Werkdocument Gebiedsbeschrijving Woongebied 6 Teteringen

Werkdocument Gebiedsbeschrijving Woongebied 6 Teteringen Op basis van: Een eind op weg met GESCHIKT WONEN VOOR IEDEREEN Inspanningen, resultaten en nieuwe opgave GWI-Beleid 2006 - Uitgebracht door: Onderzoek en Informatie Datum: april 2011 Projectnummer: In opdracht van: Gemeente Breda, Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling

TETERINGEN t.o.v. Breda GWI 2006- in woongebied 6. Teteringen Stand van zaken, ervaringen en mogelijkheden 1. Korte inleiding Onderzoek en Informatie heeft over de periode 2006- de inspanningen en resultaten van het beleid Geschikt wonen voor iedereen (GWI), zowel stedelijk als naar woongebieden, in beeld gebracht. In deze notitie zijn voor het woongebied de resultaten weergegeven en is ook de opgave voor de komende jaren in beeld gebracht. Een belangrijk deel is ook ingeruimd om de ervaringen van de betrokken organisaties en de kansen die zij zien voor het woongebied weer te geven. De resultaten zijn een basis voor het verdere beleids- en uitvoeringproces in Breda en de woongebieden. Meer gegevens van het woongebied zijn te vinden in de stedelijke rapportage GWI 2006- en de rapportage Beleving woonmilieu ouderen op de website www.kenjestad.nl. Daarnaast geeft de rapportage Seniorenhuisvesting, de opgave van de drie Bredase corporaties per woongebied inzicht in de situatie van het corporatiebezit, de huurders en woningzoekenden. 2. Kerngegevens en bevolkingsprognose Teteringen Kerncijfers AANTAL WONINGEN 2108 EIGENDOM koop 76% 16% particuliere huur 1% -7% corporaties 22% -9% BOUWVORM eengezins 92% 27% meergezins t/m 4 lagen 8% -12% meergezins v.a. 5 lagen 0% -15% LEEFTIJDSOPBOUW 55-64 14% 2% 65-74 12% 4% 75-84 7% 1% 85+ 2% 0% totaal 55+ 35% 8% PROGNOSE LEEFTIJDSOPBOUW 2025 55-64 13% 0% 65-74 11% 1% 75-84 7% 0% 85+ 2% 0% totaal 55+ 32% 1% Het aandeel koopwoningen is hoog. De voorraad bestaat grotendeels uit eengezinswoningen. De vergrijzing ligt gemiddeld wat boven het stedelijk gemiddelde. De verwachting is dit in de toekomst rond het stedelijk gemiddelde komt te liggen. Het aantal 55+ers neemt wel behoorlijk toe.

3. Capaciteit, normatieve behoefte en opgave -2025 beschermd wonen, verzorgd wonen en nultreden en levensloopgeschikte woningen De invulling van de opgave is mede afhankelijk van de stedelijke prioriteiten. Tabel. Capaciteit, normatieve behoefte en opgave -2025 Beschermd wonen 1) Verzorgd wonen Levensloopgeschikt Nultreden Capaciteit. aantallen 120 0 30 129 Percentage en kleur 5,68% 0,00% 1,42% 6,11% score t.o.v. Breda Behoefte 54 133 401 542 Behoefte 2025 80 203 646 879 Opgave 2011-2025 -40 203 616 750 1)wooneenheden gepercenteerd op woningen Legenda: zeer goed goed middelmatig minder slecht De capaciteit aan woonzorgvorm Beschermd wonen is boven gemiddeld, die van Verzorgd wonen is nihil. Het aantal geschikte woningen in de vorm van Levensloopgeschikte en Nultreden woningen komt redelijk overeen met het Bredase gemiddelde. De afgelopen jaren zijn geen nieuwe geschikte woningen bijgekomen. Wanneer de capaciteit vergeleken wordt met de behoefte in 2025 is er een kleine overschot aan Beschermd wonen maar een behoorlijke opgave (tekort) aan Verzorgd wonen. Met een omzetting van intra- naar extramuraal is dit deels op te lossen. Er is echter een grote opgave (tekort) aan Levensloopgeschikte woningen en Nultreden woningen. Er zijn binnen de bestaande voorraad nauwelijks mogelijkheden om woningen aan te passen. Er zijn plannen voor 230 nieuwbouwwoningen. Alleen voor de Levensloopgeschikte woningen is er sprake van een optimale situatie in de Centrale zone. Voor de andere woonzorgvormen geheel niet.

Kaart met geschiktheid woningen en beschermd en verzorgd wonen, centrale zones en voorzieningen

4. Samenvattend beeld en ontwikkeling op terrein van wonen, woonomgeving en zorg/welzijn Stedelijke toetsing Breda Wonen woonomgeving zorg en welzijn Totaal score 1) feiten meningen feiten meningen feiten meningen 6. Teteringen 1) gemiddelde score overwegend positief neutraal of negatief De feiten en meningen voor het wonen scoren onder het gemiddelde van Breda. De ouderen zijn iets milder in hun oordeel. De woonomgeving scoort nog op de meeste aspecten van feiten en meningen goed. Alle belangrijke voorzieningen voor ouderen zijn aanwezig. De kwaliteit van de woonomgeving scoort wel onder het Bredase gemiddeld. De nabijheid van voorzieningen scoort minder goed. De meningen van ouderen zelf scoren iets beter. Een groot deel van de ouderen vindt het prettig wonen in de buurt, voelt zich veilig en vindt de woonomgeving geschikt voor ouderen. De toegankelijkheid van een aantal voorzieningen scoort minder. De feiten voor zorg en welzijn scoren iets onder het gemiddelde. De zorgbehoefte ligt op het gemiddelde van Breda. Het aantal zorgvoorzieningen en activiteitencentra is beperkt aanwezig. De meningen van ouderen scoren wel positief. Ouderen geven zelf aan gemiddeld minder zorggebruik en (huishoudelijke) hulp nodig te hebben dan in Breda. De maatschappelijke participatie is hoger dan gemiddeld. Het bereik van kwetsbare ouderen bij activiteiten van WIJ is gemiddeld. Ouderen zijn opvallen meer gelukkig en gezonder dan in andere woongebieden. De score op eenzaamheid is ook opvallend laag. De integrale score voor de GWI criteria is gemiddeld.

Integrale toets; beeld versus ontwikkelingen 2006- Beeld van vergrijzing in woongebieden en ontwikkeling -2025 Het woongebied Teteringen scoort voor de integrale toets iets boven het gemiddelde. De afgelopen jaren is dat hetzelfde gebleven ten opzichte van de andere woongebieden. De vergrijzing van het woongebied Teteringen zit in de top drie van Breda. Absoluut neemt het aantal 55 plussers tot 2025 nog fors toe. Procentueel daalt het aandeel 55 plussers door de relatief jonge bewoners bij nieuwbouw. In 2025 scoort Teteringen weer gemiddeld.

5. Stand van zaken, ervaringen en mogelijkheden volgens deelnemers gebiedsoverleg 1.Welke activiteiten zijn uitgevoerd? (en is het doel bereikt en wat is het effect?) In het uitvoeringsplan en convenant zijn 12 actiepunten (activiteiten) opgesteld gekoppeld aan de gestelde doelen op de terreinen wonen, woonomgeving en zorg&welzijn. Opgemerkt wordt dat een aantal van deze activiteiten al weer achterhaald is door nieuwe ontwikkelingen en beleid vanuit de gemeente. Binnen het GWIoverleg wordt door de samenwerkingspartners periodiek de stand van zaken van de activiteiten doorlopen. Een belangrijke actie is een inventarisatie van het aantal (corporatie-) woningen dat geschikt is voor mensen met beperkingen (onderzoek SOAB). Het onderzoek is bijna afgerond en de resultaten hiervan moeten, samen met de resultaten van de onderzoek woonmilieu ouderen (onderzoek en Informatie) en Leefmilieu Teteringen, sociale binding en gebruik voorzieningen inwoners Teteringen (onderzoek dorpsraad), een basis bieden voor verdere plannen, voor de uitvoering van veel andere actiepunten en richting geven aan het GWI-overleg. Wonen Uitgangspunt voor nieuwbouw voor senioren (zorgwoningen en appartementen) is dat deze gelegen moeten zijn dicht bij de voorzieningen in de kern van het dorp. Een nieuwbouwontwikkeling voor senioren in (De Mandt) vind men geen optimale locatie. Duidelijk is dat in Teteringen een tekort bestaat een geschikte woningen voor senioren. De woningvoorraad kenmerkt zich door veel eengezinswoningen en weinig appartementen. Juist appartementen in het hogere huursegment dicht bij de voorzieningen ontbreken in dit de dorpskern. De zelfredzaamheid van senioren is van oudsher in dit gebied groot. Een de ene kant willen senioren graag in hun huidige woning blijven wonen en willen deze aanpassen. Een andere groep wil juist naar een gelijkvloerse woning verhuizen omdat de huidige woning bijvoorbeeld te groot wordt. Een ander knelpunt op de woningmarkt zijn geschikte (betaalbare) woningen voor starters. Doordat deze groep niet voldoende bediend wordt, trekt zij weg. Juist de jonge generatie is nodig voor levendigheid en dynamiek in het dorp en zeker ook om in de toekomst mantelzorg te kunnen verlenen. Woonomgeving en voorzieningen Een belangrijk knelpunt is een goede verbinding tussen de twee pleinen met winkelconcentraties in het dorp (t Web en Willenm Alexanderplein/Hoolstraaten (met de bouw van de nieuwe bibliotheek). Bij t Web is nu begonnen met de bouw van de Stee, het nieuwe dorpshuis. Als gevolg van achterblijvende bouwprojecten en gewijzigde locatiebeslissingen is dit probleem ontstaan. Om de situatie te verbeteren is een proces van vele jaren nodig. De partners spreken hun zorg uit over het beschikbare budget vanuit GWI. Niet alle problemen ( activiteiten) worden dit jaar nog aangepakt en wat gebeurt er met het budget dat niet besteed is? Door de vele activiteiten en diensten is de zelfredzaamheid groot Zorg en welzijn KBO is van oudsher de organisatie en uitvoerder als het gaat om activiteiten en informatievoorziening aan senioren. De KBO kent een grote achterban. Het eetpunt wordt goed bezocht een heeft een belangrijke sociale functie. Recenter zijn in dit gebied de thuiszorgorganisaties Thebe en Careyn actief. Er wordt gewerkt aan een betere afstemming ook met Zuiderhout. Deze organisatie willen zich middels een ouderenconsultatiepunt gaan richten op activiteiten in de preventieve sfeer. Zo willen zij de zelfredzaamheid verder uitbouwen en mensen uit een eenzaamheidssituatie halen. Het realiseren van een zorgsatelliet gaat niet door. Die discussie loopt nog. Er is wel behoefte om in het centrum geschikte woon/zorgwoningen te realiseren. Wel wordt Zuiderhout uitgebreid met 30 zorgwoningen.

2. Welke ervaringen zijn er met het proces en de samenwerking Het convenant is volgens de betrokken organisaties onder te veel druk tot stand gekomen. De gewijzigde ontwikkelingen rondom het Willem Alexanderplein, de beoogde woningbouwplannen en de locatie van de voorzieningen heeft voor veel wrevel (richting gemeente) gezorgd. Ook de ouderenwoningen bij de Mandt vind men niet in lijn met GWI visie. Dit alles heeft geleid tot nieuwe situaties waar op een ander manier mee om moet worden gegaan. Het convenant speelt daar nu nog onvoldoende op in. De samenwerking tussen KBO, Thebe en Careyn en bijvoorbeeld ook WIJ staat nog aan het begin. Partijen moeten elkaar nog vinden en meerwaarde van samenwerking is nog niet altijd helder. Een gezamenlijk informatiepunt (bijvoorbeeld in het nieuwe Web) kan een begin zijn voor meer samenwerking. Een project als WIJKWIJS wordt nog niet als een meerwaarde beschouwd aangezien informatie via het KBO beschikbaar en makkelijk toegankelijk is. De samenwerking tussen KBO en Zuiderhout loopt al veel langer en verloopt goed. Thebe wil meer aanhaken bij het GWI en de samenwerking opbouwen. De partijen spreken uit ook behoefte te hebben aan periodiek overleg om elkaar te informeren en te investeren in samenwerkingsverbanden In Teteringen zijn de bewoners (in de vorm van de dorpsraad en bijvoorbeeld KBO) goed vertegenwoordigd in het GWI-overleg. Zij hebben het voortouw genomen en de organisaties sluiten daar bij aan. De afstemming en samenwerking tussen bewoners en professionals gaat steeds beter. Leidend hierin moet het vraaggericht werken zijn. Over de coördinatie vanuit GWI trekker zijn geen opmerkingen gemaakt. Met andere onderdelen van de gemeente zijn vanwege geschetste ontwikkelingen beperkte contacten. 3. Aandachtspunten en mogelijkheden voor vervolg? Blijvend aandacht is het tekort een geschikte woningen. Dit maakt extramuralisering van de zorg soms lastig. Aan de andere kant bieden de vaak ruime eengezinswoningen in Teteringen veel mogelijkheden voor woningaanpassingen. Daarnaast moeten er ook woningen voor starters uit Teteringen beschikbaar blijven, dit om later ook voor mantelzorg te kunnen bieden. Met elkaar alert blijven op kansen die zich voordoen en die grijpen. Wanneer bijvoorbeeld volgend jaar t Web verhuist naar de nieuwe locatie kan de huidige locatie zich uitstekend lenen voor bijvoorbeeld de bouw van nieuwe seniorenwoningen. (Zorg) voorzieningen en seniorenwoningen clusteren. Blijven investeren in centrale zone en verbindingen (veiligekindvriendelijke routes) tussen voorzieningen. Door ontwikkelingen rondom zorgkruispunt, voorzieningencentrum en woningbouwplannen die niet parallel aan elkaar lopen is nu een versnipperde situatie ontstaan. De huidige situatie vraagt om een andere invullingen van (zorg)diensten. Hiervoor is afstemmingen en samenwerking tussen de verschillende partijen nodig. Onduidelijk blijft of er nog een zorgsateliet ontwikkeld wordt. De zorgsateliet rond het Web heeft de meeste potentie met winkels en dorpshuis. De ontwikkeling van de (nieuwe) bibliotheek, op het Willem Alexanderplein spoort hier niet mee en heeft als locatie voor zorgsateliet minder potentie. 4. Gebiedsoverstijgende zaken Voor een inventarisatie van de mogelijkheden om binnen de bestaande voorraad en in de particuliere sector de geschiktheid van de woning te vergroten door woningaanpassingen en hierover huiseigenaren te kunnen informeren en adviseren, worden ervaringen vanuit Prinsenbeek opgehaald. Deze opgave wordt als een meer stedelijke actie gezien. Er moet een continuïteit zijn in de financiering van GWI zaken anders kun je niets langdurig ontwikkelen.

6. Conclusie en aanbevelingen Wonen Het aantal 55+ers neemt naar de toekomst flink toe. De voorraad wordt bepaald door eigen woningbezit en eengezinswoningen. In verhouding tot de behoefte zijn de tekorten fors, er zijn nauwelijks mogelijkheden aanwezig om bestaande corporatiewoningen aan te passen. Verzorgd wonen ontbreekt binnen de corporatievoorraad. Binnen de Centrale Zone zijn nauwelijks geschikte woningen. De feiten en meningen voor het wonen scoren onder het gemiddelde van Breda. De ouderen zijn iets milder in hun oordeel. Woonomgeving De woonomgeving scoort nog op de meeste aspecten van feiten en meningen goed. Zorg en welzijn De feiten voor zorg en welzijn scoren iets onder het gemiddelde. De meningen van ouderen scoren wel positief. Ervaringen met GWI Het convenant is volgens de betrokken organisaties onder te veel druk tot stand gekomen. De gewijzigde ontwikkelingen rondom het Willem Alexanderplein, de beoogde woningbouwplannen en de locatie van de voorzieningen heeft voor veel wrevel (richting gemeente) gezorgd. Ook de ouderenwoningen bij de Mandt vindt men niet in lijn met GWI visie. Dit alles heeft geleid tot nieuwe situaties waar op een ander manier mee om moet worden gegaan. Het convenant speelt daar nu nog onvoldoende op in. Blijvend aandacht is het tekort een geschikte woningen. Dit maakt extramuralisering van de zorg soms lastig. Aan de andere kant bieden de vaak ruime eengezinswoningen in Teteringen veel mogelijkheden voor woningaanpassingen. Daarnaast moeten er ook woningen voor starters uit Teteringen beschikbaar blijven, dit om later ook mantelzorg te kunnen bieden. Blijven investeren in centrale zone en verbindingen (veilige- en kindvriendelijke routes) tussen voorzieningen. Door ontwikkelingen rondom zorgkruispunt, voorzieningencentrum en woningbouwplannen die niet parallel aan elkaar lopen is nu een versnipperde situatie ontstaan. De huidige situatie vraagt om een andere invullingen van (zorg)diensten. Hiervoor is afstemmingen en samenwerking tussen de verschillende partijen nodig. Overwegingen en aanbevelingen Teteringen behoeft voor de korte termijn dringend aanvulling van Levensloopgeschikte woningen en Verzorgd wonen, bij voorkeur aangevuld met gewone Nultreden woningen. Extra aandacht dient hierbij uit te gaan naar de Centrale Zone. Daarnaast dient een aanpak zich nadrukkelijk te richten op het mogelijk maken dat ouderen zo lang mogelijk in hun koopwoning kunnen blijven wonen. Bij een aanpak dient het accent te liggen op de koopsector, de nieuwbouwmogelijkheden dienen te worden aangegrepen om meer levensloop- en zorggeschikte woningen te realiseren. Rekening te houden met de score van de feiten en meningen op de drie beleidsterreinen en de aandachtspunten, kansen en mogelijkheden die de organisaties aangeven.

Bijlage 1. Geschiktheid van woningen Teteringen GWI_geschikt Woon gebied Koop Huur corporatie Huur toegelaten instelling Institutionele beleggers Huur overig Verhuurder onbekend Onbekend Totaal 0 niet geschikt 6 1529 371 21 24 4 2 1951 1 nul-treden 6 55 36 15 1 107 0-treden 2 nul-treden, drempelvrij 6 22 22 3 opplus 6 6 6 4 rolstoel levensloopgeschik t 6 24 24 5 rolstoel + opplus 6 8 n.v.t. (studenten) 6 9 onbekend 6 1 1 1606 437 36 25 4 3 2111 GWI_geschikt Woon gebied <55 55plus totaal eengezins meergezins onbekend totaal 0 niet geschikt 6 922 987 1909 1915 36 1951 1 nul-treden 6 20 81 101 20 87 107 0-treden 2 nul-treden, drempelvrij 6 1 1 22 22 3 opplus 6 6 6 6 6 4 rolstoel levensloopgeschik t 6 14 10 24 24 24 5 rolstoel + opplus 6 8 n.v.t. (studenten) 6 9 onbekend 6 957 1084 2041 1 1 1914 2168 4082 1941 169 1 2111

Bijlage 2. Stand van zaken en ontwikkeling wonen, woonomgeving en zorg en welzijn, tabel 6a,b,c Wonen Criteria woning Feiten Woning Meningen Woongebied w oningbehoefte capaciteit capaciteit aanpasbaar geschikte (exl.specifiek) w oningen w oningen 2006 % aanpasbaar van w oning voorraad 2006 % geschikt van w oningvoor raad saldo aanbodvraag geschikte w oningen saldo aanbodvraag geschikte w oningen 2025 eigen w oning ten opzichte niet geschikt van de norm voor ouderen mening eigen w oning Ontw ik eigen keling w oning 2006- geschikt voor (niet) + = - vitale ouderen ten opzichte van de norm Ontw ik keling 2006- ouderen die problemen verw achten met zelfstandig w onen ouderen en zelfstandig w onen Verhuisplannen ten Ontw ik Verhuisplannen ten opzichte keling opzichte van de 2002- van de norm 2006 norm 6 Teteringen 1) 6 159 0% 8% -917-1569 10% -2% -3% 43% -12% -3% 30% 7% 2% 20% 2% 1% Breda Totaal 11166 17182-4637 -9.431 8% -1% 55% -2% 37% -17% 22% -7% norm 15% 23% 8% w as 7% 55% w as 57% 37% w as 20% 22% w as 15% Ontw ik keling 2006- Criteria woning Woongebied 6 Teteringen saldo aanbodvraag geschikte woningen Feiten Wonen % geschikt van woning voorraad Beeld Ontwikkeling 2006- geschikte woningen eigen woning niet geschikt voor ouderen eigen woning geschikt voor (minder) vitale ouderen Meningen wonen ouderen die problemen verwachten met zelfstandig wonen Ouderen met verhuis plannen Beeld Ontwikkeling 2006-

Woonomgeving Criteria Woonomgeving Feiten M eningen Woonomgeving sociale voorzieningen voorzieningen beleving w oonomgeving onveilig voelen Woongbied aanw ezigheid aantal voorzieningen Ontw ikkeling 2002- Gemeten kw aliteit w oonomgeving verloedering, Indicator nabijheid voorzieningen 2008 beleving ongeschiktheid w oonomgeving ten opzichte van de norm Ontw ikkeling 2002-2006 ouderen die zich onveilig voelen in de ten opzichte van de norm Ontw ikkeling 2006- groen, verharding, (Leefbaarometer) onkruid ouderen buurt ouderen die aangeven in een onprettige buurt te w onen 6 Teteringen 5-1 1,3-8 14% 1% 0% 9% 3% 0% 4% Breda Totaal 4,3 1,6 0 15% -4% 12% 2% 6% norm 5 w as 4,5 0 15% w as 11% 12% w as 14% 6% Criteria Woonomgeving Feiten Meningen Woongebieden Beeld Voorzieningen, kwaliteit woonomgeving 6 Teteringen Ontwikkeling 2006- Voorziengen Beeld beleving ongeschiktheid woonomgeving Ontwikkeling 2006-

Zorg en welzijn Criteria Welzijn/zorg Feiten zorg aantal zorg/w elzijnsvoorzieningen Woongebied w onen/zorg ontmoeting medisch (max behoefte aan (max 3) (max 5) 4) beschermde zorg % van 55+ behoefte aan beschermde zorg 2025 behoefte aan overige zorg % van 55+ behoefte aan overige zorg 2025 6 Teteringen 1 2 3 106 4% 169 147 6% 232 Breda Totaal 1,6 3,2 2,8 2105 4% 2666 2868 6% 3610 Norm Breda w as respectievelijk 1,1 3,5 en 3,0 M eningen zorg Zelfstandig w onen Ouderen die hulp nodig hebben Zorggebruik Huishoudelijke hulp Participatie % ouderen die ten opzichte Ontw ikkeling % ouderen die ten opzichte Ontw ikkeling Zorggebruik ten opzichte Ontw ikkeling Behoefte % van 55+ Behoefte Maatschappeli ten opzichte Ontw ikkeling problemen verw achten met zelfstandig w onen van de norm 2006- vinden dat ze hulp nodig hebben van de norm 2002-2006 volgens ouderen Huish+Pers+ Dagbehand. van de norm 2006- huishoudelijke hulp inw oners huishoudelijke jk passief hulp inw oners 2025 van de norm 2006-40% -3% 8% 14% 7% 7% 21% 7% 1% 119 5% 192 34% 5% -12% 37% -17% 21% -1% 28% -5% 5139 11% 6364 39% 4% 37% w as 20% 21% w as 20% 28% 23% 39% w as 43% Criteria Welzijn/zorg Feiten Welzijn/Zorg M eningen Welzijn/Zorg Woongebieden 6 Teteringen aantal zorgvoorzieningen Behoefte aan zorgvormen % ouderen op bijstandsniveau 2 of meer activiteitenc entra aanw ezig Beeld Ontwikkeling 2006- bijstand en bereik SOB en zorgvormen Ouderen die Ouderen vinden dat ze Maatschappelijk passief hulp nodig hebben Ouderen die problemen verw achten met zelfstandig w onen Ouderen die vinden dat ze eenzaam zijn Matige tot slechte beoordeling eigen gezondheid Beeld Ontwikkeling 2006-

Bijlage 3. Kaart integrale score en bevolkingsprognose Kaart 1. Integrale toetsing woongebieden 2006 Kaart Kaart 1. Integrale toetsing woongebieden Kaart 2. Vergrijzing en ontwikkeling 2025 woongebieden 2. Haagse Beemden NW 2. Haagse Beemden NW 4. Hoge Vucht 6. Teteringen 4. Hoge Vucht 6. Teteringen 3. Haagse Beemden ZO 3. Haagse Beemden ZO 1. Prinsenbeek 5. Belcrum/Doornboslinie 1. Prinsenbeek 5. Belcrum/Doornboslinie 7. Tuinzigt/Westerpark 8. Centrum 9. Brabantpark/Heusdenhout 7. Tuinzigt/Westerpark 8. Centrum 9. Brabantpark/Heusdenhout 12. Zandberg/Sportpark 12. Zandberg/Sportpark 10. Princenhage/Heuvel 10. Princenhage/Heuvel 11. Boeimeer/Ruitersbos 13. Ginneken/Ypelaar/Blauwe K 15. Bavel 11. Boeimeer/Ruitersbos 13. Ginneken/Ypelaar/Blauwe K 15. Bavel No Window No Window 14. Ulvenhout 14. Ulvenhout Vergrijzing + ontwikkeling Hoog + veel toename Integrale beoordeling Integraal negatief Integraal neutraal Integraal redelijk positief Integraal positief Hoog + redelijke toename Gemiddeld + gemiddeld Redelijk laag + redelijke toename Laag + veel toename Geschikt wonen voor iedereen Afdeling Onderzoek en Informatie Januari 2011

Bijlage 4. Bevolkingsgegevens en prognose en 2025 woongebied leeftijdscategorie aantallen woongebied leeftijdscategorie percentages 0-54 jaar 55-64 jaar 65-74 jaar 75 jaar e.o. Totaal 0-54 jaar 55-64 jaar 65-74 jaar 75 jaar e.o. Totaal Prinsenbeek 8347 1744 1470 908 12469 Z1 Prinsenbeek 67% 14% 12% 7% 100% Haagse Beemden NW 14614 1757 782 598 17751 Haagse Beemden NW 82% 10% 4% 3% 100% Haagse Beemden ZO 7906 1284 370 96 9656 Haagse Beemden ZO 82% 13% 4% 1% 100% Hoge Vucht 11030 1656 1523 1396 15605 Hoge Vucht 71% 11% 10% 9% 100% Belcrum/Doornbos-Linie 5764 764 445 390 7363 Belcrum/Doornbos-Linie 78% 10% 6% 5% 100% Teteringen 4478 985 817 632 6912 Teteringen 65% 14% 12% 9% 100% Tuinzigt/Westerpark 9929 1272 816 560 12577 Tuinzigt/Westerpark 79% 10% 6% 4% 100% Centrum 10039 1299 851 750 12939 Centrum 78% 10% 7% 6% 100% Brabantpark/Heusdenhout 10244 1689 1405 1466 14804 Brabantpark/Heusdenhout 69% 11% 9% 10% 100% Princenhage/Heuvel 11502 2120 1330 1064 16016 Princenhage/Heuvel 72% 13% 8% 7% 100% Boeimeer/Ruitersbos 5494 1133 833 1201 8661 Boeimeer/Ruitersbos 63% 13% 10% 14% 100% Zandberg/Sportpark 6589 1010 464 445 8508 Zandberg/Sportpark 77% 12% 5% 5% 100% Ginneken/Ypelaar/Blauw ekei 12789 2556 1926 2275 19546 Ginneken/Ypelaar/Blauw ekei 65% 13% 10% 12% 100% Ulvenhout 2841 669 622 512 4644 Ulvenhout 61% 14% 13% 11% 100% Bavel 4040 885 608 320 5853 Bavel 69% 15% 10% 5% 100% Totaal 125606 20823 14262 12613 173304 Totaal 72% 12% 8% 7% 100% Buitengebied (apart) 4109 992 640 567 6308 woongebied leeftijdscategorie 2025 aantallen woongebied leeftijdscategorie 2025 percentages 0-54 jaar 55-64 jaar 65-74 jaar 75 jaar e.o. Totaal 0-54 jaar 55-64 jaar 65-74 jaar 75 jaar e.o. Totaal Prinsenbeek 8416 1836 1590 1383 13225 Z1 Prinsenbeek 64% 14% 12% 10% 100% Haagse Beemden NW 11394 2424 1336 831 15985 Haagse Beemden NW 71% 15% 8% 5% 100% Haagse Beemden ZO 6389 1393 839 349 8970 Haagse Beemden ZO 71% 16% 9% 4% 100% Hoge Vucht 13864 2497 1976 1857 20194 Hoge Vucht 69% 12% 10% 9% 100% Belcrum/Doornbos-Linie 6043 900 620 430 7993 Belcrum/Doornbos-Linie 76% 11% 8% 5% 100% Teteringen 8077 1539 1273 1007 11896 Teteringen 68% 13% 11% 8% 100% Tuinzigt/Westerpark 9925 1452 1069 803 13249 Tuinzigt/Westerpark 75% 11% 8% 6% 100% Centrum 11323 1204 1024 960 14511 Centrum 78% 8% 7% 7% 100% Brabantpark/Heusdenhout 11090 1829 1734 1598 16251 Brabantpark/Heusdenhout 68% 11% 11% 10% 100% Princenhage/Heuvel 12812 1984 1600 1321 17717 Princenhage/Heuvel 72% 11% 9% 7% 100% Boeimeer/Ruitersbos 5691 1249 1162 1264 9366 Boeimeer/Ruitersbos 61% 13% 12% 13% 100% Zandberg/Sportpark 5998 1058 660 510 8226 Zandberg/Sportpark 73% 13% 8% 6% 100% Ginneken/Ypelaar/Blauw ekei 11789 2877 2402 2465 19533 Ginneken/Ypelaar/Blauw ekei 60% 15% 12% 13% 100% Ulvenhout 2407 666 642 630 4345 Ulvenhout 55% 15% 15% 14% 100% Bavel 3355 963 745 591 5654 Bavel 59% 17% 13% 10% 100% Totaal 128573 23871 18672 15999 187115 Totaal 69% 13% 10% 9% 100% Buitengebied (apart op basis doorrekening Breda) 4206 1137 838 719 6811

Bijlage 10. Ontwikkelingen zorg en welzijn en bereik activiteiten SOB 2003-2009 Woongebieden Laag inkomen Gezondheid Kwetsbare ouderen Bereik WIJ (SOB) alle ouderen Bereik WIJ (SOB) kwetsbare ouderen 2003 2005 2007 2009 2003 2005 2007 2009 2003 2005 2007 2009 2003 2005 2007 2009 2003 2005 2007 2009 Buitengebieden* 1,3 3,4 4,5 3,9 14,2 9,8 16,3 10,7 19,4 16,2 17,0 17,9 8,8 7,2 6,6 7,3 20,0 19,5 15,7 17,9 1. Prinsenbeek 0,7 3,6 4,0 4,1 14,7 14,0 16,1 15,7 18,9 20,9 21,1 23,3 6,1 6,8 6,6 6,4 14,2 18,5 19,2 16,8 2. Haagse Beemden NW 2,2 12,9 15,4 14,3 22,4 22,1 21,3 20,5 31,5 36,0 37,9 36,9 13,4 14,9 14,9 13,8 28,5 25,9 27,6 26,9 3. Haagse Beemden ZO 0,6 13,1 12,1 10,9 11,3 9,3 9,4 9,7 21,0 24,0 22,9 31,8 4,8 5,4 5,3 4,2 11,6 12,1 12,6 9,8 4. Hoge Vucht 2,5 16,2 19,4 19,8 27,1 26,9 32,1 30,9 37,3 45,1 49,0 50,2 13,7 13,6 16,0 16,4 20,8 20,2 23,6 24,6 5. Belcrum/D.bos-Linie 2,7 13,9 16,1 16,3 24,1 25,0 24,6 24,8 33,8 42,8 42,0 41,5 14,8 13,0 17,4 15,9 25,6 19,2 29,1 27,5 6. Teteringen 1,1 4,0 3,6 3,8 12,8 13,0 19,9 16,3 17,1 20,7 18,6 24,1 8,0 8,7 7,2 7,7 24,7 29,1 24,1 27,3 7. Tuinzigt/Westerpark 2,4 15,3 20,2 19,6 28,3 25,7 28,6 27,5 36,2 41,4 44,5 44,8 10,1 10,3 10,6 13,6 17,5 15,5 17,7 23,2 8. Centrum 3,3 14,3 13,9 13,9 24,9 22,3 29,8 21,0 36,4 38,2 36,9 36,0 11,2 10,9 10,5 11,8 21,1 17,8 18,4 21,6 9. B.park/H.hout 1,9 10,3 12,0 13,2 26,0 24,6 29,0 27,4 35,1 39,5 42,0 43,2 15,8 13,8 16,1 18,6 27,2 23,2 28,2 30,8 10. Princenhage/Heuvel 2,8 13,9 14,8 14,6 25,9 21,8 26,8 24,3 33,0 39,0 38,6 39,3 12,4 12,7 14,4 14,9 23,0 22,9 27,3 27,8 11. Boeimeer/Ruitersbos 1,5 5,6 6,2 5,4 26,3 23,3 30,9 25,3 37,4 39,2 37,9 37,1 17,6 15,0 15,1 15,6 32,8 28,8 30,3 31,5 12. Zandberg/Sportpark 1,3 4,6 5,1 4,4 21,6 17,4 17,6 16,3 31,7 30,2 28,4 26,8 11,1 9,1 9,7 9,8 19,1 19,5 33,0 24,8 13. Gin/IJpelr/Bl. Kei 2,0 5,4 6,3 6,2 24,5 22,9 26,0 23,5 32,9 34,2 35,0 34,9 15,0 13,9 15,6 15,4 28,5 25,7 30,0 31,3 14. Ulvenhout 1,1 2,9 3,9 3,7 15,9 15,8 18,7 18,0 22,0 24,0 25,4 37,4 12,9 14,0 14,6 11,4 29,9 32,1 36,3 26,7 15. Bavel 0,7 4,9 4,4 5,1 15,4 13,8 14,7 14,4 18,9 20,4 19,7 20,6 10,6 12,3 14,5 12,5 30,0 31,8 38,2 34,3 Breda 1,9 9,4 10,7 10,6 22,9 20,9 24,5 22,1 31,2 34,2 34,9 35,3 13,0 12,1 13,1 13,2 24,5 22,6 25,9 26,3 Indexcijfers 2005, 2007 en 2009 (2003=100) voor ontwikkeling zorg en welzijn en bereik WIJ/SOB in woongebieden Woongebieden Laag inkomen Gezondheid Kwetsbare ouderen Bereik WIJ (SOB) alle ouderen Bereik WIJ (SOB) kwetsbare ouderen 2003 2005 2007 2009 2003 2005 2007 2003 2005 2007 2009 2003 2005 2007 2009 2003 2005 2007 2009 Buitengebieden* 100 262 346 300 100 69 115 75 100 84 88 92 100 82 75 83 100 97 79 90 1. Prinsenbeek 100 514 571 586 100 95 110 107 100 111 112 123 100 111 108 105 100 130 136 119 2. Haagse Beemden NW 100 580 692 643 100 99 95 92 100 114 120 117 100 111 111 103 100 91 97 94 3. Haagse Beemden ZO 100 2183 2017 1817 100 82 83 86 100 115 109 152 100 113 110 88 100 104 108 84 4. Hoge Vucht 100 655 784 800 100 99 118 114 100 121 131 134 100 99 117 119 100 97 114 118 5. Belcrum/Doornbos-Linie 100 525 608 615 100 104 102 103 100 127 124 123 100 88 118 108 100 75 114 107 6. Teteringen 100 364 327 345 100 102 155 127 100 121 109 141 100 109 90 96 100 118 98 111 7. Tuinzigt/Westerpark 100 638 842 817 100 91 101 97 100 114 123 124 100 102 105 135 100 88 101 132 8. Centrum 100 431 419 419 100 90 120 84 100 105 101 99 100 98 94 106 100 84 87 102 9. Brabantpark/Heusdenhout 100 557 649 714 100 95 112 106 100 113 120 123 100 88 102 118 100 85 104 113 10. Princenhage/Heuvel 100 496 529 521 100 84 104 94 100 118 117 119 100 103 117 121 100 99 119 121 11. Boeimeer/Ruitersbos 100 373 413 360 100 89 118 96 100 105 101 99 100 85 86 89 100 88 93 96 12. Zandberg/Sportpark 100 354 392 338 100 81 81 75 100 95 90 85 100 82 88 89 100 102 173 130 13. Ginneken/IJpelaar/Bl. Kei 100 277 323 318 100 94 106 96 100 104 106 106 100 93 104 103 100 90 105 110 14. Ulvenhout 100 264 355 336 100 99 118 113 100 109 115 170 100 109 113 88 100 107 122 89 15. Bavel 100 700 629 729 100 90 95 94 100 108 104 109 100 116 137 118 100 106 127 114 Breda 100 495 563 558 100 91 107 97 100 110 112 113 100 93 101 102 100 92 106 108