Canvassen voor continuïteit: een case uit Passend Onderwijs De toekomst van het REC in Passend Onderwijs Sint-Michielsgestel, juni 2013 Drs. Tom de Haas CMC
Inhoudsopgave pagina 1. Huidige situatie 3 2. Canvas businessmodel voor de bestaande situatie: zie volgende pagina 3 3. De gevolgen van de Wet Passend Onderwijs voor de REC s 5 4. Canvas businessmodel REC 2.0; zie volgende pagina 5 5. Reflectie 7 6. Hoe verder? 7
1. Huidige situatie Binnen het speciaal onderwijs bestaan op dit moment nog Regionale Expertise Centra (REC s). Zij voeren een aantal taken uit. Zij regelen met de indicatiestelling de toegang tot het speciaal onderwijs en bieden ambulante begeleiding aan individuele leerlingen die met een rugzakje participeren in zo gewoon mogelijk onderwijs. Inmiddels hebben de Tweede en de Eerste kamer akkoord gegeven op de Wet Passend Onderwijs. Deze wet wordt vanaf het schooljaar 2014-2015 ingevoerd. Op die datum krijgen de scholen een zorgplicht en vervalt de indicatiestelling. Op dat moment houden ook de huidige REC s op te bestaan. Er wordt gezocht naar de manier waarop de expertise die in de REC s is opgebouwd benut kan worden vanaf de periode van de zomer van 2014. Daarbij wordt soms gebruik gemaakt van het ontwikkelen van een nieuw businessmodel. In deze notitie worden het huidige businessmodel van een REC gepresenteerd. En een mogelijk nieuw businessmodel. Vanuit het oogpunt van zorgvuldigheid zijn beide modellen wat gestileerd. De modellen zijn afkomstig uit een project dat is uitgevoerd. Het nieuwe businessmodel wordt in praktijk gebracht. 2. Canvas businessmodel voor de bestaande situatie: zie volgende pagina 3
Scholen Verwijzers naar het REC Specialisten op het terrein van diagnostiek ZZP-ers op het terrein van ambulante begeleiding Management en support van de koepel stichting Diagnostiek Indicatiestelling Ambulante Begeleiding van individuele leerlingen Regelen van de toegang tot voorzieningen in het speciaal onderwijs Ondersteunen van individuele leerlingen in hun onderwijsproces Opdracht als REC van OC&W Kinderen met een indicatie Overeenkomst voor individuele begeleiding Ministerie van OC&W Ouderen hun kind met een beperking / aanspraak op rugzakje of speciaal onderwijs Diagnostische expertise Begeleidingsexpertise 70 man personeel Kantoren en werkplekken Opdracht OC&W Aanmelding voor beoordeling recht op indicatie Kinderen met een indicatie Personeelskosten, uitvoeringskosten en overhead 3.500.000,- op jaarbasis < 3.500.000,-
De afgelopen jaren heeft het betreffende REC gewerkt met het bovenstaande businessmodel. In het Nederlands ook wel eens verdienmodel genoemd. Met de vaststelling van de Wet Passend Onderwijs vervalt de grond onder bovenstaand businessmodel. 3. De gevolgen van de Wet Passend Onderwijs voor de REC s Hieronder wordt in kort bestek weergegeven wat de consequenties zijn van de nieuwe wet voor de huidige regionale expertise centra. De scholen krijgen een zorgplicht voor iedere leerling die zich aanmeldt Deze zorgplicht moet in een regionaal samenwerkingsverband worden ingevuld Er komen regionale samenwerkingsverbanden voor basis onderwijs en voor het voortgezet onderwijs De indicatiestelling voor voorzieningen in, of deelname aan speciaal onderwijs vervalt Alle financiële middelen voor ambulante begeleiding komen in het samenwerkingsverband terecht Alle REC s worden opgeheven zodra de wet in werking treedt De hamvraag: is er een markt voor de expertise binnen het REC? Deze vraag wordt op dit moment overal in het land verkend en beantwoord. Op uiteenlopende manieren. Hieronder volgt een uitwerking op hoofdlijnen van een nieuw businessmodel. We noemen het voor het gemak: Canvas businessmodel REC 2.0 4. Canvas businessmodel REC 2.0; zie volgende pagina
Kennispartners Zorgaanbieders aan kinderen met complexe problematiek R&D instellingen Experts op het terrein van web based dienstverlening Marketing en acquisitie Product ontwikkeling Complexe diagnostiek Systeem Implementatie voor ambulante begeleiding Onderhoud en ontwikkeling van het kwaliteitssysteem Versterken van de competenties van scholen en leerkrachten in het bieden van ambulante begeleiding als werkmethode Versterken van de werksystemen binnen het onderwijs Persoonlijke contacten Met bestuur samenwerkingsverband Persoonlijke contacten met directies individuele scholen Samenwerkings verbanden van scholen Individuele scholen binnen het samenwerkingsverband ZZP-ersals adviseur / trainer Evidence based methodes voor AB en diagnostiek Kernteam van 6 adviseurs/trainers Web based diensten Beleidsplannen scholen Ondersteuningsvragen Van de scholen Levering van diensten binnen de scholen Zo flexibel mogelijk; flex schil voor personeel Norm: 10% lager dan de de inkomsten 400.000,- tot 500.000,- op jaar basis
5. Reflectie De grootste veranderingen tussen het oude en het nieuwe businessmodel zitten op een aantal punten. Deze worden hieronder genoemd en aansluitend kort toegelicht. Van taakomgeving naar marktomgeving Verandering van klant Van uitvoering naar systeemtaken Ad 1: Van taakomgeving naar marktomgeving In het oude businessmodel voert het REC een taak uit in opdracht van de rijksoverheid. En heeft het REC zelf zeggenschap over de geldstroom voor ambulante begeleiding. In het nieuwe businessmodel is er geen enkele zekerheid. De opdrachten moeten in marktomgeving worden geworven. Ad 2: Verandering van klant In het oude businessmodel had het REC de rijksoverheid en de kinderen, en hun ouders als klant. Op onderdelen was het REC zowel samenwerkingspartner als concurrent van de scholen. In het nieuwe businessmodel kiest dit REC exclusief voor de scholen als klant. Diensten aan kinderen worden alleen op verzoek van en via de school geleverd. Ad 3: van uitvoerende taak naar systeemtaak Voor de uitvoering van diagnostiek en ambulante begeleiding van leerlingen heeft het REC een grote formatie van medewerkers nodig. We spreken over 70 dienstverbanden. In de nieuwe situatie zit de focus, de toegevoegde waarde, op ontwikkelen en verbeteren van werkwijzen en werksystemen binnen de scholen. De uitvoering wordt volledig door de scholen zelf gedaan. De basisformatie voor het nieuwe businessmodel is 6 FTE groot. 6. Hoe verder? Op basis van het nieuwe businessmodel kan aansluitend een ondernemingsplan worden uitgewerkt. Dit plan wordt vervolgens verder ingevuld in een jaarplan voor het eerst volgende schooljaar of boekjaar.