Human Capital Agenda Greenport Horti Campus Westland-Oostland-Barendrecht Eindrapport 1
2
Human Capital Agenda Greenport Horti Campus Westland-Oostland-Barendrecht Kennisinnovatie en waardecreatie voor de Groene Economie Businessplan Greenport Horti Campus 2012-2015 Eindrapport 3
4
Inhoudsopgave Voorwoord 7 Managementsamenvatting 9 0.1 Een Human Capital Agenda (HCA) voor Greenport Westland-Oostland-Barendrecht. 9 0.2 Doelstellingen van deze Human Capital Agenda (HCA) en acties 11.. Versterking van het onderwijs, Leven Lang Leren en innovatief omgaan met kennis.. Een scherpe internationale aanpak.. Sterke lokale agenda s en inspirerende faciliteiten.. Een inhoudelijke aanpak van het imagoprobleem 0.3 Waardepropositie en gemeenschappelijke aanpak via de Greenport Horti Campus 12 0.4 Wat doen we anders? 13 1. De uitdaging 14 1.1 De economische waarde van Greenport Westland-Oostland-Barendrecht 14 1.2 Relevante trends en hun impact 15 1.3 Huidig onderwijs- en onderzoeksaanbod 16 1.4 Leren van andere campussen 17 1.5 De uitdaging 18 2. Visie, missie en doelen van de Greenport Horti Campus 19 2.1 De visie, missie en doelstellingen van de Greenport Horti Campus 19 2.2 Uitwerking van deze doelstellingen 20 2.3 De hoofdstructuur van de Greenport Horti Campus en implementatieaanpak 20 2.4 De klanten van de Greenport Horti Campus 22 2.5 De partners in de Greenport Horti Campus 23 2.6 Het businessmodel van de Greenport Horti Campus 24 3. Hoofdlijnen van implementatie 25 3.1 Beter initieel onderwijs 25 3.2 Een Leven Lang leren 26 3.3 Kennis dicht(er) bij de ondernemers 27 3.4 Kennis en onderwijs internationaal 28 3.5 Passende faciliteiten fysiek en digitaal 29 4. De lokale agenda s 31 4.1 Agenda Westland 31 4.2 Agenda Oostland 32 4.3 Agenda Barendrecht 33 5. Imago Greenport en merkstrategie Greenport Horti Campus 35 5.1 Verbetering imago bij (potentiële) leerlingen en studenten 35 5.2 De merkstrategie van Greenport Horti Campus 36 6. Slim organiseren 37 6.1 Proces, programma s en projecten 37 6.2 De aansturing van de Greenport Horti Campus 37 5
7. Fasering en actieprogramma mei-december 2012 38 7.1 Fasering 2012-2015 38 7.2 De eerste resultaten in 2012 38 8. Financiën 41 8.1 Benodigde investering 41 8.2 Uitgangspunten bij de financiering 44 8.3 Voor de korte termijn 44 9. Bijdrage aan de HCA-agenda 45 9.1 De kracht van de regio 45 9.2 Wat doet het bedrijfsleven? 45 9.3 Wat doet het onderwijs/onderzoek? 46 9.4 Wat doet de overheid? 46 9.5 Tot slot 47 Bijlage 1: Greenport Westland-Oostland-Barendrecht in cijfers 49 Bijlage 2: De bevolking van Westland-Oostland-Barendrecht 51 Bijlage 3: Vraag naar arbeid en het aanbod 54 Bijlage 4: Het huidig onderwijs in Westland-Oostland-Barendrecht 56 Bijlage 5: Leren van andere campussen 58 Bijlage 6: Overzicht uitkomsten interviews 62 Bijlage 7: Uitkomsten Dag van de Doorbraak 65 Bijlage 8: Korte verklarende woordenlijst. 67 Bijlage 9: Met dank aan. 68 6
Voorwoord Het Greenport-cluster is een krachtige economische motor voor Nederland met een belangrijke concentratie van de economische activiteiten in Westland, Oostland en Barendrecht. Verdere groei van deze Greenport is alleen mogelijk met voldoende innovatieve ondernemers en voldoende gekwalificeerd personeel. Daarbij gaat het om veredelaars en teeltspecialisten maar ook om professionals op het terrein van bedrijfskunde, marketing, handel, finance, logistiek, informatica, zakelijke dienstverlening etc. Daarbij gaat het om net afgestudeerden, zij-instromers en het permanent opleiden van de huidige medewerkers. Om dit mogelijk te maken is een gestructureerde aanpak nodig. Nodig is een Human Capital Agenda voor deze Greenport. Een dergelijke agenda kan alleen vorm krijgen wanneer de behoeften van bedrijven aan voldoende gekwalificeerd personeel structureel worden gekoppeld aan de behoefte van jongeren om inspirerend onderwijs te krijgen dicht bij de beroepspraktijk. Ook is nodig de koppeling aan de behoefte van zittend personeel om zich permanent te laten scholen. Op deze manier kan blijvend voldoende innovatieve ondernemers en voldoende gekwalificeerd personeel worden gegarandeerd en een bijdrage worden geleverd aan een positief imago van de sector en versterking van de internationale concurrentiekracht. Bij het maken van dit businessplan ontrolde zich een fascinerend proces. Ruim 70 personen zijn geïnterviewd. Er vond een succesvolle Dag van de Doorbraak plaats op 19 april 2012 waar ruim 70 personen zochten naar nieuwe oplossingen en aanscherpen van bestaande samenwerkingen. Andere personen deden mee in de lokale discussies om te komen tot sterke lokale agenda s in Westland, Oostland en Barendrecht. In totaal hebben ruim 150 personen input geleverd waarvan ruim de helft afkomstig vanuit het bedrijfsleven. Dit traject werd daarbij mogelijk gemaakt door financiële bijdragen van de Kamer van Koophandel, Lentiz onderwijsgroep en de gemeenten Westland en Barendrecht. Het inhoudelijk resultaat is te vinden in dit business plan Greenport Horti Campus 2012-2015. Het beschrijft de missie van de Greenport Horti Campus, de belangrijkste doelen en de verschillende programma s om deze doelen te bereiken. Het geeft weer de lokale agenda s in Westland, Oostland en Barendrecht. Het geeft aan wie welk programma voor zijn verantwoording neemt, wie welke besluiten moet nemen en toont de samenhang tussen al deze activiteiten. Het geeft ook weer de samenhang met een aantal landelijke discussies rondom de Topteams en rondom de verbetering van het MBO, HBO en WO en de daarin benodigde samenwerking tussen bedrijven, overheden, onderwijs- en kennisinstellingen. Het is een directe bijdrage aan de Metropool-discussie en de EU-strategie 2020. Minstens zo belangrijk is de steun van velen in Westland, Oostland en Barendrecht om de krachten te bundelen ten einde de verdere groei van de Greenport in deze regio mogelijk te maken door de innovatiekracht te versterken en inspirerend onderwijs te bieden, een leven lang. Alleen met deze steun is het mogelijk om als partners in de Greenport Horti Campus de gestelde ambitie de komende jaren waar te maken. Laten we aan de slag gaan! 14 juni 2012 De opdrachtgeversgroep: - Dick Hylkema (LTO Glaskracht), - Frank van Kleef (Royal Pride), - Gijs Kok (FloraHolland en Kamer van Koophandel), - Gert Kant (Lentiz onderwijsgroep), - Peter Scheerder (Hogeschool Inholland), - Theo Duijvestijn (wethouder Gemeente Westland), - José van Egmond (wethouder Pijnacker Nootdorp en voorzitter Greenport Westland Oostland) en - Jeroen Gebben (wethouder Barendrecht). 7
Opdrachtgeversgroep Greenport Horti Campus: Greenport Holland Westland-Oostland 8
Managementsamenvatting 0.1 Een Human Capital Agenda (HCA) voor Greenport Westland-Oostland-Barendrecht De Nederlandse sector Tuinbouw en Uitgangsmaterialen behoort internationaal tot de absolute wereldtop. Of het nu gaat om vakmanschap, ondernemerschap, innovatiekracht of kennisniveau, de Nederlandse tuinbouw staat wereldwijd hoog aangeschreven. Vanwege deze speciale positie maakt deze sector terecht deel uit van het landelijke Topsectorenbeleid. Uitvoering van dit beleid wordt via de Human Capital Agenda geregeld met ondermeer als doelstelling het verder versterken van deze voor de Nederlandse economie belangrijke sector met uitstekende onderwijs- en kennisstructuur van internationale allure. Een belangrijk deel van de Nederlandse tuinbouw is geconcentreerd in de regio Westland, Oostland en Barendrecht en omvat de totale keten van veredeling, toelevering, teelt, handel, logistiek, zakelijke dienstverlening en techniek. In deze regio zijn meerdere bedrijven gevestigd die op hun terrein wereldmarktleider zijn met hoog gekwalificeerd personeel en uitstekende high-tech voorzieningen. Het is van het grootste belang deze bedrijven zo goed mogelijk te blijven accommoderen op gebied van onderwijsen kennis. De regio vraagt om meer teeltspecialisten en afgestudeerde professionals rondom bedrijfskunde, marketing, handel, finance, logistiek, informatica, zakelijke dienstverlening etc. Er is daarbij sprake van een toenemende kloof tussen de hoeveelheid gediplomeerde schoolverlaters en de verwachte vraag/behoefte aan MBO- en HBO-opgeleide personen. Dit betekent dat de huidige opleidingen niet voldoende gediplomeerden afleveren om de toekomst van de Greenport in Westland-Oostland-Barendrecht te garanderen. Tenslotte vraagt de regio om meer mogelijkheden om in praktijkbedrijven te kunnen werken. Om de economische positie van de Greenport in Westland, Oostland en Barendrecht te kunnen garanderen voor langere termijn als ook nieuwe kansen (nationaal en internationaal) te kunnen oppakken, is een stevig actieprogramma nodig waarbij partijen werken aan: - verbetering van de instroom van nieuwe studenten in Greenport-gerelateerde opleidingen; - vergroting van de mogelijkheden om ook via andere opleidingen aan goede afgestudeerden te komen; - het blijvend opleiden en inspireren van zittend personeel en werven van nieuw personeel; - een doelgerichte samenwerkingsstructuur tussen overheid, onderwijsinstellingen en bedrijven. Nodig is een Human Capital Agenda voor Westland, Oostland en Barendrecht! Een dergelijke agenda kan in de visie van de partners in de Greenport Horti Campus alleen vorm krijgen wanneer de behoeften van bedrijven aan voldoende gekwalificeerd personeel structureel wordt gekoppeld aan de behoeften van jongeren om inspirerend onderwijs te krijgen dicht bij de beroepspraktijk. Het CBS verwacht een bevolkingsgroei in de regio; op basis van ervaringen in de afgelopen jaren neemt het aantal studenten dat kiest voor werken in de groene sector en kiest voor deze opleidingen af. Een doordachte aanpak is noodzakelijk om deze trend te keren. Daarnaast neemt de behoefte van zittend personeel om zich permanent te laten scholen toe. Alleen zo kan blijvend instroom van voldoende innovatieve ondernemers en voldoende gekwalificeerd personeel worden gegarandeerd en een bijdrage worden geleverd aan een positief imago van de sector en versterking van de internationale concurrentiekracht. De partners in de Greenport Horti Campus formuleren hun missie dan ook als volgt: Het garanderen van voldoende innovatieve ondernemers als ook voldoende goed gekwalificeerd personeel voor de sector door het bieden van inspirerende opleidingen en cursussen met directe toegang tot kennis, ook als directe bijdrage aan een positief imago van de sector en versterking van de internationale concurrentiekracht. 9
Om dit waar te kunnen maken is het realiseren van drie doelstellingen van wezenlijk belang. 1 Garanderen van voldoende innovatieve ondernemers en voldoende gekwalificeerd personeel 2 Bewerkstelligen van inspirerend onderwijs en kennis als directe bijdrage aan een beter imago 3 Creëren van een internationaal kennis- en opleidingscentrum voor de Greenport Deze doelstellingen betreffen het brede Greenport-cluster in Westland, Oostland en Barendrecht zoals opgenomen in figuur 1. Belangrijke kenniscentra zijn daarbij Delft en Rotterdam. West land 9el: Oost land ;o<er dam Baren- drecht Veel am3i5e Veel kansen Veel uitdagingen Figuur 1 - Het brede Greenport-cluster in Westland-Oostland-Barendrecht 10
0.2 Doelstellingen van deze Human Capital Agenda (HCA) en acties... Versterking van het onderwijs, Leven Lang Leren en innovatief omgaan met kennis Nodig zijn de volgende acties: - Versterking van het MBO en van de samenwerking tussen Lentiz onderwijsgroep, Edudelta onderwijsgroep en ROC s in de Federaties MBO Westland en MBO Barendrecht-Ridderkerk. Hierbij wordt aangesloten bij de landelijke aanpak rondom het Centrum voor Innovatief Vakmanschap. - Versterking van het HBO als ook het versterken van de samenwerking met de Haagse Hogeschool (sector Techniek) en de Hogeschool Rotterdam. Hierbij wordt aangesloten bij de landelijke aanpak rondom het Center of Expertise. - Verdere uitbouw van het praktijkleren via praktijkbedrijven voor teelt, energie/aardwarmte en voedingsmiddelentechnologie. - Meer samenhang en kwaliteit in cursussen en trainingen. Voor de primaire sector wordt aangesloten bij de landelijke aanpak rondom het AgroOpleidingshuis en Horti Bedrijfs School. Voor de handel wordt aangesloten bij het aanbod van FrugiVenta (groenten) en VGB (sierteelt). - Oprichten van een regionaal innovatiesteunpunt voor ondernemers, valorisatiecentra voor teelt en techniek, en kenniscentra rondom Energie/water, Logistiek en Plantenstoffen (reeds gestart).... Een scherpe internationale aanpak Nodig is een consortium van kassenbouwers, technische toeleveranciers, WUR, GreenQ, Demokwekerij, Lentiz onderwijsgroep en Edudelta onderwijsgroep om bij turn key-projecten en andere investeringen internationale medewerkers op te leiden en eigen studenten een inspirerende studie te geven. Teelt- en ketenkennis als geïntegreerde dienst. Dit zal de basis vormen voor een internationale leer- en kenniscommunity ten dienste van bedrijven en (internationale) studenten.... Sterke lokale agenda s en inspirerende faciliteiten Nodig zijn sterke lokale agenda s in Westland, Oostland en Barendrecht en inspirerende faciliteiten: - Voor het Westland betekent dit een nieuwe locatie voor het MBO Westland dicht bij de Demokwekerij, met ruimte voor nieuwe aanvullende voorzieningen. Hier wordt het bestaande palet aan opleidingen voortdurend aangescherpt aan de wisselende vraag uit de Greenport. De Demokwekerij breidt uit. De inhoudelijke focus rondom kennisontwikkeling en innovatie komt te liggen op techniek in de kas, marketing, handel en logistiek. - Voor het Oostland betekent dat de locatie van WUR (Wageningen University & Research centre) en GreenQ/ Horticultural Experience Centre de plek wordt voor kennisvalorisatie rondom teelt en energie/water inclusief een incubator. Er start een aanbod Greenport MBO-3 en -4. De locatie van LTO Groeiservice komt meer centraal te staan in het kader van het cursorisch onderwijs voor de primaire sector. - Voor Barendrecht staat centraal de (V)MBO-boulevard aan de Dierensteinweg met de Federatie MBO, Edudelta en de Focus Beroepsacademie als ook een MBO-aanbod in de Rijnstraat. De uitbreiding via Nieuw Reijerwaard vormt de basis voor het in te richten kenniscentrum Logistiek & Handel. Dit zal ook de inhoudelijke focus zijn van Barendrecht. - Overkoepelend een sterk digitaal platform om samen te werken en te communiceren als ook een bus die regelmatig zal rijden tussen de verschillende locaties en daarbij ook de TU Campus en de Erasmus Campus zal aandoen.... Een inhoudelijke versterking van het imago Er moet veel gebeuren om het imago van de Greenport beter vorm te geven aangezien de Greenport structurele oplossingen heeft voor vraagstukken rondom voedsel(veiligheid), gezondheid als ook duurzaam gebruik van energie en water. Gekozen is om de focus te leggen bij leerlingen en studenten vanaf 4 jaar tot en met 23 jaar. 11
Deze leerlingen en studenten krijgen inspirerende lesmodules, stages en afstudeeropdrachten. In dat aanbod worden ook de ouders en verzorgers betrokken. Ook wordt het niveau van het vakantiewerk verbeterd. De tevredenheid over lesmodules, stages etc. wordt structureel gemeten. De lead ligt bij bedrijven in nauwe samenwerking met de betrokken kennis- en onderwijsinstellingen. 0.3 Waardepropositie en gemeenschappelijke aanpak via de Greenport Horti Campus De Greenport Horti Campus kent drie soorten klanten: de bedrijven en hun ondernemers, jongeren en zittend personeel. De waardepropositie voor deze drie klantgroepen staat uitgewerkt in de onderstaande tabel. Waardepropositie Klant Verbeterpunt t.o.v. huidige situatie 1. Inspirerende en actuele opleidingen in de context van de Greenport met doorlopende leerlijn VMBO-MBO-HBO-WO Ondernemers en hun bedrijven Leerlingen en studenten - Meer samenhang, hogere kwaliteit en dichter bij de internationale beroepscontext van de Greenport - Meer inspirerende opleidingen 2. Opleidingen en cursussen dicht bij de praktijk met actuele kennis in het kader van een Leven Lang Leren Ondernemers en hun bedrijven Studenten en cursisten - Meer samenhang in het huidige aanbod en garantie op kwaliteit - Meer inspirerende cursussen 3. Kennis dicht(er) bij ondernemers Ondernemers en hun bedrijven - Regionaal steunpunt Kennisvalorisatie - Valorisatiecentrum bij HEC/WUR - Focus op drie innovatiethema s: Duurzame Energie, Logistiek en Plantenstoffen 4. Leveren van kennis en opleidingen als onderdeel van business- propositie van internationaal opererende bedrijven (internationaal opererende) ondernemers en hun bedrijven (Internationale) studenten en cursisten - Beter imago Nederlandse kassenbouwers en technische leveranciers vanwege hoge productiviteit van geleverde kassen - Ontwikkeling Nederland als internationale kennishub voor kas- en teelttechniek. 5. Herkenbare locaties, goed (digitaal) bereikbaar Ondernemers en hun bedrijven Leerlingen, studenten en cursisten, ook internationaal - Nieuwe locatie MBO-Westland met extra voorzieningen - Locatieontwikkeling rondom HEC en WUR aan Violierenweg in Bleiswijk - (V)MBO-boulevard in Barendrecht aan Dierensteinweg met de MBO-federatie, Edudelta en Focus Beroepsacademie, als ook een MBO-aanbod in de Rijnstraat. - Gemeenschappelijk digitaal platform - Busverbinding tussen locaties inclusief Delft en Rotterdam 6. Verbetering van imago bij leerlingen en studenten Ondernemers en hun bedrijven - Groter besef van belang goede voeding - Meer positieve associatie van Greenport bij leerlingen en studenten - Hogere instroom in het bestaande onderwijs VMBO-MBO- HBO-WO Tabel 1 Waardepropositie Greenport Horti Campus 12
Om tot de benodigde samenhang te komen werken bedrijven, onderwijs- en kennisinstellingen als ook de overheden samen in de Greenport Horti Campus. Partijen zullen onder hun eigen merknaam toevoegen partner van de Greenport Horti Campus. Partners in dit samenwerkingsverband tonen hun commitment vooral door de inzet van mensen (expertise) en middelen (cash/funding). 0.4 Wat doen we anders? Bij het opstellen van dit businessplan zijn met meer dan 70 personen interviews en gesprekken geweest. Ook waren er meer dan 70 personen aanwezig bij de Dag van de Doorbraak op 19 april 2012. Samen met een aantal andere bijeenkomsten hebben meer dan 150 personen input geleverd voor dit traject waarvan meer dan de helft uit het bedrijfleven. Een rode draad in al deze gesprekken is geweest de vraag: En wat doen we nu anders dan de afgelopen jaren?. De antwoorden op deze vraag uit dit business plan laten zich als volgt samenvatten: - De krachten bundelen in Westland, Oostland en Barendrecht om met bedrijven, onderwijs- en kennisinstellingen tot een gestructureerde aanpak te komen. Met sterke lokale agenda s, focus in duurzame innovatie, inspirerende (digitale en fysieke) faciliteiten en ruimte voor innovatief (beroeps)onderwijs. Door deze verbeterde samenwerking gericht op de hele Greenport-keten, worden innovatieve processen beter ondersteund hetgeen leidt tot waardecreatie. - Opzetten van nieuwe leer/werkbedrijven als ook uitbreiding van bestaande praktijkbedrijven met de meest moderne technieken en faciliteiten. - Stimuleren van de realisatie van expositie centers, zodat consumenten, studenten, potentiële medewerkers op een eigentijdse wijze kunnen kennismaken met de sector. - Focus daarbij op het in lijn brengen van behoeften van bedrijven in de Greenport met behoeften van studenten en (potentiële) medewerkers. Directe aandacht daarbij voor: aantrekkelijk werkgeverschap en het imago van de sector een beroepsgericht opleidingsaanbod met goede kennisclusters en flexibele opleidingsstructuur. Hiervoor is versoepeling van bestaande regelgeving nodig. een goed en samenhangend aanbod voor een Leven Lang Leren zowel voor het zittend personeel als potentiële zij-instromers. - Sturen op samenhang tussen landelijk beleid en regionale daadkracht door afstemming via de Centra voor Innovatief Vakmanschap, Centre of Expertise, AgroOpleidingshuis/Horti Bedrijf School, Greenport Campus en Greenport Holland International. Aansluiting ook bij de Metropool-discussie in Zuid-Holland en de strategie van de Europese Unie 2020 ook op het punt van duurzame energie. - Versterking van de onderlinge bereikbaarheid door de Greenport Horti Campus-bus en een goed gemeenschappelijk digitaal. - Het vormen van het internationale consortium zoals aangegeven in paragraaf 1.2 en 3.5. 13
1 De uitdaging 1.1 De economische waarde van Greenport Westland-Oostland-Barendrecht De Greenport Westland-Oostland bestaat uit onder meer uit de gemeenten Westland, Lansingerland, Pijnacker- Nootdorp en Barendrecht. In deze Greenport vindt meer dan de helft van de Nederlandse tuinbouwproductie plaats (zie bijlage 1). Ook een belangrijk deel van de daaraan verbonden handel en dienstverlening is in de Greenport gevestigd. Vandaar uit zijn er belangrijke connecties met Schiphol en Rotterdam voor de export en de import. De waarde en omvang van deze Greenport staat weergegeven in de onderstaande tabel en is verder uitgewerkt in bijlage 1: Kengetallen tuinbouwcluster Exportwaarde Productiewaarde Overschot op betalingsbalans Areaal in ha. Aantal bedrijven Nederland *) 15,6 miljard 7,9 miljard 24% 10.037 7.126 W-O-B 5,4 miljard 2,7 miljard 13% 4.023 1.690 *) Onder Nederland wordt in dit verband verstaan de kengetallen van het gehele Nederlands glastuinbouwcluster (veredeling, primaire productie, handel en distributie etc.). Tabel 2 Kengetallen tuinbouwcluster, bronnen: Evaluatie Greenportvisie Westland 2020, 2010; www.bedrijventerrein.biz, 2006 De mainports Rotterdam, Schiphol en Amsterdam leveren samen een toegevoegde waarde van ruim 10 mld. De Greenports genereren een toegevoegde waarde van ruim 5 mld. Qua werkgelegenheid zijn de mainports (circa 165.000 arbeidsjaren) en de vijf Greenports (130.000) aan elkaar gewaagd. Figuur 2 Toegevoegde waarde en werkgelegenheid, bron: WUR-LEI, 2008 14
1.2 Relevante trends en hun impact Duidelijk is dat de Greenports een economische motor van formaat zijn. Een belangrijk zwaartepunt binnen Nederland ligt bij de Greenport in Westland, Oostland en Barendrecht. Op basis van de uitgevoerde analyses (zie bijlage 1, 2 en 3) en de gevoerde interviews (zie bijlage 6) is duidelijk dat het aantal bedrijven afneemt. Aangezien het areaal nagenoeg gelijk blijft, is er sprake van een doorgaande schaalvergroting. Dat geldt zowel voor de primaire sector als ook voor de handel en de logistiek. Naast deze schaalvergroting opereren veredelaars, kwekers, handel en logistiek ook steeds meer internationaal. Dat geldt ook de bedrijven die kassen bouwen dan wel de techniek leveren in en om de kas. Voor veel van deze bedrijven geldt dat zij in de afgelopen drie jaar hun omzet internationaal zeer sterk hebben zien groeien. Nederland is een knooppunt in de internationale handel. Dit geldt met name voor de sierteelt en in mindere mate voor de groenteteelt. De werkgelegenheid in de handel, logistiek en dienstverlening zal naar verwachting sterker groeien dan in de primaire sector. Zo wordt in Barendrecht, Ridderkerk en Rotterdam gewerkt aan de ontwikkeling van het bedrijventerrein Nieuw Reijerwaard, dat gericht zal zijn op handel en logistiek. Op termijn biedt dit werk aan circa 5.500 arbeidskrachten. Door de genoemde schaalvergroting, internationalisering en focus op handel en logistiek, verandert de vraag naar personeel. Dit wordt versterkt door nieuwe technieken en manieren van werken rondom de biobased-economy. Er komt een toenemende vraag naar hoger opgeleid personeel voor het leiding geven binnen de kassen, voor marketing, HR, logistiek en IT als ook voor de introductie en implementatie van technische innovaties. Voor Nederland is de prognose dat in 2020 50% van het vaste personeel een HBO-opleiding zal moeten hebben tegen 21% in 2010. De behoefte aan middelbaar opgeleid personeel blijft. Om deze veranderende vraag naar personeel goed op te kunnen vangen is het van belang om te kijken naar demografische trends en opleidingsniveau als ook de geprognotiseerde vraag naar personeel en de huidige en geprognotiseerde uitstroom van MBO- en HBO-studenten voor de Greenport. Onderwerp Trends Impact voor Greenport Westland-Oostland-Barendrecht Bevolkingsprognose Het CBS verwacht een bevolkingsgroei voor Westland, Oostland en Barendrecht. Dit gaat gepaard met een sterke vergrijzing van de bevolking. Dit leidt tot een relatieve daling van het aantal jongeren maar een stijging van het absolute aantal jongeren in deze gemeenten. De MBO- en HBO-opleidingen kunnen een hogere instroom verwachten in de komende jaren. Opleidingsniveau bevolking Vergeleken met het landelijk gemiddelde is het opleidingsniveau van de betrokken gemeenten overwegend meer MBO dan WO. Het percentage HBO-opgeleid is vergelijkbaar met het landelijk gemiddelde. Kijkend naar het hoge aantal MBO-opgeleiden liggen er goede mogelijkheden om in het kader van een Leven Lang Leren te komen tot meer HBO-gediplomeerden Vraag naar arbeid Zowel in de primaire sector als de handel, logistiek en dienstverlening is sprake van groeiende werkgelegenheid. Deze verschuift meer naar HBO-niveau. In 2020 is behoefte aan 900 MBO- en HBO-gediplomeerden in teelt, handel en logistiek. Het aantal afgestudeerden met een oriëntatie op de Greenport ligt ruim achter op de geprognotiseerde vraag. Het betreft hier voor specialisten op het terrein van teelt, marketing, handel en logistiek. >> 15
Aanbod afgestudeerden Aanbod aan afgestudeerden blijft achter ten opzichte van de vraag naar arbeid. Op dit moment leveren de HBO- en MBO-opleidingen van Inholland Delft, Lentiz onderwijsgroep en Edudelta onderwijsgroep 235 gediplomeerden. De betrokken onderwijsinstellingen geven aan een lichte stijging te verwachten. Het aantal afgestudeerden met een oriëntatie op de Greenport ligt ruim achter op de geprognotiseerde vraag. Het betreft hier voor specialisten op het terrein van teelt, marketing, handel en logistiek. Tabel 3 Trends en hun impact, bron: zie bijlage 2, 3 en 4 1.3 Huidig onderwijs- en onderzoeksaanbod Het huidig aanbod aan onderwijs gerelateerd aan de Greenport vindt met name plaats via Lentiz onderwijsgroep, Edudelta onderwijsgroep (beide MBO) en Inholland Delft (HBO). De aantallen afgestudeerden per jaar is beperkt. In totaal zijn er in 2011/2012 173 MBO ers afgestudeerd in Greenport-gerelateerde opleidingen en 62 HBO ers (zie de vorige paragraaf en bijlage 3). De betrokken onderwijsinstellingen prognosticeren een stijging van dit aantal maar niet voldoende om aan de vraag uit de arbeidsmarkt te voldoen (zie bijlage 4). Op het terrein van techniek is er een directe link te leggen vanuit de Greenport naar de sector techniek van de Haagse Hogeschool. Regelmatig is er sprake van stages en afstudeeropdrachten. De sector techniek van de Haagse Hogeschool stelt eisen aan de kwaliteit van de stages en afstudeeropdrachten. Uitgangspunt is open innovatie en het delen van de resultaten van uitgevoerd onderzoek. Dit weerhoudt een aantal bedrijven om zaken te doen met de Haagse Hogeschool. Deze sector van de Haagse Hogeschool kent geen aanbod in de vorm van cursussen en trainingen in het kader van een Leven Lang Leren. Een aantal ondernemers in de Greenport Westland-Oostland-Barendrecht maakt gebruik van de kennis van de TU Delft rondom aardwarmte. De TU Delft is verder actief in de Greenport via afstudeeropdrachten en in het kader van de Greenport Campus. Greenport Campus is het platform waarmee de Nederlandse topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen de sprong willen maken naar een hoger niveau van kennis en innovatie. Hierin werken TU Delft, TNO, WUR en een aantal hogescholen samen. De Greenport Campus heeft een loket en geeft innovatieondersteuning aan ondernemers. Belangrijke speler in deze samenwerking is de Demokwekerij, het innovatiecentrum op het gebied van techniek in de glastuinbouw. De contacten tussen de Greenport en de Hogeschool Rotterdam is beperkt/incidenteel. Wel heeft het contractonderwijs van de Hogeschool Rotterdam een aantal jaren geleden een cursus van enkele avonden, aangeboden op maat van de Greenport. Er liggen goede mogelijkheden om de samenwerking met de Hogeschool Rotterdam te versterken met name op het punt van cases en games in jaar 1 en 2 van de bachelorsopleidingen en rondom innovatieve stages en afstudeeropdrachten. Samenwerking door een gerichte inzet van een Greenport-lector is niet uitgesloten. Belangrijk in het kennisaanbod in Westland-Oostland-Barendrecht is de aanwezigheid van de Wageningen UR Glastuinbouw in Bleiswijk. Dit is een onderdeel van de WUR en een onafhankelijke, internationale onderzoeksorganisatie die staat voor kwaliteit, betrouwbaarheid, duurzame oplossingen en een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding. Naast deze vestiging van de WUR is GreenQ gevestigd dat zich richt op de tuinbouwsector met specifieke kennis van het teeltproces, waardoor de productiviteit en kwaliteit van teelten onder glas verbeterd wordt, resulterend in een hoger rendement. Er is een samenwerkingsverband tussen onder meer GreenQ, Inholland Delft, Lentiz onderwijsgroep en Edudelta onderwijsgroep onder de naam Horticultural Experience Center (HEC) waar studenten in studiekassen de teeltprocessen in de praktijk kunnen ervaren. Een andere belangrijke speler in de regio is de Erasmus Universiteit met diverse opleidingen rondom economie en rechten. Onderdeel van deze universiteit is de Rotterdam School of Management met een breed aanbod aan strategie, bedrijfskunde, marketing, supply chain, informatica etc. 16
1.4 Leren van andere campussen In het kader van dit businessplan is via literatuurstudie en interviews gekeken naar wat de Greenport in Westland, Oostland en Barendrecht kan leren van andere campussen. Dit heeft geleid tot de selectie van 12 kritische succesfactoren waaraan een goede campus moet voldoen: zie tabel 4 en bijlage 5. Kritische succesfactor 1. Nabijheid grote stad 2. Ondersteunende universiteit 3. Ondersteunende overheid 4. Goede infrastructuur 5. Centrale locatie 6. Aantrekkelijk voor investeerders 7. Aantrekkelijk voor oprichting nieuwe bedrijven 8. Kennisdelen 9. De gouden driehoek 10. Ondernemerschap 11. Dezelfde sector 12. De hele keten Aanwezig in Greenport Ja, steden als Den Haag, Rotterdam en Delft zijn dichtbij. Ja, twee universiteiten aanwezig. Soms nauw samenwerkend met bedrijven, soms is er meer sprake van loosely coupled networks. Ja, de verschillende overheden steunen de benodigde kennisinnovatie De bereikbaarheid tussen de verschillende locaties is sterk voor verbetering vatbaar. Er is geen centrale locatie. De belangrijkste voorzieningen liggen allen in een straal van 40 km. De mentale afstand is soms groter. Zowel voor de primaire sector als de handel en logistiek wordt groei voorspeld. In de afgelopen decennia zijn nieuwe bedrijven vooral gestart binnen het bestaande familiebedrijf. Universiteiten en hogescholen delen hun kennis met bedrijven bijv. via de Greenport Campus. Ondernemers (veelal met een MKB-achtergrond) delen kennis en leren veel meer ad hoc en informeel. Bij kennis- en leerprocessen ligt de focus binnen het bedrijf. Er is sprake van veel overleg tussen overheid, onderwijs, ondernemers en onderzoek. Dit leidt o.a. tot dit businessplan voor de Greenport Horti Campus. Nodig is de verdere ontwikkeling van Westland-Oostland-Barendrecht tot een Smart Business Network. Er is een groep van ondernemers die duidelijk optreden als innovators. Andere groepen volgen dan wel wachten af. In het onderwijs begint ondernemerschap een belangrijke rol te vervullen. Ja, het hele Greenport cluster is vertegenwoordigd in de Greenport Horti Campus Ja, zowel veredeling, teelt, handel, logistiek, techniek als zakelijke dienstverlening Tabel 4 Leren van andere campussen Op basis van deze kritische succesfactoren zijn in ieder geval de volgende leerpunten te formuleren: - Zorg voor duidelijke connecties met de aanwezige grote steden als Den Haag, Rotterdam en Delft en dan meer specifiek de universiteiten en hogescholen daarin zoals de TU Delft, Erasmus Universiteit, Rotterdam School of Management, de Haagse Hogeschool, Inholland en de Hogeschool Rotterdam. Betrek daarbij ook TNO en de WUR, in Bleiswijk. Kijk daarbij expliciet naar mogelijkheden om lopende onderzoeksprogramma s meer af te stemmen op de R&D-programma s van de grotere bedrijven in de Greenport. (KSF 1 en 2). - Bereikbaarheid is essentieel zowel in als tussen Westland, Oostland en Barendrecht (KSF 4 en 5). De grootste afstand tussen deze drie locaties is 40 km maar de gevoelde afstand is groter. Van belang is het creëren van fysieke en digitale ontmoetingsplaatsen als ook een fysieke busverbinding tussen de drie locaties. Op termijn is het sluiten van de Randstadrail de meest structurele oplossing. - Kijk naar mogelijkheden om nieuwe bedrijven (te leren) op te starten (KSF6 en 7). Dit heeft de laatste decennia in de Greenport vooral plaats gevonden in bestaande familiebedrijven. Met alle schaalvergrotingen is het zaak naar alternatieven te kijken waarbij het opstarten van een incubator een goede oplossing kan zijn. - Kijk naar mogelijkheden om kennis meer informeel te leren en te gebruiken. Juist hier zit een belangrijk 17
verschilpunt met andere campussen die veeleer uitgaan van een wetenschappelijke innovatie al dan niet in combinatie met een patent. Deze traditionele kennisvalorisatie werkt in de Greenport alleen op het punt van de veredeling. In de andere delen van het Greenport-cluster is veel meer sprake van innovatie vanaf de werkvloer. Een ondernemer of zijn medewerker wordt geconfronteerd met een probleem of een idee en gaat daarmee aan de slag. De focus ligt op het eigen bedrijf. Loketten (hoe goed georganiseerd ook) werken daarbij maar beperkt. Nodig zijn in deze uit de kluiten gewassen MKB-branche andere en meer informele vormen van kennis delen als basis voor innovatie. Deze modellen zijn niet of maar beperkt aanwezig. (KSF 8). - Om van een netwerk een Smart Business Network te maken zijn drie zaken nodig: het hebben van een gemeenschappelijk doel (i.c. het garanderen van de toekomst van de Greenport in deze regio), flexibele samenwerkingsverbanden van bedrijven, overheden, onderwijs- en kennisinstellingen als ook een ondersteunend digitaal platform dat het mogelijk maakt om samenwerking snel vorm te geven. Hierbij is het van belang dat er duidelijkheid is over de capaciteiten en toegevoegde waarde van iedere deelnemende partij. Door het gebruiken van deze flexibele netwerkstructuur kan de Greenport Westland-Oostland-Barendrecht kennis en ervaring van verschillende partijen gebruiken om snel en accuraat te anticiperen/reageren op nieuwe situaties (KSF 9). - Handhaaf de aanpak om uit te gaan van de hele sector (KSF 11 en 12). 1.5 De uitdaging Uit de bovenstaande analyses blijkt dat de veranderende vraag aan personeel leidt tot een tekort op het punt van teeltspecialisten en afgestudeerde professionals rondom marketing, handel, logistiek, informatica etc. Er is sprake van een toenemende kloof tussen de hoeveelheid gediplomeerde schoolverlaters en de verwachte vraag/behoefte aan MBO- en HBO-opgeleide personen. Nodig zijn teelt- en bedrijfskunde-specialisten. Eerste voorwaarde voor deze ontwikkeling is een goed gebruik van bestaande kennis bij en ontwikkeling van kennis met belangrijke partners als WUR, TU Delft, TNO, Haagse Hogeschool, Hogeschool Rotterdam en Hogeschool Inholland. Tweede voorwaarde is een goed werkgeverschap en aansprekend imago. Om op deze manier de economische positie van de Greenport in Westland, Oostland en Barendrecht te kunnen garanderen voor langere termijn als ook nieuwe kansen (nationaal en internationaal) te kunnen oppakken, is dan ook een stevig actieprogramma nodig waarbij gewerkt wordt aan: - Een beter gebruik van aanwezige kennis en het gericht ontwikkelen van nieuwe kennis dicht bij de dagelijkse praktijk van de Greenport Westland-Oostland-Barendrecht. - Het daarmee versterken van de innovatiekracht van de ondernemers in deze sector. - Verbetering van de instroom van nieuwe studenten in Greenport-gerelateerde opleidingen, - Het vergroten van de mogelijkheden om ook via andere opleidingen goede instromers en zij-instromers te krijgen. - Te komen tot het blijvend opleiden en inspireren van zittend personeel. - Het versterken van de internationale concurrentiepositie van Nederlandse bedrijven door het opzetten van een internationale campus. - Het creëren van aantrekkelijk werkgeverschap als directe bijdrage aan een goed imago van de sector. Dit zal ook moeten plaats vinden binnen de culturele context van de Greenport (een vanouds MKB-branche) waarbij onderwijs en kennis/innovatie dicht bij de ondernemer en zijn bedrijf, vorm gegeven moet worden. Nodig is een Human Capital Agenda voor Westland, Oostland en Barendrecht met het in lijn brengen van behoeften van bedrijven in de Greenport met behoeften van studenten en (potentiële) medewerkers. Directe aandacht daarbij voor: - aantrekkelijk werkgeverschap en het imago van de sector - een beroepsgericht opleidingsaanbod met goede kennisclusters en flexibele opleidingsstructuur. - een goed en samenhangend aanbod voor een Leven Lang Leren zowel voor het zittend personeel als potentiële zij-instromers. 18
2 Visie, missie en doelen van de Greenport Horti Campus 2.1 De visie, missie en doelstellingen van de Greenport Horti Campus De uitdaging zoals aangegeven in paragraaf 1.5 kan in de visie van de partners in de Greenport Horti Campus alleen worden opgepakt wanneer de behoeften van bedrijven aan voldoende gekwalificeerd personeel structureel wordt gekoppeld aan de behoeften van jongeren om inspirerend onderwijs te krijgen dicht bij de beroepspraktijk en aan de behoefte van zittend personeel om zich permanent te laten scholen. Alleen zo kan ook blijvend een bijdrage worden geleverd aan een positief imago van de sector en versterking van de internationale concurrentiekracht. De missie van de Greenport Horti Campus is dan ook: Het garanderen van voldoende innovatieve ondernemers als ook voldoende goed gekwalificeerd personeel voor de sector door het bieden van inspirerende opleidingen en cursussen met directe toegang tot kennis, ook als directe bijdrage aan een positief imago van de sector en versterking van de internationale concurrentiekracht. De doelstellingen van de Greenport Horti Campus laten zich in lijn met de missie als volgt samenvatten: 1. Garanderen dat er in de komende jaren voldoende innovatieve ondernemers zijn en blijven als ook voldoende goed gekwalificeerd personeel beschikbaar is en blijft voor de sector. Dit vraagt om verregaande vormen van samenwerking tussen bedrijven, brancheorganisaties, onderwijs- en kennisinstellingen, en overheden. 2. Bewerkstellingen van inspirerend onderwijs dicht bij de beroepspraktijk voor leerlingen en studenten, voor zittend personeel als ook nieuwe medewerkers van buiten de sector. Te vaak en te veel laat de sector aan anderen niet zien wat ze in huis heeft ook aan (potentiële) leerlingen en studenten. Laten zien wat er aan innovatieve en inspirerende zaken gebeurt binnen de sector is een permanente taak voor de Greenport Horti Campus, juist wanneer het betreft stages, afstudeeropdrachten en andere belangrijke aspecten om tot inspirerend onderwijs en kennis te komen. 3. Versterken van de nationale en internationale concurrentiekracht van het Greenport-cluster in Westland-Oostland-Barendrecht. De Greenport Horti Campus wordt voor ondernemers de plek waar zij hun klanten kunnen opleiden en trainen, (online) kunnen coachen, van de juiste kennis kunnen voorzien etc. Voor studenten leidt dit tot inspirerende en internationaal georiënteerde opleidingen. Daarmee kan de Greenport Horti Campus zich ontwikkelen tot een internationaal kennis- en onderwijscentrum. Zie ook de onderstaande figuur: 1 Garanderen van voldoende innovatieve ondernemers en voldoende gekwalificeerd personeel 2 Bewerkstelligen van inspirerend onderwijs en kennis als directe bijdrage aan een beter imago 3 Creëren van een internationaal kennis- en opleidingscentrum voor de Greenport Figuur 3 Doelstellingen Greenport Hort Campus 19
2.2 Uitwerking van deze doelstellingen Nodig is een samenhangende kennis- en onderwijsinfrastructuur onder gemeenschappelijke verantwoordelijkheid van bedrijven, onderwijs- en kennisinstellingen, en overheden. Een dergelijke kennis- en onderwijsinfrastructuur bouwt voort op hetgeen er nu is met waar nodig aanvullingen op maat van de regio als geheel en specifieke omstandigheden in Westland, Oostland en Barendrecht. Dit alles wordt vormgegeven zo dicht mogelijk bij de dagelijkse realiteit van de ondernemers in de sector. Dit leidt tot vier operationele doelstellingen: 1. Het permanent opleiden van (nieuwe) medewerkers voor de Greenport in Westland, Oostland en Barendrecht. Dit betreft veredeling, primaire productie, toelevering, handel, logistiek, kassenbouw, technische leveranciers en zakelijke dienstverlening. Nodig hiervoor is dagonderwijs (VMBO-MBO-HBO) dat up to date en uitdagend is, dat leerlingen en studenten inspireert en dicht bij de beroepspraktijk is vormgegeven. Verder is nodig een programma van een Leven Lang Leren dat up to date is en op maat van bedrijven en medewerkers is vormgegeven. 2. Het ondersteunen van innovatieve ondernemers bij vraagstukken als bedrijfsmatige aspecten van schaalvergroting en het versterken van hun business positie. Nodig is dat kennis van universiteiten en hogescholen snel en op maat voor ondernemers beschikbaar is. 3. Het bewerkstelligen en borgen van een positief imago van de sector bij grote groepen van de samenleving. Nodig hiervoor is een permanent actieprogramma. 4. Het versterken van de internationale concurrentiekracht van het Greenport-cluster door het structureel bundelen van praktijk, kennis en kunde. Nodig zijn opleidingen en trainingen die in ieder geval Engelstalig zijn als ook een set van voorzieningen en faciliteiten in Westland, Oostland en Barendrecht die het bedrijven mogelijk maakt kennis en onderwijs moeiteloos mee te verkopen in hun internationale (turn-key) projecten. 2.3 De hoofdstructuur van de Greenport Horti Campus en implementatieaanpak De doelstellingen zoals hierboven aangegeven vragen om een integrale aanpak in Westland, Oostland en Barendrecht van het dagonderwijs, de cursussen en trainingen, het vermogen om kennis dicht bij ondernemers te brengen en passende faciliteiten zowel op locatie als virtueel. De Greenport Horti Campus kent dan ook verschillende onderdelen zoals aangegeven in de onderstaande tabel: Onderdeel Greenport Horti Campus Beschrijving Financiering Initieel onderwijs Het bestaande onderwijs in MBO en HBO zowel bij Lentiz onderwijsgroep, Edudelta onderwijsgroep, Inholland Delft als ook bij het ROC Mondriaan, Albeda College, Da Vinci College, Hogeschool Rotterdam, Haagse Hogeschool, TU Delft, Erasmus Universiteit en Rotterdam School of Management. Financiering vindt plaats via de reguliere bekostiging van de betrokken opleidingen. Leven Lang Leren Het bestaande palet aan cursussen en trainingen is in de primaire sector onoverzichtelijk en heeft een onduidelijke kwaliteit. Nodig is defragmentatie en het kunnen garanderen van kwaliteit. Binnen de handel is dat beter geregeld; bij techniek en logistiek beperkt. Focus is het bewerkstellingen van een aanbod voor zittend personeel en nieuwe medewerkers dat inspireert tot een Leven Lang Leren. Financiering van cursussen vindt privaat plaats via bedrijven dan wel de cursist zelf met uitzondering van specifieke trajecten zoals BBL en eventuele opstartsubsidies >> 20
Onderdeel Greenport Horti Campus Greenport kennis Beschrijving In de Greenport Campus stellen universiteiten, TNO en hogescholen hun kennis beschikbaar aan ondernemers. Naast deze manier van kennisvalorisatie is bij ondernemers ook behoefte aan directe ondersteuning bij innovaties binnen het eigen bedrijf. Hiervoor zijn nog geen gestandaardiseerde manieren van werken ontwikkeld. Financiering Financiering hiervan vindt deels plaats door de bedrijven zelf en deels via gerichte subsidies van overheden Greenport internationaal Belangrijke uitdaging voor bedrijven, onderwijs- en kennisinstellingen is om kennis en opleidingen te integreren in de producten dienstverlening van Nederlandse bedrijven in het buitenland. Financiering hiervan vindt in principe plaats door de bedrijven zelf dan wel hun klanten. Financiering is mogelijk via revolving funds en/of via gerichte subsidies van overheden Passende faciliteiten De Greenport Horti Campus heeft aansprekende en inspirerende locaties nodig in Westland, Oostland en Barendrecht. Daarbij is verder nodig om een fysieke busverbinding als ook een digitaal platform voor samenwerking en kennisdeling. Financiering van faciliteiten voor onderwijs vindt plaats via de reguliere bekostiging. Aanvullende financiering vindt plaats door de bedrijven zelf en deels via gerichte subsidies van overheden Centrum voor Innovatief Vakmanschap en Center of Expertise In het kader van landelijk beleid is er via het Topteam Tuinbouw & Uitgangsmaterialen geld beschikbaar zowel voor het verbeteren van het MBO (Centrum voor Innovatief Vakmanschap) als voor het HBO/WO (Centre of Expertise). 50% overheid, 25% bedrijven en 25% onderwijsinstellingen Tabel 5 Hoofdstructuur Greenport Horti Campus en wijze van financiering Deze hoofdstructuur is samengevat in de onderstaande figuur. Bedrijven Ervaringen Onderwijs Leren kennis Onderzoek Initieel onderwijs (V)MBO en HBO Leven Lang Leren Greenport Kennis Greenport Internationaal Facilteiten Reguliere financiering Private financiering Private/reguliere financiering Private/reguliere financiering Private financiering Centrum voor Innovatief Vakmanschap Center of Expertise Figuur 2 Hoofdstructuur Greenport Horti Campus 21
2.4 De klanten van de Greenport Horti Campus De Greenport Horti Campus kent meerdere klanten. Dat zijn in de eerste plaats de bedrijven in de Greenport. Zij hebben behoefte aan: - Meer studenten in het MBO, HBO en WO met teeltkennis en ervaring als ook studenten in andere opleidingen die de Greenport (leren) kennen als een innovatieve en uitdagende sector. Dit vraagt om een branche die zich bij voortduring positief positioneert naar deze doelgroepen. - Permanente scholing van zittende medewerkers. - Meer instroom van medewerkers ook op latere leeftijden (zij-instromers). Veelal gaat het hier om staf- en middenkaderfuncties. Hiervoor zijn passende opleidingen en trainingen nodig op maat van deze doelgroep om hen snel de specifieke aspecten van de Greenport bij te brengen. Ook is nodig dat mensen vooral een positieve associatie hebben bij de Greenport. - Toegang tot relevante kennis als basis voor verdere innovatie ook ter versterking van de eigen business propositie. Een tweede groep van klanten betreft de studenten die op zoek zijn naar inspirerende opleidingen die uitzicht bieden op een goede positie op de arbeidsmarkt dan wel die een goede basis zijn voor succesvol ondernemerschap. De Greenport biedt deze uitdagende posities in een steeds meer internationaal wordende sector. Het onderwijs kan wat meer inspireren naarmate er meer gebruik kan worden gemaakt van de (internationale en regionale) context van de Greenport. Op die manier wordt het onderwijs dichter bij de beroepspraktijk vormgegeven en dus aantrekkelijker. De derde groep van klanten betreft de medewerkers van bedrijven in het kader van een Leven Lang Leren. Hierbij spelen onderwijsinstellingen als Lentiz onderwijsgroep, Edudelta onderwijsgroep, Inholland en de Hogeschool Rotterdam een belangrijke rol. Daarnaast zijn er commerciële aanbieders dan wel verzorgen bedrijven zelf hun opleidingen en trainingen zoals bij de Dutch Flower Group. O.a. de Rabobank en LTO Groeiservice geven regelmatig masterclasses. Nodig is een inhoudelijke afstemming in dit diverse aanbod en vooral meer duidelijkheid over de kwaliteit die wordt geboden. Voor deze klantgroepen levert de Greenport Horti Campus de volgende toegevoegde waarde: Waardepropositie Klant Verbeterpunt t.o.v. huidige situatie 1. Inspirerende en actuele opleidingen in de context van de Greenport met doorlopende leerlijn VMBO-MBO-HBO-WO Ondernemers en hun bedrijven Leerlingen en studenten - Meer samenhang, hogere kwaliteit en dichter bij de internationale beroepscontext van de Greenport - Meer inspirerende opleidingen 2. Opleidingen en cursussen dicht bij de praktijk met actuele kennis in het kader van een Leven Lang Leren Ondernemers en hun bedrijven Studenten en cursisten - Meer samenhang in het huidige aanbod en garantie op kwaliteit - Meer inspirerende cursussen 3. Kennis dicht(er) bij ondernemers Ondernemers en hun bedrijven - Regionaal steunpunt Kennisvalorisatie - Valorisatiecentrum bij HEC/WUR - Focus op drie innovatiethema s: Duurzame Energie, Logistiek en Plantenstoffen >> 22
Waardepropositie Klant Verbeterpunt t.o.v. huidige situatie 4. Leveren van kennis en opleidingen als onderdeel van business- propositie van internationaal opererende bedrijven (internationaal opererende) ondernemers en hun bedrijven (Internationale) studenten en cursisten - Beter imago Nederlandse kassenbouwers en technische leveranciers vanwege hoge productiviteit van geleverde kassen - Ontwikkeling Nederland als internationale kennishub voor kas- en teelttechniek. 5. Herkenbare locaties, goed (digitaal) bereikbaar Ondernemers en hun bedrijven Leerlingen, studenten en cursisten, ook internationaal - Nieuwe locatie MBO-Westland met extra voorzieningen - Locatieontwikkeling rondom HEC en WUR aan Violierenweg in Bleiswijk - (V)MBO-boulevard in Barendrecht aan Dierensteinweg met de MBO-federatie, Edudelta en Focus Beroepsacademie, als ook een MBO-aanbod in de Rijnstraat. - Gemeenschappelijk digitaal platform - Busverbinding tussen locaties inclusief Delft en Rotterdam 6. Verbetering van imago bij leerlingen en studenten Ondernemers en hun bedrijven - Groter besef van belang goede voeding - Meer positieve associatie van Greenport bij leerlingen en studenten - Hogere instroom in het bestaande onderwijs VMBO-MBO- HBO-WO Tabel 6 Waardepropositie Greenport Horti Campus 2.5 De partners in de Greenport Horti Campus De Greenport Horti Campus wordt gevormd door partijen uit het bedrijfsleven, branche organisaties, onderwijs, onderzoek en gemeenten. Daarbij gaat het om bedrijven uit de hele Greenport sector in Westland-Oostland- Barendrecht variërend van veredeling, teelt, handel, logistiek, kassenbouw, technische leveranciers en zakelijke dienstverlening. Meer specifiek gaat het om de volgende organisaties zoals opgesomd in de tabel hieronder. Bedrijven en branche organisaties Onderwijs en onderzoek Overheden LTO Noord/Glaskracht Kamer van Koophandel VNO-NCW Frugi Venta LTO Groeiservice FloraHolland Rabobank Royal Pride GreenQ Demokwekerij Syntens Andere potentiële partners.. WUR TU Delft TNO Hogeschool Inholland Haagse Hogeschool Hogeschool Rotterdam Lentiz Onderwijsgroep Edudelta Onderwijsgroep Federatie MBO Westland Federatie MBO Barendrecht/Ridderkerk Gemeente Westland Gemeente Pijnacker-Nootdorp Gemeente Lansingerland Gemeente Barendrecht Provincie Zuid Holland Productschap Tuinbouw Ministerie van EL&I Tabel 7 Partners in de Greenport Horti Campus 23