6,9. Werkstuk door een scholier 2711 woorden 12 maart keer beoordeeld
|
|
- Katrien Maas
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Werkstuk door een scholier 2711 woorden 12 maart ,9 171 keer beoordeeld Vak ANW 1.1 wat is de zon? De zon is en gigantische bal van gloeiende gassen, ook is de zon is een ster, een ster van gemiddelde grootte, er zijn sterren, zoals Orion, die 750 keer zo groot is als de zon. Een ster is een gloeiend, gasvormig lichtuitstralend object met temperaturen en afmetingen vergelijkbaar met die van de zon. Met het blote oog zijn 4000 à 5000 sterren zichtbaar; het totale aantal sterren alleen al in het melkwegstelsel wordt op 100 miljard geschat. Ook heeft de zon een zogenaamde zonnewind. Een zonnewind is de stroom van protonen en elektronen die voortdurend in alle richtingen uit de corona van de zon naar de ruimte verdwijnt en overgaat in de interplanetair materie. Interplanetaire materie is de materie in het gebied tussen de zon en de planeten, bestaande uit stofdeeltjes, (micro)meteoroïden en gas, voornamelijk afkomstig van kometen en planetoïden 1.2 het melkwegstelsel Het melkwegstelsel of galactisch stelsel is het sterrenstelsel waarvan het zonnestelsel deel uitmaakt. Het heeft de vorm van een platte schijf met een spiraalstructuur. Doordat de zon in het midden van de schijf staat, lijkt het stelsel op een lichtende band. (de melkweg). De naam melkwegstelsel wordt ook gebruikt voor ongeveer gelijke sterrenstelsels in het heelal. Men denkt dat het melkwegstelsel ongeveer 15 miljard jaar geleden is ontstaan uit een langzaam draaiende, zich samentrekkende gaswolk. Waarschijnlijk is er in een grote halo rond het stelsel nog een grote hoeveelheid (onzichtbare) materie. Toch is de zon heel erg groot ten opzichte van de aarde (honderdduizend keer zo groot) maar er zijn sterren, die zich buiten ons zonnestelsel bevinden die groter zijn. Wij zien die sterren als kleine puntjes aan de hemel, dat komt omdat ze ontzettend ver weg staan. De zon staat op 1 AE ( km) afstand van de aarde. Andere sterren staan op ongeveer 1000 lichtjaren van ons verwijderd. ( 1 lichtjaar is de afstand dat het licht in 1 jaar aflegt, licht heeft een snelheid van km per seconde) Dus de afstand tussen ons en de sterren is onbegrijpelijk groot. 1.3 verschijnselen van en op de zon De zon bestaat uit verschillende delen, waaronder de kern (doorsnede ongeveer km), de stralingszone ( km onder de oppervlakte), de convectiezone (bestaande uit gas), de fotosfeer (paar honderd km dik), de chromosfeer (ongeveer 2000 km dik) en de corona (die enkele miljoenen kilometers uitstrekt in de ruimte). De gassen in de kern hebben een dichtheid die ongeveer 150 keer zo groot is als die van water en kunnen temperaturen van 16 miljoen C bereiken. De stralingszone is koeler dan de kern en heeft een temperatuur van ongeveer 2,5 miljoen C. In de convectiezone brengen de Pagina 1 van 6
2 kolkende bewegingen van de gassen de energie van de zon naar buiten. Deze zone is wat koeler, ongeveer 2 miljoen C en heeft een lagere dichtheid, ongeveer eentiende van de dichtheid van water. De fotosfeer is weer veel koeler (ongeveer 5500 C) en heeft een veel lagere dichtheid: ongeveer een miljoenste deel van de dichtheid van water. De turbulentie in dit gedeelte is te zien vanaf de aarde in de vorm van zonnevlekken, fakkels en kleine gasbellen. Net zoals als alle andere planeten draait de zon om haar eigen as en doet daar 25,38 dagen over. Hoog boven de chromosfeer ziet men de soms (tijdens een totale zonsverduistering) purperrood gekleurde protuberansen. Een gemiddelde protuberans is enkele honderdduizenden kilometers lang en km dik. Een protuberansen zijn de grootste verschijnselen aan het oppervlak van de zon. Enorme, hoogoprijzende formaties aan de rand van de zon zijn een indicatie van relatief koele gebieden van gas in de corona, die wordt samengehouden door grote, sterk magnetische velden. Hun vorm, die lijkt op lange bogen is een weerspiegeling van de koers van deze magnetische velden. De gassen in een zonnevlam, met een temperatuur van 4000 graden Celsius, zijn zo n honderd keer koeler dan de corona die ze omsluit. Ze zijn daardoor voor de felle zonneschijf te zien als donkere, langwerpige structuren. Toch vertegenwoordigen deze structuren eigenlijk hetzelfde verschijnsel als felle vlammen aan de rand van de zon. Als je een protuberans in het donker ziet afsteken tegen het zonsoppervlak, dan noem je hem een filament. Pas sinds het begin van de jaren zeventig weten astronomen dat protuberansen nauw verbonden zijn met zogenaamde corona- expulsies van massa -enorme uitbarstingen in de corona. Deze komen voor als een zonnevlam barst door een plotselinge verandering in het betrokken magnetische veld. De gassen worden dan samen met het magnetische ver uit de corona geslingerd met een snelheid van enkele honderden tot maximaal 2000 kilometer per seconde. Miljarden tonnen materie komen in de ruimte terecht als er een corona -expulsie van massa plaatsvindt. Als de enorme bellen van gas en magnetische velden de aarde bereiken, dan leiden ze tot een toename van het noorder- en zuiderlicht. Net als de energiearme vlammen, kunnen corona- expulsies van massa geweldige magnetische stormen op aarde veroorzaken, die de ontvangst van radioprogramma s beïnvloeden en zelfs tot stroomstoringen kunnen leiden, doordat ze de spanning op langeafstands -transmissiekabels verhogen en zo transformators doen smelten. Op het oppervlak van de zon zijn zonnevlekken. Zonnevlekken zijn in de vorm van donkere vlekken te zien als je de zon op een speciale manier fotografeert. Zonnevlekken zijn vaak groter dan km en verschijnen in cycli van elf jaar. Zonne-activiteit, waaronder de ontwikkeling van zonnevlekken, wordt in verband gebracht met de veranderende magnetische velden van de zon. Op de zon zijn donkere vlekken te zien. Deze donkere vlekken op het zonneoppervlak ongeveer ieder elf jaar frequenter verschijnen dan in de tussenliggende jaren en soms bijna geheel verdwijnen. De amateursastronoom Heinrich Schwabe ontdekte deze zonnevlekcyclus, die bijvoorbeeld met klimaatveranderingen op aarde in verband gebracht wordt, in het midden van de 19e eeuw. Het eerstvolgende maximum in aantal zonnevlekken verwachtten astronomen kort na de millenniumwisseling. Zonnevlekken treden dikwijls op in groepen die zich tot meer dan kilometer over het zonneoppervlak kunnen uitstrekken en deels zelfs met het blote oog herkend kunnen worden (met beschermingsglas). De grootste individuele zonnevlekken bereiken afmetingen van rond de Pagina 2 van 6
3 kilometer, ongeveer vijf maal de doorsnede van de aarde. Vrijwel alle zonnevlekken hebben dezelfde vorm; een bijzonder donkere kern, de zogenaamde umbra, omgeven door een minder donker gebied met filameterige structuur en een rand die gerafeld lijkt, de penumbra. De vlekken markeren relatief koele gebieden van het zonneoppervlak, waarbij in de donkere umbra de laagste temperatuur heerst. De kern van een zonnevlek is 2000 tot 2500 graden kouder dan de omringende fotosfeer. De temperatuur is dus lager dan ongeveer 3500 graden. Waarom de zonnevlekken iedere elf jaar in bijzonder grote getale te zien zijn, is tot nu toe niet precies verklaard. Hun ontstaan denken de onderzoekers echt inmiddels wel precies te kunnen verklaren. Al sinds meer dan 80 jaar is bekend dat in de vlekken zeer sterke magnetische velden bestaan, rond maar sterker dan het magneetveld aan het oppervlak van de aarde. Ze worden diep in het inwendige van de zon door een generator uit extreem sterke elektrische stromen opgewekt. Daar waar de velden door het zonneoppervlak naar buiten breken, zorgen ze voor afkoeling omdat ze hete gasmassa s uit diepere lagen verhinderen naar het oppervlak te stijgen. Individuele groepen zonnevlekken bestaan enkele uren tot meerdere weken alvorens ze verdwijnen en nieuwe vlekken elders in hun plaats verschijnen. Ze komen voor in een brede band evenwijdig aan de evenaar van de zon. De gebieden met zonnevlekken verplaatsen zich in de loop van de elfjarige cyclus in de richting van de evenaar. Gedurende fasen met relatief weinig zonnevlekken komen deze voornamelijk voor aan de noordelijke en zuidelijke randen van deze band; tot aan het volgende vlekkenmaximum ontstaan de nieuwe vlekken steeds dichter bij de equator. Bij de polen van de zon zijn daarentegen nog nooit vlekken waargenomen. 1.4 kernfusie De warmte van de zon ontstaat door kernfusie. In het extreem hete en dichte centrum van de zon bewegen de kernen van waterstof atomen zo snel dat ze bij hun frequente botsingen met elkaar kunnen versmelten. In meerdere stappen ontstaan zo uit vier waterstofatomen één helium kern. Sterke kernenkrachten zorgen ervoor dat deze ongeveer één procent lichter is dan de vier waterstofkernen tezamen. De bij de fusie verloren gegane massa wordt in pure energie omgezet een uiterst effectieve manier van energieproductie: voor iedere kilogram waterstof die door kernfusie in helium is omgezet, komt ongeveer 250 miljoen kilowattuur aan energie vrij. Dat komt overeen met de brandwaarde van ongeveer ton steenkool. De versmelting van atoomkernen in het binnenste van de zon begon ongeveer 4,5 miljard jaar geleden, toen de dichtheid in de nog zeer jonge ster zo groot was geworden dat de temperatuur in het centrum tot boven de 10 miljoen graden steeg. Sindsdien wordt in de kern van de zon per seconde meer dan 500 miljoen ton waterstof tot helium verbrand, waardoor de massa van de zon per seconde met ongeveer 4 miljoen ton afneemt. Toch heeft de zon sinds haar geboorte op deze manier pas een tienduizendste van haar massa verloren. Van het waterstof dat oorspronkelijk in de kern van de zon als brandstof voor kernfusie aanwezig was, is tot nu toe ongeveer 40 procent verbruikt. Dat betekent dat de brandstofvoorraad van de zon toereikend is voor nog eens 5 miljard jaar. Daarna zal de versmelting van waterstofatoomkernen in het centrum van de zon echter stoppen en slechts in het centrum van de zon echter stoppen en slechts in een dunne schil om de kern doorflikkeren. De zonnekern zal instorten en zodoende steeds dichter en lichter worden. Bij een temperatuur van meer dan 100 miljoen graden zal uiteindelijk de zogenaamde heliumverbranding beginnen, de volgende stap in de kernfusie. Een deel van het zo ontstane helium versmelt dan tot een koolstof en een zuurstof, waarbij opnieuw grote hoeveelheden energie vrijkomen. Pagina 3 van 6
4 1.5 algemene eigenschappen van de zon Afstand zon- aarde (gemiddeld): m (= 1 AE) Massa: kg. Straal: m Diameter: m Dag: 1 zonnedag is aardse dagen Dichtheid: 1410 kg Temperatuur: K Elementen: H, He, O, C, N, Si, Mg, S, Fe, Al, Na, Cl, Ca, Ni, P, Cr, Mn, F, K, Co, Ti. 2.1 Tijdmeting gebaseerd op de zon Elke dag komt de zon weer op en deze schijnt ongeveer 12 uur. Dan gaat deze onder en er is al bijna weer een dag voorbij. Hoe komt het dat de zon steeds opkomt en ondergaat? De aarde draait om haar as in ongeveer 24 uur. Hierdoor is een gedeelte van de aarde gedurende dag wel belicht en de andere helft niet. De aarde draait niet alleen om haar as, maar ook om de zon, in ongeveer 365 dagen. Eens in de vier jaar is er een schrikkeljaar, omdat de aarde eigenlijk 365 dagen en 6 uur over doet om een baan om de zon te draaien. Na vier jaar zouden we dus 1 dag achterlopen, en daarom voegen we eens in de vier jaar 29 februari toe. Heel vroeger al maakte men gebruik van zonnewijzers of stokken in de grond om te weten hoe laat het ongeveer was. Door onze 24-uurs klokken weet bijna iedereen hoe laat het ongeveer is. Toch verschillen de tijden in de wereld met elkaar. De aarde is rond, dus kun je deze verdelen in 360. Een dag heeft 24 uur, dus 360:24= 15. Om de 15 is er een andere tijdzone. 2.2 Hoe beweegt de zon en wat zijn de gevolgen daarvan? Je zou het misschien niet verwachten, maar ook onze zon draait. De zon draait om haar eigen as. De zon is bedekt met zonnevlekken. Die zonnevlekken bestaan uit twee tegengestelde polariteitzones. Alle zonnevlekken op bijvoorbeeld het Noordelijk Halfrond vertonen gedurende 11 jaar allemaal dezelfde polariteit, terwijl de zonnevlekken op het Zuidelijk Halfrond allemaal de tegengestelde polariteit vertonen. Op de magnetische veldlijnen op de grens van de polariteitzones ontstaan protuberansen. Protuberansen zijn lange vurige uitschieters die soms honderdduizenden kilometers boven de zon uitschieten. 2.3 Extra Nieuw Zonnestelsel In 1991 werden er drie planeten om de Andromeda- ster ontdekt. Dit is het bewijs dat er meerdere zonnestelsels zijn dan alleen het onze. De binnenste planeet is te heet, omdat deze te dicht bij de ster staat. De middelste planeet is eveneens te heet. De buitenste planeet is bevroren, dus te koud voor ons om op te leven. Toch is het mogelijk dat er wezens zijn die wel op zo n planeet kunnen leven. Tiende planeet in ons zonnestelsel Tussen Mars en Jupiter zweeft een planetoïdengordel. Deze planetoïden zijn brokstukken van een vroegere Pagina 4 van 6
5 planeet. Planeet X, zoals de planeet ook wel genoemd wordt, maakte een baan om de zon in dagen en draaide om zijn eigen as in 7,3 dagen. Wanneer de planeet vernietigd is, is niet bekend. 3.1 Het effect van de zon op dag en nacht De aarde draait in een dag om haar eigen as en in 365,25 dagen om de zon (zonnejaar). Doordat de aarde een bol is en er in de melkweg maar een zon is, is niet de gehele aarde door de zon verlicht. De ene kant is wel verlicht dag en de andere kant is niet verlicht nacht. Doordat de aarde om haar eigen as draait wordt het op alle plaatsen dag en nacht. 3.2 Het effect van de zon op de seizoenen In een zonnejaar 365,25 dagen draait de aarde om de zon. De denkbeeldige aardas tussen de noordpool en de zuidpool staat niet loodrecht op de baan van de aarde. Deze as staat in een hoek van 23,5 graden. Alsof de aarde achterover leunt. Door deze scheve stand van de aarde zijn bepaalde delen van de aarde afwisselend meer en minder naar de zon gericht. Dus afwisselend langer en feller zon en omgedraaid. Op de tekening kun je zien dat het als het bij ons op het noordelijk halfrond zomer is op het zuidelijk halfrond winter is doordat de hoek waarin het zonlicht valt bij ons kleiner is en op het zuidelijk halfrond groter is. Op de tekening is ook te zien dat wanner het bij ons zomer is, de noordpool naar de zon is toegekeerd. Door de schuine stand van de aarde is het daar dan 24 uur per dag licht. Op de zuidpool is dat precies omgekeerd. Daar is het dan 24 uur per dag nacht. Deze verschillen zijn bij de polen heel groot en meer richting de evenaar worden deze kleiner. In Nederland kennen wij 4 seizoenen terwijl dat er naar de evenaar toe minder worden. De organismen die op aarde wonen zijn aangepast aan het klimaat en de seizoenen. Denk bijvoorbeeld bij de mens aan jachtmaand en de oogstmaand. Ook dieren kennen dit denk hierbij aan de winterslaap van bepaalde dieren, maar ook het verschil in dieren dicht bij de evenaar en op de polen. 3.3 Andere effecten van de zon De aarde is een perfecte plaats voor organisme. Ze staat ver genoeg van de zon, het is er niet te warm en niet te koud en de aarde bevat water. Planten hebben zonlicht nodig voor de reactie fotosynthese. Hierdoor kunnen de planten groeien. Planteneters eten hiervan en zijn zorgen weer voor vlees voor andere dieren enz. Alle organisme hebben de zon nodig voor de temperatuur op de aarde. Zonder zon is er dus geen leven mogelijk, alles zou dan dichtvriezen, probeer je dat maar eens voor te stellen. Eigenlijk regelt de zon alles op de aarde. Van de reactie van fotosynthese tot het vormen van regenbuien. 3.4 Zonsverduistering Een zonsverduistering ontstaat als de schaduw van de maan de aarde raakt. De maan is, vanaf de aarde gezien, net zo groot als de zon. Komt de maan voldoende dicht bij de verbindingslijn aarde- zon, dan haalt de top van de schaduwkegel erachter juist het aardoppervlak. De schaduwplek trekt daar dan met grote snelheid overheen; in enkele uren wordt een spoor van vele duizenden kilometers afgelegd. Langs dat spoor wordt de zon aan de hemel gedurende luttele ogenblikken uitgedoofd. Het wordt een paar minuten koud op de aarde. Dieren reageren hierop alsof de aarde vergaat: vogels vliegen in het rond. Bronvermelding Pagina 5 van 6
6 *Boek: Solar Algemene Natuurwetenschappen havo bovenbouw deel2 Auteurs: L. Bruning, H. Driessen, C. de Goeij, N. de Kort, J. Paalman, K. Ris, D. Staal en H. Verschoor Jaar: 1998 Uitgever: Wolters Noordhoff *Boek: Binas Informatieboek havo vwo voor het onderwijs in de natuurwetenschappen Auteurs: G. Verkerk, J.B. Broens, P.A.M. de Groot, W. Kranendonk, J.L. Sikkema, J.J., Westra en I.M. Wevers-Prijs Jaar: 1998 Uitgever: Wolters Noordhoff *CD-ROM: Het digitale archief 3 Uitgeverij: Segment *CD-ROM: Encarta 98 Encyclopedie Microsoft Winkler Prins Editie *CD-ROM: De zon Spectrum software Pagina 6 van 6
4 Het heelal 6. De zon. De aarde. Jupiter. De maan. Ons zonnestelsel. Mars. Mercurius Venus
Inhoud 4 Het heelal 6 De zon 10 8 De aarde De maan Jupiter 18 12 Ons zonnestelsel 14 15 16 Mars Mercurius Venus 22 Saturnus Verre planeten 24 Satellieten van het zonnestelsel 20 26 Planetoïden 27 Kometen
Nadere informatieBasiscursus Sterrenkunde. Sterrenwacht Tweelingen, Spijkenisse 8 Mei 2019
Basiscursus Sterrenkunde Sterrenwacht Tweelingen, Spijkenisse 8 Mei 2019 Deze les Zijn er nog vragen n.a.v. de vorige les? Deze les: Ontstaan zonnestelsel De Zon Ons zonnestelsel binnen het sterrenstelsel
Nadere informatieZon, aarde en maan. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/87197
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 16 december 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/87197 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs
Nadere informatieSamenvatting ANW Hoofdstuk 6
Samenvatting ANW Hoofdstuk 6 Samenvatting door een scholier 1776 woorden 4 november 2006 6,4 15 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar H6 Het zonnestelsel H6.1 Dagen, maanden, jaren Rondom de zon in een
Nadere informatieWerkstuk Natuurkunde Negen planeten
Werkstuk Natuurkunde Negen planeten Werkstuk door een scholier 1608 woorden 3 januari 2005 5,7 93 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Planeten Ontstaan van het zonnestelsel Vlak na een explosie, de Big Bang
Nadere informatie6.1. Boekverslag door K woorden 22 mei keer beoordeeld
Boekverslag door K. 1555 woorden 22 mei 2002 6.1 301 keer beoordeeld Vak ANW 1. Inleiding Ik doe mijn werkstuk over ons zonnestelsel, omdat het me boeit wat er verder is dan onze aarde. Ook doe ik mijn
Nadere informatie1. De zon 3 2. De plaats van de zon 4 3. De geboorte van de zon 5 4. Kernfusie 6 5. Zonnevlekken 7 6. Zonnevlammen 8 7. De kracht van de zon 9 8.
De zon inhoud 1. De zon 3 2. De plaats van de zon 4 3. De geboorte van de zon 5 4. Kernfusie 6 5. Zonnevlekken 7 6. Zonnevlammen 8 7. De kracht van de zon 9 8. Een zonsverduistering 10 9. Avondrood 11
Nadere informatiehet grote boek van de ruimte met professor astrokat Tekst van dr. dominic walliman Ontwerp en illustraties van ben newman
het grote boek van de ruimte met professor astrokat Tekst van dr. dominic walliman Ontwerp en illustraties van ben newman Iedere avond zetten de laatste stralen van de ondergaande zon de hemel in vlammende
Nadere informatieWerkstuk Nederlands De Ruimte werkstuk
Werkstuk Nederlands De Ruimte werkstuk Werkstuk door Denise 1472 woorden 24 maart 2019 0 keer beoordeeld Vak Nederlands Het zonnestelsel Inhoudsopgave Inleiding Onderzoeksvraag Het ontstaan Planeten De
Nadere informatieT2b L1 De ruimte of het heelal Katern 1
Het heelal of de kosmos is de ruimte waarin de zon, de maan en de sterren zich bevinden. Het heelal bestaat uit een oneindig aantal hemellichamen waarvan er steeds nieuwe ontdekt worden. De hemellichamen
Nadere informatiePraktische opdracht ANW De zon
Praktische opdracht ANW De zon Praktische-opdracht door een scholier 1475 woorden 17 januari 2002 6 31 keer beoordeeld Vak ANW Inhoud Hoofdstuk 1: inleiding Hoofdstuk 2: zonnevlekken Hoofdstuk 3: de corona
Nadere informatieIk doe mijn spreekbeurt over de ruimte omdat ik het een interessant onderwerp vind en ik er graag meer over wilde weten.
Boekverslag door J. 1981 woorden 29 juli 2003 6.3 208 keer beoordeeld Vak Nederlands Ik doe mijn spreekbeurt over de ruimte omdat ik het een interessant onderwerp vind en ik er graag meer over wilde weten.
Nadere informatieInleiding Astrofysica college 6
Inleiding Astrofysica college 6 Onze zon en de sterren De opbouw van de zon Binnen in de ster: opaciteit - Hoe lichtdoorlatend is het gas? Veel tegenwerking zorgt voor een heter gas. In de zon botst een
Nadere informatieDe ruimte. Thema. Inhoud
Thema De ruimte Inhoud 1. Het heelal 2. Het ontstaan van het heelal en het zonnestelsel 3. Sterren en sterrenstelsels 4. De zon 5. De planeten van ons zonnestelsel 6. De stand van de aarde de maan de zon
Nadere informatieALGEMEENHEDEN STRUCTUUR VAN DE ZON WAARNEMEN IN WIT LICHT EIGEN WAARNEMINGEN HUIDIGE ZONNEACTIVITEIT
1 DE ZON ALGEMEENHEDEN STRUCTUUR VAN DE ZON WAARNEMEN IN WIT LICHT EIGEN WAARNEMINGEN HUIDIGE ZONNEACTIVITEIT 2 3 ALGEMEENHEDEN DE ZON Zon is een ster Bol met diameter van 1,4 miljoen km Ouderdom 4,5 miljard
Nadere informatieRIETVELD-LYCEUM. les 3. dd. 20 NOVEMBER 2012 HET ZONNESTELSEL NU. de compononenten. V.s.w. Corona Borealis, Zevenaar
RIETVELD-LYCEUM les 3. dd. 20 NOVEMBER 2012 HET ZONNESTELSEL NU de compononenten V.s.w. Corona Borealis, Zevenaar de Zon KERNFUSIE: waterstof >> helium. t.g.v. de ZWAARTEKRACHT >> temperatuur inwendig
Nadere informatie5.6. Boekverslag door K woorden 22 december keer beoordeeld
Boekverslag door K. 1768 woorden 22 december 2011 5.6 56 keer beoordeeld Vak NLT 1. De straal van de aarde is 637800000 cm. Als deze afneemt tot 0.5 cm, dan is deze in verhouding 0.5/637800000 keer de
Nadere informatiePraktische opdracht ANW Planeten
Praktische opdracht ANW Planeten Praktische-opdracht door een scholier 1867 woorden 7 juni 2004 7,5 58 keer beoordeeld Vak ANW Hoofdstuk 1: HOE ONTSTAAN PLANETEN? Het woord planeet komt van het Griekse
Nadere informatieLeraar: H. Desmet, W.Van Dyck Handtekening: Pedagogisch begeleider: G. Tibau
Schooljaar: 2010/2011 Tri-/semester: 2 Score 107 Max. Naam:... Nr.:... Studierichting: TSO Klas:... Graad: 3 Leerjaar: 1 Dag en datum: dinsdag 16 juni 2011 Leraar: H. Desmet, W.Van Dyck Handtekening: Pedagogisch
Nadere informatie1. Het Heelal. De aarde lijkt groot, maar onze planeet is niet meer dan een stip in een onmetelijke ruimte.
De aarde 1. Het Heelal De aarde lijkt groot, maar onze planeet is niet meer dan een stip in een onmetelijke ruimte. De oerknal Wetenschappers denken dat er meer dan 15 miljoen jaar geleden een enorme ontploffing
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting 9.1 De hemel Wanneer s nachts naar een onbewolkte hemel wordt gekeken is het eerste wat opvalt de vele fonkelende sterren. Met wat geluk kan ook de melkweg worden gezien als een
Nadere informatieSterrenstof. OnzeWereld, Ons Heelal
Sterrenstof OnzeWereld, Ons Heelal Mesopotamie: bestudering van de bewegingen aan het firmament vooral voor astrologie. Veel van de kennis, ook over bedekkingen (waaronder maans- en zonsverduisteringen)
Nadere informatieWaarom zijn er seizoenen?
Waarom zijn er seizoenen? Waarom zijn er seizoen? Vorig weekeinde was het ineens zover. Volop zomer op zaterdag met ruim 24 graden en een zonnetje, de dag erna was het herfst met 15 graden en gemiezer.
Nadere informatie1 Leerlingproject: Kosmische straling 28 februari 2002
1 Leerlingproject: Kosmische straling 28 februari 2002 1 Kosmische straling Onder kosmische straling verstaan we geladen deeltjes die vanuit de ruimte op de aarde terecht komen. Kosmische straling is onder
Nadere informatieDe Fysica van Sterren. Instituut voor Sterrenkunde
De Fysica van Sterren Overzicht Sterrenkunde en de universaliteit van de natuurwetten Astro-fysica: wat is een ster? De kosmische cyclus van ontstaan en vergaan De vragen over het heelal zijn ook vragen
Nadere informatiePraktische opdracht ANW Zwarte gaten
Praktische opdracht ANW Zwarte gaten Praktische-opdracht door een scholier 2138 woorden 2 mei 2003 6,9 64 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding. Al heel lang speelt het heelal een rol in onze samenleving.
Nadere informatieHet zonnestelsel en atomen
Het zonnestelsel en atomen Lieve mensen, ik heb u over de dampkring van de aarde verteld. Een dampkring die is opgebouwd uit verschillende lagen die men sferen noemt. Woorden als atmosfeer en stratosfeer
Nadere informatieUitwerking Opgave Zonnestelsel 2005/2006: 1. 1 Het Zonnestelsel en de Zon. 1.1 Het Barycentrum van het Zonnestelsel
Uitwerking Opgave Zonnestelsel 2005/2006: 1 1 Het Zonnestelsel en de Zon 1.1 Het Barycentrum van het Zonnestelsel Door haar grote massa domineert de Zon het Zonnestelsel. Echter, de planeten hebben een
Nadere informatiePlaneten. Zweven in vaste banen om een ster heen. In ons zonnestelsel zweven acht planeten rond de zon. Maar wat maakt een planeet nou een planeet?
Planeten Zweven in vaste banen om een ster heen In ons zonnestelsel zweven acht planeten rond de zon. Maar wat maakt een planeet nou een planeet? Een planeet: zweeft in een baan rond een ster; is zwaar
Nadere informatieWerkstuk ANW Zonnestelsel
Werkstuk ANW Zonnestelsel Werkstuk door een scholier 2012 woorden 16 mei 2004 5,8 188 keer beoordeeld Vak ANW Het zonnestelsel Het zonnestelsel waar wij in leven, bestaat uit de zon met daarom heen cirkelende
Nadere informatieBasiscursus Sterrenkunde. Sterrenwacht Tweelingen, Spijkenisse 1 Mei 2019
Basiscursus Sterrenkunde Sterrenwacht Tweelingen, Spijkenisse 1 Mei 2019 Deze les Zijn er nog na vorige keer nog vragen? Deze les: Planeten in het zonnestelsel Zonnestelsel - overzicht Mercurius Is de
Nadere informatieBasiscursus Sterrenkunde
Basiscursus Sterrenkunde Les 1 Sterrenwacht Tweelingen te Spijkenisse 24 April 2019 Inhoud van de cursus Inleiding Geschiedenis Afstanden in het heelal Het zonnestelsel Onze zon en andere sterren Sterrenstelsels
Nadere informatieNaam: Janette de Graaf. Groep: 7. Datum:Februari Het heelal.
Naam: Janette de Graaf. Groep: 7. Datum:Februari 2017. Het heelal. Inhoudsopgaven. Hoofdstuk 1. Ons zonnestelsel. Blz 3 Hoofdstuk 2. De zon. Blz 4-5 Hoofdstuk 3. De maan. Blz 6 Hoofdstuk 4. Planeten. Blz
Nadere informatieAarde Onze Speciale Woonplaats
Aarde Onze Speciale Woonplaats Wat Earth in space BEWOONBAARHEID voor intelligente wezens betreft is er geen betere planeet dan de AARDE! Wij leven op een doodgewoon rotsblok dat rond gaat om een middelmatige
Nadere informatieHet draait allemaal om de Zon!
Het draait allemaal om de Zon! De zon: een doodgewone ster Henny J.G.L.M. Lamers Sterrenkundig Instituut Universiteit Utrecht lamers@astro.uu.nl astro.uu.nl Een reusachtige gloeiend hete gasbol De zon
Nadere informatieInleiding. Ik heb hiervoor gekozen omdat ik het heel interessant vind en ik had een onderwerp nodig.
Het heelal Inleiding Ik heb hiervoor gekozen omdat ik het heel interessant vind en ik had een onderwerp nodig. Hoofdstukken Hoofdstuk 1 Het Heelal. blz. 3 Hoofdstuk 2 Het Zonnestelsel. blz. 4 Hoofdstuk
Nadere informatiePresentatie bij de cursusbrochure Sterrenkunde voor Jongeren
JongerenWerkGroep voor Sterrenkunde Presentatie bij de cursusbrochure Sterrenkunde voor Jongeren 1 Inhoud Wat is de JWG Sterren en dwaalsterren Alles draait! De zon en de maan Het zonnestelsel Buiten het
Nadere informatieSPACE. Een visuele verkenningstocht naar de rand van het heelal en het begin van de tijd. Govert Schilling
SPACE Een visuele verkenningstocht naar de rand van het heelal en het begin van de tijd Govert Schilling Copyright 2014 Govert Schilling en Fontaine Uitgevers bv Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze
Nadere informatiePraktische opdracht ANW De zon en ons klimaat
Praktische opdracht ANW De zon en ons klimaat Praktische-opdracht door een scholier 1325 woorden 3 juni 2004 6,9 41 keer beoordeeld Vak ANW De zon en ons klimaat 1. a. Wat is een zonnevlek? Zonnevlekken
Nadere informatie13 Zonnestelsel en heelal
13 Zonnestelsel en heelal Astrofysica vwo Werkblad 51 LEVENSLOOP VAN STERREN In deze opdracht ga je na hoe de levensloop van een ster eruit ziet, en wat dat betekent voor het leven op aarde. Uit het HRD
Nadere informatieVSW MIRA Cursus Theorie. 7. De Zon. 13 april 2016 Jan Janssens
VSW MIRA Cursus Theorie 7. De Zon 13 april 2016 Jan Janssens Inhoud Structuur en evolutie Inwendige van de zon Kern - Stralingszone - Convectiezone Atmosfeer van de zon Fotosfeer - Chromosfeer Corona Heliosfeer
Nadere informatieOnze Zon is een doodgewone gele ster. Inleiding sterren. Energiebron: hydrostatisch evenwicht. De atmosfeer van de Zon
De Zon Inleiding sterr Onze Zon is e doodgewone gele ster. 109 x diameter aarde (maanbaan past erin!) 333.000 x zwaarder dan aarde dichtheid 1.4 gr/cm 3 (vergelijkbaar met Jupiter) rotatieperiode 25(+)
Nadere informatieRuimteweer: de impact van zonnestormen op aarde
Ruimteweer: de impact van zonnestormen op aarde Cis Verbeeck Koninklijke Sterrenwacht van België Open Deur Dagen Koninklijke Sterrenwacht van België, 11-12 oktober 2014 Feb 08, 2008 Space Weather: international
Nadere informatieVragen die naar voren komen zijn: Is het in Australië even laat, en waarom? Hoe lang duurt een dag op de maan? Waarom zijn er seizoenen?
Hoe zit het met het draaien van de aarde, de maan en de zon, en wat merken we hier eigenlijk van? Het doel van deze les is om leerlingen te laten nadenken over het zonnestelsel. Wat kunnen we te weten
Nadere informatiePraktische opdracht ANW De zon en ons klimaat
Praktische opdracht ANW De zon en ons klimaat Praktische-opdracht door een scholier 1741 woorden 17 februari 2006 5,5 17 keer beoordeeld Vak ANW Inhoudsopgave Inleiding Wat is een zonnevlek? Hoe kun je
Nadere informatieWerkstuk ANW Het heelal
Werkstuk ANW Het heelal Werkstuk door een scholier 1996 woorden 16 april 2002 6,1 39 keer beoordeeld Vak ANW Het heelal Als we de heldere hemel s nachts bekijken, lijkt ons het aantal sterren oneindig.
Nadere informatieMaterie bouwstenen van het heelal FEW 2009
Materie bouwstenen van het heelal FEW 2009 Prof.dr Jo van den Brand jo@nikhef.nl 2 september 2009 Waar de wereld van gemaakt is De wereld kent een enorme diversiteit van materialen en vormen van materie.
Nadere informatieHet eetbare zonnestelsel groep 5-7
Het eetbare zonnestelsel groep 5-7 Hoe groot is de aarde? En hoe groot is de zon in vergelijking met de aarde? Welke planeet staat het dichtst bij de zon en welke het verst weg? Deze les leren de leerlingen
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Hoofdstuk 7 Nederlandse samenvatting De zon is een hele gewone ster. Hij heeft een tamelijk kleine massa voor een ster en het heelal hangt vol met vergelijkbare sterren. De zon is ook nog eens in een rustige
Nadere informatie11/15/16. Inleiding Astrofysica College 8 14 november Ignas Snellen. De melkweg
Inleiding Astrofysica College 8 14 november 2016 15.45 17.30 Ignas Snellen De melkweg 1 De melkweg Anaxagoras (384-322 BC) en Democritus (500-428 BC): Melkweg bestaat uit verwegstaande sterren Galilei
Nadere informatieEvolutie van Zon en Sterren
Evolutie van Zon en Sterren E.P.J. van den Heuvel Universiteit van Amsterdam 12 December 2018, Amersfoort Zon en planeten op dezelfde schaal weergegeven Massa 330 000 maal Aarde 70 % Waterstof, 28% Helium
Nadere informatieWerkstuk ANW De Zon 6,8. Werkstuk door een scholier 3467 woorden 23 januari keer beoordeeld. Het ontstaan van de zon
Werkstuk ANW De Zon Werkstuk door een scholier 3467 woorden 23 januari 2003 6,8 54 keer beoordeeld Vak ANW Het ontstaan van de zon Alles beweegt, zo ook de aarde en de zon. De maan draait om de aarde en
Nadere informatieDe Zon. N.G. Schultheiss
1 De Zon N.G. Schultheiss 1 Inleiding Deze module is direct vanaf de derde of vierde klas te volgen en wordt vervolgd met de module De Broglie of de module Zonnewind. Figuur 1.1: Een schema voor kernfusie
Nadere informatie1 Vul aan: Duizenden kleine steenklompen die een baan om de zon beschrijven. b De kern van een komeet bestaat uit...
Schooljaar: 2014-2015 Semester: 2 Score 93 Max. Naam: Nr.: Studierichting: ASO zonder wetenschappen Klas:... Graad: 3e Leerjaar: 1 Dag en datum: dinsdag 16 juni 2015 Leraar: H. Desmet Handtekening Pedagogisch
Nadere informatieSterrenstelsels: een aaneenschakeling van superlatieven
: een aaneenschakeling van superlatieven Wist u dat! Onze melkweg is een sterrenstelsel! Het bevat zo n 200000000000 sterren! Toch staat de dichtstbijzijnde ster op 4 lichtjaar! Dit komt overeen met 30.000.000
Nadere informatieThema 5 Aarde in het heelal
Naut samenvatting groep 6 Mijn Malmberg Thema 5 Aarde in het heelal Samenvatting Van binnen naar buiten De aarde is een grote bol van steen en ijzer. Deze bol heeft verschillende lagen. Binnenin de aarde
Nadere informatieWerkstuk ANW Supernova's
Werkstuk ANW Supernova's Werkstuk door een scholier 1622 woorden 18 oktober 2010 4,8 24 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding Ik heb het onderwerp supernova s gekozen omdat ik in dit onderwerp twee onderwerpen
Nadere informatiePraktische opdracht ANW De levensloop van een ster
Praktische opdracht ANW De levensloop van een ster Praktische-opdracht door een scholier 2522 woorden 18 maart 2003 7 90 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding Wij hebben er voor gekozen om ons werkstuk over
Nadere informatieSterrenkunde Ruimte en tijd (6)
Sterrenkunde Ruimte en tijd () Om het geheugen op te frissen, even een korte inhoud van het voorafgaande: Ruim tien miljard jaar geleden werd het heelal geboren uit een enorme explosie van protonen, neutronen,
Nadere informatiePraktische opdracht ANW Sterren
Praktische opdracht ANW Sterren Praktische-opdracht door een scholier 2121 woorden 25 maart 2003 6,7 54 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding Hoe vaak zouden onze voorouders wel niet naar de sterren gekeken
Nadere informatieHoofdstuk 8. Samenvatting. 8.1 Sterren en sterrenhopen
Hoofdstuk 8 Samenvatting Een verlaten strand en een onbewolkte lucht, zoals op de voorkant van dit proefschrift, zijn ideaal om te genieten van de sterren: overdag van de Zon de dichtstbijzijnde ster en
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting De zon schijnt al 4,6 miljard jaar, en zal dat nog 4,4 miljard jaar blijven doen. Het mag duidelijk zijn dat de zon een van de belangrijkste hemellichamen is voor het bestaan van
Nadere informatieDetermineren van gesteente
Aarde Paragraaf 1 en atlasvaardigheden Determineren van gesteente Als je een gesteente bestudeert en daarna vaststelt wat de naam van het gesteente is, dan ben je aan het determineren. Je kunt gesteenten
Nadere informatieInleiding Astrofysica college 5
Inleiding Astrofysica college 5 Methoden Afstanden tot de dichtstbijzijnde sterren zijn >100,000x groter dan tot planeten in ons zonnestelsel Stralen zelf nauwlijks licht uit à miljoenen/miljarden keren
Nadere informatieSpreekbeurt Aardrijkskunde Zonnestelsel
Spreekbeurt Aardrijkskunde Zonnestelsel Spreekbeurt door een scholier 2417 woorden 16 december 2006 6,7 138 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Het zonnestelsel Inleiding Mijn spreekbeurt gaat over het
Nadere informatieExamen Aardrijkskunde
Welk deel van de zon zien wij? De fotosfeer (een gele kleur) Zonnevlekken zijn koelere plaatsen op de zon. Chromosfeer een dunne laag die zich boven de fotosfeer bevindt De Zon Cijfergegevens - diameter
Nadere informatieSamenvatting ANW Hoofdstuk 7 en 8
Samenvatting ANW Hoofdstuk 7 en 8 Samenvatting door een scholier 2261 woorden 23 januari 2005 7,4 28 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Algemene Natuurwetenschappen Hoofdstuk 7 Zonnestelsel en heelal
Nadere informatieSterrenstelsels. prof.dr. Paul Groot Afdeling Sterrenkunde, IMAPP Radboud Universiteit Nijmegen
Sterrenstelsels prof.dr. Paul Groot Afdeling Sterrenkunde, IMAPP Radboud Universiteit Nijmegen Sterrenstelsels Uur 1: Ons Melkwegstelsel Uur 2: Andere sterrenstelsels De Melkweg Galileo: Melkweg bestaat
Nadere informatieWoordenlijst - Aarde
Woordenlijst - Aarde de aardbeving het schudden van de grond de aardbol de planeet aarde de atlas het boek met landkaarten de atmosfeer de luchtlaag om de aarde de bliksem de elektrische ontlading tijdens
Nadere informatie8,3. Antwoorden door Dimitris 2178 woorden 15 december keer beoordeeld. Meten aan melkwegstelsels. Jim Blom en Dimitris Kariotis
Antwoorden door Dimitris 2178 woorden 15 december 2017 8,3 6 keer beoordeeld Vak NLT Meten aan melkwegstelsels Jim Blom en Dimitris Kariotis NLT Periode 2 VWO 6 10-11-2017 1.1 De straal van de aarde is
Nadere informatieDe meest revolutionaire momenten belicht, de momenten waarin iets gebeurde waardoor nieuwe dingen ontstonden.
De acht drempels van David Christian. De meest revolutionaire momenten belicht, de momenten waarin iets gebeurde waardoor nieuwe dingen ontstonden. De Big Bang. De sterren lichten op. Nieuwe chemische
Nadere informatieSterren en sterevolutie Edwin Mathlener
Sterren en sterevolutie Edwin Mathlener Kosmische raadselen? Breng ze in voor de laatste les! Mail uw vragen naar info@edwinmathlener.nl, o.v.v. Sonnenborghcursus. Uw vragen komen dan terug in de laatste
Nadere informatieZON & MA AN R A FA Ë L M O S T E R T
ZON & MA AN R A FA Ë L M O S T E R T HOI 22 jaar Studeer Sterrenkunde Voorzitter JWG Dé sterrenkundevereniging voor jongeren! ZON & MA AN OUDE EGYPTE 25~24 eeuwen voor Christus (~4,500 jaar geleden!)
Nadere informatieInleiding Astrofysica College 5 17 oktober Ignas Snellen
Inleiding Astrofysica College 5 17 oktober 2014 13.45 15.30 Ignas Snellen Ons zonnestelsel Planetoiden, kometen en dwergplaneten Pluto en de Kuipergordel NASA s New Horizon Mission naar Pluto Ons zonnestelsel
Nadere informatieVan Astrofysica tot Kwantummechanica (Tekst gewijzigd en herzien, 22 december 2014)
Van Astrofysica tot Kwantummechanica (Tekst gewijzigd en herzien, 22 december 2014) Lieve mensen, ik heb u over de dampkring van de aarde verteld. Een dampkring die is opgebouwd uit verschillende lagen
Nadere informatieB. Een zonnevlek is een deel in het zonsoppervlak. Zonnevlekken volgen een cyclus van elf jaar.
Antwoorden door een scholier 2617 woorden 9 februari 2014 5,8 6 keer beoordeeld Vak Methode ANW Scala Paragraaf 1 Ons zonnestelsel A. Ons zonnestelsel bestaat uit een ster van gemiddelde grootte (de zon),
Nadere informatieWerkbladen In NEMO. Zoeken naar leven. Naam. School. groep 7-8. Klas
Zoeken naar leven groep 7-8 Naam School Werkbladen In NEMO Klas Zoeken naar leven Wat is leven, wat is dood en wat is levenloos? Jij leeft, een plant leeft en een hond ook. Een steen leeft niet. Maar leeft
Nadere informatieSamenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 7 + zonnestelsel en heelal
Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 7 + zonnestelsel en heelal Samenvatting door C. 1741 woorden 24 juni 2016 1,4 1 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Nu voor straks Natuurkunde H7 + Zonnestelsel en
Nadere informatieThe Rapid Burster and its X-ray Bursts: Extremes of Accretion and Thermonuclear Burning T. Bagnoli
The Rapid Burster and its X-ray Bursts: Extremes of Accretion and Thermonuclear Burning T. Bagnoli Nederlandse Samenvatting In deze thesis worden uitbarstingen van röntgenstraling bestudeerd die afkomstig
Nadere informatieVAN STEELPAN NAAR LEEUW
ROUTE 1 VAN STEELPAN NAAR LEEUW SPRING VAN DE STEELPAN NAAR ZEVEN PATRONEN AAN DE STERREN HEMEL, WAARONDER POLARIS (DE NOORDELIJKE POOLSTER). SPOT ONDERWEG TWEE STERRENSTELSELS. DE LENTEHEMEL IS HET BESTE
Nadere informatie6,7. Werkstuk door een scholier 1875 woorden 10 april keer beoordeeld
Werkstuk door een scholier 1875 woorden 10 april 2002 6,7 70 keer beoordeeld Vak ANW Het zonnestelsel Ons zonnestelsel bestaat uit de zon met een aantal planeten, die in bijna cirkelvormige banen om de
Nadere informatieSterren en sterevolutie Edwin Mathlener
Sterren en sterevolutie Edwin Mathlener 100 000 lichtjaar convectiezone stralingszone kern 15 miljoen graden fotosfeer 6000 graden Kernfusie protonprotoncyclus E=mc 2 Kernfusie CNO-cyclus Zichtbare
Nadere informatieBig Bang ontstaan van het heelal
Big Bang ontstaan van het heelal Alfred Driessen Amsterdam A.Driessen@utwente.nl 910-heelal.ppt slide 1 datum: 2 oktober 2009 A. Driessen@utwente.nl ESO's Very Large Telescope (VLT) 910-heelal.ppt slide
Nadere informatieMaak voor de activiteit Warm of koud? een voorbeeldaarde van een sinaasappel. Zorg dat het klaslokaal verduisterd kan worden. 10 min.
Seizoenen GROEP 5-6 51 40 minuten 1, 23, 43 en 46 De leerling: ontdekt dat op de evenaar de seizoenen weinig verschillen leert dat seizoenen bepaald worden door de hoek die het licht van de zon maakt op
Nadere informatieSamenvatting door D woorden 28 november keer beoordeeld. Aardrijkskunde
Samenvatting door D. 1387 woorden 28 november 2016 0 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Kosmografie Onderzoeken van heelal basis wetenschap = fysica Hoofdstuk 1: Structuur van het heelal 1.1 Samenstelling
Nadere informatieAfstanden in de astrofysica
Afstanden in de astrofysica Booggraden, boogminuten en boogseconden Een booggraad of kortweg graad is een veel gebruikte eenheid voor een hoek. Een booggraad is per definitie het 1/360-ste deel van een
Nadere informatieNeutrinos sneller dan het licht?
Neutrinos sneller dan het licht? Kosmische neutrinos Ed P.J. van den Heuvel, Universiteit van Amsterdam 24/10/2011 Zon en planeten afgebeeld op dezelfde schaal Leeftijd zon en planeten: 4,65 miljard jaar
Nadere informatieinhoud 1. Inleiding 3 2. Wat is een maan? 4 3. Het ontstaan van de maan 4. De maan en de maanden 5. Kijken naar de maan 6. Landing op de maan
De maan inhoud 1. Inleiding 3 2. Wat is een maan? 4 3. Het ontstaan van de maan 5 4. De maan en de maanden 6 5. Kijken naar de maan 7 6. Landing op de maan 8 7. Het weer op de maan 9 8. Het maanlanschap
Nadere informatieOp het eerste gezicht valt op de zon iets anders op. De helderheid van de zonneschijf neemt van het
Praktische-opdracht door een scholier 3709 woorden 20 maart 2003 6.7 23 keer beoordeeld Vak ANW ZONNEVLEKKEN, protuberansen, granulatie en de corona Korte inleiding: De zon is onze levensbron, maar volgens
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Op een heldere avond kunnen we aan de hemel een witte, op sommige plekken onderbroken band van licht tegenkomen. Wat we zien zijn miljoenen sterren die samen de schijf van ons eigen sterrenstelsel, de
Nadere informatieRuud Visser Postdoc, Sterrewacht Leiden
Ruud Visser Postdoc, Sterrewacht Leiden 30 oktober 2009 Sterrewacht Leiden Astrochemiegroep Prof. Ewine van Dishoeck Prof. Harold Linnartz Dr. Michiel Hogerheijde 5 postdocs 12 promovendi (aio s) Stervorming
Nadere informatieLIEVE KINDEREN VAN PULAU MOTI. Dit boekje gaat over een bijzondere gebeurtenis, die binnenkort zal plaatsvinden. Op woensdag 9 maart 2016 zal er iets heel moois te zien zijn aan de hemel. Op die ochtend
Nadere informatieNaam: VULKANEN. Vraag 1. Uit welke drie lagen bestaat de aarde? Vraag 2. Hoe dik is de aardkorst gemiddeld?
Naam: VULKANEN Voordat je begrijpt hoe vulkanen ontstaan, moet je eerst weten hoe de aarde in elkaar zit. De aarde is een bol die uit drie lagen bestaat. De binnenste laag is de kern. De temperatuur is
Nadere informatieRuud Visser Postdoc, Sterrewacht Leiden
Ruud Visser Postdoc, Sterrewacht Leiden 22 oktober 2010 STERREWACHT LEIDEN ASTROCHEMIEGROEP Prof. Ewine van Dishoeck Prof. Xander Tielens Prof. Harold Linnartz Dr. Michiel Hogerheijde 10 postdocs 12 promovendi
Nadere informatieHet begin van de winter
WINTER 21 december WINTER 2 Het begin van de winter Vanaf 21 juni worden de dagen weer langzaam korter. De zomer duurt tot 22 of 23 september. Dan zijn de dag en de nacht overal even lang. Met andere woorden:
Nadere informatieinhoud 1. Inleiding 2. Wat is een planeet 3. Soorten planeten 4. Het ontstaan van planeten 5. De planeten 1.Mercurius 2. Venus 3. De Aarde 4.
Planeten inhoud 1. Inleiding 3 2. Wat is een planeet 4 3. Soorten planeten 5 4. Het ontstaan van planeten 6 5. De planeten 7 1.Mercurius 8 2. Venus 9 3. De Aarde 10 4. Mars 11 5. Jupiter 12 6. Saturnus
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Hoewel sterren op het eerste gezicht willekeurig verdeeld lijken, zijn ze in werkelijkheid gegroepeerd in collecties van miljarden sterren. Dergelijke eilanden van sterren, in
Nadere informatieGevaar uit de ruimte
Gevaar uit de ruimte Gevaar uit de ruimte Hoe veilig is het leven op Aarde Wat bedreigt ons Moeten wij ons zorgen maken Wat doen we er tegen Gevaar uit de ruimte Gevaren zijn tijdgebonden en zitten meestal
Nadere informatieWerkstuk ANW Melkwegstelsel
Werkstuk ANW Melkwegstelsel Werkstuk door een scholier 1987 woorden 13 januari 2003 6,2 185 keer beoordeeld Vak ANW INLEIDING Wij maken ons werkstuk over de melkweg omdat het ons interessant lijkt om er
Nadere informatieLes Koolstofkringloop en broeikaseffect
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Basisles Koolstofkringloop en broeikaseffect Werkblad Les Koolstofkringloop en broeikaseffect Werkblad Zonlicht dat de aarde bereikt, zorgt ervoor dat het aardoppervlak warm
Nadere informatie