ALGEMEENHEDEN STRUCTUUR VAN DE ZON WAARNEMEN IN WIT LICHT EIGEN WAARNEMINGEN HUIDIGE ZONNEACTIVITEIT

1 DE ZON

ALGEMEENHEDEN STRUCTUUR VAN DE ZON WAARNEMEN IN WIT LICHT EIGEN WAARNEMINGEN HUIDIGE ZONNEACTIVITEIT 2

3 ALGEMEENHEDEN

DE ZON Zon is een ster Bol met diameter van 1,4 miljoen km Ouderdom 4,5 miljard jaar Levensduur nog 5 miljard jaar 200 000 maal de aardmassa Geen vast oppervlak Rotatie 27 dagen aan evenaar Afstand aarde zon: 150 miljoen km Licht 8 minuten nodig om tot hier te raken 4

5 STRUCTUUR VAN DE ZON

STRUCTUUR VAN DE ZON Kern Stralingszone Convectiezone Fotosfeer Chromosfeer Corona 6

STRUCTUUR VAN DE ZON: KERN Doorsnede 280 000 km T 16 miljoen graden Druk enorm hoog Omzetting van waterstof in helium => kernfusie => energie komt vrij 7

STRUCTUUR VAN DE ZON: STRALINGSZONE T van 5 miljoen naar 2 miljoen graden Dikte 400 000 km Transport van energie naar buiten toe via straling 8

STRUCTUUR VAN DE ZON: CONVECTIEZONE Dikte 130 000 km Convectie: op- en neergaande stromingen Vorming van reusachtige bellen Door wrijving ontstaan magneetvelden Zonnerotatie versterkt het magnetisme 9

STRUCTUUR VAN DE ZON: CONVECTIEZONE 10

STRUCTUUR VAN DE ZON: FOTOSFEER Zichtbare oppervlak Dikte 250 km T 6000 graden Zonnevlekken Fakkelvelden Granulatie 11

STRUCTUUR VAN DE ZON: FOTOSFEER 12

STRUCTUUR VAN DE ZON: CHROMOSFEER Laag boven de fotosfeer Dikte 10 000 km Zeer ijle gaszone Zendt weinig wit licht uit => H alfa Protuberansen Filamenten 13

STRUCTUUR VAN DE ZON: CHROMOSFEER 14

STRUCTUUR VAN DE ZON: CORONA Zeer ijl Zeer heet: 3 miljoen graden Zonnewind Waar te nemen tijdens volledige zonsverduistering 15

STRUCTUUR VAN DE ZON: CORONA 16

17 WAARNEMEN IN WIT LICHT

WAARSCHUWING!!! HOU HET VEILIG 18

WANNEER WAARNEMEN? Bij helder weer: liefst 1 à 1u30 na zonsopkomst Bij bewolkte hemel: bij de eerste opening in het wolkendek de zon waarnemen Bij regen: wachten 20

WANNEER WAARNEMEN? IN 2012 uren uren 5-6 2 12-13 16 6-7 29 13-14 13 7-8 70 14-15 6 8-9 57 15-16 7 9-10 67 16-17 3 10-11 21 17-18 2 11-12 10 18-19 1 21

WAARMEE WAARNEMEN? 22

HOE WAARNEMEN? DE BAAN VAN DE ZON 23

HOE WAARNEMEN? AZIMUTAAL - PARALLACTISCH s morgens s avonds 24

MANIER VAN WAARNEMEN: GLAZEN OBJECTIEFFILTER 25

MANIER VAN WAARNEMEN: HERSCHEL-WIG 26

MANIER VAN WAARNEMEN: BAADER FOLIE 27

MANIER VAN WAARNEMEN: PROJECTIE 28

MANIER VAN WAARNEMEN: OCULAIRFILTER 29

WAT KAN JE WAARNEMEN? Zonnevlekken Groepen Fakkelvelden Lichtbruggen Wilson-effect Granulatie 30

WAT WAARNEMEN? ZONNEVLEKKEN 31

WAT WAARNEMEN? GROEPEN 32

WAT WAARNEMEN? FAKKELVELDEN 33

WAT WAARNEMEN? LICHTBRUG 34

WAT WAARNEMEN? WILSONEFFECT 35

WAT WAARNEMEN? GRANULATIE 36

37 EIGEN WAARNEMINGEN

VOORBEREIDINGEN: WEERBERICHTEN VOLGEN 38

VOORBEREIDINGEN: MATERIAAL KLAAR ZETTEN Materiaal vooraf klaar zetten: telescoopbuis eventueel afdekken filter waarnemingsformulier stoeltje 39 projectiedoos

WAAR KIJKEN? Waar gisteren vlekken / groepen stonden In fakkelvelden Aan de O-rand Systematisch overlopen evenwijdig met evenaar 42

MANIER VAN WAARNEMEN: OVERZICHTSTEKENING 43

MANIER VAN WAARNEMEN: WALDMEIER-CLASSIFICATIE 44

MANIER VAN WAARNEMEN: WOLFGETAL Vlekken tellen Groepen tellen Wolfgetal opstellen R = 10.g + f 45

ZICHTBARE GROOTTE VAN DE ZON 48

AARDBAAN 51

STAND VAN DE ZONNEAS 52

EFEMERIDEN P : positiehoek B : hellingshoek L : lengte centrale meridiaan 53

CORRECTIE LENGTE CENTRALE MERIDIAAN 54

MANIER VAN WAARNEMEN: STONEY-HURST DISK 56

RESULTATEN Worden doorgemaild Dagelijks aan het SIDC Maandelijks aan VVS werkgroep Zon 60

2009 2010 2011 2012 2013 RESULTATEN: 24 STE CYCLUS 140 120 100 80 60 40 20 0 61

1979 1981 1984 1987 1990 1993 1996 1999 2002 2005 2008 2011 2013 RESULTATEN: 34 JAAR ZONNEWAARNEMINGEN 250 200 150 100 50 0 62

1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 RESULTATEN 350 Jaarlijkse waarnemingen 300 250 200 150 100 50 0 63

64 HUIDIGE ZONNEACTIVITEIT

HUIDIGE ACTIVITEIT 65