak samen vorm en inhoud geven aan (delen van) plannen of beleid, gericht op het benutten van elkaars deskundigheid en het verhogen van draagvlak voor te nemen beslissingen (Movisie) _sde 6

7 Meervoudige overheid en burgerparticipatie Communicatieve zelfsturing betekent loslaten en eventueel meedoen Regel sturing betekent consulteren Autoritaire sturing betekent informeren

8 De essentie van meervoudige overheid o Rood: resultaatverantwoordelijk zonder betrokkenheid derden o Blauw: resultaatverantwoordelijk met betrokkenheid van derden o Groen: een gedeelde verantwoordelijkheid met anderen Van regelsturing (blauw) naar communicatieve zelfsturing (groen) betekent: Dereguleren Desorganiseren Depolitiseren lhojbu01 8

9 Eigenaarschap Type 1: Gemeenschap eigenaar (sociaal culturele verenigingen) Type 2: Gemeenschap eigenaar + partners (natuurgebied) Type 3: Overheid eigenaar + gemeenschap (ruimtelijk beleid) Type 4: Overheid eigenaar (paspoort) lhojbu01 9

10 Krachtenveld Legenda = idee / project = pijler, meebeslissen en meedragen = partner, meedoen en mee mogelijk maken = participant, meedenken en meepraten = mee weten lhojbu01 10

11 Participatieladder; een voorbeeld _sde 11

12 Maar de participatieladder in het sociaal domein _sde 12

13 De succesvolle aanpak in Kerkrade Wijkmanagers Patrick Ypelaar en Danny Hendrix vertellen _sde 13

14 Lunch _sde 14

15 Burgerparticipatie vraagt om legitimatie van maatwerk Legitimatie Maatwerk Legitimiteit (Rechtmatigheid) Intern gemeente + Partners + Partners + Partners Rendement Betrokkenheid

16 Burgerparticipatie: Rolshoppen aan tafels Ga per tafel op zoek naar de essenties in burgerparticipatie door in de schoenen van de burger te gaan staan Stap 1: wat verwacht je als burger (30 mins) Centrale vraag: wat verwacht je van de overheid als het gaat om burgerparticipatie / hoe wil je behandeld / betrokken worden? Noteer jullie inzichten op flip-over Plenaire terugkoppeling Stap 2: wat betekent dit voor je eigen overheidsrol (20 mins) Centrale vraag: welke acties zijn noodzakelijk? Noteer jullie inzichten op flip-over _sde 16

17 De essenties van burgerparticipatie en burgerinitiatieven Wat is intern noodzakelijk: Heldere opdracht en mandaat Ruim kader voor oplossingen Commitment van college en raad / staten Wat is extern noodzakelijk: Verwachtingsmanagement Communiceer tijdig en in begrijpelijke taal Maak het persoonlijk / geef het een gezicht Omgaan met weerstand Maak gebruik van de kracht van de wijk / straat _sde 17

18 De Limburgse rugzak vullen 1. In twee / drietallen: ga in gesprek over successen / mislukkingen met instrumenten / werkvormen voor burgerparticipatie en burgerinitiatieven 2. Schrijf alle ideeën op post-its (noteer ook de naam en contactgegevens van de inbrenger) en plak deze op de flip-overs _sde 18

19 Wat neem je mee en hoe ga je je collega s enthousiasmeren? Individueel: - Wat is je persoonlijke les van de dag? Noteer dit - Hoe kun je dit vanaf morgen toepassen in je werk? - Hoe ga je je collega s en je bestuurder hierin meenemen? _sde 19

20 Even vooruitkijken: Dag 3 en 4 Wie wil in de denk-tank voor: Dag 3: Een goede raad Brainstormsessie op 27 juni 9.30 uur tot uur locatie: gemeentehuis Echt-Susteren in Echt Dag 4: De koek vergroten Brainstormsessie op 28 juni uur tot uur locatie: Noord / Midden Limburg Aanmelden bij Jelle Merkus, Provincie Limburg: Expeditieruimte@prvlimburg.nl _sde 20

21 En even terugkijken Schrijf op 3 geeltjes: Wat vond je top vandaag? Wat heb je gemist? Welke tips heb je voor de rest van de Expeditie? Plak je geeltjes op de betreffende flip-overs _sde 21

22 Borrel _sde 22

Leren Samenwerken 17 maart 2016

Leren Samenwerken 17 maart 2016 Leren Samenwerken 17 maart 2016 Even voorstellen. Leon van Hoof en Sanne van Deursen 160127sdejbu01 2 Expeditie Ruimte Etappe 2 2 ROUTES 180 DEELNEMERS 3 ROUTES 200 DEELNEMERS 160127sdejbu01 3 Dag 1: Leren

Nadere informatie

Verkenningstocht 1, de opgave Dag 1 Even voorstellen. Leon van Hoof

Verkenningstocht 1, de opgave Dag 1 Even voorstellen. Leon van Hoof Verkenningstocht 1, de opgave Dag 1 Even voorstellen. Leon van Hoof 2 1 Kennismaken 3 Expeditie Ruimte Bedoeling en Programma Samen op pad: naar een nieuwe aanpak van Limburgse ruimtelijke opgaven Centraal

Nadere informatie

TOOLBOX TOOLBOX. Betekenisvol Contact AAN DE SLAG MET DE. Draaiboek voor twee trainingsbijeenkomsten

TOOLBOX TOOLBOX. Betekenisvol Contact AAN DE SLAG MET DE. Draaiboek voor twee trainingsbijeenkomsten AAN DE SLAG MET DE TOOLBOX Betekenisvol Contact Draaiboek voor twee trainingsbijeenkomsten TOOLBOX Ideeën voor betekenisvol contact tussen ouderen met dementie en familie of vrijwilligers Inleiding Voor

Nadere informatie

SAMEN NAAR EEN NIEUWE AANPAK VAN LIMBURGSE OMGEVINGS- VRAAGSTUKKEN

SAMEN NAAR EEN NIEUWE AANPAK VAN LIMBURGSE OMGEVINGS- VRAAGSTUKKEN SAMEN NAAR EEN NIEUWE AANPAK VAN LIMBURGSE OMGEVINGS- VRAAGSTUKKEN Modellen en toelichting in dit Kompas zijn ontwikkeld en / of samengebracht door Juli 2017 SAMEN NAAR EEN NIEUWE AANPAK VAN LIMBURGSE

Nadere informatie

Leidraad voor omgaan met initiatieven van inwoners of van de gemeente. Korte versie

Leidraad voor omgaan met initiatieven van inwoners of van de gemeente. Korte versie Leidraad voor omgaan met initiatieven van inwoners of van de gemeente Korte versie Inleiding Oldebroek voor Mekaar is samenwerken aan een sterke en leefbare samenleving. Inwoners, ondernemers, maatschappelijke

Nadere informatie

opdrachtformulering subsidiëring MEE 2017

opdrachtformulering subsidiëring MEE 2017 opdrachtformulering subsidiëring MEE 2017 Aanleiding Met ingang van 1 januari 2015 zijn de gemeenten verantwoordelijk voor de cliëntondersteuning voor alle inwoners, voorheen was dit een verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Reclaim Nature Over de waarde van de groene vrijwilliger Welke waarde heeft de groene vrijwilliger? En hoe kunnen we deze verder ontwikkelen?

Reclaim Nature Over de waarde van de groene vrijwilliger Welke waarde heeft de groene vrijwilliger? En hoe kunnen we deze verder ontwikkelen? Reclaim Nature Over de waarde van de groene vrijwilliger In Nederland zijn jaarlijks 100.000 enthousiaste vrijwilligers betrokken bij de zorg voor natuur en landschap. Zij tellen, herstellen, vertellen

Nadere informatie

Ridderkerk dragen we samen!

Ridderkerk dragen we samen! Ridderkerk dragen we samen! Inleiding In mei 2015 heeft de gemeenteraad de startnotitie vastgesteld met de titel Ridderkerk dragen we samen! De subtitel luidt: van burgerparticipatie naar overheidsparticipatie.

Nadere informatie

Communiceren is teamwork

Communiceren is teamwork Communiceren is teamwork Je werkt vaak zelfstandig, maar blijft altijd onderdeel van je team. Samen met je collega s zorg je zo goed mogelijk voor jullie cliënten. Samenwerken vereist veel communicatie.

Nadere informatie

Themabijeenkomst Burgerparticipatie. Gemeenteraad Cuijk 8 december 2014

Themabijeenkomst Burgerparticipatie. Gemeenteraad Cuijk 8 december 2014 Themabijeenkomst Burgerparticipatie Gemeenteraad Cuijk 8 december 2014 Ben van Essen: even voorstellen Senior strateeg provincie Limburg. Kernthema s: bevolkingskrimp en burgerparticipatie; Overige: Voorzitter

Nadere informatie

Imrat Verhoeven Uva/AISSR. Vormgeven aan overheidsparticipatie

Imrat Verhoeven Uva/AISSR. Vormgeven aan overheidsparticipatie Imrat Verhoeven Uva/AISSR Vormgeven aan overheidsparticipatie In een notendop Activerende verzorgingsstaat leidt tot meer nadruk verhoudingen burgers onderling Hoe democratisch zijn die verhoudingen eigenlijk?

Nadere informatie

Burgerparticipatie en de rol van de gemeenteraad

Burgerparticipatie en de rol van de gemeenteraad Burgerparticipatie en de rol van de gemeenteraad 5 juli 2018 Raadswerkgroep Burgerparticipatie In november 2017 heeft een aantal raadsleden zich opgegeven om de Raadswerkgroep Burgerparticipatie te vormen

Nadere informatie

Werkvorm groepsgesprek professionals

Werkvorm groepsgesprek professionals Werkvorm groepsgesprek professionals Creëren van een stimulerende werkomgeving en het vergroten van professionele autonomie Deze werkvorm kan worden gebruikt om met medewerkers van Justitiële Jeugdinrichtingen

Nadere informatie

Burgerbetrokkenheid in Beweging. Wat vraagt succesvolle participatie van en met burgers van uw gemeente?

Burgerbetrokkenheid in Beweging. Wat vraagt succesvolle participatie van en met burgers van uw gemeente? Burgerbetrokkenheid in Beweging Wat vraagt succesvolle participatie van en met burgers van uw gemeente? 12/19/2017 Wie ben ik en wat doe ik? Burgerbetrokkenheid in beweging Waar hebben we het eigenlijk

Nadere informatie

Burgerparticipatie in Alkmaar. Gemeente Alkmaar

Burgerparticipatie in Alkmaar. Gemeente Alkmaar Burgerparticipatie in Alkmaar Gemeente Alkmaar 1 Burgerparticipatie in Alkmaar Aanleiding en ambitie In het kader van het programma Harmonisatie is ook het burgerparticipatiebeleid opnieuw bekeken. Voor

Nadere informatie

De parels benutten! Meedoen, meepraten en meedenken! Samenspraak! Medezeggenschap en participatie van vrijwilligers in de besluitvorming!

De parels benutten! Meedoen, meepraten en meedenken! Samenspraak! Medezeggenschap en participatie van vrijwilligers in de besluitvorming! Drie workshops over medezeggenschap en participatie van vrijwilligers in de besluitvorming 1. De parels benutten - voor leidinggevenden en medewerkers van organisaties 2. Meedoen, meepraten en meedenken

Nadere informatie

Burger- en overheidsparticipatie Theoretisch kader

Burger- en overheidsparticipatie Theoretisch kader Burger- en overheidsparticipatie Theoretisch kader Inleiding Deze notitie beschrijft het theoretisch kader van de begrippen burger- en overheidsparticipatie. Het is tegelijkertijd bedoeld als agenda voor

Nadere informatie

Samenwerken in de wijk

Samenwerken in de wijk Meer lezen? Download de publicatie Samenwerken in de wijk met achtergronden over de 10 meest genoemde vragen en dillemma s bij samenwerken. Draaiboek voor bijeenkomst Samenwerken in de wijk 1 Introductie

Nadere informatie

Je ontwikkeling als lerarenopleider relateren aan de beroepsstandaard

Je ontwikkeling als lerarenopleider relateren aan de beroepsstandaard Je ontwikkeling als lerarenopleider relateren aan de beroepsstandaard Fréderieke van Eersel (Velon-BRLO) 19 maart 2019 Opzet workshop inleiding de beroepsstandaard tools om je ontwikkeling als lerarenopleider

Nadere informatie

LOKAAL SAMENSPEL. enqueteresultaten: de verschillen tussen de interne en externe beelden

LOKAAL SAMENSPEL. enqueteresultaten: de verschillen tussen de interne en externe beelden LOKAAL SAMENSPEL enqueteresultaten: de verschillen tussen de interne en externe beelden 1 ALGEMEEN BEELD geen onverklaarbare uitkomsten verschillen in waardering van het samenspel intern en extern, en

Nadere informatie

Ouderavond De Vreedzame School

Ouderavond De Vreedzame School Ouderavond De Vreedzame School www.onderwijsmaakjesamen.nl 1 www.onderwijsmaakjesamen.nl 2 Agenda Binnenkomer De vreedzame school Voorbeelden uit blokken Zelf ervaren in de klas Afsluiter www.onderwijsmaakjesamen.nl

Nadere informatie

Omgevingswet? OR aan zet. Workshop OR & Omgevingswet 12 april 2018

Omgevingswet? OR aan zet. Workshop OR & Omgevingswet 12 april 2018 Omgevingswet? OR aan zet. Workshop OR & Omgevingswet 12 april 2018 Helemaal de verkeerde foto: dit ben ik dus niet. Wie van jullie gaat vanuit de eigen functie werken met de omgevingswet? Waarom? De Omgevingswet,

Nadere informatie

Overijse Overlegt. Samen dromen & denken over de toekomst van onze gemeente. Leidraad voor grotere toekomsttafel

Overijse Overlegt. Samen dromen & denken over de toekomst van onze gemeente. Leidraad voor grotere toekomsttafel Overijse Overlegt Samen dromen & denken over de toekomst van onze gemeente Leidraad voor grotere toekomsttafel Leidraad voor een toekomsttafel 6 tot 14 personen 30 tot 60 min (afhankelijk van aantal deelnemers)

Nadere informatie

Bewonersparticipatie: de rode draad in ons werk!

Bewonersparticipatie: de rode draad in ons werk! NOTA BEWONERSPARTICIPATIE GEMEENTE BEST Bewonersparticipatie: de rode draad in ons werk! Refnummer: INT12-0110 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Waarom bewonersparticipatie? 3 3. Maatwerk 4 4. Kaders Best

Nadere informatie

SAMENWERKEN: Energierijk of frustratie?

SAMENWERKEN: Energierijk of frustratie? Eerste resultaten Survey Zin en Onzin van Samenwerken, opgesteld ten behoeve van het ONTKETEND!-event SAMENWERKEN: Energierijk of frustratie? 8 februari 2018, Burgers Zoo te Arnhem 12 december 2017 Waarom

Nadere informatie

Leidraad voor een groepsgesprek Tijd:30 à 45 minuten, met 4 tot 16 personen/benodigdheden: post-its of blaadjes papier balpennen - flap

Leidraad voor een groepsgesprek Tijd:30 à 45 minuten, met 4 tot 16 personen/benodigdheden: post-its of blaadjes papier balpennen - flap Organiseer zelf je babbel over Mortsel! Leidraad voor een groepsgesprek Tijd:30 à 45 minuten, met 4 tot 16 personen/benodigdheden: post-its of blaadjes papier balpennen - flap Enkele tips: Zoek iemand

Nadere informatie

Workshop 9 april. Netwerk cliënt. Pagina 1 11 april

Workshop 9 april. Netwerk cliënt. Pagina 1 11 april Workshop 9 april Netwerk cliënt Pagina 1 11 april 2019 www.interaktcontour.nl Programma workshop netwerk cliënt 15 min Kennismaken en opstart 5 min Korte inleiding over het onderwerp 10 min Uitleg SOFA

Nadere informatie

Loopbaangericht gesprek voeren. Dag 2. Juni 2016 Loopbaangerichte dialoog

Loopbaangericht gesprek voeren. Dag 2. Juni 2016 Loopbaangerichte dialoog Loopbaangericht gesprek voeren Dag 2 Warming up! Pak je telefoon, laptop of tablet. Herhalen: 5 loopbaancompetenties Waarom loopbaangerichte gesprekken? begin bij Helicon zelfsturing eigen verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Verkenningstocht 3, ik als instrument

Verkenningstocht 3, ik als instrument Verkenningstocht 3, ik als instrument Themadagen: Dynamisch voorraadbeheer Landschap en ruimtelijke kwaliteit Duurzame landbouw Werken met de nieuwe omgevingswet Nieuwe (financiële) arrangementen Inspiratiedagen

Nadere informatie

Wij. maken Dordt SAMEN AAN DE SLAG MET INITIATIEVEN. Wij maken Dordt Samen aan de slag met initiatieven

Wij. maken Dordt SAMEN AAN DE SLAG MET INITIATIEVEN. Wij maken Dordt Samen aan de slag met initiatieven Wij maken Dordt SAMEN AAN DE SLAG MET INITIATIEVEN SAMEN AAN DE SLAG MET INITIATIEVEN Waar mensen elkaar ontmoeten, ontstaan als vanzelf nieuwe netwerken en initiatieven. Inwoners die met elkaar samenwerken.

Nadere informatie

Toespraak staatssecretaris Bijleveld (BZK) Festival In actie met burgers! Woensdag 16 december 2009. Dames en heren,

Toespraak staatssecretaris Bijleveld (BZK) Festival In actie met burgers! Woensdag 16 december 2009. Dames en heren, Toespraak staatssecretaris Bijleveld (BZK) Festival In actie met burgers! Woensdag 16 december 2009 Dames en heren, Een maand geleden mocht ik in Utrecht samen met vertegenwoordigers van 47 Europese landen

Nadere informatie

Toolbox Overheidsparticipatie & Organisatieverandering. 10 voorbeelden Hoe om te gaan met participatie?

Toolbox Overheidsparticipatie & Organisatieverandering. 10 voorbeelden Hoe om te gaan met participatie? Toolbox Overheidsparticipatie & Organisatieverandering 10 voorbeelden Hoe om te gaan met participatie? PAS OP! De varianten die worden aangeboden leiden niet automatisch tot succes. Alle varianten zijn

Nadere informatie

Betrokken burgers, bescheiden bestuur Community of practice Right to Challange. Geert Schmitz, 8 april 2019

Betrokken burgers, bescheiden bestuur Community of practice Right to Challange. Geert Schmitz, 8 april 2019 Betrokken burgers, bescheiden bestuur Community of practice Right to Challange Geert Schmitz, 8 april 2019 democratie in actie de lokale democratie versterken en vernieuwen Op steeds meer terreinen voelen

Nadere informatie

Stap 1 : Het loopbaangesprek

Stap 1 : Het loopbaangesprek Stap 1 : Het loopbaangesprek In deze eerste stap sta je stil bij de doelen en verwachtingen van het gesprek en wat nodig is voor een succesvol loopbaangesprek. We geven vijf tips die je vervolgens zelf

Nadere informatie

E- book. 5 werkvormen met post- its. LaCretio ondersteunt trainers met het geven en ontwikkelen van hun training!

E- book. 5 werkvormen met post- its. LaCretio ondersteunt trainers met het geven en ontwikkelen van hun training! E- book 5 werkvormen met post- its LaCretio ondersteunt trainers met het geven en ontwikkelen van hun training! Inleiding Post- its, ze zijn er in allerlei verschillende kleuren, maten en merken. Ik heb

Nadere informatie

20-05-2014. Filmpje http://www.youtube.com/watch?v=9s3nzal hcc4 Casus. ICT of WMO. Warming up

20-05-2014. Filmpje http://www.youtube.com/watch?v=9s3nzal hcc4 Casus. ICT of WMO. Warming up Emmen Revisited van 1.0 naar 3.0! Perspectief Eigenaarschap Wie regisseert wie? ER 3.0 en 4.0? Simon Henk Luimstra s.luimstra@emmen.nl Warming up Filmpje http://www.youtube.com/watch?v=9s3nzal hcc4 Casus

Nadere informatie

Wat heeft het Provinciebestuur met de participatiesamenleving?

Wat heeft het Provinciebestuur met de participatiesamenleving? Wat heeft het Provinciebestuur met de participatiesamenleving? PlattelandsParlement Gelderland 2017 3 februari 2016 Ben van Essen Ben van Essen: even voorstellen Senior-strateeg provincie Limburg (tot

Nadere informatie

Werkvorm voor gesprek middenkader

Werkvorm voor gesprek middenkader Creëren van een stimulerende werkomgeving en het vergroten van professionele autonomie Deze werkvorm kan worden gebruikt om met medewerkers van Justitiële Jeugdinrichtingen het gesprek aan te gaan over

Nadere informatie

Workshop sociale innovatie in de wijk. Middels burgerinitiatieven, sociaalmakelarij en onderzoek werken aan gebiedsontwikkeling

Workshop sociale innovatie in de wijk. Middels burgerinitiatieven, sociaalmakelarij en onderzoek werken aan gebiedsontwikkeling Workshop sociale innovatie in de wijk Middels burgerinitiatieven, sociaalmakelarij en onderzoek werken aan gebiedsontwikkeling Programma 11:30-11:45 uur Welkom en introductie 11:45-12:15 uur Geo-fictie

Nadere informatie

Wijkverpleegkundigen in sociale teams; spin in het web of vijfde wiel aan de wagen? Sonja Liefhebber, Movisie Cees Oprins, Vilans, In voor zorg!

Wijkverpleegkundigen in sociale teams; spin in het web of vijfde wiel aan de wagen? Sonja Liefhebber, Movisie Cees Oprins, Vilans, In voor zorg! Wijkverpleegkundigen in sociale teams; spin in het web of vijfde wiel aan de wagen? Sonja Liefhebber, Movisie Cees Oprins, Vilans, In voor zorg! Welke vragen leven er bij jullie? Deze workshop Feiten sociaal

Nadere informatie

PASSENDE MEDEZEGGENSCHAP:

PASSENDE MEDEZEGGENSCHAP: PASSENDE MEDEZEGGENSCHAP: Hoe maak je die? 1 Passende medezeggenschap: Hoe maak je die? 2012 Colofon Passende medezeggenschap: Hoe maak je die? is een uitgave van LOC Zeggenschap in zorg. LOC komt op voor

Nadere informatie

Fase 1 Ideeën bedenken

Fase 1 Ideeën bedenken De spelregels Inleiding Om betrokkenheid, motivatie en verbondenheid van medewerkers te stimuleren, is het belangrijk om eigenaarschap te ontwikkelen in de organisatie. Als medewerkers zich eigenaar voelen,

Nadere informatie

Basissjabloon presentatie CASI

Basissjabloon presentatie CASI A d v i e s Basissjabloon presentatie CASI datum Parkeervak (Noteer hier alle ideeën en inzichten die gedurende het traject uit de groep komen zodat ze niet vergeten worden) 2 Doel van CASI (Omschrijf

Nadere informatie

Integraal samenwerken in de wijk: wat betekent dit voor toezicht?

Integraal samenwerken in de wijk: wat betekent dit voor toezicht? NVTZ Lokaliteit en toezicht houden Integraal samenwerken in de wijk: wat betekent dit voor toezicht? Rian van de Schoot -Vilans Programma Hervorming Langdurende Zorg en de opkomst van wijkteams Wat weten

Nadere informatie

Kennisdag HAN Sociaal 2013

Kennisdag HAN Sociaal 2013 Kennisdag HAN Sociaal 2013 Praktijkkennis in de aanbieding! Martha van Biene Marion van Hattum 1 HAN Sociaal Bevorderen participatie door, voor en met kwetsbare burgers in de samenleving Meedenken, meedoen,

Nadere informatie

WORKSHOP LOOPBAAN OP PEIL OUTLINE (60 MIN)

WORKSHOP LOOPBAAN OP PEIL OUTLINE (60 MIN) Deze sheet is bedoeld voor de facilitator van de workshop WORKSHOP LOOPBAAN OP PEIL OUTLINE (60 MIN) Tijd Wat Hoe Benodigdheden 45 min Voorbereiding Klaarzetten opstelling voor de workshop, 5 flip-overs

Nadere informatie

De 7 stappen van je participatieproces - handleiding

De 7 stappen van je participatieproces - handleiding De 7 stappen van je participatieproces - handleiding 1 1) Doelstellingen helder krijgen De eerste vraag die we moeten beantwoorden is niet Hoe gaan we dit doen? maar wel vragen zoals: - Waarom doen we

Nadere informatie

PARTICIPATIE VOLGENS FONTYS

PARTICIPATIE VOLGENS FONTYS PARTICIPATIE VOLGENS FONTYS BELANG VAN PARTICIPATIE Wie studeert of werkt bij Fontys, weet: wij hechten veel waarde aan de mening van onze studenten en medewerkers. Bij het maken van beleid en bij het

Nadere informatie

Intervisie

Intervisie Intervisie 07-04-2014 Eigen ervaringen? Successen Welke? Waaraan te wijten? Minder positieve ervaringen Welke? Waardoor? Wat is intervisie? Definitie Leren met collega s door vragen/problemen uit de dagelijkse

Nadere informatie

Docentprofessionalisering. Interprofessioneel Onderwijs. Hester Smeets , Congres V&VN

Docentprofessionalisering. Interprofessioneel Onderwijs. Hester Smeets , Congres V&VN Docentprofessionalisering Interprofessioneel Onderwijs Hester Smeets 31-01-2019, Congres V&VN 2 IP Samenwerken 3 WHO Raamwerk WHO 2010 http://www.who.int/hrh/resources/framework_action/en/ 4 Doel workshop

Nadere informatie

Overijse Overlegt. Samen dromen & denken over de toekomst van onze gemeente. Leidraad voor korte toekomstbabbel

Overijse Overlegt. Samen dromen & denken over de toekomst van onze gemeente. Leidraad voor korte toekomstbabbel Overijse Overlegt Samen dromen & denken over de toekomst van onze gemeente Leidraad voor korte toekomstbabbel Leidraad voor toekomstbabbel 4 tot 8 personen 20 min Nodig enkele buren, vrienden, een groepje

Nadere informatie

oefeningen voor... de Zilveren Weken 2019

oefeningen voor... de Zilveren Weken 2019 oefeningen voor... de Zilveren Weken 2019 Het proces van groepsvorming in de klas begint na elke schoolvakantie weer opnieuw. De periode na de kerstvakantie wordt ook wel de Zilveren Weken genoemd. Deze

Nadere informatie

Nieuwsbrief Resultaten evaluatie

Nieuwsbrief Resultaten evaluatie Nieuwsbrief Resultaten evaluatie Toen het project 2030 werd gestart, is aan de gemeenteraad toegezegd dat na vier afgeronde en het project geëvalueerd zou worden. In april heeft het projectteam 2030 een

Nadere informatie

Op weg naar zelfsturing en kleinschaliger zorg: de eerste stappen

Op weg naar zelfsturing en kleinschaliger zorg: de eerste stappen Op weg naar zelfsturing en kleinschaliger zorg: de eerste stappen Verantwoordelijk Als zelfsturend team ben je zelf verantwoordelijk voor de zorg en de organisatie daarvan. In de meeste organisaties krijgen

Nadere informatie

Hoe word je een gemeente van de nieuwe werkelijkheid?

Hoe word je een gemeente van de nieuwe werkelijkheid? Hoe word je een gemeente van de nieuwe werkelijkheid? Visie is KEY 6 april 2017 Overheidsparticipatie een nieuw DNA 6 CMOSTAMMACADEMIES Pijler 1 Een energieke samenleving 2 maart Pijler 2 Visie en strategie

Nadere informatie

VTG. TOM netwerkdag 12 maart 2010

VTG. TOM netwerkdag 12 maart 2010 VTG TOM netwerkdag 12 maart 2010 Kinderen van bs Sionsheuvel zijn tevreden over TOM en maakten er een carnavalskar over, heel Groesbeek kent nu TOM Programma 09.30 Inloop 10.00 Welkom - toelichting programma

Nadere informatie

Benchmark Burgerparticipatie

Benchmark Burgerparticipatie Benchmark Burgerparticipatie meten, vergelijken, leren en ontwikkelen Jaarbijeenkomst 18 juni 2012 13.00 tot 17.30 uur Stadhuis, gemeente Almere hein albeda Jaarrapport De 11 deelnemende gemeenten in beeld

Nadere informatie

TRAINING 1. Tijd: Onderwerp: Waarom Resultaat Werkvorm Materiaal

TRAINING 1. Tijd: Onderwerp: Waarom Resultaat Werkvorm Materiaal DRAAIBOEK TRAINING 1, 2,3,4,5 REALISTEN ROADMOVIE De prezi presentatie voor de trainingsbijeenkomsten vindt u via de onderstaande link. https://prezi.com/0txqqdqmauta/training-realisten-roadmovie-5-bijeenkomsten/

Nadere informatie

Hoe kunt u passende sturing en ruimte geven aan uw team?

Hoe kunt u passende sturing en ruimte geven aan uw team? Hoe kunt u passende sturing en ruimte geven aan uw team? Leidinggevenden in het mbo hebben tijdens de werkplaats van SOM op 20 september gespard en ervaringen uitgewisseld over dagelijkse dilemma s rondom

Nadere informatie

3.5. Processen. Tools en en instructies. Aanpak. Voorbereiding. Verloop TOOL - IDEEËN VINDEN. een volledige dag. Praktisch

3.5. Processen. Tools en en instructies. Aanpak. Voorbereiding. Verloop TOOL - IDEEËN VINDEN. een volledige dag. Praktisch Voor extra informatie en instructies: www.text.com 1/2 3.5 Tijdens de workshop processen kijk je naar de kwaliteit van (het geheel van) je activiteiten vanuit het standpunt van de participant. De workshop

Nadere informatie

Workshop: Communicatieprocessen en de Nationale Omgevingsvisie (NOVI)

Workshop: Communicatieprocessen en de Nationale Omgevingsvisie (NOVI) Workshop: Communicatieprocessen en de Nationale Omgevingsvisie (NOVI) Angélique Boel en Katrin Bruchmann 28 juni 2019 Praktijkcongres: Omgevingswet voor communicatieprofessionals Praktijkcongres: Omgevingswet

Nadere informatie

participatie: van hoorzitting naar bewonersatelier

participatie: van hoorzitting naar bewonersatelier participatie participatie: van hoorzitting naar bewonersatelier ruimtelijke planning²: vallen en opstaan De samenleving verandert. Burgers en andere spelers worden mondiger en laten zich horen. Zeker als

Nadere informatie

Hulpmiddel voor sterke medezeggenschap

Hulpmiddel voor sterke medezeggenschap Hulpmiddel voor sterke medezeggenschap Hoe werkt het? Medezeggenschap van cliënten is belangrijk. Wanneer is er sterke medezeggenschap? Dat is niet zo makkelijk te bepalen. Dit hulpmiddel helpt om afspraken

Nadere informatie

Samenspel overheid en inwoner. Gerard Drosterij, Corette Wissink & Lennart Amersfoort

Samenspel overheid en inwoner. Gerard Drosterij, Corette Wissink & Lennart Amersfoort Samenspel overheid en inwoner Gerard Drosterij, Corette Wissink & Lennart Amersfoort Programma - Aangenaam kennis te maken - Waar hebben we het over? - Handen uit de mouwen - Voorbeeld uit de praktijk

Nadere informatie

Workshop Stakeholderparticipatie Hoe betrekken van verschillende doelgroepen bij het ontwikkelen van (beleids)plannen? 15/09/2015. CIVINET, Antwerpen

Workshop Stakeholderparticipatie Hoe betrekken van verschillende doelgroepen bij het ontwikkelen van (beleids)plannen? 15/09/2015. CIVINET, Antwerpen Workshop Stakeholderparticipatie Hoe betrekken van verschillende doelgroepen bij het ontwikkelen van (beleids)plannen? 15/09/2015 CIVINET, Antwerpen Welkom! Programma van de workshop Theoretische achtergrond

Nadere informatie

Samen Leren: kwaliteit en impact van ondersteuning. Karin Sok Willem-Jan de Gast

Samen Leren: kwaliteit en impact van ondersteuning. Karin Sok Willem-Jan de Gast Samen Leren: kwaliteit en impact van ondersteuning Karin Sok Willem-Jan de Gast Outcome? Impact Effecten Outcome Resultaten Output Activiteiten Outcome en kwaliteit Impact Effecten Outcome Indicatoren

Nadere informatie

Intervisie

Intervisie Intervisie 03-06-2013 Eigen ervaringen? Successen Welke? Waaraan te wijten? Minder positieve ervaringen Welke? Waardoor? Wat is intervisie? Definitie Leren met collega s door vragen/problemen uit de dagelijkse

Nadere informatie

stap 1 stappen naar een lokaal democratisch akkoord 104 democratisch zakboekje 105 Beginpunt- Analyse van de lokale democratie: de bouwstenen

stap 1 stappen naar een lokaal democratisch akkoord 104 democratisch zakboekje 105 Beginpunt- Analyse van de lokale democratie: de bouwstenen In 5 stappen naar een lokaal democratisch akkoord stap Beginpunt- Analyse van de lokale democratie: de bouwstenen Maak eerst een foto van de lokale democratie: wat voor democratie past bij deze gemeente,

Nadere informatie

Onderwerp: Uitnodiging inspiratietraining 'Hoe bereik ik als raadslid (nieuw) publiek?' 20 april in Amersfoort

Onderwerp: Uitnodiging inspiratietraining 'Hoe bereik ik als raadslid (nieuw) publiek?' 20 april in Amersfoort Beerendonk van, André (PJA) Van: Saes, Jos (JGM) Verzonden: vrijdag 31 maart 2017 8:05 Aan: Wolfs, Madeleine (M); Otten, Paul (P) Onderwerp: FW: Uitnodiging inspiratietraining 'Hoe bereik ik als raadslid

Nadere informatie

Aardgasvrij én democratisch? Dag van de Lokale Democratie, 16 november 2018

Aardgasvrij én democratisch? Dag van de Lokale Democratie, 16 november 2018 Aardgasvrij én democratisch? Dag van de Lokale Democratie, 16 november 2018 Merel Ooms, Saskia Buitelaar (Platform31), Angelina Scalzo (gemeente Haarlem) Wat gaan we doen? Nederland naar aardgasvrije wijken

Nadere informatie

elimineer De Burger! When the winds of change are blowing some people are building shelters, while others are building windmills

elimineer De Burger! When the winds of change are blowing some people are building shelters, while others are building windmills (tegenover de Tweede Kamer in Den Haag) elimineer De Burger! When the winds of change are blowing some people are building shelters, while others are building windmills Compactere overheid, sterkere inwoner

Nadere informatie

BIO training VOOR BEGELEIDERS IN OPLEIDING. Bijeenkomst

BIO training VOOR BEGELEIDERS IN OPLEIDING. Bijeenkomst BIO training VOOR BEGELEIDERS IN OPLEIDING Bijeenkomst 6 2018-2019 Welkom Antwoord op de vraag: ik ben een goede BIO omdat.. Uitdaging: iets anders noemen over jezelf waarin jij uitblinkt als BIO dan de

Nadere informatie

De kunst van het klein maken Samen sterk, patientveiligheid in regionaal perspectief

De kunst van het klein maken Samen sterk, patientveiligheid in regionaal perspectief De kunst van het klein maken Samen sterk, patientveiligheid in regionaal perspectief 12 November 2012 Marije Stoffer en Philip Backx Welkom! Wie zijn wij? Wie zijn jullie? Eerste opdracht: korte kennismaking

Nadere informatie

Uitwerking en criteria aanjaagfonds Burgerparticipatie en uitwerking vijfde indicator burgerparticipatie Collegebesluit

Uitwerking en criteria aanjaagfonds Burgerparticipatie en uitwerking vijfde indicator burgerparticipatie Collegebesluit Uitwerking en criteria aanjaagfonds Burgerparticipatie en uitwerking vijfde indicator burgerparticipatie Collegebesluit 140311 22 Aanleiding De raad heeft bij de programmabegroting 2014 besloten om een

Nadere informatie

Talentmeting in korte trajecten

Talentmeting in korte trajecten Talentmeting in korte trajecten Het portfolio is voor kort durende maatschappelijke stages een te uitgebreid middel om mee te werken. Voor de kortdurende intensieve maatschappelijke stages is een andere

Nadere informatie

De toekomst van kerkgebouwen in Noord-Brabant

De toekomst van kerkgebouwen in Noord-Brabant De toekomst van kerkgebouwen in Noord-Brabant Kennisdelingsbijeenkomst 3 juni Stadhuis Waalwijk Komende jaren zal een groot deel van de christelijke kerken zijn oorspronkelijke functie verliezen. Naar

Nadere informatie

Wat voor lokale democratie wil je zijn? (workshopronde 1) Festival Lokale Democratie dr. Laurens de Graaf Amersfoort, 13 oktober 2016

Wat voor lokale democratie wil je zijn? (workshopronde 1) Festival Lokale Democratie dr. Laurens de Graaf Amersfoort, 13 oktober 2016 Wat voor lokale democratie wil je zijn? (workshopronde 1) Festival Lokale Democratie dr. Laurens de Graaf Amersfoort, 13 oktober 2016 Waarom ben jij hier? Waarom zijn we hier? Hoe je kijkt, bepaalt wat

Nadere informatie

Bouwstenen voor Burgerkracht. Dag van de transities, 19 november 2014 Helga Koper en Lydia Sterrenberg

Bouwstenen voor Burgerkracht. Dag van de transities, 19 november 2014 Helga Koper en Lydia Sterrenberg Bouwstenen voor Burgerkracht Dag van de transities, 19 november 2014 Helga Koper en Lydia Sterrenberg Even voorstellen: Platform 31 Wie zijn we? Een kennis- en netwerkorganisatie voor stedelijke en regionale

Nadere informatie

Opleiding. De wereld van de klant. Een programma voor Helpdesk Agents in klantgericht communiceren

Opleiding. De wereld van de klant. Een programma voor Helpdesk Agents in klantgericht communiceren Opleiding De wereld van de klant Een programma voor Helpdesk Agents in klantgericht communiceren Als je zorgt voor de middelen zal het doel wel voor zichzelf zorgen. Gandhi Uw vraag Ontwikkel een opleidingsprogramma

Nadere informatie

Doel en resultaat WPOplus training

Doel en resultaat WPOplus training Doel en resultaat WPOplus training Effect: Werknemers vergroten zichtbaar de vaardigheden goed werknemerschap en daardoor kunnen ze doorstromen in hun loopbaan Resultaat: Deelnemers in staat stellen WPO

Nadere informatie

Dementievriendelijke samenleving. Ontmoeting in de buurt, 20 mei 2015 Julie Meerveld, Alzheimer Nederland

Dementievriendelijke samenleving. Ontmoeting in de buurt, 20 mei 2015 Julie Meerveld, Alzheimer Nederland Dementievriendelijke samenleving Ontmoeting in de buurt, 20 mei 2015 Julie Meerveld, Alzheimer Nederland Programma 1. Dementie: waarom is dit voor mij van belang? 2. Beeldvorming over dementie 3. Hoe kan

Nadere informatie

Leren implementeren. Waar sta jij met Leren implementeren? Leren in de wijk 30 januari2017 Karlijn Stals, programmaleidervakmanschapnji

Leren implementeren. Waar sta jij met Leren implementeren? Leren in de wijk 30 januari2017 Karlijn Stals, programmaleidervakmanschapnji Leren implementeren Leren in de wijk 30 januari2017 Karlijn Stals, programmaleidervakmanschapnji Ik weet alles over implementeren en kan het ook heel goed! Ik sta voor een afgebakende, overzichtelijke

Nadere informatie

Je hebt een heel dorp nodig om een kind op te voeden

Je hebt een heel dorp nodig om een kind op te voeden Je hebt een heel dorp nodig om een kind op te voeden Wat kunnen leerkrachten, ouders en andere betrokkenen van de school samen doen om de ontwikkeling van de kinderen nog beter te ondersteunen? Vraag 1:

Nadere informatie

Motiveren en werven van vrijwilligers voor de kring. Dr. Klara Ampe, voorzitter Vlaamse kamer Federale Raad voor Huisartsenkringen

Motiveren en werven van vrijwilligers voor de kring. Dr. Klara Ampe, voorzitter Vlaamse kamer Federale Raad voor Huisartsenkringen Motiveren en werven van vrijwilligers voor de kring Dr. Klara Ampe, voorzitter Vlaamse kamer Federale Raad voor Huisartsenkringen vandaag Zicht op de bouwstenen van een duurzame motivatie Nieuwe (chinese)

Nadere informatie

Aan de slag met de Omgevingswet. Hart van Brabant 28 juni 2017

Aan de slag met de Omgevingswet. Hart van Brabant 28 juni 2017 Aan de slag met de Omgevingswet Hart van Brabant 28 juni 2017 Waar gaan wij het over hebben? Omgevingswet in het kort Betekenis wet voor raad en samenleving Ambitie, veranderopgave en invoeringsstrategieën

Nadere informatie

Instrument Netwerk-analyse

Instrument Netwerk-analyse Netwerk-analyse In begeleiding die gericht is op competentievergroting is er altijd aandacht voor het versterken, uitbreiden en activeren van het sociale netwerk van de cliënt. Deze investering in beschermende

Nadere informatie

The Challenge! Samen anders denken en doen. Dit is het Challenge-schrift van: Naam: Directie: Hulp nodig? Wij hebben nog wel een idee...

The Challenge! Samen anders denken en doen. Dit is het Challenge-schrift van: Naam: Directie: Hulp nodig? Wij hebben nog wel een idee... The Challenge! Samen anders denken en doen. Hulp nodig? Wij hebben nog wel een idee... Nee bedankt, we hebben geen tijd. Dit is het Challenge-schrift van: Naam: Directie: The Challenge wordt georganiseerd

Nadere informatie

Hoeveel invloed hebben Groningers op hun directe leefomgeving?

Hoeveel invloed hebben Groningers op hun directe leefomgeving? Hoeveel invloed hebben Groningers op hun directe leefomgeving? De Raad voor Openbaar Bestuur stelde onlangs vast dat veel gemeenten op lokaal niveau experimenteren met nieuwe democratievormen, waarbij

Nadere informatie

Belangstellingsbijeenkomst leernetwerk

Belangstellingsbijeenkomst leernetwerk Belangstellingsbijeenkomst leernetwerk Samenspel groene Burgerinitiatieven en Overheden 3 juli 2014, Utrecht Doel leernetwerk Omgeving creeren voor ambtenaren om van elkaar en van anderen te leren hoe

Nadere informatie

Vrijwilligers in de zorg voor en ondersteuning van ouderen in de nieuwe Wmo. Mieke Biemond

Vrijwilligers in de zorg voor en ondersteuning van ouderen in de nieuwe Wmo. Mieke Biemond Vrijwilligers in de zorg voor en ondersteuning van ouderen in de nieuwe Wmo Mieke Biemond Inhoud presentatie Kern- en knelpunten van de nieuwe Wmo Vrijwilligers in Nederland Toekomstagenda Informele zorg

Nadere informatie

Delfts Doen! Delftenaren maken de stad

Delfts Doen! Delftenaren maken de stad Inhoud A Delfts Doen! Delftenaren maken de stad 1 Delfts Doen! Delftenaren maken de stad P lannen maken in de stad doe je niet alleen. Een goed initiatief vraagt samenwerking en afstemming met bewoners,

Nadere informatie

Participatie in Nederlandse cases. Publieksparticipatie. The Bridge. Toren. De Overspanning. Toren

Participatie in Nederlandse cases. Publieksparticipatie. The Bridge. Toren. De Overspanning. Toren Participatie in Nederlandse cases Rolf Müller Regio regiodirecteur DLG Gelderland Berthe Jongejan Landschapsarchitect DLG Utrecht Centraal The Bridge ISSUES De Overspanning PROCESSEN EN FASERING MENSEN

Nadere informatie

VERBINDEND BESTUUR IN EEN VERANDERENDE SAMENLEVING

VERBINDEND BESTUUR IN EEN VERANDERENDE SAMENLEVING VERBINDEND BESTUUR IN EEN VERANDERENDE SAMENLEVING Informatieavond gemeenteraad Oosterhout 19 mei 2015 Boukje Keijzer 1 levensloopbestendige woningen brede stoepen cirkel van controle steunkousen OV en

Nadere informatie

Welkom! SOCIAAL MAKELAAR

Welkom! SOCIAAL MAKELAAR Welkom! SOCIAAL MAKELAAR De verbinder tussen zorg, welzijn en wijkinitiatief 2 PROGRAMMA 15:00 uur: Welkom in Gouda door de wethouder Sociaal Domein Corine Dijkstra. Waarom heeft de gemeente gekozen voor

Nadere informatie

Communicatiemateriaal

Communicatiemateriaal Communicatiemateriaal ACE ARNHEM/ACHTERHOEK/LIEMERS Communicatiemateriaal V 1.0 27-01-2017 Inhoudsopgave Programma 3 Mail werkplekbegeleiders 4 Flyer werving medewerkers 5 Mail gast-medewerkers 6 Tekst

Nadere informatie

Kennis van de Overheid. Samenwerken met omgevingsdiensten? Richting goed opdrachtgeverschap. Training

Kennis van de Overheid. Samenwerken met omgevingsdiensten? Richting goed opdrachtgeverschap. Training Kennis van de Overheid Samenwerken met omgevingsdiensten? Training Inleiding Herkent u zich in de worsteling met uw rol als opdrachtgever van de omgevingsdienst? Gemeenten en provincies zijn immers zowel

Nadere informatie

Van idee naar subsidiabel projectplan

Van idee naar subsidiabel projectplan FINALEDAG 3-2-1-CO! ZORGT VOOR VERRIJKTE INNOVATIEVE IDEEËN Van idee naar subsidiabel projectplan Door: Martine van Dijk A+O fonds Gemeenten / Fotografie: Kees Winkelman Op 26 maart 2015 vond voor de tweede

Nadere informatie

De koek vergroten 6 december 2016

De koek vergroten 6 december 2016 De koek vergroten 6 december 2016 Dag 4: Programma De koek vergroten Wat weten we nog van verbindend onderhandelen? De koek vergroten in een simulatie met verschillende werkvormen Verbindend onderhandelen

Nadere informatie

Van communiceren naar participeren. Meer verbinding zoeken met de medewerkers

Van communiceren naar participeren. Meer verbinding zoeken met de medewerkers Van communiceren naar participeren Meer verbinding zoeken met de medewerkers Wat verstaan we onder participeren Samen met anderen iets doen Ergens aan deelnemen Waarom in contact met de medewerkers Opgelegd

Nadere informatie

Masterclass Klimaatbestendige Stad Klimaatbestendige gebiedsontwikkeling. ` Sessie 2 Intern verbinden

Masterclass Klimaatbestendige Stad Klimaatbestendige gebiedsontwikkeling. ` Sessie 2 Intern verbinden Masterclass Klimaatbestendige Stad Klimaatbestendige gebiedsontwikkeling ` Sessie 2 Intern verbinden Allereerst (1/2) Wat is jullie bijgebleven van sessie 1? Wat hebben jullie daar (al) mee gedaan? Allereerst

Nadere informatie