\ raadsvoorstel Voerendaal, d.d. 7 mei 2012 Nummer: 2012/4/11 Portefeuillehouder: P.J.E. Leunissen Afdeling: Welzijn Programma: Mens en welzijn Product: Cultuur Onderwerp: Voerendaal participeert bij Maastricht culturele hoofdstad 2018 Aan de Raad. \ Voorstel De gemeenteraad van Voerendaal wordt voorgesteld om de kandidatuur van Maastricht als culturele hoofdstad in 2018 te ondersteunen. Voerendaal participeert als Parkstad gemeente in het proces van MCH2018 en stelt hiertoe een bedrag van 25.000 beschikbaar t.l.v. de algemene reserve. \ Inleiding De titel Culturele Hoofdstad wordt sinds 1985 toegekend en is bedoeld om een stad een groots podium te bieden om haar culturele rijkdom aan de hele Europese gemeenschap te etaleren. Deze formulering klinkt hoogdravend, maar de ervaringen van steden die de titel gekregen hebben, leert dat deze fungeert als een enorme katalysator en impulsen geeft op het gebied van infrastructuur, toerisme en de waardering voor de eigen leefomgeving. Meerdere steden (o.a. Liverpool, Lille en Essen) hebben zich dankzij de titel na een periode van achteruitgang opnieuw op de kaart kunnen zetten. Onderzoek heeft uitgewezen dat elke euro die in het traject wordt geïnvesteerd, uiteindelijk het zesvoudige voor stad en regio kan opleveren. De gemeente Maastricht is in samenwerking met diverse partners uit de Euregio al geruime tijd bezig om een kandidatuur voor de Europese titel Culturele Hoofdstad 2018 voor te bereiden. Op 7 maart jl. presenteerde de daarvoor opgerichte stichting in Maastricht het bijgevoegde Bidbook. Hierin worden de inhoudelijke contouren van de kandidatuur geschetst. Verder markeert de presentatie van dit Bidbook een belangrijk moment in de besluitvormingsprocedure op weg naar de officiële inzending van het definitieve exemplaar. In de maanden maart tot juli dienen de gemeenteraden van de deelnemende gemeenten namelijk een besluit te nemen over de omvang van de financiële bijdrage van hun gemeente. Besluitvorming door de gemeente Maastricht is in september aan de orde; daarna zal eind oktober het definitieve bidbook ingediend worden.
Heerlen wil als partner van MCH2018 graag samen met de andere Parkstadgemeenten, ieder naar eigen kunnen, gezamenlijk optrekken. Voor Parkstad biedt MCH2018 eigen kansen. Meedoen betekent een impuls geven aan de ontwikkeling en transformatie van het gebied. Parkstad heeft een uitgesproken profiel op het gebied van kunst, cultuur, cultureel erfgoed en een creatieve industrie. In het Parkstad portefeuillehoudersoverleg Cultuur is afgesproken dat alle portefeuillehouders binnen hun eigen gemeente onderzoeken welke mogelijkheden de gemeente heeft om deel te nemen. Vandaar dat besluitvorming door uw raad over dit onderwerp thans aan de orde is. \ Relatie met visiedocument / programmabegroting en relatie met de beoogde maatschappelijke effecten Deelnemen aan MCH2018 biedt voor Voerendaal vele mogelijkheden om de leefbaarheid te vergroten. Wanneer Voerendaal actief participeert zal optimale inspanning geleverd worden om te zorgen dat verschillende culturele activiteiten zullen plaatsvinden in de deelnemende gemeenten. Dit biedt Voerendaal mogelijkheden om activiteiten passend bij het Voerendaalse profiel en de Voerendaalse voorzieningen binnen te halen en/of zelf aan te bieden en daarbij gebruik te maken van de infrastructuur van MCH2018. \ Relevante regelgeving Niet van toepassing \ Historisch perspectief De afgelopen twee jaar heeft Maastricht samen met de partners Sittard/Geleen, Heerlen, Hasselt, Luik, Aken, de provincies Limburg (N), Limburg (B), Luik, de Regio Aken, de Duitstalige Gemeenschap België (Eupen/St Vith) voorbereidingen getroffen. In de loop van de tijd hebben in Belgisch Limburg ook Genk, Tongeren en St. Truiden zich aangesloten. Samen zijn zij gekomen tot een eerste versie van bidboek 1.0. Op basis van deze eerste versie van het bidboek vindt besluitvorming over deelname in de gemeenteraden van genoemde gemeenten plaats. \ Argumentatie Parkstad kent veel kunst, cultuur en cultureel erfgoed. Verder biedt zij ruimte voor een creatieve industrie in opkomst. De buitenwereld voelt dat er veel kan en leeft in Parkstad. Meer dan op andere plekken in Zuid Limburg. Dat heeft een aantrekkende werking naar kunstenaars, kunstenmakers en creatieve (zakelijke) dienstverleners. Traditie en vernieuwing gaan hier hand in hand. Dat is ook duidelijk te zien aan de georganiseerde festivals. Nergens in Limburg zijn zoveel culturele festivals als juist in Parkstad. Om er enkele te noemen: Orlando, WMC In Kerkrade, De Parade in Brunssum, het Poëziefestival in Landgraaf en Heerlen met Cultura Nova, IBE, Schrit_tmacher, Booch! Charles Hennen Concours en Heerlen Jazzt. Voor Voerendaal wordt dit in 2012 bijvoorbeeld aangevuld met Ridder KUNO en Bokkenrijdersfestival. Kleinschalige festivals met voldoende kwaliteit en uitstraling. Parkstad heeft MCH2018 veel te bieden. De vier programmalijnen laten meer dan voldoende ruimte voor de culturele kwaliteiten van Parkstad. Pagina 2 van 5
Gezien het bovenstaande en mede gelet op de te verwachten dynamiek verspreid over een periode van 5 jaar (2015 t/m 2019) is het aan te bevelen om deel te nemen in het traject Maastricht 2018. Hierbij kiest de gemeente Voerendaal voor een rol die past bij haar schaalgrootte en culturele kwaliteit, maar waarbij het wel mogelijk is om te profiteren van de positieve PR effecten die vanuit de dynamiek van Maastricht culturele hoofdstad zullen ontstaan. Concrete evenementen / initiatieven waar Voerendaal zich op kan richten zijn onder andere: Cultura Nova als supporter kan Voerendaal een voorstelling van Cultura Nova programmeren; Eigen festival initiëren klein festival permanent laten verkassen van bijvoorbeeld Heerlen naar Voerendaal teneinde het cultuurveld in Voerendaal een impuls te geven; Via Belgica een project dat duidelijk in het bidbook staat. Dat groots wordt opgezet door de inbreng van vele MCH-partners en waarbij Voerendaal kan aansluiten als supporter van MCH. Heerlen stelt voor dat de 1,5 miljoen die nu voor Heerlen staat gezamenlijk wordt opgebracht. Minstens de helft komt voor rekening van Heerlen, maximaal de andere helft wordt opgebracht door Parkstad en de Parkstadgemeenten (Landgraaf en Brunssum bereiden net als Voerendaal het deelnemen met een bijdrage voor). Wanneer er een bijdrage van minimaal 3,5 ton uit één van de gemeenten komt, dan is vermelding op het bidbook versie 2.0 aan de orde (Kerkrade overweegt deze manier van participeren). \ Alternatieven of andere oplossingsrichtingen Deelname aan MCH2018 door Voerendaal is op basis van vrijwilligheid. Wanneer wordt besloten om niet deel te nemen heeft dit geen consequenties voor de voortgang van het proces MCH2018. Door niet deel te nemen is het alleen voor de gemeente Voerendaal niet mogelijk om mee te profiteren van de culturele activiteit en dynamiek die door het proces op weg en tijdens MCH2018 zal ontstaan en kan geen aanspraak worden gemaakt op de toewijzing van culturele activiteiten die in dit kader zullen plaatsvinden. \ Randvoorwaarden Op dit moment is nog niet bekend of Maastricht wordt aangewezen als culturele hoofdstad. Naast Maastricht zijn er nog enkele kandidaten ( Den Haag, Utrecht, Leeuwarden/Provincie Friesland en de Brabantsteden/Eindhoven) Als de gemeenteraden van alle partners (Voerendaal is geen officiële partner, maar participeert via samenwerking in de Parkstadregio) akkoord zijn, zal de gemeenteraad van Maastricht op 18 september 2012 het definitieve bidbook vaststellen en vervolgens formeel aan de Nederlandse Regering en de Raad van de Europese Unie aanbieden. Aansluitende gaat een internationale jury aan het werk om in september 2013 tot een definitieve keuze te komen. Indien Maastricht niet wordt aangewezen als culturele hoofdstad zullen de middelen niet worden ingebracht. Pagina 3 van 5
\ Financiële, personele, organisatorische consequenties De gemeente Voerendaal reserveert voor deelname een bedrag van maximaal 25.000. Dit bedrag wordt ingezet voor culturele activiteiten die voornamelijk gaan plaatsvinden in de gemeente Voerendaal. De gemeente Voerendaal blijft bestuurlijk en ambtelijk sterk betrokken en bewaakt daarmee dat voldoende culturele activiteit voor de gemeente Voerendaal kan worden binnengehaald. Door de hoogte van het totale MCH 2018 budget dat bij elkaar wordt gebracht door alle partners van MCH 2018 is de verwachting dat door participatie vanuit een kleinere gemeente met veel culturele mogelijkheden een vermenigvuldigingsfactor zal optreden. Hiermee zal het ingebrachte bedrag door een verscheidenheid aan culturele activiteiten in Voerendaal terugvloeien. Naast de inzet van de middelen zal rekening moeten worden gehouden met de inzet van bestuurlijke en ambtelijke capaciteit om de betrokkenheid vanuit Voerendaal vorm en inhoud te geven. \ Risico's Een voorlopig positief besluit door u als gemeenteraad kent geen risico. De middelen ter hoogte van 25.000 worden pas definitief beschikbaar gesteld indien Maastricht wordt aangewezen als culturele hoofdstad. Vanaf het moment dat Maastricht als culturele hoofdstad is aangewezen, wordt gestart met het opstellen van een definitief plan. Hierbij zal bestuurlijk en ambtelijk bewaakt worden dat Voerendaal in voldoende mate bij de culturele activiteiten wordt betrokken. \ Communicatie en draagvlak Vanaf het moment dat Maastricht wordt aangewezen als culturele hoofdstad zal een bijeenkomst met het culturele veld georganiseerd worden om uitleg over de mogelijkheden te geven en ideeën te inventariseren. Hiermee worden de culturele aanbieders in onze gemeente in een zeer vroeg stadium betrokken. \ Advies commissie Voorliggend voorstel is besproken in de vergadering van de commissie Samenleving d.d. 7 juni jl. De commissie achtte daarbij het voorstel rijp voor behandeling in de raad. Pagina 4 van 5
\ Raadsbesluit De gemeenteraad van Voerendaal ondersteunt de kandidatuur van Maastricht als culturele hoofdstad in 2018. Voerendaal participeert als Parkstad-gemeente in het proces van MCH2018. De gemeenteraad stelt hiertoe het bedrag van 25.000 beschikbaar vanuit de algemene reserve. BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN VOERENDAAL de secretaris, de burgemeester, H.H.M. Timmermans drs. E.A.J. Sprokkel Aldus besloten in de raadsvergadering van 28 juni 2012 de griffier, de voorzitter, B.W.E. van der Wijst drs. E.A.J. Sprokkel \ Bijlagen: 1. Programmalijnen en globale begroting MCH2018 vanuit Bidbook versie 1.0 \ Ter inzage: 1. Bidbook MCH2018 versie 1.0 2. MCH2018 bidbook flyer Pagina 5 van 5